АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
кӏэлъы- + [кӏу] + -э + -т + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "кӏэлъыкӏуэтэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
кӏэлъыкӏуэтэн
щымыӀэныгъэ:
кӏэлъымыкӏуэтэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэн
укӏэлъыкӏуэтэн
кӏэлъыкӏуэтэн
дыкӏэлъыкӏуэтэн
фыкӏэлъыкӏуэтэн
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэн
укӏэлъымыкӏуэтэн
кӏэлъымыкӏуэтэн
дыкӏэлъымыкӏуэтэн
фыкӏэлъымыкӏуэтэн
кӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
кӏэлъыкӏуатэ!
фыкӏэлъыкӏуатэ!
щымыӀэныгъэ:
укӏэлъымыкӏуатэ!
фыкӏэлъымыкӏуатэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлърекӏуатэ
укӏэлърекӏуатэ
кӏэлърекӏуатэ
дыкӏэлърекӏуатэ
фыкӏэлърекӏуатэ
кӏэлърекӏуатэ
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъремыкӏуатэ
укӏэлъремыкӏуатэ
кӏэлъремыкӏуатэ
дыкӏэлъремыкӏуатэ
фыкӏэлъремыкӏуатэ
кӏэлъремыкӏуатэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъокӏуатэ(р)
укӏэлъокӏуатэ(р)
кӏэлъокӏуатэ(р)
кӏэлъокӏуатэ(р)
фыкӏэлъокӏуатэ(р)
кӏэлъокӏуатэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэркъым
укӏэлъыкӏуатэркъым
кӏэлъыкӏуатэркъым
дыкӏэлъыкӏуатэркъым
фыкӏэлъыкӏуатэркъым
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэ(р)т
укӏэлъыкӏуатэ(р)т
кӏэлъыкӏуатэ(р)т
дыкӏэлъыкӏуатэ(р)т
фыкӏэлъыкӏуатэ(р)т
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъым
укӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъым
кӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъым
дыкӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъым
фыкӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъым
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтащ
укӏэлъыкӏуэтащ
кӏэлъыкӏуэтащ
дыкӏэлъыкӏуэтащ
фыкӏэлъыкӏуэтащ
кӏэлъыкӏуэта(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтакъым
укӏэлъыкӏуэтакъым
кӏэлъыкӏуэтакъым
дыкӏэлъыкӏуэтакъым
фыкӏэлъыкӏуэтакъым
кӏэлъыкӏуэта(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтат
укӏэлъыкӏуэтат
кӏэлъыкӏуэтат
дыкӏэлъыкӏуэтат
фыкӏэлъыкӏуэтат
кӏэлъыкӏуэта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтатэкъым
укӏэлъыкӏуэтатэкъым
кӏэлъыкӏуэтатэкъым
дыкӏэлъыкӏуэтатэкъым
фыкӏэлъыкӏуэтатэкъым
кӏэлъыкӏуэта(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъащ
укӏэлъыкӏуэтэгъащ
кӏэлъыкӏуэтэгъащ
дыкӏэлъыкӏуэтэгъащ
фыкӏэлъыкӏуэтэгъащ
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъакъым
укӏэлъыкӏуэтэгъакъым
кӏэлъыкӏуэтэгъакъым
дыкӏэлъыкӏуэтэгъакъым
фыкӏэлъыкӏуэтэгъакъым
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъат
укӏэлъыкӏуэтэгъат
кӏэлъыкӏуэтэгъат
дыкӏэлъыкӏуэтэгъат
фыкӏэлъыкӏуэтэгъат
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъатэкъым
укӏэлъыкӏуэтэгъатэкъым
кӏэлъыкӏуэтэгъатэкъым
дыкӏэлъыкӏуэтэгъатэкъым
фыкӏэлъыкӏуэтэгъатэкъым
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэщ
укӏэлъыкӏуатэщ
кӏэлъыкӏуатэщ
дыкӏэлъыкӏуатэщ
фыкӏэлъыкӏуатэщ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэкъым
укӏэлъыкӏуатэкъым
кӏэлъыкӏуатэкъым
дыкӏэлъыкӏуатэкъым
фыкӏэлъыкӏуатэкъым
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэт
укӏэлъыкӏуатэт
кӏэлъыкӏуатэт
дыкӏэлъыкӏуатэт
фыкӏэлъыкӏуатэт
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэтэкъым
укӏэлъыкӏуатэтэкъым
кӏэлъыкӏуатэтэкъым
дыкӏэлъыкӏуатэтэкъым
фыкӏэлъыкӏуатэтэкъым
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнщ
укӏэлъыкӏуэтэнщ
кӏэлъыкӏуэтэнщ
дыкӏэлъыкӏуэтэнщ
фыкӏэлъыкӏуэтэнщ
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнкъым
укӏэлъыкӏуэтэнкъым
кӏэлъыкӏуэтэнкъым
дыкӏэлъыкӏуэтэнкъым
фыкӏэлъыкӏуэтэнкъым
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнущ
укӏэлъыкӏуэтэнущ
кӏэлъыкӏуэтэнущ
дыкӏэлъыкӏуэтэнущ
фыкӏэлъыкӏуэтэнущ
