Wt/kbd/къишын

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > къишын

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [qʹi:ʂǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • къы- + и- + [ш] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "къишын"-м и спряженэ

Template:Wt/kbd/спр-лъэӏ-къи-д0д-ы

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэр къигъэжын, къыдэхьеяуэ къихын (пэгункӀэ псыкъуийм псы).
  2. Къыдребгъэхьейуэрэ къигъэкӀын.
  3. ЗыщӀыпӀэ къишауэ (машинэ, гу с. ху. е лъэсу) къэшэн.
  4. ЗыщӀыпӀэ къикӀыу къэшэн (ток, газ с. ху.).
  5. ЗыщӀыпӀэ зыгуэр къигъэкӀын (дэӀэпыкъуауэ е убыдауэ).

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Псыкъуийм псы къишын.
  • Тхьэмбыл узым уэтэпс кърашащ.
  • Мэзым пхъэ къишын.
  • Газ къалэм къишын.
  • Жэмыр Ӏуэм къишын.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • къишын: 1. pull, drag sth out of (from inside) sth 2. draw, suck sth out of sth 3. bring (walking, riding or driving) sb or sth from swh 4. put in, install (for example, gas) 5. lead sb out of swh
  • Псыкъуийм псы къишын: to draw water from a well
  • Тхьэмбыл узым уэтэпс кърашащ: to suck sputum from diseased lungs
  • Мэзым пхъэ къишын: bring firewood from the forest
  • Газ къалэм къишын: put in (install) gas in the city
  • Жэмыр Ӏуэм къишын: lead the cow out of the pen
УРЫСЫБЗЭ
  • къишын: 1. вытянуть что-л. изнутри чего-л. 2. вытянуть, всасыванием удалить что-л. 3. привезти, привести кого-что-л. откуда-л. 4. провести что-л. (напр. газ) 5. вывести кого-л. из чего-л.
  • Псыкъуийм псы къишын: взять воду из колодца.
  • Тхьэмбыл узым уэтэпс кърашащ: высосать сукровицу из больных лёгких
  • Мэзым пхъэ къишын: привезти дрова из леса
  • Газ къалэм къишын: провести газ в город
  • Жэмыр Ӏуэм къишын: вывести корову из загона (со скотного двора)
псалъафэ зэпыщӀахэр

Гъыбзэ къишын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: wail
     Урысыбзэ: причитать
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] пӀэм къишын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: make sb mad or furious
     Урысыбзэ: вывести из себя
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Уэрэд къишын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: sing
     Урысыбзэ: петь, распевать
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [qʹi:'ʂǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • къы- + и- + [ш] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "къишын"-м и спряженэ

Template:Wt/kbd/спр-лъэӏ-къи-д0д-ы

МЫХЬЭНЭ

  1. Шыр цӀыкӀу дунейм къытегъэхьэн, джэдыкӀэм къигъэкӀын.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Илъэс къэсыхукӀэ сэ шыру къисшыр мы блэм сфӀишхырт. КӀэрашэ Тембот, Акъсырэ Залымхъан
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 нап. 76
адыгэбзэ урысыбзэ/русский инджылыбзэ/English
Ди къазхэм къаз шыр куэд кърашащ. Наши гуси вывели много гусят. Our geese have hatched a lot of goslings.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Джэджьейхэр кърашащ.
  • къыщишын (къыщреш)

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • къишын: to hatch chicks
  • Джэджьейхэр кърашащ: (the chicken) hatched her chicks
  • къыщишын (къыщреш): hatch chicks swh
УРЫСЫБЗЭ
  • къишын: вывести (птенцов)
  • Джэджьейхэр кърашащ: (курица) вывела птенцов
  • къыщишын (къыщреш): вывести (птенцов) где-л.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/къишын&oldid=5282987"