Wt/kbd/зэран

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ

ЭТИМОЛОГИЕ

< хьэрыпыбзэ: ضرر = зэран

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

IPA [zɐ'rɑ:n]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

[зэран]

СКЛОНЕНЭ

	Закъуэ бжьыгъэ		Куэд бжьыгъэ
	Мыбелджылы	Белджылы	Мыбелджылы	Белджылы
Именительнэ:	зэран	зэраныр	--	зэранхэр
Эргативнэ:	зэран	зэраным	--	зэранхэм
Послеложнэ:	зэранкӀэ	зэранымкӀэ	зэранхэкӀэ	зэранхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:	зэрану	зэранырауэ	зэранхэу	зэранхэрауэ

МЫХЬЭНЭ

Ягъэ, хэщӀ, пэрыуэгъу, лъэпощхьэпо.

ЩАПХЪЭХЭР

Джэримэсым и ежьэныр ди зэрану уэ къыпфӀощӀыр. Акъсырэ Залымхъан

Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр

Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,	«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984	нап. 90
адыгэбзэ	урысыбзэ/русский	инджылыбзэ/English
Ахэр хуабжьу зэран мэхъу.	Они приносят большой вред.	They are very harmful.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

УзыншагъэмкӀэ нэхъ зэраныр тутынымрэ фадэмрэщ.
зэранышхуэ

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ

зэран: harm, damage, loss, bother, hindrance, interference
УзыншагъэмкӀэ нэхъ зэраныр тутынымрэ фадэмрэщ: tobacco and alcohol are most damaging to health.
зэранышхуэ: great harm, damage

УРЫСЫБЗЭ

зэран: вред, ущерб, убыток
УзыншагъэмкӀэ нэхъ зэраныр тутынымрэ фадэмрэщ: табак и спирт самые вредные для здоровья.
зэранышхуэ: большой вред, большой ущерб

псалъафэ зэпыщӀахэр

[И] зэран егъэкӀын (екӀын)

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: harm, damage; cause harm or damage
     Урысыбзэ: навредить, нанести ущерб кому-чему-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Иджы уэгъум и зэран гуэдзым екӀыжынукъым, хагъуэ хидзэу хуежьащ.  Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

Зэран хэхъухьын

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: do damage to the (business, cause, things)
     Урысыбзэ: навредить (делу).
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Ӏуэхум зыгуэр зэран хэхъухьырт, ауэ хэтми къэщӀэгъуейт.  Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

Зэран хуэхъун

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: harm, damage, bother, hinder sth
     Урысыбзэ: повредить, помешать, воспрепятствовать кому-чему-л.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     Люся и лъагъуныгъэр япэ лъагъуныгъэу икӀи лъагъуныгъэ пщтыру щыт пэтми, ар и еджэныгъэм зыкӀи зэран хуэхъуртэкъым.  Къашыргъэ ХьэпащӀэ
      КӀукӀуэ зимыгъэӀэуэлъауэу къэтэджри пэшым къыщӀэкӀащ: и хьэщӀэм зэран сыт щхьэкӀэ хуэхъун.  Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)

Зэран хъун

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: be a hindrance, be bothersome, interfere
     Урысыбзэ: повредить, помешать, быть помехой.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:
     ЛӀыхъу джатэу Ӏэщэр фэ вгъабзэ, зэран хъу флъагъум фысакъ.  Къэбэрдей поэзием и антологие

Зэран щӀэн

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: harm, damage, bring about or cause harm, damage, evil
     Урысыбзэ: вредить, приносить вред, зло.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

[И] зэранкӀэ

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: it’s his fault
     Урысыбзэ: по его [ее] вине
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.