Wt/kbd/къупхъэ

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > къупхъэ

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA ['qʹʷǝpχɐ]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • къу- + [пхъ] + -э

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: къупхъэ къупхъэр -- къупхъэхэр
Эргативнэ: къупхъэ къупхъэм -- къупхъэхэм
Послеложнэ: къупхъэкӀэ къупхъэмкӀэ къупхъэхэкӀэ къупхъэхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: къупхъэу къупхъэрауэ къупхъэхэу къупхъэхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэр (п. п. пыӀэ) шащӀкӀэ фӀалъхьэу, фӀакъуэу къагъэсэбэп щапхъэ (пкъыгъуэ быдэ гуэрым къыхэщӀыкӀауэ).

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • ПыӀэ къупхъэ.
  • Вакъэм къупхъэ иукӀэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • къупхъэ: last, block, form, mould, shape, template, pattern, sample
  • ПыӀэ къупхъэ: hat mould
  • Вакъэм къупхъэ иукӀэн: put a last in a shoe
УРЫСЫБЗЭ
  • къупхъэ: колодка, форма, шаблон
  • ПыӀэ къупхъэ: форма для шляпы
  • Вакъэм къупхъэ иукӀэн: засунуть колодку в ботинок.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.