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнукъым
укӏэлъыкӏуэтэнукъым
кӏэлъыкӏуэтэнукъым
дыкӏэлъыкӏуэтэнукъым
фыкӏэлъыкӏуэтэнукъым
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэрэ
укӏэлъыкӏуатэрэ
кӏэлъыкӏуатэрэ
дыкӏэлъыкӏуатэрэ
фыкӏэлъыкӏуатэрэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэркъэ
укӏэлъыкӏуатэркъэ
кӏэлъыкӏуатэркъэ
дыкӏэлъыкӏуатэркъэ
фыкӏэлъыкӏуатэркъэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэ(р)т
укӏэлъыкӏуатэ(р)т
кӏэлъыкӏуатэ(р)т
дыкӏэлъыкӏуатэ(р)т
фыкӏэлъыкӏуатэ(р)т
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъэ
укӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъэ
кӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъэ
дыкӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъэ
фыкӏэлъыкӏуатэ(р)тэкъэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэта
укӏэлъыкӏуэта
кӏэлъыкӏуэта
дыкӏэлъыкӏуэта
фыкӏэлъыкӏуэта
кӏэлъыкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтакъэ
укӏэлъыкӏуэтакъэ
кӏэлъыкӏуэтакъэ
дыкӏэлъыкӏуэтакъэ
фыкӏэлъыкӏуэтакъэ
кӏэлъыкӏуэта(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтат
укӏэлъыкӏуэтат
кӏэлъыкӏуэтат
дыкӏэлъыкӏуэтат
фыкӏэлъыкӏуэтат
кӏэлъыкӏуэта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтатэкъэ
укӏэлъыкӏуэтатэкъэ
кӏэлъыкӏуэтатэкъэ
дыкӏэлъыкӏуэтатэкъэ
фыкӏэлъыкӏуэтатэкъэ
кӏэлъыкӏуэта(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъа
укӏэлъыкӏуэтэгъа
кӏэлъыкӏуэтэгъа
дыкӏэлъыкӏуэтэгъа
фыкӏэлъыкӏуэтэгъа
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъакъэ
укӏэлъыкӏуэтэгъакъэ
кӏэлъыкӏуэтэгъакъэ
дыкӏэлъыкӏуэтэгъакъэ
фыкӏэлъыкӏуэтэгъакъэ
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъат
укӏэлъыкӏуэтэгъат
кӏэлъыкӏуэтэгъат
дыкӏэлъыкӏуэтэгъат
фыкӏэлъыкӏуэтэгъат
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъатэкъэ
укӏэлъыкӏуэтэгъатэкъэ
кӏэлъыкӏуэтэгъатэкъэ
дыкӏэлъыкӏуэтэгъатэкъэ
фыкӏэлъыкӏуэтэгъатэкъэ
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэ
укӏэлъыкӏуатэ
кӏэлъыкӏуатэ
дыкӏэлъыкӏуатэ
фыкӏэлъыкӏуатэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэкъэ
укӏэлъыкӏуатэкъэ
кӏэлъыкӏуатэкъэ
дыкӏэлъыкӏуатэкъэ
фыкӏэлъыкӏуатэкъэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэт
укӏэлъыкӏуатэт
кӏэлъыкӏуатэт
дыкӏэлъыкӏуатэт
фыкӏэлъыкӏуатэт
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэтэкъэ
укӏэлъыкӏуатэтэкъэ
кӏэлъыкӏуатэтэкъэ
дыкӏэлъыкӏуатэтэкъэ
фыкӏэлъыкӏуатэтэкъэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэн
укӏэлъыкӏуэтэн
кӏэлъыкӏуэтэн
дыкӏэлъыкӏуэтэн
фыкӏэлъыкӏуэтэн
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнкъэ
укӏэлъыкӏуэтэнкъэ
кӏэлъыкӏуэтэнкъэ
дыкӏэлъыкӏуэтэнкъэ
фыкӏэлъыкӏуэтэнкъэ
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэну
укӏэлъыкӏуэтэну
кӏэлъыкӏуэтэну
дыкӏэлъыкӏуэтэну
фыкӏэлъыкӏуэтэну
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнукъэ
укӏэлъыкӏуэтэнукъэ
кӏэлъыкӏуэтэнукъэ
дыкӏэлъыкӏуэтэнукъэ
фыкӏэлъыкӏуэтэнукъэ
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэмэ
укӏэлъыкӏуатэмэ
кӏэлъыкӏуатэмэ
дыкӏэлъыкӏуатэмэ
фыкӏэлъыкӏуатэмэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуатэмэ
укӏэлъымыкӏуатэмэ
кӏэлъымыкӏуатэмэ
дыкӏэлъымыкӏуатэмэ
фыкӏэлъымыкӏуатэмэ
кӏэлъымыкӏуатэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтамэ
укӏэлъыкӏуэтамэ
кӏэлъыкӏуэтамэ
дыкӏэлъыкӏуэтамэ
фыкӏэлъыкӏуэтамэ
кӏэлъыкӏуэта(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтамэ
укӏэлъымыкӏуэтамэ
кӏэлъымыкӏуэтамэ
дыкӏэлъымыкӏуэтамэ
фыкӏэлъымыкӏуэтамэ
кӏэлъмыкӏуэта(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъамэ
укӏэлъыкӏуэтэгъамэ
кӏэлъыкӏуэтэгъамэ
дыкӏэлъыкӏуэтэгъамэ
фыкӏэлъыкӏуэтэгъамэ
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэгъамэ
укӏэлъымыкӏуэтэгъамэ
