АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
кӏуэцӏы- + [хъуэн] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "кӏуэцӏыхъуэнэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
кӏуэцӏыхъуэнэн
щымыӀэныгъэ:
кӏуэцӏымыхъуэнэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэн
укӏуэцӏыхъуэнэн
кӏуэцӏыхъуэнэн
дыкӏуэцӏыхъуэнэн
фыкӏуэцӏыхъуэнэн
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэн
укӏуэцӏымыхъуэнэн
кӏуэцӏымыхъуэнэн
дыкӏуэцӏымыхъуэнэн
фыкӏуэцӏымыхъуэнэн
кӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
кӏуэцӏыхъуанэ!
фыкӏуэцӏыхъуанэ!
щымыӀэныгъэ:
укӏуэцӏымыхъуанэ!
фыкӏуэцӏымыхъуанэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏрехъуанэ
укӏуэцӏрехъуанэ
кӏуэцӏрехъуанэ
дыкӏуэцӏрехъуанэ
фыкӏуэцӏрехъуанэ
кӏуэцӏрехъуанэ
щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏремыхъуанэ
укӏуэцӏремыхъуанэ
кӏуэцӏремыхъуанэ
дыкӏуэцӏремыхъуанэ
фыкӏуэцӏремыхъуанэ
кӏуэцӏремыхъуанэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏохъуанэ(р)
укӏуэцӏохъуанэ(р)
кӏуэцӏохъуанэ(р)
кӏуэцӏохъуанэ(р)
фыкӏуэцӏохъуанэ(р)
кӏуэцӏохъуанэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэркъым
укӏуэцӏыхъуанэркъым
кӏуэцӏыхъуанэркъым
дыкӏуэцӏыхъуанэркъым
фыкӏуэцӏыхъуанэркъым
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэ(р)т
укӏуэцӏыхъуанэ(р)т
кӏуэцӏыхъуанэ(р)т
дыкӏуэцӏыхъуанэ(р)т
фыкӏуэцӏыхъуанэ(р)т
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъым
укӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъым
кӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъым
дыкӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъым
фыкӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъым
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнащ
укӏуэцӏыхъуэнащ
кӏуэцӏыхъуэнащ
дыкӏуэцӏыхъуэнащ
фыкӏуэцӏыхъуэнащ
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнакъым
укӏуэцӏыхъуэнакъым
кӏуэцӏыхъуэнакъым
дыкӏуэцӏыхъуэнакъым
фыкӏуэцӏыхъуэнакъым
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнат
укӏуэцӏыхъуэнат
кӏуэцӏыхъуэнат
дыкӏуэцӏыхъуэнат
фыкӏуэцӏыхъуэнат
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнатэкъым
укӏуэцӏыхъуэнатэкъым
кӏуэцӏыхъуэнатэкъым
дыкӏуэцӏыхъуэнатэкъым
фыкӏуэцӏыхъуэнатэкъым
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъащ
укӏуэцӏыхъуэнэгъащ
кӏуэцӏыхъуэнэгъащ
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъащ
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъащ
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъакъым
укӏуэцӏыхъуэнэгъакъым
кӏуэцӏыхъуэнэгъакъым
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъакъым
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъакъым
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъат
укӏуэцӏыхъуэнэгъат
кӏуэцӏыхъуэнэгъат
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъат
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъат
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъым
укӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъым
кӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъым
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъым
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъым
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэщ
укӏуэцӏыхъуанэщ
кӏуэцӏыхъуанэщ
дыкӏуэцӏыхъуанэщ
фыкӏуэцӏыхъуанэщ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэкъым
укӏуэцӏыхъуанэкъым
кӏуэцӏыхъуанэкъым
дыкӏуэцӏыхъуанэкъым
фыкӏуэцӏыхъуанэкъым
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэт
укӏуэцӏыхъуанэт
кӏуэцӏыхъуанэт
дыкӏуэцӏыхъуанэт
фыкӏуэцӏыхъуанэт
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэтэкъым
укӏуэцӏыхъуанэтэкъым
кӏуэцӏыхъуанэтэкъым
дыкӏуэцӏыхъуанэтэкъым
фыкӏуэцӏыхъуанэтэкъым
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнщ
укӏуэцӏыхъуэнэнщ
кӏуэцӏыхъуэнэнщ
дыкӏуэцӏыхъуэнэнщ
фыкӏуэцӏыхъуэнэнщ
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнкъым
укӏуэцӏыхъуэнэнкъым
кӏуэцӏыхъуэнэнкъым
дыкӏуэцӏыхъуэнэнкъым
фыкӏуэцӏыхъуэнэнкъым
