АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
ир- + и- + [псэлъ] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "ирипсэлъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ирипсэлъэн
щымыӀэныгъэ:
иримыпсэлъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срипсэлъэн
урипсэлъэн
ирипсэлъэн
дрипсэлъэн
фрипсэлъэн
ирипсэлъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэн
уримыпсэлъэн
иримыпсэлъэн
дримыпсэлъэн
фримыпсэлъэн
иримыпсэлъэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ирипсалъэ!
фрипсалъэ!
щымыӀэныгъэ:
уримыпсалъэ!
фримыпсалъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срырепсалъэ
урырепсалъэ
ирырепсалъэ
дрырепсалъэ
фрырепсалъэ
ирырепсалъэ
щымыӀэныгъэ:
срыремыпсалъэ
урыремыпсалъэ
ирыремыпсалъэ
дрыремыпсалъэ
фрыремыпсалъэ
ирыремыпсалъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сропсалъэ(р)
уропсалъэ(р)
иропсалъэ(р)
дропсалъэ(р)
фропсалъэ(р)
иропсалъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэркъым
урипсалъэркъым
ирипсалъэркъым
дрипсалъэркъым
фрипсалъэркъым
ирипсалъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
срипсалъэ(р)т
урипсалъэ(р)т
ирипсалъэ(р)т
дрипсалъэ(р)т
фрипсалъэ(р)т
ирипсалъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэ(р)тэкъым
урипсалъэ(р)тэкъым
ирипсалъэ(р)тэкъым
дрипсалъэ(р)тэкъым
фрипсалъэ(р)тэкъым
ирипсалъэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъащ
урипсэлъащ
ирипсэлъащ
дрипсэлъащ
фрипсэлъащ
ирипсэлъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъакъым
урипсэлъакъым
ирипсэлъакъым
дрипсэлъакъым
фрипсэлъакъым
ирипсэлъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъат
урипсэлъат
ирипсэлъат
дрипсэлъат
фрипсэлъат
ирипсэлъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъатэкъым
урипсэлъатэкъым
ирипсэлъатэкъым
дрипсэлъатэкъым
фрипсэлъатэкъым
ирипсэлъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъащ
урипсэлъэгъащ
ирипсэлъэгъащ
дрипсэлъэгъащ
фрипсэлъэгъащ
ирипсэлъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъакъым
урипсэлъэгъакъым
ирипсэлъэгъакъым
дрипсэлъэгъакъым
фрипсэлъэгъакъым
ирипсэлъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъат
урипсэлъэгъат
ирипсэлъэгъат
дрипсэлъэгъат
фрипсэлъэгъат
ирипсэлъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъатэкъым
урипсэлъэгъатэкъым
ирипсэлъэгъатэкъым
дрипсэлъэгъатэкъым
фрипсэлъэгъатэкъым
ирипсэлъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
срипсалъэщ
урипсалъэщ
ирипсалъэщ
дрипсалъэщ
фрипсалъэщ
ирипсалъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэкъым
урипсалъэкъым
ирипсалъэкъым
дрипсалъэкъым
фрипсалъэкъым
ирипсалъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
срипсалъэт
урипсалъэт
ирипсалъэт
дрипсалъэт
фрипсалъэт
ирипсалъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэтэкъым
урипсалъэтэкъым
ирипсалъэтэкъым
дрипсалъэтэкъым
фрипсалъэтэкъым
ирипсалъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнщ
урипсэлъэнщ
ирипсэлъэнщ
дрипсэлъэнщ
фрипсэлъэнщ
ирипсэлъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнкъым
урипсэлъэнкъым
ирипсэлъэнкъым
дрипсэлъэнкъым
фрипсэлъэнкъым
ирипсэлъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнущ
урипсэлъэнущ
ирипсэлъэнущ
дрипсэлъэнущ
фрипсэлъэнущ
ирипсэлъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнукъым
урипсэлъэнукъым
ирипсэлъэнукъым
дрипсэлъэнукъым
фрипсэлъэнукъым
ирипсэлъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэрэ
урипсалъэрэ
ирипсалъэрэ
дрипсалъэрэ
фрипсалъэрэ
ирипсалъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэркъэ
урипсалъэркъэ
ирипсалъэркъэ
дрипсалъэркъэ
фрипсалъэркъэ
ирипсалъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
срипсалъэ(р)т
урипсалъэ(р)т
ирипсалъэ(р)т
дрипсалъэ(р)т
фрипсалъэ(р)т
ирипсалъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэ(р)тэкъэ
урипсалъэ(р)тэкъэ
ирипсалъэ(р)тэкъэ
дрипсалъэ(р)тэкъэ
фрипсалъэ(р)тэкъэ
ирипсалъэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъа
урипсэлъа
ирипсэлъа
дрипсэлъа
фрипсэлъа
ирипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъакъэ
урипсэлъакъэ
ирипсэлъакъэ
дрипсэлъакъэ
фрипсэлъакъэ
ирипсэлъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъат
урипсэлъат
ирипсэлъат
дрипсэлъат
фрипсэлъат
ирипсэлъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъатэкъэ
урипсэлъатэкъэ
ирипсэлъатэкъэ
дрипсэлъатэкъэ
фрипсэлъатэкъэ
ирипсэлъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъа
урипсэлъэгъа
ирипсэлъэгъа
дрипсэлъэгъа
фрипсэлъэгъа
ирипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъакъэ
урипсэлъэгъакъэ
ирипсэлъэгъакъэ
дрипсэлъэгъакъэ
фрипсэлъэгъакъэ
ирипсэлъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъат
урипсэлъэгъат
ирипсэлъэгъат
дрипсэлъэгъат
фрипсэлъэгъат
ирипсэлъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъатэкъэ
урипсэлъэгъатэкъэ
ирипсэлъэгъатэкъэ
дрипсэлъэгъатэкъэ
фрипсэлъэгъатэкъэ
ирипсэлъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
срипсалъэ
урипсалъэ
ирипсалъэ
дрипсалъэ
фрипсалъэ
ирипсалъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэкъэ
урипсалъэкъэ
ирипсалъэкъэ
дрипсалъэкъэ
фрипсалъэкъэ
ирипсалъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
срипсалъэт
урипсалъэт
ирипсалъэт
дрипсалъэт
фрипсалъэт
ирипсалъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэтэкъэ
урипсалъэтэкъэ
ирипсалъэтэкъэ
дрипсалъэтэкъэ
фрипсалъэтэкъэ
ирипсалъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэн
урипсэлъэн
ирипсэлъэн
дрипсэлъэн
фрипсэлъэн
ирипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнкъэ
урипсэлъэнкъэ
ирипсэлъэнкъэ
дрипсэлъэнкъэ
фрипсэлъэнкъэ
ирипсэлъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэну
урипсэлъэну
ирипсэлъэну
дрипсэлъэну
фрипсэлъэну
ирипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнукъэ
урипсэлъэнукъэ
ирипсэлъэнукъэ
дрипсэлъэнукъэ
фрипсэлъэнукъэ
ирипсэлъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэмэ
урипсалъэмэ
ирипсалъэмэ
дрипсалъэмэ
фрипсалъэмэ
ирипсалъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсалъэмэ
уримыпсалъэмэ
иримыпсалъэмэ
дримыпсалъэмэ
фримыпсалъэмэ
иримыпсалъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъамэ
урипсэлъамэ
ирипсэлъамэ
дрипсэлъамэ
фрипсэлъамэ
ирипсэлъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъамэ
уримыпсэлъамэ
иримыпсэлъамэ
дримыпсэлъамэ
фримыпсэлъамэ
мыпсэлъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъамэ
урипсэлъэгъамэ
ирипсэлъэгъамэ
дрипсэлъэгъамэ
фрипсэлъэгъамэ
ирипсэлъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэгъамэ
уримыпсэлъэгъамэ
иримыпсэлъэгъамэ
дримыпсэлъэгъамэ
фримыпсэлъэгъамэ
иримыпсэлъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнмэ
урипсэлъэнмэ
ирипсэлъэнмэ
дрипсэлъэнмэ
фрипсэлъэнмэ
ирипсэлъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнмэ
уримыпсэлъэнмэ
иримыпсэлъэнмэ
дримыпсэлъэнмэ
фримыпсэлъэнмэ
иримыпсэлъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнумэ
урипсэлъэнумэ
ирипсэлъэнумэ
дрипсэлъэнумэ
фрипсэлъэнумэ
ирипсэлъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнумэ
уримыпсэлъэнумэ
иримыпсэлъэнумэ
дримыпсэлъэнумэ
фримыпсэлъэнумэ
иримыпсэлъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэтэмэ
урипсалъэтэмэ
ирипсалъэтэмэ
дрипсалъэтэмэ
фрипсалъэтэмэ
ирипсалъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсалъэтэмэ
уримыпсалъэтэмэ
иримыпсалъэтэмэ
дримыпсалъэтэмэ
фримыпсалъэтэмэ
иримыпсалъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъатэмэ
урипсэлъатэмэ
ирипсэлъатэмэ
дрипсэлъатэмэ
фрипсэлъатэмэ
ирипсэлъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъатэмэ
уримыпсэлъатэмэ
иримыпсэлъатэмэ
дримыпсэлъатэмэ
фримыпсэлъатэмэ
иримыпсэлъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъатэмэ
урипсэлъэгъатэмэ
ирипсэлъэгъатэмэ
дрипсэлъэгъатэмэ
фрипсэлъэгъатэмэ
ирипсэлъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэгъатэмэ
уримыпсэлъэгъатэмэ
иримыпсэлъэгъатэмэ
дримыпсэлъэгъатэмэ
фримыпсэлъэгъатэмэ
иримыпсэлъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнтэмэ
урипсэлъэнтэмэ
ирипсэлъэнтэмэ
дрипсэлъэнтэмэ
фрипсэлъэнтэмэ
ирипсэлъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнтэмэ
уримыпсэлъэнтэмэ
иримыпсэлъэнтэмэ
дримыпсэлъэнтэмэ
фримыпсэлъэнтэмэ
иримыпсэлъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнутэмэ
урипсэлъэнутэмэ
ирипсэлъэнутэмэ
дрипсэлъэнутэмэ
фрипсэлъэнутэмэ
ирипсэлъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнутэмэ
уримыпсэлъэнутэмэ
иримыпсэлъэнутэмэ
дримыпсэлъэнутэмэ
фримыпсэлъэнутэмэ
иримыпсэлъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнт
урипсэлъэнт
ирипсэлъэнт
дрипсэлъэнт
фрипсэлъэнт
ирипсэлъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнтэкъым
урипсэлъэнтэкъым
ирипсэлъэнтэкъым
дрипсэлъэнтэкъым
фрипсэлъэнтэкъым
ирипсэлъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнут
урипсэлъэнут
ирипсэлъэнут
дрипсэлъэнут
фрипсэлъэнут
ирипсэлъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнутэкъым
урипсэлъэнутэкъым
ирипсэлъэнутэкъым
дрипсэлъэнутэкъым
фрипсэлъэнутэкъым
ирипсэлъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэми
урипсалъэми
ирипсалъэми
дрипсалъэми
фрипсалъэми
ирипсалъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсалъэми
уримыпсалъэми
иримыпсалъэми
дримыпсалъэми
фримыпсалъэми
иримыпсалъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъами
урипсэлъами
ирипсэлъами
дрипсэлъами
фрипсэлъами
ирипсэлъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъами
уримыпсэлъами
иримыпсэлъами
дримыпсэлъами
фримыпсэлъами
иримыпсэлъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъами
урипсэлъэгъами
ирипсэлъэгъами
дрипсэлъэгъами
фрипсэлъэгъами
ирипсэлъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэгъами
уримыпсэлъэгъами
иримыпсэлъэгъами
дримыпсэлъэгъами
фримыпсэлъэгъами
иримыпсэлъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнми
урипсэлъэнми
ирипсэлъэнми
дрипсэлъэнми
фрипсэлъэнми
ирипсэлъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнми
уримыпсэлъэнми
иримыпсэлъэнми
дримыпсэлъэнми
фримыпсэлъэнми
иримыпсэлъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнуми
урипсэлъэнуми
ирипсэлъэнуми
дрипсэлъэнуми
фрипсэлъэнуми
ирипсэлъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнуми
уримыпсэлъэнуми
иримыпсэлъэнуми
дримыпсэлъэнуми
фримыпсэлъэнуми
иримыпсэлъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэтэми
урипсалъэтэми
ирипсалъэтэми
дрипсалъэтэми
фрипсалъэтэми
ирипсалъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсалъэтэми
уримыпсалъэтэми
иримыпсалъэтэми
дримыпсалъэтэми
фримыпсалъэтэми
иримыпсалъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъатэми
урипсэлъатэми
ирипсэлъатэми
дрипсэлъатэми
фрипсэлъатэми
ирипсэлъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъатэми
уримыпсэлъатэми
иримыпсэлъатэми
дримыпсэлъатэми
фримыпсэлъатэми
иримыпсэлъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъатэми
урипсэлъэгъатэми
ирипсэлъэгъатэми
дрипсэлъэгъатэми
фрипсэлъэгъатэми
ирипсэлъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэгъатэми
уримыпсэлъэгъатэми
иримыпсэлъэгъатэми
дримыпсэлъэгъатэми
фримыпсэлъэгъатэми
иримыпсэлъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнтэми
урипсэлъэнтэми
ирипсэлъэнтэми
дрипсэлъэнтэми
фрипсэлъэнтэми
ирипсэлъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнтэми
уримыпсэлъэнтэми
иримыпсэлъэнтэми
дримыпсэлъэнтэми
фримыпсэлъэнтэми
иримыпсэлъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнутэми
урипсэлъэнутэми
ирипсэлъэнутэми
дрипсэлъэнутэми
фрипсэлъэнутэми
ирипсэлъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнутэми
уримыпсэлъэнутэми
иримыпсэлъэнутэми
дримыпсэлъэнутэми
фримыпсэлъэнутэми
иримыпсэлъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срипсэлъаи
урипсэлъаи
ирипсэлъаи
дрипсэлъаи
фрипсэлъаи
ирипсэлъаи
щымыӀэныгъэ:
срипсэлъакъыми
урипсэлъакъыми
ирипсэлъакъыми
дрипсэлъакъыми
фрипсэлъакъыми
ирипсэлъакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срипсэлъащэрэт
