АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
къуэ- + зэры- + [гу] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "къуэзэрыгуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
къуэзэрыгуэн
щымыӀэныгъэ:
къуэмызэрыгуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэн
укъуэзэрыгуэн
къуэзэрыгуэн
дыкъуэзэрыгуэн
фыкъуэзэрыгуэн
къуэзэрыгуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэн
укъуэмызэрыгуэн
къуэмызэрыгуэн
дыкъуэмызэрыгуэн
фыкъуэмызэрыгуэн
къуэмызэрыгуэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
къуэзэрыгуэ!
фыкъуэзэрыгуэ!
щымыӀэныгъэ:
укъуэмызэрыгуэ!
фыкъуэмызэрыгуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъурезэрыгуэ
укъурезэрыгуэ
къурезэрыгуэ
дыкъурезэрыгуэ
фыкъурезэрыгуэ
къурезэрыгуэ
щымыӀэныгъэ:
сыкъуремызэрыгуэ
укъуремызэрыгуэ
къуремызэрыгуэ
дыкъуремызэрыгуэ
фыкъуремызэрыгуэ
къуремызэрыгуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуозэрыгуэ(р)
укъуозэрыгуэ(р)
къуозэрыгуэ(р)
дыкъуозэрыгуэ(р)
фыкъуозэрыгуэ(р)
къуозэрыгуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэркъым
укъуэзэрыгуэркъым
къуэзэрыгуэркъым
дыкъуэзэрыгуэркъым
фыкъуэзэрыгуэркъым
къуэзэрыгуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэ(р)т
укъуэзэрыгуэ(р)т
къуэзэрыгуэ(р)т
дыкъуэзэрыгуэ(р)т
фыкъуэзэрыгуэ(р)т
къуэзэрыгуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэ(р)тэкъым
укъуэзэрыгуэ(р)тэкъым
къуэзэрыгуэ(р)тэкъым
дыкъуэзэрыгуэ(р)тэкъым
фыкъуэзэрыгуэ(р)тэкъым
къуэзэрыгуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуащ
укъуэзэрыгуащ
къуэзэрыгуащ
дыкъуэзэрыгуащ
фыкъуэзэрыгуащ
къуэзэрыгуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуакъым
укъуэзэрыгуакъым
къуэзэрыгуакъым
дыкъуэзэрыгуакъым
фыкъуэзэрыгуакъым
къуэзэрыгуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуат
укъуэзэрыгуат
къуэзэрыгуат
дыкъуэзэрыгуат
фыкъуэзэрыгуат
къуэзэрыгуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуатэкъым
укъуэзэрыгуатэкъым
къуэзэрыгуатэкъым
дыкъуэзэрыгуатэкъым
фыкъуэзэрыгуатэкъым
къуэзэрыгуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъащ
укъуэзэрыгуэгъащ
къуэзэрыгуэгъащ
дыкъуэзэрыгуэгъащ
фыкъуэзэрыгуэгъащ
къуэзэрыгуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъакъым
укъуэзэрыгуэгъакъым
къуэзэрыгуэгъакъым
дыкъуэзэрыгуэгъакъым
фыкъуэзэрыгуэгъакъым
къуэзэрыгуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъат
укъуэзэрыгуэгъат
къуэзэрыгуэгъат
дыкъуэзэрыгуэгъат
фыкъуэзэрыгуэгъат
къуэзэрыгуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъатэкъым
укъуэзэрыгуэгъатэкъым
къуэзэрыгуэгъатэкъым
дыкъуэзэрыгуэгъатэкъым
фыкъуэзэрыгуэгъатэкъым
къуэзэрыгуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкъуа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэщ
укъуэзэрыгуэщ
къуэзэрыгуэщ
дыкъуэзэрыгуэщ
фыкъуэзэрыгуэщ
къуэзэрыгуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкъуа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэкъым
укъуэзэрыгуэкъым
къуэзэрыгуэкъым
дыкъуэзэрыгуэкъым
фыкъуэзэрыгуэкъым
къуэзэрыгуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкъуа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэт
укъуэзэрыгуэт
къуэзэрыгуэт
дыкъуэзэрыгуэт
фыкъуэзэрыгуэт
къуэзэрыгуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкъуа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэтэкъым
укъуэзэрыгуэтэкъым
къуэзэрыгуэтэкъым
дыкъуэзэрыгуэтэкъым