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнущ
укӏуэцӏыхъуэнэнущ
кӏуэцӏыхъуэнэнущ
дыкӏуэцӏыхъуэнэнущ
фыкӏуэцӏыхъуэнэнущ
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнукъым
укӏуэцӏыхъуэнэнукъым
кӏуэцӏыхъуэнэнукъым
дыкӏуэцӏыхъуэнэнукъым
фыкӏуэцӏыхъуэнэнукъым
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэрэ
укӏуэцӏыхъуанэрэ
кӏуэцӏыхъуанэрэ
дыкӏуэцӏыхъуанэрэ
фыкӏуэцӏыхъуанэрэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэркъэ
укӏуэцӏыхъуанэркъэ
кӏуэцӏыхъуанэркъэ
дыкӏуэцӏыхъуанэркъэ
фыкӏуэцӏыхъуанэркъэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэ(р)т
укӏуэцӏыхъуанэ(р)т
кӏуэцӏыхъуанэ(р)т
дыкӏуэцӏыхъуанэ(р)т
фыкӏуэцӏыхъуанэ(р)т
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъэ
укӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъэ
кӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъэ
дыкӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъэ
фыкӏуэцӏыхъуанэ(р)тэкъэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэна
укӏуэцӏыхъуэна
кӏуэцӏыхъуэна
дыкӏуэцӏыхъуэна
фыкӏуэцӏыхъуэна
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнакъэ
укӏуэцӏыхъуэнакъэ
кӏуэцӏыхъуэнакъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнакъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнакъэ
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнат
укӏуэцӏыхъуэнат
кӏуэцӏыхъуэнат
дыкӏуэцӏыхъуэнат
фыкӏуэцӏыхъуэнат
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнатэкъэ
укӏуэцӏыхъуэнатэкъэ
кӏуэцӏыхъуэнатэкъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнатэкъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнатэкъэ
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
укӏуэцӏыхъуэнэгъа
кӏуэцӏыхъуэнэгъа
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъакъэ
укӏуэцӏыхъуэнэгъакъэ
кӏуэцӏыхъуэнэгъакъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъакъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъакъэ
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъат
укӏуэцӏыхъуэнэгъат
кӏуэцӏыхъуэнэгъат
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъат
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъат
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъэ
укӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъэ
кӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэкъэ
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэ
укӏуэцӏыхъуанэ
кӏуэцӏыхъуанэ
дыкӏуэцӏыхъуанэ
фыкӏуэцӏыхъуанэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэкъэ
укӏуэцӏыхъуанэкъэ
кӏуэцӏыхъуанэкъэ
дыкӏуэцӏыхъуанэкъэ
фыкӏуэцӏыхъуанэкъэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэт
укӏуэцӏыхъуанэт
кӏуэцӏыхъуанэт
дыкӏуэцӏыхъуанэт
фыкӏуэцӏыхъуанэт
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэтэкъэ
укӏуэцӏыхъуанэтэкъэ
кӏуэцӏыхъуанэтэкъэ
дыкӏуэцӏыхъуанэтэкъэ
фыкӏуэцӏыхъуанэтэкъэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэн
укӏуэцӏыхъуэнэн
кӏуэцӏыхъуэнэн
дыкӏуэцӏыхъуэнэн
фыкӏуэцӏыхъуэнэн
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнкъэ
укӏуэцӏыхъуэнэнкъэ
кӏуэцӏыхъуэнэнкъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэнкъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэнкъэ
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэну
укӏуэцӏыхъуэнэну
кӏуэцӏыхъуэнэну
дыкӏуэцӏыхъуэнэну
фыкӏуэцӏыхъуэнэну
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнукъэ
укӏуэцӏыхъуэнэнукъэ
кӏуэцӏыхъуэнэнукъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэнукъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэнукъэ
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэмэ
укӏуэцӏыхъуанэмэ
кӏуэцӏыхъуанэмэ
дыкӏуэцӏыхъуанэмэ
фыкӏуэцӏыхъуанэмэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуанэмэ
укӏуэцӏымыхъуанэмэ
кӏуэцӏымыхъуанэмэ
дыкӏуэцӏымыхъуанэмэ
фыкӏуэцӏымыхъуанэмэ
кӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнамэ
укӏуэцӏыхъуэнамэ
кӏуэцӏыхъуэнамэ
дыкӏуэцӏыхъуэнамэ
фыкӏуэцӏыхъуэнамэ
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнамэ
укӏуэцӏымыхъуэнамэ
