АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
къы- + хэ- + [бэт] + -ы + -кӏ + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "къыхэбэтыкӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
къыхэбэтыкӏын
щымыӀэныгъэ:
къыхэмыбэтыкӏын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏын
укъыхэбэтыкӏын
къыхэбэтыкӏын
дыкъыхэбэтыкӏын
фыкъыхэбэтыкӏын
къыхэбэтыкӏын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏын
укъыхэмыбэтыкӏын
къыхэмыбэтыкӏын
дыкъыхэмыбэтыкӏын
фыкъыхэмыбэтыкӏын
къыхэмыбэтыкӏын(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
къыхэбэтыкӏ!
фыкъыхэбэтыкӏ!
щымыӀэныгъэ:
укъыхэмыбэтыкӏ!
фыкъыхэмыбэтыкӏ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъыхребэтыкӏ
укъыхребэтыкӏ
къыхребэтыкӏ
дыкъыхребэтыкӏ
фыкъыхребэтыкӏ
къыхребэтыкӏ
щымыӀэныгъэ:
сыкъыхремыбэтыкӏ
укъыхремыбэтыкӏ
къыхремыбэтыкӏ
дыкъыхремыбэтыкӏ
фыкъыхремыбэтыкӏ
къыхремыбэтыкӏ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхобэтыкӏ(ыр)
укъыхобэтыкӏ(ыр)
къыхобэтыкӏ(ыр)
дыкъыхобэтыкӏ(ыр)
фыкъыхобэтыкӏ(ыр)
къыхобэтыкӏ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыркъым
укъыхэбэтыкӏыркъым
къыхэбэтыкӏыркъым
дыкъыхэбэтыкӏыркъым
фыкъыхэбэтыкӏыркъым
къыхэбэтыкӏы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏ(ыр)т
укъыхэбэтыкӏ(ыр)т
къыхэбэтыкӏ(ыр)т
дыкъыхэбэтыкӏ(ыр)т
фыкъыхэбэтыкӏ(ыр)т
къыхэбэтыкӏ(ыр)т / къыхэбэтыкӏхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъым
укъыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъым
къыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъым
дыкъыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъым
фыкъыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъым
къыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъым / къыхэбэтыкӏхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏащ
укъыхэбэтыкӏащ
къыхэбэтыкӏащ
дыкъыхэбэтыкӏащ
фыкъыхэбэтыкӏащ
къыхэбэтыкӏа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏакъым
укъыхэбэтыкӏакъым
къыхэбэтыкӏакъым
дыкъыхэбэтыкӏакъым
фыкъыхэбэтыкӏакъым
къыхэбэтыкӏа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏат
укъыхэбэтыкӏат
къыхэбэтыкӏат
дыкъыхэбэтыкӏат
фыкъыхэбэтыкӏат
къыхэбэтыкӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏатэкъым
укъыхэбэтыкӏатэкъым
къыхэбэтыкӏатэкъым
дыкъыхэбэтыкӏатэкъым
фыкъыхэбэтыкӏатэкъым
къыхэбэтыкӏа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъащ
укъыхэбэтыкӏыгъащ
къыхэбэтыкӏыгъащ
дыкъыхэбэтыкӏыгъащ
фыкъыхэбэтыкӏыгъащ
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъакъым
укъыхэбэтыкӏыгъакъым
къыхэбэтыкӏыгъакъым
дыкъыхэбэтыкӏыгъакъым
фыкъыхэбэтыкӏыгъакъым
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъат
укъыхэбэтыкӏыгъат
къыхэбэтыкӏыгъат
дыкъыхэбэтыкӏыгъат
фыкъыхэбэтыкӏыгъат
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъатэкъым
укъыхэбэтыкӏыгъатэкъым
къыхэбэтыкӏыгъатэкъым
дыкъыхэбэтыкӏыгъатэкъым
фыкъыхэбэтыкӏыгъатэкъым
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏщ
укъыхэбэтыкӏщ
къыхэбэтыкӏщ
дыкъыхэбэтыкӏщ
фыкъыхэбэтыкӏщ
къыхэбэтыкӏ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏкъым
укъыхэбэтыкӏкъым
къыхэбэтыкӏкъым
дыкъыхэбэтыкӏкъым
фыкъыхэбэтыкӏкъым
къыхэбэтыкӏ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏт
укъыхэбэтыкӏт
къыхэбэтыкӏт
дыкъыхэбэтыкӏт
фыкъыхэбэтыкӏт
къыхэбэтыкӏ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏтэкъым
укъыхэбэтыкӏтэкъым
къыхэбэтыкӏтэкъым
дыкъыхэбэтыкӏтэкъым
фыкъыхэбэтыкӏтэкъым
