Wt/kbd/кхъуэфӏэбз

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > кхъуэфӏэбз

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ПЛЪЫФЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [qʹχʷɐ'fʹɐbz]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • [кхъу] + -э + фӏэ- + [бз]

СКЛОНЕНЭ

Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: кхъуэфӏэбз кхъуэфӏэбзыр -- кхъуэфӏэбзхэр
Эргативнэ: кхъуэфӏэбз кхъуэфӏэбзым -- кхъуэфӏэбзхэм
Послеложнэ: кхъуэфӏэбзкӀэ кхъуэфӏэбзымкӀэ кхъуэфӏэбзхэкӀэ кхъуэфӏэбзхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: кхъуэфӏэбзу кхъуэфӏэбзырауэ кхъуэфӏэбзхэу кхъуэфӏэбзхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Дзэ зыӀумытыж, дзагуэ.
  2. Зи жаныр ӀукӀа, зи дзэр мыжан, фӀыуэ пызымыупщӀ, дзагуэ.
  3. Хуэмыху, жаныгъэ зыхэмылъ, дзагуэ.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Джыдэ кхъуэфӀэбз.
  • Шэмэдж кхъуэфӀэбз.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • кхъуэфӏэбз: 1. toothless (about sb) 2. blunt (about cutting instruments) 3. slow, clumsy, sluggist
  • Джыдэ кхъуэфӀэбз: a blunt axe
  • Шэмэдж кхъуэфӀэбз: a blunt scythe
УРЫСЫБЗЭ
  • кхъуэфӏэбз: 1. беззубый (о ком-л.) 2. тупой (о режущих предметах) 3. нерасторопный, неповоротливый
  • Джыдэ кхъуэфӀэбз: тупой топор
  • Шэмэдж кхъуэфӀэбз: тупая коса

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.