АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
кӏуэцӏы- + [лъэд] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "кӏуэцӏылъэдэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
кӏуэцӏылъэдэн
щымыӀэныгъэ:
кӏуэцӏымылъэдэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэн
укӏуэцӏылъэдэн
кӏуэцӏылъэдэн
дыкӏуэцӏылъэдэн
фыкӏуэцӏылъэдэн
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэн
укӏуэцӏымылъэдэн
кӏуэцӏымылъэдэн
дыкӏуэцӏымылъэдэн
фыкӏуэцӏымылъэдэн
кӏуэцӏымылъэдэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
кӏуэцӏылъадэ!
фыкӏуэцӏылъадэ!
щымыӀэныгъэ:
укӏуэцӏымылъадэ!
фыкӏуэцӏымылъадэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏрелъадэ
укӏуэцӏрелъадэ
кӏуэцӏрелъадэ
дыкӏуэцӏрелъадэ
фыкӏуэцӏрелъадэ
кӏуэцӏрелъадэ
щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏремылъадэ
укӏуэцӏремылъадэ
кӏуэцӏремылъадэ
дыкӏуэцӏремылъадэ
фыкӏуэцӏремылъадэ
кӏуэцӏремылъадэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏолъадэ(р)
укӏуэцӏолъадэ(р)
кӏуэцӏолъадэ(р)
кӏуэцӏолъадэ(р)
фыкӏуэцӏолъадэ(р)
кӏуэцӏолъадэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэркъым
укӏуэцӏылъадэркъым
кӏуэцӏылъадэркъым
дыкӏуэцӏылъадэркъым
фыкӏуэцӏылъадэркъым
кӏуэцӏылъадэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэ(р)т
укӏуэцӏылъадэ(р)т
кӏуэцӏылъадэ(р)т
дыкӏуэцӏылъадэ(р)т
фыкӏуэцӏылъадэ(р)т
кӏуэцӏылъадэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэ(р)тэкъым
укӏуэцӏылъадэ(р)тэкъым
кӏуэцӏылъадэ(р)тэкъым
дыкӏуэцӏылъадэ(р)тэкъым
фыкӏуэцӏылъадэ(р)тэкъым
кӏуэцӏылъадэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдащ
укӏуэцӏылъэдащ
кӏуэцӏылъэдащ
дыкӏуэцӏылъэдащ
фыкӏуэцӏылъэдащ
кӏуэцӏылъэда(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдакъым
укӏуэцӏылъэдакъым
кӏуэцӏылъэдакъым
дыкӏуэцӏылъэдакъым
фыкӏуэцӏылъэдакъым
кӏуэцӏылъэда(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдат
укӏуэцӏылъэдат
кӏуэцӏылъэдат
дыкӏуэцӏылъэдат
фыкӏуэцӏылъэдат
кӏуэцӏылъэда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдатэкъым
укӏуэцӏылъэдатэкъым
кӏуэцӏылъэдатэкъым
дыкӏуэцӏылъэдатэкъым
фыкӏуэцӏылъэдатэкъым
кӏуэцӏылъэда(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъащ
укӏуэцӏылъэдэгъащ
кӏуэцӏылъэдэгъащ
дыкӏуэцӏылъэдэгъащ
фыкӏуэцӏылъэдэгъащ
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъакъым
укӏуэцӏылъэдэгъакъым
кӏуэцӏылъэдэгъакъым
дыкӏуэцӏылъэдэгъакъым
фыкӏуэцӏылъэдэгъакъым
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъат
укӏуэцӏылъэдэгъат
кӏуэцӏылъэдэгъат
дыкӏуэцӏылъэдэгъат
фыкӏуэцӏылъэдэгъат
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъатэкъым
укӏуэцӏылъэдэгъатэкъым
кӏуэцӏылъэдэгъатэкъым
дыкӏуэцӏылъэдэгъатэкъым
фыкӏуэцӏылъэдэгъатэкъым
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэщ
укӏуэцӏылъадэщ
кӏуэцӏылъадэщ
дыкӏуэцӏылъадэщ
фыкӏуэцӏылъадэщ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэкъым
укӏуэцӏылъадэкъым
кӏуэцӏылъадэкъым
дыкӏуэцӏылъадэкъым
фыкӏуэцӏылъадэкъым
кӏуэцӏылъадэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэт
укӏуэцӏылъадэт
кӏуэцӏылъадэт
дыкӏуэцӏылъадэт
фыкӏуэцӏылъадэт
кӏуэцӏылъадэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэтэкъым
укӏуэцӏылъадэтэкъым
кӏуэцӏылъадэтэкъым
дыкӏуэцӏылъадэтэкъым
фыкӏуэцӏылъадэтэкъым
кӏуэцӏылъадэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнщ
укӏуэцӏылъэдэнщ
кӏуэцӏылъэдэнщ
дыкӏуэцӏылъэдэнщ
фыкӏуэцӏылъэдэнщ
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнкъым
укӏуэцӏылъэдэнкъым
кӏуэцӏылъэдэнкъым