урипсэлъащэрэт
ирипсэлъащэрэт
дрипсэлъащэрэт
фрипсэлъащэрэт
ирипсэлъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъащэрэт
уримыпсэлъащэрэт
иримыпсэлъащэрэт
дримыпсэлъащэрэт
фримыпсэлъащэрэт
иримыпсэлъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнщ
урипсэлъагъэнщ
ирипсэлъагъэнщ
дрипсэлъагъэнщ
фрипсэлъагъэнщ
ирипсэлъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнкъым
урипсэлъагъэнкъым
ирипсэлъагъэнкъым
дрипсэлъагъэнкъым
фрипсэлъагъэнкъым
ирипсэлъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнт
урипсэлъагъэнт
ирипсэлъагъэнт
дрипсэлъагъэнт
фрипсэлъагъэнт
ирипсэлъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнтэкъым
урипсэлъагъэнтэкъым
ирипсэлъагъэнтэкъым
дрипсэлъагъэнтэкъым
фрипсэлъагъэнтэкъым
ирипсэлъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэн
урипсэлъагъэн
ирипсэлъагъэн
дрипсэлъагъэн
фрипсэлъагъэн
ирипсэлъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнкъэ
урипсэлъагъэнкъэ
ирипсэлъагъэнкъэ
дрипсэлъагъэнкъэ
фрипсэлъагъэнкъэ
ирипсэлъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнт
урипсэлъагъэнт
ирипсэлъагъэнт
дрипсэлъагъэнт
фрипсэлъагъэнт
ирипсэлъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнтэкъэ
урипсэлъагъэнтэкъэ
ирипсэлъагъэнтэкъэ
дрипсэлъагъэнтэкъэ
фрипсэлъагъэнтэкъэ
ирипсэлъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнущ
урипсэлъагъэнущ
ирипсэлъагъэнущ
дрипсэлъагъэнущ
фрипсэлъагъэнущ
ирипсэлъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнукъым
урипсэлъагъэнукъым
ирипсэлъагъэнукъым
дрипсэлъагъэнукъым
фрипсэлъагъэнукъым
ирипсэлъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнут
урипсэлъагъэнут
ирипсэлъагъэнут
дрипсэлъагъэнут
фрипсэлъагъэнут
ирипсэлъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнутэкъым
урипсэлъагъэнутэкъым
ирипсэлъагъэнутэкъым
дрипсэлъагъэнутэкъым
фрипсэлъагъэнутэкъым
ирипсэлъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэну
урипсэлъагъэну
ирипсэлъагъэну
дрипсэлъагъэну
фрипсэлъагъэну
ирипсэлъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнукъэ
урипсэлъагъэнукъэ
ирипсэлъагъэнукъэ
дрипсэлъагъэнукъэ
фрипсэлъагъэнукъэ
ирипсэлъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнут
урипсэлъагъэнут
ирипсэлъагъэнут
дрипсэлъагъэнут
фрипсэлъагъэнут
ирипсэлъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнутэкъэ
урипсэлъагъэнутэкъэ
ирипсэлъагъэнутэкъэ
дрипсэлъагъэнутэкъэ
фрипсэлъагъэнутэкъэ
ирипсэлъагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
срипсалъэ
урипсалъэ
ирипсалъэ
дрипсалъэ
фрипсалъэ
ирипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсалъэ
уримыпсалъэ
иримыпсалъэ
дримыпсалъэ
фримыпсалъэ
иримыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъа
урипсэлъа
ирипсэлъа
дрипсэлъа
фрипсэлъа
ирипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъа
уримыпсэлъа
иримыпсэлъа
дримыпсэлъа
фримыпсэлъа
иримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъэгъа
урипсэлъэгъа
ирипсэлъэгъа
дрипсэлъэгъа
фрипсэлъэгъа
ирипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъэгъа
уримыпсэлъэгъа
иримыпсэлъэгъа
дримыпсэлъэгъа
фримыпсэлъэгъа
иримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъэн
урипсэлъэн
ирипсэлъэн
дрипсэлъэн
фрипсэлъэн
ирипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъэн
уримыпсэлъэн
иримыпсэлъэн
дримыпсэлъэн
фримыпсэлъэн
иримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъэну
урипсэлъэну
ирипсэлъэну
дрипсэлъэну
фрипсэлъэну
ирипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъэну
уримыпсэлъэну
иримыпсэлъэну
дримыпсэлъэну
фримыпсэлъэну
иримыпсэлъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсалъэ
узэрырипсалъэ
зэрырипсалъэ
дызэрырипсалъэ
фызэрырипсалъэ
зэрырипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсалъэ
узэрыримыпсалъэ
зэрыримыпсалъэ
дызэрыримыпсалъэ
фызэрыримыпсалъэ
мызэрырипсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсэлъа
узэрырипсэлъа
зэрырипсэлъа
дызэрырипсэлъа
фызэрырипсэлъа
зэрырипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсэлъа
узэрыримыпсэлъа
зэрыримыпсэлъа
дызэрыримыпсэлъа
фызэрыримыпсэлъа
зэрыримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсэлъэгъа
узэрырипсэлъэгъа
зэрырипсэлъэгъа
дызэрырипсэлъэгъа
фызэрырипсэлъэгъа
зэрырипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсэлъэгъа
узэрыримыпсэлъэгъа
зэрыримыпсэлъэгъа
дызэрыримыпсэлъэгъа
фызэрыримыпсэлъэгъа
зэрыримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсэлъэн
узэрырипсэлъэн
зэрырипсэлъэн
дызэрырипсэлъэн
фызэрырипсэлъэн
зэрырипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсэлъэн
узэрыримыпсэлъэн
зэрыримыпсэлъэн
дызэрыримыпсэлъэн
фызэрыримыпсэлъэн
зэрыримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсэлъэну
узэрырипсэлъэну
зэрырипсэлъэну
дызэрырипсэлъэну
фызэрырипсэлъэну
зэрырипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсэлъэну
узэрыримыпсэлъэну
зэрыримыпсэлъэну
дызэрыримыпсэлъэну
фызэрыримыпсэлъэну
зэрыримыпсэлъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсалъэ
ущрипсалъэ
щрипсалъэ
дыщрипсалъэ
фыщрипсалъэ
щрипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсалъэ
ущримыпсалъэ
щримыпсалъэ
дыщримыпсалъэ
фыщримыпсалъэ
щримыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсэлъа
ущрипсэлъа
щрипсэлъа
дыщрипсэлъа
фыщрипсэлъа
щрипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсэлъа
ущримыпсэлъа
щримыпсэлъа
дыщримыпсэлъа
фыщримыпсэлъа
щримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсэлъэгъа
ущрипсэлъэгъа
щрипсэлъэгъа
дыщрипсэлъэгъа
фыщрипсэлъэгъа
щрипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсэлъэгъа
ущримыпсэлъэгъа
щримыпсэлъэгъа
дыщримыпсэлъэгъа
фыщримыпсэлъэгъа
щримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсэлъэн
ущрипсэлъэн
щрипсэлъэн
дыщрипсэлъэн
фыщрипсэлъэн
щрипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсэлъэн
ущримыпсэлъэн
щримыпсэлъэн
дыщримыпсэлъэн
фыщримыпсэлъэн
щримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсэлъэну
ущрипсэлъэну
щрипсэлъэну
дыщрипсэлъэну
фыщрипсэлъэну
щрипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсэлъэну
ущримыпсэлъэну
щримыпсэлъэну
дыщримыпсэлъэну
фыщримыпсэлъэну
щримыпсэлъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсалъэ
уздрипсалъэ
здрипсалъэ
дыздрипсалъэ
фыздрипсалъэ
здрипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсалъэ
уздримыпсалъэ
здримыпсалъэ
дыздримыпсалъэ
фыздримыпсалъэ
здримыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсэлъа
уздрипсэлъа
здрипсэлъа
дыздрипсэлъа
фыздрипсэлъа
здрипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсэлъа
уздримыпсэлъа
здримыпсэлъа
дыздримыпсэлъа
фыздримыпсэлъа
здримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсэлъэгъа
уздрипсэлъэгъа
здрипсэлъэгъа
дыздрипсэлъэгъа
фыздрипсэлъэгъа
здрипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсэлъэгъа
уздримыпсэлъэгъа
здримыпсэлъэгъа
дыздримыпсэлъэгъа
фыздримыпсэлъэгъа
здримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсэлъэн
уздрипсэлъэн
здрипсэлъэн
дыздрипсэлъэн
фыздрипсэлъэн
здрипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсэлъэн
уздримыпсэлъэн
здримыпсэлъэн
дыздримыпсэлъэн
фыздримыпсэлъэн
здримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсэлъэну
уздрипсэлъэну
здрипсэлъэну
дыздрипсэлъэну
фыздрипсэлъэну
здрипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсэлъэну
уздримыпсэлъэну
здримыпсэлъэну
дыздримыпсэлъэну
фыздримыпсэлъэну
здримыпсэлъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсалъэ
ущӀрипсалъэ
щӀрипсалъэ
дыщӀрипсалъэ
фыщӀрипсалъэ
щӀрипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсалъэ
ущӀримыпсалъэ
щӀримыпсалъэ
дыщӀримыпсалъэ
фыщӀримыпсалъэ
щӀримыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсэлъа
ущӀрипсэлъа
щӀрипсэлъа
дыщӀрипсэлъа
фыщӀрипсэлъа
щӀрипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсэлъа
ущӀримыпсэлъа
щӀримыпсэлъа
дыщӀримыпсэлъа
фыщӀримыпсэлъа
щӀримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсэлъэгъа
ущӀрипсэлъэгъа
щӀрипсэлъэгъа
дыщӀрипсэлъэгъа
фыщӀрипсэлъэгъа
щӀрипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсэлъэгъа
ущӀримыпсэлъэгъа
щӀримыпсэлъэгъа
дыщӀримыпсэлъэгъа
фыщӀримыпсэлъэгъа
щӀримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсэлъэн
ущӀрипсэлъэн
щӀрипсэлъэн
дыщӀрипсэлъэн
фыщӀрипсэлъэн
щӀрипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсэлъэн
ущӀримыпсэлъэн
щӀримыпсэлъэн
дыщӀримыпсэлъэн
фыщӀримыпсэлъэн
щӀримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсэлъэну
ущӀрипсэлъэну
щӀрипсэлъэну
дыщӀрипсэлъэну
фыщӀрипсэлъэну
щӀрипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсэлъэну
ущӀримыпсэлъэну
щӀримыпсэлъэну
дыщӀримыпсэлъэну
фыщӀримыпсэлъэну
щӀримыпсэлъэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
срипсалъэу
урипсалъэу
ирипсалъэу
дрипсалъэу
фрипсалъэу
ирипсалъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсалъэу
уримыпсалъэу
иримыпсалъэу
дримыпсалъэу
фримыпсалъэу
иримыпсалъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъауэ
урипсэлъауэ
ирипсэлъауэ
дрипсэлъауэ
фрипсэлъауэ
ирипсэлъауэ / ирипсэлъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъауэ
уримыпсэлъауэ
иримыпсэлъауэ
дримыпсэлъауэ
фримыпсэлъауэ
иримыпсэлъауэ(хэ) / иримыпсэлъа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
срипсалъэурэ
урипсалъэурэ
ирипсалъэурэ
дрипсалъэурэ
фрипсалъэурэ
ирипсалъэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сримыпсалъэурэ
уримыпсалъэурэ
иримыпсалъэурэ
дримыпсалъэурэ
фримыпсалъэурэ
иримыпсалъэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбропсалъэ
сропсалъэ
--
сывропсалъэ
саропсалъэ
уэ
усропсалъэ
--
уропсалъэ
удропсалъэ
--
уаропсалъэ
ар
сропсалъэ
бропсалъэ
иропсалъэ
дропсалъэ
фропсалъэ
яропсалъэ
дэ
--
дыбропсалъэ
дропсалъэ
--
дывропсалъэ
даропсалъэ
фэ
фысропсалъэ
--
фропсалъэ
фыдропсалъэ
--
фаропсалъэ
ахэр
сропсалъэ(хэ)
бропсалъэ(хэ)
иропсалъэ(хэ)
дропсалъэ(хэ)
фропсалъэ(хэ)
яропсалъэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псалъ]э
[псалъ]эр
--
[псалъ]эхэр
Эргативнэ:
[псалъ]э
[псалъ]эм
--
[псалъ]эхэм
Послеложнэ:
[псалъ]экӀэ
[псалъ]эмкӀэ
[псалъ]эхэкӀэ
[псалъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[псалъ]эуэ
[псалъ]эрауэ
[псалъ]эхэу
[псалъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псэлъ]а
[псэлъ]ар
--
[псэлъ]ахэр
Эргативнэ:
[псэлъ]а
[псэлъ]ам
--
[псэлъ]ахэм
Послеложнэ:
[псэлъ]акӀэ
[псэлъ]амкӀэ
[псэлъ]ахэкӀэ
[псэлъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[псэлъ]ауэ
[псэлъ]арауэ
[псэлъ]ахэу
[псэлъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псэлъ]эн
[псэлъ]эныр
--
[псэлъ]энхэр
Эргативнэ:
[псэлъ]эн
[псэлъ]эным
--
[псэлъ]энхэм
Послеложнэ:
[псэлъ]энкӀэ
[псэлъ]энымкӀэ
[псэлъ]энхэкӀэ
[псэлъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[псэлъ]эну
[псэлъ]энырауэ
[псэлъ]энхэу
[псэлъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псэлъ]эну
[псэлъ]энур
--
[псэлъ]энухэр
Эргативнэ:
[псэлъ]эну
[псэлъ]энум
--
[псэлъ]энухэм
Послеложнэ:
[псэлъ]энукӀэ
[псэлъ]энумкӀэ
[псэлъ]энухэкӀэ
[псэлъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[псэлъ]энууэ
[псэлъ]энурауэ
[псэлъ]энухэу
[псэлъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэр гъэхъыбарын, зыгуэрым тепсэлъыхьын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
ирипсэлъэн: talk about or discuss sth
УРЫСЫБЗЭ
ирипсэлъэн: обсуждать что-л., говорить о чём-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
ир- + и- + [псэлъ] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "ирипсэлъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ирипсэлъэн
щымыӀэныгъэ:
иримыпсэлъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срипсэлъэн
урипсэлъэн
ирипсэлъэн
дрипсэлъэн
фрипсэлъэн
ирипсэлъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэн
уримыпсэлъэн
иримыпсэлъэн
дримыпсэлъэн
фримыпсэлъэн
иримыпсэлъэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ирипсалъэ!
