АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "къэгъэгъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
къэгъэгъэн
щымыӀэныгъэ:
къэмыгъэгъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэн
укъэгъэгъэн
къэгъэгъэн
дыкъэгъэгъэн
фыкъэгъэгъэн
къэгъэгъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэн
укъэмыгъэгъэн
къэмыгъэгъэн
дыкъэмыгъэгъэн
фыкъэмыгъэгъэн
къэмыгъэгъэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
къэгъагъэ!
фыкъэгъагъэ!
щымыӀэныгъэ:
укъэмыгъагъэ!
фыкъэмыгъагъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкърегъагъэ
укърегъагъэ
кърегъагъэ
дыкърегъагъэ
фыкърегъагъэ
кърегъагъэ
щымыӀэныгъэ:
сыкъремыгъагъэ
укъремыгъагъэ
къремыгъагъэ
дыкъремыгъагъэ
фыкъремыгъагъэ
къремыгъагъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъогъагъэ(р)
укъогъагъэ(р)
къогъагъэ(р)
дыкъогъагъэ(р)
фыкъогъагъэ(р)
къогъагъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэркъым
укъэгъагъэркъым
къэгъагъэркъым
дыкъэгъагъэркъым
фыкъэгъагъэркъым
къэгъагъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэ(р)т
укъэгъагъэ(р)т
къэгъагъэ(р)т
дыкъэгъагъэ(р)т
фыкъэгъагъэ(р)т
къэгъагъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэ(р)тэкъым
укъэгъагъэ(р)тэкъым
къэгъагъэ(р)тэкъым
дыкъэгъагъэ(р)тэкъым
фыкъэгъагъэ(р)тэкъым
къэгъагъэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъащ
укъэгъэгъащ
къэгъэгъащ
дыкъэгъэгъащ
фыкъэгъэгъащ
къэгъэгъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъакъым
укъэгъэгъакъым
къэгъэгъакъым
дыкъэгъэгъакъым
фыкъэгъэгъакъым
къэгъэгъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъат
укъэгъэгъат
къэгъэгъат
дыкъэгъэгъат
фыкъэгъэгъат
къэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъатэкъым
укъэгъэгъатэкъым
къэгъэгъатэкъым
дыкъэгъэгъатэкъым
фыкъэгъэгъатэкъым
къэгъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъащ
укъэгъэгъэгъащ
къэгъэгъэгъащ
дыкъэгъэгъэгъащ
фыкъэгъэгъэгъащ
къэгъэгъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъакъым
укъэгъэгъэгъакъым
къэгъэгъэгъакъым
дыкъэгъэгъэгъакъым
фыкъэгъэгъэгъакъым
къэгъэгъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъат
укъэгъэгъэгъат
къэгъэгъэгъат
дыкъэгъэгъэгъат
фыкъэгъэгъэгъат
къэгъэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъатэкъым
укъэгъэгъэгъатэкъым
къэгъэгъэгъатэкъым
дыкъэгъэгъэгъатэкъым
фыкъэгъэгъэгъатэкъым
къэгъэгъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэщ
укъэгъагъэщ
къэгъагъэщ
дыкъэгъагъэщ
фыкъэгъагъэщ
къэгъагъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэкъым
укъэгъагъэкъым
къэгъагъэкъым
дыкъэгъагъэкъым
фыкъэгъагъэкъым
къэгъагъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэт
укъэгъагъэт
къэгъагъэт
дыкъэгъагъэт
фыкъэгъагъэт
къэгъагъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэтэкъым
укъэгъагъэтэкъым
къэгъагъэтэкъым
дыкъэгъагъэтэкъым
фыкъэгъагъэтэкъым
къэгъагъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнщ
укъэгъэгъэнщ
къэгъэгъэнщ
дыкъэгъэгъэнщ
фыкъэгъэгъэнщ
къэгъэгъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнкъым
укъэгъэгъэнкъым
къэгъэгъэнкъым
дыкъэгъэгъэнкъым
фыкъэгъэгъэнкъым
къэгъэгъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнущ
укъэгъэгъэнущ
къэгъэгъэнущ
дыкъэгъэгъэнущ
фыкъэгъэгъэнущ
къэгъэгъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнукъым
укъэгъэгъэнукъым
къэгъэгъэнукъым
дыкъэгъэгъэнукъым
фыкъэгъэгъэнукъым
къэгъэгъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэрэ
укъэгъагъэрэ
къэгъагъэрэ
дыкъэгъагъэрэ
фыкъэгъагъэрэ
къэгъагъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэркъэ
укъэгъагъэркъэ
къэгъагъэркъэ
дыкъэгъагъэркъэ
фыкъэгъагъэркъэ
къэгъагъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэ(р)т
укъэгъагъэ(р)т
къэгъагъэ(р)т
дыкъэгъагъэ(р)т
фыкъэгъагъэ(р)т
къэгъагъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэ(р)тэкъэ
укъэгъагъэ(р)тэкъэ
къэгъагъэ(р)тэкъэ
дыкъэгъагъэ(р)тэкъэ
фыкъэгъагъэ(р)тэкъэ
къэгъагъэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъа
укъэгъэгъа
къэгъэгъа
дыкъэгъэгъа
фыкъэгъэгъа
къэгъэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъакъэ
укъэгъэгъакъэ
къэгъэгъакъэ
дыкъэгъэгъакъэ
фыкъэгъэгъакъэ
къэгъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъат
укъэгъэгъат
къэгъэгъат
дыкъэгъэгъат
фыкъэгъэгъат
къэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъатэкъэ
укъэгъэгъатэкъэ
къэгъэгъатэкъэ
дыкъэгъэгъатэкъэ
фыкъэгъэгъатэкъэ
къэгъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъа
укъэгъэгъэгъа
къэгъэгъэгъа
дыкъэгъэгъэгъа
фыкъэгъэгъэгъа
къэгъэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъакъэ
укъэгъэгъэгъакъэ
къэгъэгъэгъакъэ
дыкъэгъэгъэгъакъэ
фыкъэгъэгъэгъакъэ
къэгъэгъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъат
укъэгъэгъэгъат
къэгъэгъэгъат
дыкъэгъэгъэгъат
фыкъэгъэгъэгъат
къэгъэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъатэкъэ
укъэгъэгъэгъатэкъэ
къэгъэгъэгъатэкъэ
дыкъэгъэгъэгъатэкъэ
фыкъэгъэгъэгъатэкъэ
къэгъэгъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэ
укъэгъагъэ
къэгъагъэ
дыкъэгъагъэ
фыкъэгъагъэ
къэгъагъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэкъэ
укъэгъагъэкъэ
къэгъагъэкъэ
дыкъэгъагъэкъэ
фыкъэгъагъэкъэ
къэгъагъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэт
укъэгъагъэт
къэгъагъэт
дыкъэгъагъэт
фыкъэгъагъэт
къэгъагъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэтэкъэ
укъэгъагъэтэкъэ
къэгъагъэтэкъэ
дыкъэгъагъэтэкъэ
фыкъэгъагъэтэкъэ
къэгъагъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэн
укъэгъэгъэн
къэгъэгъэн
дыкъэгъэгъэн
фыкъэгъэгъэн
къэгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнкъэ
укъэгъэгъэнкъэ
къэгъэгъэнкъэ
дыкъэгъэгъэнкъэ
фыкъэгъэгъэнкъэ
къэгъэгъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэну
укъэгъэгъэну
къэгъэгъэну
дыкъэгъэгъэну
фыкъэгъэгъэну
къэгъэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнукъэ
укъэгъэгъэнукъэ
къэгъэгъэнукъэ
дыкъэгъэгъэнукъэ
фыкъэгъэгъэнукъэ
къэгъэгъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэмэ
укъэгъагъэмэ
къэгъагъэмэ
дыкъэгъагъэмэ
фыкъэгъагъэмэ
къэгъагъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъагъэмэ
укъэмыгъагъэмэ
къэмыгъагъэмэ
дыкъэмыгъагъэмэ
фыкъэмыгъагъэмэ
къэмыгъагъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъамэ
укъэгъэгъамэ
къэгъэгъамэ
дыкъэгъэгъамэ
фыкъэгъэгъамэ
къэгъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъамэ
укъэмыгъэгъамэ
къэмыгъэгъамэ
дыкъэмыгъэгъамэ
фыкъэмыгъэгъамэ
мыгъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъамэ
укъэгъэгъэгъамэ
къэгъэгъэгъамэ
дыкъэгъэгъэгъамэ
фыкъэгъэгъэгъамэ
къэгъэгъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэгъамэ
укъэмыгъэгъэгъамэ
къэмыгъэгъэгъамэ
дыкъэмыгъэгъэгъамэ
фыкъэмыгъэгъэгъамэ
къэмыгъэгъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнмэ
укъэгъэгъэнмэ
къэгъэгъэнмэ
дыкъэгъэгъэнмэ
фыкъэгъэгъэнмэ
къэгъэгъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэнмэ
укъэмыгъэгъэнмэ
къэмыгъэгъэнмэ
дыкъэмыгъэгъэнмэ
фыкъэмыгъэгъэнмэ
къэмыгъэгъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнумэ
укъэгъэгъэнумэ
къэгъэгъэнумэ
дыкъэгъэгъэнумэ
фыкъэгъэгъэнумэ
къэгъэгъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэнумэ
укъэмыгъэгъэнумэ
къэмыгъэгъэнумэ
дыкъэмыгъэгъэнумэ
фыкъэмыгъэгъэнумэ
къэмыгъэгъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэтэмэ
укъэгъагъэтэмэ
къэгъагъэтэмэ
дыкъэгъагъэтэмэ
фыкъэгъагъэтэмэ
къэгъагъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъагъэтэмэ
укъэмыгъагъэтэмэ
къэмыгъагъэтэмэ
дыкъэмыгъагъэтэмэ
фыкъэмыгъагъэтэмэ
къэмыгъагъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъатэмэ
укъэгъэгъатэмэ
къэгъэгъатэмэ
дыкъэгъэгъатэмэ
фыкъэгъэгъатэмэ
къэгъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъатэмэ
укъэмыгъэгъатэмэ
къэмыгъэгъатэмэ
дыкъэмыгъэгъатэмэ
фыкъэмыгъэгъатэмэ
къэмыгъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъатэмэ
укъэгъэгъэгъатэмэ
къэгъэгъэгъатэмэ
дыкъэгъэгъэгъатэмэ
фыкъэгъэгъэгъатэмэ
къэгъэгъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэгъатэмэ
укъэмыгъэгъэгъатэмэ
къэмыгъэгъэгъатэмэ
дыкъэмыгъэгъэгъатэмэ
фыкъэмыгъэгъэгъатэмэ
къэмыгъэгъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнтэмэ
укъэгъэгъэнтэмэ
къэгъэгъэнтэмэ
дыкъэгъэгъэнтэмэ
фыкъэгъэгъэнтэмэ
къэгъэгъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэнтэмэ
укъэмыгъэгъэнтэмэ
къэмыгъэгъэнтэмэ
дыкъэмыгъэгъэнтэмэ
фыкъэмыгъэгъэнтэмэ
къэмыгъэгъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнутэмэ
укъэгъэгъэнутэмэ
къэгъэгъэнутэмэ
дыкъэгъэгъэнутэмэ
фыкъэгъэгъэнутэмэ
къэгъэгъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэнутэмэ
укъэмыгъэгъэнутэмэ
къэмыгъэгъэнутэмэ
дыкъэмыгъэгъэнутэмэ
фыкъэмыгъэгъэнутэмэ
къэмыгъэгъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнт
укъэгъэгъэнт
къэгъэгъэнт
дыкъэгъэгъэнт
фыкъэгъэгъэнт
къэгъэгъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнтэкъым
укъэгъэгъэнтэкъым
къэгъэгъэнтэкъым
дыкъэгъэгъэнтэкъым
фыкъэгъэгъэнтэкъым
къэгъэгъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнут
укъэгъэгъэнут
къэгъэгъэнут
дыкъэгъэгъэнут
фыкъэгъэгъэнут
къэгъэгъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнутэкъым
укъэгъэгъэнутэкъым
къэгъэгъэнутэкъым