кӏэлъымыкӏуэтэгъамэ
дыкӏэлъымыкӏуэтэгъамэ
фыкӏэлъымыкӏуэтэгъамэ
кӏэлъымыкӏуэтэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнмэ
укӏэлъыкӏуэтэнмэ
кӏэлъыкӏуэтэнмэ
дыкӏэлъыкӏуэтэнмэ
фыкӏэлъыкӏуэтэнмэ
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэнмэ
укӏэлъымыкӏуэтэнмэ
кӏэлъымыкӏуэтэнмэ
дыкӏэлъымыкӏуэтэнмэ
фыкӏэлъымыкӏуэтэнмэ
кӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнумэ
укӏэлъыкӏуэтэнумэ
кӏэлъыкӏуэтэнумэ
дыкӏэлъыкӏуэтэнумэ
фыкӏэлъыкӏуэтэнумэ
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэнумэ
укӏэлъымыкӏуэтэнумэ
кӏэлъымыкӏуэтэнумэ
дыкӏэлъымыкӏуэтэнумэ
фыкӏэлъымыкӏуэтэнумэ
кӏэлъымыкӏуэтэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэтэмэ
укӏэлъыкӏуатэтэмэ
кӏэлъыкӏуатэтэмэ
дыкӏэлъыкӏуатэтэмэ
фыкӏэлъыкӏуатэтэмэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуатэтэмэ
укӏэлъымыкӏуатэтэмэ
кӏэлъымыкӏуатэтэмэ
дыкӏэлъымыкӏуатэтэмэ
фыкӏэлъымыкӏуатэтэмэ
кӏэлъымыкӏуатэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтатэмэ
укӏэлъыкӏуэтатэмэ
кӏэлъыкӏуэтатэмэ
дыкӏэлъыкӏуэтатэмэ
фыкӏэлъыкӏуэтатэмэ
кӏэлъыкӏуэта(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтатэмэ
укӏэлъымыкӏуэтатэмэ
кӏэлъымыкӏуэтатэмэ
дыкӏэлъымыкӏуэтатэмэ
фыкӏэлъымыкӏуэтатэмэ
кӏэлъымыкӏуэта(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъатэмэ
укӏэлъыкӏуэтэгъатэмэ
кӏэлъыкӏуэтэгъатэмэ
дыкӏэлъыкӏуэтэгъатэмэ
фыкӏэлъыкӏуэтэгъатэмэ
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэгъатэмэ
укӏэлъымыкӏуэтэгъатэмэ
кӏэлъымыкӏуэтэгъатэмэ
дыкӏэлъымыкӏуэтэгъатэмэ
фыкӏэлъымыкӏуэтэгъатэмэ
кӏэлъымыкӏуэтэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнтэмэ
укӏэлъыкӏуэтэнтэмэ
кӏэлъыкӏуэтэнтэмэ
дыкӏэлъыкӏуэтэнтэмэ
фыкӏэлъыкӏуэтэнтэмэ
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэнтэмэ
укӏэлъымыкӏуэтэнтэмэ
кӏэлъымыкӏуэтэнтэмэ
дыкӏэлъымыкӏуэтэнтэмэ
фыкӏэлъымыкӏуэтэнтэмэ
кӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнутэмэ
укӏэлъыкӏуэтэнутэмэ
кӏэлъыкӏуэтэнутэмэ
дыкӏэлъыкӏуэтэнутэмэ
фыкӏэлъыкӏуэтэнутэмэ
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэнутэмэ
укӏэлъымыкӏуэтэнутэмэ
кӏэлъымыкӏуэтэнутэмэ
дыкӏэлъымыкӏуэтэнутэмэ
фыкӏэлъымыкӏуэтэнутэмэ
кӏэлъымыкӏуэтэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнт
укӏэлъыкӏуэтэнт
кӏэлъыкӏуэтэнт
дыкӏэлъыкӏуэтэнт
фыкӏэлъыкӏуэтэнт
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнтэкъым
укӏэлъыкӏуэтэнтэкъым
кӏэлъыкӏуэтэнтэкъым
дыкӏэлъыкӏуэтэнтэкъым
фыкӏэлъыкӏуэтэнтэкъым
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнут
укӏэлъыкӏуэтэнут
кӏэлъыкӏуэтэнут
дыкӏэлъыкӏуэтэнут
фыкӏэлъыкӏуэтэнут
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнутэкъым
укӏэлъыкӏуэтэнутэкъым
кӏэлъыкӏуэтэнутэкъым
дыкӏэлъыкӏуэтэнутэкъым
фыкӏэлъыкӏуэтэнутэкъым
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэми
укӏэлъыкӏуатэми
кӏэлъыкӏуатэми
дыкӏэлъыкӏуатэми
фыкӏэлъыкӏуатэми
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуатэми
укӏэлъымыкӏуатэми
кӏэлъымыкӏуатэми
дыкӏэлъымыкӏуатэми
фыкӏэлъымыкӏуатэми
кӏэлъымыкӏуатэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтами
укӏэлъыкӏуэтами
кӏэлъыкӏуэтами
дыкӏэлъыкӏуэтами
фыкӏэлъыкӏуэтами
кӏэлъыкӏуэта(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтами
укӏэлъымыкӏуэтами
кӏэлъымыкӏуэтами
дыкӏэлъымыкӏуэтами
фыкӏэлъымыкӏуэтами
кӏэлъымыкӏуэта(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъами
укӏэлъыкӏуэтэгъами
кӏэлъыкӏуэтэгъами
дыкӏэлъыкӏуэтэгъами
фыкӏэлъыкӏуэтэгъами
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэгъами
укӏэлъымыкӏуэтэгъами
кӏэлъымыкӏуэтэгъами
дыкӏэлъымыкӏуэтэгъами
фыкӏэлъымыкӏуэтэгъами
кӏэлъымыкӏуэтэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнми
укӏэлъыкӏуэтэнми
кӏэлъыкӏуэтэнми
дыкӏэлъыкӏуэтэнми
фыкӏэлъыкӏуэтэнми
