АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
жьэхэ- + [тӏысхь] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "жьэхэтӏысхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
жьэхэтӏысхьэн
щымыӀэныгъэ:
жьэхэмытӏысхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэн
ужьэхэтӏысхьэн
жьэхэтӏысхьэн
дыжьэхэтӏысхьэн
фыжьэхэтӏысхьэн
жьэхэтӏысхьэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэн
ужьэхэмытӏысхьэн
жьэхэмытӏысхьэн
дыжьэхэмытӏысхьэн
фыжьэхэмытӏысхьэн
жьэхэмытӏысхьэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
жьэхэтӏысхьэ!
фыжьэхэтӏысхьэ!
щымыӀэныгъэ:
ужьэхэмытӏысхьэ!
фыжьэхэмытӏысхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхретӏысхьэ
ужьэхретӏысхьэ
жьэхретӏысхьэ
дыжьэхретӏысхьэ
фыжьэхретӏысхьэ
жьэхретӏысхьэ
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхремытӏысхьэ
ужьэхремытӏысхьэ
жьэхремытӏысхьэ
дыжьэхремытӏысхьэ
фыжьэхремытӏысхьэ
жьэхремытӏысхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхотӏысхьэ(р)
ужьэхотӏысхьэ(р)
жьэхотӏысхьэ(р)
дыжьэхотӏысхьэ(р)
фыжьэхотӏысхьэ(р)
жьэхотӏысхьэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэркъым
ужьэхэтӏысхьэркъым
жьэхэтӏысхьэркъым
дыжьэхэтӏысхьэркъым
фыжьэхэтӏысхьэркъым
жьэхэтӏысхьэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэ(р)т
ужьэхэтӏысхьэ(р)т
жьэхэтӏысхьэ(р)т
дыжьэхэтӏысхьэ(р)т
фыжьэхэтӏысхьэ(р)т
жьэхэтӏысхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэ(р)тэкъым
ужьэхэтӏысхьэ(р)тэкъым
жьэхэтӏысхьэ(р)тэкъым
дыжьэхэтӏысхьэ(р)тэкъым
фыжьэхэтӏысхьэ(р)тэкъым
жьэхэтӏысхьэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьащ
ужьэхэтӏысхьащ
жьэхэтӏысхьащ
дыжьэхэтӏысхьащ
фыжьэхэтӏысхьащ
жьэхэтӏысхьа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьакъым
ужьэхэтӏысхьакъым
жьэхэтӏысхьакъым
дыжьэхэтӏысхьакъым
фыжьэхэтӏысхьакъым
жьэхэтӏысхьа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьат
ужьэхэтӏысхьат
жьэхэтӏысхьат
дыжьэхэтӏысхьат
фыжьэхэтӏысхьат
жьэхэтӏысхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьатэкъым
ужьэхэтӏысхьатэкъым
жьэхэтӏысхьатэкъым
дыжьэхэтӏысхьатэкъым
фыжьэхэтӏысхьатэкъым
жьэхэтӏысхьа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъащ
ужьэхэтӏысхьэгъащ
жьэхэтӏысхьэгъащ
дыжьэхэтӏысхьэгъащ
фыжьэхэтӏысхьэгъащ
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъакъым
ужьэхэтӏысхьэгъакъым
жьэхэтӏысхьэгъакъым
дыжьэхэтӏысхьэгъакъым
фыжьэхэтӏысхьэгъакъым
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъат
ужьэхэтӏысхьэгъат
жьэхэтӏысхьэгъат
дыжьэхэтӏысхьэгъат
фыжьэхэтӏысхьэгъат
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъатэкъым
ужьэхэтӏысхьэгъатэкъым
жьэхэтӏысхьэгъатэкъым
дыжьэхэтӏысхьэгъатэкъым
фыжьэхэтӏысхьэгъатэкъым
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэщ
ужьэхэтӏысхьэщ
жьэхэтӏысхьэщ
дыжьэхэтӏысхьэщ
фыжьэхэтӏысхьэщ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэкъым
ужьэхэтӏысхьэкъым
жьэхэтӏысхьэкъым
дыжьэхэтӏысхьэкъым
фыжьэхэтӏысхьэкъым
жьэхэтӏысхьэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэт
ужьэхэтӏысхьэт
жьэхэтӏысхьэт
дыжьэхэтӏысхьэт
фыжьэхэтӏысхьэт
жьэхэтӏысхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэтэкъым
ужьэхэтӏысхьэтэкъым
жьэхэтӏысхьэтэкъым
дыжьэхэтӏысхьэтэкъым
фыжьэхэтӏысхьэтэкъым
жьэхэтӏысхьэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнщ
ужьэхэтӏысхьэнщ
жьэхэтӏысхьэнщ
дыжьэхэтӏысхьэнщ
фыжьэхэтӏысхьэнщ
жьэхэтӏысхьэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнкъым
ужьэхэтӏысхьэнкъым
жьэхэтӏысхьэнкъым
дыжьэхэтӏысхьэнкъым
фыжьэхэтӏысхьэнкъым
жьэхэтӏысхьэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнущ
ужьэхэтӏысхьэнущ
жьэхэтӏысхьэнущ
дыжьэхэтӏысхьэнущ
фыжьэхэтӏысхьэнущ
жьэхэтӏысхьэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнукъым
ужьэхэтӏысхьэнукъым
жьэхэтӏысхьэнукъым
дыжьэхэтӏысхьэнукъым
фыжьэхэтӏысхьэнукъым
жьэхэтӏысхьэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэрэ
ужьэхэтӏысхьэрэ
жьэхэтӏысхьэрэ
дыжьэхэтӏысхьэрэ
фыжьэхэтӏысхьэрэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэркъэ
ужьэхэтӏысхьэркъэ
жьэхэтӏысхьэркъэ
дыжьэхэтӏысхьэркъэ
фыжьэхэтӏысхьэркъэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэ(р)т
ужьэхэтӏысхьэ(р)т
жьэхэтӏысхьэ(р)т
дыжьэхэтӏысхьэ(р)т
фыжьэхэтӏысхьэ(р)т
жьэхэтӏысхьэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэ(р)тэкъэ
ужьэхэтӏысхьэ(р)тэкъэ
жьэхэтӏысхьэ(р)тэкъэ
дыжьэхэтӏысхьэ(р)тэкъэ
фыжьэхэтӏысхьэ(р)тэкъэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьа
ужьэхэтӏысхьа
жьэхэтӏысхьа
дыжьэхэтӏысхьа
фыжьэхэтӏысхьа
жьэхэтӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьакъэ
ужьэхэтӏысхьакъэ
жьэхэтӏысхьакъэ
дыжьэхэтӏысхьакъэ
фыжьэхэтӏысхьакъэ
жьэхэтӏысхьа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьат
ужьэхэтӏысхьат
жьэхэтӏысхьат
дыжьэхэтӏысхьат
фыжьэхэтӏысхьат
жьэхэтӏысхьа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьатэкъэ
ужьэхэтӏысхьатэкъэ
жьэхэтӏысхьатэкъэ
дыжьэхэтӏысхьатэкъэ
фыжьэхэтӏысхьатэкъэ
жьэхэтӏысхьа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъа
ужьэхэтӏысхьэгъа
жьэхэтӏысхьэгъа
дыжьэхэтӏысхьэгъа
фыжьэхэтӏысхьэгъа
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъакъэ
ужьэхэтӏысхьэгъакъэ
жьэхэтӏысхьэгъакъэ
дыжьэхэтӏысхьэгъакъэ
фыжьэхэтӏысхьэгъакъэ
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъат
ужьэхэтӏысхьэгъат
жьэхэтӏысхьэгъат
дыжьэхэтӏысхьэгъат
фыжьэхэтӏысхьэгъат
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъатэкъэ
ужьэхэтӏысхьэгъатэкъэ
жьэхэтӏысхьэгъатэкъэ
дыжьэхэтӏысхьэгъатэкъэ
фыжьэхэтӏысхьэгъатэкъэ
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэ
ужьэхэтӏысхьэ
жьэхэтӏысхьэ
дыжьэхэтӏысхьэ
фыжьэхэтӏысхьэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэкъэ
ужьэхэтӏысхьэкъэ
жьэхэтӏысхьэкъэ
дыжьэхэтӏысхьэкъэ
фыжьэхэтӏысхьэкъэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэт
ужьэхэтӏысхьэт
жьэхэтӏысхьэт
дыжьэхэтӏысхьэт
фыжьэхэтӏысхьэт
жьэхэтӏысхьэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэтэкъэ
ужьэхэтӏысхьэтэкъэ
жьэхэтӏысхьэтэкъэ
дыжьэхэтӏысхьэтэкъэ
фыжьэхэтӏысхьэтэкъэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэн
ужьэхэтӏысхьэн
жьэхэтӏысхьэн
дыжьэхэтӏысхьэн
фыжьэхэтӏысхьэн
жьэхэтӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнкъэ
ужьэхэтӏысхьэнкъэ
жьэхэтӏысхьэнкъэ
дыжьэхэтӏысхьэнкъэ
фыжьэхэтӏысхьэнкъэ
жьэхэтӏысхьэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэну
ужьэхэтӏысхьэну
жьэхэтӏысхьэну
дыжьэхэтӏысхьэну
фыжьэхэтӏысхьэну
жьэхэтӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнукъэ
ужьэхэтӏысхьэнукъэ
жьэхэтӏысхьэнукъэ
дыжьэхэтӏысхьэнукъэ
фыжьэхэтӏысхьэнукъэ
жьэхэтӏысхьэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэмэ
ужьэхэтӏысхьэмэ
жьэхэтӏысхьэмэ
дыжьэхэтӏысхьэмэ
фыжьэхэтӏысхьэмэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэмэ
ужьэхэмытӏысхьэмэ
