Wt/kbd/къызэщӏэвэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [qʹǝzɐɕʹɐ'vɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- къы- + зэ- + щӀэ + []
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "къызэщӏэвэн"-м и спряженэ
МЫХЬЭНЭ
- Ӏэуэлъауэ ищӀын.
- Ӏэуэлъэуэн, зэрыгъэкӀиин (куэдыр).
- Зэхэзэрыхьауэ, и макъым емыщхьу къикӀын.
- КъызэрыӀэтын, къэгумэщӀэн.
ЩАПХЪЭХЭР
- Фоч уэ макъыр щызэхахым, мэжджытым дэт къомыр къызэщӀэващ. КӀыщокъуэ Алим
- Бын лъагъуныгъэу къуэлъыр къызэщӀэвауэ, щӀалэ цӀыкӀур адэм къипхъуэтауэ зрекъузылӀэ, ба хуещӀ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Пшынэр къутати, къызэщӀэвэрт.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- къызэщӏэвэн: 1. hum, make a noise 2. clamour, shout loudly (a lot of people) 3. sound discordant, out of tune (about a accordion) 4. flare up (about feelings)
- Пшынэр къутати, къызэщӀэвэрт: the accordion was broken and sounded out of tune.
УРЫСЫБЗЭ
- къызэщӏэвэн: 1. загудеть, зашуметь 2. загалдеть, зашуметь (о многих) 3. звучать нестройно, фальшивить (о гармошке) 4. вспыхнуть (о чувстве)
- Пшынэр къутати, къызэщӀэвэрт: гармошка сломалась и фальшивила.
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.