АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
и- + [гъуэлъ] + -хь + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "игъуэлъхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
игъуэлъхьэн
щымыӀэныгъэ:
имыгъуэлъхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэн
уигъуэлъхьэн
игъуэлъхьэн
дигъуэлъхьэн
фигъуэлъхьэн
игъуэлъхьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэн
уимыгъуэлъхьэн
имыгъуэлъхьэн
димыгъуэлъхьэн
фимыгъуэлъхьэн
имыгъуэлъхьэн(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
игъуалъхьэ!
фигъуалъхьэ!
щымыӀэныгъэ:
уимыгъуалъхьэ!
фимыгъуалъхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срегъуалъхьэ
урегъуалъхьэ
ирегъуалъхьэ
дрегъуалъхьэ
фрегъуалъхьэ
ирегъуалъхьэ(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыгъуалъхьэ
уремыгъуалъхьэ
иремыгъуалъхьэ
дремыгъуалъхьэ
фремыгъуалъхьэ
иремыгъуалъхьэ(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
согъуалъхьэ(р)
уогъуалъхьэ(р)
йогъуалъхьэ(р)
догъуалъхьэ(р)
фогъуалъхьэ(р)
йогъуалъхьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэркъым
уигъуалъхьэркъым
игъуалъхьэркъым
дигъуалъхьэркъым
фигъуалъхьэркъым
игъуалъхьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэрт
уигъуалъхьэрт
игъуалъхьэрт
дигъуалъхьэрт
фигъуалъхьэрт
игъуалъхьэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэртэкъым
уигъуалъхьэртэкъым
игъуалъхьэртэкъым
дигъуалъхьэртэкъым
фигъуалъхьэртэкъым
игъуалъхьэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьащ
уигъуэлъхьащ
игъуэлъхьащ
дигъуэлъхьащ
фигъуэлъхьащ
игъуэлъхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьакъым
уигъуэлъхьакъым
игъуэлъхьакъым
дигъуэлъхьакъым
фигъуэлъхьакъым
игъуэлъхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьат
уигъуэлъхьат
игъуэлъхьат
дигъуэлъхьат
фигъуэлъхьат
игъуэлъхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьатэкъым
уигъуэлъхьатэкъым
игъуэлъхьатэкъым
дигъуэлъхьатэкъым
фигъуэлъхьатэкъым
игъуэлъхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъащ
уигъуэлъхьэгъащ
игъуэлъхьэгъащ
дигъуэлъхьэгъащ
фигъуэлъхьэгъащ
игъуэлъхьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъакъым
уигъуэлъхьэгъакъым
игъуэлъхьэгъакъым
дигъуэлъхьэгъакъым
фигъуэлъхьэгъакъым
игъуэлъхьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъат
уигъуэлъхьэгъат
игъуэлъхьэгъат
дигъуэлъхьэгъат
фигъуэлъхьэгъат
игъуэлъхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъатэкъым
уигъуэлъхьэгъатэкъым
игъуэлъхьэгъатэкъым
дигъуэлъхьэгъатэкъым
фигъуэлъхьэгъатэкъым
игъуэлъхьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэщ
уигъуалъхьэщ
игъуалъхьэщ
дигъуалъхьэщ
фигъуалъхьэщ
игъуалъхьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэкъым
уигъуалъхьэкъым
игъуалъхьэкъым
дигъуалъхьэкъым
фигъуалъхьэкъым
игъуалъхьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэт
уигъуалъхьэт
игъуалъхьэт
дигъуалъхьэт
фигъуалъхьэт
игъуалъхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэтэкъым
уигъуалъхьэтэкъым
игъуалъхьэтэкъым
дигъуалъхьэтэкъым
фигъуалъхьэтэкъым
игъуалъхьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнщ
уигъуэлъхьэнщ
игъуэлъхьэнщ
дигъуэлъхьэнщ