дыкӏуэцӏылъэдэнкъым
фыкӏуэцӏылъэдэнкъым
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнущ
укӏуэцӏылъэдэнущ
кӏуэцӏылъэдэнущ
дыкӏуэцӏылъэдэнущ
фыкӏуэцӏылъэдэнущ
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнукъым
укӏуэцӏылъэдэнукъым
кӏуэцӏылъэдэнукъым
дыкӏуэцӏылъэдэнукъым
фыкӏуэцӏылъэдэнукъым
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэрэ
укӏуэцӏылъадэрэ
кӏуэцӏылъадэрэ
дыкӏуэцӏылъадэрэ
фыкӏуэцӏылъадэрэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэркъэ
укӏуэцӏылъадэркъэ
кӏуэцӏылъадэркъэ
дыкӏуэцӏылъадэркъэ
фыкӏуэцӏылъадэркъэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэ(р)т
укӏуэцӏылъадэ(р)т
кӏуэцӏылъадэ(р)т
дыкӏуэцӏылъадэ(р)т
фыкӏуэцӏылъадэ(р)т
кӏуэцӏылъадэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэ(р)тэкъэ
укӏуэцӏылъадэ(р)тэкъэ
кӏуэцӏылъадэ(р)тэкъэ
дыкӏуэцӏылъадэ(р)тэкъэ
фыкӏуэцӏылъадэ(р)тэкъэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэда
укӏуэцӏылъэда
кӏуэцӏылъэда
дыкӏуэцӏылъэда
фыкӏуэцӏылъэда
кӏуэцӏылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдакъэ
укӏуэцӏылъэдакъэ
кӏуэцӏылъэдакъэ
дыкӏуэцӏылъэдакъэ
фыкӏуэцӏылъэдакъэ
кӏуэцӏылъэда(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдат
укӏуэцӏылъэдат
кӏуэцӏылъэдат
дыкӏуэцӏылъэдат
фыкӏуэцӏылъэдат
кӏуэцӏылъэда(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдатэкъэ
укӏуэцӏылъэдатэкъэ
кӏуэцӏылъэдатэкъэ
дыкӏуэцӏылъэдатэкъэ
фыкӏуэцӏылъэдатэкъэ
кӏуэцӏылъэда(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъа
укӏуэцӏылъэдэгъа
кӏуэцӏылъэдэгъа
дыкӏуэцӏылъэдэгъа
фыкӏуэцӏылъэдэгъа
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъакъэ
укӏуэцӏылъэдэгъакъэ
кӏуэцӏылъэдэгъакъэ
дыкӏуэцӏылъэдэгъакъэ
фыкӏуэцӏылъэдэгъакъэ
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъат
укӏуэцӏылъэдэгъат
кӏуэцӏылъэдэгъат
дыкӏуэцӏылъэдэгъат
фыкӏуэцӏылъэдэгъат
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъатэкъэ
укӏуэцӏылъэдэгъатэкъэ
кӏуэцӏылъэдэгъатэкъэ
дыкӏуэцӏылъэдэгъатэкъэ
фыкӏуэцӏылъэдэгъатэкъэ
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэ
укӏуэцӏылъадэ
кӏуэцӏылъадэ
дыкӏуэцӏылъадэ
фыкӏуэцӏылъадэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэкъэ
укӏуэцӏылъадэкъэ
кӏуэцӏылъадэкъэ
дыкӏуэцӏылъадэкъэ
фыкӏуэцӏылъадэкъэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэт
укӏуэцӏылъадэт
кӏуэцӏылъадэт
дыкӏуэцӏылъадэт
фыкӏуэцӏылъадэт
кӏуэцӏылъадэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэтэкъэ
укӏуэцӏылъадэтэкъэ
кӏуэцӏылъадэтэкъэ
дыкӏуэцӏылъадэтэкъэ
фыкӏуэцӏылъадэтэкъэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэн
укӏуэцӏылъэдэн
кӏуэцӏылъэдэн
дыкӏуэцӏылъэдэн
фыкӏуэцӏылъэдэн
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнкъэ
укӏуэцӏылъэдэнкъэ
кӏуэцӏылъэдэнкъэ
дыкӏуэцӏылъэдэнкъэ
фыкӏуэцӏылъэдэнкъэ
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэну
укӏуэцӏылъэдэну
кӏуэцӏылъэдэну
дыкӏуэцӏылъэдэну
фыкӏуэцӏылъэдэну
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнукъэ
укӏуэцӏылъэдэнукъэ
кӏуэцӏылъэдэнукъэ
дыкӏуэцӏылъэдэнукъэ
фыкӏуэцӏылъэдэнукъэ
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэмэ
укӏуэцӏылъадэмэ
кӏуэцӏылъадэмэ
дыкӏуэцӏылъадэмэ
фыкӏуэцӏылъадэмэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъадэмэ
укӏуэцӏымылъадэмэ
кӏуэцӏымылъадэмэ
дыкӏуэцӏымылъадэмэ
фыкӏуэцӏымылъадэмэ
кӏуэцӏымылъадэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдамэ
укӏуэцӏылъэдамэ
кӏуэцӏылъэдамэ
дыкӏуэцӏылъэдамэ
фыкӏуэцӏылъэдамэ
кӏуэцӏылъэда(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдамэ
укӏуэцӏымылъэдамэ
кӏуэцӏымылъэдамэ
дыкӏуэцӏымылъэдамэ
фыкӏуэцӏымылъэдамэ
кӏуэцӏмылъэда(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъамэ
укӏуэцӏылъэдэгъамэ
кӏуэцӏылъэдэгъамэ
дыкӏуэцӏылъэдэгъамэ
фыкӏуэцӏылъэдэгъамэ
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэгъамэ
укӏуэцӏымылъэдэгъамэ
кӏуэцӏымылъэдэгъамэ
дыкӏуэцӏымылъэдэгъамэ
фыкӏуэцӏымылъэдэгъамэ
кӏуэцӏымылъэдэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнмэ
укӏуэцӏылъэдэнмэ
кӏуэцӏылъэдэнмэ
дыкӏуэцӏылъэдэнмэ
фыкӏуэцӏылъэдэнмэ
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэнмэ
укӏуэцӏымылъэдэнмэ
кӏуэцӏымылъэдэнмэ
дыкӏуэцӏымылъэдэнмэ
фыкӏуэцӏымылъэдэнмэ
кӏуэцӏымылъэдэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнумэ
укӏуэцӏылъэдэнумэ
кӏуэцӏылъэдэнумэ
дыкӏуэцӏылъэдэнумэ
фыкӏуэцӏылъэдэнумэ
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэнумэ
укӏуэцӏымылъэдэнумэ
кӏуэцӏымылъэдэнумэ
дыкӏуэцӏымылъэдэнумэ
фыкӏуэцӏымылъэдэнумэ
кӏуэцӏымылъэдэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэтэмэ
укӏуэцӏылъадэтэмэ
кӏуэцӏылъадэтэмэ
дыкӏуэцӏылъадэтэмэ
фыкӏуэцӏылъадэтэмэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъадэтэмэ
укӏуэцӏымылъадэтэмэ
кӏуэцӏымылъадэтэмэ
дыкӏуэцӏымылъадэтэмэ
фыкӏуэцӏымылъадэтэмэ
кӏуэцӏымылъадэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдатэмэ
укӏуэцӏылъэдатэмэ
кӏуэцӏылъэдатэмэ
дыкӏуэцӏылъэдатэмэ
фыкӏуэцӏылъэдатэмэ
кӏуэцӏылъэда(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдатэмэ
укӏуэцӏымылъэдатэмэ
кӏуэцӏымылъэдатэмэ
дыкӏуэцӏымылъэдатэмэ
фыкӏуэцӏымылъэдатэмэ
кӏуэцӏымылъэда(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъатэмэ
укӏуэцӏылъэдэгъатэмэ
кӏуэцӏылъэдэгъатэмэ
дыкӏуэцӏылъэдэгъатэмэ
фыкӏуэцӏылъэдэгъатэмэ
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэгъатэмэ
укӏуэцӏымылъэдэгъатэмэ
кӏуэцӏымылъэдэгъатэмэ
дыкӏуэцӏымылъэдэгъатэмэ
фыкӏуэцӏымылъэдэгъатэмэ
кӏуэцӏымылъэдэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнтэмэ
укӏуэцӏылъэдэнтэмэ
кӏуэцӏылъэдэнтэмэ
дыкӏуэцӏылъэдэнтэмэ
фыкӏуэцӏылъэдэнтэмэ
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэнтэмэ
укӏуэцӏымылъэдэнтэмэ
кӏуэцӏымылъэдэнтэмэ
дыкӏуэцӏымылъэдэнтэмэ
фыкӏуэцӏымылъэдэнтэмэ
кӏуэцӏымылъэдэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнутэмэ
укӏуэцӏылъэдэнутэмэ
кӏуэцӏылъэдэнутэмэ
дыкӏуэцӏылъэдэнутэмэ
фыкӏуэцӏылъэдэнутэмэ
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэнутэмэ
укӏуэцӏымылъэдэнутэмэ
кӏуэцӏымылъэдэнутэмэ
дыкӏуэцӏымылъэдэнутэмэ
фыкӏуэцӏымылъэдэнутэмэ
кӏуэцӏымылъэдэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнт
укӏуэцӏылъэдэнт
кӏуэцӏылъэдэнт
дыкӏуэцӏылъэдэнт
фыкӏуэцӏылъэдэнт
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнтэкъым
укӏуэцӏылъэдэнтэкъым
кӏуэцӏылъэдэнтэкъым
дыкӏуэцӏылъэдэнтэкъым
фыкӏуэцӏылъэдэнтэкъым
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнут
укӏуэцӏылъэдэнут
кӏуэцӏылъэдэнут
дыкӏуэцӏылъэдэнут
фыкӏуэцӏылъэдэнут
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнутэкъым
укӏуэцӏылъэдэнутэкъым
кӏуэцӏылъэдэнутэкъым
дыкӏуэцӏылъэдэнутэкъым
фыкӏуэцӏылъэдэнутэкъым
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэми
укӏуэцӏылъадэми
кӏуэцӏылъадэми
дыкӏуэцӏылъадэми
фыкӏуэцӏылъадэми
кӏуэцӏылъадэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъадэми
укӏуэцӏымылъадэми
кӏуэцӏымылъадэми
дыкӏуэцӏымылъадэми
фыкӏуэцӏымылъадэми
кӏуэцӏымылъадэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдами
укӏуэцӏылъэдами
кӏуэцӏылъэдами
