Wt/kbd/зыукъуэдиин

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > зыукъуэдиин

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [zǝu:qʹʷɐdi:'jǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • зы- + [укъуэдий] + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

МЫХЬЭНЭ

  1. Уи Ӏэ, уи лъакъуэ сыт хуэдэхэр шэщӀын.
  2. КӀыхьу зишын, зышэщӀын.
  3. Хэхъуэн, нэхъ лъагэ хъун.
  4. КӀыхьлӀыхь хъун.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • КӀыхьу зыукъуэдиин.
  • Мэл хъушэм зиукъуэдиящ.
  • ЩӀалэ цӀыкӀум зиукъуэдиящ.
  • Псалъэмакъым зиукъуэдиин.
  • Лэжьыгъэм зиукъуэдиин.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • зыукъуэдиин: 1. stretch out (about a person or animal) 2. stretch out in a queue, line or chain 3. grow taller, become taller 4. last a long time, become extended, take a long time (about a conversation, etc.)
  • КӀыхьу зыукъуэдиин: stretch out lengthwise
  • Мэл хъушэм зиукъуэдиящ: the flock of sheep stretched out in a line
  • ЩӀалэ цӀыкӀум зиукъуэдиящ: the young man grew taller
  • Псалъэмакъым зиукъуэдиин: the conversation lasted for a long time
  • Лэжьыгъэм зиукъуэдиин: the job took a long time
УРЫСЫБЗЭ
  • зыукъуэдиин: 1. вытянуться, растянуться (о человеке, о животных) 2. вытянуться, протянуться вереницей, цепью 3. подрасти, стать выше 4. затянуться, стать долгим (напр. о разговоре и т.п.)
  • КӀыхьу зыукъуэдиин: растянуться в длину
  • Мэл хъушэм зиукъуэдиящ: стадо овец вытянулось вереницей
  • ЩӀалэ цӀыкӀум зиукъуэдиящ: мальчик подрос (стал выше ростом)
  • Псалъэмакъым зиукъуэдиин: разговор затянулся
  • Лэжьыгъэм зиукъуэдиин: работа затянулась

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.