къыхэбэтыкӏ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынщ
укъыхэбэтыкӏынщ
къыхэбэтыкӏынщ
дыкъыхэбэтыкӏынщ
фыкъыхэбэтыкӏынщ
къыхэбэтыкӏын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынкъым
укъыхэбэтыкӏынкъым
къыхэбэтыкӏынкъым
дыкъыхэбэтыкӏынкъым
фыкъыхэбэтыкӏынкъым
къыхэбэтыкӏын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынущ
укъыхэбэтыкӏынущ
къыхэбэтыкӏынущ
дыкъыхэбэтыкӏынущ
фыкъыхэбэтыкӏынущ
къыхэбэтыкӏыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынукъым
укъыхэбэтыкӏынукъым
къыхэбэтыкӏынукъым
дыкъыхэбэтыкӏынукъым
фыкъыхэбэтыкӏынукъым
къыхэбэтыкӏыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏрэ
укъыхэбэтыкӏрэ
къыхэбэтыкӏрэ
дыкъыхэбэтыкӏрэ
фыкъыхэбэтыкӏрэ
къыхэбэтыкӏ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыркъэ
укъыхэбэтыкӏыркъэ
къыхэбэтыкӏыркъэ
дыкъыхэбэтыкӏыркъэ
фыкъыхэбэтыкӏыркъэ
къыхэбэтыкӏыркъэ / къыхэбэтыкӏхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏ(ыр)т
укъыхэбэтыкӏ(ыр)т
къыхэбэтыкӏ(ыр)т
дыкъыхэбэтыкӏ(ыр)т
фыкъыхэбэтыкӏ(ыр)т
къыхэбэтыкӏ(ыр)т / къыхэбэтыкӏхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъэ
укъыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъэ
къыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъэ
дыкъыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъэ
фыкъыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъэ
къыхэбэтыкӏ(ыр)тэкъэ / къыхэбэтыкӏхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏа
укъыхэбэтыкӏа
къыхэбэтыкӏа
дыкъыхэбэтыкӏа
фыкъыхэбэтыкӏа
къыхэбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏакъэ
укъыхэбэтыкӏакъэ
къыхэбэтыкӏакъэ
дыкъыхэбэтыкӏакъэ
фыкъыхэбэтыкӏакъэ
къыхэбэтыкӏа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏат
укъыхэбэтыкӏат
къыхэбэтыкӏат
дыкъыхэбэтыкӏат
фыкъыхэбэтыкӏат
къыхэбэтыкӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏатэкъэ
укъыхэбэтыкӏатэкъэ
къыхэбэтыкӏатэкъэ
дыкъыхэбэтыкӏатэкъэ
фыкъыхэбэтыкӏатэкъэ
къыхэбэтыкӏа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъа
укъыхэбэтыкӏыгъа
къыхэбэтыкӏыгъа
дыкъыхэбэтыкӏыгъа
фыкъыхэбэтыкӏыгъа
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъакъэ
укъыхэбэтыкӏыгъакъэ
къыхэбэтыкӏыгъакъэ
дыкъыхэбэтыкӏыгъакъэ
фыкъыхэбэтыкӏыгъакъэ
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъат
укъыхэбэтыкӏыгъат
къыхэбэтыкӏыгъат
дыкъыхэбэтыкӏыгъат
фыкъыхэбэтыкӏыгъат
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъатэкъэ
укъыхэбэтыкӏыгъатэкъэ
къыхэбэтыкӏыгъатэкъэ
дыкъыхэбэтыкӏыгъатэкъэ
фыкъыхэбэтыкӏыгъатэкъэ
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏ
укъыхэбэтыкӏ
къыхэбэтыкӏ
дыкъыхэбэтыкӏ
фыкъыхэбэтыкӏ
къыхэбэтыкӏ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏкъэ
укъыхэбэтыкӏкъэ
къыхэбэтыкӏкъэ
дыкъыхэбэтыкӏкъэ
фыкъыхэбэтыкӏкъэ
къыхэбэтыкӏ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏт
укъыхэбэтыкӏт
къыхэбэтыкӏт
дыкъыхэбэтыкӏт
фыкъыхэбэтыкӏт
къыхэбэтыкӏ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏтэкъэ
укъыхэбэтыкӏтэкъэ
къыхэбэтыкӏтэкъэ
дыкъыхэбэтыкӏтэкъэ
фыкъыхэбэтыкӏтэкъэ
къыхэбэтыкӏ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏын
укъыхэбэтыкӏын
къыхэбэтыкӏын
дыкъыхэбэтыкӏын
фыкъыхэбэтыкӏын
къыхэбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынкъэ
укъыхэбэтыкӏынкъэ
къыхэбэтыкӏынкъэ
дыкъыхэбэтыкӏынкъэ
фыкъыхэбэтыкӏынкъэ
къыхэбэтыкӏын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыну
укъыхэбэтыкӏыну
къыхэбэтыкӏыну
дыкъыхэбэтыкӏыну
фыкъыхэбэтыкӏыну
къыхэбэтыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынукъэ
укъыхэбэтыкӏынукъэ
къыхэбэтыкӏынукъэ
дыкъыхэбэтыкӏынукъэ
фыкъыхэбэтыкӏынукъэ
къыхэбэтыкӏыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏмэ
укъыхэбэтыкӏмэ
къыхэбэтыкӏмэ
дыкъыхэбэтыкӏмэ
фыкъыхэбэтыкӏмэ
къыхэбэтыкӏ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏмэ
укъыхэмыбэтыкӏмэ
къыхэмыбэтыкӏмэ
дыкъыхэмыбэтыкӏмэ
фыкъыхэмыбэтыкӏмэ
къыхэмыбэтыкӏ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏамэ
укъыхэбэтыкӏамэ
къыхэбэтыкӏамэ
дыкъыхэбэтыкӏамэ
фыкъыхэбэтыкӏамэ
къыхэбэтыкӏа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏамэ
укъыхэмыбэтыкӏамэ
къыхэмыбэтыкӏамэ
дыкъыхэмыбэтыкӏамэ
фыкъыхэмыбэтыкӏамэ
къыхэмыбэтыкӏа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъамэ
укъыхэбэтыкӏыгъамэ
къыхэбэтыкӏыгъамэ
дыкъыхэбэтыкӏыгъамэ
фыкъыхэбэтыкӏыгъамэ
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏыгъамэ
укъыхэмыбэтыкӏыгъамэ
къыхэмыбэтыкӏыгъамэ
дыкъыхэмыбэтыкӏыгъамэ
фыкъыхэмыбэтыкӏыгъамэ
къыхэмыбэтыкӏыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынмэ
укъыхэбэтыкӏынмэ
къыхэбэтыкӏынмэ
дыкъыхэбэтыкӏынмэ
фыкъыхэбэтыкӏынмэ
къыхэбэтыкӏын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏынмэ
укъыхэмыбэтыкӏынмэ
къыхэмыбэтыкӏынмэ
дыкъыхэмыбэтыкӏынмэ
фыкъыхэмыбэтыкӏынмэ
къыхэмыбэтыкӏын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынумэ
укъыхэбэтыкӏынумэ
къыхэбэтыкӏынумэ
дыкъыхэбэтыкӏынумэ
фыкъыхэбэтыкӏынумэ
къыхэбэтыкӏыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏынумэ
укъыхэмыбэтыкӏынумэ
къыхэмыбэтыкӏынумэ
дыкъыхэмыбэтыкӏынумэ
фыкъыхэмыбэтыкӏынумэ
къыхэмыбэтыкӏыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏтэмэ
укъыхэбэтыкӏтэмэ
къыхэбэтыкӏтэмэ
дыкъыхэбэтыкӏтэмэ
фыкъыхэбэтыкӏтэмэ
къыхэбэтыкӏ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏтэмэ
укъыхэмыбэтыкӏтэмэ
къыхэмыбэтыкӏтэмэ
дыкъыхэмыбэтыкӏтэмэ
фыкъыхэмыбэтыкӏтэмэ
къыхэмыбэтыкӏ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏатэмэ
укъыхэбэтыкӏатэмэ
къыхэбэтыкӏатэмэ
дыкъыхэбэтыкӏатэмэ
фыкъыхэбэтыкӏатэмэ
къыхэбэтыкӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏатэмэ
укъыхэмыбэтыкӏатэмэ
къыхэмыбэтыкӏатэмэ
дыкъыхэмыбэтыкӏатэмэ
фыкъыхэмыбэтыкӏатэмэ
къыхэмыбэтыкӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъатэмэ
укъыхэбэтыкӏыгъатэмэ
къыхэбэтыкӏыгъатэмэ
дыкъыхэбэтыкӏыгъатэмэ
фыкъыхэбэтыкӏыгъатэмэ
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏыгъатэмэ
укъыхэмыбэтыкӏыгъатэмэ
къыхэмыбэтыкӏыгъатэмэ
дыкъыхэмыбэтыкӏыгъатэмэ
фыкъыхэмыбэтыкӏыгъатэмэ
къыхэмыбэтыкӏыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынтэмэ
укъыхэбэтыкӏынтэмэ
къыхэбэтыкӏынтэмэ
дыкъыхэбэтыкӏынтэмэ
фыкъыхэбэтыкӏынтэмэ
къыхэбэтыкӏын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏынтэмэ
укъыхэмыбэтыкӏынтэмэ
къыхэмыбэтыкӏынтэмэ
дыкъыхэмыбэтыкӏынтэмэ
фыкъыхэмыбэтыкӏынтэмэ
къыхэмыбэтыкӏын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынутэмэ
укъыхэбэтыкӏынутэмэ
къыхэбэтыкӏынутэмэ
дыкъыхэбэтыкӏынутэмэ
фыкъыхэбэтыкӏынутэмэ
къыхэбэтыкӏыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏынутэмэ
укъыхэмыбэтыкӏынутэмэ
къыхэмыбэтыкӏынутэмэ
дыкъыхэмыбэтыкӏынутэмэ
фыкъыхэмыбэтыкӏынутэмэ
къыхэмыбэтыкӏыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынт
укъыхэбэтыкӏынт
къыхэбэтыкӏынт
дыкъыхэбэтыкӏынт
фыкъыхэбэтыкӏынт
къыхэбэтыкӏын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынтэкъым
укъыхэбэтыкӏынтэкъым
къыхэбэтыкӏынтэкъым
дыкъыхэбэтыкӏынтэкъым
фыкъыхэбэтыкӏынтэкъым
къыхэбэтыкӏын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынут
укъыхэбэтыкӏынут
къыхэбэтыкӏынут
дыкъыхэбэтыкӏынут
фыкъыхэбэтыкӏынут
къыхэбэтыкӏыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынутэкъым
укъыхэбэтыкӏынутэкъым
къыхэбэтыкӏынутэкъым
дыкъыхэбэтыкӏынутэкъым
фыкъыхэбэтыкӏынутэкъым
къыхэбэтыкӏыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏми
укъыхэбэтыкӏми
къыхэбэтыкӏми
дыкъыхэбэтыкӏми
фыкъыхэбэтыкӏми
къыхэбэтыкӏ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏми
укъыхэмыбэтыкӏми
къыхэмыбэтыкӏми
дыкъыхэмыбэтыкӏми
фыкъыхэмыбэтыкӏми
къыхэмыбэтыкӏ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏами
укъыхэбэтыкӏами
къыхэбэтыкӏами
дыкъыхэбэтыкӏами
фыкъыхэбэтыкӏами
къыхэбэтыкӏа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏами
укъыхэмыбэтыкӏами
къыхэмыбэтыкӏами
дыкъыхэмыбэтыкӏами
фыкъыхэмыбэтыкӏами
къыхэмыбэтыкӏа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъами
укъыхэбэтыкӏыгъами
къыхэбэтыкӏыгъами
дыкъыхэбэтыкӏыгъами
фыкъыхэбэтыкӏыгъами
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏыгъами
укъыхэмыбэтыкӏыгъами
къыхэмыбэтыкӏыгъами
дыкъыхэмыбэтыкӏыгъами
фыкъыхэмыбэтыкӏыгъами
къыхэмыбэтыкӏыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынми
укъыхэбэтыкӏынми
къыхэбэтыкӏынми
дыкъыхэбэтыкӏынми
фыкъыхэбэтыкӏынми
къыхэбэтыкӏын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏынми
укъыхэмыбэтыкӏынми
къыхэмыбэтыкӏынми
дыкъыхэмыбэтыкӏынми
фыкъыхэмыбэтыкӏынми
къыхэмыбэтыкӏын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынуми
укъыхэбэтыкӏынуми
къыхэбэтыкӏынуми
дыкъыхэбэтыкӏынуми
фыкъыхэбэтыкӏынуми
къыхэбэтыкӏыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏынуми
укъыхэмыбэтыкӏынуми
къыхэмыбэтыкӏынуми
дыкъыхэмыбэтыкӏынуми
фыкъыхэмыбэтыкӏынуми
къыхэмыбэтыкӏыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏтэми
укъыхэбэтыкӏтэми
къыхэбэтыкӏтэми
дыкъыхэбэтыкӏтэми
фыкъыхэбэтыкӏтэми
къыхэбэтыкӏ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏтэми
укъыхэмыбэтыкӏтэми
къыхэмыбэтыкӏтэми
дыкъыхэмыбэтыкӏтэми
фыкъыхэмыбэтыкӏтэми
къыхэмыбэтыкӏ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏатэми
укъыхэбэтыкӏатэми
къыхэбэтыкӏатэми
дыкъыхэбэтыкӏатэми
фыкъыхэбэтыкӏатэми
къыхэбэтыкӏа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏатэми
укъыхэмыбэтыкӏатэми
къыхэмыбэтыкӏатэми
дыкъыхэмыбэтыкӏатэми
фыкъыхэмыбэтыкӏатэми
къыхэмыбэтыкӏа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏыгъатэми
укъыхэбэтыкӏыгъатэми
къыхэбэтыкӏыгъатэми
дыкъыхэбэтыкӏыгъатэми
фыкъыхэбэтыкӏыгъатэми
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏыгъатэми
укъыхэмыбэтыкӏыгъатэми
къыхэмыбэтыкӏыгъатэми
дыкъыхэмыбэтыкӏыгъатэми
фыкъыхэмыбэтыкӏыгъатэми
къыхэмыбэтыкӏыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынтэми
укъыхэбэтыкӏынтэми
къыхэбэтыкӏынтэми
дыкъыхэбэтыкӏынтэми
фыкъыхэбэтыкӏынтэми
къыхэбэтыкӏын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏынтэми
укъыхэмыбэтыкӏынтэми
къыхэмыбэтыкӏынтэми
дыкъыхэмыбэтыкӏынтэми
фыкъыхэмыбэтыкӏынтэми
къыхэмыбэтыкӏын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏынутэми
укъыхэбэтыкӏынутэми
къыхэбэтыкӏынутэми
дыкъыхэбэтыкӏынутэми
фыкъыхэбэтыкӏынутэми
къыхэбэтыкӏыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏынутэми
укъыхэмыбэтыкӏынутэми
къыхэмыбэтыкӏынутэми
дыкъыхэмыбэтыкӏынутэми
фыкъыхэмыбэтыкӏынутэми
къыхэмыбэтыкӏыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏаи
укъыхэбэтыкӏаи
къыхэбэтыкӏаи
дыкъыхэбэтыкӏаи
фыкъыхэбэтыкӏаи
къыхэбэтыкӏаи
щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏакъыми
укъыхэбэтыкӏакъыми
къыхэбэтыкӏакъыми
дыкъыхэбэтыкӏакъыми
фыкъыхэбэтыкӏакъыми
къыхэбэтыкӏакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏащэрэт
укъыхэбэтыкӏащэрэт
къыхэбэтыкӏащэрэт
дыкъыхэбэтыкӏащэрэт
фыкъыхэбэтыкӏащэрэт
къыхэбэтыкӏащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэмыбэтыкӏащэрэт
укъыхэмыбэтыкӏащэрэт
къыхэмыбэтыкӏащэрэт
дыкъыхэмыбэтыкӏащэрэт
фыкъыхэмыбэтыкӏащэрэт
къыхэмыбэтыкӏащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнщ
укъыхэбэтыкӏагъэнщ
къыхэбэтыкӏагъэнщ
дыкъыхэбэтыкӏагъэнщ
фыкъыхэбэтыкӏагъэнщ
къыхэбэтыкӏагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнкъым
укъыхэбэтыкӏагъэнкъым
къыхэбэтыкӏагъэнкъым
дыкъыхэбэтыкӏагъэнкъым
фыкъыхэбэтыкӏагъэнкъым
къыхэбэтыкӏагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнт
укъыхэбэтыкӏагъэнт
къыхэбэтыкӏагъэнт
дыкъыхэбэтыкӏагъэнт
фыкъыхэбэтыкӏагъэнт
къыхэбэтыкӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнтэкъым
укъыхэбэтыкӏагъэнтэкъым
къыхэбэтыкӏагъэнтэкъым
дыкъыхэбэтыкӏагъэнтэкъым
фыкъыхэбэтыкӏагъэнтэкъым
къыхэбэтыкӏагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэн
укъыхэбэтыкӏагъэн
къыхэбэтыкӏагъэн
дыкъыхэбэтыкӏагъэн
фыкъыхэбэтыкӏагъэн
къыхэбэтыкӏагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнкъэ
укъыхэбэтыкӏагъэнкъэ
къыхэбэтыкӏагъэнкъэ
дыкъыхэбэтыкӏагъэнкъэ
фыкъыхэбэтыкӏагъэнкъэ
къыхэбэтыкӏагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнт
укъыхэбэтыкӏагъэнт
къыхэбэтыкӏагъэнт
дыкъыхэбэтыкӏагъэнт
фыкъыхэбэтыкӏагъэнт
къыхэбэтыкӏагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнтэкъэ
укъыхэбэтыкӏагъэнтэкъэ
къыхэбэтыкӏагъэнтэкъэ
дыкъыхэбэтыкӏагъэнтэкъэ
фыкъыхэбэтыкӏагъэнтэкъэ
къыхэбэтыкӏагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнбэтыкӏ
укъыхэбэтыкӏагъэнбэтыкӏ
къыхэбэтыкӏагъэнбэтыкӏ
дыкъыхэбэтыкӏагъэнбэтыкӏ
фыкъыхэбэтыкӏагъэнбэтыкӏ
къыхэбэтыкӏагъэнбэтыкӏ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнукъым
укъыхэбэтыкӏагъэнукъым
къыхэбэтыкӏагъэнукъым
дыкъыхэбэтыкӏагъэнукъым
фыкъыхэбэтыкӏагъэнукъым
къыхэбэтыкӏагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнут
укъыхэбэтыкӏагъэнут
къыхэбэтыкӏагъэнут
дыкъыхэбэтыкӏагъэнут
фыкъыхэбэтыкӏагъэнут
къыхэбэтыкӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнутэкъым
укъыхэбэтыкӏагъэнутэкъым
къыхэбэтыкӏагъэнутэкъым
дыкъыхэбэтыкӏагъэнутэкъым
фыкъыхэбэтыкӏагъэнутэкъым
къыхэбэтыкӏагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэну
укъыхэбэтыкӏагъэну
къыхэбэтыкӏагъэну
дыкъыхэбэтыкӏагъэну
фыкъыхэбэтыкӏагъэну
къыхэбэтыкӏагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнукъэ
укъыхэбэтыкӏагъэнукъэ
къыхэбэтыкӏагъэнукъэ
дыкъыхэбэтыкӏагъэнукъэ
фыкъыхэбэтыкӏагъэнукъэ
къыхэбэтыкӏагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнут
укъыхэбэтыкӏагъэнут
къыхэбэтыкӏагъэнут
дыкъыхэбэтыкӏагъэнут
фыкъыхэбэтыкӏагъэнут
къыхэбэтыкӏагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъыхэбэтыкӏагъэнутэкъэ
укъыхэбэтыкӏагъэнутэкъэ
къыхэбэтыкӏагъэнутэкъэ
дыкъыхэбэтыкӏагъэнутэкъэ
фыкъыхэбэтыкӏагъэнутэкъэ
къыхэбэтыкӏагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыхэбэтыкӏ
укъыхэбэтыкӏ
къыхэбэтыкӏ
дыкъыхэбэтыкӏ
фыкъыхэбэтыкӏ
къыхэбэтыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыхэмыбэтыкӏ
укъыхэмыбэтыкӏ
къыхэмыбэтыкӏ
дыкъыхэмыбэтыкӏ
фыкъыхэмыбэтыкӏ
къыхэмыбэтыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыхэбэтыкӏа
укъыхэбэтыкӏа
къыхэбэтыкӏа
дыкъыхэбэтыкӏа
фыкъыхэбэтыкӏа
къыхэбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыхэмыбэтыкӏа
укъыхэмыбэтыкӏа
къыхэмыбэтыкӏа
дыкъыхэмыбэтыкӏа
фыкъыхэмыбэтыкӏа
къыхэмыбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыхэбэтыкӏыгъа
укъыхэбэтыкӏыгъа
къыхэбэтыкӏыгъа
дыкъыхэбэтыкӏыгъа
фыкъыхэбэтыкӏыгъа
къыхэбэтыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыхэмыбэтыкӏыгъа
укъыхэмыбэтыкӏыгъа
къыхэмыбэтыкӏыгъа
дыкъыхэмыбэтыкӏыгъа
фыкъыхэмыбэтыкӏыгъа
къыхэмыбэтыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыхэбэтыкӏын
укъыхэбэтыкӏын
къыхэбэтыкӏын
дыкъыхэбэтыкӏын
фыкъыхэбэтыкӏын
къыхэбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыхэмыбэтыкӏын
укъыхэмыбэтыкӏын
къыхэмыбэтыкӏын
дыкъыхэмыбэтыкӏын
фыкъыхэмыбэтыкӏын
къыхэмыбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыхэбэтыкӏыну
укъыхэбэтыкӏыну
къыхэбэтыкӏыну
дыкъыхэбэтыкӏыну
фыкъыхэбэтыкӏыну
къыхэбэтыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыхэмыбэтыкӏыну
укъыхэмыбэтыкӏыну
къыхэмыбэтыкӏыну
дыкъыхэмыбэтыкӏыну
фыкъыхэмыбэтыкӏыну
къыхэмыбэтыкӏыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэбэтыкӏ
укъызэрыхэбэтыкӏ
къызэрыхэбэтыкӏ
дыкъызэрыхэбэтыкӏ
фыкъызэрыхэбэтыкӏ
къызэрыхэбэтыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэмыбэтыкӏ
укъызэрыхэмыбэтыкӏ
къызэрыхэмыбэтыкӏ
дыкъызэрыхэмыбэтыкӏ
фыкъызэрыхэмыбэтыкӏ
къызэрыхэмыбэтыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэбэтыкӏа
укъызэрыхэбэтыкӏа
къызэрыхэбэтыкӏа
дыкъызэрыхэбэтыкӏа
фыкъызэрыхэбэтыкӏа
къызэрыхэбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэмыбэтыкӏа
укъызэрыхэмыбэтыкӏа
къызэрыхэмыбэтыкӏа
дыкъызэрыхэмыбэтыкӏа
фыкъызэрыхэмыбэтыкӏа
къызэрыхэмыбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэбэтыкӏыгъа
укъызэрыхэбэтыкӏыгъа
къызэрыхэбэтыкӏыгъа
дыкъызэрыхэбэтыкӏыгъа
фыкъызэрыхэбэтыкӏыгъа
къызэрыхэбэтыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэмыбэтыкӏыгъа
укъызэрыхэмыбэтыкӏыгъа
къызэрыхэмыбэтыкӏыгъа
дыкъызэрыхэмыбэтыкӏыгъа
фыкъызэрыхэмыбэтыкӏыгъа
къызэрыхэмыбэтыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэбэтыкӏын
укъызэрыхэбэтыкӏын
къызэрыхэбэтыкӏын
дыкъызэрыхэбэтыкӏын
фыкъызэрыхэбэтыкӏын
къызэрыхэбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэмыбэтыкӏын
укъызэрыхэмыбэтыкӏын
къызэрыхэмыбэтыкӏын
дыкъызэрыхэмыбэтыкӏын
фыкъызэрыхэмыбэтыкӏын
къызэрыхэмыбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэбэтыкӏыну
укъызэрыхэбэтыкӏыну
къызэрыхэбэтыкӏыну
дыкъызэрыхэбэтыкӏыну
фыкъызэрыхэбэтыкӏыну
къызэрыхэбэтыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъызэрыхэмыбэтыкӏыну
укъызэрыхэмыбэтыкӏыну
къызэрыхэмыбэтыкӏыну
дыкъызэрыхэмыбэтыкӏыну
фыкъызэрыхэмыбэтыкӏыну
къызэрыхэмыбэтыкӏыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъыхэбэтыкӏ
ущыкъыхэбэтыкӏ
щыкъыхэбэтыкӏ
дыщыкъыхэбэтыкӏ
фыщыкъыхэбэтыкӏ
щыкъыхэбэтыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъыхэмыбэтыкӏ
ущыкъыхэмыбэтыкӏ
щыкъыхэмыбэтыкӏ
дыщыкъыхэмыбэтыкӏ
фыщыкъыхэмыбэтыкӏ
щыкъыхэмыбэтыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъыхэбэтыкӏа
ущыкъыхэбэтыкӏа
щыкъыхэбэтыкӏа
дыщыкъыхэбэтыкӏа
фыщыкъыхэбэтыкӏа
щыкъыхэбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъыхэмыбэтыкӏа
укъыщыхэмыбэтыкӏа
щыкъыхэмыбэтыкӏа
дыщыкъыхэмыбэтыкӏа
фыщыкъыхэмыбэтыкӏа
щыкъыхэмыбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъыхэбэтыкӏыгъа
ущыкъыхэбэтыкӏыгъа
щыкъыхэбэтыкӏыгъа
дыщыкъыхэбэтыкӏыгъа
фыщыкъыхэбэтыкӏыгъа
щыкъыхэбэтыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъыхэмыбэтыкӏыгъа
ущыкъыхэмыбэтыкӏыгъа
щыкъыхэмыбэтыкӏыгъа
дыщыкъыхэмыбэтыкӏыгъа
фыщыкъыхэмыбэтыкӏыгъа
щыкъыхэмыбэтыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъыхэбэтыкӏын
ущыкъыхэбэтыкӏын
щыкъыхэбэтыкӏын
дыщыкъыхэбэтыкӏын
фыщыкъыхэбэтыкӏын
щыкъыхэбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъыхэмыбэтыкӏын
ущыкъыхэбэтыкӏын
щыкъыхэмыбэтыкӏын
дыщыкъыхэмыбэтыкӏын
фыщыкъыхэмыбэтыкӏын
щыкъыхэмыбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъыхэбэтыкӏыну
ущыкъыхэбэтыкӏыну
щыкъыхэбэтыкӏыну
дыщыкъыхэбэтыкӏыну
фыщыкъыхэбэтыкӏыну
щыкъыхэбэтыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъыхэмыбэтыкӏыну
ущыкъыхэмыбэтыкӏыну
щыкъыхэмыбэтыкӏыну
дыщыкъыхэмыбэтыкӏыну
фыщыкъыхэмыбэтыкӏыну
щыкъыхэмыбэтыкӏыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздыхэбэтыкӏ
укъыздыхэбэтыкӏ
къыздыхэбэтыкӏ
дыкъыздыхэбэтыкӏ
фыкъыздыхэбэтыкӏ
къыздыхэбэтыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздыхэмыбэтыкӏ
укъыздыхэмыбэтыкӏ
къыздыхэмыбэтыкӏ
дыкъыздыхэмыбэтыкӏ
фыкъыздыхэмыбэтыкӏ
къыздыхэмыбэтыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздыхэбэтыкӏа
укъыздыхэбэтыкӏа
къыздыхэбэтыкӏа
дыкъыздыхэбэтыкӏа
фыкъыздыхэбэтыкӏа
къыздыхэбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздыхэмыбэтыкӏа
укъыздыхэмыбэтыкӏа
къыздыхэмыбэтыкӏа
дыкъыздыхэмыбэтыкӏа
фыкъыздыхэмыбэтыкӏа
къыздыхэмыбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздыхэбэтыкӏыгъа
укъыздыхэбэтыкӏыгъа
къыздыхэбэтыкӏыгъа
дыкъыздыхэбэтыкӏыгъа
фыкъыздыхэбэтыкӏыгъа
къыздыхэбэтыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздыхэмыбэтыкӏыгъа
укъыздыхэмыбэтыкӏыгъа
къыздыхэмыбэтыкӏыгъа
дыкъыздыхэмыбэтыкӏыгъа
фыкъыздыхэмыбэтыкӏыгъа
къыздыхэмыбэтыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздыхэбэтыкӏын
укъыздыхэбэтыкӏын
къыздыхэбэтыкӏын
дыкъыздыхэбэтыкӏын
фыкъыздыхэбэтыкӏын
къыздыхэбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздыхэмыбэтыкӏын
укъыздыхэмыбэтыкӏын
къыздыхэмыбэтыкӏын
дыкъыздыхэмыбэтыкӏын
фыкъыздыхэмыбэтыкӏын
къыздыхэмыбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыздыхэбэтыкӏыну
укъыздыхэбэтыкӏыну
къыздыхэбэтыкӏыну
дыкъыздыхэбэтыкӏыну
фыкъыздыхэбэтыкӏыну
къыздыхэбэтыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыздыхэмыбэтыкӏыну
укъыздыхэмыбэтыкӏыну
къыздыхэмыбэтыкӏыну
дыкъыздыхэмыбэтыкӏыну
фыкъыздыхэмыбэтыкӏыну
къыздыхэмыбэтыкӏыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэбэтыкӏ
укъыщӀыхэбэтыкӏ
къыщӀыхэбэтыкӏ
дыкъыщӀыхэбэтыкӏ
фыкъыщӀыхэбэтыкӏ
къыщӀыхэбэтыкӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэмыбэтыкӏ
укъыщӀыхэмыбэтыкӏ
къыщӀыхэмыбэтыкӏ
дыкъыщӀыхэмыбэтыкӏ
фыкъыщӀыхэмыбэтыкӏ
къыщӀыхэмыбэтыкӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэбэтыкӏа
укъыщӀыхэбэтыкӏӀэбэтыкӏа
къыщӀыхэбэтыкӏа
дыкъыщӀыхэбэтыкӏа
фыкъыщӀыхэбэтыкӏа
къыщӀыхэбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэмыбэтыкӏа
укъыщӀыхэмыбэтыкӏа
къыщӀыхэмыбэтыкӏа
дыкъыщӀыхэмыбэтыкӏа
фыкъыщӀыхэмыбэтыкӏа
къыщӀыхэмыбэтыкӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэбэтыкӏыгъа
укъыщӀыхэбэтыкӏыгъа
къыщӀыхэбэтыкӏыгъа
дыкъыщӀыхэбэтыкӏыгъа
фыкъыщӀыхэбэтыкӏыгъа
къыщӀыхэбэтыкӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэмыбэтыкӏыгъа
укъыщӀыхэмыбэтыкӏыгъа
къыщӀыхэмыбэтыкӏыгъа
дыкъыщӀыхэмыбэтыкӏыгъа
фыкъыщӀыхэмыбэтыкӏыгъа
къыщӀыхэмыбэтыкӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэбэтыкӏын
укъыщӀыхэбэтыкӏын
къыщӀыхэбэтыкӏын
дыкъыщӀыхэбэтыкӏын
фыкъыщӀыхэбэтыкӏын
къыщӀыхэбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэмыбэтыкӏын
укъыщӀыхэмыбэтыкӏын
къыщӀыхэмыбэтыкӏын
дыкъыщӀыхэмыбэтыкӏын
фыкъыщӀыхэмыбэтыкӏын
къыщӀыхэмыбэтыкӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэбэтыкӏыну
укъыщӀыхэбэтыкӏыну
къыщӀыхэбэтыкӏыну
дыкъыщӀыхэбэтыкӏыну
фыкъыщӀыхэбэтыкӏыну
къыщӀыхэбэтыкӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыщӀыхэмыбэтыкӏыну
укъыщӀыхэмыбэтыкӏыну
къыщӀыхэмыбэтыкӏыну
дыкъыщӀыхэмыбэтыкӏыну
фыкъыщӀыхэмыбэтыкӏыну
къыщӀыхэмыбэтыкӏыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыхэбэтыкӏыу
укъыхэбэтыкӏыу
къыхэбэтыкӏыу
дыкъыхэбэтыкӏыу
фыкъыхэбэтыкӏыу
къыхэбэтыкӏ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыхэмыбэтыкӏыу
укъыхэмыбэтыкӏыу
къыхэмыбэтыкӏыу
дыкъыхэмыбэтыкӏыу
фыкъыхэмыбэтыкӏыу
къыхэмыбэтыкӏ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъыхэбэтыкӏауэ
укъыхэбэтыкӏауэ
къыхэбэтыкӏауэ
дыкъыхэбэтыкӏауэ
фыкъыхэбэтыкӏауэ
къыхэбэтыкӏауэ / къыхэбэтыкӏахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъыхэмыбэтыкӏауэ
укъыхэмыбэтыкӏауэ
къыхэмыбэтыкӏауэ
дыкъыхэмыбэтыкӏауэ
фыкъыхэмыбэтыкӏауэ
къыхэмыбэтыкӏауэ / къыхэмыбэтыкӏахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкъыхэбэтыкӏыурэ
укъыхэбэтыкӏыурэ
къыхэбэтыкӏыурэ
дыкъыхэбэтыкӏыурэ
фыкъыхэбэтыкӏыурэ
къыхэбэтыкӏ(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкъыхэмыбэтыкӏыурэ
укъыхэмыбэтыкӏыурэ
къыхэмыбэтыкӏыурэ
дыкъыхэмыбэтыкӏыурэ
фыкъыхэмыбэтыкӏыурэ
къыхэмыбэтыкӏ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыкъыпхобэтыкӏ
сыкъыхобэтыкӏ
--
сыкъыфхобэтыкӏ
сыкъахобэтыкӏ
уэ
укъысхобэтыкӏ
--
укъыхобэтыкӏ
укъытхобэтыкӏ
--
укъахобэтыкӏ
ар
къысхобэтыкӏ
къыпхобэтыкӏ
къыхобэтыкӏ
къытхобэтыкӏ
къыфхобэтыкӏ
къахобэтыкӏ
дэ
--
дыкъыпхобэтыкӏ
дыкъыхобэтыкӏ
--
дыкъыфхобэтыкӏ
дыкъахобэтыкӏ
фэ
фыкъысхобэтыкӏ
--
фыкъыхобэтыкӏ
фыкъытхобэтыкӏ
--
фыкъахобэтыкӏ
ахэр
къысхобэтыкӏ(хэ)
къыпхобэтыкӏ(хэ)
къыхобэтыкӏ(хэ)
къытхобэтыкӏ(хэ)
къыфхобэтыкӏ(хэ)
къахобэтыкӏ(хэ)
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бэтыкӏ]
[бэтыкӏ]ыр
--
[бэтыкӏ]хэр
Эргативнэ:
[бэтыкӏ]
[бэтыкӏ]ым
--
[бэтыкӏ]хэм
Послеложнэ:
[бэтыкӏ]кӀэ
[бэтыкӏ]ымкӀэ
[бэтыкӏ]хэкӀэ
[бэтыкӏ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бэтыкӏ]ыу
[бэтыкӏ]ырауэ
[бэтыкӏ]хэу
[бэтыкӏ]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бэтыкӏ]а
[бэтыкӏ]ар
--
[бэтыкӏ]ахэр
Эргативнэ:
[бэтыкӏ]а
[бэтыкӏ]ам
--
[бэтыкӏ]ахэм
Послеложнэ:
[бэтыкӏ]акӀэ
[бэтыкӏ]амкӀэ
[бэтыкӏ]ахэкӀэ
[бэтыкӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бэтыкӏ]ауэ
[бэтыкӏ]арауэ
[бэтыкӏ]ахэу
[бэтыкӏ]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бэтыкӏ]ын
[бэтыкӏ]ыныр
--
[бэтыкӏ]ынхэр
Эргативнэ:
[бэтыкӏ]ын
[бэтыкӏ]ыным
--
[бэтыкӏ]ынхэм
Послеложнэ:
[бэтыкӏ]ынкӀэ
[бэтыкӏ]ынымкӀэ
[бэтыкӏ]ынхэкӀэ
[бэтыкӏ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[бэтыкӏ]ыну
[бэтыкӏ]ынырауэ
[бэтыкӏ]ынхэу
[бэтыкӏ]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бэтыкӏ]ыну
[бэтыкӏ]ынур
--
[бэтыкӏ]ынухэр
Эргативнэ:
[бэтыкӏ]ыну
[бэтыкӏ]ынум
--
[бэтыкӏ]ынухэм
Послеложнэ:
[бэтыкӏ]ынукӀэ
[бэтыкӏ]ынумкӀэ
[бэтыкӏ]ынухэкӀэ
[бэтыкӏ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бэтыкӏ]ынууэ
[бэтыкӏ]ынурауэ
[бэтыкӏ]ынухэу
[бэтыкӏ]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Къибэту, зыкъыдришейуэ нэхъ лъагэу къыхэщ хъун.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
къыхэбэтыкӏын: bulge out, protrude
УРЫСЫБЗЭ
къыхэбэтыкӏын: выпучиться, выпятиться
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.