АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "къэнэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
къэнэн
щымыӀэныгъэ:
къэмынэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэнэн
укъэнэн
къэнэн
дыкъэнэн
фыкъэнэн
къэнэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэн
укъэмынэн
къэмынэн
дыкъэмынэн
фыкъэмынэн
къэмынэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
къэнэ!
фыкъэнэ!
щымыӀэныгъэ:
укъэмынэ!
фыкъэмынэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъренэ
укъренэ
къренэ
дыкъренэ
фыкъренэ
къренэ
щымыӀэныгъэ:
сыкъремынэ
укъремынэ
къремынэ
дыкъремынэ
фыкъремынэ
къремынэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъонэ(р)
укъонэ(р)
къонэ(р)
дыкъонэ(р)
фыкъонэ(р)
къонэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэркъым
укъэнэркъым
къэнэркъым
дыкъэнэркъым
фыкъэнэркъым
къэнэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэ(р)т
укъэнэ(р)т
къэнэ(р)т
дыкъэнэ(р)т
фыкъэнэ(р)т
къэнэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэ(р)тэкъым
укъэнэ(р)тэкъым
къэнэ(р)тэкъым
дыкъэнэ(р)тэкъым
фыкъэнэ(р)тэкъым
къэнэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэнащ
укъэнащ
къэнащ
дыкъэнащ
фыкъэнащ
къэна(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнакъым
укъэнакъым
къэнакъым
дыкъэнакъым
фыкъэнакъым
къэна(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэнат
укъэнат
къэнат
дыкъэнат
фыкъэнат
къэна(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнатэкъым
укъэнатэкъым
къэнатэкъым
дыкъэнатэкъым
фыкъэнатэкъым
къэна(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъащ
укъэнэгъащ
къэнэгъащ
дыкъэнэгъащ
фыкъэнэгъащ
къэнэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъакъым
укъэнэгъакъым
къэнэгъакъым
дыкъэнэгъакъым
фыкъэнэгъакъым
къэнэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъат
укъэнэгъат
къэнэгъат
дыкъэнэгъат
фыкъэнэгъат
къэнэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъатэкъым
укъэнэгъатэкъым
къэнэгъатэкъым
дыкъэнэгъатэкъым
фыкъэнэгъатэкъым
къэнэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэщ
укъэнэщ
къэнэщ
дыкъэнэщ
фыкъэнэщ
къэнэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэкъым
укъэнэкъым
къэнэкъым
дыкъэнэкъым
фыкъэнэкъым
къэнэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэт
укъэнэт
къэнэт
дыкъэнэт
фыкъэнэт
къэнэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэтэкъым
укъэнэтэкъым
къэнэтэкъым
дыкъэнэтэкъым
фыкъэнэтэкъым
къэнэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнщ
укъэнэнщ
къэнэнщ
дыкъэнэнщ
фыкъэнэнщ
къэнэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэнкъым
укъэнэнкъым
къэнэнкъым
дыкъэнэнкъым
фыкъэнэнкъым
къэнэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнущ
укъэнэнущ
къэнэнущ
дыкъэнэнущ
фыкъэнэнущ
къэнэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэнукъым
укъэнэнукъым
къэнэнукъым
дыкъэнэнукъым
фыкъэнэнукъым
къэнэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэрэ
укъэнэрэ
къэнэрэ
дыкъэнэрэ
фыкъэнэрэ
къэнэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэркъэ
укъэнэркъэ
къэнэркъэ
дыкъэнэркъэ
фыкъэнэркъэ
къэнэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэ(р)т
укъэнэ(р)т
къэнэ(р)т
дыкъэнэ(р)т
фыкъэнэ(р)т
къэнэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэ(р)тэкъэ
укъэнэ(р)тэкъэ
къэнэ(р)тэкъэ
дыкъэнэ(р)тэкъэ
фыкъэнэ(р)тэкъэ
къэнэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэна
укъэна
къэна
дыкъэна
фыкъэна
къэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнакъэ
укъэнакъэ
къэнакъэ
дыкъэнакъэ
фыкъэнакъэ