кӏуэцӏымыхъуэнамэ
дыкӏуэцӏымыхъуэнамэ
фыкӏуэцӏымыхъуэнамэ
кӏуэцӏмыхъуэна(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъамэ
укӏуэцӏыхъуэнэгъамэ
кӏуэцӏыхъуэнэгъамэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъамэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъамэ
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэгъамэ
укӏуэцӏымыхъуэнэгъамэ
кӏуэцӏымыхъуэнэгъамэ
дыкӏуэцӏымыхъуэнэгъамэ
фыкӏуэцӏымыхъуэнэгъамэ
кӏуэцӏымыхъуэнэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнмэ
укӏуэцӏыхъуэнэнмэ
кӏуэцӏыхъуэнэнмэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэнмэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэнмэ
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэнмэ
укӏуэцӏымыхъуэнэнмэ
кӏуэцӏымыхъуэнэнмэ
дыкӏуэцӏымыхъуэнэнмэ
фыкӏуэцӏымыхъуэнэнмэ
кӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнумэ
укӏуэцӏыхъуэнэнумэ
кӏуэцӏыхъуэнэнумэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэнумэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэнумэ
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэнумэ
укӏуэцӏымыхъуэнэнумэ
кӏуэцӏымыхъуэнэнумэ
дыкӏуэцӏымыхъуэнэнумэ
фыкӏуэцӏымыхъуэнэнумэ
кӏуэцӏымыхъуэнэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэтэмэ
укӏуэцӏыхъуанэтэмэ
кӏуэцӏыхъуанэтэмэ
дыкӏуэцӏыхъуанэтэмэ
фыкӏуэцӏыхъуанэтэмэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуанэтэмэ
укӏуэцӏымыхъуанэтэмэ
кӏуэцӏымыхъуанэтэмэ
дыкӏуэцӏымыхъуанэтэмэ
фыкӏуэцӏымыхъуанэтэмэ
кӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнатэмэ
укӏуэцӏыхъуэнатэмэ
кӏуэцӏыхъуэнатэмэ
дыкӏуэцӏыхъуэнатэмэ
фыкӏуэцӏыхъуэнатэмэ
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнатэмэ
укӏуэцӏымыхъуэнатэмэ
кӏуэцӏымыхъуэнатэмэ
дыкӏуэцӏымыхъуэнатэмэ
фыкӏуэцӏымыхъуэнатэмэ
кӏуэцӏымыхъуэна(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэмэ
укӏуэцӏыхъуэнэгъатэмэ
кӏуэцӏыхъуэнэгъатэмэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэмэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэмэ
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэгъатэмэ
укӏуэцӏымыхъуэнэгъатэмэ
кӏуэцӏымыхъуэнэгъатэмэ
дыкӏуэцӏымыхъуэнэгъатэмэ
фыкӏуэцӏымыхъуэнэгъатэмэ
кӏуэцӏымыхъуэнэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнтэмэ
укӏуэцӏыхъуэнэнтэмэ
кӏуэцӏыхъуэнэнтэмэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэнтэмэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэнтэмэ
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэнтэмэ
укӏуэцӏымыхъуэнэнтэмэ
кӏуэцӏымыхъуэнэнтэмэ
дыкӏуэцӏымыхъуэнэнтэмэ
фыкӏуэцӏымыхъуэнэнтэмэ
кӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнутэмэ
укӏуэцӏыхъуэнэнутэмэ
кӏуэцӏыхъуэнэнутэмэ
дыкӏуэцӏыхъуэнэнутэмэ
фыкӏуэцӏыхъуэнэнутэмэ
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэнутэмэ
укӏуэцӏымыхъуэнэнутэмэ
кӏуэцӏымыхъуэнэнутэмэ
дыкӏуэцӏымыхъуэнэнутэмэ
фыкӏуэцӏымыхъуэнэнутэмэ
кӏуэцӏымыхъуэнэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнт
укӏуэцӏыхъуэнэнт
кӏуэцӏыхъуэнэнт
дыкӏуэцӏыхъуэнэнт
фыкӏуэцӏыхъуэнэнт
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнтэкъым
укӏуэцӏыхъуэнэнтэкъым
кӏуэцӏыхъуэнэнтэкъым
дыкӏуэцӏыхъуэнэнтэкъым
фыкӏуэцӏыхъуэнэнтэкъым
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнут
укӏуэцӏыхъуэнэнут
кӏуэцӏыхъуэнэнут
дыкӏуэцӏыхъуэнэнут
фыкӏуэцӏыхъуэнэнут
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнутэкъым
укӏуэцӏыхъуэнэнутэкъым
кӏуэцӏыхъуэнэнутэкъым
дыкӏуэцӏыхъуэнэнутэкъым
фыкӏуэцӏыхъуэнэнутэкъым
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэми
укӏуэцӏыхъуанэми
кӏуэцӏыхъуанэми
дыкӏуэцӏыхъуанэми
фыкӏуэцӏыхъуанэми
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуанэми
укӏуэцӏымыхъуанэми
кӏуэцӏымыхъуанэми
дыкӏуэцӏымыхъуанэми
фыкӏуэцӏымыхъуанэми
кӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнами
укӏуэцӏыхъуэнами
кӏуэцӏыхъуэнами
дыкӏуэцӏыхъуэнами
фыкӏуэцӏыхъуэнами
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнами
укӏуэцӏымыхъуэнами
кӏуэцӏымыхъуэнами
дыкӏуэцӏымыхъуэнами
фыкӏуэцӏымыхъуэнами
