АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "ипыджэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ипыджэн
щымыӀэныгъэ:
имыпыджэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сипыджэн
уипыджэн
ипыджэн
дипыджэн
фипыджэн
ипыджэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
симыпыджэн
уимыпыджэн
имыпыджэн
димыпыджэн
фимыпыджэн
имыпыджэн(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ипыджэ!
фипыджэ!
щымыӀэныгъэ:
уимыпыджэ!
фимыпыджэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срепыджэ
урепыджэ
ирепыджэ
дрепыджэ
фрепыджэ
ирепыджэ(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыпыджэ
уремыпыджэ
иремыпыджэ
дремыпыджэ
фремыпыджэ
иремыпыджэ(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сопыджэ(р)
уопыджэ(р)
йопыджэ(р)
допыджэ(р)
фопыджэ(р)
йопыджэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэркъым
уипыджэркъым
ипыджэркъым
дипыджэркъым
фипыджэркъым
ипыджэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджэрт
уипыджэрт
ипыджэрт
дипыджэрт
фипыджэрт
ипыджэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сипыджэртэкъым
уипыджэртэкъым
ипыджэртэкъым
дипыджэртэкъым
фипыджэртэкъым
ипыджэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджащ
уипыджащ
ипыджащ
дипыджащ
фипыджащ
ипыджа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сипыджакъым
уипыджакъым
ипыджакъым
дипыджакъым
фипыджакъым
ипыджа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджат
уипыджат
ипыджат
дипыджат
фипыджат
ипыджа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сипыджатэкъым
уипыджатэкъым
ипыджатэкъым
дипыджатэкъым
фипыджатэкъым
ипыджа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэгъащ
уипыджэгъащ
ипыджэгъащ
дипыджэгъащ
фипыджэгъащ
ипыджэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэгъакъым
уипыджэгъакъым
ипыджэгъакъым
дипыджэгъакъым
фипыджэгъакъым
ипыджэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэгъат
уипыджэгъат
ипыджэгъат
дипыджэгъат
фипыджэгъат
ипыджэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэгъатэкъым
уипыджэгъатэкъым
ипыджэгъатэкъым
дипыджэгъатэкъым
фипыджэгъатэкъым
ипыджэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сипыджэщ
уипыджэщ
ипыджэщ
дипыджэщ
фипыджэщ
ипыджэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сипыджэкъым
уипыджэкъым
ипыджэкъым
дипыджэкъым
фипыджэкъым
ипыджэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сипыджэт
уипыджэт
ипыджэт
дипыджэт
фипыджэт
ипыджэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сипыджэтэкъым
уипыджэтэкъым
ипыджэтэкъым
дипыджэтэкъым
фипыджэтэкъым
ипыджэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнщ
уипыджэнщ
ипыджэнщ
дипыджэнщ
фипыджэнщ
ипыджэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэнкъым
уипыджэнкъым
ипыджэнкъым
дипыджэнкъым
фипыджэнкъым
ипыджэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэну(хэ)щ
уипыджэнущ
ипыджэнущ
дипыджэнущ
фипыджэнущ
ипыджэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэнукъым
уипыджэнукъым
ипыджэнукъым
дипыджэнукъым
фипыджэнукъым
ипыджэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэрэ
уипыджэрэ
ипыджэрэ
дипыджэрэ
фипыджэрэ
ипыджэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэркъэ
уипыджэркъэ
ипыджэркъэ
дипыджэркъэ
фипыджэркъэ
ипыджэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджэрт
уипыджэрт
ипыджэрт
дипыджэрт
фипыджэрт
ипыджэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сипыджэртэкъэ
уипыджэртэкъэ
ипыджэртэкъэ
дипыджэртэкъэ
фипыджэртэкъэ
ипыджэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджа
уипыджа
ипыджа
дипыджа
