АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "къуэувэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
къуэувэн
щымыӀэныгъэ:
къуэмыувэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэн
укъуэувэн
къуэувэн
дыкъуэувэн
фыкъуэувэн
къуэувэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэн
укъуэмыувэн
къуэмыувэн
дыкъуэмыувэн
фыкъуэмыувэн
къуэмыувэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
къуэувэ!
фыкъуэувэ!
щымыӀэныгъэ:
укъуэмыувэ!
фыкъуэмыувэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъуреувэ
укъуреувэ
къуреувэ
дыкъуреувэ
фыкъуреувэ
къуреувэ
щымыӀэныгъэ:
сыкъуремыувэ
укъуремыувэ
къуремыувэ
дыкъуремыувэ
фыкъуремыувэ
къуремыувэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуоувэ(р)
укъуоувэ(р)
къуоувэ(р)
дыкъуоувэ(р)
фыкъуоувэ(р)
къуоувэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэркъым
укъуэувэркъым
къуэувэркъым
дыкъуэувэркъым
фыкъуэувэркъым
къуэувэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэ(р)т
укъуэувэ(р)т
къуэувэ(р)т
дыкъуэувэ(р)т
фыкъуэувэ(р)т
къуэувэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэ(р)тэкъым
укъуэувэ(р)тэкъым
къуэувэ(р)тэкъым
дыкъуэувэ(р)тэкъым
фыкъуэувэ(р)тэкъым
къуэувэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэуващ
укъуэуващ
къуэуващ
дыкъуэуващ
фыкъуэуващ
къуэува(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувакъым
укъуэувакъым
къуэувакъым
дыкъуэувакъым
фыкъуэувакъым
къуэува(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэуват
укъуэуват
къуэуват
дыкъуэуват
фыкъуэуват
къуэува(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэуватэкъым
укъуэуватэкъым
къуэуватэкъым
дыкъуэуватэкъым
фыкъуэуватэкъым
къуэува(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъащ
укъуэувэгъащ
къуэувэгъащ
дыкъуэувэгъащ
фыкъуэувэгъащ
къуэувэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъакъым
укъуэувэгъакъым
къуэувэгъакъым
дыкъуэувэгъакъым
фыкъуэувэгъакъым
къуэувэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъат
укъуэувэгъат
къуэувэгъат
дыкъуэувэгъат
фыкъуэувэгъат
къуэувэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъатэкъым
укъуэувэгъатэкъым
къуэувэгъатэкъым
дыкъуэувэгъатэкъым
фыкъуэувэгъатэкъым
къуэувэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкъуа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэщ
укъуэувэщ
къуэувэщ
дыкъуэувэщ
фыкъуэувэщ
къуэувэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкъуа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэкъым
укъуэувэкъым
къуэувэкъым
дыкъуэувэкъым
фыкъуэувэкъым
къуэувэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкъуа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэт
укъуэувэт
къуэувэт
дыкъуэувэт
фыкъуэувэт
къуэувэ(хэ)т
блэкӀа гъэкъуа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэтэкъым
укъуэувэтэкъым
къуэувэтэкъым
дыкъуэувэтэкъым
фыкъуэувэтэкъым
къуэувэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнщ
укъуэувэнщ
къуэувэнщ
дыкъуэувэнщ
фыкъуэувэнщ
къуэувэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнкъым
укъуэувэнкъым
къуэувэнкъым
дыкъуэувэнкъым
фыкъуэувэнкъым
къуэувэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнущ
укъуэувэнущ
къуэувэнущ
дыкъуэувэнущ
фыкъуэувэнущ
къуэувэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнукъым
укъуэувэнукъым
къуэувэнукъым
дыкъуэувэнукъым
фыкъуэувэнукъым
къуэувэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэрэ
укъуэувэрэ
къуэувэрэ
дыкъуэувэрэ
фыкъуэувэрэ
къуэувэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэркъэ
укъуэувэркъэ
къуэувэркъэ
дыкъуэувэркъэ
фыкъуэувэркъэ
къуэувэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэ(р)т
укъуэувэ(р)т
къуэувэ(р)т
дыкъуэувэ(р)т
фыкъуэувэ(р)т
къуэувэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэ(р)тэкъэ
укъуэувэ(р)тэкъэ
къуэувэ(р)тэкъэ
дыкъуэувэ(р)тэкъэ
фыкъуэувэ(р)тэкъэ
къуэувэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэува
укъуэува
къуэува
дыкъуэува
фыкъуэува
къуэува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувакъэ
укъуэувакъэ
къуэувакъэ
дыкъуэувакъэ
фыкъуэувакъэ
къуэува(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэуват
укъуэуват
къуэуват
дыкъуэуват
фыкъуэуват
къуэува(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэуватэкъэ
укъуэуватэкъэ
къуэуватэкъэ
дыкъуэуватэкъэ
фыкъуэуватэкъэ
къуэува(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъа
укъуэувэгъа
къуэувэгъа
дыкъуэувэгъа
фыкъуэувэгъа
къуэувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъакъэ
укъуэувэгъакъэ
къуэувэгъакъэ
дыкъуэувэгъакъэ
фыкъуэувэгъакъэ
къуэувэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъат
укъуэувэгъат
къуэувэгъат
дыкъуэувэгъат
фыкъуэувэгъат
къуэувэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъатэкъэ
укъуэувэгъатэкъэ
къуэувэгъатэкъэ
дыкъуэувэгъатэкъэ
фыкъуэувэгъатэкъэ
къуэувэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкъуа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэ
укъуэувэ
къуэувэ
дыкъуэувэ
фыкъуэувэ
къуэувэ(хэ)
блэкӀа гъэкъуа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэкъэ
укъуэувэкъэ
къуэувэкъэ
дыкъуэувэкъэ
фыкъуэувэкъэ
къуэувэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкъуа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэт
укъуэувэт
къуэувэт
дыкъуэувэт
фыкъуэувэт
къуэувэ(хэ)т
блэкӀа гъэкъуа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэтэкъэ
укъуэувэтэкъэ
къуэувэтэкъэ
дыкъуэувэтэкъэ
фыкъуэувэтэкъэ
къуэувэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэн
укъуэувэн
къуэувэн
дыкъуэувэн
фыкъуэувэн
къуэувэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнкъэ
укъуэувэнкъэ
къуэувэнкъэ
дыкъуэувэнкъэ
фыкъуэувэнкъэ
къуэувэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэну
укъуэувэну
къуэувэну
дыкъуэувэну
фыкъуэувэну
къуэувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнукъэ
укъуэувэнукъэ
къуэувэнукъэ
дыкъуэувэнукъэ
фыкъуэувэнукъэ
къуэувэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэмэ
укъуэувэмэ
къуэувэмэ
дыкъуэувэмэ
фыкъуэувэмэ
къуэувэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэмэ
укъуэмыувэмэ
къуэмыувэмэ
дыкъуэмыувэмэ
фыкъуэмыувэмэ
къуэмыувэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувамэ
укъуэувамэ
къуэувамэ
дыкъуэувамэ
фыкъуэувамэ
къуэува(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувамэ
укъуэмыувамэ
къуэмыувамэ
дыкъуэмыувамэ
фыкъуэмыувамэ
мыува(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъамэ
укъуэувэгъамэ
къуэувэгъамэ
дыкъуэувэгъамэ
фыкъуэувэгъамэ
къуэувэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэгъамэ
укъуэмыувэгъамэ