фрипсалъэ!
щымыӀэныгъэ:
уримыпсалъэ!
фримыпсалъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срырепсалъэ
урырепсалъэ
ирырепсалъэ
дрырепсалъэ
фрырепсалъэ
ирырепсалъэ
щымыӀэныгъэ:
срыремыпсалъэ
урыремыпсалъэ
ирыремыпсалъэ
дрыремыпсалъэ
фрыремыпсалъэ
ирыремыпсалъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сропсалъэ(р)
уропсалъэ(р)
иропсалъэ(р)
дропсалъэ(р)
фропсалъэ(р)
иропсалъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэркъым
урипсалъэркъым
ирипсалъэркъым
дрипсалъэркъым
фрипсалъэркъым
ирипсалъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
срипсалъэ(р)т
урипсалъэ(р)т
ирипсалъэ(р)т
дрипсалъэ(р)т
фрипсалъэ(р)т
ирипсалъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэ(р)тэкъым
урипсалъэ(р)тэкъым
ирипсалъэ(р)тэкъым
дрипсалъэ(р)тэкъым
фрипсалъэ(р)тэкъым
ирипсалъэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъащ
урипсэлъащ
ирипсэлъащ
дрипсэлъащ
фрипсэлъащ
ирипсэлъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъакъым
урипсэлъакъым
ирипсэлъакъым
дрипсэлъакъым
фрипсэлъакъым
ирипсэлъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъат
урипсэлъат
ирипсэлъат
дрипсэлъат
фрипсэлъат
ирипсэлъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъатэкъым
урипсэлъатэкъым
ирипсэлъатэкъым
дрипсэлъатэкъым
фрипсэлъатэкъым
ирипсэлъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъащ
урипсэлъэгъащ
ирипсэлъэгъащ
дрипсэлъэгъащ
фрипсэлъэгъащ
ирипсэлъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъакъым
урипсэлъэгъакъым
ирипсэлъэгъакъым
дрипсэлъэгъакъым
фрипсэлъэгъакъым
ирипсэлъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъат
урипсэлъэгъат
ирипсэлъэгъат
дрипсэлъэгъат
фрипсэлъэгъат
ирипсэлъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъатэкъым
урипсэлъэгъатэкъым
ирипсэлъэгъатэкъым
дрипсэлъэгъатэкъым
фрипсэлъэгъатэкъым
ирипсэлъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
срипсалъэщ
урипсалъэщ
ирипсалъэщ
дрипсалъэщ
фрипсалъэщ
ирипсалъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэкъым
урипсалъэкъым
ирипсалъэкъым
дрипсалъэкъым
фрипсалъэкъым
ирипсалъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
срипсалъэт
урипсалъэт
ирипсалъэт
дрипсалъэт
фрипсалъэт
ирипсалъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэтэкъым
урипсалъэтэкъым
ирипсалъэтэкъым
дрипсалъэтэкъым
фрипсалъэтэкъым
ирипсалъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнщ
урипсэлъэнщ
ирипсэлъэнщ
дрипсэлъэнщ
фрипсэлъэнщ
ирипсэлъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнкъым
урипсэлъэнкъым
ирипсэлъэнкъым
дрипсэлъэнкъым
фрипсэлъэнкъым
ирипсэлъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнущ
урипсэлъэнущ
ирипсэлъэнущ
дрипсэлъэнущ
фрипсэлъэнущ
ирипсэлъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнукъым
урипсэлъэнукъым
ирипсэлъэнукъым
дрипсэлъэнукъым
фрипсэлъэнукъым
ирипсэлъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэрэ
урипсалъэрэ
ирипсалъэрэ
дрипсалъэрэ
фрипсалъэрэ
ирипсалъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэркъэ
урипсалъэркъэ
ирипсалъэркъэ
дрипсалъэркъэ
фрипсалъэркъэ
ирипсалъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
срипсалъэ(р)т
урипсалъэ(р)т
ирипсалъэ(р)т
дрипсалъэ(р)т
фрипсалъэ(р)т
ирипсалъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэ(р)тэкъэ
урипсалъэ(р)тэкъэ
ирипсалъэ(р)тэкъэ
дрипсалъэ(р)тэкъэ
фрипсалъэ(р)тэкъэ
ирипсалъэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъа
урипсэлъа
ирипсэлъа
дрипсэлъа
фрипсэлъа
ирипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъакъэ
урипсэлъакъэ
ирипсэлъакъэ
дрипсэлъакъэ
фрипсэлъакъэ
ирипсэлъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъат
урипсэлъат
ирипсэлъат
дрипсэлъат
фрипсэлъат
ирипсэлъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъатэкъэ
урипсэлъатэкъэ
ирипсэлъатэкъэ
дрипсэлъатэкъэ
фрипсэлъатэкъэ
ирипсэлъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъа
урипсэлъэгъа
ирипсэлъэгъа
дрипсэлъэгъа
фрипсэлъэгъа
ирипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъакъэ
урипсэлъэгъакъэ
ирипсэлъэгъакъэ
дрипсэлъэгъакъэ
фрипсэлъэгъакъэ
ирипсэлъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъат
урипсэлъэгъат
ирипсэлъэгъат
дрипсэлъэгъат
фрипсэлъэгъат
ирипсэлъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъатэкъэ
урипсэлъэгъатэкъэ
ирипсэлъэгъатэкъэ
дрипсэлъэгъатэкъэ
фрипсэлъэгъатэкъэ
ирипсэлъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
срипсалъэ
урипсалъэ
ирипсалъэ
дрипсалъэ
фрипсалъэ
ирипсалъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэкъэ
урипсалъэкъэ
ирипсалъэкъэ
дрипсалъэкъэ
фрипсалъэкъэ
ирипсалъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
срипсалъэт
урипсалъэт
ирипсалъэт
дрипсалъэт
фрипсалъэт
ирипсалъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
срипсалъэтэкъэ
урипсалъэтэкъэ
ирипсалъэтэкъэ
дрипсалъэтэкъэ
фрипсалъэтэкъэ
ирипсалъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэн
урипсэлъэн
ирипсэлъэн
дрипсэлъэн
фрипсэлъэн
ирипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнкъэ
урипсэлъэнкъэ
ирипсэлъэнкъэ
дрипсэлъэнкъэ
фрипсэлъэнкъэ
ирипсэлъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэну
урипсэлъэну
ирипсэлъэну
дрипсэлъэну
фрипсэлъэну
ирипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнукъэ
урипсэлъэнукъэ
ирипсэлъэнукъэ
дрипсэлъэнукъэ
фрипсэлъэнукъэ
ирипсэлъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэмэ
урипсалъэмэ
ирипсалъэмэ
дрипсалъэмэ
фрипсалъэмэ
ирипсалъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсалъэмэ
уримыпсалъэмэ
иримыпсалъэмэ
дримыпсалъэмэ
фримыпсалъэмэ
иримыпсалъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъамэ
урипсэлъамэ
ирипсэлъамэ
дрипсэлъамэ
фрипсэлъамэ
ирипсэлъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъамэ
уримыпсэлъамэ
иримыпсэлъамэ
дримыпсэлъамэ
фримыпсэлъамэ
мыпсэлъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъамэ
урипсэлъэгъамэ
ирипсэлъэгъамэ
дрипсэлъэгъамэ
фрипсэлъэгъамэ
ирипсэлъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэгъамэ
уримыпсэлъэгъамэ
иримыпсэлъэгъамэ
дримыпсэлъэгъамэ
фримыпсэлъэгъамэ
иримыпсэлъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнмэ
урипсэлъэнмэ
ирипсэлъэнмэ
дрипсэлъэнмэ
фрипсэлъэнмэ
ирипсэлъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнмэ
уримыпсэлъэнмэ
иримыпсэлъэнмэ
дримыпсэлъэнмэ
фримыпсэлъэнмэ
иримыпсэлъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнумэ
урипсэлъэнумэ
ирипсэлъэнумэ
дрипсэлъэнумэ
фрипсэлъэнумэ
ирипсэлъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнумэ
уримыпсэлъэнумэ
иримыпсэлъэнумэ
дримыпсэлъэнумэ
фримыпсэлъэнумэ
иримыпсэлъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэтэмэ
урипсалъэтэмэ
ирипсалъэтэмэ
дрипсалъэтэмэ
фрипсалъэтэмэ
ирипсалъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсалъэтэмэ
уримыпсалъэтэмэ
иримыпсалъэтэмэ
дримыпсалъэтэмэ
фримыпсалъэтэмэ
иримыпсалъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъатэмэ
урипсэлъатэмэ
ирипсэлъатэмэ
дрипсэлъатэмэ
фрипсэлъатэмэ
ирипсэлъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъатэмэ
уримыпсэлъатэмэ
иримыпсэлъатэмэ
дримыпсэлъатэмэ
фримыпсэлъатэмэ
иримыпсэлъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъатэмэ
урипсэлъэгъатэмэ
ирипсэлъэгъатэмэ
дрипсэлъэгъатэмэ
фрипсэлъэгъатэмэ
ирипсэлъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэгъатэмэ
уримыпсэлъэгъатэмэ
иримыпсэлъэгъатэмэ
дримыпсэлъэгъатэмэ
фримыпсэлъэгъатэмэ
иримыпсэлъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнтэмэ
урипсэлъэнтэмэ
ирипсэлъэнтэмэ
дрипсэлъэнтэмэ
фрипсэлъэнтэмэ
ирипсэлъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнтэмэ
уримыпсэлъэнтэмэ
иримыпсэлъэнтэмэ
дримыпсэлъэнтэмэ
фримыпсэлъэнтэмэ
иримыпсэлъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнутэмэ
урипсэлъэнутэмэ
ирипсэлъэнутэмэ
дрипсэлъэнутэмэ
фрипсэлъэнутэмэ
ирипсэлъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнутэмэ
уримыпсэлъэнутэмэ
иримыпсэлъэнутэмэ
дримыпсэлъэнутэмэ
фримыпсэлъэнутэмэ
иримыпсэлъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнт
урипсэлъэнт
ирипсэлъэнт
дрипсэлъэнт
фрипсэлъэнт
ирипсэлъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнтэкъым
урипсэлъэнтэкъым
ирипсэлъэнтэкъым
дрипсэлъэнтэкъым
фрипсэлъэнтэкъым
ирипсэлъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнут
урипсэлъэнут
ирипсэлъэнут
дрипсэлъэнут
фрипсэлъэнут
ирипсэлъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
срипсэлъэнутэкъым
урипсэлъэнутэкъым
ирипсэлъэнутэкъым
дрипсэлъэнутэкъым
фрипсэлъэнутэкъым
ирипсэлъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэми
урипсалъэми
ирипсалъэми
дрипсалъэми
фрипсалъэми
ирипсалъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсалъэми
уримыпсалъэми
иримыпсалъэми
дримыпсалъэми
фримыпсалъэми
иримыпсалъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъами
урипсэлъами
ирипсэлъами
дрипсэлъами
фрипсэлъами
ирипсэлъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъами
уримыпсэлъами
иримыпсэлъами
дримыпсэлъами
фримыпсэлъами
иримыпсэлъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъами
урипсэлъэгъами
ирипсэлъэгъами
дрипсэлъэгъами
фрипсэлъэгъами
ирипсэлъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэгъами
уримыпсэлъэгъами
иримыпсэлъэгъами
дримыпсэлъэгъами
фримыпсэлъэгъами
иримыпсэлъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнми
урипсэлъэнми
ирипсэлъэнми
дрипсэлъэнми
фрипсэлъэнми
ирипсэлъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнми
уримыпсэлъэнми
иримыпсэлъэнми
дримыпсэлъэнми
фримыпсэлъэнми
иримыпсэлъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнуми
урипсэлъэнуми
ирипсэлъэнуми
дрипсэлъэнуми
фрипсэлъэнуми
ирипсэлъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнуми
уримыпсэлъэнуми
иримыпсэлъэнуми
дримыпсэлъэнуми
фримыпсэлъэнуми
иримыпсэлъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
срипсалъэтэми
урипсалъэтэми
ирипсалъэтэми
дрипсалъэтэми
фрипсалъэтэми
ирипсалъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсалъэтэми
уримыпсалъэтэми
иримыпсалъэтэми
дримыпсалъэтэми
фримыпсалъэтэми
иримыпсалъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
срипсэлъатэми
урипсэлъатэми
ирипсэлъатэми
дрипсэлъатэми
фрипсэлъатэми
ирипсэлъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъатэми
уримыпсэлъатэми
иримыпсэлъатэми
дримыпсэлъатэми
фримыпсэлъатэми
иримыпсэлъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
срипсэлъэгъатэми
урипсэлъэгъатэми
ирипсэлъэгъатэми
дрипсэлъэгъатэми
фрипсэлъэгъатэми
ирипсэлъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэгъатэми
уримыпсэлъэгъатэми
иримыпсэлъэгъатэми
дримыпсэлъэгъатэми
фримыпсэлъэгъатэми
иримыпсэлъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнтэми
урипсэлъэнтэми
ирипсэлъэнтэми
дрипсэлъэнтэми
фрипсэлъэнтэми
ирипсэлъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнтэми
уримыпсэлъэнтэми
иримыпсэлъэнтэми
дримыпсэлъэнтэми
фримыпсэлъэнтэми
иримыпсэлъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
срипсэлъэнутэми
урипсэлъэнутэми
ирипсэлъэнутэми
дрипсэлъэнутэми
фрипсэлъэнутэми
ирипсэлъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъэнутэми
уримыпсэлъэнутэми
иримыпсэлъэнутэми
дримыпсэлъэнутэми
фримыпсэлъэнутэми
иримыпсэлъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срипсэлъаи
урипсэлъаи
ирипсэлъаи
дрипсэлъаи
фрипсэлъаи
ирипсэлъаи
щымыӀэныгъэ:
срипсэлъакъыми
урипсэлъакъыми
ирипсэлъакъыми
дрипсэлъакъыми
фрипсэлъакъыми
ирипсэлъакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срипсэлъащэрэт
урипсэлъащэрэт
ирипсэлъащэрэт
дрипсэлъащэрэт
фрипсэлъащэрэт
ирипсэлъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сримыпсэлъащэрэт
уримыпсэлъащэрэт