жьэхэмытӏысхьэмэ
дыжьэхэмытӏысхьэмэ
фыжьэхэмытӏысхьэмэ
жьэхэмытӏысхьэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьамэ
ужьэхэтӏысхьамэ
жьэхэтӏысхьамэ
дыжьэхэтӏысхьамэ
фыжьэхэтӏысхьамэ
жьэхэтӏысхьа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьамэ
ужьэхэмытӏысхьамэ
жьэхэмытӏысхьамэ
дыжьэхэмытӏысхьамэ
фыжьэхэмытӏысхьамэ
мытӏысхьа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъамэ
ужьэхэтӏысхьэгъамэ
жьэхэтӏысхьэгъамэ
дыжьэхэтӏысхьэгъамэ
фыжьэхэтӏысхьэгъамэ
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэгъамэ
ужьэхэмытӏысхьэгъамэ
жьэхэмытӏысхьэгъамэ
дыжьэхэмытӏысхьэгъамэ
фыжьэхэмытӏысхьэгъамэ
жьэхэмытӏысхьэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнмэ
ужьэхэтӏысхьэнмэ
жьэхэтӏысхьэнмэ
дыжьэхэтӏысхьэнмэ
фыжьэхэтӏысхьэнмэ
жьэхэтӏысхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэнмэ
ужьэхэмытӏысхьэнмэ
жьэхэмытӏысхьэнмэ
дыжьэхэмытӏысхьэнмэ
фыжьэхэмытӏысхьэнмэ
жьэхэмытӏысхьэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнумэ
ужьэхэтӏысхьэнумэ
жьэхэтӏысхьэнумэ
дыжьэхэтӏысхьэнумэ
фыжьэхэтӏысхьэнумэ
жьэхэтӏысхьэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэнумэ
ужьэхэмытӏысхьэнумэ
жьэхэмытӏысхьэнумэ
дыжьэхэмытӏысхьэнумэ
фыжьэхэмытӏысхьэнумэ
жьэхэмытӏысхьэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэтэмэ
ужьэхэтӏысхьэтэмэ
жьэхэтӏысхьэтэмэ
дыжьэхэтӏысхьэтэмэ
фыжьэхэтӏысхьэтэмэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэтэмэ
ужьэхэмытӏысхьэтэмэ
жьэхэмытӏысхьэтэмэ
дыжьэхэмытӏысхьэтэмэ
фыжьэхэмытӏысхьэтэмэ
жьэхэмытӏысхьэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьатэмэ
ужьэхэтӏысхьатэмэ
жьэхэтӏысхьатэмэ
дыжьэхэтӏысхьатэмэ
фыжьэхэтӏысхьатэмэ
жьэхэтӏысхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьатэмэ
ужьэхэмытӏысхьатэмэ
жьэхэмытӏысхьатэмэ
дыжьэхэмытӏысхьатэмэ
фыжьэхэмытӏысхьатэмэ
жьэхэмытӏысхьа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъатэмэ
ужьэхэтӏысхьэгъатэмэ
жьэхэтӏысхьэгъатэмэ
дыжьэхэтӏысхьэгъатэмэ
фыжьэхэтӏысхьэгъатэмэ
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэгъатэмэ
ужьэхэмытӏысхьэгъатэмэ
жьэхэмытӏысхьэгъатэмэ
дыжьэхэмытӏысхьэгъатэмэ
фыжьэхэмытӏысхьэгъатэмэ
жьэхэмытӏысхьэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнтэмэ
ужьэхэтӏысхьэнтэмэ
жьэхэтӏысхьэнтэмэ
дыжьэхэтӏысхьэнтэмэ
фыжьэхэтӏысхьэнтэмэ
жьэхэтӏысхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэнтэмэ
ужьэхэмытӏысхьэнтэмэ
жьэхэмытӏысхьэнтэмэ
дыжьэхэмытӏысхьэнтэмэ
фыжьэхэмытӏысхьэнтэмэ
жьэхэмытӏысхьэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнутэмэ
ужьэхэтӏысхьэнутэмэ
жьэхэтӏысхьэнутэмэ
дыжьэхэтӏысхьэнутэмэ
фыжьэхэтӏысхьэнутэмэ
жьэхэтӏысхьэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэнутэмэ
ужьэхэмытӏысхьэнутэмэ
жьэхэмытӏысхьэнутэмэ
дыжьэхэмытӏысхьэнутэмэ
фыжьэхэмытӏысхьэнутэмэ
жьэхэмытӏысхьэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнт
ужьэхэтӏысхьэнт
жьэхэтӏысхьэнт
дыжьэхэтӏысхьэнт
фыжьэхэтӏысхьэнт
жьэхэтӏысхьэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнтэкъым
ужьэхэтӏысхьэнтэкъым
жьэхэтӏысхьэнтэкъым
дыжьэхэтӏысхьэнтэкъым
фыжьэхэтӏысхьэнтэкъым
жьэхэтӏысхьэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнут
ужьэхэтӏысхьэнут
жьэхэтӏысхьэнут
дыжьэхэтӏысхьэнут
фыжьэхэтӏысхьэнут
жьэхэтӏысхьэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнутэкъым
ужьэхэтӏысхьэнутэкъым
жьэхэтӏысхьэнутэкъым
дыжьэхэтӏысхьэнутэкъым
фыжьэхэтӏысхьэнутэкъым
жьэхэтӏысхьэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэми
ужьэхэтӏысхьэми
жьэхэтӏысхьэми
дыжьэхэтӏысхьэми
фыжьэхэтӏысхьэми
жьэхэтӏысхьэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэми
ужьэхэмытӏысхьэми
жьэхэмытӏысхьэми
дыжьэхэмытӏысхьэми
фыжьэхэмытӏысхьэми
жьэхэмытӏысхьэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьами
ужьэхэтӏысхьами
жьэхэтӏысхьами
дыжьэхэтӏысхьами
фыжьэхэтӏысхьами
жьэхэтӏысхьа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьами
ужьэхэмытӏысхьами
жьэхэмытӏысхьами
дыжьэхэмытӏысхьами
фыжьэхэмытӏысхьами
жьэхэмытӏысхьа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъами
ужьэхэтӏысхьэгъами
жьэхэтӏысхьэгъами
дыжьэхэтӏысхьэгъами
фыжьэхэтӏысхьэгъами
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэгъами
ужьэхэмытӏысхьэгъами
жьэхэмытӏысхьэгъами
дыжьэхэмытӏысхьэгъами
фыжьэхэмытӏысхьэгъами
жьэхэмытӏысхьэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнми
ужьэхэтӏысхьэнми
жьэхэтӏысхьэнми
дыжьэхэтӏысхьэнми
фыжьэхэтӏысхьэнми
жьэхэтӏысхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэнми
ужьэхэмытӏысхьэнми
жьэхэмытӏысхьэнми
дыжьэхэмытӏысхьэнми
фыжьэхэмытӏысхьэнми
жьэхэмытӏысхьэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнуми
ужьэхэтӏысхьэнуми
жьэхэтӏысхьэнуми
дыжьэхэтӏысхьэнуми
фыжьэхэтӏысхьэнуми
жьэхэтӏысхьэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэнуми
ужьэхэмытӏысхьэнуми
жьэхэмытӏысхьэнуми
дыжьэхэмытӏысхьэнуми
фыжьэхэмытӏысхьэнуми
жьэхэмытӏысхьэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэтэми
ужьэхэтӏысхьэтэми
жьэхэтӏысхьэтэми
дыжьэхэтӏысхьэтэми
фыжьэхэтӏысхьэтэми
жьэхэтӏысхьэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэтэми
ужьэхэмытӏысхьэтэми
жьэхэмытӏысхьэтэми
дыжьэхэмытӏысхьэтэми
фыжьэхэмытӏысхьэтэми
жьэхэмытӏысхьэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьатэми
ужьэхэтӏысхьатэми
жьэхэтӏысхьатэми
дыжьэхэтӏысхьатэми
фыжьэхэтӏысхьатэми
жьэхэтӏысхьа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьатэми
ужьэхэмытӏысхьатэми
жьэхэмытӏысхьатэми
дыжьэхэмытӏысхьатэми
фыжьэхэмытӏысхьатэми
жьэхэмытӏысхьа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэгъатэми
ужьэхэтӏысхьэгъатэми
жьэхэтӏысхьэгъатэми
дыжьэхэтӏысхьэгъатэми
фыжьэхэтӏысхьэгъатэми
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэгъатэми
ужьэхэмытӏысхьэгъатэми
жьэхэмытӏысхьэгъатэми
дыжьэхэмытӏысхьэгъатэми
фыжьэхэмытӏысхьэгъатэми
жьэхэмытӏысхьэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнтэми
ужьэхэтӏысхьэнтэми
жьэхэтӏысхьэнтэми
дыжьэхэтӏысхьэнтэми
фыжьэхэтӏысхьэнтэми
жьэхэтӏысхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэнтэми
ужьэхэмытӏысхьэнтэми
жьэхэмытӏысхьэнтэми
дыжьэхэмытӏысхьэнтэми
фыжьэхэмытӏысхьэнтэми
жьэхэмытӏысхьэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьэнутэми
ужьэхэтӏысхьэнутэми
жьэхэтӏысхьэнутэми
дыжьэхэтӏысхьэнутэми
фыжьэхэтӏысхьэнутэми
жьэхэтӏысхьэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьэнутэми
ужьэхэмытӏысхьэнутэми
жьэхэмытӏысхьэнутэми
дыжьэхэмытӏысхьэнутэми
фыжьэхэмытӏысхьэнутэми
жьэхэмытӏысхьэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьаи
ужьэхэтӏысхьаи
жьэхэтӏысхьаи
дыжьэхэтӏысхьаи
фыжьэхэтӏысхьаи
жьэхэтӏысхьаи
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьакъыми
ужьэхэтӏысхьакъыми
жьэхэтӏысхьакъыми
дыжьэхэтӏысхьакъыми
фыжьэхэтӏысхьакъыми
жьэхэтӏысхьакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьащэрэт
ужьэхэтӏысхьащэрэт
жьэхэтӏысхьащэрэт
дыжьэхэтӏысхьащэрэт
фыжьэхэтӏысхьащэрэт
жьэхэтӏысхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмытӏысхьащэрэт
ужьэхэмытӏысхьащэрэт
жьэхэмытӏысхьащэрэт
дыжьэхэмытӏысхьащэрэт
фыжьэхэмытӏысхьащэрэт
жьэхэмытӏысхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнщ
ужьэхэтӏысхьагъэнщ
жьэхэтӏысхьагъэнщ
дыжьэхэтӏысхьагъэнщ
фыжьэхэтӏысхьагъэнщ
жьэхэтӏысхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнкъым
ужьэхэтӏысхьагъэнкъым
жьэхэтӏысхьагъэнкъым
дыжьэхэтӏысхьагъэнкъым
фыжьэхэтӏысхьагъэнкъым
жьэхэтӏысхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнт
ужьэхэтӏысхьагъэнт
жьэхэтӏысхьагъэнт
дыжьэхэтӏысхьагъэнт
фыжьэхэтӏысхьагъэнт
жьэхэтӏысхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнтэкъым
ужьэхэтӏысхьагъэнтэкъым
жьэхэтӏысхьагъэнтэкъым
дыжьэхэтӏысхьагъэнтэкъым
фыжьэхэтӏысхьагъэнтэкъым
жьэхэтӏысхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэн
ужьэхэтӏысхьагъэн
жьэхэтӏысхьагъэн
дыжьэхэтӏысхьагъэн
фыжьэхэтӏысхьагъэн
жьэхэтӏысхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнкъэ
ужьэхэтӏысхьагъэнкъэ
жьэхэтӏысхьагъэнкъэ
дыжьэхэтӏысхьагъэнкъэ
фыжьэхэтӏысхьагъэнкъэ
жьэхэтӏысхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнт
ужьэхэтӏысхьагъэнт
жьэхэтӏысхьагъэнт
дыжьэхэтӏысхьагъэнт
фыжьэхэтӏысхьагъэнт
жьэхэтӏысхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнтэкъэ
ужьэхэтӏысхьагъэнтэкъэ
жьэхэтӏысхьагъэнтэкъэ
дыжьэхэтӏысхьагъэнтэкъэ
фыжьэхэтӏысхьагъэнтэкъэ
жьэхэтӏысхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнущ
ужьэхэтӏысхьагъэнущ
жьэхэтӏысхьагъэнущ
дыжьэхэтӏысхьагъэнущ
фыжьэхэтӏысхьагъэнущ
жьэхэтӏысхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнукъым
ужьэхэтӏысхьагъэнукъым
жьэхэтӏысхьагъэнукъым
дыжьэхэтӏысхьагъэнукъым
фыжьэхэтӏысхьагъэнукъым
жьэхэтӏысхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнут
ужьэхэтӏысхьагъэнут
жьэхэтӏысхьагъэнут
дыжьэхэтӏысхьагъэнут
фыжьэхэтӏысхьагъэнут
жьэхэтӏысхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнутэкъым
ужьэхэтӏысхьагъэнутэкъым
жьэхэтӏысхьагъэнутэкъым
дыжьэхэтӏысхьагъэнутэкъым
фыжьэхэтӏысхьагъэнутэкъым
жьэхэтӏысхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэну
ужьэхэтӏысхьагъэну
жьэхэтӏысхьагъэну
дыжьэхэтӏысхьагъэну
фыжьэхэтӏысхьагъэну
жьэхэтӏысхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнукъэ
ужьэхэтӏысхьагъэнукъэ
жьэхэтӏысхьагъэнукъэ
дыжьэхэтӏысхьагъэнукъэ
фыжьэхэтӏысхьагъэнукъэ
жьэхэтӏысхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнут
ужьэхэтӏысхьагъэнут
жьэхэтӏысхьагъэнут
дыжьэхэтӏысхьагъэнут
фыжьэхэтӏысхьагъэнут
жьэхэтӏысхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэтӏысхьагъэнутэкъэ
ужьэхэтӏысхьагъэнутэкъэ
жьэхэтӏысхьагъэнутэкъэ
дыжьэхэтӏысхьагъэнутэкъэ
фыжьэхэтӏысхьагъэнутэкъэ
жьэхэтӏысхьагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэтӏысхьэ
ужьэхэтӏысхьэ
жьэхэтӏысхьэ
дыжьэхэтӏысхьэ
фыжьэхэтӏысхьэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмытӏысхьэ
ужьэхэмытӏысхьэ
жьэхэмытӏысхьэ
дыжьэхэмытӏысхьэ
фыжьэхэмытӏысхьэ
жьэхэмытӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэтӏысхьа
ужьэхэтӏысхьа
жьэхэтӏысхьа
дыжьэхэтӏысхьа
фыжьэхэтӏысхьа
жьэхэтӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмытӏысхьа
ужьэхэмытӏысхьа
жьэхэмытӏысхьа
дыжьэхэмытӏысхьа
фыжьэхэмытӏысхьа
жьэхэмытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэтӏысхьэгъа
ужьэхэтӏысхьэгъа
жьэхэтӏысхьэгъа
дыжьэхэтӏысхьэгъа
фыжьэхэтӏысхьэгъа
жьэхэтӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмытӏысхьэгъа
ужьэхэмытӏысхьэгъа
жьэхэмытӏысхьэгъа
дыжьэхэмытӏысхьэгъа
фыжьэхэмытӏысхьэгъа
жьэхэмытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэтӏысхьэн
ужьэхэтӏысхьэн
жьэхэтӏысхьэн
дыжьэхэтӏысхьэн
фыжьэхэтӏысхьэн
жьэхэтӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмытӏысхьэн
ужьэхэмытӏысхьэн
жьэхэмытӏысхьэн
дыжьэхэмытӏысхьэн
фыжьэхэмытӏысхьэн
жьэхэмытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэтӏысхьэну
ужьэхэтӏысхьэну
жьэхэтӏысхьэну
дыжьэхэтӏысхьэну
фыжьэхэтӏысхьэну
жьэхэтӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмытӏысхьэну
ужьэхэмытӏысхьэну
жьэхэмытӏысхьэну
дыжьэхэмытӏысхьэну
фыжьэхэмытӏысхьэну
жьэхэмытӏысхьэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэтӏысхьэ
узэрыжьэхэтӏысхьэ
зэрыжьэхэтӏысхьэ
дызэрыжьэхэтӏысхьэ
фызэрыжьэхэтӏысхьэ
зэрыжьэхэтӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмытӏысхьэ
узэрыжьэхэмытӏысхьэ
зэрыжьэхэмытӏысхьэ
дызэрыжьэхэмытӏысхьэ
фызэрыжьэхэмытӏысхьэ
мызэрыжьэхэтӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэтӏысхьа
узэрыжьэхэтӏысхьа
зэрыжьэхэтӏысхьа
дызэрыжьэхэтӏысхьа
фызэрыжьэхэтӏысхьа
зэрыжьэхэтӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмытӏысхьа
узэрыжьэхэмытӏысхьа
зэрыжьэхэмытӏысхьа
дызэрыжьэхэмытӏысхьа
фызэрыжьэхэмытӏысхьа
зэрыжьэхэмытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэтӏысхьэгъа
узэрыжьэхэтӏысхьэгъа
зэрыжьэхэтӏысхьэгъа
дызэрыжьэхэтӏысхьэгъа
фызэрыжьэхэтӏысхьэгъа
зэрыжьэхэтӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмытӏысхьэгъа
узэрыжьэхэмытӏысхьэгъа
зэрыжьэхэмытӏысхьэгъа
дызэрыжьэхэмытӏысхьэгъа
фызэрыжьэхэмытӏысхьэгъа
зэрыжьэхэмытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэтӏысхьэн
узэрыжьэхэтӏысхьэн
зэрыжьэхэтӏысхьэн
дызэрыжьэхэтӏысхьэн
фызэрыжьэхэтӏысхьэн
зэрыжьэхэтӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмытӏысхьэн
узэрыжьэхэмытӏысхьэн
зэрыжьэхэмытӏысхьэн
дызэрыжьэхэмытӏысхьэн
фызэрыжьэхэмытӏысхьэн
зэрыжьэхэмытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэтӏысхьэну
узэрыжьэхэтӏысхьэну
зэрыжьэхэтӏысхьэну
дызэрыжьэхэтӏысхьэну
фызэрыжьэхэтӏысхьэну
зэрыжьэхэтӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмытӏысхьэну
узэрыжьэхэмытӏысхьэну
зэрыжьэхэмытӏысхьэну
дызэрыжьэхэмытӏысхьэну
фызэрыжьэхэмытӏысхьэну
зэрыжьэхэмытӏысхьэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэтӏысхьэ
ущыжьэхэтӏысхьэ
щыжьэхэтӏысхьэ
дыщыжьэхэтӏысхьэ
фыщыжьэхэтӏысхьэ
щыжьэхэтӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмытӏысхьэ
ущыжьэхэмытӏысхьэ
щыжьэхэмытӏысхьэ
дыщыжьэхэмытӏысхьэ
фыщыжьэхэмытӏысхьэ
щыжьэхэмытӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэтӏысхьа
ущыжьэхэтӏысхьа
щыжьэхэтӏысхьа
дыщыжьэхэтӏысхьа
фыщыжьэхэтӏысхьа
щыжьэхэтӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмытӏысхьа
ущыжьэхэмытӏысхьа
щыжьэхэмытӏысхьа
дыщыжьэхэмытӏысхьа
фыщыжьэхэмытӏысхьа
щыжьэхэмытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэтӏысхьэгъа
ущыжьэхэтӏысхьэгъа
щыжьэхэтӏысхьэгъа
дыщыжьэхэтӏысхьэгъа
фыщыжьэхэтӏысхьэгъа
щыжьэхэтӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмытӏысхьэгъа
ущыжьэхэмытӏысхьэгъа
щыжьэхэмытӏысхьэгъа
дыщыжьэхэмытӏысхьэгъа
фыщыжьэхэмытӏысхьэгъа
щыжьэхэмытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэтӏысхьэн
ущыжьэхэтӏысхьэн
щыжьэхэтӏысхьэн
дыщыжьэхэтӏысхьэн
фыщыжьэхэтӏысхьэн
щыжьэхэтӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмытӏысхьэн
ущыжьэхэмытӏысхьэн
щыжьэхэмытӏысхьэн
дыщыжьэхэмытӏысхьэн
фыщыжьэхэмытӏысхьэн
щыжьэхэмытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэтӏысхьэну
ущыжьэхэтӏысхьэну
щыжьэхэтӏысхьэну
дыщыжьэхэтӏысхьэну
фыщыжьэхэтӏысхьэну
щыжьэхэтӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмытӏысхьэну
ущыжьэхэмытӏысхьэну
щыжьэхэмытӏысхьэну
дыщыжьэхэмытӏысхьэну
фыщыжьэхэмытӏысхьэну
щыжьэхэмытӏысхьэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэтӏысхьэ
уздыжьэхэтӏысхьэ
здыжьэхэтӏысхьэ
дыздыжьэхэтӏысхьэ
фыздыжьэхэтӏысхьэ
здыжьэхэтӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмытӏысхьэ
уздыжьэхэмытӏысхьэ
здыжьэхэмытӏысхьэ
дыздыжьэхэмытӏысхьэ
фыздыжьэхэмытӏысхьэ
здыжьэхэмытӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэтӏысхьа
уздыжьэхэтӏысхьа
здыжьэхэтӏысхьа
дыздыжьэхэтӏысхьа
фыздыжьэхэтӏысхьа
здыжьэхэтӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмытӏысхьа
уздыжьэхэмытӏысхьа
здыжьэхэмытӏысхьа
дыздыжьэхэмытӏысхьа
фыздыжьэхэмытӏысхьа
здыжьэхэмытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэтӏысхьэгъа
уздыжьэхэтӏысхьэгъа
здыжьэхэтӏысхьэгъа
дыздыжьэхэтӏысхьэгъа
фыздыжьэхэтӏысхьэгъа
здыжьэхэтӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмытӏысхьэгъа
уздыжьэхэмытӏысхьэгъа
здыжьэхэмытӏысхьэгъа
дыздыжьэхэмытӏысхьэгъа
фыздыжьэхэмытӏысхьэгъа
здыжьэхэмытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэтӏысхьэн
уздыжьэхэтӏысхьэн
здыжьэхэтӏысхьэн
дыздыжьэхэтӏысхьэн
фыздыжьэхэтӏысхьэн
здыжьэхэтӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмытӏысхьэн
уздыжьэхэмытӏысхьэн
здыжьэхэмытӏысхьэн
дыздыжьэхэмытӏысхьэн
фыздыжьэхэмытӏысхьэн
здыжьэхэмытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэтӏысхьэну
уздыжьэхэтӏысхьэну
здыжьэхэтӏысхьэну
дыздыжьэхэтӏысхьэну
фыздыжьэхэтӏысхьэну
здыжьэхэтӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмытӏысхьэну
уздыжьэхэмытӏысхьэну
здыжьэхэмытӏысхьэну
дыздыжьэхэмытӏысхьэну
фыздыжьэхэмытӏысхьэну
здыжьэхэмытӏысхьэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэтӏысхьэ
ущӀыжьэхэтӏысхьэ
щӀыжьэхэтӏысхьэ
дыщӀыжьэхэтӏысхьэ
фыщӀыжьэхэтӏысхьэ
щӀыжьэхэтӏысхьэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмытӏысхьэ
ущӀыжьэхэмытӏысхьэ
щӀыжьэхэмытӏысхьэ
дыщӀыжьэхэмытӏысхьэ
фыщӀыжьэхэмытӏысхьэ
щӀыжьэхэмытӏысхьэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэтӏысхьа
ущӀыжьэхэтӏысхьа
щӀыжьэхэтӏысхьа
дыщӀыжьэхэтӏысхьа
фыщӀыжьэхэтӏысхьа
щӀыжьэхэтӏысхьа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмытӏысхьа
ущӀыжьэхэмытӏысхьа
щӀыжьэхэмытӏысхьа
дыщӀыжьэхэмытӏысхьа
фыщӀыжьэхэмытӏысхьа
щӀыжьэхэмытӏысхьа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэтӏысхьэгъа
ущӀыжьэхэтӏысхьэгъа
щӀыжьэхэтӏысхьэгъа
дыщӀыжьэхэтӏысхьэгъа
фыщӀыжьэхэтӏысхьэгъа
щӀыжьэхэтӏысхьэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмытӏысхьэгъа
ущӀыжьэхэмытӏысхьэгъа
щӀыжьэхэмытӏысхьэгъа
дыщӀыжьэхэмытӏысхьэгъа
фыщӀыжьэхэмытӏысхьэгъа
щӀыжьэхэмытӏысхьэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэтӏысхьэн
ущӀыжьэхэтӏысхьэн
щӀыжьэхэтӏысхьэн
дыщӀыжьэхэтӏысхьэн
фыщӀыжьэхэтӏысхьэн
щӀыжьэхэтӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмытӏысхьэн
ущӀыжьэхэмытӏысхьэн
щӀыжьэхэмытӏысхьэн
дыщӀыжьэхэмытӏысхьэн
фыщӀыжьэхэмытӏысхьэн
щӀыжьэхэмытӏысхьэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэтӏысхьэну
ущӀыжьэхэтӏысхьэну
щӀыжьэхэтӏысхьэну
дыщӀыжьэхэтӏысхьэну
фыщӀыжьэхэтӏысхьэну
щӀыжьэхэтӏысхьэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмытӏысхьэну
ущӀыжьэхэмытӏысхьэну
щӀыжьэхэмытӏысхьэну
дыщӀыжьэхэмытӏысхьэну
фыщӀыжьэхэмытӏысхьэну
щӀыжьэхэмытӏысхьэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэтӏысхьэу
ужьэхэтӏысхьэу
жьэхэтӏысхьэу
дыжьэхэтӏысхьэу
фыжьэхэтӏысхьэу
жьэхэтӏысхьэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмытӏысхьэу
ужьэхэмытӏысхьэу
жьэхэмытӏысхьэу
дыжьэхэмытӏысхьэу
фыжьэхэмытӏысхьэу
жьэхэмытӏысхьэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэтӏысхьауэ
ужьэхэтӏысхьауэ
жьэхэтӏысхьауэ
дыжьэхэтӏысхьауэ
фыжьэхэтӏысхьауэ
жьэхэтӏысхьауэ / жьэхэтӏысхьа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмытӏысхьауэ
ужьэхэмытӏысхьауэ
жьэхэмытӏысхьауэ
дыжьэхэмытӏысхьауэ
фыжьэхэмытӏысхьауэ
жьэхэмытӏысхьауэ(хэ) / жьэхэмытӏысхьа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыжьэхэтӏысхьэурэ
ужьэхэтӏысхьэурэ
жьэхэтӏысхьэурэ
дыжьэхэтӏысхьэурэ
фыжьэхэтӏысхьэурэ
жьэхэтӏысхьэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмытӏысхьэурэ
ужьэхэмытӏысхьэурэ
жьэхэмытӏысхьэурэ
дыжьэхэмытӏысхьэурэ
фыжьэхэмытӏысхьэурэ
жьэхэмытӏысхьэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбжьэхотӏысхьэ
сыжьэхотӏысхьэ
--
сывжьэхотӏысхьэ
сажьэхотӏысхьэ
уэ
узжьэхотӏысхьэ
--
ужьэхотӏысхьэ
уджьэхотӏысхьэ
--
уажьэхотӏысхьэ
ар
зжьэхотӏысхьэ
бжьэхотӏысхьэ
жьэхотӏысхьэ
джьэхотӏысхьэ
вжьэхотӏысхьэ
яжьэхотӏысхьэ
дэ
--
дыбжьэхотӏысхьэ
дыжьэхотӏысхьэ
--
дывжьэхотӏысхьэ
дажьэхотӏысхьэ
фэ
фызжьэхотӏысхьэ
--
фыжьэхотӏысхьэ
фыджьэхотӏысхьэ
--
фажьэхотӏысхьэ
ахэр
зжьэхотӏысхьэ(хэ)
бжьэхотӏысхьэ(хэ)
жьэхотӏысхьэ(хэ)
джьэхотӏысхьэ(хэ)
вжьэхотӏысхьэ(хэ)
яжьэхотӏысхьэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[тӏысхь]э
[тӏысхь]эр
--
[тӏысхь]эхэр
Эргативнэ:
[тӏысхь]э
[тӏысхь]эм
--
[тӏысхь]эхэм
Послеложнэ:
[тӏысхь]экӀэ
[тӏысхь]эмкӀэ
[тӏысхь]эхэкӀэ
[тӏысхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[тӏысхь]эуэ
[тӏысхь]эрауэ
[тӏысхь]эхэу
[тӏысхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[тӏысхь]а
[тӏысхь]ар
--
[тӏысхь]ахэр
Эргативнэ:
[тӏысхь]а
[тӏысхь]ам
--
[тӏысхь]ахэм
Послеложнэ:
[тӏысхь]акӀэ
[тӏысхь]амкӀэ
[тӏысхь]ахэкӀэ
[тӏысхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[тӏысхь]ауэ
[тӏысхь]арауэ
[тӏысхь]ахэу
[тӏысхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[тӏысхь]эн
[тӏысхь]эныр
--
[тӏысхь]энхэр
Эргативнэ:
[тӏысхь]эн
[тӏысхь]эным
--
[тӏысхь]энхэм
Послеложнэ:
[тӏысхь]энкӀэ
[тӏысхь]энымкӀэ
[тӏысхь]энхэкӀэ
[тӏысхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[тӏысхь]эну
[тӏысхь]энырауэ
[тӏысхь]энхэу
[тӏысхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[тӏысхь]эну
[тӏысхь]энур
--
[тӏысхь]энухэр
Эргативнэ:
[тӏысхь]эну
[тӏысхь]энум
--
[тӏысхь]энухэм
Послеложнэ:
[тӏысхь]энукӀэ
[тӏысхь]энумкӀэ
[тӏысхь]энухэкӀэ
[тӏысхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[тӏысхь]энууэ
[тӏысхь]энурауэ
[тӏысхь]энухэу
[тӏысхь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым гъунэгъуу бгъэдэтӀысхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
жьэхэтӏысхьэн: sit close in front of sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
жьэхэтӏысхьэн: близко сесть перед кем-чем-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.