АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
жьэхэ- + [пыдж] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "жьэхэпыджэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
жьэхэпыджэн
щымыӀэныгъэ:
жьэхэмыпыджэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэн
ужьэхэпыджэн
жьэхэпыджэн
дыжьэхэпыджэн
фыжьэхэпыджэн
жьэхэпыджэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэн
ужьэхэмыпыджэн
жьэхэмыпыджэн
дыжьэхэмыпыджэн
фыжьэхэмыпыджэн
жьэхэмыпыджэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
жьэхэпыджэ!
фыжьэхэпыджэ!
щымыӀэныгъэ:
ужьэхэмыпыджэ!
фыжьэхэмыпыджэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхрепыджэ
ужьэхрепыджэ
жьэхрепыджэ
дыжьэхрепыджэ
фыжьэхрепыджэ
жьэхрепыджэ
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхремыпыджэ
ужьэхремыпыджэ
жьэхремыпыджэ
дыжьэхремыпыджэ
фыжьэхремыпыджэ
жьэхремыпыджэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхопыджэ(р)
ужьэхопыджэ(р)
жьэхопыджэ(р)
дыжьэхопыджэ(р)
фыжьэхопыджэ(р)
жьэхопыджэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэркъым
ужьэхэпыджэркъым
жьэхэпыджэркъым
дыжьэхэпыджэркъым
фыжьэхэпыджэркъым
жьэхэпыджэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэ(р)т
ужьэхэпыджэ(р)т
жьэхэпыджэ(р)т
дыжьэхэпыджэ(р)т
фыжьэхэпыджэ(р)т
жьэхэпыджэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэ(р)тэкъым
ужьэхэпыджэ(р)тэкъым
жьэхэпыджэ(р)тэкъым
дыжьэхэпыджэ(р)тэкъым
фыжьэхэпыджэ(р)тэкъым
жьэхэпыджэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджащ
ужьэхэпыджащ
жьэхэпыджащ
дыжьэхэпыджащ
фыжьэхэпыджащ
жьэхэпыджа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджакъым
ужьэхэпыджакъым
жьэхэпыджакъым
дыжьэхэпыджакъым
фыжьэхэпыджакъым
жьэхэпыджа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджат
ужьэхэпыджат
жьэхэпыджат
дыжьэхэпыджат
фыжьэхэпыджат
жьэхэпыджа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджатэкъым
ужьэхэпыджатэкъым
жьэхэпыджатэкъым
дыжьэхэпыджатэкъым
фыжьэхэпыджатэкъым
жьэхэпыджа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъащ
ужьэхэпыджэгъащ
жьэхэпыджэгъащ
дыжьэхэпыджэгъащ
фыжьэхэпыджэгъащ
жьэхэпыджэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъакъым
ужьэхэпыджэгъакъым
жьэхэпыджэгъакъым
дыжьэхэпыджэгъакъым
фыжьэхэпыджэгъакъым
жьэхэпыджэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъат
ужьэхэпыджэгъат
жьэхэпыджэгъат
дыжьэхэпыджэгъат
фыжьэхэпыджэгъат
жьэхэпыджэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъатэкъым
ужьэхэпыджэгъатэкъым
жьэхэпыджэгъатэкъым
дыжьэхэпыджэгъатэкъым
фыжьэхэпыджэгъатэкъым
жьэхэпыджэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэщ
ужьэхэпыджэщ
жьэхэпыджэщ
дыжьэхэпыджэщ
фыжьэхэпыджэщ
жьэхэпыджэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэкъым
ужьэхэпыджэкъым
жьэхэпыджэкъым
дыжьэхэпыджэкъым
фыжьэхэпыджэкъым
жьэхэпыджэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэт
ужьэхэпыджэт
жьэхэпыджэт
дыжьэхэпыджэт
фыжьэхэпыджэт
жьэхэпыджэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэтэкъым
ужьэхэпыджэтэкъым
жьэхэпыджэтэкъым
дыжьэхэпыджэтэкъым
фыжьэхэпыджэтэкъым
жьэхэпыджэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнщ
ужьэхэпыджэнщ
жьэхэпыджэнщ
дыжьэхэпыджэнщ
фыжьэхэпыджэнщ
жьэхэпыджэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнкъым
ужьэхэпыджэнкъым
жьэхэпыджэнкъым
дыжьэхэпыджэнкъым
фыжьэхэпыджэнкъым
жьэхэпыджэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнущ
ужьэхэпыджэнущ
жьэхэпыджэнущ
дыжьэхэпыджэнущ
фыжьэхэпыджэнущ
жьэхэпыджэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнукъым
ужьэхэпыджэнукъым
жьэхэпыджэнукъым
дыжьэхэпыджэнукъым
фыжьэхэпыджэнукъым
жьэхэпыджэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэрэ
ужьэхэпыджэрэ
жьэхэпыджэрэ
дыжьэхэпыджэрэ
фыжьэхэпыджэрэ
жьэхэпыджэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэркъэ
ужьэхэпыджэркъэ
жьэхэпыджэркъэ
дыжьэхэпыджэркъэ
фыжьэхэпыджэркъэ
жьэхэпыджэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэ(р)т
ужьэхэпыджэ(р)т
жьэхэпыджэ(р)т
дыжьэхэпыджэ(р)т
фыжьэхэпыджэ(р)т
жьэхэпыджэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэ(р)тэкъэ
ужьэхэпыджэ(р)тэкъэ
жьэхэпыджэ(р)тэкъэ
дыжьэхэпыджэ(р)тэкъэ
фыжьэхэпыджэ(р)тэкъэ
жьэхэпыджэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджа
ужьэхэпыджа
жьэхэпыджа
дыжьэхэпыджа
фыжьэхэпыджа
жьэхэпыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджакъэ
ужьэхэпыджакъэ
жьэхэпыджакъэ
дыжьэхэпыджакъэ
фыжьэхэпыджакъэ
жьэхэпыджа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджат
ужьэхэпыджат
жьэхэпыджат
дыжьэхэпыджат
фыжьэхэпыджат
жьэхэпыджа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджатэкъэ
ужьэхэпыджатэкъэ
жьэхэпыджатэкъэ
дыжьэхэпыджатэкъэ
фыжьэхэпыджатэкъэ
жьэхэпыджа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъа
ужьэхэпыджэгъа
жьэхэпыджэгъа
дыжьэхэпыджэгъа
фыжьэхэпыджэгъа
жьэхэпыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъакъэ
ужьэхэпыджэгъакъэ
жьэхэпыджэгъакъэ
дыжьэхэпыджэгъакъэ
фыжьэхэпыджэгъакъэ
жьэхэпыджэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъат
ужьэхэпыджэгъат
жьэхэпыджэгъат
дыжьэхэпыджэгъат
фыжьэхэпыджэгъат
жьэхэпыджэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъатэкъэ
ужьэхэпыджэгъатэкъэ
жьэхэпыджэгъатэкъэ
дыжьэхэпыджэгъатэкъэ
фыжьэхэпыджэгъатэкъэ
жьэхэпыджэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэ
ужьэхэпыджэ
жьэхэпыджэ
дыжьэхэпыджэ
фыжьэхэпыджэ
жьэхэпыджэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэкъэ
ужьэхэпыджэкъэ
жьэхэпыджэкъэ
дыжьэхэпыджэкъэ
фыжьэхэпыджэкъэ
жьэхэпыджэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэт
ужьэхэпыджэт
жьэхэпыджэт
дыжьэхэпыджэт
фыжьэхэпыджэт
жьэхэпыджэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэтэкъэ
ужьэхэпыджэтэкъэ
жьэхэпыджэтэкъэ
дыжьэхэпыджэтэкъэ
фыжьэхэпыджэтэкъэ
жьэхэпыджэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэн
ужьэхэпыджэн
жьэхэпыджэн
дыжьэхэпыджэн
фыжьэхэпыджэн
жьэхэпыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнкъэ
ужьэхэпыджэнкъэ
жьэхэпыджэнкъэ
дыжьэхэпыджэнкъэ
фыжьэхэпыджэнкъэ
жьэхэпыджэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэну
ужьэхэпыджэну
жьэхэпыджэну
дыжьэхэпыджэну
фыжьэхэпыджэну
жьэхэпыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнукъэ
ужьэхэпыджэнукъэ
жьэхэпыджэнукъэ
дыжьэхэпыджэнукъэ
фыжьэхэпыджэнукъэ
жьэхэпыджэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэмэ
ужьэхэпыджэмэ
жьэхэпыджэмэ
дыжьэхэпыджэмэ
фыжьэхэпыджэмэ
жьэхэпыджэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэмэ
ужьэхэмыпыджэмэ
жьэхэмыпыджэмэ
дыжьэхэмыпыджэмэ
фыжьэхэмыпыджэмэ
жьэхэмыпыджэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджамэ
ужьэхэпыджамэ
жьэхэпыджамэ
дыжьэхэпыджамэ
фыжьэхэпыджамэ
жьэхэпыджа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджамэ
ужьэхэмыпыджамэ
жьэхэмыпыджамэ
дыжьэхэмыпыджамэ
фыжьэхэмыпыджамэ
мыпыджа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъамэ
ужьэхэпыджэгъамэ
жьэхэпыджэгъамэ
дыжьэхэпыджэгъамэ
фыжьэхэпыджэгъамэ
жьэхэпыджэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэгъамэ
ужьэхэмыпыджэгъамэ
жьэхэмыпыджэгъамэ
дыжьэхэмыпыджэгъамэ
фыжьэхэмыпыджэгъамэ
жьэхэмыпыджэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнмэ
ужьэхэпыджэнмэ
жьэхэпыджэнмэ
дыжьэхэпыджэнмэ
фыжьэхэпыджэнмэ
жьэхэпыджэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэнмэ
ужьэхэмыпыджэнмэ
жьэхэмыпыджэнмэ
дыжьэхэмыпыджэнмэ
фыжьэхэмыпыджэнмэ
жьэхэмыпыджэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнумэ
ужьэхэпыджэнумэ
жьэхэпыджэнумэ
дыжьэхэпыджэнумэ
фыжьэхэпыджэнумэ
жьэхэпыджэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэнумэ
ужьэхэмыпыджэнумэ
жьэхэмыпыджэнумэ
дыжьэхэмыпыджэнумэ
фыжьэхэмыпыджэнумэ
жьэхэмыпыджэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэтэмэ
ужьэхэпыджэтэмэ
жьэхэпыджэтэмэ
дыжьэхэпыджэтэмэ
фыжьэхэпыджэтэмэ
жьэхэпыджэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэтэмэ
ужьэхэмыпыджэтэмэ
жьэхэмыпыджэтэмэ
дыжьэхэмыпыджэтэмэ
фыжьэхэмыпыджэтэмэ
жьэхэмыпыджэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджатэмэ
ужьэхэпыджатэмэ
жьэхэпыджатэмэ
дыжьэхэпыджатэмэ
фыжьэхэпыджатэмэ
жьэхэпыджа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджатэмэ
ужьэхэмыпыджатэмэ
жьэхэмыпыджатэмэ
дыжьэхэмыпыджатэмэ
фыжьэхэмыпыджатэмэ
жьэхэмыпыджа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъатэмэ
ужьэхэпыджэгъатэмэ
жьэхэпыджэгъатэмэ
дыжьэхэпыджэгъатэмэ
фыжьэхэпыджэгъатэмэ
жьэхэпыджэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэгъатэмэ
ужьэхэмыпыджэгъатэмэ
жьэхэмыпыджэгъатэмэ
дыжьэхэмыпыджэгъатэмэ
фыжьэхэмыпыджэгъатэмэ
жьэхэмыпыджэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнтэмэ
ужьэхэпыджэнтэмэ
жьэхэпыджэнтэмэ
дыжьэхэпыджэнтэмэ
фыжьэхэпыджэнтэмэ
жьэхэпыджэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэнтэмэ
ужьэхэмыпыджэнтэмэ
жьэхэмыпыджэнтэмэ
дыжьэхэмыпыджэнтэмэ
фыжьэхэмыпыджэнтэмэ
жьэхэмыпыджэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнутэмэ
ужьэхэпыджэнутэмэ
жьэхэпыджэнутэмэ
дыжьэхэпыджэнутэмэ
фыжьэхэпыджэнутэмэ
жьэхэпыджэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэнутэмэ
ужьэхэмыпыджэнутэмэ
жьэхэмыпыджэнутэмэ
дыжьэхэмыпыджэнутэмэ
фыжьэхэмыпыджэнутэмэ
жьэхэмыпыджэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнт
ужьэхэпыджэнт
жьэхэпыджэнт
дыжьэхэпыджэнт
фыжьэхэпыджэнт
жьэхэпыджэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнтэкъым
ужьэхэпыджэнтэкъым
жьэхэпыджэнтэкъым
дыжьэхэпыджэнтэкъым
фыжьэхэпыджэнтэкъым
жьэхэпыджэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнут
ужьэхэпыджэнут
жьэхэпыджэнут
дыжьэхэпыджэнут
фыжьэхэпыджэнут
жьэхэпыджэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнутэкъым
ужьэхэпыджэнутэкъым
жьэхэпыджэнутэкъым
дыжьэхэпыджэнутэкъым
фыжьэхэпыджэнутэкъым
жьэхэпыджэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэми
ужьэхэпыджэми
жьэхэпыджэми
дыжьэхэпыджэми
фыжьэхэпыджэми
жьэхэпыджэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэми
ужьэхэмыпыджэми
жьэхэмыпыджэми
дыжьэхэмыпыджэми
фыжьэхэмыпыджэми
жьэхэмыпыджэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджами
ужьэхэпыджами
жьэхэпыджами
дыжьэхэпыджами
фыжьэхэпыджами
жьэхэпыджа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджами
ужьэхэмыпыджами
жьэхэмыпыджами
дыжьэхэмыпыджами
фыжьэхэмыпыджами
жьэхэмыпыджа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъами
ужьэхэпыджэгъами
жьэхэпыджэгъами
дыжьэхэпыджэгъами
фыжьэхэпыджэгъами
жьэхэпыджэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэгъами
ужьэхэмыпыджэгъами
жьэхэмыпыджэгъами
дыжьэхэмыпыджэгъами
фыжьэхэмыпыджэгъами
жьэхэмыпыджэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнми
ужьэхэпыджэнми
жьэхэпыджэнми
дыжьэхэпыджэнми
фыжьэхэпыджэнми
жьэхэпыджэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэнми
ужьэхэмыпыджэнми
жьэхэмыпыджэнми
дыжьэхэмыпыджэнми
фыжьэхэмыпыджэнми
жьэхэмыпыджэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнуми
ужьэхэпыджэнуми
жьэхэпыджэнуми
дыжьэхэпыджэнуми
фыжьэхэпыджэнуми
жьэхэпыджэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэнуми
ужьэхэмыпыджэнуми
жьэхэмыпыджэнуми
дыжьэхэмыпыджэнуми
фыжьэхэмыпыджэнуми
жьэхэмыпыджэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэтэми
ужьэхэпыджэтэми
жьэхэпыджэтэми
дыжьэхэпыджэтэми
фыжьэхэпыджэтэми
жьэхэпыджэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэтэми
ужьэхэмыпыджэтэми
жьэхэмыпыджэтэми
дыжьэхэмыпыджэтэми
фыжьэхэмыпыджэтэми
жьэхэмыпыджэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджатэми
ужьэхэпыджатэми
жьэхэпыджатэми
дыжьэхэпыджатэми
фыжьэхэпыджатэми
жьэхэпыджа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджатэми
ужьэхэмыпыджатэми
жьэхэмыпыджатэми
дыжьэхэмыпыджатэми
фыжьэхэмыпыджатэми
жьэхэмыпыджа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэгъатэми
ужьэхэпыджэгъатэми
жьэхэпыджэгъатэми
дыжьэхэпыджэгъатэми
фыжьэхэпыджэгъатэми
жьэхэпыджэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэгъатэми
ужьэхэмыпыджэгъатэми
жьэхэмыпыджэгъатэми
дыжьэхэмыпыджэгъатэми
фыжьэхэмыпыджэгъатэми
жьэхэмыпыджэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнтэми
ужьэхэпыджэнтэми
жьэхэпыджэнтэми
дыжьэхэпыджэнтэми
фыжьэхэпыджэнтэми
жьэхэпыджэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэнтэми
ужьэхэмыпыджэнтэми
жьэхэмыпыджэнтэми
дыжьэхэмыпыджэнтэми
фыжьэхэмыпыджэнтэми
жьэхэмыпыджэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджэнутэми
ужьэхэпыджэнутэми
жьэхэпыджэнутэми
дыжьэхэпыджэнутэми
фыжьэхэпыджэнутэми
жьэхэпыджэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджэнутэми
ужьэхэмыпыджэнутэми
жьэхэмыпыджэнутэми
дыжьэхэмыпыджэнутэми
фыжьэхэмыпыджэнутэми
жьэхэмыпыджэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджаи
ужьэхэпыджаи
жьэхэпыджаи
дыжьэхэпыджаи
фыжьэхэпыджаи
жьэхэпыджаи
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджакъыми
ужьэхэпыджакъыми
жьэхэпыджакъыми
дыжьэхэпыджакъыми
фыжьэхэпыджакъыми
жьэхэпыджакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджащэрэт
ужьэхэпыджащэрэт
жьэхэпыджащэрэт
дыжьэхэпыджащэрэт
фыжьэхэпыджащэрэт
жьэхэпыджащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпыджащэрэт
ужьэхэмыпыджащэрэт
жьэхэмыпыджащэрэт
дыжьэхэмыпыджащэрэт
фыжьэхэмыпыджащэрэт
жьэхэмыпыджащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнщ
ужьэхэпыджагъэнщ
жьэхэпыджагъэнщ
дыжьэхэпыджагъэнщ
фыжьэхэпыджагъэнщ
жьэхэпыджагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнкъым
ужьэхэпыджагъэнкъым
жьэхэпыджагъэнкъым
дыжьэхэпыджагъэнкъым
фыжьэхэпыджагъэнкъым
жьэхэпыджагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнт
ужьэхэпыджагъэнт
жьэхэпыджагъэнт
дыжьэхэпыджагъэнт
фыжьэхэпыджагъэнт
жьэхэпыджагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнтэкъым
ужьэхэпыджагъэнтэкъым
жьэхэпыджагъэнтэкъым
дыжьэхэпыджагъэнтэкъым
фыжьэхэпыджагъэнтэкъым
жьэхэпыджагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэн
ужьэхэпыджагъэн
жьэхэпыджагъэн
дыжьэхэпыджагъэн
фыжьэхэпыджагъэн
жьэхэпыджагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнкъэ
ужьэхэпыджагъэнкъэ
жьэхэпыджагъэнкъэ
дыжьэхэпыджагъэнкъэ
фыжьэхэпыджагъэнкъэ
жьэхэпыджагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнт
ужьэхэпыджагъэнт
жьэхэпыджагъэнт
дыжьэхэпыджагъэнт
фыжьэхэпыджагъэнт
жьэхэпыджагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнтэкъэ
ужьэхэпыджагъэнтэкъэ
жьэхэпыджагъэнтэкъэ
дыжьэхэпыджагъэнтэкъэ
фыжьэхэпыджагъэнтэкъэ
жьэхэпыджагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнущ
ужьэхэпыджагъэнущ
жьэхэпыджагъэнущ
дыжьэхэпыджагъэнущ
фыжьэхэпыджагъэнущ
жьэхэпыджагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнукъым
ужьэхэпыджагъэнукъым
жьэхэпыджагъэнукъым
дыжьэхэпыджагъэнукъым
фыжьэхэпыджагъэнукъым
жьэхэпыджагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнут
ужьэхэпыджагъэнут
жьэхэпыджагъэнут
дыжьэхэпыджагъэнут
фыжьэхэпыджагъэнут
жьэхэпыджагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнутэкъым
ужьэхэпыджагъэнутэкъым
жьэхэпыджагъэнутэкъым
дыжьэхэпыджагъэнутэкъым
фыжьэхэпыджагъэнутэкъым
жьэхэпыджагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэну
ужьэхэпыджагъэну
жьэхэпыджагъэну
дыжьэхэпыджагъэну
фыжьэхэпыджагъэну
жьэхэпыджагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнукъэ
ужьэхэпыджагъэнукъэ
жьэхэпыджагъэнукъэ
дыжьэхэпыджагъэнукъэ
фыжьэхэпыджагъэнукъэ
жьэхэпыджагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнут
ужьэхэпыджагъэнут
жьэхэпыджагъэнут
дыжьэхэпыджагъэнут
фыжьэхэпыджагъэнут
жьэхэпыджагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпыджагъэнутэкъэ
ужьэхэпыджагъэнутэкъэ
жьэхэпыджагъэнутэкъэ
дыжьэхэпыджагъэнутэкъэ
фыжьэхэпыджагъэнутэкъэ
жьэхэпыджагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпыджэ
ужьэхэпыджэ
жьэхэпыджэ
дыжьэхэпыджэ
фыжьэхэпыджэ
жьэхэпыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпыджэ
ужьэхэмыпыджэ
жьэхэмыпыджэ
дыжьэхэмыпыджэ
фыжьэхэмыпыджэ
жьэхэмыпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпыджа
ужьэхэпыджа
жьэхэпыджа
дыжьэхэпыджа
фыжьэхэпыджа
жьэхэпыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпыджа
ужьэхэмыпыджа
жьэхэмыпыджа
дыжьэхэмыпыджа
фыжьэхэмыпыджа
жьэхэмыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпыджэгъа
ужьэхэпыджэгъа
жьэхэпыджэгъа
дыжьэхэпыджэгъа
фыжьэхэпыджэгъа
жьэхэпыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпыджэгъа
ужьэхэмыпыджэгъа
жьэхэмыпыджэгъа
дыжьэхэмыпыджэгъа
фыжьэхэмыпыджэгъа
жьэхэмыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпыджэн
ужьэхэпыджэн
жьэхэпыджэн
дыжьэхэпыджэн
фыжьэхэпыджэн
жьэхэпыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпыджэн
ужьэхэмыпыджэн
жьэхэмыпыджэн
дыжьэхэмыпыджэн
фыжьэхэмыпыджэн
жьэхэмыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпыджэну
ужьэхэпыджэну
жьэхэпыджэну
дыжьэхэпыджэну
фыжьэхэпыджэну
жьэхэпыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпыджэну
ужьэхэмыпыджэну
жьэхэмыпыджэну
дыжьэхэмыпыджэну
фыжьэхэмыпыджэну
жьэхэмыпыджэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпыджэ
узэрыжьэхэпыджэ
зэрыжьэхэпыджэ
дызэрыжьэхэпыджэ
фызэрыжьэхэпыджэ
зэрыжьэхэпыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпыджэ
узэрыжьэхэмыпыджэ
зэрыжьэхэмыпыджэ
дызэрыжьэхэмыпыджэ
фызэрыжьэхэмыпыджэ
мызэрыжьэхэпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпыджа
узэрыжьэхэпыджа
зэрыжьэхэпыджа
дызэрыжьэхэпыджа
фызэрыжьэхэпыджа
зэрыжьэхэпыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпыджа
узэрыжьэхэмыпыджа
зэрыжьэхэмыпыджа
дызэрыжьэхэмыпыджа
фызэрыжьэхэмыпыджа
зэрыжьэхэмыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпыджэгъа
узэрыжьэхэпыджэгъа
зэрыжьэхэпыджэгъа
дызэрыжьэхэпыджэгъа
фызэрыжьэхэпыджэгъа
зэрыжьэхэпыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпыджэгъа
узэрыжьэхэмыпыджэгъа
зэрыжьэхэмыпыджэгъа
дызэрыжьэхэмыпыджэгъа
фызэрыжьэхэмыпыджэгъа
зэрыжьэхэмыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпыджэн
узэрыжьэхэпыджэн
зэрыжьэхэпыджэн
дызэрыжьэхэпыджэн
фызэрыжьэхэпыджэн
зэрыжьэхэпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпыджэн
узэрыжьэхэмыпыджэн
зэрыжьэхэмыпыджэн
дызэрыжьэхэмыпыджэн
фызэрыжьэхэмыпыджэн
зэрыжьэхэмыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпыджэну
узэрыжьэхэпыджэну
зэрыжьэхэпыджэну
дызэрыжьэхэпыджэну
фызэрыжьэхэпыджэну
зэрыжьэхэпыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпыджэну
узэрыжьэхэмыпыджэну
зэрыжьэхэмыпыджэну
дызэрыжьэхэмыпыджэну
фызэрыжьэхэмыпыджэну
зэрыжьэхэмыпыджэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпыджэ
ущыжьэхэпыджэ
щыжьэхэпыджэ
дыщыжьэхэпыджэ
фыщыжьэхэпыджэ
щыжьэхэпыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпыджэ
ущыжьэхэмыпыджэ
щыжьэхэмыпыджэ
дыщыжьэхэмыпыджэ
фыщыжьэхэмыпыджэ
щыжьэхэмыпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпыджа
ущыжьэхэпыджа
щыжьэхэпыджа
дыщыжьэхэпыджа
фыщыжьэхэпыджа
щыжьэхэпыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпыджа
ущыжьэхэмыпыджа
щыжьэхэмыпыджа
дыщыжьэхэмыпыджа
фыщыжьэхэмыпыджа
щыжьэхэмыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпыджэгъа
ущыжьэхэпыджэгъа
щыжьэхэпыджэгъа
дыщыжьэхэпыджэгъа
фыщыжьэхэпыджэгъа
щыжьэхэпыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпыджэгъа
ущыжьэхэмыпыджэгъа
щыжьэхэмыпыджэгъа
дыщыжьэхэмыпыджэгъа
фыщыжьэхэмыпыджэгъа
щыжьэхэмыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпыджэн
ущыжьэхэпыджэн
щыжьэхэпыджэн
дыщыжьэхэпыджэн
фыщыжьэхэпыджэн
щыжьэхэпыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпыджэн
ущыжьэхэмыпыджэн
щыжьэхэмыпыджэн
дыщыжьэхэмыпыджэн
фыщыжьэхэмыпыджэн
щыжьэхэмыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпыджэну
ущыжьэхэпыджэну
щыжьэхэпыджэну
дыщыжьэхэпыджэну
фыщыжьэхэпыджэну
щыжьэхэпыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпыджэну
ущыжьэхэмыпыджэну
щыжьэхэмыпыджэну
дыщыжьэхэмыпыджэну
фыщыжьэхэмыпыджэну
щыжьэхэмыпыджэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпыджэ
уздыжьэхэпыджэ
здыжьэхэпыджэ
дыздыжьэхэпыджэ
фыздыжьэхэпыджэ
здыжьэхэпыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпыджэ
уздыжьэхэмыпыджэ
здыжьэхэмыпыджэ
дыздыжьэхэмыпыджэ
фыздыжьэхэмыпыджэ
здыжьэхэмыпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпыджа
уздыжьэхэпыджа
здыжьэхэпыджа
дыздыжьэхэпыджа
фыздыжьэхэпыджа
здыжьэхэпыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпыджа
уздыжьэхэмыпыджа
здыжьэхэмыпыджа
дыздыжьэхэмыпыджа
фыздыжьэхэмыпыджа
здыжьэхэмыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпыджэгъа
уздыжьэхэпыджэгъа
здыжьэхэпыджэгъа
дыздыжьэхэпыджэгъа
фыздыжьэхэпыджэгъа
здыжьэхэпыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпыджэгъа
уздыжьэхэмыпыджэгъа
здыжьэхэмыпыджэгъа
дыздыжьэхэмыпыджэгъа
фыздыжьэхэмыпыджэгъа
здыжьэхэмыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпыджэн
уздыжьэхэпыджэн
здыжьэхэпыджэн
дыздыжьэхэпыджэн
фыздыжьэхэпыджэн
здыжьэхэпыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпыджэн
уздыжьэхэмыпыджэн
здыжьэхэмыпыджэн
дыздыжьэхэмыпыджэн
фыздыжьэхэмыпыджэн
здыжьэхэмыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпыджэну
уздыжьэхэпыджэну
здыжьэхэпыджэну
дыздыжьэхэпыджэну
фыздыжьэхэпыджэну
здыжьэхэпыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпыджэну
уздыжьэхэмыпыджэну
здыжьэхэмыпыджэну
дыздыжьэхэмыпыджэну
фыздыжьэхэмыпыджэну
здыжьэхэмыпыджэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпыджэ
ущӀыжьэхэпыджэ
щӀыжьэхэпыджэ
дыщӀыжьэхэпыджэ
фыщӀыжьэхэпыджэ
щӀыжьэхэпыджэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпыджэ
ущӀыжьэхэмыпыджэ
щӀыжьэхэмыпыджэ
дыщӀыжьэхэмыпыджэ
фыщӀыжьэхэмыпыджэ
щӀыжьэхэмыпыджэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпыджа
ущӀыжьэхэпыджа
щӀыжьэхэпыджа
дыщӀыжьэхэпыджа
фыщӀыжьэхэпыджа
щӀыжьэхэпыджа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпыджа
ущӀыжьэхэмыпыджа
щӀыжьэхэмыпыджа
дыщӀыжьэхэмыпыджа
фыщӀыжьэхэмыпыджа
щӀыжьэхэмыпыджа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпыджэгъа
ущӀыжьэхэпыджэгъа
щӀыжьэхэпыджэгъа
дыщӀыжьэхэпыджэгъа
фыщӀыжьэхэпыджэгъа
щӀыжьэхэпыджэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпыджэгъа
ущӀыжьэхэмыпыджэгъа
щӀыжьэхэмыпыджэгъа
дыщӀыжьэхэмыпыджэгъа
фыщӀыжьэхэмыпыджэгъа
щӀыжьэхэмыпыджэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпыджэн
ущӀыжьэхэпыджэн
щӀыжьэхэпыджэн
дыщӀыжьэхэпыджэн
фыщӀыжьэхэпыджэн
щӀыжьэхэпыджэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпыджэн
ущӀыжьэхэмыпыджэн
щӀыжьэхэмыпыджэн
дыщӀыжьэхэмыпыджэн
фыщӀыжьэхэмыпыджэн
щӀыжьэхэмыпыджэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпыджэну
ущӀыжьэхэпыджэну
щӀыжьэхэпыджэну
дыщӀыжьэхэпыджэну
фыщӀыжьэхэпыджэну
щӀыжьэхэпыджэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпыджэну
ущӀыжьэхэмыпыджэну
