Wt/kbd/кӏуэцӏыгъэкӏэрэхъуэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [kʹʷɐtʹsǝʁɐtʹʂɐrɐ'χʷɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- кӏуэцӏы- + гъэ- + [кӏэрэхъу] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "кӏуэцӏыгъэкӏэрэхъуэн"-м и спряженэ
| Инфинитив (масдар) | |
|---|---|
| щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏыгъэкӏэрэхъуэн |
| щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏымыгъэкӏэрэхъуэн |
| Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэн |
| щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэн |
| Унафэ наклоненэ | уэ | фэ |
|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏыгъэкӏэрахъуэ! | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэ! |
| щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэ! | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэ! |
| Ре-кӀэ унафэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | сыкӏуэцӏрегъэкӏэрахъуэ | укӏуэцӏрегъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏрегъэкӏэрахъуэ | дыкӏуэцӏрегъэкӏэрахъуэ | фыкӏуэцӏрегъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏрегъэкӏэрахъуэ |
| щымыӀэныгъэ: | сыкӏуэцӏремыгъэкӏэрахъуэ | укӏуэцӏремыгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏремыгъэкӏэрахъуэ | дыкӏуэцӏремыгъэкӏэрахъуэ | фыкӏуэцӏремыгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏремыгъэкӏэрахъуэ |
| ЗэраӀуатэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызогъэкӏэрахъуэ(р) | кӏуэцӏыбогъэкӏэрахъуэ(р) | кӏуэцӏегъэкӏэрахъуэ(р) | кӏуэцӏыдогъэкӏэрахъуэ(р) | кӏуэцӏывогъэкӏэрахъуэ(р) | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ(р) |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэркъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэркъым | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэркъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэркъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэркъым | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэркъым |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэрт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэртэкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэртэкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэртэкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэртэкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэртэкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэртэкъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуащ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуащ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуащ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуащ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуащ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуащ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуакъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуакъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуакъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуакъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуакъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуакъым |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуатэкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуатэкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуатэкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуатэкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуатэкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуатэкъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъащ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъащ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъащ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъащ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъащ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъащ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъакъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъакъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъакъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъакъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъакъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъакъым |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъатэкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъатэкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъатэкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъатэкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъатэкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъатэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэщ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэщ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэщ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэщ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэщ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэщ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэкъым |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэтэкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэтэкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэтэкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэтэкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэтэкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэтэкъым |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнщ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнщ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнщ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнщ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнщ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнщ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнущ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнущ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнущ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнущ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнущ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнущ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнукъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнукъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнукъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнукъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнукъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнукъым |
| ЗэрыупщӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэрэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэрэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэрэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэрэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэрэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэрэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэркъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэркъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэркъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэркъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэркъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэркъэ |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэрт | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэрт |
| блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэртэкъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэртэкъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэртэкъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэртэкъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэртэкъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэртэкъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуакъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуакъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуакъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуакъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуакъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуакъэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуат | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуат |
| блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуатэкъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуатэкъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуатэкъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуатэкъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуатэкъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуатэкъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъакъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъакъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъакъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъакъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъакъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъакъэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъат | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъат |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъатэкъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъатэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэкъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэкъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэкъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэкъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэкъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэкъэ |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэт | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэт |
| блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэтэкъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэтэкъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэтэкъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэтэкъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэтэкъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэтэкъэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнкъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнкъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнкъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнкъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнкъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнкъэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнукъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнукъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнукъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнукъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнукъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнукъэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэмэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуамэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуамэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъамэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэгъамэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэгъамэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэнмэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэнмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнумэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэнумэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэнумэ |
| условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэтэмэ |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэтэмэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэтэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуатэмэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуатэмэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъатэмэ |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэгъатэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнтэмэ |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэнтэмэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэнтэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнутэмэ |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэнутэмэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэнутэмэ |
| сослагательнэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнт | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнт | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнт | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнт | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнт | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнт |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнтэкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнтэкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнтэкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнтэкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнтэкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнтэкъым |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнут | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнут | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнут | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнут | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнут | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнут |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнутэкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнутэкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнутэкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнутэкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнутэкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнутэкъым |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэми | кӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуами |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуами | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъами |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэгъами | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэгъами |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэнми | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэнми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнуми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэнуми | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэнуми |
| уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэтэми |
| ит зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэтэми | кӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэтэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуатэми |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуатэми | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъатэми |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэгъатэми | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэгъатэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнтэми |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэнтэми | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэнтэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэнутэми |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэнутэми | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэнутэми |
| гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуаи | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуаи | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуаи | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуаи | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуаи | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуаи |
| щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуакъыми | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуакъыми | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуакъыми | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуакъыми | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуакъыми | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуакъыми |
| фӀэфӀыныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуащэрэт |
| щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуащэрэт | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуащэрэт |
| шэч къытехьэныгъэ наклоненэ | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнщ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнщ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнщ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнщ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнщ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнщ |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнкъым |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнтэкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнтэкъым |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэн | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэн | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэн | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэн | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэн | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэн |
| гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнкъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнкъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнкъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнкъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнкъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнкъэ |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнт | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнт |
| гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнтэкъэ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнущ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнущ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнущ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнущ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнущ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнущ |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнукъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнукъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнукъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнукъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнукъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнукъым |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнутэкъым | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнутэкъым |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэну | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэну | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэну | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэну | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэну | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэну |
| гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнукъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнукъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнукъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнукъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнукъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнукъэ |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнут | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнут |
| гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуагъэнутэкъэ |
| Зылэжь (субъектнэ) причастие | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызыгъэкӏэрахъуэ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызымыгъэкӏэрахъуэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызыгъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызымыгъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызыгъэкӏэрэхъуэгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызымыгъэкӏэрэхъуэгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызыгъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызымыгъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызыгъэкӏэрэхъуэну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызымыгъэкӏэрэхъуэну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуа | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэгъа | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэн | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэну | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэну |
| Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ) | |