фигъуэлъхьэнщ
игъуэлъхьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнкъым
уигъуэлъхьэнкъым
игъуэлъхьэнкъым
дигъуэлъхьэнкъым
фигъуэлъхьэнкъым
игъуэлъхьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэну(хэ)щ
уигъуэлъхьэнущ
игъуэлъхьэнущ
дигъуэлъхьэнущ
фигъуэлъхьэнущ
игъуэлъхьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнукъым
уигъуэлъхьэнукъым
игъуэлъхьэнукъым
дигъуэлъхьэнукъым
фигъуэлъхьэнукъым
игъуэлъхьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэрэ
уигъуалъхьэрэ
игъуалъхьэрэ
дигъуалъхьэрэ
фигъуалъхьэрэ
игъуалъхьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэркъэ
уигъуалъхьэркъэ
игъуалъхьэркъэ
дигъуалъхьэркъэ
фигъуалъхьэркъэ
игъуалъхьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэрт
уигъуалъхьэрт
игъуалъхьэрт
дигъуалъхьэрт
фигъуалъхьэрт
игъуалъхьэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэртэкъэ
уигъуалъхьэртэкъэ
игъуалъхьэртэкъэ
дигъуалъхьэртэкъэ
фигъуалъхьэртэкъэ
игъуалъхьэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьа
уигъуэлъхьа
игъуэлъхьа
дигъуэлъхьа
фигъуэлъхьа
игъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьакъэ
уигъуэлъхьакъэ
игъуэлъхьакъэ
дигъуэлъхьакъэ
фигъуэлъхьакъэ
игъуэлъхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьат
уигъуэлъхьат
игъуэлъхьат
дигъуэлъхьат
фигъуэлъхьат
игъуэлъхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьатэкъэ
уигъуэлъхьатэкъэ
игъуэлъхьатэкъэ
дигъуэлъхьатэкъэ
фигъуэлъхьатэкъэ
игъуэлъхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъа
уигъуэлъхьэгъа
игъуэлъхьэгъа
дигъуэлъхьэгъа
фигъуэлъхьэгъа
игъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъакъэ
уигъуэлъхьэгъакъэ
игъуэлъхьэгъакъэ
дигъуэлъхьэгъакъэ
фигъуэлъхьэгъакъэ
игъуэлъхьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъат
уигъуэлъхьэгъат
игъуэлъхьэгъат
дигъуэлъхьэгъат
фигъуэлъхьэгъат
игъуэлъхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъатэкъэ
уигъуэлъхьэгъатэкъэ
игъуэлъхьэгъатэкъэ
дигъуэлъхьэгъатэкъэ
фигъуэлъхьэгъатэкъэ
игъуэлъхьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэ
уигъуалъхьэ
игъуалъхьэ
дигъуалъхьэ
фигъуалъхьэ
игъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэкъэ
уигъуалъхьэкъэ
игъуалъхьэкъэ
дигъуалъхьэкъэ
фигъуалъхьэкъэ
игъуалъхьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэт
уигъуалъхьэт
игъуалъхьэт
дигъуалъхьэт
фигъуалъхьэт
игъуалъхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэтэкъэ
уигъуалъхьэтэкъэ
игъуалъхьэтэкъэ
дигъуалъхьэтэкъэ
фигъуалъхьэтэкъэ
игъуалъхьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэн
уигъуэлъхьэн
игъуэлъхьэн
дигъуэлъхьэн
фигъуэлъхьэн
игъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнкъэ
уигъуэлъхьэнкъэ
игъуэлъхьэнкъэ
дигъуэлъхьэнкъэ
фигъуэлъхьэнкъэ
игъуэлъхьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэну
уигъуэлъхьэну
игъуэлъхьэну
дигъуэлъхьэну
фигъуэлъхьэну
игъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнукъэ
уигъуэлъхьэнукъэ
игъуэлъхьэнукъэ
дигъуэлъхьэнукъэ
фигъуэлъхьэнукъэ
игъуэлъхьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэмэ
уигъуалъхьэмэ
игъуалъхьэмэ
дигъуалъхьэмэ
фигъуалъхьэмэ
игъуалъхьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуалъхьэмэ
уимыгъуалъхьэмэ
имыгъуалъхьэмэ
димыгъуалъхьэмэ
фимыгъуалъхьэмэ
имыгъуалъхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьамэ
уигъуэлъхьамэ
игъуэлъхьамэ
дигъуэлъхьамэ
фигъуэлъхьамэ
игъуэлъхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьамэ
уимыгъуэлъхьамэ
имыгъуэлъхьамэ
димыгъуэлъхьамэ
фимыгъуэлъхьамэ
имыгъуэлъхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъамэ
уигъуэлъхьэгъамэ
игъуэлъхьэгъамэ
дигъуэлъхьэгъамэ
фигъуэлъхьэгъамэ
игъуэлъхьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэгъамэ
уимыгъуэлъхьэгъамэ
имыгъуэлъхьэгъамэ
димыгъуэлъхьэгъамэ
фимыгъуэлъхьэгъамэ
имыгъуэлъхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнмэ
уигъуэлъхьэнмэ
игъуэлъхьэнмэ
дигъуэлъхьэнмэ
фигъуэлъхьэнмэ
игъуэлъхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэнмэ
уимыгъуэлъхьэнмэ
имыгъуэлъхьэнмэ
димыгъуэлъхьэнмэ
фимыгъуэлъхьэнмэ
имыгъуэлъхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнумэ
уигъуэлъхьэнумэ
игъуэлъхьэнумэ
дигъуэлъхьэнумэ
фигъуэлъхьэнумэ
игъуэлъхьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэнумэ
уимыгъуэлъхьэнумэ
имыгъуэлъхьэнумэ
димыгъуэлъхьэнумэ
фимыгъуэлъхьэнумэ
имыгъуэлъхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэтэмэ
уигъуалъхьэтэмэ
игъуалъхьэтэмэ
дигъуалъхьэтэмэ
фигъуалъхьэтэмэ
игъуалъхьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуалъхьэтэмэ
уимыгъуалъхьэтэмэ
имыгъуалъхьэтэмэ
димыгъуалъхьэтэмэ
фимыгъуалъхьэтэмэ
имыгъуалъхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьатэмэ
уигъуэлъхьатэмэ
игъуэлъхьатэмэ
дигъуэлъхьатэмэ
фигъуэлъхьатэмэ
игъуэлъхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьатэмэ
уимыгъуэлъхьатэмэ
имыгъуэлъхьатэмэ
димыгъуэлъхьатэмэ
фимыгъуэлъхьатэмэ
имыгъуэлъхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъатэмэ
уигъуэлъхьэгъатэмэ
игъуэлъхьэгъатэмэ
дигъуэлъхьэгъатэмэ
фигъуэлъхьэгъатэмэ
игъуэлъхьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэгъатэмэ
уимыгъуэлъхьэгъатэмэ
имыгъуэлъхьэгъатэмэ
димыгъуэлъхьэгъатэмэ
фимыгъуэлъхьэгъатэмэ
имыгъуэлъхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнтэмэ
уигъуэлъхьэнтэмэ
игъуэлъхьэнтэмэ
дигъуэлъхьэнтэмэ
фигъуэлъхьэнтэмэ
игъуэлъхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэнтэмэ
уимыгъуэлъхьэнтэмэ
имыгъуэлъхьэнтэмэ
димыгъуэлъхьэнтэмэ
фимыгъуэлъхьэнтэмэ
имыгъуэлъхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнутэмэ
уигъуэлъхьэнутэмэ
игъуэлъхьэнутэмэ
дигъуэлъхьэнутэмэ
фигъуэлъхьэнутэмэ
игъуэлъхьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэнутэмэ
уимыгъуэлъхьэнутэмэ
имыгъуэлъхьэнутэмэ
димыгъуэлъхьэнутэмэ
фимыгъуэлъхьэнутэмэ
имыгъуэлъхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнт
уигъуэлъхьэнт
игъуэлъхьэнт
дигъуэлъхьэнт
фигъуэлъхьэнт
игъуэлъхьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнтэкъым
уигъуэлъхьэнтэкъым
игъуэлъхьэнтэкъым
дигъуэлъхьэнтэкъым
фигъуэлъхьэнтэкъым
игъуэлъхьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнут
уигъуэлъхьэнут
игъуэлъхьэнут
дигъуэлъхьэнут
фигъуэлъхьэнут
игъуэлъхьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнутэкъым
уигъуэлъхьэнутэкъым