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэнми
укӏэлъымыкӏуэтэнми
кӏэлъымыкӏуэтэнми
дыкӏэлъымыкӏуэтэнми
фыкӏэлъымыкӏуэтэнми
кӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнуми
укӏэлъыкӏуэтэнуми
кӏэлъыкӏуэтэнуми
дыкӏэлъыкӏуэтэнуми
фыкӏэлъыкӏуэтэнуми
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэнуми
укӏэлъымыкӏуэтэнуми
кӏэлъымыкӏуэтэнуми
дыкӏэлъымыкӏуэтэнуми
фыкӏэлъымыкӏуэтэнуми
кӏэлъымыкӏуэтэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуатэтэми
укӏэлъыкӏуатэтэми
кӏэлъыкӏуатэтэми
дыкӏэлъыкӏуатэтэми
фыкӏэлъыкӏуатэтэми
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуатэтэми
укӏэлъымыкӏуатэтэми
кӏэлъымыкӏуатэтэми
дыкӏэлъымыкӏуатэтэми
фыкӏэлъымыкӏуатэтэми
кӏэлъымыкӏуатэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтатэми
укӏэлъыкӏуэтатэми
кӏэлъыкӏуэтатэми
дыкӏэлъыкӏуэтатэми
фыкӏэлъыкӏуэтатэми
кӏэлъыкӏуэта(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтатэми
укӏэлъымыкӏуэтатэми
кӏэлъымыкӏуэтатэми
дыкӏэлъымыкӏуэтатэми
фыкӏэлъымыкӏуэтатэми
кӏэлъымыкӏуэта(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэгъатэми
укӏэлъыкӏуэтэгъатэми
кӏэлъыкӏуэтэгъатэми
дыкӏэлъыкӏуэтэгъатэми
фыкӏэлъыкӏуэтэгъатэми
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэгъатэми
укӏэлъымыкӏуэтэгъатэми
кӏэлъымыкӏуэтэгъатэми
дыкӏэлъымыкӏуэтэгъатэми
фыкӏэлъымыкӏуэтэгъатэми
кӏэлъымыкӏуэтэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнтэми
укӏэлъыкӏуэтэнтэми
кӏэлъыкӏуэтэнтэми
дыкӏэлъыкӏуэтэнтэми
фыкӏэлъыкӏуэтэнтэми
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэнтэми
укӏэлъымыкӏуэтэнтэми
кӏэлъымыкӏуэтэнтэми
дыкӏэлъымыкӏуэтэнтэми
фыкӏэлъымыкӏуэтэнтэми
кӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтэнутэми
укӏэлъыкӏуэтэнутэми
кӏэлъыкӏуэтэнутэми
дыкӏэлъыкӏуэтэнутэми
фыкӏэлъыкӏуэтэнутэми
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтэнутэми
укӏэлъымыкӏуэтэнутэми
кӏэлъымыкӏуэтэнутэми
дыкӏэлъымыкӏуэтэнутэми
фыкӏэлъымыкӏуэтэнутэми
кӏэлъымыкӏуэтэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъкӏуэтэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтаи
укӏэлъыкӏуэтаи
кӏэлъыкӏуэтаи
дыкӏэлъыкӏуэтаи
фыкӏэлъыкӏуэтаи
кӏэлъыкӏуэтаи
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтакъыми
укӏэлъыкӏуэтакъыми
кӏэлъыкӏуэтакъыми
дыкӏэлъыкӏуэтакъыми
фыкӏэлъыкӏуэтакъыми
кӏэлъыкӏуэтакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтащэрэт
укӏэлъыкӏуэтащэрэт
кӏэлъыкӏуэтащэрэт
дыкӏэлъыкӏуэтащэрэт
фыкӏэлъыкӏуэтащэрэт
кӏэлъыкӏуэтащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъымыкӏуэтащэрэт
укӏэлъымыкӏуэтащэрэт
кӏэлъымыкӏуэтащэрэт
дыкӏэлъымыкӏуэтащэрэт
фыкӏэлъымыкӏуэтащэрэт
кӏэлъымыкӏуэтащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнщ
укӏэлъыкӏуэтагъэнщ
кӏэлъыкӏуэтагъэнщ
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнщ
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнщ
кӏэлъыкӏуэтагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнкъым
укӏэлъыкӏуэтагъэнкъым
кӏэлъыкӏуэтагъэнкъым
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнкъым
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнкъым
кӏэлъыкӏуэтагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнт
укӏэлъыкӏуэтагъэнт
кӏэлъыкӏуэтагъэнт
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнт
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнт
кӏэлъыкӏуэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъым
укӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъым
кӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъым
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъым
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъым
кӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэн
укӏэлъыкӏуэтагъэн
кӏэлъыкӏуэтагъэн