кӏуэцӏымыхъуэна(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъами
укӏуэцӏыхъуэнэгъами
кӏуэцӏыхъуэнэгъами
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъами
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъами
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэгъами
укӏуэцӏымыхъуэнэгъами
кӏуэцӏымыхъуэнэгъами
дыкӏуэцӏымыхъуэнэгъами
фыкӏуэцӏымыхъуэнэгъами
кӏуэцӏымыхъуэнэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнми
укӏуэцӏыхъуэнэнми
кӏуэцӏыхъуэнэнми
дыкӏуэцӏыхъуэнэнми
фыкӏуэцӏыхъуэнэнми
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэнми
укӏуэцӏымыхъуэнэнми
кӏуэцӏымыхъуэнэнми
дыкӏуэцӏымыхъуэнэнми
фыкӏуэцӏымыхъуэнэнми
кӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнуми
укӏуэцӏыхъуэнэнуми
кӏуэцӏыхъуэнэнуми
дыкӏуэцӏыхъуэнэнуми
фыкӏуэцӏыхъуэнэнуми
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэнуми
укӏуэцӏымыхъуэнэнуми
кӏуэцӏымыхъуэнэнуми
дыкӏуэцӏымыхъуэнэнуми
фыкӏуэцӏымыхъуэнэнуми
кӏуэцӏымыхъуэнэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуанэтэми
укӏуэцӏыхъуанэтэми
кӏуэцӏыхъуанэтэми
дыкӏуэцӏыхъуанэтэми
фыкӏуэцӏыхъуанэтэми
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуанэтэми
укӏуэцӏымыхъуанэтэми
кӏуэцӏымыхъуанэтэми
дыкӏуэцӏымыхъуанэтэми
фыкӏуэцӏымыхъуанэтэми
кӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнатэми
укӏуэцӏыхъуэнатэми
кӏуэцӏыхъуэнатэми
дыкӏуэцӏыхъуэнатэми
фыкӏуэцӏыхъуэнатэми
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнатэми
укӏуэцӏымыхъуэнатэми
кӏуэцӏымыхъуэнатэми
дыкӏуэцӏымыхъуэнатэми
фыкӏуэцӏымыхъуэнатэми
кӏуэцӏымыхъуэна(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэми
укӏуэцӏыхъуэнэгъатэми
кӏуэцӏыхъуэнэгъатэми
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэми
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъатэми
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэгъатэми
укӏуэцӏымыхъуэнэгъатэми
кӏуэцӏымыхъуэнэгъатэми
дыкӏуэцӏымыхъуэнэгъатэми
фыкӏуэцӏымыхъуэнэгъатэми
кӏуэцӏымыхъуэнэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнтэми
укӏуэцӏыхъуэнэнтэми
кӏуэцӏыхъуэнэнтэми
дыкӏуэцӏыхъуэнэнтэми
фыкӏуэцӏыхъуэнэнтэми
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэнтэми
укӏуэцӏымыхъуэнэнтэми
кӏуэцӏымыхъуэнэнтэми
дыкӏуэцӏымыхъуэнэнтэми
фыкӏуэцӏымыхъуэнэнтэми
кӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнэнутэми
укӏуэцӏыхъуэнэнутэми
кӏуэцӏыхъуэнэнутэми
дыкӏуэцӏыхъуэнэнутэми
фыкӏуэцӏыхъуэнэнутэми
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнэнутэми
укӏуэцӏымыхъуэнэнутэми
кӏуэцӏымыхъуэнэнутэми
дыкӏуэцӏымыхъуэнэнутэми
фыкӏуэцӏымыхъуэнэнутэми
кӏуэцӏымыхъуэнэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъхъуэнэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнаи
укӏуэцӏыхъуэнаи
кӏуэцӏыхъуэнаи
дыкӏуэцӏыхъуэнаи
фыкӏуэцӏыхъуэнаи
кӏуэцӏыхъуэнаи
щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнакъыми
укӏуэцӏыхъуэнакъыми
кӏуэцӏыхъуэнакъыми
дыкӏуэцӏыхъуэнакъыми
фыкӏуэцӏыхъуэнакъыми
кӏуэцӏыхъуэнакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнащэрэт
укӏуэцӏыхъуэнащэрэт
кӏуэцӏыхъуэнащэрэт
дыкӏуэцӏыхъуэнащэрэт
фыкӏуэцӏыхъуэнащэрэт
кӏуэцӏыхъуэнащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымыхъуэнащэрэт
укӏуэцӏымыхъуэнащэрэт
кӏуэцӏымыхъуэнащэрэт
дыкӏуэцӏымыхъуэнащэрэт
фыкӏуэцӏымыхъуэнащэрэт
кӏуэцӏымыхъуэнащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнщ
укӏуэцӏыхъуэнагъэнщ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнщ
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнщ
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнщ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнкъым
укӏуэцӏыхъуэнагъэнкъым
кӏуэцӏыхъуэнагъэнкъым
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнкъым
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнкъым
кӏуэцӏыхъуэнагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнт
укӏуэцӏыхъуэнагъэнт
кӏуэцӏыхъуэнагъэнт
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнт
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнт
кӏуэцӏыхъуэнагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъым
укӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъым
кӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъым
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъым
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъым
кӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэн
укӏуэцӏыхъуэнагъэн
кӏуэцӏыхъуэнагъэн
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэн
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэн
кӏуэцӏыхъуэнагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнкъэ
укӏуэцӏыхъуэнагъэнкъэ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнкъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнкъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнкъэ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнт
укӏуэцӏыхъуэнагъэнт
кӏуэцӏыхъуэнагъэнт
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнт
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнт
кӏуэцӏыхъуэнагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъэ
укӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъэ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъэ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнущ
укӏуэцӏыхъуэнагъэнущ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнущ
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнущ
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнущ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнукъым
укӏуэцӏыхъуэнагъэнукъым
кӏуэцӏыхъуэнагъэнукъым
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнукъым
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнукъым
кӏуэцӏыхъуэнагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнут
укӏуэцӏыхъуэнагъэнут
кӏуэцӏыхъуэнагъэнут
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнут
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнут
кӏуэцӏыхъуэнагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъым
укӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъым
кӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъым
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъым
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъым
кӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэну
укӏуэцӏыхъуэнагъэну
кӏуэцӏыхъуэнагъэну
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэну
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэну
кӏуэцӏыхъуэнагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнукъэ
укӏуэцӏыхъуэнагъэнукъэ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнукъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнукъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнукъэ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнут
укӏуэцӏыхъуэнагъэнут
кӏуэцӏыхъуэнагъэнут
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнут
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнут
кӏуэцӏыхъуэнагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъэ
укӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъэ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъэ
дыкӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъэ
фыкӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъэ
кӏуэцӏыхъуэнагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏыхъуанэ
укӏуэцӏыхъуанэ
кӏуэцӏыхъуанэ
дыкӏуэцӏыхъуанэ
фыкӏуэцӏыхъуанэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымыхъуанэ
укӏуэцӏымыхъуанэ
кӏуэцӏымыхъуанэ
дыкӏуэцӏымыхъуанэ
фыкӏуэцӏымыхъуанэ
кӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏыхъуэна
укӏуэцӏыхъуэна
кӏуэцӏыхъуэна
дыкӏуэцӏыхъуэна
фыкӏуэцӏыхъуэна
кӏуэцӏыхъуэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымыхъуэна
укӏуэцӏымыхъуэна
кӏуэцӏымыхъуэна
дыкӏуэцӏымыхъуэна
фыкӏуэцӏымыхъуэна
кӏуэцӏымыхъуэна(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
укӏуэцӏыхъуэнэгъа
кӏуэцӏыхъуэнэгъа
дыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
фыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
кӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
укӏуэцӏымыхъуэнэгъа
кӏуэцӏымыхъуэнэгъа
дыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
фыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
кӏуэцӏымыхъуэнэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏыхъуэнэн
укӏуэцӏыхъуэнэн
кӏуэцӏыхъуэнэн
дыкӏуэцӏыхъуэнэн
фыкӏуэцӏыхъуэнэн
кӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымыхъуэнэн
укӏуэцӏымыхъуэнэн
кӏуэцӏымыхъуэнэн
дыкӏуэцӏымыхъуэнэн
фыкӏуэцӏымыхъуэнэн
кӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏыхъуэнэну
укӏуэцӏыхъуэнэну
кӏуэцӏыхъуэнэну
дыкӏуэцӏыхъуэнэну
фыкӏуэцӏыхъуэнэну
кӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымыхъуэнэну
укӏуэцӏымыхъуэнэну
кӏуэцӏымыхъуэнэну
дыкӏуэцӏымыхъуэнэну
фыкӏуэцӏымыхъуэнэну
кӏуэцӏымыхъуэнэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏыхъуанэ
узэрыкӏуэцӏыхъуанэ
зэрыкӏуэцӏыхъуанэ
дызэрыкӏуэцӏыхъуанэ
фызэрыкӏуэцӏыхъуанэ
зэрыкӏуэцӏыхъуанэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымыхъуанэ
узэрыкӏуэцӏымыхъуанэ
зэрыкӏуэцӏымыхъуанэ
дызэрыкӏуэцӏымыхъуанэ
фызэрыкӏуэцӏымыхъуанэ
зэрыкӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏыхъуэна
узэрыкӏуэцӏыхъуэна
зэрыкӏуэцӏыхъуэна
дызэрыкӏуэцӏыхъуэна
фызэрыкӏуэцӏыхъуэна
зэрыкӏуэцӏыхъуэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымыхъуэна
узэрыкӏуэцӏымыхъуэна
зэрыкӏуэцӏымыхъуэна
дызэрыкӏуэцӏымыхъуэна
фызэрыкӏуэцӏымыхъуэна
зэрыкӏуэцӏымыхъуэна(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
узэрыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
зэрыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
дызэрыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
фызэрыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
зэрыкӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
узэрыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
зэрыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
дызэрыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
фызэрыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
зэрыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏыхъуэнэн
узэрыкӏуэцӏыхъуэнэн
зэрыкӏуэцӏыхъуэнэн
дызэрыкӏуэцӏыхъуэнэн
фызэрыкӏуэцӏыхъуэнэн
зэрыкӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымыхъуэнэн
узэрыкӏуэцӏымыхъуэнэн
зэрыкӏуэцӏымыхъуэнэн
дызэрыкӏуэцӏымыхъуэнэн
фызэрыкӏуэцӏымыхъуэнэн
зэрыкӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏыхъуэнэну
узэрыкӏуэцӏыхъуэнэну
зэрыкӏуэцӏыхъуэнэну
дызэрыкӏуэцӏыхъуэнэну
фызэрыкӏуэцӏыхъуэнэну
зэрыкӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымыхъуэнэну
узэрыкӏуэцӏымыхъуэнэну
зэрыкӏуэцӏымыхъуэнэну
дызэрыкӏуэцӏымыхъуэнэну
фызэрыкӏуэцӏымыхъуэнэну
зэрыкӏуэцӏымыхъуэнэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏыхъуанэ
ущыкӏуэцӏыхъуанэ
щыкӏуэцӏыхъуанэ
дыщыкӏуэцӏыхъуанэ
фыщыкӏуэцӏыхъуанэ
щыкӏуэцӏыхъуанэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымыхъуанэ
ущыкӏуэцӏымыхъуанэ
щыкӏуэцӏымыхъуанэ
дыщыкӏуэцӏымыхъуанэ
фыщыкӏуэцӏымыхъуанэ
щыкӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏыхъуэна
ущыкӏуэцӏыхъуэна
щыкӏуэцӏыхъуэна
дыщыкӏуэцӏыхъуэна
фыщыкӏуэцӏыхъуэна
щыкӏуэцӏыхъуэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымыхъуэна
ущыкӏуэцӏымыхъуэна
щыкӏуэцӏымыхъуэна
дыщыкӏуэцӏымыхъуэна
фыщыкӏуэцӏымыхъуэна
щыкӏуэцӏымыхъуэна(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
ущыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
щыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
дыщыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
фыщыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
щыкӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
ущыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
щыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
дыщыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
фыщыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
щыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏыхъуэнэн
ущыкӏуэцӏыхъуэнэн
щыкӏуэцӏыхъуэнэн