фипыджа
ипыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сипыджакъэ
уипыджакъэ
ипыджакъэ
дипыджакъэ
фипыджакъэ
ипыджа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджат
уипыджат
ипыджат
дипыджат
фипыджат
ипыджа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сипыджатэкъэ
уипыджатэкъэ
ипыджатэкъэ
дипыджатэкъэ
фипыджатэкъэ
ипыджа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэгъа
уипыджэгъа
ипыджэгъа
дипыджэгъа
фипыджэгъа
ипыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэгъакъэ
уипыджэгъакъэ
ипыджэгъакъэ
дипыджэгъакъэ
фипыджэгъакъэ
ипыджэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэгъат
уипыджэгъат
ипыджэгъат
дипыджэгъат
фипыджэгъат
ипыджэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сипыджэгъатэкъэ
уипыджэгъатэкъэ
ипыджэгъатэкъэ
дипыджэгъатэкъэ
фипыджэгъатэкъэ
ипыджэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сипыджэ
уипыджэ
ипыджэ
дипыджэ
фипыджэ
ипыджэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сипыджэкъэ
уипыджэкъэ
ипыджэкъэ
дипыджэкъэ
фипыджэкъэ
ипыджэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сипыджэт
уипыджэт
ипыджэт
дипыджэт
фипыджэт
ипыджэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сипыджэтэкъэ
уипыджэтэкъэ
ипыджэтэкъэ
дипыджэтэкъэ
фипыджэтэкъэ
ипыджэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэн
уипыджэн
ипыджэн
дипыджэн
фипыджэн
ипыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэнкъэ
уипыджэнкъэ
ипыджэнкъэ
дипыджэнкъэ
фипыджэнкъэ
ипыджэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэну
уипыджэну
ипыджэну
дипыджэну
фипыджэну
ипыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэнукъэ
уипыджэнукъэ
ипыджэнукъэ
дипыджэнукъэ
фипыджэнукъэ
ипыджэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэмэ
уипыджэмэ
ипыджэмэ
дипыджэмэ
фипыджэмэ
ипыджэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэмэ
уимыпыджэмэ
имыпыджэмэ
димыпыджэмэ
фимыпыджэмэ
имыпыджэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджамэ
уипыджамэ
ипыджамэ
дипыджамэ
фипыджамэ
ипыджа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыпыджамэ
уимыпыджамэ
имыпыджамэ
димыпыджамэ
фимыпыджамэ
имыпыджа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сипыджэгъамэ
уипыджэгъамэ
ипыджэгъамэ
дипыджэгъамэ
фипыджэгъамэ
ипыджэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэгъамэ
уимыпыджэгъамэ
имыпыджэгъамэ
димыпыджэгъамэ
фимыпыджэгъамэ
имыпыджэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнмэ
уипыджэнмэ
ипыджэнмэ
дипыджэнмэ
фипыджэнмэ
ипыджэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэнмэ
уимыпыджэнмэ
имыпыджэнмэ
димыпыджэнмэ
фимыпыджэнмэ
имыпыджэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнумэ
уипыджэнумэ
ипыджэнумэ
дипыджэнумэ
фипыджэнумэ
ипыджэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэнумэ
уимыпыджэнумэ
имыпыджэнумэ
димыпыджэнумэ
фимыпыджэнумэ
имыпыджэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэтэмэ
уипыджэтэмэ
ипыджэтэмэ
дипыджэтэмэ
фипыджэтэмэ
ипыджэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэтэмэ
уимыпыджэтэмэ
имыпыджэтэмэ
димыпыджэтэмэ
фимыпыджэтэмэ
имыпыджэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджатэмэ
уипыджатэмэ
ипыджатэмэ
дипыджатэмэ
фипыджатэмэ
ипыджа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыпыджатэмэ
уимыпыджатэмэ
имыпыджатэмэ
димыпыджатэмэ
фимыпыджатэмэ
имыпыджа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сипыджэгъатэмэ
уипыджэгъатэмэ
ипыджэгъатэмэ
дипыджэгъатэмэ
фипыджэгъатэмэ
ипыджэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэгъатэмэ
уимыпыджэгъатэмэ
