Wt/kbd/зэщӏэнэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [zɐɕʹɐ'nɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- зэ- + щӀэ- + [н] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "зэщӏэнэн"-м и спряженэ
МЫХЬЭНЭ
- Къэлыдын, къыпынэн (п. п. уэздыгъэр).
- Ежьэн, зэщӀэплъэн, лажьэу щӀидзэн (п. п. мотор).
- УкӀытэм, гузавэм къыхэкӀыу къызэщӀэплъэн, плъыжь къэхъун.
ЩАПХЪЭХЭР
- Жыгеипхъэр зэщӀэнащи, дрехуейр Ӏугъуэр уафэм. Къэбэрдей поэзием и антологие
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- МафӀэр зэщӀэнащ.
- Моторыр зэщӀэнащ.
- Хъыджэбз цӀыкӀур укӀытэри зэщӀэнащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- зэщӏэнэн: 1. light up, start burning (e.g. about a lamp) 2. start, turn over (about a motor) 3. blush, go red in the face (from excitement, embarrassment)
- МафӀэр зэщӀэнащ: the fire started burning
- Моторыр зэщӀэнащ: the motor started
- Хъыджэбз цӀыкӀур укӀытэри зэщӀэнащ: the little girl got embarrassed and blushed.
УРЫСЫБЗЭ
- зэщӏэнэн: 1. загореться, засветиться, зажечься (напр. о лампе) 2. завестись (напр. о моторе) 3. покраснеть, раскраснеться (от волнения, смущения)
- МафӀэр зэщӀэнащ: огонь загорелся
- Моторыр зэщӀэнащ: мотор завелся
- Хъыджэбз цӀыкӀур укӀытэри зэщӀэнащ: девочка смутилась и покраснела.
псалъафэ зэпыщӀахэр
МафӀэу зэщӀэнэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: give off sparks Урысыбзэ: метать искры Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Бэдынокъуэ къэгубжьщ, Дакъэжь мафӀэу зэщӀэнэщ. Къэбэрдей поэзием и антологие
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [zɐɕʹɐ'nɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- зэ- + щӀэ- + [н] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "зэщӏэнэн"-м и спряженэ
МЫХЬЭНЭ
- Еплъ "псалъафэ зэпыщӀахэр".
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- зэщӏэнэн: See "псалъафэ зэпыщӀахэр"
УРЫСЫБЗЭ
- зэщӏэнэн: См. "псалъафэ зэпыщӀахэр"
псалъафэ зэпыщӀахэр
жьэр зэщӀэнэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: lose one’s power of speech Урысыбзэ: потерять дар речи Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
Ӏэпкълъэпкъыр зэщӀэнэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: become stiff, sedentary Урысыбзэ: стать скованным, малоподвижным Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.