фыкъуэзэрыгуэтэкъым
къуэзэрыгуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнщ
укъуэзэрыгуэнщ
къуэзэрыгуэнщ
дыкъуэзэрыгуэнщ
фыкъуэзэрыгуэнщ
къуэзэрыгуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнкъым
укъуэзэрыгуэнкъым
къуэзэрыгуэнкъым
дыкъуэзэрыгуэнкъым
фыкъуэзэрыгуэнкъым
къуэзэрыгуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнущ
укъуэзэрыгуэнущ
къуэзэрыгуэнущ
дыкъуэзэрыгуэнущ
фыкъуэзэрыгуэнущ
къуэзэрыгуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнукъым
укъуэзэрыгуэнукъым
къуэзэрыгуэнукъым
дыкъуэзэрыгуэнукъым
фыкъуэзэрыгуэнукъым
къуэзэрыгуэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэрэ
укъуэзэрыгуэрэ
къуэзэрыгуэрэ
дыкъуэзэрыгуэрэ
фыкъуэзэрыгуэрэ
къуэзэрыгуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэркъэ
укъуэзэрыгуэркъэ
къуэзэрыгуэркъэ
дыкъуэзэрыгуэркъэ
фыкъуэзэрыгуэркъэ
къуэзэрыгуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэ(р)т
укъуэзэрыгуэ(р)т
къуэзэрыгуэ(р)т
дыкъуэзэрыгуэ(р)т
фыкъуэзэрыгуэ(р)т
къуэзэрыгуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэ(р)тэкъэ
укъуэзэрыгуэ(р)тэкъэ
къуэзэрыгуэ(р)тэкъэ
дыкъуэзэрыгуэ(р)тэкъэ
фыкъуэзэрыгуэ(р)тэкъэ
къуэзэрыгуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуа
укъуэзэрыгуа
къуэзэрыгуа
дыкъуэзэрыгуа
фыкъуэзэрыгуа
къуэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуакъэ
укъуэзэрыгуакъэ
къуэзэрыгуакъэ
дыкъуэзэрыгуакъэ
фыкъуэзэрыгуакъэ
къуэзэрыгуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуат
укъуэзэрыгуат
къуэзэрыгуат
дыкъуэзэрыгуат
фыкъуэзэрыгуат
къуэзэрыгуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуатэкъэ
укъуэзэрыгуатэкъэ
къуэзэрыгуатэкъэ
дыкъуэзэрыгуатэкъэ
фыкъуэзэрыгуатэкъэ
къуэзэрыгуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъа
укъуэзэрыгуэгъа
къуэзэрыгуэгъа
дыкъуэзэрыгуэгъа
фыкъуэзэрыгуэгъа
къуэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъакъэ
укъуэзэрыгуэгъакъэ
къуэзэрыгуэгъакъэ
дыкъуэзэрыгуэгъакъэ
фыкъуэзэрыгуэгъакъэ
къуэзэрыгуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъат
укъуэзэрыгуэгъат
къуэзэрыгуэгъат
дыкъуэзэрыгуэгъат
фыкъуэзэрыгуэгъат
къуэзэрыгуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъатэкъэ
укъуэзэрыгуэгъатэкъэ
къуэзэрыгуэгъатэкъэ
дыкъуэзэрыгуэгъатэкъэ
фыкъуэзэрыгуэгъатэкъэ
къуэзэрыгуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкъуа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэ
укъуэзэрыгуэ
къуэзэрыгуэ
дыкъуэзэрыгуэ
фыкъуэзэрыгуэ
къуэзэрыгуэ(хэ)
блэкӀа гъэкъуа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэкъэ
укъуэзэрыгуэкъэ
къуэзэрыгуэкъэ
дыкъуэзэрыгуэкъэ
фыкъуэзэрыгуэкъэ
къуэзэрыгуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкъуа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэт
укъуэзэрыгуэт
къуэзэрыгуэт
дыкъуэзэрыгуэт
фыкъуэзэрыгуэт
къуэзэрыгуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкъуа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэтэкъэ
укъуэзэрыгуэтэкъэ
къуэзэрыгуэтэкъэ
дыкъуэзэрыгуэтэкъэ
фыкъуэзэрыгуэтэкъэ
къуэзэрыгуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэн
укъуэзэрыгуэн
къуэзэрыгуэн
дыкъуэзэрыгуэн
фыкъуэзэрыгуэн
къуэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнкъэ
укъуэзэрыгуэнкъэ
къуэзэрыгуэнкъэ
дыкъуэзэрыгуэнкъэ
фыкъуэзэрыгуэнкъэ
къуэзэрыгуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэну
укъуэзэрыгуэну
къуэзэрыгуэну
дыкъуэзэрыгуэну
фыкъуэзэрыгуэну
къуэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнукъэ
укъуэзэрыгуэнукъэ
къуэзэрыгуэнукъэ
дыкъуэзэрыгуэнукъэ
фыкъуэзэрыгуэнукъэ
къуэзэрыгуэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэмэ
укъуэзэрыгуэмэ
къуэзэрыгуэмэ
дыкъуэзэрыгуэмэ
фыкъуэзэрыгуэмэ
къуэзэрыгуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэмэ
укъуэмызэрыгуэмэ
къуэмызэрыгуэмэ
дыкъуэмызэрыгуэмэ
фыкъуэмызэрыгуэмэ
къуэмызэрыгуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуамэ
укъуэзэрыгуамэ
къуэзэрыгуамэ
дыкъуэзэрыгуамэ
фыкъуэзэрыгуамэ
къуэзэрыгуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуамэ
укъуэмызэрыгуамэ
къуэмызэрыгуамэ
дыкъуэмызэрыгуамэ
фыкъуэмызэрыгуамэ
мызэрыгуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъамэ
укъуэзэрыгуэгъамэ
къуэзэрыгуэгъамэ
дыкъуэзэрыгуэгъамэ
фыкъуэзэрыгуэгъамэ
къуэзэрыгуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэгъамэ
укъуэмызэрыгуэгъамэ
къуэмызэрыгуэгъамэ
дыкъуэмызэрыгуэгъамэ
фыкъуэмызэрыгуэгъамэ
къуэмызэрыгуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнмэ
укъуэзэрыгуэнмэ
къуэзэрыгуэнмэ
дыкъуэзэрыгуэнмэ
фыкъуэзэрыгуэнмэ
къуэзэрыгуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэнмэ
укъуэмызэрыгуэнмэ
къуэмызэрыгуэнмэ
дыкъуэмызэрыгуэнмэ
фыкъуэмызэрыгуэнмэ
къуэмызэрыгуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнумэ
укъуэзэрыгуэнумэ
къуэзэрыгуэнумэ
дыкъуэзэрыгуэнумэ
фыкъуэзэрыгуэнумэ
къуэзэрыгуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэнумэ
укъуэмызэрыгуэнумэ
къуэмызэрыгуэнумэ
дыкъуэмызэрыгуэнумэ
фыкъуэмызэрыгуэнумэ
къуэмызэрыгуэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэтэмэ
укъуэзэрыгуэтэмэ
къуэзэрыгуэтэмэ
дыкъуэзэрыгуэтэмэ
фыкъуэзэрыгуэтэмэ
къуэзэрыгуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэтэмэ
укъуэмызэрыгуэтэмэ
къуэмызэрыгуэтэмэ
дыкъуэмызэрыгуэтэмэ
фыкъуэмызэрыгуэтэмэ
къуэмызэрыгуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуатэмэ
укъуэзэрыгуатэмэ
къуэзэрыгуатэмэ
дыкъуэзэрыгуатэмэ
фыкъуэзэрыгуатэмэ
къуэзэрыгуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуатэмэ
укъуэмызэрыгуатэмэ
къуэмызэрыгуатэмэ
дыкъуэмызэрыгуатэмэ
фыкъуэмызэрыгуатэмэ
къуэмызэрыгуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъатэмэ
укъуэзэрыгуэгъатэмэ
къуэзэрыгуэгъатэмэ
дыкъуэзэрыгуэгъатэмэ
фыкъуэзэрыгуэгъатэмэ
къуэзэрыгуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэгъатэмэ
укъуэмызэрыгуэгъатэмэ
къуэмызэрыгуэгъатэмэ
дыкъуэмызэрыгуэгъатэмэ
фыкъуэмызэрыгуэгъатэмэ
къуэмызэрыгуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнтэмэ
укъуэзэрыгуэнтэмэ
къуэзэрыгуэнтэмэ
дыкъуэзэрыгуэнтэмэ
фыкъуэзэрыгуэнтэмэ
къуэзэрыгуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэнтэмэ
укъуэмызэрыгуэнтэмэ
къуэмызэрыгуэнтэмэ
дыкъуэмызэрыгуэнтэмэ
фыкъуэмызэрыгуэнтэмэ
къуэмызэрыгуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнутэмэ
укъуэзэрыгуэнутэмэ
къуэзэрыгуэнутэмэ
дыкъуэзэрыгуэнутэмэ
фыкъуэзэрыгуэнутэмэ
къуэзэрыгуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэнутэмэ
укъуэмызэрыгуэнутэмэ
къуэмызэрыгуэнутэмэ
дыкъуэмызэрыгуэнутэмэ
фыкъуэмызэрыгуэнутэмэ
къуэмызэрыгуэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнт
укъуэзэрыгуэнт
къуэзэрыгуэнт
дыкъуэзэрыгуэнт
фыкъуэзэрыгуэнт
къуэзэрыгуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнтэкъым
укъуэзэрыгуэнтэкъым
къуэзэрыгуэнтэкъым
дыкъуэзэрыгуэнтэкъым
фыкъуэзэрыгуэнтэкъым
къуэзэрыгуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнут
укъуэзэрыгуэнут
къуэзэрыгуэнут
дыкъуэзэрыгуэнут
фыкъуэзэрыгуэнут
къуэзэрыгуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнутэкъым
укъуэзэрыгуэнутэкъым
къуэзэрыгуэнутэкъым
дыкъуэзэрыгуэнутэкъым
фыкъуэзэрыгуэнутэкъым
къуэзэрыгуэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэми
укъуэзэрыгуэми
къуэзэрыгуэми
дыкъуэзэрыгуэми
фыкъуэзэрыгуэми
къуэзэрыгуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэми
укъуэмызэрыгуэми
къуэмызэрыгуэми
дыкъуэмызэрыгуэми
фыкъуэмызэрыгуэми
къуэмызэрыгуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуами
укъуэзэрыгуами
къуэзэрыгуами
дыкъуэзэрыгуами
фыкъуэзэрыгуами
къуэзэрыгуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуами
укъуэмызэрыгуами
къуэмызэрыгуами
дыкъуэмызэрыгуами
фыкъуэмызэрыгуами
къуэмызэрыгуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъами
укъуэзэрыгуэгъами
къуэзэрыгуэгъами
дыкъуэзэрыгуэгъами
фыкъуэзэрыгуэгъами
къуэзэрыгуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэгъами
укъуэмызэрыгуэгъами
къуэмызэрыгуэгъами
дыкъуэмызэрыгуэгъами
фыкъуэмызэрыгуэгъами
къуэмызэрыгуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнми
укъуэзэрыгуэнми
къуэзэрыгуэнми
дыкъуэзэрыгуэнми
фыкъуэзэрыгуэнми
къуэзэрыгуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэнми
укъуэмызэрыгуэнми
къуэмызэрыгуэнми
дыкъуэмызэрыгуэнми
фыкъуэмызэрыгуэнми
къуэмызэрыгуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнуми
укъуэзэрыгуэнуми
къуэзэрыгуэнуми
дыкъуэзэрыгуэнуми
фыкъуэзэрыгуэнуми
къуэзэрыгуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэнуми
укъуэмызэрыгуэнуми
къуэмызэрыгуэнуми
дыкъуэмызэрыгуэнуми
фыкъуэмызэрыгуэнуми
къуэмызэрыгуэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэтэми
укъуэзэрыгуэтэми
къуэзэрыгуэтэми
дыкъуэзэрыгуэтэми
фыкъуэзэрыгуэтэми
къуэзэрыгуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэтэми
укъуэмызэрыгуэтэми
къуэмызэрыгуэтэми
дыкъуэмызэрыгуэтэми
фыкъуэмызэрыгуэтэми
къуэмызэрыгуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуатэми
укъуэзэрыгуатэми
къуэзэрыгуатэми
дыкъуэзэрыгуатэми
фыкъуэзэрыгуатэми
къуэзэрыгуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуатэми
укъуэмызэрыгуатэми
къуэмызэрыгуатэми
дыкъуэмызэрыгуатэми
фыкъуэмызэрыгуатэми
къуэмызэрыгуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэгъатэми
укъуэзэрыгуэгъатэми
къуэзэрыгуэгъатэми
дыкъуэзэрыгуэгъатэми
фыкъуэзэрыгуэгъатэми
къуэзэрыгуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэгъатэми
укъуэмызэрыгуэгъатэми
къуэмызэрыгуэгъатэми
дыкъуэмызэрыгуэгъатэми
фыкъуэмызэрыгуэгъатэми
къуэмызэрыгуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнтэми
укъуэзэрыгуэнтэми
къуэзэрыгуэнтэми
дыкъуэзэрыгуэнтэми
фыкъуэзэрыгуэнтэми
къуэзэрыгуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэнтэми
укъуэмызэрыгуэнтэми
къуэмызэрыгуэнтэми
дыкъуэмызэрыгуэнтэми
фыкъуэмызэрыгуэнтэми
къуэмызэрыгуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуэнутэми
укъуэзэрыгуэнутэми
къуэзэрыгуэнутэми
дыкъуэзэрыгуэнутэми
фыкъуэзэрыгуэнутэми
къуэзэрыгуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуэнутэми
укъуэмызэрыгуэнутэми
къуэмызэрыгуэнутэми
дыкъуэмызэрыгуэнутэми
фыкъуэмызэрыгуэнутэми
къуэмызэрыгуэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъзэрыгуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуаи
укъуэзэрыгуаи
къуэзэрыгуаи
дыкъуэзэрыгуаи
фыкъуэзэрыгуаи
къуэзэрыгуаи
щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуакъыми
укъуэзэрыгуакъыми
къуэзэрыгуакъыми
дыкъуэзэрыгуакъыми
фыкъуэзэрыгуакъыми
къуэзэрыгуакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуащэрэт
укъуэзэрыгуащэрэт
къуэзэрыгуащэрэт
дыкъуэзэрыгуащэрэт
фыкъуэзэрыгуащэрэт
къуэзэрыгуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыкъуэмызэрыгуащэрэт
укъуэмызэрыгуащэрэт
къуэмызэрыгуащэрэт
дыкъуэмызэрыгуащэрэт
фыкъуэмызэрыгуащэрэт
къуэмызэрыгуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнщ
укъуэзэрыгуагъэнщ
къуэзэрыгуагъэнщ
дыкъуэзэрыгуагъэнщ
фыкъуэзэрыгуагъэнщ
къуэзэрыгуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнкъым
укъуэзэрыгуагъэнкъым
къуэзэрыгуагъэнкъым
дыкъуэзэрыгуагъэнкъым
фыкъуэзэрыгуагъэнкъым
къуэзэрыгуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнт
укъуэзэрыгуагъэнт
къуэзэрыгуагъэнт
дыкъуэзэрыгуагъэнт
фыкъуэзэрыгуагъэнт
къуэзэрыгуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнтэкъым
укъуэзэрыгуагъэнтэкъым
къуэзэрыгуагъэнтэкъым
дыкъуэзэрыгуагъэнтэкъым
фыкъуэзэрыгуагъэнтэкъым
къуэзэрыгуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэн
укъуэзэрыгуагъэн
къуэзэрыгуагъэн
дыкъуэзэрыгуагъэн
фыкъуэзэрыгуагъэн
къуэзэрыгуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнкъэ
укъуэзэрыгуагъэнкъэ
къуэзэрыгуагъэнкъэ
дыкъуэзэрыгуагъэнкъэ
фыкъуэзэрыгуагъэнкъэ
къуэзэрыгуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнт
укъуэзэрыгуагъэнт
къуэзэрыгуагъэнт
дыкъуэзэрыгуагъэнт
фыкъуэзэрыгуагъэнт
къуэзэрыгуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнтэкъэ
укъуэзэрыгуагъэнтэкъэ
къуэзэрыгуагъэнтэкъэ
дыкъуэзэрыгуагъэнтэкъэ
фыкъуэзэрыгуагъэнтэкъэ
къуэзэрыгуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнущ
укъуэзэрыгуагъэнущ
къуэзэрыгуагъэнущ
дыкъуэзэрыгуагъэнущ
фыкъуэзэрыгуагъэнущ
къуэзэрыгуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнукъым
укъуэзэрыгуагъэнукъым
къуэзэрыгуагъэнукъым
дыкъуэзэрыгуагъэнукъым
фыкъуэзэрыгуагъэнукъым
къуэзэрыгуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнут
укъуэзэрыгуагъэнут
къуэзэрыгуагъэнут
дыкъуэзэрыгуагъэнут
фыкъуэзэрыгуагъэнут
къуэзэрыгуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнутэкъым
укъуэзэрыгуагъэнутэкъым
къуэзэрыгуагъэнутэкъым
дыкъуэзэрыгуагъэнутэкъым
фыкъуэзэрыгуагъэнутэкъым
къуэзэрыгуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэну
укъуэзэрыгуагъэну
къуэзэрыгуагъэну
дыкъуэзэрыгуагъэну
фыкъуэзэрыгуагъэну
къуэзэрыгуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнукъэ
укъуэзэрыгуагъэнукъэ
къуэзэрыгуагъэнукъэ
дыкъуэзэрыгуагъэнукъэ
фыкъуэзэрыгуагъэнукъэ
къуэзэрыгуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнут
укъуэзэрыгуагъэнут
къуэзэрыгуагъэнут
дыкъуэзэрыгуагъэнут
фыкъуэзэрыгуагъэнут
къуэзэрыгуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыкъуэзэрыгуагъэнутэкъэ
укъуэзэрыгуагъэнутэкъэ
къуэзэрыгуагъэнутэкъэ
дыкъуэзэрыгуагъэнутэкъэ
фыкъуэзэрыгуагъэнутэкъэ
къуэзэрыгуагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэзэрыгуэ
укъуэзэрыгуэ
къуэзэрыгуэ
дыкъуэзэрыгуэ
фыкъуэзэрыгуэ
къуэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмызэрыгуэ
укъуэмызэрыгуэ
къуэмызэрыгуэ
дыкъуэмызэрыгуэ
фыкъуэмызэрыгуэ
къуэмызэрыгуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэзэрыгуа
укъуэзэрыгуа
къуэзэрыгуа