имыпыджэгъатэмэ
димыпыджэгъатэмэ
фимыпыджэгъатэмэ
имыпыджэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнтэмэ
уипыджэнтэмэ
ипыджэнтэмэ
дипыджэнтэмэ
фипыджэнтэмэ
ипыджэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэнтэмэ
уимыпыджэнтэмэ
имыпыджэнтэмэ
димыпыджэнтэмэ
фимыпыджэнтэмэ
имыпыджэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнутэмэ
уипыджэнутэмэ
ипыджэнутэмэ
дипыджэнутэмэ
фипыджэнутэмэ
ипыджэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэнутэмэ
уимыпыджэнутэмэ
имыпыджэнутэмэ
димыпыджэнутэмэ
фимыпыджэнутэмэ
имыпыджэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнт
уипыджэнт
ипыджэнт
дипыджэнт
фипыджэнт
ипыджэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэнтэкъым
уипыджэнтэкъым
ипыджэнтэкъым
дипыджэнтэкъым
фипыджэнтэкъым
ипыджэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнут
уипыджэнут
ипыджэнут
дипыджэнут
фипыджэнут
ипыджэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сипыджэнутэкъым
уипыджэнутэкъым
ипыджэнутэкъым
дипыджэнутэкъым
фипыджэнутэкъым
ипыджэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэми
уипыджэми
ипыджэми
дипыджэми
фипыджэми
ипыджэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэми
уимыпыджэми
имыпыджэми
димыпыджэми
фимыпыджэми
имыпыджэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджами
уипыджами
ипыджами
дипыджами
фипыджами
ипыджа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыпыджами
уимыпыджами
имыпыджами
димыпыджами
фимыпыджами
имыпыджа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сипыджэгъами
уипыджэгъами
ипыджэгъами
дипыджэгъами
фипыджэгъами
ипыджэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэгъами
уимыпыджэгъами
имыпыджэгъами
димыпыджэгъами
фимыпыджэгъами
имыпыджэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнми
уипыджэнми
ипыджэнми
дипыджэнми
фипыджэнми
ипыджэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэнми
уимыпыджэнми
имыпыджэнми
димыпыджэнми
фимыпыджэнми
имыпыджэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнуми
уипыджэнуми
ипыджэнуми
дипыджэнуми
фипыджэнуми
ипыджэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэнуми
уимыпыджэнуми
имыпыджэнуми
димыпыджэнуми
фимыпыджэнуми
имыпыджэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэтэми
уипыджэтэми
ипыджэтэми
дипыджэтэми
фипыджэтэми
ипыджэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэтэми
уимыпыджэтэми
имыпыджэтэми
димыпыджэтэми
фимыпыджэтэми
имыпыджэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сипыджатэми
уипыджатэми
ипыджатэми
дипыджатэми
фипыджатэми
ипыджа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыпыджатэми
уимыпыджатэми
имыпыджатэми
димыпыджатэми
фимыпыджатэми
имыпыджа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сипыджэгъатэми
уипыджэгъатэми
ипыджэгъатэми
дипыджэгъатэми
фипыджэгъатэми
ипыджэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэгъатэми
уимыпыджэгъатэми
имыпыджэгъатэми
димыпыджэгъатэми
фимыпыджэгъа(хэ)тэми
имыпыджэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнтэми
уипыджэнтэми
ипыджэнтэми
дипыджэнтэми
фипыджэнтэми
ипыджэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэнтэми
уимыпыджэнтэми
имыпыджэнтэми
димыпыджэнтэми
фимыпыджэнтэми
имыпыджэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сипыджэнутэми
уипыджэнутэми
ипыджэнутэми
дипыджэнутэми
фипыджэнутэми
ипыджэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыпыджэнутэми
уимыпыджэнутэми
имыпыджэнутэми
димыпыджэнутэми
фимыпыджэнутэми
имыпыджэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сипыджаи
уипыджаи
ипыджаи
дипыджаи
фипыджаи