дыщыкӏуэцӏыхъуэнэн
фыщыкӏуэцӏыхъуэнэн
щыкӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымыхъуэнэн
ущыкӏуэцӏымыхъуэнэн
щыкӏуэцӏымыхъуэнэн
дыщыкӏуэцӏымыхъуэнэн
фыщыкӏуэцӏымыхъуэнэн
щыкӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏыхъуэнэну
ущыкӏуэцӏыхъуэнэну
щыкӏуэцӏыхъуэнэну
дыщыкӏуэцӏыхъуэнэну
фыщыкӏуэцӏыхъуэнэну
щыкӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымыхъуэнэну
ущыкӏуэцӏымыхъуэнэну
щыкӏуэцӏымыхъуэнэну
дыщыкӏуэцӏымыхъуэнэну
фыщыкӏуэцӏымыхъуэнэну
щыкӏуэцӏымыхъуэнэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏыхъуанэ
уздыкӏуэцӏыхъуанэ
здыкӏуэцӏыхъуанэ
дыздыкӏуэцӏыхъуанэ
фыздыкӏуэцӏыхъуанэ
здыкӏуэцӏыхъуанэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымыхъуанэ
уздыкӏуэцӏымыхъуанэ
здыкӏуэцӏымыхъуанэ
дыздыкӏуэцӏымыхъуанэ
фыздыкӏуэцӏымыхъуанэ
здыкӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏыхъуэна
уздыкӏуэцӏыхъуэна
здыкӏуэцӏыхъуэна
дыздыкӏуэцӏыхъуэна
фыздыкӏуэцӏыхъуэна
здыкӏуэцӏыхъуэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымыхъуэна
уздыкӏуэцӏымыхъуэна
здыкӏуэцӏымыхъуэна
дыздыкӏуэцӏымыхъуэна
фыздыкӏуэцӏымыхъуэна
здыкӏуэцӏымыхъуэна(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
уздыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
здыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
дыздыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
фыздыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
здыкӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
уздыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
здыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
дыздыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
фыздыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
здыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏыхъуэнэн
уздыкӏуэцӏыхъуэнэн
здыкӏуэцӏыхъуэнэн
дыздыкӏуэцӏыхъуэнэн
фыздыкӏуэцӏыхъуэнэн
здыкӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымыхъуэнэн
уздыкӏуэцӏымыхъуэнэн
здыкӏуэцӏымыхъуэнэн
дыздыкӏуэцӏымыхъуэнэн
фыздыкӏуэцӏымыхъуэнэн
здыкӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏыхъуэнэну
уздыкӏуэцӏыхъуэнэну
здыкӏуэцӏыхъуэнэну
дыздыкӏуэцӏыхъуэнэну
фыздыкӏуэцӏыхъуэнэну
здыкӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымыхъуэнэну
уздыкӏуэцӏымыхъуэнэну
здыкӏуэцӏымыхъуэнэну
дыздыкӏуэцӏымыхъуэнэну
фыздыкӏуэцӏымыхъуэнэну
здыкӏуэцӏымыхъуэнэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏыхъуанэ
ущӀыкӏуэцӏыхъуанэ
щӀыкӏуэцӏыхъуанэ
дыщӀыкӏуэцӏыхъуанэ
фыщӀыкӏуэцӏыхъуанэ
щӀыкӏуэцӏыхъуанэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымыхъуанэ
ущӀыкӏуэцӏымыхъуанэ
щӀыкӏуэцӏымыхъуанэ
дыщӀыкӏуэцӏымыхъуанэ
фыщӀыкӏуэцӏымыхъуанэ
щӀыкӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏыхъуэна
ущӀыкӏуэцӏыхъуэна
щӀыкӏуэцӏыхъуэна
дыщӀыкӏуэцӏыхъуэна
фыщӀыкӏуэцӏыхъуэна
щӀыкӏуэцӏыхъуэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымыхъуэна
ущӀыкӏуэцӏымыхъуэна
щӀыкӏуэцӏымыхъуэна
дыщӀыкӏуэцӏымыхъуэна
фыщӀыкӏуэцӏымыхъуэна
щӀыкӏуэцӏымыхъуэна(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
ущӀыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
щӀыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
дыщӀыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
фыщӀыкӏуэцӏыхъуэнэгъа
щӀыкӏуэцӏыхъуэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
ущӀыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
щӀыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
дыщӀыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
фыщӀыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа
щӀыкӏуэцӏымыхъуэнэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏыхъуэнэн
ущӀыкӏуэцӏыхъуэнэн
щӀыкӏуэцӏыхъуэнэн
дыщӀыкӏуэцӏыхъуэнэн
фыщӀыкӏуэцӏыхъуэнэн
щӀыкӏуэцӏыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымыхъуэнэн
ущӀыкӏуэцӏымыхъуэнэн
щӀыкӏуэцӏымыхъуэнэн
дыщӀыкӏуэцӏымыхъуэнэн
фыщӀыкӏуэцӏымыхъуэнэн
щӀыкӏуэцӏымыхъуэнэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏыхъуэнэну
ущӀыкӏуэцӏыхъуэнэну
