Wt/kbd/зэтелъхьэн
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA [zɐte:ɬ'ħɐn]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- зэ- + те- + [лъхь] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "зэтелъхьэн"-м и спряженэ
МЫХЬЭНЭ
- Зым зыр телъхьэн, зым и щӀыӀу зыр щыгъэтӀылъын.
- ЗэбгъэкӀуу, дэпщӀейурэ (хьэку, блын унэ сыт хуэдэхэр) щӀын.
- Зым и щӀыӀу зы щытӀэгъэн.
ЩАПХЪЭХЭР
- Тинэрэ Лурэ гуэдз пхырхэр къашати, хьэмым деж щэдж цӀыкӀуу зэтралъхьэт, иужькӀэ яӀуэжыну. КӀыщокъуэ Алим
- Чырбыш зэрызурэ пщӀыуэ зэтету дауэ зэтралъхьа мыбы дэт унэ къомыр? Теунэ Хьэчим
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, | «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 | нап. 93 |
---|---|---|
адыгэбзэ | урысыбзэ/русский | инджылыбзэ/English |
Мэкъур Ӏэтэу зэтралъхьэ. | Сено складывают стогами. | They pile the hay in stacks. |
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
- ДжанитӀ зэтелъхьэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- зэтелъхьэн: 1. put, place, stack one thing on top of the other 2. assemble sth, put sth together 3. put on (an item of clothing) on top of sth else
- ДжанитӀ зэтелъхьэн: put on one shirt on top of another.
УРЫСЫБЗЭ
- зэтелъхьэн: 1. сложить, положить что-л. друг на друга 2. сложить, построить что-л. 3. надеть что-л. одно поверх другого (об одежде)
- ДжанитӀ зэтелъхьэн: надеть одну рубашку поверх другой
псалъафэ зэпыщӀахэр
НапӀэр зэтелъхьэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: 1) close your eyes 2) die, pass away Урысыбзэ: 1) сомкнуть глаза 2) умереть Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
ПцӀы зэтелъхьэн
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: slander or libel each other, spread lies about each other Урысыбзэ: оболгать друг друга, распространить ложь друг о друге Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.