къэна(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэнат
укъэнат
къэнат
дыкъэнат
фыкъэнат
къэна(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнатэкъэ
укъэнатэкъэ
къэнатэкъэ
дыкъэнатэкъэ
фыкъэнатэкъэ
къэна(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъа
укъэнэгъа
къэнэгъа
дыкъэнэгъа
фыкъэнэгъа
къэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъакъэ
укъэнэгъакъэ
къэнэгъакъэ
дыкъэнэгъакъэ
фыкъэнэгъакъэ
къэнэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъат
укъэнэгъат
къэнэгъат
дыкъэнэгъат
фыкъэнэгъат
къэнэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъатэкъэ
укъэнэгъатэкъэ
къэнэгъатэкъэ
дыкъэнэгъатэкъэ
фыкъэнэгъатэкъэ
къэнэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэ
укъэнэ
къэнэ
дыкъэнэ
фыкъэнэ
къэнэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэкъэ
укъэнэкъэ
къэнэкъэ
дыкъэнэкъэ
фыкъэнэкъэ
къэнэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэт
укъэнэт
къэнэт
дыкъэнэт
фыкъэнэт
къэнэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэтэкъэ
укъэнэтэкъэ
къэнэтэкъэ
дыкъэнэтэкъэ
фыкъэнэтэкъэ
къэнэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэн
укъэнэн
къэнэн
дыкъэнэн
фыкъэнэн
къэнэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэнкъэ
укъэнэнкъэ
къэнэнкъэ
дыкъэнэнкъэ
фыкъэнэнкъэ
къэнэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэну
укъэнэну
къэнэну
дыкъэнэну
фыкъэнэну
къэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэнукъэ
укъэнэнукъэ
къэнэнукъэ
дыкъэнэнукъэ
фыкъэнэнукъэ
къэнэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэмэ
укъэнэмэ
къэнэмэ
дыкъэнэмэ
фыкъэнэмэ
къэнэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэмэ
укъэмынэмэ
къэмынэмэ
дыкъэмынэмэ
фыкъэмынэмэ
къэмынэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэнамэ
укъэнамэ
къэнамэ
дыкъэнамэ
фыкъэнамэ
къэна(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынамэ
укъэмынамэ
къэмынамэ
дыкъэмынамэ
фыкъэмынамэ
мына(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъамэ
укъэнэгъамэ
къэнэгъамэ
дыкъэнэгъамэ
фыкъэнэгъамэ
къэнэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэгъамэ
укъэмынэгъамэ
къэмынэгъамэ
дыкъэмынэгъамэ
фыкъэмынэгъамэ
къэмынэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнмэ
укъэнэнмэ
къэнэнмэ
дыкъэнэнмэ
фыкъэнэнмэ
къэнэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэнмэ
укъэмынэнмэ
къэмынэнмэ
дыкъэмынэнмэ
фыкъэмынэнмэ
къэмынэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнумэ
укъэнэнумэ
къэнэнумэ
дыкъэнэнумэ
фыкъэнэнумэ
къэнэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэнумэ
укъэмынэнумэ
къэмынэнумэ
дыкъэмынэнумэ
фыкъэмынэнумэ
къэмынэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэтэмэ
укъэнэтэмэ
къэнэтэмэ
дыкъэнэтэмэ
фыкъэнэтэмэ
къэнэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэтэмэ
укъэмынэтэмэ
къэмынэтэмэ
дыкъэмынэтэмэ
фыкъэмынэтэмэ
къэмынэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэнатэмэ
укъэнатэмэ
къэнатэмэ
дыкъэнатэмэ
фыкъэнатэмэ
къэна(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынатэмэ
укъэмынатэмэ
къэмынатэмэ
дыкъэмынатэмэ
фыкъэмынатэмэ
къэмына(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъатэмэ
укъэнэгъатэмэ
къэнэгъатэмэ
дыкъэнэгъатэмэ
фыкъэнэгъатэмэ
къэнэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэгъатэмэ
укъэмынэгъатэмэ
къэмынэгъатэмэ
дыкъэмынэгъатэмэ
фыкъэмынэгъатэмэ
къэмынэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнтэмэ
укъэнэнтэмэ
къэнэнтэмэ
дыкъэнэнтэмэ
фыкъэнэнтэмэ
къэнэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэнтэмэ
укъэмынэнтэмэ
къэмынэнтэмэ
дыкъэмынэнтэмэ