щӀыкӏуэцӏыхъуэнэну
дыщӀыкӏуэцӏыхъуэнэну
фыщӀыкӏуэцӏыхъуэнэну
щӀыкӏуэцӏыхъуэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымыхъуэнэну
ущӀыкӏуэцӏымыхъуэнэну
щӀыкӏуэцӏымыхъуэнэну
дыщӀыкӏуэцӏымыхъуэнэну
фыщӀыкӏуэцӏымыхъуэнэну
щӀыкӏуэцӏымыхъуэнэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏыхъуанэу
укӏуэцӏыхъуанэу
кӏуэцӏыхъуанэу
дыкӏуэцӏыхъуанэу
фыкӏуэцӏыхъуанэу
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымыхъуанэу
укӏуэцӏымыхъуанэу
кӏуэцӏымыхъуанэу
дыкӏуэцӏымыхъуанэу
фыкӏуэцӏымыхъуанэу
кӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏыхъуэнауэ
укӏуэцӏыхъуэнауэ
кӏуэцӏыхъуэнауэ
дыкӏуэцӏыхъуэнауэ
фыкӏуэцӏыхъуэнауэ
кӏуэцӏыхъуэнауэ / кӏуэцӏыхъуэна(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымыхъуэнауэ
укӏуэцӏымыхъуэнауэ
кӏуэцӏымыхъуэнауэ
дыкӏуэцӏымыхъуэнауэ
фыкӏуэцӏымыхъуэнауэ
кӏуэцӏымыхъуэнауэ(хэ) / кӏуэцӏымыхъуэна(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏыхъуанэурэ
укӏуэцӏыхъуанэурэ
кӏуэцӏыхъуанэурэ
дыкӏуэцӏыхъуанэурэ
фыкӏуэцӏыхъуанэурэ
кӏуэцӏыхъуанэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымыхъуанэурэ
укӏуэцӏымыхъуанэурэ
кӏуэцӏымыхъуанэурэ
дыкӏуэцӏымыхъуанэурэ
фыкӏуэцӏымыхъуанэурэ
кӏуэцӏымыхъуанэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏуэцӏохъуанэ
сыкӏуэцӏохъуанэ
--
сыфкӏуэцӏохъуанэ
сакӏуэцӏохъуанэ(хэ)
уэ
ускӏуэцӏохъуанэ
--
укӏуэцӏохъуанэ
уткӏуэцӏохъуанэ
--
уакӏуэцӏохъуанэ(хэ)
ар
скӏуэцӏохъуанэ
пкӏуэцӏохъуанэ
кӏуэцӏохъуанэ
ткӏуэцӏохъуанэ
фкӏуэцӏохъуанэ
якӏуэцӏохъуанэ(хэ)
дэ
--
дыпкӏуэцӏохъуанэ
дыкӏуэцӏохъуанэ
--
дыфкӏуэцӏохъуанэ
дакӏуэцӏохъуанэ(хэ)
фэ
фыскӏуэцӏохъуанэ
--
фыкӏуэцӏохъуанэ
фыткӏуэцӏохъуанэ
--
факӏуэцӏохъуанэ(хэ)
ахэр
скӏуэцӏохъуанэ
пкӏуэцӏохъуанэ
кӏуэцӏохъуанэ
ткӏуэцӏохъуанэ
фкӏуэцӏохъуанэ
якӏуэцӏохъуанэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏуэцӏыхъуанэрэ]
сыкӏуэцӏыхъуанэрэ]
--
сыфкӏуэцӏыхъуанэрэ]
сакӏуэцӏыхъуанэ(хэ)рэ]
уэ
ускӏуэцӏыхъуанэрэ]
--
укӏуэцӏыхъуанэрэ]
уткӏуэцӏыхъуанэрэ]
--
уакӏуэцӏыхъуанэ(хэ)рэ]
ар
скӏуэцӏыхъуанэрэ]
пкӏуэцӏыхъуанэрэ]
кӏуэцӏыхъуанэрэ]
ткӏуэцӏыхъуанэрэ]
фкӏуэцӏыхъуанэрэ]
якӏуэцӏыхъуанэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыпкӏуэцӏыхъуанэрэ]
дыкӏуэцӏыхъуанэрэ]
--
дыфкӏуэцӏыхъуанэрэ]
дакӏуэцӏыхъуанэ(хэ)рэ]
фэ
фыскӏуэцӏыхъуанэрэ]
--
фыкӏуэцӏыхъуанэрэ]
фытдкӏуэцӏыхъуанэрэ]
--
факӏуэцӏыхъуанэ(хэ)рэ]
ахэр
скӏуэцӏыхъуанэрэ]
пкӏуэцӏыхъуанэрэ]
кӏуэцӏыхъуанэрэ]
ткӏуэцӏыхъуанэрэ]
фкӏуэцӏыхъуанэрэ]
якӏуэцӏыхъуанэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хъуан]э
[хъуан]эр
--
[хъуан]эхэр
Эргативнэ:
[хъуан]э
[хъуан]эм
--
[хъуан]эхэм
Послеложнэ:
[хъуан]экӀэ
[хъуан]эмкӀэ
[хъуан]эхэкӀэ
[хъуан]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хъуан]эуэ
[хъуан]эрауэ
[хъуан]эхэу
[хъуан]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хъуэн]а
[хъуэн]ар
--
[хъуэн]ахэр
Эргативнэ:
[хъуэн]а
[хъуэн]ам
--
[хъуэн]ахэм
Послеложнэ:
[хъуэн]акӀэ
[хъуэн]амкӀэ
[хъуэн]ахэкӀэ
[хъуэн]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хъуэн]ауэ
[хъуэн]арауэ
[хъуэн]ахэу
[хъуэн]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хъуэн]эн
[хъуэн]эныр
--
[хъуэн]энхэр
Эргативнэ:
[хъуэн]эн
[хъуэн]эным
--
[хъуэн]энхэм
Послеложнэ:
[хъуэн]энкӀэ
[хъуэн]энымкӀэ
[хъуэн]энхэкӀэ
[хъуэн]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хъуэн]эну
[хъуэн]энырауэ
[хъуэн]энхэу
[хъуэн]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хъуэн]эну
[хъуэн]энур
--
[хъуэн]энухэр
Эргативнэ:
[хъуэн]эну
[хъуэн]энум
--
[хъуэн]энухэм
Послеложнэ:
[хъуэн]энукӀэ
[хъуэн]энумкӀэ
[хъуэн]энухэкӀэ
[хъуэн]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хъуэн]энууэ
[хъуэн]энурауэ
[хъуэн]энухэу
[хъуэн]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Ехъуэнын, хъуанэ жеӀэн, хъуанэкӀэ щӀэгъэнэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
кӏуэцӏыхъуэнэн: curse, reproach, berate, scold sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
кӏуэцӏыхъуэнэн: выругать, обругать кого-что-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.