къуэмыувэгъамэ
дыкъуэмыувэгъамэ
фыкъуэмыувэгъамэ
къуэмыувэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнмэ
укъуэувэнмэ
къуэувэнмэ
дыкъуэувэнмэ
фыкъуэувэнмэ
къуэувэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэнмэ
укъуэмыувэнмэ
къуэмыувэнмэ
дыкъуэмыувэнмэ
фыкъуэмыувэнмэ
къуэмыувэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнумэ
укъуэувэнумэ
къуэувэнумэ
дыкъуэувэнумэ
фыкъуэувэнумэ
къуэувэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэнумэ
укъуэмыувэнумэ
къуэмыувэнумэ
дыкъуэмыувэнумэ
фыкъуэмыувэнумэ
къуэмыувэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэтэмэ
укъуэувэтэмэ
къуэувэтэмэ
дыкъуэувэтэмэ
фыкъуэувэтэмэ
къуэувэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэтэмэ
укъуэмыувэтэмэ
къуэмыувэтэмэ
дыкъуэмыувэтэмэ
фыкъуэмыувэтэмэ
къуэмыувэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэуватэмэ
укъуэуватэмэ
къуэуватэмэ
дыкъуэуватэмэ
фыкъуэуватэмэ
къуэува(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыуватэмэ
укъуэмыуватэмэ
къуэмыуватэмэ
дыкъуэмыуватэмэ
фыкъуэмыуватэмэ
къуэмыува(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъатэмэ
укъуэувэгъатэмэ
къуэувэгъатэмэ
дыкъуэувэгъатэмэ
фыкъуэувэгъатэмэ
къуэувэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэгъатэмэ
укъуэмыувэгъатэмэ
къуэмыувэгъатэмэ
дыкъуэмыувэгъатэмэ
фыкъуэмыувэгъатэмэ
къуэмыувэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнтэмэ
укъуэувэнтэмэ
къуэувэнтэмэ
дыкъуэувэнтэмэ
фыкъуэувэнтэмэ
къуэувэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэнтэмэ
укъуэмыувэнтэмэ
къуэмыувэнтэмэ
дыкъуэмыувэнтэмэ
фыкъуэмыувэнтэмэ
къуэмыувэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнутэмэ
укъуэувэнутэмэ
къуэувэнутэмэ
дыкъуэувэнутэмэ
фыкъуэувэнутэмэ
къуэувэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэнутэмэ
укъуэмыувэнутэмэ
къуэмыувэнутэмэ
дыкъуэмыувэнутэмэ
фыкъуэмыувэнутэмэ
къуэмыувэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнт
укъуэувэнт
къуэувэнт
дыкъуэувэнт
фыкъуэувэнт
къуэувэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнтэкъым
укъуэувэнтэкъым
къуэувэнтэкъым
дыкъуэувэнтэкъым
фыкъуэувэнтэкъым
къуэувэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнут
укъуэувэнут
къуэувэнут
дыкъуэувэнут
фыкъуэувэнут
къуэувэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнутэкъым
укъуэувэнутэкъым
къуэувэнутэкъым
дыкъуэувэнутэкъым
фыкъуэувэнутэкъым
къуэувэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэми
укъуэувэми
къуэувэми
дыкъуэувэми
фыкъуэувэми
къуэувэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэми
укъуэмыувэми
къуэмыувэми
дыкъуэмыувэми
фыкъуэмыувэми
къуэмыувэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувами
укъуэувами
къуэувами
дыкъуэувами
фыкъуэувами
къуэува(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувами
укъуэмыувами
къуэмыувами
дыкъуэмыувами
фыкъуэмыувами
къуэмыува(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъами
укъуэувэгъами
къуэувэгъами
дыкъуэувэгъами
фыкъуэувэгъами
къуэувэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэгъами
укъуэмыувэгъами
къуэмыувэгъами
дыкъуэмыувэгъами
фыкъуэмыувэгъами
къуэмыувэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнми
укъуэувэнми
къуэувэнми
дыкъуэувэнми
фыкъуэувэнми
къуэувэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэнми
укъуэмыувэнми
къуэмыувэнми
дыкъуэмыувэнми
фыкъуэмыувэнми
къуэмыувэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнуми
укъуэувэнуми
къуэувэнуми
дыкъуэувэнуми
фыкъуэувэнуми
къуэувэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэнуми
укъуэмыувэнуми
къуэмыувэнуми
дыкъуэмыувэнуми
фыкъуэмыувэнуми
къуэмыувэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэтэми
укъуэувэтэми
къуэувэтэми
дыкъуэувэтэми
фыкъуэувэтэми
къуэувэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэтэми
укъуэмыувэтэми
къуэмыувэтэми
дыкъуэмыувэтэми
фыкъуэмыувэтэми
къуэмыувэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэуватэми
укъуэуватэми
къуэуватэми
дыкъуэуватэми
фыкъуэуватэми
къуэува(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыуватэми
укъуэмыуватэми
къуэмыуватэми
дыкъуэмыуватэми
фыкъуэмыуватэми
къуэмыува(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэгъатэми
укъуэувэгъатэми
къуэувэгъатэми
дыкъуэувэгъатэми
фыкъуэувэгъатэми
къуэувэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэгъатэми
укъуэмыувэгъатэми
къуэмыувэгъатэми
дыкъуэмыувэгъатэми
фыкъуэмыувэгъатэми
къуэмыувэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнтэми
укъуэувэнтэми
къуэувэнтэми
дыкъуэувэнтэми
фыкъуэувэнтэми
къуэувэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэнтэми
укъуэмыувэнтэми
къуэмыувэнтэми
дыкъуэмыувэнтэми
фыкъуэмыувэнтэми
къуэмыувэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэувэнутэми
укъуэувэнутэми
къуэувэнутэми
дыкъуэувэнутэми
фыкъуэувэнутэми
къуэувэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыувэнутэми
укъуэмыувэнутэми
къуэмыувэнутэми
дыкъуэмыувэнутэми
фыкъуэмыувэнутэми
къуэмыувэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъувэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъуэуваи
укъуэуваи
къуэуваи
дыкъуэуваи
фыкъуэуваи
къуэуваи
щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувакъыми
укъуэувакъыми
къуэувакъыми
дыкъуэувакъыми
фыкъуэувакъыми
къуэувакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъуэуващэрэт
укъуэуващэрэт
къуэуващэрэт
дыкъуэуващэрэт
фыкъуэуващэрэт
къуэуващэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмыуващэрэт
укъуэмыуващэрэт
къуэмыуващэрэт
дыкъуэмыуващэрэт
фыкъуэмыуващэрэт
къуэмыуващэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнщ
укъуэувагъэнщ
къуэувагъэнщ
дыкъуэувагъэнщ
фыкъуэувагъэнщ
къуэувагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнкъым
укъуэувагъэнкъым
къуэувагъэнкъым
дыкъуэувагъэнкъым
фыкъуэувагъэнкъым
къуэувагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнт
укъуэувагъэнт
къуэувагъэнт
дыкъуэувагъэнт
фыкъуэувагъэнт
къуэувагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнтэкъым
укъуэувагъэнтэкъым
къуэувагъэнтэкъым
дыкъуэувагъэнтэкъым
фыкъуэувагъэнтэкъым
къуэувагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэн
укъуэувагъэн
къуэувагъэн
дыкъуэувагъэн
фыкъуэувагъэн
къуэувагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнкъэ
укъуэувагъэнкъэ
къуэувагъэнкъэ
дыкъуэувагъэнкъэ
фыкъуэувагъэнкъэ
къуэувагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнт
укъуэувагъэнт
къуэувагъэнт
дыкъуэувагъэнт
фыкъуэувагъэнт
къуэувагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнтэкъэ
укъуэувагъэнтэкъэ
къуэувагъэнтэкъэ
дыкъуэувагъэнтэкъэ