дыкӏуэцӏылъэдами
фыкӏуэцӏылъэдами
кӏуэцӏылъэда(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдами
укӏуэцӏымылъэдами
кӏуэцӏымылъэдами
дыкӏуэцӏымылъэдами
фыкӏуэцӏымылъэдами
кӏуэцӏымылъэда(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъами
укӏуэцӏылъэдэгъами
кӏуэцӏылъэдэгъами
дыкӏуэцӏылъэдэгъами
фыкӏуэцӏылъэдэгъами
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэгъами
укӏуэцӏымылъэдэгъами
кӏуэцӏымылъэдэгъами
дыкӏуэцӏымылъэдэгъами
фыкӏуэцӏымылъэдэгъами
кӏуэцӏымылъэдэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнми
укӏуэцӏылъэдэнми
кӏуэцӏылъэдэнми
дыкӏуэцӏылъэдэнми
фыкӏуэцӏылъэдэнми
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэнми
укӏуэцӏымылъэдэнми
кӏуэцӏымылъэдэнми
дыкӏуэцӏымылъэдэнми
фыкӏуэцӏымылъэдэнми
кӏуэцӏымылъэдэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнуми
укӏуэцӏылъэдэнуми
кӏуэцӏылъэдэнуми
дыкӏуэцӏылъэдэнуми
фыкӏуэцӏылъэдэнуми
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэнуми
укӏуэцӏымылъэдэнуми
кӏуэцӏымылъэдэнуми
дыкӏуэцӏымылъэдэнуми
фыкӏуэцӏымылъэдэнуми
кӏуэцӏымылъэдэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъадэтэми
укӏуэцӏылъадэтэми
кӏуэцӏылъадэтэми
дыкӏуэцӏылъадэтэми
фыкӏуэцӏылъадэтэми
кӏуэцӏылъадэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъадэтэми
укӏуэцӏымылъадэтэми
кӏуэцӏымылъадэтэми
дыкӏуэцӏымылъадэтэми
фыкӏуэцӏымылъадэтэми
кӏуэцӏымылъадэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдатэми
укӏуэцӏылъэдатэми
кӏуэцӏылъэдатэми
дыкӏуэцӏылъэдатэми
фыкӏуэцӏылъэдатэми
кӏуэцӏылъэда(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдатэми
укӏуэцӏымылъэдатэми
кӏуэцӏымылъэдатэми
дыкӏуэцӏымылъэдатэми
фыкӏуэцӏымылъэдатэми
кӏуэцӏымылъэда(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэгъатэми
укӏуэцӏылъэдэгъатэми
кӏуэцӏылъэдэгъатэми
дыкӏуэцӏылъэдэгъатэми
фыкӏуэцӏылъэдэгъатэми
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэгъатэми
укӏуэцӏымылъэдэгъатэми
кӏуэцӏымылъэдэгъатэми
дыкӏуэцӏымылъэдэгъатэми
фыкӏуэцӏымылъэдэгъатэми
кӏуэцӏымылъэдэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнтэми
укӏуэцӏылъэдэнтэми
кӏуэцӏылъэдэнтэми
дыкӏуэцӏылъэдэнтэми
фыкӏуэцӏылъэдэнтэми
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэнтэми
укӏуэцӏымылъэдэнтэми
кӏуэцӏымылъэдэнтэми
дыкӏуэцӏымылъэдэнтэми
фыкӏуэцӏымылъэдэнтэми
кӏуэцӏымылъэдэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдэнутэми
укӏуэцӏылъэдэнутэми
кӏуэцӏылъэдэнутэми
дыкӏуэцӏылъэдэнутэми
фыкӏуэцӏылъэдэнутэми
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдэнутэми
укӏуэцӏымылъэдэнутэми
кӏуэцӏымылъэдэнутэми
дыкӏуэцӏымылъэдэнутэми
фыкӏуэцӏымылъэдэнутэми
кӏуэцӏымылъэдэну(хэ)тэми
гъэщӀэгълъэдэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдаи
укӏуэцӏылъэдаи
кӏуэцӏылъэдаи
дыкӏуэцӏылъэдаи
фыкӏуэцӏылъэдаи
кӏуэцӏылъэдаи
щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдакъыми
укӏуэцӏылъэдакъыми
кӏуэцӏылъэдакъыми
дыкӏуэцӏылъэдакъыми
фыкӏуэцӏылъэдакъыми
кӏуэцӏылъэдакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдащэрэт
укӏуэцӏылъэдащэрэт
кӏуэцӏылъэдащэрэт
дыкӏуэцӏылъэдащэрэт
фыкӏуэцӏылъэдащэрэт
кӏуэцӏылъэдащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏымылъэдащэрэт
укӏуэцӏымылъэдащэрэт
кӏуэцӏымылъэдащэрэт
дыкӏуэцӏымылъэдащэрэт
фыкӏуэцӏымылъэдащэрэт
кӏуэцӏымылъэдащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнщ
укӏуэцӏылъэдагъэнщ
кӏуэцӏылъэдагъэнщ
дыкӏуэцӏылъэдагъэнщ
фыкӏуэцӏылъэдагъэнщ
кӏуэцӏылъэдагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнкъым
укӏуэцӏылъэдагъэнкъым
кӏуэцӏылъэдагъэнкъым
дыкӏуэцӏылъэдагъэнкъым
фыкӏуэцӏылъэдагъэнкъым
кӏуэцӏылъэдагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнт
укӏуэцӏылъэдагъэнт
кӏуэцӏылъэдагъэнт
дыкӏуэцӏылъэдагъэнт
фыкӏуэцӏылъэдагъэнт
кӏуэцӏылъэдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнтэкъым
укӏуэцӏылъэдагъэнтэкъым
кӏуэцӏылъэдагъэнтэкъым
дыкӏуэцӏылъэдагъэнтэкъым
фыкӏуэцӏылъэдагъэнтэкъым
кӏуэцӏылъэдагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэн
укӏуэцӏылъэдагъэн
кӏуэцӏылъэдагъэн
дыкӏуэцӏылъэдагъэн
фыкӏуэцӏылъэдагъэн
кӏуэцӏылъэдагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнкъэ
укӏуэцӏылъэдагъэнкъэ
кӏуэцӏылъэдагъэнкъэ
дыкӏуэцӏылъэдагъэнкъэ
фыкӏуэцӏылъэдагъэнкъэ
кӏуэцӏылъэдагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнт
укӏуэцӏылъэдагъэнт
кӏуэцӏылъэдагъэнт
дыкӏуэцӏылъэдагъэнт
фыкӏуэцӏылъэдагъэнт
кӏуэцӏылъэдагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнтэкъэ
укӏуэцӏылъэдагъэнтэкъэ
кӏуэцӏылъэдагъэнтэкъэ
дыкӏуэцӏылъэдагъэнтэкъэ
фыкӏуэцӏылъэдагъэнтэкъэ
кӏуэцӏылъэдагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнущ
укӏуэцӏылъэдагъэнущ
кӏуэцӏылъэдагъэнущ
дыкӏуэцӏылъэдагъэнущ
фыкӏуэцӏылъэдагъэнущ
кӏуэцӏылъэдагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнукъым
укӏуэцӏылъэдагъэнукъым
кӏуэцӏылъэдагъэнукъым
дыкӏуэцӏылъэдагъэнукъым
фыкӏуэцӏылъэдагъэнукъым
кӏуэцӏылъэдагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнут
укӏуэцӏылъэдагъэнут
кӏуэцӏылъэдагъэнут
дыкӏуэцӏылъэдагъэнут
фыкӏуэцӏылъэдагъэнут
кӏуэцӏылъэдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнутэкъым
укӏуэцӏылъэдагъэнутэкъым
кӏуэцӏылъэдагъэнутэкъым
дыкӏуэцӏылъэдагъэнутэкъым
фыкӏуэцӏылъэдагъэнутэкъым
кӏуэцӏылъэдагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэну
укӏуэцӏылъэдагъэну
кӏуэцӏылъэдагъэну
дыкӏуэцӏылъэдагъэну
фыкӏуэцӏылъэдагъэну
кӏуэцӏылъэдагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнукъэ
укӏуэцӏылъэдагъэнукъэ
кӏуэцӏылъэдагъэнукъэ
дыкӏуэцӏылъэдагъэнукъэ
фыкӏуэцӏылъэдагъэнукъэ
кӏуэцӏылъэдагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнут
укӏуэцӏылъэдагъэнут
кӏуэцӏылъэдагъэнут
дыкӏуэцӏылъэдагъэнут
фыкӏуэцӏылъэдагъэнут
кӏуэцӏылъэдагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкӏуэцӏылъэдагъэнутэкъэ
укӏуэцӏылъэдагъэнутэкъэ
кӏуэцӏылъэдагъэнутэкъэ
дыкӏуэцӏылъэдагъэнутэкъэ
фыкӏуэцӏылъэдагъэнутэкъэ
кӏуэцӏылъэдагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏылъадэ
укӏуэцӏылъадэ
кӏуэцӏылъадэ
дыкӏуэцӏылъадэ
фыкӏуэцӏылъадэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымылъадэ
укӏуэцӏымылъадэ
кӏуэцӏымылъадэ
дыкӏуэцӏымылъадэ
фыкӏуэцӏымылъадэ
кӏуэцӏымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏылъэда
укӏуэцӏылъэда
кӏуэцӏылъэда
дыкӏуэцӏылъэда
фыкӏуэцӏылъэда
кӏуэцӏылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымылъэда
укӏуэцӏымылъэда
кӏуэцӏымылъэда
дыкӏуэцӏымылъэда
фыкӏуэцӏымылъэда
кӏуэцӏымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏылъэдэгъа
укӏуэцӏылъэдэгъа
кӏуэцӏылъэдэгъа
дыкӏуэцӏылъэдэгъа
фыкӏуэцӏылъэдэгъа
кӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымылъэдэгъа
укӏуэцӏымылъэдэгъа
кӏуэцӏымылъэдэгъа
дыкӏуэцӏымылъэдэгъа
фыкӏуэцӏымылъэдэгъа
кӏуэцӏымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏылъэдэн
укӏуэцӏылъэдэн
кӏуэцӏылъэдэн
дыкӏуэцӏылъэдэн
фыкӏуэцӏылъэдэн
кӏуэцӏылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымылъэдэн
укӏуэцӏымылъэдэн
кӏуэцӏымылъэдэн
дыкӏуэцӏымылъэдэн