игъуэлъхьэнутэкъым
дигъуэлъхьэнутэкъым
фигъуэлъхьэнутэкъым
игъуэлъхьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэми
уигъуалъхьэми
игъуалъхьэми
дигъуалъхьэми
фигъуалъхьэми
игъуалъхьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуалъхьэми
уимыгъуалъхьэми
имыгъуалъхьэми
димыгъуалъхьэми
фимыгъуалъхьэми
имыгъуалъхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьами
уигъуэлъхьами
игъуэлъхьами
дигъуэлъхьами
фигъуэлъхьами
игъуэлъхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьами
уимыгъуэлъхьами
имыгъуэлъхьами
димыгъуэлъхьами
фимыгъуэлъхьами
имыгъуэлъхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъами
уигъуэлъхьэгъами
игъуэлъхьэгъами
дигъуэлъхьэгъами
фигъуэлъхьэгъами
игъуэлъхьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэгъами
уимыгъуэлъхьэгъами
имыгъуэлъхьэгъами
димыгъуэлъхьэгъами
фимыгъуэлъхьэгъами
имыгъуэлъхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнми
уигъуэлъхьэнми
игъуэлъхьэнми
дигъуэлъхьэнми
фигъуэлъхьэнми
игъуэлъхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэнми
уимыгъуэлъхьэнми
имыгъуэлъхьэнми
димыгъуэлъхьэнми
фимыгъуэлъхьэнми
имыгъуэлъхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнуми
уигъуэлъхьэнуми
игъуэлъхьэнуми
дигъуэлъхьэнуми
фигъуэлъхьэнуми
игъуэлъхьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэнуми
уимыгъуэлъхьэнуми
имыгъуэлъхьэнуми
димыгъуэлъхьэнуми
фимыгъуэлъхьэнуми
имыгъуэлъхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуалъхьэтэми
уигъуалъхьэтэми
игъуалъхьэтэми
дигъуалъхьэтэми
фигъуалъхьэтэми
игъуалъхьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуалъхьэтэми
уимыгъуалъхьэтэми
имыгъуалъхьэтэми
димыгъуалъхьэтэми
фимыгъуалъхьэтэми
имыгъуалъхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьатэми
уигъуэлъхьатэми
игъуэлъхьатэми
дигъуэлъхьатэми
фигъуэлъхьатэми
игъуэлъхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьатэми
уимыгъуэлъхьатэми
имыгъуэлъхьатэми
димыгъуэлъхьатэми
фимыгъуэлъхьатэми
имыгъуэлъхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэгъатэми
уигъуэлъхьэгъатэми
игъуэлъхьэгъатэми
дигъуэлъхьэгъатэми
фигъуэлъхьэгъатэми
игъуэлъхьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэгъатэми
уимыгъуэлъхьэгъатэми
имыгъуэлъхьэгъатэми
димыгъуэлъхьэгъатэми
фимыгъуэлъхьэгъа(хэ)тэми
имыгъуэлъхьэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнтэми
уигъуэлъхьэнтэми
игъуэлъхьэнтэми
дигъуэлъхьэнтэми
фигъуэлъхьэнтэми
игъуэлъхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэнтэми
уимыгъуэлъхьэнтэми
имыгъуэлъхьэнтэми
димыгъуэлъхьэнтэми
фимыгъуэлъхьэнтэми
имыгъуэлъхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьэнутэми
уигъуэлъхьэнутэми
игъуэлъхьэнутэми
дигъуэлъхьэнутэми
фигъуэлъхьэнутэми
игъуэлъхьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьэнутэми
уимыгъуэлъхьэнутэми
имыгъуэлъхьэнутэми
димыгъуэлъхьэнутэми
фимыгъуэлъхьэнутэми
имыгъуэлъхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьаи
уигъуэлъхьаи
игъуэлъхьаи
дигъуэлъхьаи
фигъуэлъхьаи
игъуэлъхьаи
щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьакъыми
уигъуэлъхьакъыми
игъуэлъхьакъыми
дигъуэлъхьакъыми
фигъуэлъхьакъыми
игъуэлъхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьащэрэт
уигъуэлъхьащэрэт
игъуэлъхьащэрэт
дигъуэлъхьащэрэт
фигъуэлъхьащэрэт
игъуэлъхьа(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
симыгъуэлъхьащэрэт
уимыгъуэлъхьащэрэт
имыгъуэлъхьащэрэт
димыгъуэлъхьащэрэт
фимыгъуэлъхьащэрэт
имыгъуэлъхьа(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнщ
уигъуэлъхьагъэнщ
игъуэлъхьагъэнщ
дигъуэлъхьагъэнщ
фигъуэлъхьагъэнщ
игъуэлъхьагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнкъым
уигъуэлъхьагъэнкъым
игъуэлъхьагъэнкъым
дигъуэлъхьагъэнкъым
фигъуэлъхьагъэнкъым
игъуэлъхьагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнт
уигъуэлъхьагъэнт
игъуэлъхьагъэнт
дигъуэлъхьагъэнт
фигъуэлъхьагъэнт
игъуэлъхьагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнтэкъым
уигъуэлъхьагъэнтэкъым
игъуэлъхьагъэнтэкъым
дигъуэлъхьагъэнтэкъым
фигъуэлъхьагъэнтэкъым
игъуэлъхьагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэн
уигъуэлъхьагъэн
игъуэлъхьагъэн
дигъуэлъхьагъэн
фигъуэлъхьагъэн
игъуэлъхьагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнкъэ
уигъуэлъхьагъэнкъэ
игъуэлъхьагъэнкъэ
дигъуэлъхьагъэнкъэ
фигъуэлъхьагъэнкъэ
игъуэлъхьагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнт
уигъуэлъхьагъэнт
игъуэлъхьагъэнт
дигъуэлъхьагъэнт
фигъуэлъхьагъэнт
игъуэлъхьагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнтэкъэ
уигъуэлъхьагъэнтэкъэ
игъуэлъхьагъэнтэкъэ
дигъуэлъхьагъэнтэкъэ
фигъуэлъхьагъэнтэкъэ
игъуэлъхьагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнущ
уигъуэлъхьагъэнущ
игъуэлъхьагъэнущ
дигъуэлъхьагъэнущ
фигъуэлъхьагъэнущ
игъуэлъхьагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнукъым
уигъуэлъхьагъэнукъым
игъуэлъхьагъэнукъым
дигъуэлъхьагъэнукъым
фигъуэлъхьагъэнукъым
игъуэлъхьагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнут
уигъуэлъхьагъэнут
игъуэлъхьагъэнут
дигъуэлъхьагъэнут
фигъуэлъхьагъэнут
игъуэлъхьагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнутэкъым
уигъуэлъхьагъэнутэкъым
игъуэлъхьагъэнутэкъым
дигъуэлъхьагъэнутэкъым
фигъуэлъхьагъэнутэкъым
игъуэлъхьагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэну
уигъуэлъхьагъэну
игъуэлъхьагъэну
дигъуэлъхьагъэну
фигъуэлъхьагъэну
игъуэлъхьагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнукъэ
уигъуэлъхьагъэнукъэ
игъуэлъхьагъэнукъэ
дигъуэлъхьагъэнукъэ
фигъуэлъхьагъэнукъэ
игъуэлъхьагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнут
уигъуэлъхьагъэнут
игъуэлъхьагъэнут
дигъуэлъхьагъэнут
фигъуэлъхьагъэнут
игъуэлъхьагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сигъуэлъхьагъэнутэкъэ
уигъуэлъхьагъэнутэкъэ
игъуэлъхьагъэнутэкъэ
дигъуэлъхьагъэнутэкъэ
фигъуэлъхьагъэнутэкъэ
игъуэлъхьагъэну(хэ)тэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сигъуалъхьэ
уигъуалъхьэ
игъуалъхьэ
дигъуалъхьэ
фигъуалъхьэ
игъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
симыгъуалъхьэ
уимыгъуалъхьэ
имыгъуалъхьэ
димыгъуалъхьэ
фимыгъуалъхьэ
имыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сигъуэлъхьа
уигъуэлъхьа
игъуэлъхьа
дигъуэлъхьа
фигъуэлъхьа
игъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симыгъуэлъхьа