ипыджаи
щымыӀэныгъэ:
сипыджакъыми
уипыджакъыми
ипыджакъыми
дипыджакъыми
фипыджакъыми
ипыджакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сипыджащэрэт
уипыджащэрэт
ипыджащэрэт
дипыджащэрэт
фипыджащэрэт
ипыджа(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
симыпыджащэрэт
уимыпыджащэрэт
имыпыджащэрэт
димыпыджащэрэт
фимыпыджащэрэт
имыпыджа(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сипыджагъэнщ
уипыджагъэнщ
ипыджагъэнщ
дипыджагъэнщ
фипыджагъэнщ
ипыджагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сипыджагъэнкъым
уипыджагъэнкъым
ипыджагъэнкъым
дипыджагъэнкъым
фипыджагъэнкъым
ипыджагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сипыджагъэнт
уипыджагъэнт
ипыджагъэнт
дипыджагъэнт
фипыджагъэнт
ипыджагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сипыджагъэнтэкъым
уипыджагъэнтэкъым
ипыджагъэнтэкъым
дипыджагъэнтэкъым
фипыджагъэнтэкъым
ипыджагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сипыджагъэн
уипыджагъэн
ипыджагъэн
дипыджагъэн
фипыджагъэн
ипыджагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сипыджагъэнкъэ
уипыджагъэнкъэ
ипыджагъэнкъэ
дипыджагъэнкъэ
фипыджагъэнкъэ
ипыджагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сипыджагъэнт
уипыджагъэнт
ипыджагъэнт
дипыджагъэнт
фипыджагъэнт
ипыджагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сипыджагъэнтэкъэ
уипыджагъэнтэкъэ
ипыджагъэнтэкъэ
дипыджагъэнтэкъэ
фипыджагъэнтэкъэ
ипыджагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сипыджагъэнущ
уипыджагъэнущ
ипыджагъэнущ
дипыджагъэнущ
фипыджагъэнущ
ипыджагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сипыджагъэнукъым
уипыджагъэнукъым
ипыджагъэнукъым
дипыджагъэнукъым
фипыджагъэнукъым
ипыджагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сипыджагъэнут
уипыджагъэнут
ипыджагъэнут
дипыджагъэнут
фипыджагъэнут
ипыджагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сипыджагъэнутэкъым
уипыджагъэнутэкъым
ипыджагъэнутэкъым
дипыджагъэнутэкъым
фипыджагъэнутэкъым
ипыджагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сипыджагъэну
уипыджагъэну
ипыджагъэну
дипыджагъэну
фипыджагъэну
ипыджагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сипыджагъэнукъэ
уипыджагъэнукъэ
ипыджагъэнукъэ
дипыджагъэнукъэ
фипыджагъэнукъэ
ипыджагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сипыджагъэнут
уипыджагъэнут
ипыджагъэнут
дипыджагъэнут
фипыджагъэнут
ипыджагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сипыджагъэнутэкъэ
уипыджагъэнутэкъэ
ипыджагъэнутэкъэ
дипыджагъэнутэкъэ
фипыджагъэнутэкъэ
ипыджагъэну(хэ)тэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сипыджэ
уипыджэ
ипыджэ
дипыджэ
фипыджэ
ипыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
симыпыджэ
уимыпыджэ
имыпыджэ
димыпыджэ
фимыпыджэ
имыпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сипыджа
уипыджа
ипыджа
дипыджа
фипыджа
ипыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симыпыджа
уимыпыджа
имыпыджа
димыпыджа
фимыпыджа
имыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сипыджэгъа
уипыджэгъа
ипыджэгъа
дипыджэгъа
фипыджэгъа
ипыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симыпыджэгъа
уимыпыджэгъа
имыпыджэгъа
димыпыджэгъа
фимыпыджэгъа
имыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сипыджэн
уипыджэн
ипыджэн
дипыджэн
фипыджэн
ипыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
симыпыджэн
уимыпыджэн
имыпыджэн
димыпыджэн
фимыпыджэн
имыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сипыджэну
уипыджэну
ипыджэну
дипыджэну
фипыджэну
ипыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
