Wt/kbd/къэджэн

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > къэджэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [qʹɐ'dᶎɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • къэ- + [дж] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "къэджэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: къэджэн
щымыӀэныгъэ: къэмыджэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыкъэджэн укъэджэн къэджэн дыкъэджэн фыкъэджэн къэджэн(хэ)
щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэн укъэмыджэн къэмыджэн дыкъэмыджэн фыкъэмыджэн къэмыджэн(хэ)
унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: къэджэ! фыкъэджэ!
щымыӀэныгъэ: укъэмыджэ! фыкъэмыджэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыкъреджэ укъреджэ къреджэ дыкъреджэ фыкъреджэ къреджэ
щымыӀэныгъэ: сыкъремыджэ укъремыджэ къремыджэ дыкъремыджэ фыкъремыджэ къремыджэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъоджэ(р) укъоджэ(р) къоджэ(р) дыкъоджэ(р) фыкъоджэ(р) къоджэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэркъым укъэджэркъым къэджэркъым дыкъэджэркъым фыкъэджэркъым къэджэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджэ(р)т укъэджэ(р)т къэджэ(р)т дыкъэджэ(р)т фыкъэджэ(р)т къэджэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэ(р)тэкъым укъэджэ(р)тэкъым къэджэ(р)тэкъым дыкъэджэ(р)тэкъым фыкъэджэ(р)тэкъым къэджэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджащ укъэджащ къэджащ дыкъэджащ фыкъэджащ къэджа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэджакъым укъэджакъым къэджакъым дыкъэджакъым фыкъэджакъым къэджа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджат укъэджат къэджат дыкъэджат фыкъэджат къэджа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэджатэкъым укъэджатэкъым къэджатэкъым дыкъэджатэкъым фыкъэджатэкъым къэджа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэгъащ укъэджэгъащ къэджэгъащ дыкъэджэгъащ фыкъэджэгъащ къэджэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэгъакъым укъэджэгъакъым къэджэгъакъым дыкъэджэгъакъым фыкъэджэгъакъым къэджэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэгъат укъэджэгъат къэджэгъат дыкъэджэгъат фыкъэджэгъат къэджэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэгъатэкъым укъэджэгъатэкъым къэджэгъатэкъым дыкъэджэгъатэкъым фыкъэджэгъатэкъым къэджэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыкъэджэщ укъэджэщ къэджэщ дыкъэджэщ фыкъэджэщ къэджэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэкъым укъэджэкъым къэджэкъым дыкъэджэкъым фыкъэджэкъым къэджэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыкъэджэт укъэджэт къэджэт дыкъэджэт фыкъэджэт къэджэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэтэкъым укъэджэтэкъым къэджэтэкъым дыкъэджэтэкъым фыкъэджэтэкъым къэджэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнщ укъэджэнщ къэджэнщ дыкъэджэнщ фыкъэджэнщ къэджэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэнкъым укъэджэнкъым къэджэнкъым дыкъэджэнкъым фыкъэджэнкъым къэджэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнущ укъэджэнущ къэджэнущ дыкъэджэнущ фыкъэджэнущ къэджэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэнукъым укъэджэнукъым къэджэнукъым дыкъэджэнукъым фыкъэджэнукъым къэджэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэрэ укъэджэрэ къэджэрэ дыкъэджэрэ фыкъэджэрэ къэджэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэркъэ укъэджэркъэ къэджэркъэ дыкъэджэркъэ фыкъэджэркъэ къэджэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджэ(р)т укъэджэ(р)т къэджэ(р)т дыкъэджэ(р)т фыкъэджэ(р)т къэджэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэ(р)тэкъэ укъэджэ(р)тэкъэ къэджэ(р)тэкъэ дыкъэджэ(р)тэкъэ фыкъэджэ(р)тэкъэ къэджэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджа укъэджа къэджа дыкъэджа фыкъэджа къэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэджакъэ укъэджакъэ къэджакъэ дыкъэджакъэ фыкъэджакъэ къэджа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджат укъэджат къэджат дыкъэджат фыкъэджат къэджа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэджатэкъэ укъэджатэкъэ къэджатэкъэ дыкъэджатэкъэ фыкъэджатэкъэ къэджа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэгъа укъэджэгъа къэджэгъа дыкъэджэгъа фыкъэджэгъа къэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэгъакъэ укъэджэгъакъэ къэджэгъакъэ дыкъэджэгъакъэ фыкъэджэгъакъэ къэджэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэгъат укъэджэгъат къэджэгъат дыкъэджэгъат фыкъэджэгъат къэджэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэгъатэкъэ укъэджэгъатэкъэ къэджэгъатэкъэ дыкъэджэгъатэкъэ фыкъэджэгъатэкъэ къэджэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыкъэджэ укъэджэ къэджэ дыкъэджэ фыкъэджэ къэджэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэкъэ укъэджэкъэ къэджэкъэ дыкъэджэкъэ фыкъэджэкъэ къэджэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыкъэджэт укъэджэт къэджэт дыкъэджэт фыкъэджэт къэджэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэтэкъэ укъэджэтэкъэ къэджэтэкъэ дыкъэджэтэкъэ фыкъэджэтэкъэ къэджэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэн укъэджэн къэджэн дыкъэджэн фыкъэджэн къэджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэнкъэ укъэджэнкъэ къэджэнкъэ дыкъэджэнкъэ фыкъэджэнкъэ къэджэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэну укъэджэну къэджэну дыкъэджэну фыкъэджэну къэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэнукъэ укъэджэнукъэ къэджэнукъэ дыкъэджэнукъэ фыкъэджэнукъэ къэджэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэмэ укъэджэмэ къэджэмэ дыкъэджэмэ фыкъэджэмэ къэджэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэмэ укъэмыджэмэ къэмыджэмэ дыкъэмыджэмэ фыкъэмыджэмэ къэмыджэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджамэ укъэджамэ къэджамэ дыкъэджамэ фыкъэджамэ къэджа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджамэ укъэмыджамэ къэмыджамэ дыкъэмыджамэ фыкъэмыджамэ мыджа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыкъэджэгъамэ укъэджэгъамэ къэджэгъамэ дыкъэджэгъамэ фыкъэджэгъамэ къэджэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэгъамэ укъэмыджэгъамэ къэмыджэгъамэ дыкъэмыджэгъамэ фыкъэмыджэгъамэ къэмыджэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнмэ укъэджэнмэ къэджэнмэ дыкъэджэнмэ фыкъэджэнмэ къэджэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэнмэ укъэмыджэнмэ къэмыджэнмэ дыкъэмыджэнмэ фыкъэмыджэнмэ къэмыджэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнумэ укъэджэнумэ къэджэнумэ дыкъэджэнумэ фыкъэджэнумэ къэджэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэнумэ укъэмыджэнумэ къэмыджэнумэ дыкъэмыджэнумэ фыкъэмыджэнумэ къэмыджэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэтэмэ укъэджэтэмэ къэджэтэмэ дыкъэджэтэмэ фыкъэджэтэмэ къэджэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэтэмэ укъэмыджэтэмэ къэмыджэтэмэ дыкъэмыджэтэмэ фыкъэмыджэтэмэ къэмыджэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджатэмэ укъэджатэмэ къэджатэмэ дыкъэджатэмэ фыкъэджатэмэ къэджа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджатэмэ укъэмыджатэмэ къэмыджатэмэ дыкъэмыджатэмэ фыкъэмыджатэмэ къэмыджа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыкъэджэгъатэмэ укъэджэгъатэмэ къэджэгъатэмэ дыкъэджэгъатэмэ фыкъэджэгъатэмэ къэджэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэгъатэмэ укъэмыджэгъатэмэ къэмыджэгъатэмэ дыкъэмыджэгъатэмэ фыкъэмыджэгъатэмэ къэмыджэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнтэмэ укъэджэнтэмэ къэджэнтэмэ дыкъэджэнтэмэ фыкъэджэнтэмэ къэджэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэнтэмэ укъэмыджэнтэмэ къэмыджэнтэмэ дыкъэмыджэнтэмэ фыкъэмыджэнтэмэ къэмыджэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнутэмэ укъэджэнутэмэ къэджэнутэмэ дыкъэджэнутэмэ фыкъэджэнутэмэ къэджэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэнутэмэ укъэмыджэнутэмэ къэмыджэнутэмэ дыкъэмыджэнутэмэ фыкъэмыджэнутэмэ къэмыджэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнт укъэджэнт къэджэнт дыкъэджэнт фыкъэджэнт къэджэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэнтэкъым укъэджэнтэкъым къэджэнтэкъым дыкъэджэнтэкъым фыкъэджэнтэкъым къэджэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнут укъэджэнут къэджэнут дыкъэджэнут фыкъэджэнут къэджэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэджэнутэкъым укъэджэнутэкъым къэджэнутэкъым дыкъэджэнутэкъым фыкъэджэнутэкъым къэджэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэми укъэджэми къэджэми дыкъэджэми фыкъэджэми къэджэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэми укъэмыджэми къэмыджэми дыкъэмыджэми фыкъэмыджэми къэмыджэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджами укъэджами къэджами дыкъэджами фыкъэджами къэджа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджами укъэмыджами къэмыджами дыкъэмыджами фыкъэмыджами къэмыджа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыкъэджэгъами укъэджэгъами къэджэгъами дыкъэджэгъами фыкъэджэгъами къэджэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэгъами укъэмыджэгъами къэмыджэгъами дыкъэмыджэгъами фыкъэмыджэгъами къэмыджэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнми укъэджэнми къэджэнми дыкъэджэнми фыкъэджэнми къэджэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэнми укъэмыджэнми къэмыджэнми дыкъэмыджэнми фыкъэмыджэнми къэмыджэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнуми укъэджэнуми къэджэнуми дыкъэджэнуми фыкъэджэнуми къэджэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэнуми укъэмыджэнуми къэмыджэнуми дыкъэмыджэнуми фыкъэмыджэнуми къэмыджэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэтэми укъэджэтэми къэджэтэми дыкъэджэтэми фыкъэджэтэми къэджэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэтэми укъэмыджэтэми къэмыджэтэми дыкъэмыджэтэми фыкъэмыджэтэми къэмыджэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыкъэджатэми укъэджатэми къэджатэми дыкъэджатэми фыкъэджатэми къэджа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджатэми укъэмыджатэми къэмыджатэми дыкъэмыджатэми фыкъэмыджатэми къэмыджа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыкъэджэгъатэми укъэджэгъатэми къэджэгъатэми дыкъэджэгъатэми фыкъэджэгъатэми къэджэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэгъатэми укъэмыджэгъатэми къэмыджэгъатэми дыкъэмыджэгъатэми фыкъэмыджэгъатэми къэмыджэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнтэми укъэджэнтэми къэджэнтэми дыкъэджэнтэми фыкъэджэнтэми къэджэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэнтэми укъэмыджэнтэми къэмыджэнтэми дыкъэмыджэнтэми фыкъэмыджэнтэми къэмыджэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыкъэджэнутэми укъэджэнутэми къэджэнутэми дыкъэджэнутэми фыкъэджэнутэми къэджэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджэнутэми укъэмыджэнутэми къэмыджэнутэми дыкъэмыджэнутэми фыкъэмыджэнутэми къэмыджэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыкъэджаи укъэджаи къэджаи дыкъэджаи фыкъэджаи къэджаи
щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджаи укъэмыджаи къэмыджаи дыкъэмыджаи фыкъэмыджаи къэмыджаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыкъэджащэрэт укъэджащэрэт къэджащэрэт дыкъэджащэрэт фыкъэджащэрэт къэджащэрэт