дыкъэгъэгъэнутэкъым
фыкъэгъэгъэнутэкъым
къэгъэгъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэми
укъэгъагъэми
къэгъагъэми
дыкъэгъагъэми
фыкъэгъагъэми
къэгъагъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъагъэми
укъэмыгъагъэми
къэмыгъагъэми
дыкъэмыгъагъэми
фыкъэмыгъагъэми
къэмыгъагъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъами
укъэгъэгъами
къэгъэгъами
дыкъэгъэгъами
фыкъэгъэгъами
къэгъэгъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъами
укъэмыгъэгъами
къэмыгъэгъами
дыкъэмыгъэгъами
фыкъэмыгъэгъами
къэмыгъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъами
укъэгъэгъэгъами
къэгъэгъэгъами
дыкъэгъэгъэгъами
фыкъэгъэгъэгъами
къэгъэгъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэгъами
укъэмыгъэгъэгъами
къэмыгъэгъэгъами
дыкъэмыгъэгъэгъами
фыкъэмыгъэгъэгъами
къэмыгъэгъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнми
укъэгъэгъэнми
къэгъэгъэнми
дыкъэгъэгъэнми
фыкъэгъэгъэнми
къэгъэгъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэнми
укъэмыгъэгъэнми
къэмыгъэгъэнми
дыкъэмыгъэгъэнми
фыкъэмыгъэгъэнми
къэмыгъэгъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнуми
укъэгъэгъэнуми
къэгъэгъэнуми
дыкъэгъэгъэнуми
фыкъэгъэгъэнуми
къэгъэгъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэнуми
укъэмыгъэгъэнуми
къэмыгъэгъэнуми
дыкъэмыгъэгъэнуми
фыкъэмыгъэгъэнуми
къэмыгъэгъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъагъэтэми
укъэгъагъэтэми
къэгъагъэтэми
дыкъэгъагъэтэми
фыкъэгъагъэтэми
къэгъагъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъагъэтэми
укъэмыгъагъэтэми
къэмыгъагъэтэми
дыкъэмыгъагъэтэми
фыкъэмыгъагъэтэми
къэмыгъагъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъатэми
укъэгъэгъатэми
къэгъэгъатэми
дыкъэгъэгъатэми
фыкъэгъэгъатэми
къэгъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъатэми
укъэмыгъэгъатэми
къэмыгъэгъатэми
дыкъэмыгъэгъатэми
фыкъэмыгъэгъатэми
къэмыгъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэгъатэми
укъэгъэгъэгъатэми
къэгъэгъэгъатэми
дыкъэгъэгъэгъатэми
фыкъэгъэгъэгъатэми
къэгъэгъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэгъатэми
укъэмыгъэгъэгъатэми
къэмыгъэгъэгъатэми
дыкъэмыгъэгъэгъатэми
фыкъэмыгъэгъэгъатэми
къэмыгъэгъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнтэми
укъэгъэгъэнтэми
къэгъэгъэнтэми
дыкъэгъэгъэнтэми
фыкъэгъэгъэнтэми
къэгъэгъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэнтэми
укъэмыгъэгъэнтэми
къэмыгъэгъэнтэми
дыкъэмыгъэгъэнтэми
фыкъэмыгъэгъэнтэми
къэмыгъэгъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъэнутэми
укъэгъэгъэнутэми
къэгъэгъэнутэми
дыкъэгъэгъэнутэми
фыкъэгъэгъэнутэми
къэгъэгъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъэнутэми
укъэмыгъэгъэнутэми
къэмыгъэгъэнутэми
дыкъэмыгъэгъэнутэми
фыкъэмыгъэгъэнутэми
къэмыгъэгъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъгъэгъэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъаи
укъэгъэгъаи
къэгъэгъаи
дыкъэгъэгъаи
фыкъэгъэгъаи
къэгъэгъаи
щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъаи
укъэмыгъэгъаи
къэмыгъэгъаи
дыкъэмыгъэгъаи
фыкъэмыгъэгъаи
къэмыгъэгъаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъащэрэт
укъэгъэгъащэрэт
къэгъэгъащэрэт
дыкъэгъэгъащэрэт
фыкъэгъэгъащэрэт
къэгъэгъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкъэмыгъэгъащэрэт
укъэмыгъэгъащэрэт
къэмыгъэгъащэрэт
дыкъэмыгъэгъащэрэт
фыкъэмыгъэгъащэрэт
къэмыгъэгъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнщ
укъэгъэгъагъэнщ
къэгъэгъагъэнщ
дыкъэгъэгъагъэнщ
фыкъэгъэгъагъэнщ
къэгъэгъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнкъым
укъэгъэгъагъэнкъым
къэгъэгъагъэнкъым
дыкъэгъэгъагъэнкъым
фыкъэгъэгъагъэнкъым
къэгъэгъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнт
укъэгъэгъагъэнт
къэгъэгъагъэнт
дыкъэгъэгъагъэнт
фыкъэгъэгъагъэнт
къэгъэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнтэкъым
укъэгъэгъагъэнтэкъым
къэгъэгъагъэнтэкъым
дыкъэгъэгъагъэнтэкъым
фыкъэгъэгъагъэнтэкъым
къэгъэгъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэн
укъэгъэгъагъэн
къэгъэгъагъэн
дыкъэгъэгъагъэн
фыкъэгъэгъагъэн
къэгъэгъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнкъэ
укъэгъэгъагъэнкъэ
къэгъэгъагъэнкъэ
дыкъэгъэгъагъэнкъэ
фыкъэгъэгъагъэнкъэ
къэгъэгъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнт
укъэгъэгъагъэнт
къэгъэгъагъэнт
дыкъэгъэгъагъэнт
фыкъэгъэгъагъэнт
къэгъэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнтэкъэ
укъэгъэгъагъэнтэкъэ
къэгъэгъагъэнтэкъэ
дыкъэгъэгъагъэнтэкъэ
фыкъэгъэгъагъэнтэкъэ
къэгъэгъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнущ
укъэгъэгъагъэнущ
къэгъэгъагъэнущ
дыкъэгъэгъагъэнущ
фыкъэгъэгъагъэнущ
къэгъэгъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнукъым
укъэгъэгъагъэнукъым
къэгъэгъагъэнукъым
дыкъэгъэгъагъэнукъым
фыкъэгъэгъагъэнукъым
къэгъэгъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнут
укъэгъэгъагъэнут
къэгъэгъагъэнут
дыкъэгъэгъагъэнут
фыкъэгъэгъагъэнут
къэгъэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнутэкъым
укъэгъэгъагъэнутэкъым
къэгъэгъагъэнутэкъым
дыкъэгъэгъагъэнутэкъым
фыкъэгъэгъагъэнутэкъым
къэгъэгъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэну
укъэгъэгъагъэну
къэгъэгъагъэну
дыкъэгъэгъагъэну
фыкъэгъэгъагъэну
къэгъэгъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнукъэ
укъэгъэгъагъэнукъэ
къэгъэгъагъэнукъэ
дыкъэгъэгъагъэнукъэ
фыкъэгъэгъагъэнукъэ
къэгъэгъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнут
укъэгъэгъагъэнут
къэгъэгъагъэнут
дыкъэгъэгъагъэнут
фыкъэгъэгъагъэнут
къэгъэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъэгъэгъагъэнутэкъэ
укъэгъэгъагъэнутэкъэ
къэгъэгъагъэнутэкъэ
дыкъэгъэгъагъэнутэкъэ
фыкъэгъэгъагъэнутэкъэ
къэгъэгъагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэгъагъэ
укъэгъагъэ
къэгъагъэ
дыкъэгъагъэ
фыкъэгъагъэ
къэгъагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыгъагъэ
укъэмыгъагъэ
къэмыгъагъэ
дыкъэмыгъагъэ
фыкъэмыгъагъэ
къэмыгъагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэгъэгъа
укъэгъэгъа
къэгъэгъа
дыкъэгъэгъа
фыкъэгъэгъа
къэгъэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыгъэгъа
укъэмыгъэгъа
къэмыгъэгъа
дыкъэмыгъэгъа
фыкъэмыгъэгъа
къэмыгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэгъэгъэгъа
укъэгъэгъэгъа
къэгъэгъэгъа
дыкъэгъэгъэгъа
фыкъэгъэгъэгъа
къэгъэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыгъэгъэгъа
укъэмыгъэгъэгъа
къэмыгъэгъэгъа
дыкъэмыгъэгъэгъа
фыкъэмыгъэгъэгъа
къэмыгъэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэгъэгъэн
укъэгъэгъэн
къэгъэгъэн
дыкъэгъэгъэн
фыкъэгъэгъэн
къэгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыгъэгъэн
укъэмыгъэгъэн
къэмыгъэгъэн
дыкъэмыгъэгъэн
фыкъэмыгъэгъэн
къэмыгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэгъэгъэну
укъэгъэгъэну
къэгъэгъэну
дыкъэгъэгъэну
фыкъэгъэгъэну
къэгъэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыгъэгъэну
укъэмыгъэгъэну
къэмыгъэгъэну
дыкъэмыгъэгъэну
фыкъэмыгъэгъэну
къэмыгъэгъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыгъагъэ
укъызэрыгъагъэ
къызэрыгъагъэ
дыкъызэрыгъагъэ
фыкъызэрыгъагъэ
къызэрыгъагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыгъагъэ
укъызэрымыгъагъэ
къызэрымыгъагъэ
дыкъызэрымыгъагъэ
фыкъызэрымыгъагъэ
къызэрымыгъагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыгъэгъа
укъызэрыгъэгъа
къызэрыгъэгъа
дыкъызэрыгъэгъа
фыкъызэрыгъэгъа
къызэрыгъэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыгъэгъа
укъызэрымыгъэгъа
къызэрымыгъэгъа
дыкъызэрымыгъэгъа
фыкъызэрымыгъэгъа
къызэрымыгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыгъэгъэгъа
укъызэрыгъэгъэгъа
къызэрыгъэгъэгъа
дыкъызэрыгъэгъэгъа
фыкъызэрыгъэгъэгъа
къызэрыгъэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыгъэгъэгъа
укъызэрымыгъэгъэгъа
къызэрымыгъэгъэгъа
дыкъызэрымыгъэгъэгъа
фыкъызэрымыгъэгъэгъа
къызэрымыгъэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыгъэгъэн
укъызэрыгъэгъэн
къызэрыгъэгъэн
дыкъызэрыгъэгъэн
фыкъызэрыгъэгъэн
къызэрыгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыгъэгъэн
укъызэрымыгъэгъэн
къызэрымыгъэгъэн
дыкъызэрымыгъэгъэн
фыкъызэрымыгъэгъэн
къызэрымыгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыгъэгъэну
укъызэрыгъэгъэну
къызэрыгъэгъэну
дыкъызэрыгъэгъэну
фыкъызэрыгъэгъэну
къызэрыгъэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрымыгъэгъэну
укъызэрымыгъэгъэну
къызэрымыгъэгъэну
дыкъызэрымыгъэгъэну
фыкъызэрымыгъэгъэну
къызэрымыгъэгъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыгъагъэ
укъыщыгъагъэ
къыщыгъагъэ
дыкъыщыгъагъэ
фыкъыщыгъагъэ
къыщыгъагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыгъагъэ
укъыщымыгъагъэ
къыщымыгъагъэ
дыкъыщымыгъагъэ
фыкъыщымыгъагъэ
къыщымыгъагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыгъэгъа
укъыщыгъэгъа
къыщыгъэгъа
дыкъыщыгъэгъа
фыкъыщыгъэгъа
къыщыгъэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыгъэгъа
укъыщымыгъэгъа
къыщымыгъэгъа
дыкъыщымыгъэгъа
фыкъыщымыгъэгъа
къыщымыгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыгъэгъэгъа
укъыщыгъэгъэгъа
къыщыгъэгъэгъа
дыкъыщыгъэгъэгъа
фыкъыщыгъэгъэгъа
къыщыгъэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыгъэгъэгъа
укъыщымыгъэгъэгъа
къыщымыгъэгъэгъа
дыкъыщымыгъэгъэгъа
фыкъыщымыгъэгъэгъа
къыщымыгъэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыгъэгъэн
укъыщыгъэгъэн
къыщыгъэгъэн
дыкъыщыгъэгъэн
фыкъыщыгъэгъэн
къыщыгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыгъэгъэн
укъыщымыгъэгъэн
къыщымыгъэгъэн
дыкъыщымыгъэгъэн
фыкъыщымыгъэгъэн
къыщымыгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщыгъэгъэну
укъыщыгъэгъэну
къыщыгъэгъэну
дыкъыщыгъэгъэну
фыкъыщыгъэгъэну
къыщыгъэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщымыгъэгъэну
укъыщымыгъэгъэну
къыщымыгъэгъэну
дыкъыщымыгъэгъэну
фыкъыщымыгъэгъэну
къыщымыгъэгъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэгъагъэ
укъыдзэгъагъэ
къыдзэгъагъэ
дыкъыдзэгъагъэ
фыкъыдзэгъагъэ
къыдзэгъагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыгъагъэ
укъыдзэмыгъагъэ
къыдзэмыгъагъэ
дыкъыдзэмыгъагъэ
фыкъыдзэмыгъагъэ
къыдзэмыгъагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэгъэгъа
укъыдзэгъэгъа
къыдзэгъэгъа
дыкъыдзэгъэгъа
фыкъыдзэгъэгъа
къыдзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыгъэгъа
укъыдзэмыгъэгъа
къыдзэмыгъэгъа
дыкъыдзэмыгъэгъа
фыкъыдзэмыгъэгъа
къыдзэмыгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэгъэгъэгъа
укъыдзэгъэгъэгъа
къыдзэгъэгъэгъа
дыкъыдзэгъэгъэгъа
фыкъыдзэгъэгъэгъа
къыдзэгъэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыгъэгъэгъа
укъыдзэмыгъэгъэгъа
къыдзэмыгъэгъэгъа
дыкъыдзэмыгъэгъэгъа
фыкъыдзэмыгъэгъэгъа
къыдзэмыгъэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэгъэгъэн
укъыдзэгъэгъэн
къыдзэгъэгъэн
дыкъыдзэгъэгъэн
фыкъыдзэгъэгъэн
къыдзэгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыгъэгъэн
укъыдзэмыгъэгъэн
къыдзэмыгъэгъэн
дыкъыдзэмыгъэгъэн
фыкъыдзэмыгъэгъэн
къыдзэмыгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыдзэгъэгъэну
укъыдзэгъэгъэну
къыдзэгъэгъэну
дыкъыдзэгъэгъэну
фыкъыдзэгъэгъэну
къыдзэгъэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыдзэмыгъэгъэну
укъыдзэмыгъэгъэну
къыдзэмыгъэгъэну
дыкъыдзэмыгъэгъэну
фыкъыдзэмыгъэгъэну
къыдзэмыгъэгъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэгъагъэ
укъыщӀэгъагъэ
къыщӀэгъагъэ
дыкъыщӀэгъагъэ
фыкъыщӀэгъагъэ
къыщӀэгъагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыгъагъэ
укъыщӀэмыгъагъэ
къыщӀэмыгъагъэ
дыкъыщӀэмыгъагъэ
фыкъыщӀэмыгъагъэ
къыщӀэмыгъагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэгъэгъа
укъыщӀэгъэгъа
къыщӀэгъэгъа
дыкъыщӀэгъэгъа
фыкъыщӀэгъэгъа
къыщӀэгъэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыгъэгъа
укъыщӀэмыгъэгъа
къыщӀэмыгъэгъа
дыкъыщӀэмыгъэгъа
фыкъыщӀэмыгъэгъа
къыщӀэмыгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэгъэгъэгъа
укъыщӀэгъэгъэгъа
къыщӀэгъэгъэгъа
дыкъыщӀэгъэгъэгъа
фыкъыщӀэгъэгъэгъа
къыщӀэгъэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыгъэгъэгъа
укъыщӀэмыгъэгъэгъа
къыщӀэмыгъэгъэгъа
дыкъыщӀэмыгъэгъэгъа
фыкъыщӀэмыгъэгъэгъа
къыщӀэмыгъэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэгъэгъэн
укъыщӀэгъэгъэн
къыщӀэгъэгъэн
дыкъыщӀэгъэгъэн
фыкъыщӀэгъэгъэн
къыщӀэгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыгъэгъэн
укъыщӀэмыгъэгъэн
къыщӀэмыгъэгъэн
дыкъыщӀэмыгъэгъэн
фыкъыщӀэмыгъэгъэн
къыщӀэмыгъэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀэгъэгъэну
укъыщӀэгъэгъэну
къыщӀэгъэгъэну
дыкъыщӀэгъэгъэну
фыкъыщӀэгъэгъэну
къыщӀэгъэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀэмыгъэгъэну
укъыщӀэмыгъэгъэну
къыщӀэмыгъэгъэну
дыкъыщӀэмыгъэгъэну
фыкъыщӀэмыгъэгъэну
къыщӀэмыгъэгъэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэгъагъэу
укъэгъагъэу
къэгъагъэу
дыкъэгъагъэу
фыкъэгъагъэу
къэгъагъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыгъагъэу
укъэмыгъагъэу
къэмыгъагъэу
дыкъэмыгъагъэу
фыкъэмыгъагъэу
къэмыгъагъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъэгъэгъауэ
укъэгъэгъауэ
къэгъэгъауэ
дыкъэгъэгъауэ
фыкъэгъэгъауэ
къэгъэгъауэ / къэгъэгъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыгъэгъауэ
укъэмыгъэгъауэ
къэмыгъэгъауэ
дыкъэмыгъэгъауэ
фыкъэмыгъэгъауэ
къэмыгъэгъауэ(хэ) / къэмыгъэгъа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкъэгъагъэурэ
укъэгъагъэурэ
къэгъагъэурэ
дыкъэгъагъэурэ
фыкъэгъагъэурэ
къэгъагъэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкъэмыгъагъэурэ
укъэмыгъагъэурэ
къэмыгъагъэурэ
дыкъэмыгъагъэурэ
фыкъэмыгъагъэурэ
къэмыгъагъэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъагъ]э
[гъагъ]эр
--
[гъагъ]эхэр
Эргативнэ:
[гъагъ]э
[гъагъ]эм
--
[гъагъ]эхэм
Послеложнэ:
[гъагъ]экӀэ
[гъагъ]эмкӀэ
[гъагъ]эхэкӀэ
[гъагъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъагъ]эуэ
[гъагъ]эрауэ
[гъагъ]эхэу
[гъагъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэгъ]а
[гъэгъ]ар
--
[гъэгъ]ахэр
Эргативнэ:
[гъэгъ]а
[гъэгъ]ам
--
[гъэгъ]ахэм
Послеложнэ:
[гъэгъ]акӀэ
[гъэгъ]амкӀэ
[гъэгъ]ахэкӀэ
[гъэгъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэгъ]ауэ
[гъэгъ]арауэ
[гъэгъ]ахэу
[гъэгъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэгъ]эн
[гъэгъ]эныр
--
[гъэгъ]энхэр
Эргативнэ:
[гъэгъ]эн
[гъэгъ]эным
--
[гъэгъ]энхэм
Послеложнэ:
[гъэгъ]энкӀэ
[гъэгъ]энымкӀэ
[гъэгъ]энхэкӀэ
[гъэгъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъэгъ]эну
[гъэгъ]энырауэ
[гъэгъ]энхэу
[гъэгъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъэгъ]эну
[гъэгъ]энур
--
[гъэгъ]энухэр
Эргативнэ:
[гъэгъ]эну
[гъэгъ]энум
--
[гъэгъ]энухэм
Послеложнэ:
[гъэгъ]энукӀэ
[гъэгъ]энумкӀэ
[гъэгъ]энухэкӀэ
[гъэгъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъэгъ]энууэ
[гъэгъ]энурауэ
[гъэгъ]энухэу
[гъэгъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Гъэгъахэр къыпидзэн.
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ , Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984
нап. 82
адыгэбзэ
урысыбзэ/русский
инджылыбзэ/English
Гъатхэм жыгхэр къогъагъэ .
Весной деревья цветут .
In spring, the trees blossom .
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
къэгъэгъэн: flower, blossom, bloom
Жыгхэр къэгъэгъащ: the trees blossomed
УРЫСЫБЗЭ
къэгъэгъэн: зацвести
Жыгхэр къэгъэгъащ: деревья зацвели
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.