|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏыгъэкӏэрахъуэ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏымыгъэкӏэрахъуэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏыгъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏымыгъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏыгъэкӏэрэхъуэгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏымыгъэкӏэрэхъуэгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏыгъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏымыгъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏыгъэкӏэрэхъуэну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏымыгъэкӏэрэхъуэну |
| Обстоятельственнэ причастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Лэжьыгъэм и къэхъукӏуэцӏ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏигъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэ | зэрыкӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуа | зэрыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэгъа | зэрыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэн | зэрыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэну |
| къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ | зэрыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэну | зэрыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэну |
| Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏигъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэ | щыкӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуа | щыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэгъа | щыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэн | щыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэну | щыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэну |
| ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏигъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэ | здыкӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуа | здыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэгъа | здыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэн | здыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | здыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэну | здыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэну |
| Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие | ||||||
| ит зэман - щыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏигъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэ | щӀыкӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэ |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуа | щӀыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуа | щӀыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуа | щӀыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуа | щӀыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуа | щӀкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуа | щӀыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуа | щӀыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуа | щӀыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуа | щӀыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуа | щӀыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэгъа | щӀэкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэгъа | щӀыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэгъа | щӀэкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэгъа | щӀэкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэгъа | щӀыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэгъа |
| блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэгъа | щӀыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэгъа | щӀыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэгъа | щӀыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэгъа | щӀыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэгъа | щӀыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэгъа |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэн | щӀыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэн |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏигъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏагъэкӏэрэхъуэну |
| къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ | щӀыкӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуэну | щӀыкӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуэну |
| Деепричастиехэр | сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ит зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуэу | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэу | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэу | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэу | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэу | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэу |
| ит зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэу | кӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэу | кӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэу | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэу | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэу | кӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэу |
| блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызгъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏигъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏагъэкӏэрэхъуауэ |
| блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрэхъуауэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрэхъуауэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ | кӏуэцӏызгъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏыбгъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏигъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏыдгъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏывгъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэурэ |
| урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ | кӏуэцӏызмыгъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏумыгъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏимыгъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏыдмыгъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏывмыгъэкӏэрахъуэурэ | кӏуэцӏамыгъэкӏэрахъуэурэ |
| Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | пкӏуэцӏызогъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏызогъэкӏэрахъуэ | -- | фкӏуэцӏызогъэкӏэрахъуэ | якӏуэцӏызогъэкӏэрахъуэ |
| уэ | скӏуэцӏыбогъэкӏэрахъуэ | -- | кӏуэцӏыбогъэкӏэрахъуэ | ткӏуэцӏыбогъэкӏэрахъуэ | -- | якӏуэцӏыбогъэкӏэрахъуэ |
| абы | скӏуэцӏегъэкӏэрахъуэ | пкӏуэцӏегъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏегъэкӏэрахъуэ | ткӏуэцӏегъэкӏэрахъуэ | фкӏуэцӏегъэкӏэрахъуэ | якӏуэцӏегъэкӏэрахъуэ |
| дэ | -- | пкӏуэцӏыдогъэкӏэрахъуэ | кӏуэцӏыдогъэкӏэрахъуэ | -- | фкӏуэцӏыдогъэкӏэрахъуэ | якӏуэцӏыдогъэкӏэрахъуэ |
| фэ | скӏуэцӏывогъэкӏэрахъуэ | -- | кӏуэцӏывогъэкӏэрахъуэ | ткӏуэцӏывогъэкӏэрахъуэ | -- | якӏуэцӏывогъэкӏэрахъуэ |
| абыхэм | скӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ(хэ) | пкӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ(хэ) | кӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ(хэ) | ткӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ(хэ) | фкӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ(хэ) | якӏуэцӏагъэкӏэрахъуэ(хэ) |
| Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) | Прямой Дополненэ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| сэ | уэ | абы | дэ | фэ | абыхэм | |
| Подлежащэ | ||||||
| сэ | -- | пкӏуэцӏызгъэ[кӏэрахъуэрэ] | кӏуэцӏызгъэ[кӏэрахъуэрэ] | -- | фкӏуэцӏызгъэ[кӏэрахъуэрэ] | якӏуэцӏызгъэ[кӏэрахъуэрэ] |
| уэ | скӏуэцӏыбгъэ[кӏэрахъурэ] | -- | кӏуэцӏыбгъэ[кӏэрахъуэрэ] | ткӏуэцӏыбгъэ[кӏэрахъуэрэ] | -- | якӏуэцӏыбгъэ[кӏэрахъуэрэ] |
| абы | скӏуэцӏигъэ[кӏэрахъуэрэ] | пкӏуэцӏигъэ[кӏэрахъуэрэ] | кӏуэцӏигъэ[кӏэрахъуэрэ] | ткӏуэцӏигъэ[кӏэрахъуэрэ] | фкӏуэцӏигъэ[кӏэрахъуэрэ] | якӏуэцӏигъэ[кӏэрахъуэрэ] |
| дэ | -- | пкӏуэцӏыдгъэ[кӏэрахъуэрэ] | кӏуэцӏыдгъэ[кӏэрахъуэрэ] | -- | фкӏуэцӏыдгъэ[кӏэрахъуэрэ] | якӏуэцӏыдгъэ[кӏэрахъуэрэ] |
| фэ | скӏуэцӏывгъэ[кӏэрахъуэрэ] | -- | кӏуэцӏывгъэ[кӏэрахъуээрэ] | ткӏуэцӏывгъэ[кӏэрахъуэрэ] | -- | якӏуэцӏывгъэ[кӏэрахъуэрэ] |
| абыхэм | скӏуэцӏагъэ[кӏэрахъуэ(хэ)рэ] | пкӏуэцӏагъэ[кӏэрахъуэ(хэ)рэ] | кӏуэцӏагъэ[кӏэрахъуэ(хэ)рэ] | ткӏуэцӏагъэ[кӏэрахъуэ(хэ)рэ] | фкӏуэцӏагъэ[кӏэрахъуэ(хэ)рэ] | якӏуэцӏагъэ[кӏэрахъуэ(хэ)рэ] |
| -э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [кӏэрахъу]э | [кӏэрахъу]эр | -- | [кӏэрахъу]эхэр |
| Эргативнэ: | [кӏэрахъу]э | [кӏэрахъу]эм | -- | [кӏэрахъу]эхэм |
| Послеложнэ: | [кӏэрахъу]экӀэ | [кӏэрахъу]эмкӀэ | [кӏэрахъу]эхэкӀэ | [кӏэрахъу]эхэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [кӏэрахъу]эу | [кӏэрахъу]эрауэ | [кӏэрахъу]эхэу | [кӏэрахъу]эхэрауэ |
| -а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [кӏэрэхъу]а | [кӏэрэхъу]ар | -- | [кӏэрэхъу]ахэр |
| Эргативнэ: | [кӏэрэхъу]а | [кӏэрэхъу]ам | -- | [кӏэрэхъу]ахэм |
| Послеложнэ: | [кӏэрэхъу]акӀэ | [кӏэрэхъу]амкӀэ | [кӏэрэхъу]ахэкӀэ | [кӏэрэхъу]ахэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [кӏэрэхъу]ауэ | [кӏэрэхъу]арауэ | [кӏэрэхъу]ахэу | [кӏэрэхъу]ахэрауэ |
| -эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [кӏэрэхъу]эн | [кӏэрэхъу]эныр | -- | [кӏэрэхъу]энхэр |
| Эргативнэ: | [кӏэрэхъу]эн | [кӏэрэхъу]эным | -- | [кӏэрэхъу]энхэм |
| Послеложнэ: | [кӏэрэхъу]энкӀэ | [кӏэрэхъу]энымкӀэ | [кӏэрэхъу]энхэкӀэ | [кӏэрэхъу]энхэмкӀэ |
| 'Обстоятельственнэ: | [кӏэрэхъу]эну | [кӏэрэхъу]энырауэ | [кӏэрэхъу]энхэу | [кӏэрэхъу]энхэрауэ |
| -эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр | ||||
|---|---|---|---|---|
| Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
| Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
| Именительнэ: | [кӏэрэхъу]эну | [кӏэрэхъу]энур | -- | [кӏэрэхъу]энухэр |
| Эргативнэ: | [кӏэрэхъу]эну | [кӏэрэхъу]энум | -- | [кӏэрэхъу]энухэм |
| Послеложнэ: | [кӏэрэхъу]энукӀэ | [кӏэрэхъу]энумкӀэ | [кӏэрэхъу]энухэкӀэ | [кӏэрэхъу]энухэмкӀэ |
| Обстоятельственнэ: | [кӏэрэхъу]энууэ | [кӏэрэхъу]энурауэ | [кӏэрэхъу]энухэу | [кӏэрэхъу]энухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Гъэджэрэзурэ кӀуэцӀылъхьэн, кӀуэцӀыгъэджэрэзэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- кӏуэцӏыгъэкӏэрэхъуэн: let, make or have sb wrap sb or sth up in sth
УРЫСЫБЗЭ
- кӏуэцӏыгъэкӏэрэхъуэн: заставать кого-что-л. завернуть кого-что-л. во что-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.