уимыгъуэлъхьа
имыгъуэлъхьа
димыгъуэлъхьа
фимыгъуэлъхьа
имыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сигъуэлъхьэгъа
уигъуэлъхьэгъа
игъуэлъхьэгъа
дигъуэлъхьэгъа
фигъуэлъхьэгъа
игъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симыгъуэлъхьэгъа
уимыгъуэлъхьэгъа
имыгъуэлъхьэгъа
димыгъуэлъхьэгъа
фимыгъуэлъхьэгъа
имыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сигъуэлъхьэн
уигъуэлъхьэн
игъуэлъхьэн
дигъуэлъхьэн
фигъуэлъхьэн
игъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
симыгъуэлъхьэн
уимыгъуэлъхьэн
имыгъуэлъхьэн
димыгъуэлъхьэн
фимыгъуэлъхьэн
имыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сигъуэлъхьэну
уигъуэлъхьэну
игъуэлъхьэну
дигъуэлъхьэну
фигъуэлъхьэну
игъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
симыгъуэлъхьэну
уимыгъуэлъхьэну
имыгъуэлъхьэну
димыгъуэлъхьэну
фимыгъуэлъхьэну
имыгъуэлъхьэну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэригъуалъхьэ
узэригъуалъхьэ
зэригъуалъхьэ
дызэригъуалъхьэ
фызэригъуалъхьэ
зэригъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыгъуалъхьэ
узэримыгъуалъхьэ
зэримыгъуалъхьэ
дызэримыгъуалъхьэ
фызэримыгъуалъхьэ
зэримыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэригъуэлъхьа
узэригъуэлъхьа
зэригъуэлъхьа
дызэригъуэлъхьа
фызэригъуэлъхьа
зэригъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыгъуэлъхьа
узэримыгъуэлъхьа
зэримыгъуэлъхьа
дызэримыгъуэлъхьа
фызэримыгъуэлъхьа
зэримыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэригъуэлъхьэгъа
узэригъуэлъхьэгъа
зэригъуэлъхьэгъа
дызэригъуэлъхьэгъа
фызэригъуэлъхьэгъа
зэригъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыгъуэлъхьэгъа
узэримыгъуэлъхьэгъа
зэримыгъуэлъхьэгъа
дызэримыгъуэлъхьэгъа
фызэримыгъуэлъхьэгъа
зэримыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэригъуэлъхьэн
узэригъуэлъхьэн
зэригъуэлъхьэн
дызэригъуэлъхьэн
фызэригъуэлъхьэн
зэригъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыгъуэлъхьэн
узэримыгъуэлъхьэн
зэримыгъуэлъхьэн
дызэримыгъуэлъхьэн
фызэримыгъуэлъхьэн
зэримыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэригъуэлъхьэну
узэригъуэлъхьэну
зэригъуэлъхьэну
дызэригъуэлъхьэну
фызэригъуэлъхьэну
зэригъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыгъуэлъхьэну
узэримыгъуэлъхьэну
зэримыгъуэлъхьэну
дызэримыгъуэлъхьэну
фызэримыгъуэлъхьэну
зэримыгъуэлъхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщигъуалъхьэ
ущигъуалъхьэ
щигъуалъхьэ
дыщигъуалъхьэ
фыщигъуалъхьэ
щигъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыгъуалъхьэ
ущимыгъуалъхьэ
щимыгъуалъхьэ
дыщимыгъуалъхьэ
фыщимыгъуалъхьэ
щимыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщигъуэлъхьа
ущигъуэлъхьа
щигъуэлъхьа
дыщигъуэлъхьа
фыщигъуэлъхьа
щигъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыгъуэлъхьа
ущимыгъуэлъхьа
щимыгъуэлъхьа
дыщимыгъуэлъхьа
фыщимыгъуэлъхьа
щимыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщигъуэлъхьэгъа
ущигъуэлъхьэгъа
щигъуэлъхьэгъа
дыщигъуэлъхьэгъа
фыщигъуэлъхьэгъа
щигъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыгъуэлъхьэгъа
ущимыгъуэлъхьэгъа
щимыгъуэлъхьэгъа
дыщимыгъуэлъхьэгъа
фыщимыгъуэлъхьэгъа
щимыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщигъуэлъхьэн
ущигъуэлъхьэн
щигъуэлъхьэн
дыщигъуэлъхьэн
фыщигъуэлъхьэн
щигъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыгъуэлъхьэн
ущимыгъуэлъхьэн
щимыгъуэлъхьэн
дыщимыгъуэлъхьэн
фыщимыгъуэлъхьэн
щимыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщигъуэлъхьэну
ущигъуэлъхьэну
щигъуэлъхьэну
дыщигъуэлъхьэну
фыщигъуэлъхьэну
щигъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыгъуэлъхьэну
ущимыгъуэлъхьэну
щимыгъуэлъхьэну
дыщимыгъуэлъхьэну
фыщимыгъуэлъхьэну
щимыгъуэлъхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздигъуалъхьэ
уздигъуалъхьэ
здигъуалъхьэ
дыздигъуалъхьэ
фыздигъуалъхьэ
здигъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыгъуалъхьэ
уздимыгъуалъхьэ
здимыгъуалъхь
дыздимыгъуалъхьэ
фыздимыгъуалъхьэ
здимыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздигъуэлъхьа
уздигъуэлъхьа
здигъуэлъхьа
дыздигъуэлъхьа
фыздигъуэлъхьа
здигъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыгъуэлъхьа
уздимыгъуэлъхьа
здимыгъуэлъхьа
дыздимыгъуэлъхьа
фыздимыгъуэлъхьа
здимыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздигъуэлъхьэгъа
уздигъуэлъхьэгъа
здигъуэлъхьэгъа
дыздигъуэлъхьэгъа
фыздигъуэлъхьэгъа
здигъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыгъуэлъхьэгъа
уздимыгъуэлъхьэгъа
здимыгъуэлъхьэгъа
дыздимыгъуэлъхьэгъа
фыздимыгъуэлъхьэгъа
здимыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздигъуэлъхьэн
уздигъуэлъхьэн
здигъуэлъхьэн
дыздигъуэлъхьэн
фыздигъуэлъхьэн
здигъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыгъуэлъхьэн
уздимыгъуэлъхьэн
здимыгъуэлъхьэн
дыздимыгъуэлъхьэн
фыздимыгъуэлъхьэн
здимыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздигъуэлъхьэну
уздигъуэлъхьэну
здигъуэлъхьэну
дыздигъуэлъхьэну
фыздигъуэлъхьэну
здигъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыгъуэлъхьэну
уздимыгъуэлъхьэну
здимыгъуэлъхьэну
дыздимыгъуэлъхьэну
фыздимыгъуэлъхьэну
здимыгъуэлъхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀигъуалъхьэ
ущӀигъуалъхьэ
щӀигъуалъхьэ
дыщӀигъуалъхьэ
фыщӀигъуалъхьэ
щӀигъуалъхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыгъуалъхьэ
ущӀимыгъуалъхьэ
щӀимыгъуалъхьэ
дыщӀимыгъуалъхьэ
фыщӀимыгъуалъхьэ
щӀимыгъуалъхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀигъуэлъхьа
ущӀигъуэлъхьа
щӀигъуэлъхьа
дыщӀигъуэлъхьа
фыщӀигъуэлъхьа
щӀигъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыгъуэлъхьа
ущӀимыгъуэлъхьа
щӀимыгъуэлъхьа
дыщӀимыгъуэлъхьа
фыщӀимыгъуэлъхьа
щӀимыгъуэлъхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀигъуэлъхьэгъа
ущӀигъуэлъхьэгъа
щӀигъуэлъхьэгъа
дыщӀигъуэлъхьэгъа
фыщӀигъуэлъхьэгъа
щӀигъуэлъхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыгъуэлъхьэгъа
ущӀимыгъуэлъхьэгъа
щӀимыгъуэлъхьэгъа
дыщӀимыгъуэлъхьэгъа
фыщӀимыгъуэлъхьэгъа
щӀимыгъуэлъхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀигъуэлъхьэн
ущӀигъуэлъхьэн
щӀигъуэлъхьэн
дыщӀигъуэлъхьэн
фыщӀигъуэлъхьэн
щӀигъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыгъуэлъхьэн
ущӀимыгъуэлъхьэн
щӀимыгъуэлъхьэн
дыщӀимыгъуэлъхьэн
фыщӀимыгъуэлъхьэн
щӀимыгъуэлъхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀигъуэлъхьэну
ущӀигъуэлъхьэну
щӀигъуэлъхьэну
дыщӀигъуэлъхьэну
фыщӀигъуэлъхьэну
щӀигъуэлъхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыгъуэлъхьэну
ущӀимыгъуэлъхьэну
щӀимыгъуэлъхьэну
дыщӀимыгъуэлъхьэну
фыщӀимыгъуэлъхьэну
щӀимыгъуэлъхьэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сигъуалъхьэу
уигъуалъхьэу
игъуалъхьэу
дигъуалъхьэу
фигъуалъхьэу
игъуалъхьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
симыгъуалъхьэу
уимыгъуалъхьэу
имыгъуалъхьэу
димыгъуалъхьэу
фимыгъуалъхьэу
имыгъуалъхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сигъуэлъхьауэ
уигъуэлъхьауэ
игъуэлъхьауэ
дигъуэлъхьауэ
фигъуэлъхьауэ
игъуэлъхьауэ / игъуэлъхьахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симыгъуэлъхьауэ
уимыгъуэлъхьауэ
имыгъуэлъхьауэ
димыгъуэлъхьауэ
фимыгъуэлъхьауэ
имыгъуэлъхьауэ / имыгъуэлъхьахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сигъуалъхьэурэ
уигъуалъхьэурэ
игъуалъхьэурэ
дигъуалъхьэурэ
фигъуалъхьэурэ
игъуалъхьэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
симыгъуалъхьэурэ
уимыгъуалъхьэурэ
имыгъуалъхьэурэ
димыгъуалъхьэурэ
фимыгъуалъхьэурэ
имыгъуалъхьэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуалъхь]э
[гъуалъхь]эр
--
[гъуалъхь]эхэр
Эргативнэ:
[гъуалъхь]э
[гъуалъхь]эм
--
[гъуалъхь]эхэм
Послеложнэ:
[гъуалъхь]экӀэ
[гъуалъхь]эмкӀэ
[гъуалъхь]эхэкӀэ
[гъуалъхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуалъхь]эуэ
[гъуалъхь]эрауэ
[гъуалъхь]эхэу
[гъуалъхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъхь]а
[гъуэлъхь]ар
--
[гъуэлъхь]ахэр
Эргативнэ:
[гъуэлъхь]а
[гъуэлъхь]ам
--
[гъуэлъхь]ахэм
Послеложнэ:
[гъуэлъхь]акӀэ
[гъуэлъхь]амкӀэ
[гъуэлъхь]ахэкӀэ
[гъуэлъхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуэлъхь]ауэ
[гъуэлъхь]арауэ
[гъуэлъхь]ахэу
[гъуэлъхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъхь]эн
[гъуэлъхь]эныр
--
[гъуэлъхь]энхэр
Эргативнэ:
[гъуэлъхь]эн
[гъуэлъхь]эным
--
[гъуэлъхь]энхэм
Послеложнэ:
[гъуэлъхь]энкӀэ
[гъуэлъхь]энымкӀэ
[гъуэлъхь]энхэкӀэ
[гъуэлъхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъуэлъхь]эну
[гъуэлъхь]энырауэ
[гъуэлъхь]энхэу
[гъуэлъхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъхь]эну
[гъуэлъхь]энур
--
[гъуэлъхь]энухэр
Эргативнэ:
[гъуэлъхь]эну
[гъуэлъхь]энум
--
[гъуэлъхь]энухэм
Послеложнэ:
[гъуэлъхь]энукӀэ
[гъуэлъхь]энумкӀэ
[гъуэлъхь]энухэкӀэ
[гъуэлъхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуэлъхь]энууэ
[гъуэлъхь]энурауэ
[гъуэлъхь]энухэу
[гъуэлъхь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и кӀуэцӀым щыгъуэлъын.
ЗыщӀыпӀэ зыщыуфэбгъун, зыгуэр щӀэхъумэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
ЩӀалэр гъуэлъыпӀэм игъуэлъхьащ.
Уэхым пшагъуэр игъуэлъхьащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
игъуэлъхьэн: 1. lie down swh 2. spread over sth, cover sth (about fog, etc.)
ЩӀалэр гъуэлъыпӀэм игъуэлъхьащ: the boy lay down in bed.
Уэхым пшагъуэр игъуэлъхьащ:
УРЫСЫБЗЭ
игъуэлъхьэн: 1. лечь куда-л. 2. лечь, покрыть собой что-л. (о тумане и т.п.)
ЩӀалэр гъуэлъыпӀэм игъуэлъхьащ:
Уэхым пшагъуэр игъуэлъхьащ:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.