щымыӀэныгъэ: сыкъэмыджащэрэт укъэмыджащэрэт къэмыджащэрэт дыкъэмыджащэрэт фыкъэмыджащэрэт къэмыджащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнщ укъэджагъэнщ къэджагъэнщ дыкъэджагъэнщ фыкъэджагъэнщ къэджагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнкъым укъэджагъэнкъым къэджагъэнкъым дыкъэджагъэнкъым фыкъэджагъэнкъым къэджагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнт укъэджагъэнт къэджагъэнт дыкъэджагъэнт фыкъэджагъэнт къэджагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнтэкъым укъэджагъэнтэкъым къэджагъэнтэкъым дыкъэджагъэнтэкъым фыкъэджагъэнтэкъым къэджагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыкъэджагъэн укъэджагъэн къэджагъэн дыкъэджагъэн фыкъэджагъэн къэджагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнкъэ укъэджагъэнкъэ къэджагъэнкъэ дыкъэджагъэнкъэ фыкъэджагъэнкъэ къэджагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнт укъэджагъэнт къэджагъэнт дыкъэджагъэнт фыкъэджагъэнт къэджагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнтэкъэ укъэджагъэнтэкъэ къэджагъэнтэкъэ дыкъэджагъэнтэкъэ фыкъэджагъэнтэкъэ къэджагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнущ укъэджагъэнущ къэджагъэнущ дыкъэджагъэнущ фыкъэджагъэнущ къэджагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнукъым укъэджагъэнукъым къэджагъэнукъым дыкъэджагъэнукъым фыкъэджагъэнукъым къэджагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнут укъэджагъэнут къэджагъэнут дыкъэджагъэнут фыкъэджагъэнут къэджагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнутэкъым укъэджагъэнутэкъым къэджагъэнутэкъым дыкъэджагъэнутэкъым фыкъэджагъэнутэкъым къэджагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыкъэджагъэну укъэджагъэну къэджагъэну дыкъэджагъэну фыкъэджагъэну къэджагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнукъэ укъэджагъэнукъэ къэджагъэнукъэ дыкъэджагъэнукъэ фыкъэджагъэнукъэ къэджагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнут укъэджагъэнут къэджагъэнут дыкъэджагъэнут фыкъэджагъэнут къэджагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыкъэджагъэнутэкъэ укъэджагъэнутэкъэ къэджагъэнутэкъэ дыкъэджагъэнутэкъэ фыкъэджагъэнутэкъэ къэджагъэнутэкъэ
Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъэджэ укъэджэ къэджэ дыкъэджэ фыкъэджэ къэджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъэмыджэ укъэмыджэ къэмыджэ дыкъэмыджэ фыкъэмыджэ къэмыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъэджа укъэджа къэджа дыкъэджа фыкъэджа къэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъэмыджа укъэмыджа къэмыджа дыкъэмыджа фыкъэмыджа къэмыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъэджэгъа укъэджэгъа къэджэгъа дыкъэджэгъа фыкъэджэгъа къэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъэмыджэгъа укъэмыджэгъа къэмыджэгъа дыкъэмыджэгъа фыкъэмыджэгъа къэмыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыкъэджэн укъэджэн къэджэн дыкъэджэн фыкъэджэн къэджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыкъэмыджэн укъэмыджэн къэмыджэн дыкъэмыджэн фыкъэмыджэн къэмыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыкъэджэну укъэджэну къэджэну дыкъэджэну фыкъэджэну къэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыкъэмыджэну укъэмыджэну къэмыджэну дыкъэмыджэну фыкъэмыджэну къэмыджэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыджэ укъызэрыджэ къызэрыджэ дыкъызэрыджэ фыкъызэрыджэ къызэрыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрымыджэ укъызэрымыджэ къызэрымыджэ дыкъызэрымыджэ фыкъызэрымыджэ мыкъызэрыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыджа укъызэрыджа къызэрыджа дыкъызэрыджа фыкъызэрыджа къызэрыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрымыджа укъызэрымыджа къызэрымыджа дыкъызэрымыджа фыкъызэрымыджа къызэрымыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыджэгъа укъызэрыджэгъа къызэрыджэгъа дыкъызэрыджэгъа фыкъызэрыджэгъа къызэрыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрымыджэгъа укъызэрымыджэгъа къызэрымыджэгъа дыкъызэрымыджэгъа фыкъызэрымыджэгъа къызэрымыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыджэн укъызэрыджэн къызэрыджэн дыкъызэрыджэн фыкъызэрыджэн къызэрыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрымыджэн укъызэрымыджэн къызэрымыджэн дыкъызэрымыджэн фыкъызэрымыджэн къызэрымыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыкъызэрыджэну укъызэрыджэну къызэрыджэну дыкъызэрыджэну фыкъызэрыджэну къызэрыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыкъызэрымыджэну укъызэрымыджэну къызэрымыджэну дыкъызэрымыджэну фыкъызэрымыджэну къызэрымыджэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщыджэ укъыщыджэ къыщыджэ дыкъыщыджэ фыкъыщыджэ къыщыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщымыджэ укъыщымыджэ къыщымыджэ дыкъыщымыджэ фыкъыщымыджэ къыщымыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщыджа укъыщыджа къыщыджа дыкъыщыджа фыкъыщыджа къыщыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщымыджа укъыщымыджа къыщымыджа дыкъыщымыджа фыкъыщымыджа къыщымыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщыджэгъа укъыщыджэгъа къыщыджэгъа дыкъыщыджэгъа фыкъыщыджэгъа къыщыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщымыджэгъа укъыщымыджэгъа къыщымыджэгъа дыкъыщымыджэгъа фыкъыщымыджэгъа къыщымыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщыджэн укъыщыджэн къыщыджэн дыкъыщыджэн фыкъыщыджэн къыщыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщымыджэн укъыщымыджэн къыщымыджэн дыкъыщымыджэн фыкъыщымыджэн къыщымыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщыджэну укъыщыджэну къыщыджэну дыкъыщыджэну фыкъыщыджэну къыщыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщымыджэну укъыщымыджэну къыщымыджэну дыкъыщымыджэну фыкъыщымыджэну къыщымыджэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздэджэ укъыздэджэ къыздэджэ дыкъыздэджэ фыкъыздэджэ къыздэджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздэмыджэ укъыздэмыджэ къыздэмыджэ дыкъыздэмыджэ фыкъыздэмыджэ къыздэмыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздэджа укъыздэджа къыздэджа дыкъыздэджа фыкъыздэджа къыздэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздэмыджа укъыздэмыджа къыздэмыджа дыкъыздэмыджа фыкъыздэмыджа къыздэмыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздэджэгъа укъыздэджэгъа къыздэджэгъа дыкъыздэджэгъа фыкъыздэджэгъа къыздэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздэмыджэгъа укъыздэмыджэгъа къыздэмыджэгъа дыкъыздэмыджэгъа фыкъыздэмыджэгъа къыздэмыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздэджэн укъыздэджэн къыздэджэн дыкъыздэджэн фыкъыздэджэн къыздэджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздэмыджэн укъыздэмыджэн къыздэмыджэн дыкъыздэмыджэн фыкъыздэмыджэн къыздэмыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыздэджэну укъыздэджэну къыздэджэну дыкъыздэджэну фыкъыздэджэну къыздэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыздэмыджэну укъыздэмыджэну къыздэмыджэну дыкъыздэмыджэну фыкъыздэмыджэну къыздэмыджэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀэджэ укъыщӀэджэ къыщӀэджэ дыкъыщӀэджэ фыкъыщӀэджэ къыщӀэджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀэмыджэ укъыщӀэмыджэ къыщӀэмыджэ дыкъыщӀэмыджэ фыкъыщӀэмыджэ къыщӀэмыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀэджа укъыщӀэджа къыщӀэджа дыкъыщӀэджа фыкъыщӀэджа къыщӀэджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀэмыджа укъыщӀэмыджа къыщӀэмыджа дыкъыщӀэмыджа фыкъыщӀэмыджа къыщӀэмыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀэджэгъа укъыщӀэджэгъа къыщӀэджэгъа дыкъыщӀэджэгъа фыкъыщӀэджэгъа къыщӀэджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀэмыджэгъа укъыщӀэмыджэгъа къыщӀэмыджэгъа дыкъыщӀэмыджэгъа фыкъыщӀэмыджэгъа къыщӀэмыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀэджэн укъыщӀэджэн къыщӀэджэн дыкъыщӀэджэн фыкъыщӀэджэн къыщӀэджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀэмыджэн укъыщӀэмыджэн къыщӀэмыджэн дыкъыщӀэмыджэн фыкъыщӀэмыджэн къыщӀэмыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыкъыщӀэджэну укъыщӀэджэну къыщӀэджэну дыкъыщӀэджэну фыкъыщӀэджэну къыщӀэджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыкъыщӀэмыджэну укъыщӀэмыджэну къыщӀэмыджэну дыкъыщӀэмыджэну фыкъыщӀэмыджэну къыщӀэмыджэну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сыкъэджэу укъэджэу къэджэу дыкъэджэу фыкъэджэу къэджэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыкъэмыджэу укъэмыджэу къэмыджэу дыкъэмыджэу фыкъэмыджэу къэмыджэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыкъэджауэ укъэджауэ къэджауэ дыкъэджауэ фыкъэджауэ къэджауэ / къэджа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыкъэмыджауэ укъэмыджауэ къэмыджауэ дыкъэмыджауэ фыкъэмыджауэ къэмыджауэ(хэ) / къэмыджа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыкъэджэурэ укъэджэурэ къэджэурэ дыкъэджэурэ фыкъэджэурэ къэджэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сыкъэмыджэурэ укъэмыджэурэ къэмыджэурэ дыкъэмыджэурэ фыкъэмыджэурэ къэмыджэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дж]э [дж]эр -- [дж]эхэр
Эргативнэ: [дж]э [дж]эм -- [дж]эхэм
Послеложнэ: [дж]экӀэ [дж]эмкӀэ [дж]эхэкӀэ [дж]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дж]эуэ [дж]эрауэ [дж]эхэу [дж]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дж]а [дж]ар -- [дж]ахэр
Эргативнэ: [дж]а [дж]ам -- [дж]ахэм
Послеложнэ: [дж]акӀэ [дж]амкӀэ [дж]ахэкӀэ [дж]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дж]ауэ [дж]арауэ [дж]ахэу [дж]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дж]эн [дж]эныр -- [дж]энхэр
Эргативнэ: [дж]эн [дж]эным -- [дж]энхэм
Послеложнэ: [дж]энкӀэ [дж]энымкӀэ [дж]энхэкӀэ [дж]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [дж]эну [дж]энырауэ [дж]энхэу [дж]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [дж]эну [дж]энур -- [дж]энухэр
Эргативнэ: [дж]эну [дж]энум -- [дж]энухэм
Послеложнэ: [дж]энукӀэ [дж]энумкӀэ [дж]энухэкӀэ [дж]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [дж]энууэ [дж]энурауэ [дж]энухэу [дж]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. КъэкӀиин, зыгуэрым и цӀэр жыпӀэурэ укъегуоун.
  2. Макъ къэгъэӀун (языныкъуэ псэущхьэхэм хужаӀэ).
  3. Къыхуеджэн, къыхузэщӀэгъэтэджэн.

ЩАПХЪЭХЭР

  • [Къущхьэ Жамбот:] — Лъхукъуэщауэ къаджэмэ, сыт напэр сиӀэу сыӀуплъэжыну. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
  • Хэкур къывэджэмэ хьэзыру, Къэбэрдей щӀалэхэ, жевгъыӀэ. ПащӀэ Бэчмырзэ

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Блэр къоджэ.
  • Жьындур къоджэ.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • къэджэн: 1. call out to, summon sb from swh 2. produce its normal sound (about certain animals) 3. call on, summon or invoke sb to do sth
  • Блэр къоджэ: the snake is hissing
  • Жьындур къоджэ: the owl is hooting
УРЫСЫБЗЭ
  • къэджэн: 1. окликнуть, позвать кого-л. откуда-л. 2. издавать характерный звук (о некоторых животных) 3. бросить клич, призвать к чему-л.
  • Блэр къоджэ: змея шипит
  • Жьындур къоджэ: сова ухает

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/къэджэн&oldid=5120051"