АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
къы- + хэ- + [гъуэт] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "къыхэгъуэтэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
къыхэгъуэтэн
щымыӀэныгъэ:
къыхэмыгъуэтэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэн
къыхэбгъуэтэн
къыхигъуэтэн
къыхэдгъуэтэн
къыхэвгъуэтэн
къыхагъуэтэн
щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэн
къыхыумыгъуэтэн
къыхимыгъуэтэн
къыхэдмыгъуэтэн
къыхэвмыгъуэтэн
къыхамыгъуэтэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
къыхэгъуатэ!
къыхэвгъуатэ!
щымыӀэныгъэ:
къыхыумыгъуатэ!
къыхэвмыгъуатэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыкъыхрегъуатэ
укъыхрегъуатэ
къыхрегъуатэ
дыкъыхрегъуатэ
фыкъыхрегъуатэ
къыхрегъуатэ
щымыӀэныгъэ:
сыкъыхремыгъуатэ
укъыхремыгъуатэ
къыхремыгъуатэ
дыкъыхремыгъуатэ
фыкъыхремыгъуатэ
къыхремыгъуатэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къыхызогъуатэ(р)
къыхыбогъуатэ(р)
къыхегъуатэ(р)
къыхыдогъуатэ(р)
къыхывогъуатэ(р)
къыхагъуатэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэркъым
къыхэбгъуатэркъым
къыхигъуатэркъым
къыхэдгъуатэркъым
къыхэвгъуатэркъым
къыхагъуатэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэрт
къыхэбгъуатэрт
къыхигъуатэрт
къыхэдгъуатэрт
къыхэвгъуатэрт
къыхагъуатэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэртэкъым
къыхэбгъуатэртэкъым
къыхигъуатэртэкъым
къыхэдгъуатэртэкъым
къыхэвгъуатэртэкъым
къыхагъуатэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтащ
къыхэбгъуэтащ
къыхигъуэтащ
къыхэдгъуэтащ
къыхэвгъуэтащ
къыхагъуэтащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтакъым
къыхэбгъуэтакъым
къыхигъуэтакъым
къыхэдгъуэтакъым
къыхэвгъуэтакъым
къыхагъуэтакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтат
къыхэбгъуэтат
къыхигъуэтат
къыхэдгъуэтат
къыхэвгъуэтат
къыхагъуэтат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтатэкъым
къыхэбгъуэтатэкъым
къыхигъуэтатэкъым
къыхэдгъуэтатэкъым
къыхэвгъуэтатэкъым
къыхагъуэтатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъащ
къыхэбгъуэтэгъащ
къыхигъуэтэгъащ
къыхэдгъуэтэгъащ
къыхэвгъуэтэгъащ
къыхагъуэтэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъакъым
къыхэбгъуэтэгъакъым
къыхигъуэтэгъакъым
къыхэдгъуэтэгъакъым
къыхэвгъуэтэгъакъым
къыхагъуэтэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъат
къыхэбгъуэтэгъат
къыхигъуэтэгъат
къыхэдгъуэтэгъат
къыхэвгъуэтэгъат
къыхагъуэтэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъатэкъым
къыхэбгъуэтэгъатэкъым
къыхигъуэтэгъатэкъым
къыхэдгъуэтэгъатэкъым
къыхэвгъуэтэгъатэкъым
къыхагъуэтэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэщ
къыхэбгъуатэщ
къыхигъуатэщ
къыхэдгъуатэщ
къыхэвгъуатэщ
къыхагъуатэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэкъым
къыхэбгъуатэкъым
къыхигъуатэкъым
къыхэдгъуатэкъым
къыхэвгъуатэкъым
къыхагъуатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэт
къыхэбгъуатэт
къыхигъуатэт
къыхэдгъуатэт
къыхэвгъуатэт
къыхагъуатэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэтэкъым
къыхэбгъуатэтэкъым
къыхигъуатэтэкъым
къыхэдгъуатэтэкъым
къыхэвгъуатэтэкъым
къыхагъуатэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнщ
къыхэбгъуэтэнщ
къыхигъуэтэнщ
къыхэдгъуэтэнщ
къыхэвгъуэтэнщ
къыхагъуэтэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнкъым
къыхэбгъуэтэнкъым
къыхигъуэтэнкъым
къыхэдгъуэтэнкъым
къыхэвгъуэтэнкъым
къыхагъуэтэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнущ
къыхэбгъуэтэнущ
къыхигъуэтэнущ
къыхэдгъуэтэнущ
къыхэвгъуэтэнущ
къыхагъуэтэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнукъым
къыхэбгъуэтэнукъым
къыхигъуэтэнукъым
къыхэдгъуэтэнукъым
къыхэвгъуэтэнукъым
къыхагъуэтэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэрэ
къыхэбгъуатэрэ
къыхигъуатэрэ
къыхэдгъуатэрэ
къыхэвгъуатэрэ
къыхагъуатэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэркъэ
къыхэбгъуатэркъэ
къыхигъуатэркъэ
къыхэдгъуатэркъэ
къыхэвгъуатэркъэ
къыхагъуатэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэрт
къыхэбгъуатэрт
къыхигъуатэрт
къыхэдгъуатэрт
къыхэвгъуатэрт
къыхагъуатэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэртэкъэ
къыхэбгъуатэртэкъэ
къыхигъуатэртэкъэ
къыхэдгъуатэртэкъэ
къыхэвгъуатэртэкъэ
къыхагъуатэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэта
къыхэбгъуэта
къыхигъуэта
къыхэдгъуэта
къыхэвгъуэта
къыхагъуэта
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтакъэ
къыхэбгъуэтакъэ
къыхигъуэтакъэ
къыхэдгъуэтакъэ
къыхэвгъуэтакъэ
къыхагъуэтакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтат
къыхэбгъуэтат
къыхигъуэтат
къыхэдгъуэтат
къыхэвгъуэтат
къыхагъуэтат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтатэкъэ
къыхэбгъуэтатэкъэ
къыхигъуэтатэкъэ
къыхэдгъуэтатэкъэ
къыхэвгъуэтатэкъэ
къыхагъуэтатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъа
къыхэбгъуэтэгъа
къыхигъуэтэгъа
къыхэдгъуэтэгъа
къыхэвгъуэтэгъа
къыхагъуэтэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъакъэ
къыхэбгъуэтэгъакъэ
къыхигъуэтэгъакъэ
къыхэдгъуэтэгъакъэ
къыхэвгъуэтэгъакъэ
къыхагъуэтэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъат
къыхэбгъуэтэгъат
къыхигъуэтэгъат
къыхэдгъуэтэгъат
къыхэвгъуэтэгъат
къыхагъуэтэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъатэкъэ
къыхэбгъуэтэгъатэкъэ
къыхигъуэтэгъатэкъэ
къыхэдгъуэтэгъатэкъэ
къыхэвгъуэтэгъатэкъэ
къыхагъуэтэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэ
къыхэбгъуатэ
къыхигъуатэ
къыхэдгъуатэ
къыхэвгъуатэ
къыхагъуатэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэкъэ
къыхэбгъуатэкъэ
къыхигъуатэкъэ
къыхэдгъуатэкъэ
къыхэвгъуатэкъэ
къыхагъуатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэт
къыхэбгъуатэт
къыхигъуатэт
къыхэдгъуатэт
къыхэвгъуатэт
къыхагъуатэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэтэкъэ
къыхэбгъуатэтэкъэ
къыхигъуатэтэкъэ
къыхэдгъуатэтэкъэ
къыхэвгъуатэтэкъэ
къыхагъуатэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэн
къыхэбгъуэтэн
къыхигъуэтэн
къыхэдгъуэтэн
къыхэвгъуэтэн
къыхагъуэтэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнкъэ
къыхэбгъуэтэнкъэ
къыхигъуэтэнкъэ
къыхэдгъуэтэнкъэ
къыхэвгъуэтэнкъэ
къыхагъуэтэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэну
къыхэбгъуэтэну
къыхигъуэтэну
къыхэдгъуэтэну
къыхэвгъуэтэну
къыхагъуэтэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнукъэ
къыхэбгъуэтэнукъэ
къыхигъуэтэнукъэ
къыхэдгъуэтэнукъэ
къыхэвгъуэтэнукъэ
къыхагъуэтэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэмэ
къыхэбгъуатэмэ
къыхигъуатэмэ
къыхэдгъуатэмэ
къыхэвгъуатэмэ
къыхагъуатэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуатэмэ
къыхыумыгъуатэмэ
къыхимыгъуатэмэ
къыхэдмыгъуатэмэ
къыхэвмыгъуатэмэ
къыхамыгъуатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтамэ
къыхэбгъуэтамэ
къыхигъуэтамэ
къыхэдгъуэтамэ
къыхэвгъуэтамэ
къыхагъуэтамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтамэ
къыхыумыгъуэтамэ
къыхимыгъуэтамэ
къыхэдмыгъуэтамэ
къыхэвмыгъуэтамэ
къыхамыгъуэтамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъамэ
къыхэбгъуэтэгъамэ
къыхигъуэтэгъамэ
къыхэдгъуэтэгъамэ
къыхэвгъуэтэгъамэ
къыхагъуэтэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэгъамэ
къыхыумыгъуэтэгъамэ
къыхимыгъуэтэгъамэ
къыхэдмыгъуэтэгъамэ
къыхэвмыгъуэтэгъамэ
къыхамыгъуэтэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнмэ
къыхэбгъуэтэнмэ
къыхигъуэтэнмэ
къыхэдгъуэтэнмэ
къыхэвгъуэтэнмэ
къыхагъуэтэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэнмэ
къыхыумыгъуэтэнмэ
къыхимыгъуэтэнмэ
къыхэдмыгъуэтэнмэ
къыхэвмыгъуэтэнмэ
къыхамыгъуэтэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнумэ
къыхэбгъуэтэнумэ
къыхигъуэтэнумэ
къыхэдгъуэтэнумэ
къыхэвгъуэтэнумэ
къыхагъуэтэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэнумэ
къыхыумыгъуэтэнумэ
къыхимыгъуэтэнумэ
къыхэдмыгъуэтэнумэ
къыхэвмыгъуэтэнумэ
къыхамыгъуэтэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэтэмэ
къыхэбгъуатэтэмэ
къыхигъуатэтэмэ
къыхэдгъуатэтэмэ
къыхэвгъуатэтэмэ
къыхагъуатэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуатэтэмэ
къыхыумыгъуатэтэмэ
къыхимыгъуатэтэмэ
къыхэдмыгъуатэтэмэ
къыхэвмыгъуатэтэмэ
къыхамыгъуатэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтатэмэ
къыхэбгъуэтатэмэ
къыхигъуэтатэмэ
къыхэдгъуэтатэмэ
къыхэвгъуэтатэмэ
къыхагъуэтатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтатэмэ
къыхыумыгъуэтатэмэ
къыхимыгъуэтатэмэ
къыхэдмыгъуэтатэмэ
къыхэвмыгъуэтатэмэ
къыхамыгъуэтатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъатэмэ
къыхэбгъуэтэгъатэмэ
къыхигъуэтэгъатэмэ
къыхэдгъуэтэгъатэмэ
къыхэвгъуэтэгъатэмэ
къыхагъуэтэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэгъатэмэ
къыхыумыгъуэтэгъатэмэ
къыхимыгъуэтэгъатэмэ
къыхэдмыгъуэтэгъатэмэ
къыхэвмыгъуэтэгъатэмэ
къыхамыгъуэтэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнтэмэ
къыхэбгъуэтэнтэмэ
къыхигъуэтэнтэмэ
къыхэдгъуэтэнтэмэ
къыхэвгъуэтэнтэмэ
къыхагъуэтэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэнтэмэ
къыхыумыгъуэтэнтэмэ
къыхимыгъуэтэнтэмэ
къыхэдмыгъуэтэнтэмэ
къыхэвмыгъуэтэнтэмэ
къыхамыгъуэтэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнутэмэ
къыхэбгъуэтэнутэмэ
къыхигъуэтэнутэмэ
къыхэдгъуэтэнутэмэ
къыхэвгъуэтэнутэмэ
къыхагъуэтэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэнутэмэ
къыхыумыгъуэтэнутэмэ
къыхимыгъуэтэнутэмэ
къыхэдмыгъуэтэнутэмэ
къыхэвмыгъуэтэнутэмэ
къыхамыгъуэтэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнт
къыхэбгъуэтэнт
къыхигъуэтэнт
къыхэдгъуэтэнт
къыхэвгъуэтэнт
къыхагъуэтэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнтэкъым
къыхэбгъуэтэнтэкъым
къыхигъуэтэнтэкъым
къыхэдгъуэтэнтэкъым
къыхэвгъуэтэнтэкъым
къыхагъуэтэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнут
къыхэбгъуэтэнут
къыхигъуэтэнут
къыхэдгъуэтэнут
къыхэвгъуэтэнут
къыхагъуэтэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнутэкъым
къыхэбгъуэтэнутэкъым
къыхигъуэтэнутэкъым
къыхэдгъуэтэнутэкъым
къыхэвгъуэтэнутэкъым
къыхагъуэтэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэми
къыхэбгъуатэми
къыхигъуатэми
къыхэдгъуатэми
къыхэвгъуатэми
къыхагъуатэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуатэми
къыхыумыгъуатэми
къыхимыгъуатэми
къыхэдмыгъуатэми
къыхэвмыгъуатэми
къыхамыгъуатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтами
къыхэбгъуэтами
къыхигъуэтами
къыхэдгъуэтами
къыхэвгъуэтами
къыхагъуэтами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтами
къыхыумыгъуэтами
къыхимыгъуэтами
къыхэдмыгъуэтами
къыхэвмыгъуэтами
къыхамыгъуэтами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъами
къыхэбгъуэтэгъами
къыхигъуэтэгъами
къыхэдгъуэтэгъами
къыхэвгъуэтэгъами
къыхагъуэтэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэгъами
къыхыумыгъуэтэгъами
къыхимыгъуэтэгъами
къыхэдмыгъуэтэгъами
къыхэвмыгъуэтэгъами
къыхамыгъуэтэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнми
къыхэбгъуэтэнми
къыхигъуэтэнми
къыхэдгъуэтэнми
къыхэвгъуэтэнми
къыхагъуэтэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэнми
къыхыумыгъуэтэнми
къыхимыгъуэтэнми
къыхэдмыгъуэтэнми
къыхэвмыгъуэтэнми
къыхамыгъуэтэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнуми
