Wt/kbd/куу
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ПЛЪЫФЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [kʷu:]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [куу]
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | куу | куур | -- | куухэр |
Эргативнэ: | куу | куум | -- | куухэм |
Послеложнэ: | куукӀэ | куумкӀэ | куухэкӀэ | куухэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | куууэ | куурауэ | куухэу | куухэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Зи лъащӀэр жыжьэ; мычэнж.
ЩАПХЪЭХЭР
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 78 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Ар къуэ куу зэвым къыдож. | Она течет через глубокое, узкое ущелье. | It flows through a deep narrow canyon. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- Псы куу.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- куу: deep, profound
- Псы куу: deep water
УРЫСЫБЗЭ
- куу: глубокий
- Псы куу: глубокая вода
псалъафэ зэпыщӀахэр
Куум зэрыхэгъэхьэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: go far in an argument (between two people) Урысыбзэ: зайти далеко в споре (между собой). Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Куум хыхьэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: go far in an argument (between two people) Урысыбзэ: зайти далеко в споре (между собой). Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
[И] лъабжьэр куун
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: have strong, deep roots (about a person) Урысыбзэ: иметь крепкие, глубокие корни (о человеке) Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
- Ди пащтыхьыжьыр.. биижь губжьауэ и лъабжьэр куут. ПащӀэ Бэчмырзэ
ЩӀэныгъэ куу
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: profound knowledge Урысыбзэ: глубокие знания Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.