АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "ибзэхэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ибзэхэн
щымыӀэныгъэ:
имыбзэхэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сибзэхэн
уибзэхэн
ибзэхэн
дибзэхэн
фибзэхэн
ибзэхэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэн
уимыбзэхэн
имыбзэхэн
димыбзэхэн
фимыбзэхэн
имыбзэхэн(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ибзахэ!
фибзахэ!
щымыӀэныгъэ:
уимыбзахэ!
фимыбзахэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сребзахэ
уребзахэ
иребзахэ
дребзахэ
фребзахэ
иребзахэ(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыбзахэ
уремыбзахэ
иремыбзахэ
дремыбзахэ
фремыбзахэ
иремыбзахэ(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
собзахэ(р)
уобзахэ(р)
йобзахэ(р)
добзахэ(р)
фобзахэ(р)
йобзахэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзахэркъым
уибзахэркъым
ибзахэркъым
дибзахэркъым
фибзахэркъым
ибзахэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сибзахэрт
уибзахэрт
ибзахэрт
дибзахэрт
фибзахэрт
ибзахэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сибзахэртэкъым
уибзахэртэкъым
ибзахэртэкъым
дибзахэртэкъым
фибзахэртэкъым
ибзахэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сибзэхащ
уибзэхащ
ибзэхащ
дибзэхащ
фибзэхащ
ибзэха(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сибзэхакъым
уибзэхакъым
ибзэхакъым
дибзэхакъым
фибзэхакъым
ибзэха(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сибзэхат
уибзэхат
ибзэхат
дибзэхат
фибзэхат
ибзэха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сибзэхатэкъым
уибзэхатэкъым
ибзэхатэкъым
дибзэхатэкъым
фибзэхатэкъым
ибзэха(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэгъащ
уибзэхэгъащ
ибзэхэгъащ
дибзэхэгъащ
фибзэхэгъащ
ибзэхэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэгъакъым
уибзэхэгъакъым
ибзэхэгъакъым
дибзэхэгъакъым
фибзэхэгъакъым
ибзэхэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэгъат
уибзэхэгъат
ибзэхэгъат
дибзэхэгъат
фибзэхэгъат
ибзэхэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэгъатэкъым
уибзэхэгъатэкъым
ибзэхэгъатэкъым
дибзэхэгъатэкъым
фибзэхэгъатэкъым
ибзэхэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сибзахэщ
уибзахэщ
ибзахэщ
дибзахэщ
фибзахэщ
ибзахэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сибзахэкъым
уибзахэкъым
ибзахэкъым
дибзахэкъым
фибзахэкъым
ибзахэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сибзахэт
уибзахэт
ибзахэт
дибзахэт
фибзахэт
ибзахэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сибзахэтэкъым
уибзахэтэкъым
ибзахэтэкъым
дибзахэтэкъым
фибзахэтэкъым
ибзахэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнщ
уибзэхэнщ
ибзэхэнщ
дибзэхэнщ
фибзэхэнщ
ибзэхэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэнкъым
уибзэхэнкъым
ибзэхэнкъым
дибзэхэнкъым
фибзэхэнкъым
ибзэхэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэну(хэ)щ
уибзэхэнущ
ибзэхэнущ
дибзэхэнущ
фибзэхэнущ
ибзэхэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэнукъым
уибзэхэнукъым
ибзэхэнукъым
дибзэхэнукъым
фибзэхэнукъым
ибзэхэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сибзахэрэ
уибзахэрэ
ибзахэрэ
дибзахэрэ
фибзахэрэ
ибзахэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзахэркъэ
уибзахэркъэ
ибзахэркъэ
дибзахэркъэ
фибзахэркъэ
ибзахэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сибзахэрт
уибзахэрт
ибзахэрт
дибзахэрт
фибзахэрт
ибзахэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сибзахэртэкъэ
уибзахэртэкъэ
ибзахэртэкъэ
дибзахэртэкъэ
фибзахэртэкъэ
ибзахэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сибзэха