фыкъэмынэнтэмэ
къэмынэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнутэмэ
укъэнэнутэмэ
къэнэнутэмэ
дыкъэнэнутэмэ
фыкъэнэнутэмэ
къэнэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэнутэмэ
укъэмынэнутэмэ
къэмынэнутэмэ
дыкъэмынэнутэмэ
фыкъэмынэнутэмэ
къэмынэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнт
укъэнэнт
къэнэнт
дыкъэнэнт
фыкъэнэнт
къэнэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэнтэкъым
укъэнэнтэкъым
къэнэнтэкъым
дыкъэнэнтэкъым
фыкъэнэнтэкъым
къэнэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнут
укъэнэнут
къэнэнут
дыкъэнэнут
фыкъэнэнут
къэнэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэнэнутэкъым
укъэнэнутэкъым
къэнэнутэкъым
дыкъэнэнутэкъым
фыкъэнэнутэкъым
къэнэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэми
укъэнэми
къэнэми
дыкъэнэми
фыкъэнэми
къэнэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэми
укъэмынэми
къэмынэми
дыкъэмынэми
фыкъэмынэми
къэмынэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэнами
укъэнами
къэнами
дыкъэнами
фыкъэнами
къэна(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынами
укъэмынами
къэмынами
дыкъэмынами
фыкъэмынами
къэмына(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъами
укъэнэгъами
къэнэгъами
дыкъэнэгъами
фыкъэнэгъами
къэнэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэгъами
укъэмынэгъами
къэмынэгъами
дыкъэмынэгъами
фыкъэмынэгъами
къэмынэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнми
укъэнэнми
къэнэнми
дыкъэнэнми
фыкъэнэнми
къэнэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэнми
укъэмынэнми
къэмынэнми
дыкъэмынэнми
фыкъэмынэнми
къэмынэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнуми
укъэнэнуми
къэнэнуми
дыкъэнэнуми
фыкъэнэнуми
къэнэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэнуми
укъэмынэнуми
къэмынэнуми
дыкъэмынэнуми
фыкъэмынэнуми
къэмынэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэтэми
укъэнэтэми
къэнэтэми
дыкъэнэтэми
фыкъэнэтэми
къэнэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэтэми
укъэмынэтэми
къэмынэтэми
дыкъэмынэтэми
фыкъэмынэтэми
къэмынэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэнатэми
укъэнатэми
къэнатэми
дыкъэнатэми
фыкъэнатэми
къэна(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынатэми
укъэмынатэми
къэмынатэми
дыкъэмынатэми
фыкъэмынатэми
къэмына(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэнэгъатэми
укъэнэгъатэми
къэнэгъатэми
дыкъэнэгъатэми
фыкъэнэгъатэми
къэнэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэгъатэми
укъэмынэгъатэми
къэмынэгъатэми
дыкъэмынэгъатэми
фыкъэмынэгъатэми
къэмынэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнтэми
укъэнэнтэми
къэнэнтэми
дыкъэнэнтэми
фыкъэнэнтэми
къэнэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэнтэми
укъэмынэнтэми
къэмынэнтэми
дыкъэмынэнтэми
фыкъэмынэнтэми
къэмынэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэнэнутэми
укъэнэнутэми
къэнэнутэми
дыкъэнэнутэми
фыкъэнэнутэми
къэнэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынэнутэми
укъэмынэнутэми
къэмынэнутэми
дыкъэмынэнутэми
фыкъэмынэнутэми
къэмынэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэнаи
укъэнаи
къэнаи
дыкъэнаи
фыкъэнаи
къэнаи
щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынаи
укъэмынаи
къэмынаи
дыкъэмынаи
фыкъэмынаи
къэмынаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэнащэрэт
укъэнащэрэт
къэнащэрэт
дыкъэнащэрэт
фыкъэнащэрэт
къэнащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкъэмынащэрэт
укъэмынащэрэт
къэмынащэрэт
дыкъэмынащэрэт
фыкъэмынащэрэт
къэмынащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнщ
укъэнагъэнщ
къэнагъэнщ
дыкъэнагъэнщ
фыкъэнагъэнщ
къэнагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнкъым
укъэнагъэнкъым
къэнагъэнкъым
дыкъэнагъэнкъым
фыкъэнагъэнкъым
къэнагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнт
укъэнагъэнт
къэнагъэнт
дыкъэнагъэнт
фыкъэнагъэнт
къэнагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнтэкъым
укъэнагъэнтэкъым
къэнагъэнтэкъым
дыкъэнагъэнтэкъым
фыкъэнагъэнтэкъым
къэнагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэн
укъэнагъэн
къэнагъэн
дыкъэнагъэн
фыкъэнагъэн
къэнагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнкъэ
укъэнагъэнкъэ
къэнагъэнкъэ
дыкъэнагъэнкъэ
фыкъэнагъэнкъэ
къэнагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнт
укъэнагъэнт
къэнагъэнт
дыкъэнагъэнт
фыкъэнагъэнт
къэнагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнтэкъэ
укъэнагъэнтэкъэ
къэнагъэнтэкъэ
дыкъэнагъэнтэкъэ
фыкъэнагъэнтэкъэ
къэнагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнущ
укъэнагъэнущ
къэнагъэнущ
дыкъэнагъэнущ
фыкъэнагъэнущ
къэнагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнукъым
укъэнагъэнукъым
къэнагъэнукъым
дыкъэнагъэнукъым
фыкъэнагъэнукъым
къэнагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнут
укъэнагъэнут
къэнагъэнут
дыкъэнагъэнут
фыкъэнагъэнут
къэнагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнутэкъым
укъэнагъэнутэкъым
къэнагъэнутэкъым
дыкъэнагъэнутэкъым
фыкъэнагъэнутэкъым
къэнагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэну
укъэнагъэну
къэнагъэну
дыкъэнагъэну
фыкъэнагъэну
къэнагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнукъэ
укъэнагъэнукъэ
къэнагъэнукъэ
дыкъэнагъэнукъэ
фыкъэнагъэнукъэ
къэнагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнут
укъэнагъэнут
къэнагъэнут
дыкъэнагъэнут
фыкъэнагъэнут
къэнагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэнагъэнутэкъэ
укъэнагъэнутэкъэ
къэнагъэнутэкъэ
дыкъэнагъэнутэкъэ
фыкъэнагъэнутэкъэ
къэнагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэнэ
укъэнэ
къэнэ
дыкъэнэ
фыкъэнэ
къэнэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмынэ
укъэмынэ
къэмынэ
дыкъэмынэ
фыкъэмынэ
къэмынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэна
укъэна
къэна
дыкъэна
фыкъэна
къэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмына
укъэмына
къэмына
дыкъэмына
фыкъэмына
къэмына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэнэгъа
укъэнэгъа
къэнэгъа
дыкъэнэгъа
фыкъэнэгъа
къэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмынэгъа
укъэмынэгъа
къэмынэгъа
дыкъэмынэгъа
фыкъэмынэгъа
къэмынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэнэн
укъэнэн
къэнэн
дыкъэнэн
фыкъэнэн
къэнэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмынэн
укъэмынэн
къэмынэн
дыкъэмынэн
фыкъэмынэн
къэмынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэнэну
укъэнэну
къэнэну
дыкъэнэну
фыкъэнэну
къэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмынэну
укъэмынэну
къэмынэну
дыкъэмынэну
фыкъэмынэну
къэмынэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрынэ
укъызэрынэ
къызэрынэ
дыкъызэрынэ
фыкъызэрынэ
къызэрынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымынэ
укъызэрымынэ
къызэрымынэ
дыкъызэрымынэ
фыкъызэрымынэ
мыкъызэрынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрына
укъызэрына
къызэрына
дыкъызэрына
фыкъызэрына
къызэрына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымына
укъызэрымына
къызэрымына
дыкъызэрымына
фыкъызэрымына
къызэрымына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрынэгъа
укъызэрынэгъа
къызэрынэгъа
дыкъызэрынэгъа
фыкъызэрынэгъа
къызэрынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымынэгъа
укъызэрымынэгъа
къызэрымынэгъа
дыкъызэрымынэгъа
фыкъызэрымынэгъа
къызэрымынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрынэн
укъызэрынэн
къызэрынэн
дыкъызэрынэн
фыкъызэрынэн
къызэрынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымынэн
укъызэрымынэн
къызэрымынэн
дыкъызэрымынэн
фыкъызэрымынэн
къызэрымынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрынэну
укъызэрынэну
къызэрынэну
дыкъызэрынэну
фыкъызэрынэну
къызэрынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымынэну
укъызэрымынэну
къызэрымынэну
дыкъызэрымынэну
фыкъызэрымынэну
къызэрымынэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщынэ
укъыщынэ
къыщынэ
дыкъыщынэ
фыкъыщынэ
къыщынэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымынэ
укъыщымынэ
къыщымынэ
дыкъыщымынэ
фыкъыщымынэ
къыщымынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщына
укъыщына
къыщына
дыкъыщына
фыкъыщына
къыщына(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымына
укъыщымына
къыщымына
дыкъыщымына
фыкъыщымына
къыщымына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщынэгъа
укъыщынэгъа
къыщынэгъа
дыкъыщынэгъа
фыкъыщынэгъа
къыщынэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымынэгъа
укъыщымынэгъа
къыщымынэгъа
дыкъыщымынэгъа
фыкъыщымынэгъа
къыщымынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщынэн
укъыщынэн
къыщынэн
дыкъыщынэн
фыкъыщынэн
къыщынэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымынэн
укъыщымынэн
къыщымынэн
дыкъыщымынэн
фыкъыщымынэн
къыщымынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщынэну
укъыщынэну
къыщынэну
дыкъыщынэну
фыкъыщынэну
къыщынэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымынэну
укъыщымынэну
къыщымынэну
дыкъыщымынэну
фыкъыщымынэну
къыщымынэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздэнэ
укъыздэнэ
къыздэнэ
дыкъыздэнэ
фыкъыздэнэ
къыздэнэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздэмынэ
укъыздэмынэ
къыздэмынэ
дыкъыздэмынэ
фыкъыздэмынэ
къыздэмынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздэна
укъыздэна
къыздэна
дыкъыздэна
фыкъыздэна
къыздэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздэмына
укъыздэмына
къыздэмына
дыкъыздэмына
фыкъыздэмына
къыздэмына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздэнэгъа
укъыздэнэгъа
къыздэнэгъа
дыкъыздэнэгъа
фыкъыздэнэгъа
къыздэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздэмынэгъа
укъыздэмынэгъа
къыздэмынэгъа
дыкъыздэмынэгъа
фыкъыздэмынэгъа
къыздэмынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздэнэн
укъыздэнэн
къыздэнэн
дыкъыздэнэн
фыкъыздэнэн
къыздэнэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздэмынэн
укъыздэмынэн
къыздэмынэн
дыкъыздэмынэн
фыкъыздэмынэн
къыздэмынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздэнэну
укъыздэнэну
къыздэнэну
дыкъыздэнэну
фыкъыздэнэну
къыздэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздэмынэну
укъыздэмынэну
къыздэмынэну
дыкъыздэмынэну
фыкъыздэмынэну
къыздэмынэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэнэ
укъыщӀэнэ
къыщӀэнэ
дыкъыщӀэнэ
фыкъыщӀэнэ
къыщӀэнэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмынэ
укъыщӀэмынэ
къыщӀэмынэ
дыкъыщӀэмынэ
фыкъыщӀэмынэ
къыщӀэмынэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэна
укъыщӀэна
къыщӀэна
дыкъыщӀэна
фыкъыщӀэна
къыщӀэна(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмына
укъыщӀэмына
къыщӀэмына
дыкъыщӀэмына
фыкъыщӀэмына