къыхэбгъуэтэнуми
къыхигъуэтэнуми
къыхэдгъуэтэнуми
къыхэвгъуэтэнуми
къыхагъуэтэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэнуми
къыхыумыгъуэтэнуми
къыхимыгъуэтэнуми
къыхэдмыгъуэтэнуми
къыхэвмыгъуэтэнуми
къыхамыгъуэтэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуатэтэми
къыхэбгъуатэтэми
къыхигъуатэтэми
къыхэдгъуатэтэми
къыхэвгъуатэтэми
къыхагъуатэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуатэтэми
къыхыумыгъуатэтэми
къыхимыгъуатэтэми
къыхэдмыгъуатэтэми
къыхэвмыгъуатэтэми
къыхамыгъуатэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтатэми
къыхэбгъуэтатэми
къыхигъуэтатэми
къыхэдгъуэтатэми
къыхэвгъуэтатэми
къыхагъуэтатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтатэми
къыхыумыгъуэтатэми
къыхимыгъуэтатэми
къыхэдмыгъуэтатэми
къыхэвмыгъуэтатэми
къыхамыгъуэтатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэгъатэми
къыхэбгъуэтэгъатэми
къыхигъуэтэгъатэми
къыхэдгъуэтэгъатэми
къыхэвгъуэтэгъатэми
къыхагъуэтэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэгъатэми
къыхыумыгъуэтэгъатэми
къыхимыгъуэтэгъатэми
къыхэдмыгъуэтэгъатэми
къыхэвмыгъуэтэгъатэми
къыхамыгъуэтэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнтэми
къыхэбгъуэтэнтэми
къыхигъуэтэнтэми
къыхэдгъуэтэнтэми
къыхэвгъуэтэнтэми
къыхагъуэтэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэнтэми
къыхыумыгъуэтэнтэми
къыхимыгъуэтэнтэми
къыхэдмыгъуэтэнтэми
къыхэвмыгъуэтэнтэми
къыхамыгъуэтэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтэнутэми
къыхэбгъуэтэнутэми
къыхигъуэтэнутэми
къыхэдгъуэтэнутэми
къыхэвгъуэтэнутэми
къыхагъуэтэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтэнутэми
къыхыумыгъуэтэнутэми
къыхимыгъуэтэнутэми
къыхэдмыгъуэтэнутэми
къыхэвмыгъуэтэнутэми
къыхамыгъуэтэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтаи
къыхэбгъуэтаи
къыхигъуэтаи
къыхэдгъуэтаи
къыхэвгъуэтаи
къыхагъуэтаи
щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтакъыми
къыхэбгъуэтакъыми
къыхигъуэтакъыми
къыхэдгъуэтакъыми
къыхэвгъуэтакъыми
къыхагъуэтакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтащэрэт
къыхэбгъуэтащэрэт
къыхигъуэтащэрэт
къыхэдгъуэтащэрэт
къыхэвгъуэтащэрэт
къыхагъуэтащэрэт
щымыӀэныгъэ:
къыхэзмыгъуэтащэрэт
къыхыумыгъуэтащэрэт
къыхимыгъуэтащэрэт
къыхэдмыгъуэтащэрэт
къыхэвмыгъуэтащэрэт
къыхамыгъуэтащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнщ
къыхэбгъуэтагъэнщ
къыхигъуэтагъэнщ
къыхэдгъуэтагъэнщ
къыхэвгъуэтагъэнщ
къыхагъуэтагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнкъым
къыхэбгъуэтагъэнкъым
къыхигъуэтагъэнкъым
къыхэдгъуэтагъэнкъым
къыхэвгъуэтагъэнкъым
къыхагъуэтагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнт
къыхэбгъуэтагъэнт
къыхигъуэтагъэнт
къыхэдгъуэтагъэнт
къыхэвгъуэтагъэнт
къыхагъуэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнтэкъым
къыхэбгъуэтагъэнтэкъым
къыхигъуэтагъэнтэкъым
къыхэдгъуэтагъэнтэкъым
къыхэвгъуэтагъэнтэкъым
къыхагъуэтагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэн
къыхэбгъуэтагъэн
къыхигъуэтагъэн
къыхэдгъуэтагъэн
къыхэвгъуэтагъэн
къыхагъуэтагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнкъэ
къыхэбгъуэтагъэнкъэ
къыхигъуэтагъэнкъэ
къыхэдгъуэтагъэнкъэ
къыхэвгъуэтагъэнкъэ
къыхагъуэтагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнт
къыхэбгъуэтагъэнт
къыхигъуэтагъэнт
къыхэдгъуэтагъэнт
къыхэвгъуэтагъэнт
къыхагъуэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнтэкъэ
къыхэбгъуэтагъэнтэкъэ
къыхигъуэтагъэнтэкъэ
къыхэдгъуэтагъэнтэкъэ
къыхэвгъуэтагъэнтэкъэ
къыхагъуэтагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнущ
къыхэбгъуэтагъэнущ
къыхигъуэтагъэнущ
къыхэдгъуэтагъэнущ
къыхэвгъуэтагъэнущ
къыхагъуэтагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнукъым
къыхэбгъуэтагъэнукъым
къыхигъуэтагъэнукъым
къыхэдгъуэтагъэнукъым
къыхэвгъуэтагъэнукъым
къыхагъуэтагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнут
къыхэбгъуэтагъэнут
къыхигъуэтагъэнут
къыхэдгъуэтагъэнут
къыхэвгъуэтагъэнут
къыхагъуэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнутэкъым
къыхэбгъуэтагъэнутэкъым
къыхигъуэтагъэнутэкъым
къыхэдгъуэтагъэнутэкъым
къыхэвгъуэтагъэнутэкъым
къыхагъуэтагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэну
къыхэбгъуэтагъэну
къыхигъуэтагъэну
къыхэдгъуэтагъэну
къыхэвгъуэтагъэну
къыхагъуэтагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнукъэ
къыхэбгъуэтагъэнукъэ
къыхигъуэтагъэнукъэ
къыхэдгъуэтагъэнукъэ
къыхэвгъуэтагъэнукъэ
къыхагъуэтагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнут
къыхэбгъуэтагъэнут
къыхигъуэтагъэнут
къыхэдгъуэтагъэнут
къыхэвгъуэтагъэнут
къыхагъуэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
къыхэзгъуэтагъэнутэкъэ
къыхэбгъуэтагъэнутэкъэ
къыхигъуэтагъэнутэкъэ
къыхэдгъуэтагъэнутэкъэ
къыхэвгъуэтагъэнутэкъэ
къыхагъуэтагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзыгъуатэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзымыгъуатэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзыгъуэта
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзымыгъуэта
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзыгъуэтэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзымыгъуэтэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзыгъуэтэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзымыгъуэтэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзыгъуэтэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзымыгъуэтэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзгъуатэ
къыхэбгъуатэ
къыхигъуатэ
къыхэдгъуатэ
къыхэвгъуатэ
къыхагъуатэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзмыгъуатэ
къыхыумыгъуатэ
къыхимыгъуатэ
къыхэдмыгъуатэ
къыхэвмыгъуатэ
къыхамыгъуатэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзгъуэта
къыхэбгъуэта
къыхигъуэта
къыхэдгъуэта
къыхэвгъуэта
къыхагъуэта
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзмыгъуэта
къыхыумыгъуэта
къыхимыгъуэта
къыхэдмыгъуэта
къыхэвмыгъуэта
къыхамыгъуэта
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзгъуэтэгъа
къыхэбгъуэтэгъа
къыхигъуэтэгъа
къыхэдгъуэтэгъа
къыхэвгъуэтэгъа
къыхагъуэтэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзмыгъуэтэгъа
къыхыумыгъуэтэгъа
къыхимыгъуэтэгъа
къыхэдмыгъуэтэгъа
къыхэвмыгъуэтэгъа
къыхамыгъуэтэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзгъуэтэн
къыхэбгъуэтэн
къыхигъуэтэн
къыхэдгъуэтэн
къыхэвгъуэтэн
къыхагъуэтэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзмыгъуэтэн
къыхыумыгъуэтэн
къыхимыгъуэтэн
къыхэдмыгъуэтэн
къыхэвмыгъуэтэн
къыхамыгъуэтэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзгъуэтэну
къыхэбгъуэтэну
къыхигъуэтэну
къыхэдгъуэтэну
къыхэвгъуэтэну
къыхагъуэтэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзмыгъуэтэну
къыхыумыгъуэтэну
къыхимыгъуэтэну
къыхэдмыгъуэтэну
къыхэвмыгъуэтэну
къыхамыгъуэтэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыхэгъуатэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэмыгъуатэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыхэгъуэта
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэмыгъуэта
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыхэгъуэтэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэмыгъуэтэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къыхэгъуэтэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэмыгъуэтэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къыхэгъуэтэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэмыгъуэтэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыхэзгъуатэ
къызэрыхэбгъуатэ
къызэрыхигъуатэ
къызэрыхэдгъуатэ
къызэрыхэвгъуатэ
къызэрыхагъуатэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрыхэзмыгъуатэ
къызэрыхыумыгъуатэ
къызэрыхимыгъуатэ
къызэрыхэдмыгъуатэ
къызэрыхэвмыгъуатэ
къызэрыхамыгъуатэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыхэзгъуэта
къызэрыхэбгъуэта
къызэрыхигъуэта
къызэрыхэдгъуэта
къызэрыхэвгъуэта
къызэрыхагъуэта
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрыхэзмыгъуэта
къызэрыхыумыгъуэта
къызэрыхимыгъуэта
къызэрыхэдмыгъуэта
къызэрыхэвмыгъуэта
къызэрыхамыгъуэта
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыхэзгъуэтэгъа
къызэрыхэбгъуэтэгъа
къызэрыхигъуэтэгъа
къызэрыхэдгъуэтэгъа
къызэрыхэвгъуэтэгъа
къызэрыхагъуэтэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрыхэзмыгъуэтэгъа
къызэрыхыумыгъуэтэгъа
къызэрыхимыгъуэтэгъа
къызэрыхэдмыгъуэтэгъа
къызэрыхэвмыгъуэтэгъа
къызэрыхамыгъуэтэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыхэзгъуэтэн
къызэрыхэбгъуэтэн
къызэрыхигъуэтэн
къызэрыхэдгъуэтэн
къызэрыхэвгъуэтэн
къызэрыхагъуэтэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрыхэзмыгъуэтэн
къызэрыхыумыгъуэтэн
къызэрыхимыгъуэтэн
къызэрыхэдмыгъуэтэн
къызэрыхэвмыгъуэтэн
къызэрыхамыгъуэтэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
къызэрыхэзгъуэтэну
къызэрыхэбгъуэтэну
къызэрыхигъуэтэну
къызэрыхэдгъуэтэну
къызэрыхэвгъуэтэну
къызэрыхагъуэтэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
къызэрыхэзмыгъуэтэну
къызэрыхыумыгъуэтэну
къызэрыхимыгъуэтэну
къызэрыхэдмыгъуэтэну
къызэрыхэвмыгъуэтэну
къызэрыхамыгъуэтэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыщыхэзгъуатэ
къыщыхэбгъуатэ
къыщыхигъуатэ
къыщыхэдгъуатэ
къыщыхэвгъуатэ
къыщыхагъуатэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыщыхэзмыгъуатэ
къыщыхыумыгъуатэ
къыщыхимыгъуатэ
къыщыхэдмыгъуатэ
къыщыхэвмыгъуатэ
къыщыхамыгъуатэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыщыхэзгъуэта
къыщыхэбгъуэта
къыщыхигъуэта
къыщыхэдгъуэта
къыщыхэвгъуэта
къыщыхагъуэта
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыщыхэзмыгъуэта
къыщыхыумыгъуэта
къыщыхимыгъуэта
къыщыхэдмыгъуэта
къыщыхэвмыгъуэта
къыщыхамыгъуэта
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыщыхэзгъуэтэгъа
къыщыхэбгъуэтэгъа
къыщыхигъуэтэгъа
къыщыхэдгъуэтэгъа
къыщыхэвгъуэтэгъа
къыщыхагъуэтэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыщыхэзмыгъуэтэгъа
къыщыхыумыгъуэтэгъа
къыщыхимыгъуэтэгъа
къыщыхэдмыгъуэтэгъа
къыщыхэвмыгъуэтэгъа
къыщыхамыгъуэтэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыщыхэзгъуэтэн
къыщыхэбгъуэтэн
къыщыхигъуэтэн
къыщыхэдгъуэтэн
къыщыхэвгъуэтэн
къыщыхагъуэтэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыщыхэзмыгъуэтэн
къыщыхыумыгъуэтэн
къыщыхимыгъуэтэн
къыщыхэдмыгъуэтэн
къыщыхэвмыгъуэтэн
къыщыхамыгъуэтэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыщыхэзгъуэтэну
къыщыхэбгъуэтэну
къыщыхигъуэтэну
къыщыхэдгъуэтэну
къыщыхэвгъуэтэну
къыщыхагъуэтэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыщыхэзмыгъуэтэну
къыщыхыумыгъуэтэну
къыщыхимыгъуэтэну
къыщыхэдмыгъуэтэну
къыщыхэвмыгъуэтэну
къыщыхамыгъуэтэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыздыхэзгъуатэ
къыздыхэбгъуатэ
къыздыхигъуатэ
къыздыхэдгъуатэ
къыздыхэвгъуатэ
къыздыхагъуатэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыздыхэзмыгъуатэ
къыздыхыумыгъуатэ
къыздыхимыгъуатэ
къыздыхэдмыгъуатэ
къыздыхэвмыгъуатэ
къыздыхамыгъуатэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыздыхэзгъуэта
къыздыхэбгъуэта
къыздыхигъуэта
къыздыхэдгъуэта
къыздыхэвгъуэта
къыздыхагъуэта