уибзэха
ибзэха
дибзэха
фибзэха
ибзэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сибзэхакъэ
уибзэхакъэ
ибзэхакъэ
дибзэхакъэ
фибзэхакъэ
ибзэха(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сибзэхат
уибзэхат
ибзэхат
дибзэхат
фибзэхат
ибзэха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сибзэхатэкъэ
уибзэхатэкъэ
ибзэхатэкъэ
дибзэхатэкъэ
фибзэхатэкъэ
ибзэха(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэгъа
уибзэхэгъа
ибзэхэгъа
дибзэхэгъа
фибзэхэгъа
ибзэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэгъакъэ
уибзэхэгъакъэ
ибзэхэгъакъэ
дибзэхэгъакъэ
фибзэхэгъакъэ
ибзэхэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэгъат
уибзэхэгъат
ибзэхэгъат
дибзэхэгъат
фибзэхэгъат
ибзэхэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэгъатэкъэ
уибзэхэгъатэкъэ
ибзэхэгъатэкъэ
дибзэхэгъатэкъэ
фибзэхэгъатэкъэ
ибзэхэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сибзахэ
уибзахэ
ибзахэ
дибзахэ
фибзахэ
ибзахэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сибзахэкъэ
уибзахэкъэ
ибзахэкъэ
дибзахэкъэ
фибзахэкъэ
ибзахэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сибзахэт
уибзахэт
ибзахэт
дибзахэт
фибзахэт
ибзахэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сибзахэтэкъэ
уибзахэтэкъэ
ибзахэтэкъэ
дибзахэтэкъэ
фибзахэтэкъэ
ибзахэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэн
уибзэхэн
ибзэхэн
дибзэхэн
фибзэхэн
ибзэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэнкъэ
уибзэхэнкъэ
ибзэхэнкъэ
дибзэхэнкъэ
фибзэхэнкъэ
ибзэхэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэну
уибзэхэну
ибзэхэну
дибзэхэну
фибзэхэну
ибзэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэнукъэ
уибзэхэнукъэ
ибзэхэнукъэ
дибзэхэнукъэ
фибзэхэнукъэ
ибзэхэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сибзахэмэ
уибзахэмэ
ибзахэмэ
дибзахэмэ
фибзахэмэ
ибзахэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзахэмэ
уимыбзахэмэ
имыбзахэмэ
димыбзахэмэ
фимыбзахэмэ
имыбзахэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сибзэхамэ
уибзэхамэ
ибзэхамэ
дибзэхамэ
фибзэхамэ
ибзэха(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхамэ
уимыбзэхамэ
имыбзэхамэ
димыбзэхамэ
фимыбзэхамэ
имыбзэха(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сибзэхэгъамэ
уибзэхэгъамэ
ибзэхэгъамэ
дибзэхэгъамэ
фибзэхэгъамэ
ибзэхэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэгъамэ
уимыбзэхэгъамэ
имыбзэхэгъамэ
димыбзэхэгъамэ
фимыбзэхэгъамэ
имыбзэхэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнмэ
уибзэхэнмэ
ибзэхэнмэ
дибзэхэнмэ
фибзэхэнмэ
ибзэхэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэнмэ
уимыбзэхэнмэ
имыбзэхэнмэ
димыбзэхэнмэ
фимыбзэхэнмэ
имыбзэхэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнумэ
уибзэхэнумэ
ибзэхэнумэ
дибзэхэнумэ
фибзэхэнумэ
ибзэхэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэнумэ
уимыбзэхэнумэ
имыбзэхэнумэ
димыбзэхэнумэ
фимыбзэхэнумэ
имыбзэхэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сибзахэтэмэ
уибзахэтэмэ
ибзахэтэмэ
дибзахэтэмэ
фибзахэтэмэ
ибзахэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзахэтэмэ
уимыбзахэтэмэ
имыбзахэтэмэ
димыбзахэтэмэ
фимыбзахэтэмэ
имыбзахэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сибзэхатэмэ
уибзэхатэмэ
ибзэхатэмэ
дибзэхатэмэ
фибзэхатэмэ
ибзэха(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхатэмэ
уимыбзэхатэмэ
имыбзэхатэмэ
димыбзэхатэмэ
фимыбзэхатэмэ
имыбзэха(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сибзэхэгъатэмэ
уибзэхэгъатэмэ
ибзэхэгъатэмэ
дибзэхэгъатэмэ
фибзэхэгъатэмэ
ибзэхэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэгъатэмэ
уимыбзэхэгъатэмэ
имыбзэхэгъатэмэ
димыбзэхэгъатэмэ
фимыбзэхэгъатэмэ
имыбзэхэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнтэмэ
уибзэхэнтэмэ
ибзэхэнтэмэ
дибзэхэнтэмэ
фибзэхэнтэмэ
ибзэхэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэнтэмэ
уимыбзэхэнтэмэ
имыбзэхэнтэмэ
димыбзэхэнтэмэ
фимыбзэхэнтэмэ
имыбзэхэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнутэмэ
уибзэхэнутэмэ
ибзэхэнутэмэ
дибзэхэнутэмэ
фибзэхэнутэмэ
ибзэхэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэнутэмэ
уимыбзэхэнутэмэ
имыбзэхэнутэмэ
димыбзэхэнутэмэ
фимыбзэхэнутэмэ
имыбзэхэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнт
уибзэхэнт
ибзэхэнт
дибзэхэнт
фибзэхэнт
ибзэхэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэнтэкъым
уибзэхэнтэкъым
ибзэхэнтэкъым
дибзэхэнтэкъым
фибзэхэнтэкъым
ибзэхэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнут
уибзэхэнут
ибзэхэнут
дибзэхэнут
фибзэхэнут
ибзэхэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сибзэхэнутэкъым
уибзэхэнутэкъым
ибзэхэнутэкъым
дибзэхэнутэкъым
фибзэхэнутэкъым
ибзэхэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сибзахэми
уибзахэми
ибзахэми
дибзахэми
фибзахэми
ибзахэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзахэми
уимыбзахэми
имыбзахэми
димыбзахэми
фимыбзахэми
имыбзахэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сибзэхами
уибзэхами
ибзэхами
дибзэхами
фибзэхами
ибзэха(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхами
уимыбзэхами
имыбзэхами
димыбзэхами
фимыбзэхами
имыбзэха(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сибзэхэгъами
уибзэхэгъами
ибзэхэгъами
дибзэхэгъами
фибзэхэгъами
ибзэхэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэгъами
уимыбзэхэгъами
имыбзэхэгъами
димыбзэхэгъами
фимыбзэхэгъами
имыбзэхэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнми
уибзэхэнми
ибзэхэнми
дибзэхэнми
фибзэхэнми
ибзэхэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэнми
уимыбзэхэнми
имыбзэхэнми
димыбзэхэнми
фимыбзэхэнми
имыбзэхэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнуми
уибзэхэнуми
ибзэхэнуми
дибзэхэнуми
фибзэхэнуми
ибзэхэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэнуми
уимыбзэхэнуми
имыбзэхэнуми
димыбзэхэнуми
фимыбзэхэнуми
имыбзэхэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сибзахэтэми
уибзахэтэми
ибзахэтэми
дибзахэтэми
фибзахэтэми
ибзахэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзахэтэми
уимыбзахэтэми
имыбзахэтэми
димыбзахэтэми
фимыбзахэтэми
имыбзахэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сибзэхатэми
уибзэхатэми
ибзэхатэми
дибзэхатэми
фибзэхатэми
ибзэха(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхатэми
уимыбзэхатэми
имыбзэхатэми
димыбзэхатэми
фимыбзэхатэми
имыбзэха(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сибзэхэгъатэми
уибзэхэгъатэми
ибзэхэгъатэми
дибзэхэгъатэми
фибзэхэгъатэми
ибзэхэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэгъатэми
уимыбзэхэгъатэми
имыбзэхэгъатэми
димыбзэхэгъатэми
фимыбзэхэгъа(хэ)тэми
имыбзэхэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнтэми
уибзэхэнтэми
ибзэхэнтэми
дибзэхэнтэми
фибзэхэнтэми
ибзэхэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэнтэми
уимыбзэхэнтэми
имыбзэхэнтэми
димыбзэхэнтэми
фимыбзэхэнтэми
имыбзэхэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сибзэхэнутэми
уибзэхэнутэми
ибзэхэнутэми
дибзэхэнутэми
фибзэхэнутэми
ибзэхэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
симыбзэхэнутэми
уимыбзэхэнутэми
имыбзэхэнутэми
димыбзэхэнутэми
фимыбзэхэнутэми
имыбзэхэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сибзэхаи
уибзэхаи
ибзэхаи
дибзэхаи
фибзэхаи
ибзэхаи
щымыӀэныгъэ:
сибзэхакъыми
уибзэхакъыми
ибзэхакъыми
дибзэхакъыми
фибзэхакъыми
ибзэхакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сибзэхащэрэт
уибзэхащэрэт
ибзэхащэрэт
дибзэхащэрэт
фибзэхащэрэт
ибзэха(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
симыбзэхащэрэт
уимыбзэхащэрэт
имыбзэхащэрэт
димыбзэхащэрэт
фимыбзэхащэрэт
имыбзэха(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнщ
уибзэхагъэнщ
ибзэхагъэнщ
дибзэхагъэнщ
фибзэхагъэнщ
ибзэхагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнкъым
уибзэхагъэнкъым
ибзэхагъэнкъым
дибзэхагъэнкъым
фибзэхагъэнкъым
ибзэхагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнт
уибзэхагъэнт
ибзэхагъэнт
дибзэхагъэнт
фибзэхагъэнт
ибзэхагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнтэкъым
уибзэхагъэнтэкъым
ибзэхагъэнтэкъым
дибзэхагъэнтэкъым
фибзэхагъэнтэкъым
ибзэхагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сибзэхагъэн
уибзэхагъэн
ибзэхагъэн
дибзэхагъэн
фибзэхагъэн
ибзэхагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнкъэ
уибзэхагъэнкъэ
ибзэхагъэнкъэ
дибзэхагъэнкъэ
фибзэхагъэнкъэ
ибзэхагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнт
уибзэхагъэнт
ибзэхагъэнт
дибзэхагъэнт
фибзэхагъэнт
ибзэхагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнтэкъэ
уибзэхагъэнтэкъэ
ибзэхагъэнтэкъэ
дибзэхагъэнтэкъэ
фибзэхагъэнтэкъэ
ибзэхагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнущ
уибзэхагъэнущ
ибзэхагъэнущ
дибзэхагъэнущ
фибзэхагъэнущ
ибзэхагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнукъым
уибзэхагъэнукъым
ибзэхагъэнукъым
дибзэхагъэнукъым
фибзэхагъэнукъым
ибзэхагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнут
уибзэхагъэнут
ибзэхагъэнут
дибзэхагъэнут
фибзэхагъэнут
ибзэхагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнутэкъым
уибзэхагъэнутэкъым
ибзэхагъэнутэкъым
дибзэхагъэнутэкъым
фибзэхагъэнутэкъым
ибзэхагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сибзэхагъэну
уибзэхагъэну
ибзэхагъэну
дибзэхагъэну
фибзэхагъэну
ибзэхагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнукъэ
уибзэхагъэнукъэ
ибзэхагъэнукъэ
дибзэхагъэнукъэ
фибзэхагъэнукъэ
ибзэхагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнут
уибзэхагъэнут
ибзэхагъэнут
дибзэхагъэнут
фибзэхагъэнут
ибзэхагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сибзэхагъэнутэкъэ
уибзэхагъэнутэкъэ
ибзэхагъэнутэкъэ
дибзэхагъэнутэкъэ
фибзэхагъэнутэкъэ
ибзэхагъэну(хэ)тэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сибзахэ
уибзахэ
ибзахэ
дибзахэ
фибзахэ
ибзахэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
симыбзахэ
уимыбзахэ
имыбзахэ
димыбзахэ
фимыбзахэ
имыбзахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сибзэха
уибзэха
ибзэха
дибзэха
фибзэха
ибзэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симыбзэха
уимыбзэха
имыбзэха
димыбзэха
фимыбзэха
имыбзэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сибзэхэгъа
уибзэхэгъа
ибзэхэгъа
дибзэхэгъа
фибзэхэгъа
ибзэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симыбзэхэгъа
уимыбзэхэгъа
имыбзэхэгъа
димыбзэхэгъа
фимыбзэхэгъа
имыбзэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сибзэхэн
уибзэхэн
ибзэхэн
дибзэхэн
фибзэхэн
ибзэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
симыбзэхэн
уимыбзэхэн
имыбзэхэн
димыбзэхэн
фимыбзэхэн
имыбзэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сибзэхэну
уибзэхэну
ибзэхэну
дибзэхэну
фибзэхэну
ибзэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
симыбзэхэну
уимыбзэхэну
имыбзэхэну