фыкъуэувагъэнтэкъэ
къуэувагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнущ
укъуэувагъэнущ
къуэувагъэнущ
дыкъуэувагъэнущ
фыкъуэувагъэнущ
къуэувагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнукъым
укъуэувагъэнукъым
къуэувагъэнукъым
дыкъуэувагъэнукъым
фыкъуэувагъэнукъым
къуэувагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнут
укъуэувагъэнут
къуэувагъэнут
дыкъуэувагъэнут
фыкъуэувагъэнут
къуэувагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнутэкъым
укъуэувагъэнутэкъым
къуэувагъэнутэкъым
дыкъуэувагъэнутэкъым
фыкъуэувагъэнутэкъым
къуэувагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэну
укъуэувагъэну
къуэувагъэну
дыкъуэувагъэну
фыкъуэувагъэну
къуэувагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнукъэ
укъуэувагъэнукъэ
къуэувагъэнукъэ
дыкъуэувагъэнукъэ
фыкъуэувагъэнукъэ
къуэувагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнут
укъуэувагъэнут
къуэувагъэнут
дыкъуэувагъэнут
фыкъуэувагъэнут
къуэувагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэувагъэнутэкъэ
укъуэувагъэнутэкъэ
къуэувагъэнутэкъэ
дыкъуэувагъэнутэкъэ
фыкъуэувагъэнутэкъэ
къуэувагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэувэ
укъуэувэ
къуэувэ
дыкъуэувэ
фыкъуэувэ
къуэувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмыувэ
укъуэмыувэ
къуэмыувэ
дыкъуэмыувэ
фыкъуэмыувэ
къуэмыувэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэува
укъуэува
къуэува
дыкъуэува
фыкъуэува
къуэува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмыува
укъуэмыува
къуэмыува
дыкъуэмыува
фыкъуэмыува
къуэмыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэувэгъа
укъуэувэгъа
къуэувэгъа
дыкъуэувэгъа
фыкъуэувэгъа
къуэувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмыувэгъа
укъуэмыувэгъа
къуэмыувэгъа
дыкъуэмыувэгъа
фыкъуэмыувэгъа
къуэмыувэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэувэн
укъуэувэн
къуэувэн
дыкъуэувэн
фыкъуэувэн
къуэувэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмыувэн
укъуэмыувэн
къуэмыувэн
дыкъуэмыувэн
фыкъуэмыувэн
къуэмыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэувэну
укъуэувэну
къуэувэну
дыкъуэувэну
фыкъуэувэну
къуэувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмыувэну
укъуэмыувэну
къуэмыувэну
дыкъуэмыувэну
фыкъуэмыувэну
къуэмыувэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэувэ
узэрыкъуэувэ
зэрыкъуэувэ
дызэрыкъуэувэ
фызэрыкъуэувэ
зэрыкъуэувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмыувэ
узэрыкъуэмыувэ
зэрыкъуэмыувэ
дызэрыкъуэмыувэ
фызэрыкъуэмыувэ
зэрыкъуэмыувэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэува
узэрыкъуэува
зэрыкъуэува
дызэрыкъуэува
фызэрыкъуэува
зэрыкъуэува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмыува
узэрыкъуэмыува
зэрыкъуэмыува
дызэрыкъуэмыува
фызэрыкъуэмыува
зэрыкъуэмыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэувэгъа
узэрыкъуэувэгъа
зэрыкъуэувэгъа
дызэрыкъуэувэгъа
фызэрыкъуэувэгъа
зэрыкъуэувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмыувэгъа
узэрыкъуэмыувэгъа
зэрыкъуэмыувэгъа
дызэрыкъуэмыувэгъа
фызэрыкъуэмыувэгъа
зэрыкъуэмыувэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэувэн
узэрыкъуэувэн
зэрыкъуэувэн
дызэрыкъуэувэн
фызэрыкъуэувэн
зэрыкъуэувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмыувэн
узэрыкъуэмыувэн
зэрыкъуэмыувэн
дызэрыкъуэмыувэн
фызэрыкъуэмыувэн
зэрыкъуэмыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэувэну
узэрыкъуэувэну
зэрыкъуэувэну
дызэрыкъуэувэну
фызэрыкъуэувэну
зэрыкъуэувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмыувэну
узэрыкъуэмыувэну
зэрыкъуэмыувэну
дызэрыкъуэмыувэну
фызэрыкъуэмыувэну
зэрыкъуэмыувэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэувэ
ущыкъуэувэ
щыкъуэувэ
дыщыкъуэувэ
фыщыкъуэувэ
щыкъуэувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмыувэ
ущыкъуэмыувэ
щыкъуэмыувэ
дыщыкъуэмыувэ
фыщыкъуэмыувэ
щыкъуэмыувэ(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэува
ущыкъуэува
щыкъуэува
дыщыкъуэува
фыщыкъуэува
щыкъуэува(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмыува
ущыкъуэмыува
щыкъуэмыува
дыщыкъуэмыува
фыщыкъуэмыува
щыкъуэмыува(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэувэгъа
ущыкъуэувэгъа
щыкъуэувэгъа
дыщыкъуэувэгъа
фыщыкъуэувэгъа
щыкъуэувэгъа(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмыувэгъа
ущыкъуэмыувэгъа
щыкъуэмыувэгъа
дыщыкъуэмыувэгъа
фыщыкъуэмыувэгъа
щыкъуэмыувэгъа(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэувэн
ущыкъуэувэн
щыкъуэувэн
дыщыкъуэувэн
фыщыкъуэувэн
щыкъуэувэн(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмыувэн
ущыкъуэмыувэн
щыкъуэмыувэн
дыщыкъуэмыувэн
фыщыкъуэмыувэн
щыкъуэмыувэн(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэувэну
ущыкъуэувэну
щыкъуэувэну
дыщыкъуэувэну
фыщыкъуэувэну
щыкъуэувэну(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмыувэну
ущыкъуэмыувэну
щыкъуэмыувэну
дыщыкъуэмыувэну
фыщыкъуэмыувэну
щыкъуэмыувэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэувэ
удзыкъуэувэ
дзыкъуэувэ
дыдзыкъуэувэ
фыдзыкъуэувэ
дзыкъуэувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмыувэ
удзыкъуэмыувэ
дзыкъуэмыувэ
дыдзыкъуэмыувэ
фыдзыкъуэмыувэ
дзыкъуэмыувэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэува
удзыкъуэува
дзыкъуэува
дыдзыкъуэува
фыдзыкъуэува
дзыкъуэува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмыува
удзыкъуэмыува
дзыкъуэмыува
дыдзыкъуэмыува
фыдзыкъуэмыува
дзыкъуэмыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэувэгъа
удзыкъуэувэгъа
дзыкъуэувэгъа
дыдзыкъуэувэгъа
фыдзыкъуэувэгъа
дзыкъуэувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмыувэгъа
удзыкъуэмыувэгъа
дзыкъуэмыувэгъа
дыдзыкъуэмыувэгъа
фыдзыкъуэмыувэгъа
дзыкъуэмыувэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэувэн
удзыкъуэувэн
дзыкъуэувэн
дыдзыкъуэувэн
фыдзыкъуэувэн
дзыкъуэувэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмыувэн
удзыкъуэмыувэн
дзыкъуэмыувэн
дыдзыкъуэмыувэн
фыдзыкъуэмыувэн
дзыкъуэмыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэувэну
удзыкъуэувэну
дзыкъуэувэну
дыдзыкъуэувэну
фыдзыкъуэувэну
дзыкъуэувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмыувэну
удзыкъуэмыувэну
дзыкъуэмыувэну
дыдзыкъуэмыувэну
фыдзыкъуэмыувэну
дзыкъуэмыувэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэувэ
ущӀыкъуэувэ
щӀыкъуэувэ
дыщӀыкъуэувэ
фыщӀыкъуэувэ
щӀыкъуэувэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмыувэ
ущӀыкъуэмыувэ
щӀыкъуэмыувэ
дыщӀыкъуэмыувэ
фыщӀыкъуэмыувэ
щӀыкъуэмыувэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэува
ущӀыкъуэува
щӀыкъуэува