къыщӀэмына(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэнэгъа
укъыщӀэнэгъа
къыщӀэнэгъа
дыкъыщӀэнэгъа
фыкъыщӀэнэгъа
къыщӀэнэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмынэгъа
укъыщӀэмынэгъа
къыщӀэмынэгъа
дыкъыщӀэмынэгъа
фыкъыщӀэмынэгъа
къыщӀэмынэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэнэн
укъыщӀэнэн
къыщӀэнэн
дыкъыщӀэнэн
фыкъыщӀэнэн
къыщӀэнэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмынэн
укъыщӀэмынэн
къыщӀэмынэн
дыкъыщӀэмынэн
фыкъыщӀэмынэн
къыщӀэмынэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэнэну
укъыщӀэнэну
къыщӀэнэну
дыкъыщӀэнэну
фыкъыщӀэнэну
къыщӀэнэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмынэну
укъыщӀэмынэну
къыщӀэмынэну
дыкъыщӀэмынэну
фыкъыщӀэмынэну
къыщӀэмынэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэнэу
укъэнэу
къэнэу
дыкъэнэу
фыкъэнэу
къэнэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмынэу
укъэмынэу
къэмынэу
дыкъэмынэу
фыкъэмынэу
къэмынэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэнауэ
укъэнауэ
къэнауэ
дыкъэнауэ
фыкъэнауэ
къэнауэ / къэна(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмынауэ
укъэмынауэ
къэмынауэ
дыкъэмынауэ
фыкъэмынауэ
къэмынауэ(хэ) / къэмына(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкъэнэурэ
укъэнэурэ
къэнэурэ
дыкъэнэурэ
фыкъэнэурэ
къэнэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкъэмынэурэ
укъэмынэурэ
къэмынэурэ
дыкъэмынэурэ
фыкъэмынэурэ
къэмынэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [н]э
[н]эр
--
[н]эхэр
Эргативнэ: [н]э
[н]эм
--
[н]эхэм
Послеложнэ: [н]экӀэ
[н]эмкӀэ
[н]эхэкӀэ
[н]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [н]эуэ
[н]эрауэ
[н]эхэу
[н]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [н]а
[н]ар
--
[н]ахэр
Эргативнэ: [н]а
[н]ам
--
[н]ахэм
Послеложнэ: [н]акӀэ
[н]амкӀэ
[н]ахэкӀэ
[н]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [н]ауэ
[н]арауэ
[н]ахэу
[н]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [н]эн
[н]эныр
--
[н]энхэр
Эргативнэ: [н]эн
[н]эным
--
[н]энхэм
Послеложнэ: [н]энкӀэ
[н]энымкӀэ
[н]энхэкӀэ
[н]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[н]эну
[н]энырауэ
[н]энхэу
[н]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [н]эну
[н]энур
--
[н]энухэр
Эргативнэ: [н]эну
[н]энум
--
[н]энухэм
Послеложнэ: [н]энукӀэ
[н]энумкӀэ
[н]энухэкӀэ
[н]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [н]энууэ
[н]энурауэ
[н]энухэу
[н]энухэрауэ
ЗыщӀыпӀэ, зыгуэрым и деж къыщынэн.
Къыдэхуэн, щыӀэжын; хъума хъун.
Зы щытыкӀэ гуэрым къинэн, зыгуэру къыщӀидзын, щытыкӀэр мыхъуэжын. Бот.. ищӀэнумрэ жиӀэнумрэ имыщӀэу къонэ. Шортэн Аскэрбий ХьэщӀэхэр ежьэжри, хэгъэрейхэр къэнащ.
МахуитӀ къэнэн.
Сом мин къэнэн.
Ӏыхьэншэу къэнэн. къэнэн: 1. stay (with sb, swh) 2. remain, be left, be available (about sth) 3. remain in some state, position or quality
ХьэщӀэхэр ежьэжри, хэгъэрейхэр къэнащ: the guests left and friends stayed.
МахуитӀ къэнэн: remain (two days).
Сом мин къэнэн: be left (one thousand roubles)
Ӏыхьэншэу къэнэн: остаться без своей доли: be left without one’s share къэнэн: 1. остаться где-л., у кого-л. 2. остаться, оказаться в наличии (о чём-л.) 3. остаться в каком-л. состоянии, положении, качестве
ХьэщӀэхэр ежьэжри, хэгъэрейхэр къэнащ:
МахуитӀ къэнэн: остаться (два дня)
Сом мин къэнэн: остаться (тысяча рублей)
Ӏыхьэншэу къэнэн: остаться без своей доли
псалъафэ зэпыщӀахэр
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: not only… but also…
Урысыбзэ: не только… но и…
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 