дыкӏэлъыкӏуэтагъэн
фыкӏэлъыкӏуэтагъэн
кӏэлъыкӏуэтагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнкъэ
укӏэлъыкӏуэтагъэнкъэ
кӏэлъыкӏуэтагъэнкъэ
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнкъэ
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнкъэ
кӏэлъыкӏуэтагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнт
укӏэлъыкӏуэтагъэнт
кӏэлъыкӏуэтагъэнт
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнт
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнт
кӏэлъыкӏуэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъэ
укӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъэ
кӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъэ
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъэ
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъэ
кӏэлъыкӏуэтагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнущ
укӏэлъыкӏуэтагъэнущ
кӏэлъыкӏуэтагъэнущ
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнущ
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнущ
кӏэлъыкӏуэтагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнукъым
укӏэлъыкӏуэтагъэнукъым
кӏэлъыкӏуэтагъэнукъым
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнукъым
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнукъым
кӏэлъыкӏуэтагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнут
укӏэлъыкӏуэтагъэнут
кӏэлъыкӏуэтагъэнут
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнут
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнут
кӏэлъыкӏуэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъым
укӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъым
кӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъым
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъым
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъым
кӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэну
укӏэлъыкӏуэтагъэну
кӏэлъыкӏуэтагъэну
дыкӏэлъыкӏуэтагъэну
фыкӏэлъыкӏуэтагъэну
кӏэлъыкӏуэтагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнукъэ
укӏэлъыкӏуэтагъэнукъэ
кӏэлъыкӏуэтагъэнукъэ
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнукъэ
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнукъэ
кӏэлъыкӏуэтагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнут
укӏэлъыкӏуэтагъэнут
кӏэлъыкӏуэтагъэнут
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнут
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнут
кӏэлъыкӏуэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъэ
укӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъэ
кӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъэ
дыкӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъэ
фыкӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъэ
кӏэлъыкӏуэтагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъыкӏуатэ
укӏэлъыкӏуатэ
кӏэлъыкӏуатэ
дыкӏэлъыкӏуатэ
фыкӏэлъыкӏуатэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымыкӏуатэ
укӏэлъымыкӏуатэ
кӏэлъымыкӏуатэ
дыкӏэлъымыкӏуатэ
фыкӏэлъымыкӏуатэ
кӏэлъымыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъыкӏуэта
укӏэлъыкӏуэта
кӏэлъыкӏуэта
дыкӏэлъыкӏуэта
фыкӏэлъыкӏуэта
кӏэлъыкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымыкӏуэта
укӏэлъымыкӏуэта
кӏэлъымыкӏуэта
дыкӏэлъымыкӏуэта
фыкӏэлъымыкӏуэта
кӏэлъымыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъыкӏуэтэгъа
укӏэлъыкӏуэтэгъа
кӏэлъыкӏуэтэгъа
дыкӏэлъыкӏуэтэгъа
фыкӏэлъыкӏуэтэгъа
кӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
укӏэлъымыкӏуэтэгъа
кӏэлъымыкӏуэтэгъа
дыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
фыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
кӏэлъымыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъыкӏуэтэн
укӏэлъыкӏуэтэн
кӏэлъыкӏуэтэн