иримыпсэлъащэрэт
дримыпсэлъащэрэт
фримыпсэлъащэрэт
иримыпсэлъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнщ
урипсэлъагъэнщ
ирипсэлъагъэнщ
дрипсэлъагъэнщ
фрипсэлъагъэнщ
ирипсэлъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнкъым
урипсэлъагъэнкъым
ирипсэлъагъэнкъым
дрипсэлъагъэнкъым
фрипсэлъагъэнкъым
ирипсэлъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнт
урипсэлъагъэнт
ирипсэлъагъэнт
дрипсэлъагъэнт
фрипсэлъагъэнт
ирипсэлъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнтэкъым
урипсэлъагъэнтэкъым
ирипсэлъагъэнтэкъым
дрипсэлъагъэнтэкъым
фрипсэлъагъэнтэкъым
ирипсэлъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэн
урипсэлъагъэн
ирипсэлъагъэн
дрипсэлъагъэн
фрипсэлъагъэн
ирипсэлъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнкъэ
урипсэлъагъэнкъэ
ирипсэлъагъэнкъэ
дрипсэлъагъэнкъэ
фрипсэлъагъэнкъэ
ирипсэлъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнт
урипсэлъагъэнт
ирипсэлъагъэнт
дрипсэлъагъэнт
фрипсэлъагъэнт
ирипсэлъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнтэкъэ
урипсэлъагъэнтэкъэ
ирипсэлъагъэнтэкъэ
дрипсэлъагъэнтэкъэ
фрипсэлъагъэнтэкъэ
ирипсэлъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнущ
урипсэлъагъэнущ
ирипсэлъагъэнущ
дрипсэлъагъэнущ
фрипсэлъагъэнущ
ирипсэлъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнукъым
урипсэлъагъэнукъым
ирипсэлъагъэнукъым
дрипсэлъагъэнукъым
фрипсэлъагъэнукъым
ирипсэлъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнут
урипсэлъагъэнут
ирипсэлъагъэнут
дрипсэлъагъэнут
фрипсэлъагъэнут
ирипсэлъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнутэкъым
урипсэлъагъэнутэкъым
ирипсэлъагъэнутэкъым
дрипсэлъагъэнутэкъым
фрипсэлъагъэнутэкъым
ирипсэлъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэну
урипсэлъагъэну
ирипсэлъагъэну
дрипсэлъагъэну
фрипсэлъагъэну
ирипсэлъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнукъэ
урипсэлъагъэнукъэ
ирипсэлъагъэнукъэ
дрипсэлъагъэнукъэ
фрипсэлъагъэнукъэ
ирипсэлъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнут
урипсэлъагъэнут
ирипсэлъагъэнут
дрипсэлъагъэнут
фрипсэлъагъэнут
ирипсэлъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
срипсэлъагъэнутэкъэ
урипсэлъагъэнутэкъэ
ирипсэлъагъэнутэкъэ
дрипсэлъагъэнутэкъэ
фрипсэлъагъэнутэкъэ
ирипсэлъагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
срипсалъэ
урипсалъэ
ирипсалъэ
дрипсалъэ
фрипсалъэ
ирипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсалъэ
уримыпсалъэ
иримыпсалъэ
дримыпсалъэ
фримыпсалъэ
иримыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъа
урипсэлъа
ирипсэлъа
дрипсэлъа
фрипсэлъа
ирипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъа
уримыпсэлъа
иримыпсэлъа
дримыпсэлъа
фримыпсэлъа
иримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъэгъа
урипсэлъэгъа
ирипсэлъэгъа
дрипсэлъэгъа
фрипсэлъэгъа
ирипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъэгъа
уримыпсэлъэгъа
иримыпсэлъэгъа
дримыпсэлъэгъа
фримыпсэлъэгъа
иримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъэн
урипсэлъэн
ирипсэлъэн
дрипсэлъэн
фрипсэлъэн
ирипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъэн
уримыпсэлъэн
иримыпсэлъэн
дримыпсэлъэн
фримыпсэлъэн
иримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъэну
урипсэлъэну
ирипсэлъэну
дрипсэлъэну
фрипсэлъэну
ирипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъэну
уримыпсэлъэну
иримыпсэлъэну
дримыпсэлъэну
фримыпсэлъэну
иримыпсэлъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсалъэ
узэрырипсалъэ
зэрырипсалъэ
дызэрырипсалъэ
фызэрырипсалъэ
зэрырипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсалъэ
узэрыримыпсалъэ
зэрыримыпсалъэ
дызэрыримыпсалъэ
фызэрыримыпсалъэ
мызэрырипсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсэлъа
узэрырипсэлъа
зэрырипсэлъа
дызэрырипсэлъа
фызэрырипсэлъа
зэрырипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсэлъа
узэрыримыпсэлъа
зэрыримыпсэлъа
дызэрыримыпсэлъа
фызэрыримыпсэлъа
зэрыримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсэлъэгъа
узэрырипсэлъэгъа
зэрырипсэлъэгъа
дызэрырипсэлъэгъа
фызэрырипсэлъэгъа
зэрырипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсэлъэгъа
узэрыримыпсэлъэгъа
зэрыримыпсэлъэгъа
дызэрыримыпсэлъэгъа
фызэрыримыпсэлъэгъа
зэрыримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсэлъэн
узэрырипсэлъэн
зэрырипсэлъэн
дызэрырипсэлъэн
фызэрырипсэлъэн
зэрырипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсэлъэн
узэрыримыпсэлъэн
зэрыримыпсэлъэн
дызэрыримыпсэлъэн
фызэрыримыпсэлъэн
зэрыримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрырипсэлъэну
узэрырипсэлъэну
зэрырипсэлъэну
дызэрырипсэлъэну
фызэрырипсэлъэну
зэрырипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыримыпсэлъэну
узэрыримыпсэлъэну
зэрыримыпсэлъэну
дызэрыримыпсэлъэну
фызэрыримыпсэлъэну
зэрыримыпсэлъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсалъэ
ущрипсалъэ
щрипсалъэ
дыщрипсалъэ
фыщрипсалъэ
щрипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсалъэ
ущримыпсалъэ
щримыпсалъэ
дыщримыпсалъэ
фыщримыпсалъэ
щримыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсэлъа
ущрипсэлъа
щрипсэлъа
дыщрипсэлъа
фыщрипсэлъа
щрипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсэлъа
ущримыпсэлъа
щримыпсэлъа
дыщримыпсэлъа
фыщримыпсэлъа
щримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсэлъэгъа
ущрипсэлъэгъа
щрипсэлъэгъа
дыщрипсэлъэгъа
фыщрипсэлъэгъа
щрипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсэлъэгъа
ущримыпсэлъэгъа
щримыпсэлъэгъа
дыщримыпсэлъэгъа
фыщримыпсэлъэгъа
щримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсэлъэн
ущрипсэлъэн
щрипсэлъэн
дыщрипсэлъэн
фыщрипсэлъэн
щрипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсэлъэн
ущримыпсэлъэн
щримыпсэлъэн
дыщримыпсэлъэн
фыщримыпсэлъэн
щримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщрипсэлъэну
ущрипсэлъэну
щрипсэлъэну
дыщрипсэлъэну
фыщрипсэлъэну
щрипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщримыпсэлъэну
ущримыпсэлъэну
щримыпсэлъэну
дыщримыпсэлъэну
фыщримыпсэлъэну
щримыпсэлъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсалъэ
уздрипсалъэ
здрипсалъэ
дыздрипсалъэ
фыздрипсалъэ
здрипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсалъэ
уздримыпсалъэ
здримыпсалъэ
дыздримыпсалъэ
фыздримыпсалъэ
здримыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсэлъа
уздрипсэлъа
здрипсэлъа
дыздрипсэлъа
фыздрипсэлъа
здрипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсэлъа
уздримыпсэлъа
здримыпсэлъа
дыздримыпсэлъа
фыздримыпсэлъа
здримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсэлъэгъа
уздрипсэлъэгъа
здрипсэлъэгъа
дыздрипсэлъэгъа
фыздрипсэлъэгъа
здрипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсэлъэгъа
уздримыпсэлъэгъа
здримыпсэлъэгъа
дыздримыпсэлъэгъа
фыздримыпсэлъэгъа
здримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсэлъэн
уздрипсэлъэн
здрипсэлъэн
дыздрипсэлъэн
фыздрипсэлъэн
здрипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсэлъэн
уздримыпсэлъэн
здримыпсэлъэн
дыздримыпсэлъэн
фыздримыпсэлъэн
здримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздрипсэлъэну
уздрипсэлъэну
здрипсэлъэну
дыздрипсэлъэну
фыздрипсэлъэну
здрипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздримыпсэлъэну
уздримыпсэлъэну
здримыпсэлъэну
дыздримыпсэлъэну
фыздримыпсэлъэну
здримыпсэлъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсалъэ
ущӀрипсалъэ
щӀрипсалъэ
дыщӀрипсалъэ
фыщӀрипсалъэ
щӀрипсалъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсалъэ
ущӀримыпсалъэ
щӀримыпсалъэ
дыщӀримыпсалъэ
фыщӀримыпсалъэ
щӀримыпсалъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсэлъа
ущӀрипсэлъа
щӀрипсэлъа
дыщӀрипсэлъа
фыщӀрипсэлъа
щӀрипсэлъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсэлъа
ущӀримыпсэлъа
щӀримыпсэлъа
дыщӀримыпсэлъа
фыщӀримыпсэлъа
щӀримыпсэлъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсэлъэгъа
ущӀрипсэлъэгъа
щӀрипсэлъэгъа
дыщӀрипсэлъэгъа
фыщӀрипсэлъэгъа
щӀрипсэлъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсэлъэгъа
ущӀримыпсэлъэгъа
щӀримыпсэлъэгъа
дыщӀримыпсэлъэгъа
фыщӀримыпсэлъэгъа
щӀримыпсэлъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсэлъэн
ущӀрипсэлъэн
щӀрипсэлъэн
дыщӀрипсэлъэн
фыщӀрипсэлъэн
щӀрипсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсэлъэн
ущӀримыпсэлъэн
щӀримыпсэлъэн
дыщӀримыпсэлъэн
фыщӀримыпсэлъэн
щӀримыпсэлъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀрипсэлъэну
ущӀрипсэлъэну
щӀрипсэлъэну
дыщӀрипсэлъэну
фыщӀрипсэлъэну
щӀрипсэлъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀримыпсэлъэну
ущӀримыпсэлъэну
щӀримыпсэлъэну
дыщӀримыпсэлъэну
фыщӀримыпсэлъэну
щӀримыпсэлъэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
срипсалъэу
урипсалъэу
ирипсалъэу
дрипсалъэу
фрипсалъэу
ирипсалъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсалъэу
уримыпсалъэу
иримыпсалъэу
дримыпсалъэу
фримыпсалъэу
иримыпсалъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
срипсэлъауэ
урипсэлъауэ
ирипсэлъауэ
дрипсэлъауэ
фрипсэлъауэ
ирипсэлъауэ / ирипсэлъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сримыпсэлъауэ
уримыпсэлъауэ
иримыпсэлъауэ
дримыпсэлъауэ
фримыпсэлъауэ
иримыпсэлъауэ(хэ) / иримыпсэлъа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
срипсалъэурэ
урипсалъэурэ
ирипсалъэурэ
дрипсалъэурэ
фрипсалъэурэ
ирипсалъэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сримыпсалъэурэ
уримыпсалъэурэ
иримыпсалъэурэ
дримыпсалъэурэ
фримыпсалъэурэ
иримыпсалъэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбропсалъэ
сропсалъэ
--
сывропсалъэ
саропсалъэ
уэ
усропсалъэ
--
уропсалъэ
удропсалъэ
--
уаропсалъэ
ар
сропсалъэ
бропсалъэ
иропсалъэ
дропсалъэ
фропсалъэ
яропсалъэ
дэ
--
дыбропсалъэ
дропсалъэ
--
дывропсалъэ
даропсалъэ
фэ
фысропсалъэ
--
фропсалъэ
фыдропсалъэ
--
фаропсалъэ
ахэр
сропсалъэ(хэ)
бропсалъэ(хэ)
иропсалъэ(хэ)
дропсалъэ(хэ)
фропсалъэ(хэ)
яропсалъэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псалъ]э
[псалъ]эр
--
[псалъ]эхэр
Эргативнэ:
[псалъ]э
[псалъ]эм
--
[псалъ]эхэм
Послеложнэ:
[псалъ]экӀэ
[псалъ]эмкӀэ
[псалъ]эхэкӀэ
[псалъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[псалъ]эуэ
[псалъ]эрауэ
[псалъ]эхэу
[псалъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псэлъ]а
[псэлъ]ар
--
[псэлъ]ахэр
Эргативнэ:
[псэлъ]а
[псэлъ]ам
--
[псэлъ]ахэм
Послеложнэ:
[псэлъ]акӀэ
[псэлъ]амкӀэ
[псэлъ]ахэкӀэ
[псэлъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[псэлъ]ауэ
[псэлъ]арауэ
[псэлъ]ахэу
[псэлъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псэлъ]эн
[псэлъ]эныр
--
[псэлъ]энхэр
Эргативнэ:
[псэлъ]эн
[псэлъ]эным
--
[псэлъ]энхэм
Послеложнэ:
[псэлъ]энкӀэ
[псэлъ]энымкӀэ
[псэлъ]энхэкӀэ
[псэлъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[псэлъ]эну
[псэлъ]энырауэ
[псэлъ]энхэу
[псэлъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[псэлъ]эну
[псэлъ]энур
--
[псэлъ]энухэр
Эргативнэ:
[псэлъ]эну
[псэлъ]энум
--
[псэлъ]энухэм
Послеложнэ:
[псэлъ]энукӀэ
[псэлъ]энумкӀэ
[псэлъ]энухэкӀэ
[псэлъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[псэлъ]энууэ
[псэлъ]энурауэ
[псэлъ]энухэу
[псэлъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ЗыгуэркӀэ псэлъэн (п. п. телефонкӀэ).
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Телефоным къуажэм срипсэлъащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
ирипсэлъэн: speak on, by or through sth (for example, the telephone)
Телефоным къуажэм срипсэлъащ: speak with the village by telephone.
УРЫСЫБЗЭ
ирипсэлъэн: говорить посредством чего-л. (напр. телефона)
Телефоным къуажэм срипсэлъащ: говорить с посёлком по телефону.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.