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыздыхэзмыгъуэта
къыздыхыумыгъуэта
къыздыхимыгъуэта
къыздыхэдмыгъуэта
къыздыхэвмыгъуэта
къыздыхамыгъуэта
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыздыхэзгъуэтэгъа
къыздыхэбгъуэтэгъа
къыздыхигъуэтэгъа
къыздыхэдгъуэтэгъа
къыздыхэвгъуэтэгъа
къыздыхагъуэтэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыздыхэзмыгъуэтэгъа
къыздыхыумыгъуэтэгъа
къыздыхимыгъуэтэгъа
къыздыхэдмыгъуэтэгъа
къыздыхэвмыгъуэтэгъа
къыздыхамыгъуэтэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыздыхэзгъуэтэн
къыздыхэбгъуэтэн
къыздыхигъуэтэн
къыздыхэдгъуэтэн
къыздыхэвгъуэтэн
къыздыхагъуэтэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыздыхэзмыгъуэтэн
къыздыхыумыгъуэтэн
къыздыхимыгъуэтэн
къыздыхэдмыгъуэтэн
къыздыхэвмыгъуэтэн
къыздыхамыгъуэтэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыздыхэзгъуэтэну
къыздыхэбгъуэтэну
къыздыхигъуэтэну
къыздыхэдгъуэтэну
къыздыхэвгъуэтэну
къыздыхагъуэтэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыздыхэзмыгъуэтэну
къыздыхыумыгъуэтэну
къыздыхимыгъуэтэну
къыздыхэдмыгъуэтэну
къыздыхэвмыгъуэтэну
къыздыхамыгъуэтэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀыхэзгъуатэ
къыщӀыхэбгъуатэ
къыщӀыхигъуатэ
къыщӀыхэдгъуатэ
къыщӀыхэвгъуатэ
къыщӀыхагъуатэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀыхэзмыгъуатэ
къыщӀыхыумыгъуатэ
къыщӀыхимыгъуатэ
къыщӀыхэдмыгъуатэ
къыщӀыхэвмыгъуатэ
къыщӀыхамыгъуатэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀыхэзгъуэта
къыщӀыхэбгъуэта
къыщӀыхигъуэта
къыщӀыхэдгъуэта
къыщӀыхэвгъуэта
къыщӀыхагъуэта
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀыхэзмыгъуэта
къыщӀыхыумыгъуэта
къыщӀыхимыгъуэта
къыщӀыхэдмыгъуэта
къыщӀыхэвмыгъуэта
къыщӀыхамыгъуэта
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀыхэзгъуэтэгъа
къыщӀыхэбгъуэтэгъа
къыщӀыхигъуэтэгъа
къыщӀыхэдгъуэтэгъа
къыщӀыхэвгъуэтэгъа
къыщӀыхагъуэтэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀыхэзмыгъуэтэгъа
къыщӀыхыумыгъуэтэгъа
къыщӀыхимыгъуэтэгъа
къыщӀыхэдмыгъуэтэгъа
къыщӀыхэвмыгъуэтэгъа
къыщӀыхамыгъуэтэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀыхэзгъуэтэн
къыщӀыхэбгъуэтэн
къыщӀыхигъуэтэн
къыщӀыхэдгъуэтэн
къыщӀыхэвгъуэтэн
къыщӀыхагъуэтэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀыхэзмыгъуэтэн
къыщӀыхыумыгъуэтэн
къыщӀыхимыгъуэтэн
къыщӀыхэдмыгъуэтэн
къыщӀыхэвмыгъуэтэн
къыщӀыхамыгъуэтэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
къыщӀыхэзгъуэтэну
къыщӀыхэбгъуэтэну
къыщӀыхигъуэтэну
къыщӀыхэдгъуэтэну
къыщӀыхэвгъуэтэну
къыщӀыхагъуэтэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
къыщӀыхэзмыгъуэтэну
къыщӀыхыумыгъуэтэну
къыщӀыхимыгъуэтэну
къыщӀыхэдмыгъуэтэну
къыщӀыхэвмыгъуэтэну
къыщӀыхамыгъуэтэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзгъуэтэу
къыхэбгъуатэу
къыхигъуатэу
къыхэдгъуатэу
къыхэвгъуатэу
къыхагъуатэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзмыгъуатэу
къыхыумыгъуатэу
къыхимыгъуатэу
къыхэдмыгъуатэу
къыхэвмыгъуатэу
къыхамыгъуатэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
къыхэзгъуэтауэ
къыхэбгъуэтауэ
къыхигъуэтауэ
къыхэдгъуэтауэ
къыхэвгъуэтауэ
къыхагъуэтауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
къыхэзмыгъуэтауэ
къыхыумыгъуэтауэ
къыхимыгъуэтауэ
къыхэдмыгъуэтауэ
къыхэвмыгъуэтауэ
къыхамыгъуэтауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
къыхэзгъуатэурэ
къыхэбгъуатэурэ
къыхигъуатэурэ
къыхэдгъуатэурэ
къыхэвгъуатэурэ
къыхагъуатэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
къыхэзмыгъуатэурэ
къыхыумыгъуатэурэ
къыхимыгъуатэурэ
къыхэдмыгъуатэурэ
къыхэвмыгъуатэурэ
къыхамыгъуатэурэ
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ: подлежащэ + прямой дополненэ +
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