щӀыжьэхэмыпыджэну
дыщӀыжьэхэмыпыджэну
фыщӀыжьэхэмыпыджэну
щӀыжьэхэмыпыджэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпыджэу
ужьэхэпыджэу
жьэхэпыджэу
дыжьэхэпыджэу
фыжьэхэпыджэу
жьэхэпыджэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпыджэу
ужьэхэмыпыджэу
жьэхэмыпыджэу
дыжьэхэмыпыджэу
фыжьэхэмыпыджэу
жьэхэмыпыджэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпыджауэ
ужьэхэпыджауэ
жьэхэпыджауэ
дыжьэхэпыджауэ
фыжьэхэпыджауэ
жьэхэпыджауэ / жьэхэпыджа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпыджауэ
ужьэхэмыпыджауэ
жьэхэмыпыджауэ
дыжьэхэмыпыджауэ
фыжьэхэмыпыджауэ
жьэхэмыпыджауэ(хэ) / жьэхэмыпыджа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпыджэурэ
ужьэхэпыджэурэ
жьэхэпыджэурэ
дыжьэхэпыджэурэ
фыжьэхэпыджэурэ
жьэхэпыджэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпыджэурэ
ужьэхэмыпыджэурэ
жьэхэмыпыджэурэ
дыжьэхэмыпыджэурэ
фыжьэхэмыпыджэурэ
жьэхэмыпыджэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбжьэхопыджэ
сыжьэхопыджэ
--
сывжьэхопыджэ
сажьэхопыджэ
уэ
узжьэхопыджэ
--
ужьэхопыджэ
уджьэхопыджэ
--
уажьэхопыджэ
ар
зжьэхопыджэ
бжьэхопыджэ
жьэхопыджэ
джьэхопыджэ
вжьэхопыджэ
яжьэхопыджэ
дэ
--
дыбжьэхопыджэ
дыжьэхопыджэ
--
дывжьэхопыджэ
дажьэхопыджэ
фэ
фызжьэхопыджэ
--
фыжьэхопыджэ
фыджьэхопыджэ
--
фажьэхопыджэ
ахэр
зжьэхопыджэ(хэ)
бжьэхопыджэ(хэ)
жьэхопыджэ(хэ)
джьэхопыджэ(хэ)
вжьэхопыджэ(хэ)
яжьэхопыджэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пыдж]э
[пыдж]эр
--
[пыдж]эхэр
Эргативнэ:
[пыдж]э
[пыдж]эм
--
[пыдж]эхэм
Послеложнэ:
[пыдж]экӀэ
[пыдж]эмкӀэ
[пыдж]эхэкӀэ
[пыдж]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пыдж]эуэ
[пыдж]эрауэ
[пыдж]эхэу
[пыдж]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пыдж]а
[пыдж]ар
--
[пыдж]ахэр
Эргативнэ:
[пыдж]а
[пыдж]ам
--
[пыдж]ахэм
Послеложнэ:
[пыдж]акӀэ
[пыдж]амкӀэ
[пыдж]ахэкӀэ
[пыдж]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пыдж]ауэ
[пыдж]арауэ
[пыдж]ахэу
[пыдж]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пыдж]эн
[пыдж]эныр
--
[пыдж]энхэр
Эргативнэ:
[пыдж]эн
[пыдж]эным
--
[пыдж]энхэм
Послеложнэ:
[пыдж]энкӀэ
[пыдж]энымкӀэ
[пыдж]энхэкӀэ
[пыдж]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[пыдж]эну
[пыдж]энырауэ
[пыдж]энхэу
[пыдж]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пыдж]эну
[пыдж]энур
--
[пыдж]энухэр
Эргативнэ:
[пыдж]эну
[пыдж]энум
--
[пыдж]энухэм
Послеложнэ:
[пыдж]энукӀэ
[пыдж]энумкӀэ
[пыдж]энухэкӀэ
[пыдж]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пыдж]энууэ
[пыдж]энурауэ
[пыдж]энухэу
[пыдж]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ЗыгуэркӀэ зыгуэрым епыджын.
Бзаджэу зыгуэрым еплъын.
ЩАПХЪЭХЭР
Пщыгъуэт.. губжьауэ, узыӀуригъэлъэдэным хуэдэу, и нитӀымкӀэ шыхъуэ щӀалэм жьэхэпыджэри и дзэхэр зэригъэшхащ. КӀэрашэ Тембот
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
жьэхэпыджэн: 1. poke, stick, thrust, shove, jab, stab or butt at sb from the front 2. pierce sb (with a glance, with the eyes)
Жэмыр хьэм жьэхопыджэ: the cow butted the dog
УРЫСЫБЗЭ
жьэхэпыджэн: 1. ткнуть чем -л. кого-л. спереди 2. кольнуть кого-л. (взглядом, глазами)
Жэмыр хьэм жьэхопыджэ: корова боднула собаку.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.