дыкъуэзэрыгуа
фыкъуэзэрыгуа
къуэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмызэрыгуа
укъуэмызэрыгуа
къуэмызэрыгуа
дыкъуэмызэрыгуа
фыкъуэмызэрыгуа
къуэмызэрыгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэзэрыгуэгъа
укъуэзэрыгуэгъа
къуэзэрыгуэгъа
дыкъуэзэрыгуэгъа
фыкъуэзэрыгуэгъа
къуэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмызэрыгуэгъа
укъуэмызэрыгуэгъа
къуэмызэрыгуэгъа
дыкъуэмызэрыгуэгъа
фыкъуэмызэрыгуэгъа
къуэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэзэрыгуэн
укъуэзэрыгуэн
къуэзэрыгуэн
дыкъуэзэрыгуэн
фыкъуэзэрыгуэн
къуэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмызэрыгуэн
укъуэмызэрыгуэн
къуэмызэрыгуэн
дыкъуэмызэрыгуэн
фыкъуэмызэрыгуэн
къуэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэзэрыгуэну
укъуэзэрыгуэну
къуэзэрыгуэну
дыкъуэзэрыгуэну
фыкъуэзэрыгуэну
къуэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмызэрыгуэну
укъуэмызэрыгуэну
къуэмызэрыгуэну
дыкъуэмызэрыгуэну
фыкъуэмызэрыгуэну
къуэмызэрыгуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэзэрыгуэ
узэрыкъуэзэрыгуэ
зэрыкъуэзэрыгуэ
дызэрыкъуэзэрыгуэ
фызэрыкъуэзэрыгуэ
зэрыкъуэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмызэрыгуэ
узэрыкъуэмызэрыгуэ
зэрыкъуэмызэрыгуэ
дызэрыкъуэмызэрыгуэ
фызэрыкъуэмызэрыгуэ
зэрыкъуэмызэрыгуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэзэрыгуа
узэрыкъуэзэрыгуа
зэрыкъуэзэрыгуа
дызэрыкъуэзэрыгуа
фызэрыкъуэзэрыгуа
зэрыкъуэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмызэрыгуа
узэрыкъуэмызэрыгуа
зэрыкъуэмызэрыгуа
дызэрыкъуэмызэрыгуа
фызэрыкъуэмызэрыгуа
зэрыкъуэмызэрыгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэзэрыгуэгъа
узэрыкъуэзэрыгуэгъа
зэрыкъуэзэрыгуэгъа
дызэрыкъуэзэрыгуэгъа
фызэрыкъуэзэрыгуэгъа
зэрыкъуэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмызэрыгуэгъа
узэрыкъуэмызэрыгуэгъа
зэрыкъуэмызэрыгуэгъа
дызэрыкъуэмызэрыгуэгъа
фызэрыкъуэмызэрыгуэгъа
зэрыкъуэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэзэрыгуэн
узэрыкъуэзэрыгуэн
зэрыкъуэзэрыгуэн
дызэрыкъуэзэрыгуэн
фызэрыкъуэзэрыгуэн
зэрыкъуэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмызэрыгуэн
узэрыкъуэмызэрыгуэн
зэрыкъуэмызэрыгуэн
дызэрыкъуэмызэрыгуэн
фызэрыкъуэмызэрыгуэн
зэрыкъуэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыкъуэзэрыгуэну
узэрыкъуэзэрыгуэну
зэрыкъуэзэрыгуэну
дызэрыкъуэзэрыгуэну
фызэрыкъуэзэрыгуэну
зэрыкъуэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыкъуэмызэрыгуэну
узэрыкъуэмызэрыгуэну
зэрыкъуэмызэрыгуэну
дызэрыкъуэмызэрыгуэну
фызэрыкъуэмызэрыгуэну
зэрыкъуэмызэрыгуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэзэрыгуэ
ущыкъуэзэрыгуэ
щыкъуэзэрыгуэ
дыщыкъуэзэрыгуэ
фыщыкъуэзэрыгуэ
щыкъуэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмызэрыгуэ
ущыкъуэмызэрыгуэ
щыкъуэмызэрыгуэ
дыщыкъуэмызэрыгуэ
фыщыкъуэмызэрыгуэ
щыкъуэмызэрыгуэ(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэзэрыгуа
ущыкъуэзэрыгуа
щыкъуэзэрыгуа
дыщыкъуэзэрыгуа
фыщыкъуэзэрыгуа
щыкъуэзэрыгуа(хэ)
блэкӏа зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмызэрыгуа
ущыкъуэмызэрыгуа
щыкъуэмызэрыгуа
дыщыкъуэмызэрыгуа
фыщыкъуэмызэрыгуа
щыкъуэмызэрыгуа(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэзэрыгуэгъа
ущыкъуэзэрыгуэгъа
щыкъуэзэрыгуэгъа
дыщыкъуэзэрыгуэгъа
фыщыкъуэзэрыгуэгъа
щыкъуэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӏа жыжьэ зэфӀэкӏа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмызэрыгуэгъа
ущыкъуэмызэрыгуэгъа
щыкъуэмызэрыгуэгъа
дыщыкъуэмызэрыгуэгъа
фыщыкъуэмызэрыгуэгъа
щыкъуэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэзэрыгуэн
ущыкъуэзэрыгуэн
щыкъуэзэрыгуэн
дыщыкъуэзэрыгуэн
фыщыкъуэзэрыгуэн
щыкъуэзэрыгуэн(хэ)
къэкӏуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмызэрыгуэн
ущыкъуэмызэрыгуэн
щыкъуэмызэрыгуэн
дыщыкъуэмызэрыгуэн
фыщыкъуэмызэрыгуэн
щыкъуэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыкъуэзэрыгуэну
ущыкъуэзэрыгуэну
щыкъуэзэрыгуэну
дыщыкъуэзэрыгуэну
фыщыкъуэзэрыгуэну
щыкъуэзэрыгуэну(хэ)
къэкӏуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыкъуэмызэрыгуэну
ущыкъуэмызэрыгуэну
щыкъуэмызэрыгуэну
дыщыкъуэмызэрыгуэну
фыщыкъуэмызэрыгуэну
щыкъуэмызэрыгуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэзэрыгуэ
удзыкъуэзэрыгуэ
дзыкъуэзэрыгуэ
дыдзыкъуэзэрыгуэ
фыдзыкъуэзэрыгуэ
дзыкъуэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмызэрыгуэ
удзыкъуэмызэрыгуэ
дзыкъуэмызэрыгуэ
дыдзыкъуэмызэрыгуэ
фыдзыкъуэмызэрыгуэ
дзыкъуэмызэрыгуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэзэрыгуа
удзыкъуэзэрыгуа
дзыкъуэзэрыгуа
дыдзыкъуэзэрыгуа
фыдзыкъуэзэрыгуа
дзыкъуэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмызэрыгуа
удзыкъуэмызэрыгуа
дзыкъуэмызэрыгуа
дыдзыкъуэмызэрыгуа
фыдзыкъуэмызэрыгуа
дзыкъуэмызэрыгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэзэрыгуэгъа
удзыкъуэзэрыгуэгъа
дзыкъуэзэрыгуэгъа
дыдзыкъуэзэрыгуэгъа
фыдзыкъуэзэрыгуэгъа
дзыкъуэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмызэрыгуэгъа
удзыкъуэмызэрыгуэгъа
дзыкъуэмызэрыгуэгъа
дыдзыкъуэмызэрыгуэгъа
фыдзыкъуэмызэрыгуэгъа
дзыкъуэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэзэрыгуэн
удзыкъуэзэрыгуэн
дзыкъуэзэрыгуэн
дыдзыкъуэзэрыгуэн
фыдзыкъуэзэрыгуэн
дзыкъуэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмызэрыгуэн
удзыкъуэмызэрыгуэн
дзыкъуэмызэрыгуэн
дыдзыкъуэмызэрыгуэн
фыдзыкъуэмызэрыгуэн
дзыкъуэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыдзыкъуэзэрыгуэну
удзыкъуэзэрыгуэну
дзыкъуэзэрыгуэну
дыдзыкъуэзэрыгуэну
фыдзыкъуэзэрыгуэну
дзыкъуэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыдзыкъуэмызэрыгуэну
удзыкъуэмызэрыгуэну
дзыкъуэмызэрыгуэну
дыдзыкъуэмызэрыгуэну
фыдзыкъуэмызэрыгуэну
дзыкъуэмызэрыгуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэзэрыгуэ
ущӀыкъуэзэрыгуэ
щӀыкъуэзэрыгуэ
дыщӀыкъуэзэрыгуэ
фыщӀыкъуэзэрыгуэ
щӀыкъуэзэрыгуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмызэрыгуэ
ущӀыкъуэмызэрыгуэ
щӀыкъуэмызэрыгуэ
дыщӀыкъуэмызэрыгуэ
фыщӀыкъуэмызэрыгуэ
щӀыкъуэмызэрыгуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэзэрыгуа
ущӀыкъуэзэрыгуа
щӀыкъуэзэрыгуа
дыщӀыкъуэзэрыгуа
фыщӀыкъуэзэрыгуа
щӀыкъуэзэрыгуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмызэрыгуа
ущӀыкъуэмызэрыгуа
щӀыкъуэмызэрыгуа
дыщӀыкъуэмызэрыгуа
фыщӀыкъуэмызэрыгуа
щӀыкъуэмызэрыгуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэзэрыгуэгъа
ущӀыкъуэзэрыгуэгъа
щӀыкъуэзэрыгуэгъа
дыщӀыкъуэзэрыгуэгъа
фыщӀыкъуэзэрыгуэгъа
щӀыкъуэзэрыгуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмызэрыгуэгъа
ущӀыкъуэмызэрыгуэгъа
щӀыкъуэмызэрыгуэгъа
дыщӀыкъуэмызэрыгуэгъа
фыщӀыкъуэмызэрыгуэгъа
щӀыкъуэмызэрыгуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэзэрыгуэн
ущӀыкъуэзэрыгуэн
щӀыкъуэзэрыгуэн
дыщӀыкъуэзэрыгуэн
фыщӀыкъуэзэрыгуэн
щӀыкъуэзэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмызэрыгуэн
ущӀыкъуэмызэрыгуэн
щӀыкъуэмызэрыгуэн
дыщӀыкъуэмызэрыгуэн
фыщӀыкъуэмызэрыгуэн
щӀыкъуэмызэрыгуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэзэрыгуэну
ущӀыкъуэзэрыгуэну
щӀыкъуэзэрыгуэну
дыщӀыкъуэзэрыгуэну
фыщӀыкъуэзэрыгуэну
щӀыкъуэзэрыгуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыкъуэмызэрыгуэну
ущӀыкъуэмызэрыгуэну
щӀыкъуэмызэрыгуэну
дыщӀыкъуэмызэрыгуэну
фыщӀыкъуэмызэрыгуэну
щӀыкъуэмызэрыгуэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэзэрыгуэу
укъуэзэрыгуэу
къуэзэрыгуэу
дыкъуэзэрыгуэу
фыкъуэзэрыгуэу
къуэзэрыгуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмызэрыгуэу
укъуэмызэрыгуэу
къуэмызэрыгуэу
дыкъуэмызэрыгуэу
фыкъуэмызэрыгуэу
къуэмызэрыгуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыкъуэзэрыгуауэ
укъуэзэрыгуауэ
къуэзэрыгуауэ
дыкъуэзэрыгуауэ
фыкъуэзэрыгуауэ
къуэзэрыгуауэ / къуэзэрыгуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмызэрыгуауэ
укъуэмызэрыгуауэ
къуэмызэрыгуауэ
дыкъуэмызэрыгуауэ
фыкъуэмызэрыгуауэ
къуэмызэрыгуауэ(хэ) / къуэмызэрыгуа(хэ)у
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыкъуэзэрыгуэурэ
укъуэзэрыгуэурэ
къуэзэрыгуэурэ
дыкъуэзэрыгуэурэ
фыкъуэзэрыгуэурэ
къуэзэрыгуэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыкъуэмызэрыгуэурэ
укъуэмызэрыгуэурэ
къуэмызэрыгуэурэ
дыкъуэмызэрыгуэурэ
фыкъуэмызэрыгуэурэ
къуэмызэрыгуэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэрыгу]э
[зэрыгу]эр
--
[зэрыгу]эхэр
Эргативнэ:
[зэрыгу]э
[зэрыгу]эм
--
[зэрыгу]эхэм
Послеложнэ:
[зэрыгу]экӀэ
[зэрыгу]эмкӀэ
[зэрыгу]эхэкӀэ
[зэрыгу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэрыгу]эуэ
[зэрыгу]эрауэ
[зэрыгу]эхэу
[зэрыгу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэрыгу]а
[зэрыгу]ар
--
[зэрыгу]ахэр
Эргативнэ:
[зэрыгу]а
[зэрыгу]ам
--
[зэрыгу]ахэм
Послеложнэ:
[зэрыгу]акӀэ
[зэрыгу]амкӀэ
[зэрыгу]ахэкӀэ
[зэрыгу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэрыгу]ауэ
[зэрыгу]арауэ
[зэрыгу]ахэу
[зэрыгу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэрыгу]эн
[зэрыгу]эныр
--
[зэрыгу]энхэр
Эргативнэ:
[зэрыгу]эн
[зэрыгу]эным
--
[зэрыгу]энхэм
Послеложнэ:
[зэрыгу]энкӀэ
[зэрыгу]энымкӀэ
[зэрыгу]энхэкӀэ
[зэрыгу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[зэрыгу]эну
[зэрыгу]энырауэ
[зэрыгу]энхэу
[зэрыгу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэрыгу]эну
[зэрыгу]энур
--
[зэрыгу]энухэр
Эргативнэ:
[зэрыгу]эну
[зэрыгу]энум
--
[зэрыгу]энухэм
Послеложнэ:
[зэрыгу]энукӀэ
[зэрыгу]энумкӀэ
[зэрыгу]энухэкӀэ
[зэрыгу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэрыгу]энууэ
[зэрыгу]энурауэ
[зэрыгу]энухэу
[зэрыгу]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ПӀэщӀэгъуэ хэлъу зы къуагъ гуэрым зэрыкъуэхуэн; узэныкъуэкъуу, узэжьэхэуэу зыщӀыпӀэ къуэлъэдэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
ЦӀыкӀухэр унэ къуагъым къуэзэрыгуащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
къуэзэрыгуэн: go ro run after or behind sth, pushing and shoving each other
ЦӀыкӀухэр унэ къуагъым къуэзэрыгуащ: the children ran behind the house, pushing and shoving each other
УРЫСЫБЗЭ
къуэзэрыгуэн: зайти, забежать за что-л. толкаясь, напирая друг на друга
ЦӀыкӀухэр унэ къуагъым къуэзэрыгуащ: дети забежали за дом, толкаясь и напирая друг на друга.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.