подлежащэ СЭ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
укъыхызогъуатэ
укъахызогъуатэ
ар
къыпхызогъуатэ
къыхызогъуатэ
къыфхызогъуатэ
къахызогъуатэ
дэ
фэ
фыкъыхызогъуатэ
фыкъахызогъуатэ
ахэр
къыпхызогъуатэ(хэ)
къыхызогъуатэ(хэ)
къыфхызогъуатэ(хэ
къахызогъуатэ(хэ)
подлежащэ УЭ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыхыбогъуатэ
сыкъахыбогъуатэ
уэ
ар
къысхыбогъуатэ
къыхыбогъуатэ
къытхыбогъуатэ
къахыбогъуатэ
дэ
дыкъыхыбогъуатэ
дыкъахыбогъуатэ
фэ
ахэр
къысхыбогъуатэ(хэ)
къыхыбогъуатэ(хэ)
къытхыбогъуатэ(хэ)
къахыбогъуатэ(хэ)
подлежащэ АБЫ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыпхегъуатэ
сыкъыхегъуатэ
сыкъыфхегъуатэ
сыкъахегъуатэ
уэ
укъысхегъуатэ
укъыхегъуатэ
укъытхегъуатэ
укъахегъуатэ
ар
къысхегъуатэ
къыпхегъуатэ
къыхегъуатэ
къытхегъуатэ
къыфхегъуатэ
къахегъуатэ
дэ
дыкъыпхегъуатэ
дыкъыхегъуатэ
дыкъыфхегъуатэ
дыкъахегъуатэ
фэ
фыкъысхегъуатэ
фыкъыхегъуатэ
фыкъытхегъуатэ
фыкъахегъуатэ
ахэр
къысхегъуатэ(хэ)
къыпхегъуатэ(хэ)
къыхегъуатэ(хэ)
къытхегъуатэ(хэ)
къыфхегъуатэ(хэ)
къахегъуатэ(хэ)
подлежащэ ДЭ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
укъыхыдогъуатэ
укъахыдогъуатэ
ар
къыпхыдогъуатэ
къыхыдогъуатэ
къыфхыдогъуатэ
къахыдогъуатэ
дэ
фэ
фыкъыхыдогъуатэ
фыкъахыдогъуатэ
ахэр
къыпхыдогъуатэ(хэ)
къыхыдогъуатэ(хэ)
къыфхыдогъуатэ(хэ)
къахыдогъуатэ(хэ)
подлежащэ ФЭ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыхывогъуатэ
сыкъахывогъуатэ
уэ
ар
къысхывогъуатэ
къыхывогъуатэ
къытхывогъуатэ
къахывогъуатэ
дэ
дыкъыхывогъуатэ
дыкъахывогъуатэ
фэ
ахэр
къысхывогъуатэ(хэ)
къыхывогъуатэ(хэ)
къытхывогъуатэ(хэ)
къахывогъуатэ(хэ)
подлежащэ АБЫХЭМ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыпхагъуатэ
сыкъыхагъуатэ
сыкъыфхагъуатэ
сыкъахагъуатэ
уэ
укъысхагъуатэ
укъыхагъуатэ
укъытхагъуатэ
укъахагъуатэ
ар
къысхагъуатэ
къыпхагъуатэ
къыхагъуатэ
къытхагъуатэ
къыфхагъуатэ
къахагъуатэ
дэ
дыкъыпхагъуатэ
дыкъыхагъуатэ
дыкъыфхагъуатэ
дыкъахагъуатэ
фэ
фыкъысхагъуатэ
фыкъыхагъуатэ
фыткъыхагъуатэ
фыкъахагъуатэ
ахэр
къысхагъуатэ(хэ)
къыпхагъуатэ(хэ)
къыхагъуатэ(хэ)
къытхагъуатэ(хэ)
къыфхагъуатэ(хэ)
къахагъуатэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуат]э
[гъуат]эр
--
[гъуат]эхэр
Эргативнэ:
[гъуат]э
[гъуат]эм
--
[гъуат]эхэм
Послеложнэ:
[гъуат]экӀэ
[гъуат]эмкӀэ
[гъуат]эхэкӀэ
[гъуат]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуат]эу
[гъуат]эрауэ
[гъуат]эхэу
[гъуат]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэт]а
[гъуэт]ар
--
[гъуэт]ахэр
Эргативнэ:
[гъуэт]а
[гъуэт]ам
--
[гъуэт]ахэм
Послеложнэ:
[гъуэт]акӀэ
[гъуэт]амкӀэ
[гъуэт]ахэкӀэ
[гъуэт]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуэт]ауэ
[гъуэт]арауэ
[гъуэт]ахэу
[гъуэт]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэт]эн
[гъуэт]эныр
--
[гъуэт]энхэр
Эргативнэ:
[гъуэт]эн
[гъуэт]эным
--
[гъуэт]энхэм
Послеложнэ:
[гъуэт]энкӀэ
[гъуэт]энымкӀэ
[гъуэт]энхэкӀэ
[гъуэт]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъуэт]эну
[гъуэт]энырауэ
[гъуэт]энхэу
[гъуэт]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэт]эну
[гъуэт]энур
--
[гъуэт]энухэр
Эргативнэ:
[гъуэт]эну
[гъуэт]энум
--
[гъуэт]энухэм
Послеложнэ:
[гъуэт]энукӀэ
[гъуэт]энумкӀэ
[гъуэт]энухэкӀэ
[гъуэт]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуэт]энууэ
[гъуэт]энурауэ
[гъуэт]энухэу
[гъуэт]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыхуей, зылъыхъуэ гуэр нэгъуэщӀхэм къахэлъэгъуэн, хэгъуэтэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
къыхэгъуэтэн: find sb or sth swh, amidsth sth (in some mass, medium or surroundings)
УРЫСЫБЗЭ
къыхэгъуэтэн: найти кого-что-л. в чём-л. (в какой-л. массе, среде)
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.