фыкӏуэцӏымылъэдэн
кӏуэцӏымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏылъэдэну
укӏуэцӏылъэдэну
кӏуэцӏылъэдэну
дыкӏуэцӏылъэдэну
фыкӏуэцӏылъэдэну
кӏуэцӏылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымылъэдэну
укӏуэцӏымылъэдэну
кӏуэцӏымылъэдэну
дыкӏуэцӏымылъэдэну
фыкӏуэцӏымылъэдэну
кӏуэцӏымылъэдэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏылъадэ
узэрыкӏуэцӏылъадэ
зэрыкӏуэцӏылъадэ
дызэрыкӏуэцӏылъадэ
фызэрыкӏуэцӏылъадэ
зэрыкӏуэцӏылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымылъадэ
узэрыкӏуэцӏымылъадэ
зэрыкӏуэцӏымылъадэ
дызэрыкӏуэцӏымылъадэ
фызэрыкӏуэцӏымылъадэ
зэрыкӏуэцӏымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏылъэда
узэрыкӏуэцӏылъэда
зэрыкӏуэцӏылъэда
дызэрыкӏуэцӏылъэда
фызэрыкӏуэцӏылъэда
зэрыкӏуэцӏылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымылъэда
узэрыкӏуэцӏымылъэда
зэрыкӏуэцӏымылъэда
дызэрыкӏуэцӏымылъэда
фызэрыкӏуэцӏымылъэда
зэрыкӏуэцӏымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏылъэдэгъа
узэрыкӏуэцӏылъэдэгъа
зэрыкӏуэцӏылъэдэгъа
дызэрыкӏуэцӏылъэдэгъа
фызэрыкӏуэцӏылъэдэгъа
зэрыкӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымылъэдэгъа
узэрыкӏуэцӏымылъэдэгъа
зэрыкӏуэцӏымылъэдэгъа
дызэрыкӏуэцӏымылъэдэгъа
фызэрыкӏуэцӏымылъэдэгъа
зэрыкӏуэцӏымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏылъэдэн
узэрыкӏуэцӏылъэдэн
зэрыкӏуэцӏылъэдэн
дызэрыкӏуэцӏылъэдэн
фызэрыкӏуэцӏылъэдэн
зэрыкӏуэцӏылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымылъэдэн
узэрыкӏуэцӏымылъэдэн
зэрыкӏуэцӏымылъэдэн
дызэрыкӏуэцӏымылъэдэн
фызэрыкӏуэцӏымылъэдэн
зэрыкӏуэцӏымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏылъэдэну
узэрыкӏуэцӏылъэдэну
зэрыкӏуэцӏылъэдэну
дызэрыкӏуэцӏылъэдэну
фызэрыкӏуэцӏылъэдэну
зэрыкӏуэцӏылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкӏуэцӏымылъэдэну
узэрыкӏуэцӏымылъэдэну
зэрыкӏуэцӏымылъэдэну
дызэрыкӏуэцӏымылъэдэну
фызэрыкӏуэцӏымылъэдэну
зэрыкӏуэцӏымылъэдэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏылъадэ
ущыкӏуэцӏылъадэ
щыкӏуэцӏылъадэ
дыщыкӏуэцӏылъадэ
фыщыкӏуэцӏылъадэ
щыкӏуэцӏылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымылъадэ
ущыкӏуэцӏымылъадэ
щыкӏуэцӏымылъадэ
дыщыкӏуэцӏымылъадэ
фыщыкӏуэцӏымылъадэ
щыкӏуэцӏымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏылъэда
ущыкӏуэцӏылъэда
щыкӏуэцӏылъэда
дыщыкӏуэцӏылъэда
фыщыкӏуэцӏылъэда
щыкӏуэцӏылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымылъэда
ущыкӏуэцӏымылъэда
щыкӏуэцӏымылъэда
дыщыкӏуэцӏымылъэда
фыщыкӏуэцӏымылъэда
щыкӏуэцӏымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏылъэдэгъа
ущыкӏуэцӏылъэдэгъа
щыкӏуэцӏылъэдэгъа
дыщыкӏуэцӏылъэдэгъа
фыщыкӏуэцӏылъэдэгъа
щыкӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымылъэдэгъа
ущыкӏуэцӏымылъэдэгъа
щыкӏуэцӏымылъэдэгъа
дыщыкӏуэцӏымылъэдэгъа
фыщыкӏуэцӏымылъэдэгъа
щыкӏуэцӏымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏылъэдэн
ущыкӏуэцӏылъэдэн
щыкӏуэцӏылъэдэн
дыщыкӏуэцӏылъэдэн
фыщыкӏуэцӏылъэдэн
щыкӏуэцӏылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымылъэдэн
ущыкӏуэцӏымылъэдэн
щыкӏуэцӏымылъэдэн
дыщыкӏуэцӏымылъэдэн
фыщыкӏуэцӏымылъэдэн
щыкӏуэцӏымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏылъэдэну
ущыкӏуэцӏылъэдэну
щыкӏуэцӏылъэдэну
дыщыкӏуэцӏылъэдэну
фыщыкӏуэцӏылъэдэну
щыкӏуэцӏылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкӏуэцӏымылъэдэну
ущыкӏуэцӏымылъэдэну
щыкӏуэцӏымылъэдэну
дыщыкӏуэцӏымылъэдэну
фыщыкӏуэцӏымылъэдэну
щыкӏуэцӏымылъэдэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏылъадэ
уздыкӏуэцӏылъадэ
здыкӏуэцӏылъадэ
дыздыкӏуэцӏылъадэ
фыздыкӏуэцӏылъадэ
здыкӏуэцӏылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымылъадэ
уздыкӏуэцӏымылъадэ
здыкӏуэцӏымылъадэ
дыздыкӏуэцӏымылъадэ
фыздыкӏуэцӏымылъадэ
здыкӏуэцӏымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏылъэда
уздыкӏуэцӏылъэда
здыкӏуэцӏылъэда
дыздыкӏуэцӏылъэда
фыздыкӏуэцӏылъэда
здыкӏуэцӏылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымылъэда
уздыкӏуэцӏымылъэда
здыкӏуэцӏымылъэда
дыздыкӏуэцӏымылъэда
фыздыкӏуэцӏымылъэда
здыкӏуэцӏымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏылъэдэгъа
уздыкӏуэцӏылъэдэгъа
здыкӏуэцӏылъэдэгъа
дыздыкӏуэцӏылъэдэгъа
фыздыкӏуэцӏылъэдэгъа
здыкӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымылъэдэгъа
уздыкӏуэцӏымылъэдэгъа
здыкӏуэцӏымылъэдэгъа
дыздыкӏуэцӏымылъэдэгъа
фыздыкӏуэцӏымылъэдэгъа
здыкӏуэцӏымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏылъэдэн
уздыкӏуэцӏылъэдэн
здыкӏуэцӏылъэдэн
дыздыкӏуэцӏылъэдэн
фыздыкӏуэцӏылъэдэн
здыкӏуэцӏылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымылъэдэн
уздыкӏуэцӏымылъэдэн
здыкӏуэцӏымылъэдэн
дыздыкӏуэцӏымылъэдэн
фыздыкӏуэцӏымылъэдэн
здыкӏуэцӏымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏылъэдэну
уздыкӏуэцӏылъэдэну
здыкӏуэцӏылъэдэну
дыздыкӏуэцӏылъэдэну
фыздыкӏуэцӏылъэдэну
здыкӏуэцӏылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыкӏуэцӏымылъэдэну
уздыкӏуэцӏымылъэдэну
здыкӏуэцӏымылъэдэну
дыздыкӏуэцӏымылъэдэну
фыздыкӏуэцӏымылъэдэну
здыкӏуэцӏымылъэдэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏылъадэ
ущӀыкӏуэцӏылъадэ
щӀыкӏуэцӏылъадэ
дыщӀыкӏуэцӏылъадэ
фыщӀыкӏуэцӏылъадэ
щӀыкӏуэцӏылъадэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымылъадэ
ущӀыкӏуэцӏымылъадэ
щӀыкӏуэцӏымылъадэ
дыщӀыкӏуэцӏымылъадэ
фыщӀыкӏуэцӏымылъадэ
щӀыкӏуэцӏымылъадэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏылъэда
ущӀыкӏуэцӏылъэда
щӀыкӏуэцӏылъэда
дыщӀыкӏуэцӏылъэда
фыщӀыкӏуэцӏылъэда
щӀыкӏуэцӏылъэда(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымылъэда
ущӀыкӏуэцӏымылъэда
щӀыкӏуэцӏымылъэда
дыщӀыкӏуэцӏымылъэда
фыщӀыкӏуэцӏымылъэда
щӀыкӏуэцӏымылъэда(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏылъэдэгъа
ущӀыкӏуэцӏылъэдэгъа
щӀыкӏуэцӏылъэдэгъа
дыщӀыкӏуэцӏылъэдэгъа
фыщӀыкӏуэцӏылъэдэгъа
щӀыкӏуэцӏылъэдэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымылъэдэгъа
ущӀыкӏуэцӏымылъэдэгъа
щӀыкӏуэцӏымылъэдэгъа
дыщӀыкӏуэцӏымылъэдэгъа
фыщӀыкӏуэцӏымылъэдэгъа
щӀыкӏуэцӏымылъэдэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏылъэдэн
ущӀыкӏуэцӏылъэдэн
щӀыкӏуэцӏылъэдэн
дыщӀыкӏуэцӏылъэдэн
фыщӀыкӏуэцӏылъэдэн
щӀыкӏуэцӏылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымылъэдэн
ущӀыкӏуэцӏымылъэдэн
щӀыкӏуэцӏымылъэдэн
дыщӀыкӏуэцӏымылъэдэн
фыщӀыкӏуэцӏымылъэдэн
щӀыкӏуэцӏымылъэдэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏылъэдэну
ущӀыкӏуэцӏылъэдэну
щӀыкӏуэцӏылъэдэну
дыщӀыкӏуэцӏылъэдэну
фыщӀыкӏуэцӏылъэдэну
щӀыкӏуэцӏылъэдэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкӏуэцӏымылъэдэну
ущӀыкӏуэцӏымылъэдэну
щӀыкӏуэцӏымылъэдэну
дыщӀыкӏуэцӏымылъэдэну
фыщӀыкӏуэцӏымылъэдэну
щӀыкӏуэцӏымылъэдэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏылъадэу
укӏуэцӏылъадэу
кӏуэцӏылъадэу
дыкӏуэцӏылъадэу
фыкӏуэцӏылъадэу
кӏуэцӏылъадэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымылъадэу
укӏуэцӏымылъадэу
кӏуэцӏымылъадэу
дыкӏуэцӏымылъадэу
фыкӏуэцӏымылъадэу
кӏуэцӏымылъадэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏылъэдауэ
укӏуэцӏылъэдауэ
кӏуэцӏылъэдауэ
дыкӏуэцӏылъэдауэ
фыкӏуэцӏылъэдауэ
кӏуэцӏылъэдауэ / кӏуэцӏылъэда(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымылъэдауэ
укӏуэцӏымылъэдауэ
кӏуэцӏымылъэдауэ
дыкӏуэцӏымылъэдауэ
фыкӏуэцӏымылъэдауэ
кӏуэцӏымылъэдауэ(хэ) / кӏуэцӏымылъэда(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏылъадэурэ
укӏуэцӏылъадэурэ
кӏуэцӏылъадэурэ
дыкӏуэцӏылъадэурэ
фыкӏуэцӏылъадэурэ
кӏуэцӏылъадэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкӏуэцӏымылъадэурэ
укӏуэцӏымылъадэурэ
кӏуэцӏымылъадэурэ
дыкӏуэцӏымылъадэурэ
фыкӏуэцӏымылъадэурэ
кӏуэцӏымылъадэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏуэцӏолъадэ
сыкӏуэцӏолъадэ
--
сыфкӏуэцӏолъадэ
сакӏуэцӏолъадэ(хэ)
уэ
ускӏуэцӏолъадэ
--
укӏуэцӏолъадэ
уткӏуэцӏолъадэ
--
уакӏуэцӏолъадэ(хэ)
ар
скӏуэцӏолъадэ
пкӏуэцӏолъадэ
кӏуэцӏолъадэ
ткӏуэцӏолъадэ
фкӏуэцӏолъадэ
якӏуэцӏолъадэ(хэ)
дэ
--
дыпкӏуэцӏолъадэ
дыкӏуэцӏолъадэ
--
дыфкӏуэцӏолъадэ
дакӏуэцӏолъадэ(хэ)
фэ
фыскӏуэцӏолъадэ
--
фыкӏуэцӏолъадэ
фыткӏуэцӏолъадэ
--
факӏуэцӏолъадэ(хэ)
ахэр
скӏуэцӏолъадэ
пкӏуэцӏолъадэ
кӏуэцӏолъадэ
ткӏуэцӏолъадэ
фкӏуэцӏолъадэ
якӏуэцӏолъадэ(хэ)
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыпкӏуэцӏылъадэрэ]
сыкӏуэцӏылъадэрэ]
--
сыфкӏуэцӏылъадэрэ]
сакӏуэцӏылъадэ(хэ)рэ]
уэ
ускӏуэцӏылъадэрэ]
--
укӏуэцӏылъадэрэ]
уткӏуэцӏылъадэрэ]
--
уакӏуэцӏылъадэ(хэ)рэ]
ар
скӏуэцӏылъадэрэ]
пкӏуэцӏылъадэрэ]
кӏуэцӏылъадэрэ]
ткӏуэцӏылъадэрэ]
фкӏуэцӏылъадэрэ]
якӏуэцӏылъадэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыпкӏуэцӏылъадэрэ]
дыкӏуэцӏылъадэрэ]
--
дыфкӏуэцӏылъадэрэ]
дакӏуэцӏылъадэ(хэ)рэ]
фэ
фыскӏуэцӏылъадэрэ]
--
фыкӏуэцӏылъадэрэ]
фытдкӏуэцӏылъадэрэ]
--
факӏуэцӏылъадэ(хэ)рэ]
ахэр
скӏуэцӏылъадэрэ]
пкӏуэцӏылъадэрэ]
кӏуэцӏылъадэрэ]
ткӏуэцӏылъадэрэ]
фкӏуэцӏылъадэрэ]
якӏуэцӏылъадэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъад]э
[лъад]эр
--
[лъад]эхэр
Эргативнэ:
[лъад]э
[лъад]эм
--
[лъад]эхэм
Послеложнэ:
[лъад]экӀэ
[лъад]эмкӀэ
[лъад]эхэкӀэ
[лъад]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъад]эуэ
[лъад]эрауэ
[лъад]эхэу
[лъад]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъэд]а
[лъэд]ар
--
[лъэд]ахэр
Эргативнэ:
[лъэд]а
[лъэд]ам
--
[лъэд]ахэм
Послеложнэ:
[лъэд]акӀэ
[лъэд]амкӀэ
[лъэд]ахэкӀэ
[лъэд]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъэд]ауэ
[лъэд]арауэ
[лъэд]ахэу
[лъэд]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъэд]эн
[лъэд]эныр
--
[лъэд]энхэр
Эргативнэ:
[лъэд]эн
[лъэд]эным
--
[лъэд]энхэм
Послеложнэ:
[лъэд]энкӀэ
[лъэд]энымкӀэ
[лъэд]энхэкӀэ
[лъэд]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[лъэд]эну
[лъэд]энырауэ
[лъэд]энхэу
[лъэд]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъэд]эну
[лъэд]энур
--
[лъэд]энухэр
Эргативнэ:
[лъэд]эну
[лъэд]энум
--
[лъэд]энухэм
Послеложнэ:
[лъэд]энукӀэ
[лъэд]энумкӀэ
[лъэд]энухэкӀэ
[лъэд]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъэд]энууэ
[лъэд]энурауэ
[лъэд]энухэу
[лъэд]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэр зыгуэрым и кӀуэцӀым илъэдэн, и кум илъэдэн, жэурэ кӀуэцӀыхьэн (ткӀуаткӀуэм хужаӀэ).
Зыгуэрым хыхьэн (папцӀэм, жаным хужаӀэ).
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
кӏуэцӏылъэдэн: 1. flow swh, into sth 2. stab, enter, penetrate sth
Къамэр кӀуэцӀылъэдащ: the dagger stabbed.
УРЫСЫБЗЭ
кӏуэцӏылъэдэн: 1. втекать куда-л., во что-л. 2. войти, вонзиться в кого-что-л.
Къамэр кӀуэцӀылъэдащ: кинжал вонзился.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.