дыкӏэлъыкӏуэтэн
фыкӏэлъыкӏуэтэн
кӏэлъыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымыкӏуэтэн
укӏэлъымыкӏуэтэн
кӏэлъымыкӏуэтэн
дыкӏэлъымыкӏуэтэн
фыкӏэлъымыкӏуэтэн
кӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъыкӏуэтэну
укӏэлъыкӏуэтэну
кӏэлъыкӏуэтэну
дыкӏэлъыкӏуэтэну
фыкӏэлъыкӏуэтэну
кӏэлъыкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымыкӏуэтэну
укӏэлъымыкӏуэтэну
кӏэлъымыкӏуэтэну
дыкӏэлъымыкӏуэтэну
фыкӏэлъымыкӏуэтэну
кӏэлъымыкӏуэтэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъыкӏуатэ
узэрыкӏэлъыкӏуатэ
зэрыкӏэлъыкӏуатэ
дызэрыкӏэлъыкӏуатэ
фызэрыкӏэлъыкӏуатэ
зэрыкӏэлъыкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымыкӏуатэ
узэрыкӏэлъымыкӏуатэ
зэрыкӏэлъымыкӏуатэ
дызэрыкӏэлъымыкӏуатэ
фызэрыкӏэлъымыкӏуатэ
зэрыкӏэлъымыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъыкӏуэта
узэрыкӏэлъыкӏуэта
зэрыкӏэлъыкӏуэта
дызэрыкӏэлъыкӏуэта
фызэрыкӏэлъыкӏуэта
зэрыкӏэлъыкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымыкӏуэта
узэрыкӏэлъымыкӏуэта
зэрыкӏэлъымыкӏуэта
дызэрыкӏэлъымыкӏуэта
фызэрыкӏэлъымыкӏуэта
зэрыкӏэлъымыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъыкӏуэтэгъа
узэрыкӏэлъыкӏуэтэгъа
зэрыкӏэлъыкӏуэтэгъа
дызэрыкӏэлъыкӏуэтэгъа
фызэрыкӏэлъыкӏуэтэгъа
зэрыкӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
узэрыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
зэрыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
дызэрыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
фызэрыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
зэрыкӏэлъымыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъыкӏуэтэн
узэрыкӏэлъыкӏуэтэн
зэрыкӏэлъыкӏуэтэн
дызэрыкӏэлъыкӏуэтэн
фызэрыкӏэлъыкӏуэтэн
зэрыкӏэлъыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымыкӏуэтэн
узэрыкӏэлъымыкӏуэтэн
зэрыкӏэлъымыкӏуэтэн
дызэрыкӏэлъымыкӏуэтэн
фызэрыкӏэлъымыкӏуэтэн
зэрыкӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъыкӏуэтэну
узэрыкӏэлъыкӏуэтэну
зэрыкӏэлъыкӏуэтэну
дызэрыкӏэлъыкӏуэтэну
фызэрыкӏэлъыкӏуэтэну
зэрыкӏэлъыкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏэлъымыкӏуэтэну
узэрыкӏэлъымыкӏуэтэну
зэрыкӏэлъымыкӏуэтэну
дызэрыкӏэлъымыкӏуэтэну
фызэрыкӏэлъымыкӏуэтэну
зэрыкӏэлъымыкӏуэтэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъыкӏуатэ
ущыкӏэлъыкӏуатэ
щыкӏэлъыкӏуатэ
дыщыкӏэлъыкӏуатэ
фыщыкӏэлъыкӏуатэ
щыкӏэлъыкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымыкӏуатэ
ущыкӏэлъымыкӏуатэ
щыкӏэлъымыкӏуатэ
дыщыкӏэлъымыкӏуатэ
фыщыкӏэлъымыкӏуатэ
щыкӏэлъымыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъыкӏуэта
ущыкӏэлъыкӏуэта
щыкӏэлъыкӏуэта
дыщыкӏэлъыкӏуэта
фыщыкӏэлъыкӏуэта
щыкӏэлъыкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымыкӏуэта
ущыкӏэлъымыкӏуэта
щыкӏэлъымыкӏуэта
дыщыкӏэлъымыкӏуэта
фыщыкӏэлъымыкӏуэта
щыкӏэлъымыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъыкӏуэтэгъа
ущыкӏэлъыкӏуэтэгъа
щыкӏэлъыкӏуэтэгъа
дыщыкӏэлъыкӏуэтэгъа
фыщыкӏэлъыкӏуэтэгъа
щыкӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
ущыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
щыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
дыщыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
фыщыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
щыкӏэлъымыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъыкӏуэтэн
ущыкӏэлъыкӏуэтэн
щыкӏэлъыкӏуэтэн
дыщыкӏэлъыкӏуэтэн
фыщыкӏэлъыкӏуэтэн
щыкӏэлъыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымыкӏуэтэн
ущыкӏэлъымыкӏуэтэн
щыкӏэлъымыкӏуэтэн
дыщыкӏэлъымыкӏуэтэн
фыщыкӏэлъымыкӏуэтэн
щыкӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъыкӏуэтэну
ущыкӏэлъыкӏуэтэну
щыкӏэлъыкӏуэтэну
дыщыкӏэлъыкӏуэтэну
фыщыкӏэлъыкӏуэтэну
щыкӏэлъыкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏэлъымыкӏуэтэну
ущыкӏэлъымыкӏуэтэну
щыкӏэлъымыкӏуэтэну
дыщыкӏэлъымыкӏуэтэну
фыщыкӏэлъымыкӏуэтэну
щыкӏэлъымыкӏуэтэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъыкӏуатэ
уздыкӏэлъыкӏуатэ
здыкӏэлъыкӏуатэ
дыздыкӏэлъыкӏуатэ
фыздыкӏэлъыкӏуатэ
здыкӏэлъыкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымыкӏуатэ
уздыкӏэлъымыкӏуатэ
здыкӏэлъымыкӏуатэ
дыздыкӏэлъымыкӏуатэ
фыздыкӏэлъымыкӏуатэ
здыкӏэлъымыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъыкӏуэта
уздыкӏэлъыкӏуэта
здыкӏэлъыкӏуэта
дыздыкӏэлъыкӏуэта
фыздыкӏэлъыкӏуэта
здыкӏэлъыкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымыкӏуэта
уздыкӏэлъымыкӏуэта
здыкӏэлъымыкӏуэта
дыздыкӏэлъымыкӏуэта
фыздыкӏэлъымыкӏуэта
здыкӏэлъымыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъыкӏуэтэгъа
уздыкӏэлъыкӏуэтэгъа
здыкӏэлъыкӏуэтэгъа
дыздыкӏэлъыкӏуэтэгъа
фыздыкӏэлъыкӏуэтэгъа
здыкӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
уздыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
здыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
дыздыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
фыздыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
здыкӏэлъымыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъыкӏуэтэн
уздыкӏэлъыкӏуэтэн
здыкӏэлъыкӏуэтэн
дыздыкӏэлъыкӏуэтэн
фыздыкӏэлъыкӏуэтэн
здыкӏэлъыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымыкӏуэтэн
уздыкӏэлъымыкӏуэтэн
здыкӏэлъымыкӏуэтэн
дыздыкӏэлъымыкӏуэтэн
фыздыкӏэлъымыкӏуэтэн
здыкӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъыкӏуэтэну
уздыкӏэлъыкӏуэтэну
здыкӏэлъыкӏуэтэну
дыздыкӏэлъыкӏуэтэну
фыздыкӏэлъыкӏуэтэну
здыкӏэлъыкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏэлъымыкӏуэтэну
уздыкӏэлъымыкӏуэтэну
здыкӏэлъымыкӏуэтэну
дыздыкӏэлъымыкӏуэтэну
фыздыкӏэлъымыкӏуэтэну
здыкӏэлъымыкӏуэтэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъыкӏуатэ
ущӀыкӏэлъыкӏуатэ
щӀыкӏэлъыкӏуатэ
дыщӀыкӏэлъыкӏуатэ
фыщӀыкӏэлъыкӏуатэ
щӀыкӏэлъыкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымыкӏуатэ
ущӀыкӏэлъымыкӏуатэ
щӀыкӏэлъымыкӏуатэ
дыщӀыкӏэлъымыкӏуатэ
фыщӀыкӏэлъымыкӏуатэ
щӀыкӏэлъымыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъыкӏуэта
ущӀыкӏэлъыкӏуэта
щӀыкӏэлъыкӏуэта
дыщӀыкӏэлъыкӏуэта
фыщӀыкӏэлъыкӏуэта
щӀыкӏэлъыкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымыкӏуэта
ущӀыкӏэлъымыкӏуэта
щӀыкӏэлъымыкӏуэта
дыщӀыкӏэлъымыкӏуэта
фыщӀыкӏэлъымыкӏуэта
щӀыкӏэлъымыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъыкӏуэтэгъа
ущӀыкӏэлъыкӏуэтэгъа
щӀыкӏэлъыкӏуэтэгъа
дыщӀыкӏэлъыкӏуэтэгъа
фыщӀыкӏэлъыкӏуэтэгъа
щӀыкӏэлъыкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
ущӀыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
щӀыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
дыщӀыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
фыщӀыкӏэлъымыкӏуэтэгъа
щӀыкӏэлъымыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъыкӏуэтэн
ущӀыкӏэлъыкӏуэтэн
щӀыкӏэлъыкӏуэтэн
дыщӀыкӏэлъыкӏуэтэн
фыщӀыкӏэлъыкӏуэтэн
щӀыкӏэлъыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымыкӏуэтэн
ущӀыкӏэлъымыкӏуэтэн
щӀыкӏэлъымыкӏуэтэн
дыщӀыкӏэлъымыкӏуэтэн
фыщӀыкӏэлъымыкӏуэтэн
щӀыкӏэлъымыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъыкӏуэтэну
ущӀыкӏэлъыкӏуэтэну
щӀыкӏэлъыкӏуэтэну
дыщӀыкӏэлъыкӏуэтэну
фыщӀыкӏэлъыкӏуэтэну
щӀыкӏэлъыкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏэлъымыкӏуэтэну
ущӀыкӏэлъымыкӏуэтэну
щӀыкӏэлъымыкӏуэтэну
дыщӀыкӏэлъымыкӏуэтэну
фыщӀыкӏэлъымыкӏуэтэну
щӀыкӏэлъымыкӏуэтэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъыкӏуатэу
укӏэлъыкӏуатэу
кӏэлъыкӏуатэу
дыкӏэлъыкӏуатэу
фыкӏэлъыкӏуатэу
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымыкӏуатэу
укӏэлъымыкӏуатэу
кӏэлъымыкӏуатэу