симыпыджэну
уимыпыджэну
имыпыджэну
димыпыджэну
фимыпыджэну
имыпыджэну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрипыджэ
узэрипыджэ
зэрипыджэ
дызэрипыджэ
фызэрипыджэ
зэрипыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыпыджэ
узэримыпыджэ
зэримыпыджэ
дызэримыпыджэ
фызэримыпыджэ
зэримыпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрипыджа
узэрипыджа
зэрипыджа
дызэрипыджа
фызэрипыджа
зэрипыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыпыджа
узэримыпыджа
зэримыпыджа
дызэримыпыджа
фызэримыпыджа
зэримыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрипыджэгъа
узэрипыджэгъа
зэрипыджэгъа
дызэрипыджэгъа
фызэрипыджэгъа
зэрипыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыпыджэгъа
узэримыпыджэгъа
зэримыпыджэгъа
дызэримыпыджэгъа
фызэримыпыджэгъа
зэримыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрипыджэн
узэрипыджэн
зэрипыджэн
дызэрипыджэн
фызэрипыджэн
зэрипыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыпыджэн
узэримыпыджэн
зэримыпыджэн
дызэримыпыджэн
фызэримыпыджэн
зэримыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрипыджэну
узэрипыджэну
зэрипыджэну
дызэрипыджэну
фызэрипыджэну
зэрипыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыпыджэну
узэримыпыджэну
зэримыпыджэну
дызэримыпыджэну
фызэримыпыджэну
зэримыпыджэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщипыджэ
ущипыджэ
щипыджэ
дыщипыджэ
фыщипыджэ
щипыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыпыджэ
ущимыпыджэ
щимыпыджэ
дыщимыпыджэ
фыщимыпыджэ
щимыпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщипыджа
ущипыджа
щипыджа
дыщипыджа
фыщипыджа
щипыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыпыджа
ущимыпыджа
щимыпыджа
дыщимыпыджа
фыщимыпыджа
щимыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщипыджэгъа
ущипыджэгъа
щипыджэгъа
дыщипыджэгъа
фыщипыджэгъа
щипыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыпыджэгъа
ущимыпыджэгъа
щимыпыджэгъа
дыщимыпыджэгъа
фыщимыпыджэгъа
щимыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщипыджэн
ущипыджэн
щипыджэн
дыщипыджэн
фыщипыджэн
щипыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыпыджэн
ущимыпыджэн
щимыпыджэн
дыщимыпыджэн
фыщимыпыджэн
щимыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщипыджэну
ущипыджэну
щипыджэну
дыщипыджэну
фыщипыджэну
щипыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыпыджэну
ущимыпыджэну
щимыпыджэну
дыщимыпыджэну
фыщимыпыджэну
щимыпыджэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздипыджэ
уздипыджэ
здипыджэ
дыздипыджэ
фыздипыджэ
здипыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыпыджэ
уздимыпыджэ
здимыпыдж
дыздимыпыджэ
фыздимыпыджэ
здимыпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздипыджа
уздипыджа
здипыджа
дыздипыджа
фыздипыджа
здипыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыпыджа
уздимыпыджа
здимыпыджа
дыздимыпыджа
фыздимыпыджа
здимыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздипыджэгъа
уздипыджэгъа
здипыджэгъа
дыздипыджэгъа
фыздипыджэгъа
здипыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыпыджэгъа
уздимыпыджэгъа
здимыпыджэгъа
дыздимыпыджэгъа
фыздимыпыджэгъа
здимыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздипыджэн
уздипыджэн
здипыджэн
дыздипыджэн
фыздипыджэн
здипыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыпыджэн
уздимыпыджэн
здимыпыджэн
дыздимыпыджэн
фыздимыпыджэн
здимыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздипыджэну
уздипыджэну
здипыджэну
дыздипыджэну
фыздипыджэну
здипыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыпыджэну
уздимыпыджэну
здимыпыджэну
дыздимыпыджэну
фыздимыпыджэну
здимыпыджэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀипыджэ
ущӀипыджэ
щӀипыджэ
дыщӀипыджэ
фыщӀипыджэ
щӀипыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыпыджэ
ущӀимыпыджэ
щӀимыпыджэ
дыщӀимыпыджэ
фыщӀимыпыджэ
щӀимыпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀипыджа
ущӀипыджа
щӀипыджа
дыщӀипыджа
фыщӀипыджа
щӀипыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыпыджа
ущӀимыпыджа
щӀимыпыджа
дыщӀимыпыджа
фыщӀимыпыджа
щӀимыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀипыджэгъа
ущӀипыджэгъа
щӀипыджэгъа
дыщӀипыджэгъа
фыщӀипыджэгъа
щӀипыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыпыджэгъа
ущӀимыпыджэгъа
щӀимыпыджэгъа
дыщӀимыпыджэгъа
фыщӀимыпыджэгъа
щӀимыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀипыджэн
ущӀипыджэн
щӀипыджэн
дыщӀипыджэн
фыщӀипыджэн
щӀипыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыпыджэн
ущӀимыпыджэн
щӀимыпыджэн
дыщӀимыпыджэн
фыщӀимыпыджэн
щӀимыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀипыджэну
ущӀипыджэну
щӀипыджэну
дыщӀипыджэну
фыщӀипыджэну
щӀипыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыпыджэну
ущӀимыпыджэну
щӀимыпыджэну
дыщӀимыпыджэну
фыщӀимыпыджэну
щӀимыпыджэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сипыджэу
уипыджэу
ипыджэу
дипыджэу
фипыджэу
ипыджэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
симыпыджэу
уимыпыджэу
имыпыджэу
димыпыджэу
фимыпыджэу
имыпыджэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сипыджауэ
уипыджауэ
ипыджауэ
дипыджауэ
фипыджауэ
ипыджауэ / ипыджахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симыпыджауэ
уимыпыджауэ
имыпыджауэ
димыпыджауэ
фимыпыджауэ
имыпыджауэ / имыпыджахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сипыджэурэ
уипыджэурэ
ипыджэурэ
дипыджэурэ
фипыджэурэ
ипыджэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
симыпыджэурэ
уимыпыджэурэ
имыпыджэурэ
димыпыджэурэ
фимыпыджэурэ
имыпыджэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пыдж]э
[пыдж]эр
--
[пыдж]эхэр
Эргативнэ:
[пыдж]э
[пыдж]эм
--
[пыдж]эхэм
Послеложнэ:
[пыдж]экӀэ
[пыдж]эмкӀэ
[пыдж]эхэкӀэ
[пыдж]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пыдж]эуэ
[пыдж]эрауэ
[пыдж]эхэу
[пыдж]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пыдж]а
[пыдж]ар
--
[пыдж]ахэр
Эргативнэ:
[пыдж]а
[пыдж]ам
--
[пыдж]ахэм
Послеложнэ:
[пыдж]акӀэ
[пыдж]амкӀэ
[пыдж]ахэкӀэ
[пыдж]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пыдж]ауэ
[пыдж]арауэ
[пыдж]ахэу
[пыдж]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пыдж]эн
[пыдж]эныр
--
[пыдж]энхэр
Эргативнэ:
[пыдж]эн
[пыдж]эным
--
[пыдж]энхэм
Послеложнэ:
[пыдж]энкӀэ
[пыдж]энымкӀэ
[пыдж]энхэкӀэ
[пыдж]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[пыдж]эну
[пыдж]энырауэ
[пыдж]энхэу
[пыдж]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пыдж]эну
[пыдж]энур
--
[пыдж]энухэр
Эргативнэ:
[пыдж]эну
[пыдж]энум
--
[пыдж]энухэм
Послеложнэ:
[пыдж]энукӀэ
[пыдж]энумкӀэ
[пыдж]энухэкӀэ
[пыдж]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пыдж]энууэ
[пыдж]энурауэ
[пыдж]энухэу
[пыдж]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ПапцӀэ гуэркӀэ гъуэ, гъуанэ сыт хуэдэхэм иӀэбэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
ипыджэн: poke around with sth swh (for example, with a stick in a hole)
БашкӀэ гъуэм ипыджэн: poke around with a stick in a hole
УРЫСЫБЗЭ
ипыджэн: ткнуть чем-л. куда-л. (напр. палкой в нору)
БашкӀэ гъуэм ипыджэн: ткунть палкой в нору.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.