димыбзэхэну
фимыбзэхэну
имыбзэхэну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрибзахэ
узэрибзахэ
зэрибзахэ
дызэрибзахэ
фызэрибзахэ
зэрибзахэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыбзахэ
узэримыбзахэ
зэримыбзахэ
дызэримыбзахэ
фызэримыбзахэ
зэримыбзахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрибзэха
узэрибзэха
зэрибзэха
дызэрибзэха
фызэрибзэха
зэрибзэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыбзэха
узэримыбзэха
зэримыбзэха
дызэримыбзэха
фызэримыбзэха
зэримыбзэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрибзэхэгъа
узэрибзэхэгъа
зэрибзэхэгъа
дызэрибзэхэгъа
фызэрибзэхэгъа
зэрибзэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыбзэхэгъа
узэримыбзэхэгъа
зэримыбзэхэгъа
дызэримыбзэхэгъа
фызэримыбзэхэгъа
зэримыбзэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрибзэхэн
узэрибзэхэн
зэрибзэхэн
дызэрибзэхэн
фызэрибзэхэн
зэрибзэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыбзэхэн
узэримыбзэхэн
зэримыбзэхэн
дызэримыбзэхэн
фызэримыбзэхэн
зэримыбзэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрибзэхэну
узэрибзэхэну
зэрибзэхэну
дызэрибзэхэну
фызэрибзэхэну
зэрибзэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэримыбзэхэну
узэримыбзэхэну
зэримыбзэхэну
дызэримыбзэхэну
фызэримыбзэхэну
зэримыбзэхэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщибзахэ
ущибзахэ
щибзахэ
дыщибзахэ
фыщибзахэ
щибзахэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыбзахэ
ущимыбзахэ
щимыбзахэ
дыщимыбзахэ
фыщимыбзахэ
щимыбзахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщибзэха
ущибзэха
щибзэха
дыщибзэха
фыщибзэха
щибзэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыбзэха
ущимыбзэха
щимыбзэха
дыщимыбзэха
фыщимыбзэха
щимыбзэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщибзэхэгъа
ущибзэхэгъа
щибзэхэгъа
дыщибзэхэгъа
фыщибзэхэгъа
щибзэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыбзэхэгъа
ущимыбзэхэгъа
щимыбзэхэгъа
дыщимыбзэхэгъа
фыщимыбзэхэгъа
щимыбзэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщибзэхэн
ущибзэхэн
щибзэхэн
дыщибзэхэн
фыщибзэхэн
щибзэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыбзэхэн
ущимыбзэхэн
щимыбзэхэн
дыщимыбзэхэн
фыщимыбзэхэн
щимыбзэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщибзэхэну
ущибзэхэну
щибзэхэну
дыщибзэхэну
фыщибзэхэну
щибзэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщимыбзэхэну
ущимыбзэхэну
щимыбзэхэну
дыщимыбзэхэну
фыщимыбзэхэну
щимыбзэхэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздибзахэ
уздибзахэ
здибзахэ
дыздибзахэ
фыздибзахэ
здибзахэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыбзахэ
уздимыбзахэ
здимыбзах
дыздимыбзахэ
фыздимыбзахэ
здимыбзахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздибзэха
уздибзэха
здибзэха
дыздибзэха
фыздибзэха
здибзэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыбзэха
уздимыбзэха
здимыбзэха
дыздимыбзэха
фыздимыбзэха
здимыбзэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздибзэхэгъа
уздибзэхэгъа
здибзэхэгъа
дыздибзэхэгъа
фыздибзэхэгъа
здибзэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыбзэхэгъа
уздимыбзэхэгъа
здимыбзэхэгъа
дыздимыбзэхэгъа
фыздимыбзэхэгъа
здимыбзэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздибзэхэн
уздибзэхэн
здибзэхэн
дыздибзэхэн
фыздибзэхэн
здибзэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыбзэхэн
уздимыбзэхэн
здимыбзэхэн
дыздимыбзэхэн
фыздимыбзэхэн
здимыбзэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздибзэхэну
уздибзэхэну
здибзэхэну
дыздибзэхэну
фыздибзэхэну
здибзэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздимыбзэхэну
уздимыбзэхэну
здимыбзэхэну
дыздимыбзэхэну
фыздимыбзэхэну
здимыбзэхэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀибзахэ
ущӀибзахэ
щӀибзахэ
дыщӀибзахэ
фыщӀибзахэ
щӀибзахэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыбзахэ
ущӀимыбзахэ
щӀимыбзахэ
дыщӀимыбзахэ
фыщӀимыбзахэ
щӀимыбзахэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀибзэха
ущӀибзэха
щӀибзэха
дыщӀибзэха
фыщӀибзэха
щӀибзэха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыбзэха
ущӀимыбзэха
щӀимыбзэха
дыщӀимыбзэха
фыщӀимыбзэха
щӀимыбзэха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀибзэхэгъа
ущӀибзэхэгъа
щӀибзэхэгъа
дыщӀибзэхэгъа
фыщӀибзэхэгъа
щӀибзэхэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыбзэхэгъа
ущӀимыбзэхэгъа
щӀимыбзэхэгъа
дыщӀимыбзэхэгъа
фыщӀимыбзэхэгъа
щӀимыбзэхэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀибзэхэн
ущӀибзэхэн
щӀибзэхэн
дыщӀибзэхэн
фыщӀибзэхэн
щӀибзэхэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыбзэхэн
ущӀимыбзэхэн
щӀимыбзэхэн
дыщӀимыбзэхэн
фыщӀимыбзэхэн
щӀимыбзэхэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀибзэхэну
ущӀибзэхэну
щӀибзэхэну
дыщӀибзэхэну
фыщӀибзэхэну
щӀибзэхэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀимыбзэхэну
ущӀимыбзэхэну
щӀимыбзэхэну
дыщӀимыбзэхэну
фыщӀимыбзэхэну
щӀимыбзэхэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сибзахэу
уибзахэу
ибзахэу
дибзахэу
фибзахэу
ибзахэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
симыбзахэу
уимыбзахэу
имыбзахэу
димыбзахэу
фимыбзахэу
имыбзахэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сибзэхауэ
уибзэхауэ
ибзэхауэ
дибзэхауэ
фибзэхауэ
ибзэхауэ / ибзэхахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
симыбзэхауэ
уимыбзэхауэ
имыбзэхауэ
димыбзэхауэ
фимыбзэхауэ
имыбзэхауэ / имыбзэхахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сибзахэурэ
уибзахэурэ
ибзахэурэ
дибзахэурэ
фибзахэурэ
ибзахэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
симыбзахэурэ
уимыбзахэурэ
имыбзахэурэ
димыбзахэурэ
фимыбзахэурэ
имыбзахэ(хэ)урэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бзах]э
[бзах]эр
--
[бзах]эхэр
Эргативнэ:
[бзах]э
[бзах]эм
--
[бзах]эхэм
Послеложнэ:
[бзах]экӀэ
[бзах]эмкӀэ
[бзах]эхэкӀэ
[бзах]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бзах]эуэ
[бзах]эрауэ
[бзах]эхэу
[бзах]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бзэх]а
[бзэх]ар
--
[бзэх]ахэр
Эргативнэ:
[бзэх]а
[бзэх]ам
--
[бзэх]ахэм
Послеложнэ:
[бзэх]акӀэ
[бзэх]амкӀэ
[бзэх]ахэкӀэ
[бзэх]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бзэх]ауэ
[бзэх]арауэ
[бзэх]ахэу
[бзэх]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бзэх]эн
[бзэх]эныр
--
[бзэх]энхэр
Эргативнэ:
[бзэх]эн
[бзэх]эным
--
[бзэх]энхэм
Послеложнэ:
[бзэх]энкӀэ
[бзэх]энымкӀэ
[бзэх]энхэкӀэ
[бзэх]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[бзэх]эну
[бзэх]энырауэ
[бзэх]энхэу
[бзэх]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[бзэх]эну
[бзэх]энур
--
[бзэх]энухэр
Эргативнэ:
[бзэх]эну
[бзэх]энум
--
[бзэх]энухэм
Послеложнэ:
[бзэх]энукӀэ
[бзэх]энумкӀэ
[бзэх]энухэкӀэ
[бзэх]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[бзэх]энууэ
[бзэх]энурауэ
[бзэх]энухэу
[бзэх]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и кӀуэцӀым икӀуэдэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
ибзэхэн: disappear, vanish swh in sth
Джэдыр хадэм ибзэхащ: the chicken disappeared in the garden
УРЫСЫБЗЭ
ибзэхэн: исчезнуть, скрыться в чём-л.
Джэдыр хадэм ибзэхащ: курица исчезла на огороде.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.