дыщӀыкъуэува
фыщӀыкъуэува
щӀыкъуэува(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмыува
ущӀыкъуэмыува
щӀыкъуэмыува
дыщӀыкъуэмыува
фыщӀыкъуэмыува
щӀыкъуэмыува(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэувэгъа
ущӀыкъуэувэгъа
щӀыкъуэувэгъа
дыщӀыкъуэувэгъа
фыщӀыкъуэувэгъа
щӀыкъуэувэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмыувэгъа
ущӀыкъуэмыувэгъа
щӀыкъуэмыувэгъа
дыщӀыкъуэмыувэгъа
фыщӀыкъуэмыувэгъа
щӀыкъуэмыувэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэувэн
ущӀыкъуэувэн
щӀыкъуэувэн
дыщӀыкъуэувэн
фыщӀыкъуэувэн
щӀыкъуэувэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмыувэн
ущӀыкъуэмыувэн
щӀыкъуэмыувэн
дыщӀыкъуэмыувэн
фыщӀыкъуэмыувэн
щӀыкъуэмыувэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэувэну
ущӀыкъуэувэну
щӀыкъуэувэну
дыщӀыкъуэувэну
фыщӀыкъуэувэну
щӀыкъуэувэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмыувэну
ущӀыкъуэмыувэну
щӀыкъуэмыувэну
дыщӀыкъуэмыувэну
фыщӀыкъуэмыувэну
щӀыкъуэмыувэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэувэу
укъуэувэу
къуэувэу
дыкъуэувэу
фыкъуэувэу
къуэувэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмыувэу
укъуэмыувэу
къуэмыувэу
дыкъуэмыувэу
фыкъуэмыувэу
къуэмыувэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэувауэ
укъуэувауэ
къуэувауэ
дыкъуэувауэ
фыкъуэувауэ
къуэувауэ / къуэува(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмыувауэ
укъуэмыувауэ
къуэмыувауэ
дыкъуэмыувауэ
фыкъуэмыувауэ
къуэмыувауэ(хэ) / къуэмыува(хэ)у
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкъуэувэурэ
укъуэувэурэ
къуэувэурэ
дыкъуэувэурэ
фыкъуэувэурэ
къуэувэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмыувэурэ
укъуэмыувэурэ
къуэмыувэурэ
дыкъуэмыувэурэ
фыкъуэмыувэурэ
къуэмыувэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ув]э
[ув]эр
--
[ув]эхэр
Эргативнэ: [ув]э
[ув]эм
--
[ув]эхэм
Послеложнэ: [ув]экӀэ
[ув]эмкӀэ
[ув]эхэкӀэ
[ув]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ув]эуэ
[ув]эрауэ
[ув]эхэу
[ув]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ув]а
[ув]ар
--
[ув]ахэр
Эргативнэ: [ув]а
[ув]ам
--
[ув]ахэм
Послеложнэ: [ув]акӀэ
[ув]амкӀэ
[ув]ахэкӀэ
[ув]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ув]ауэ
[ув]арауэ
[ув]ахэу
[ув]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ув]эн
[ув]эныр
--
[ув]энхэр
Эргативнэ: [ув]эн
[ув]эным
--
[ув]энхэм
Послеложнэ: [ув]энкӀэ
[ув]энымкӀэ
[ув]энхэкӀэ
[ув]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[ув]эну
[ув]энырауэ
[ув]энхэу
[ув]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ув]эну
[ув]энур
--
[ув]энухэр
Эргативнэ: [ув]эну
[ув]энум
--
[ув]энухэм
Послеложнэ: [ув]энукӀэ
[ув]энумкӀэ
[ув]энухэкӀэ
[ув]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ув]энууэ
[ув]энурауэ
[ув]энухэу
[ув]энухэрауэ
Къуагъ гуэрым щыувын, зыщыгъэпщкӀун.
Зыгуэрым дэӀэпыкъун, и Ӏуэху дэӀэтын, дэӀыгъын. Анэр сакъыурэ уэрамымкӀэ екӀуэкӀащ, жыгышхуэ щытым къуэувэри, уэрамыр къиплъыхьу хуежьащ. Къэбэрдей, альманах Къуаншагъэ зезыхьэм укъуэувэм, уэри укъуаншэщ. Черкес ӀуэрыӀуатэхэр къуэувэн: 1. stand up after or behind sb or sth. 2. help, assist or support sb къуэувэн: 1. встать за кого-что-л., за кем-чем-л. 2. помочь кому-л., поддержать кого-л. Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 