дыкӏэлъымыкӏуатэу
фыкӏэлъымыкӏуатэу
кӏэлъымыкӏуатэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъыкӏуэтауэ
укӏэлъыкӏуэтауэ
кӏэлъыкӏуэтауэ
дыкӏэлъыкӏуэтауэ
фыкӏэлъыкӏуэтауэ
кӏэлъыкӏуэтауэ / кӏэлъыкӏуэта(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымыкӏуэтауэ
укӏэлъымыкӏуэтауэ
кӏэлъымыкӏуэтауэ
дыкӏэлъымыкӏуэтауэ
фыкӏэлъымыкӏуэтауэ
кӏэлъымыкӏуэтауэ(хэ) / кӏэлъымыкӏуэта(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкӏэлъыкӏуатэурэ
укӏэлъыкӏуатэурэ
кӏэлъыкӏуатэурэ
дыкӏэлъыкӏуатэурэ
фыкӏэлъыкӏуатэурэ
кӏэлъыкӏуатэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкӏэлъымыкӏуатэурэ
укӏэлъымыкӏуатэурэ
кӏэлъымыкӏуатэурэ
дыкӏэлъымыкӏуатэурэ
фыкӏэлъымыкӏуатэурэ
кӏэлъымыкӏуатэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏэлъокӏуатэ
сыкӏэлъокӏуатэ
--
сыфкӏэлъокӏуатэ
сакӏэлъокӏуатэ(хэ)
уэ
ускӏэлъокӏуатэ
--
укӏэлъокӏуатэ
уткӏэлъокӏуатэ
--
уакӏэлъокӏуатэ(хэ)
ар
скӏэлъокӏуатэ
пкӏэлъокӏуатэ
кӏэлъокӏуатэ
ткӏэлъокӏуатэ
фкӏэлъокӏуатэ
якӏэлъокӏуатэ(хэ)
дэ
--
дыпкӏэлъокӏуатэ
дыкӏэлъокӏуатэ
--
дыфкӏэлъокӏуатэ
дакӏэлъокӏуатэ(хэ)
фэ
фыскӏэлъокӏуатэ
--
фыкӏэлъокӏуатэ
фыткӏэлъокӏуатэ
--
факӏэлъокӏуатэ(хэ)
ахэр
скӏэлъокӏуатэ
пкӏэлъокӏуатэ
кӏэлъокӏуатэ
ткӏэлъокӏуатэ
фкӏэлъокӏуатэ
якӏэлъокӏуатэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏэлъыкӏуатэрэ]
сыкӏэлъыкӏуатэрэ]
--
сыфкӏэлъыкӏуатэрэ]
сакӏэлъыкӏуатэ(хэ)рэ]
уэ
ускӏэлъыкӏуатэрэ]
--
укӏэлъыкӏуатэрэ]
уткӏэлъыкӏуатэрэ]
--
уакӏэлъыкӏуатэ(хэ)рэ]
ар
скӏэлъыкӏуатэрэ]
пкӏэлъыкӏуатэрэ]
кӏэлъыкӏуатэрэ]
ткӏэлъыкӏуатэрэ]
фкӏэлъыкӏуатэрэ]
якӏэлъыкӏуатэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыпкӏэлъыкӏуатэрэ]
дыкӏэлъыкӏуатэрэ]
--
дыфкӏэлъыкӏуатэрэ]
дакӏэлъыкӏуатэ(хэ)рэ]
фэ
фыскӏэлъыкӏуатэрэ]
--
фыкӏэлъыкӏуатэрэ]
фытдкӏэлъыкӏуатэрэ]
--
факӏэлъыкӏуатэ(хэ)рэ]
ахэр
скӏэлъыкӏуатэрэ]
пкӏэлъыкӏуатэрэ]
кӏэлъыкӏуатэрэ]
ткӏэлъыкӏуатэрэ]
фкӏэлъыкӏуатэрэ]
якӏэлъыкӏуатэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏуат]э
[кӏуат]эр
--
[кӏуат]эхэр
Эргативнэ:
[кӏуат]э
[кӏуат]эм
--
[кӏуат]эхэм
Послеложнэ:
[кӏуат]экӀэ
[кӏуат]эмкӀэ
[кӏуат]эхэкӀэ
[кӏуат]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏуат]эуэ
[кӏуат]эрауэ
[кӏуат]эхэу
[кӏуат]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏуэт]а
[кӏуэт]ар
--
[кӏуэт]ахэр
Эргативнэ:
[кӏуэт]а
[кӏуэт]ам
--
[кӏуэт]ахэм
Послеложнэ:
[кӏуэт]акӀэ
[кӏуэт]амкӀэ
[кӏуэт]ахэкӀэ
[кӏуэт]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏуэт]ауэ
[кӏуэт]арауэ
[кӏуэт]ахэу
[кӏуэт]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏуэт]эн
[кӏуэт]эныр
--
[кӏуэт]энхэр
Эргативнэ:
[кӏуэт]эн
[кӏуэт]эным
--
[кӏуэт]энхэм
Послеложнэ:
[кӏуэт]энкӀэ
[кӏуэт]энымкӀэ
[кӏуэт]энхэкӀэ
[кӏуэт]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[кӏуэт]эну
[кӏуэт]энырауэ
[кӏуэт]энхэу
[кӏуэт]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏуэт]эну
[кӏуэт]энур
--
[кӏуэт]энухэр
Эргативнэ:
[кӏуэт]эну
[кӏуэт]энум
--
[кӏуэт]энухэм
Послеложнэ:
[кӏуэт]энукӀэ
[кӏуэт]энумкӀэ
[кӏуэт]энухэкӀэ
[кӏуэт]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏуэт]энууэ
[кӏуэт]энурауэ
[кӏуэт]энухэу
[кӏуэт]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и ужь иту хуэмурэ кӀуэтэн.
Зыгуэр егъэжьэн е егъэжьэжын.
ЩАПХЪЭХЭР
Ар [лӀыр] щӀыбкӀэ икӀуэтащ, Ахьмэд кӀэлъыкӀуатэурэ абы и лъакъуэм теуващ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
Лэгъупэжьыр хьэщӀэхэм псы икӀыпӀэм нэс якӀэлъыкӀуатэри къигъэзэжащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
кӏэлъыкӏуэтэн: 1. go, move or advance after, behind or following sb or sth. 2. see sb off, accompany sb.
УРЫСЫБЗЭ
кӏэлъыкӏуэтэн: 1. двигаться, подвигаться вслед за кем-чем-л. 2. провожать кого-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.