АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "жьэхэпсэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
жьэхэпсэн
щымыӀэныгъэ:
жьэхэмыпсэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэн
ужьэхэпсэн
жьэхэпсэн
дыжьэхэпсэн
фыжьэхэпсэн
жьэхэпсэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэн
ужьэхэмыпсэн
жьэхэмыпсэн
дыжьэхэмыпсэн
фыжьэхэмыпсэн
жьэхэмыпсэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
жьэхэпсэ!
фыжьэхэпсэ!
щымыӀэныгъэ:
ужьэхэмыпсэ!
фыжьэхэмыпсэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхрепсэ
ужьэхрепсэ
жьэхрепсэ
дыжьэхрепсэ
фыжьэхрепсэ
жьэхрепсэ
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхремыпсэ
ужьэхремыпсэ
жьэхремыпсэ
дыжьэхремыпсэ
фыжьэхремыпсэ
жьэхремыпсэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхопсэ(р)
ужьэхопсэ(р)
жьэхопсэ(р)
дыжьэхопсэ(р)
фыжьэхопсэ(р)
жьэхопсэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэркъым
ужьэхэпсэркъым
жьэхэпсэркъым
дыжьэхэпсэркъым
фыжьэхэпсэркъым
жьэхэпсэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэ(р)т
ужьэхэпсэ(р)т
жьэхэпсэ(р)т
дыжьэхэпсэ(р)т
фыжьэхэпсэ(р)т
жьэхэпсэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэ(р)тэкъым
ужьэхэпсэ(р)тэкъым
жьэхэпсэ(р)тэкъым
дыжьэхэпсэ(р)тэкъым
фыжьэхэпсэ(р)тэкъым
жьэхэпсэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсащ
ужьэхэпсащ
жьэхэпсащ
дыжьэхэпсащ
фыжьэхэпсащ
жьэхэпса(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсакъым
ужьэхэпсакъым
жьэхэпсакъым
дыжьэхэпсакъым
фыжьэхэпсакъым
жьэхэпса(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсат
ужьэхэпсат
жьэхэпсат
дыжьэхэпсат
фыжьэхэпсат
жьэхэпса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсатэкъым
ужьэхэпсатэкъым
жьэхэпсатэкъым
дыжьэхэпсатэкъым
фыжьэхэпсатэкъым
жьэхэпса(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъащ
ужьэхэпсэгъащ
жьэхэпсэгъащ
дыжьэхэпсэгъащ
фыжьэхэпсэгъащ
жьэхэпсэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъакъым
ужьэхэпсэгъакъым
жьэхэпсэгъакъым
дыжьэхэпсэгъакъым
фыжьэхэпсэгъакъым
жьэхэпсэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъат
ужьэхэпсэгъат
жьэхэпсэгъат
дыжьэхэпсэгъат
фыжьэхэпсэгъат
жьэхэпсэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъатэкъым
ужьэхэпсэгъатэкъым
жьэхэпсэгъатэкъым
дыжьэхэпсэгъатэкъым
фыжьэхэпсэгъатэкъым
жьэхэпсэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэщ
ужьэхэпсэщ
жьэхэпсэщ
дыжьэхэпсэщ
фыжьэхэпсэщ
жьэхэпсэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэкъым
ужьэхэпсэкъым
жьэхэпсэкъым
дыжьэхэпсэкъым
фыжьэхэпсэкъым
жьэхэпсэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэт
ужьэхэпсэт
жьэхэпсэт
дыжьэхэпсэт
фыжьэхэпсэт
жьэхэпсэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэтэкъым
ужьэхэпсэтэкъым
жьэхэпсэтэкъым
дыжьэхэпсэтэкъым
фыжьэхэпсэтэкъым
жьэхэпсэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнщ
ужьэхэпсэнщ
жьэхэпсэнщ
дыжьэхэпсэнщ
фыжьэхэпсэнщ
жьэхэпсэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнкъым
ужьэхэпсэнкъым
жьэхэпсэнкъым
дыжьэхэпсэнкъым
фыжьэхэпсэнкъым
жьэхэпсэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнущ
ужьэхэпсэнущ
жьэхэпсэнущ
дыжьэхэпсэнущ
фыжьэхэпсэнущ
жьэхэпсэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнукъым
ужьэхэпсэнукъым
жьэхэпсэнукъым
дыжьэхэпсэнукъым
фыжьэхэпсэнукъым
жьэхэпсэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэрэ
ужьэхэпсэрэ
жьэхэпсэрэ
дыжьэхэпсэрэ
фыжьэхэпсэрэ
жьэхэпсэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэркъэ
ужьэхэпсэркъэ
жьэхэпсэркъэ
дыжьэхэпсэркъэ
фыжьэхэпсэркъэ
жьэхэпсэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэ(р)т
ужьэхэпсэ(р)т
жьэхэпсэ(р)т
дыжьэхэпсэ(р)т
фыжьэхэпсэ(р)т
жьэхэпсэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэ(р)тэкъэ
ужьэхэпсэ(р)тэкъэ
жьэхэпсэ(р)тэкъэ
дыжьэхэпсэ(р)тэкъэ
фыжьэхэпсэ(р)тэкъэ
жьэхэпсэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпса
ужьэхэпса
жьэхэпса
дыжьэхэпса
фыжьэхэпса
жьэхэпса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсакъэ
ужьэхэпсакъэ
жьэхэпсакъэ
дыжьэхэпсакъэ
фыжьэхэпсакъэ
жьэхэпса(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсат
ужьэхэпсат
жьэхэпсат
дыжьэхэпсат
фыжьэхэпсат
жьэхэпса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсатэкъэ
ужьэхэпсатэкъэ
жьэхэпсатэкъэ
дыжьэхэпсатэкъэ
фыжьэхэпсатэкъэ
жьэхэпса(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъа
ужьэхэпсэгъа
жьэхэпсэгъа
дыжьэхэпсэгъа
фыжьэхэпсэгъа
жьэхэпсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъакъэ
ужьэхэпсэгъакъэ
жьэхэпсэгъакъэ
дыжьэхэпсэгъакъэ
фыжьэхэпсэгъакъэ
жьэхэпсэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъат
ужьэхэпсэгъат
жьэхэпсэгъат
дыжьэхэпсэгъат
фыжьэхэпсэгъат
жьэхэпсэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъатэкъэ
ужьэхэпсэгъатэкъэ
жьэхэпсэгъатэкъэ
дыжьэхэпсэгъатэкъэ
фыжьэхэпсэгъатэкъэ
жьэхэпсэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэ
ужьэхэпсэ
жьэхэпсэ
дыжьэхэпсэ
фыжьэхэпсэ
жьэхэпсэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэкъэ
ужьэхэпсэкъэ
жьэхэпсэкъэ
дыжьэхэпсэкъэ
фыжьэхэпсэкъэ
жьэхэпсэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэт
ужьэхэпсэт
жьэхэпсэт
дыжьэхэпсэт
фыжьэхэпсэт
жьэхэпсэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэтэкъэ
ужьэхэпсэтэкъэ
жьэхэпсэтэкъэ
дыжьэхэпсэтэкъэ
фыжьэхэпсэтэкъэ
жьэхэпсэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэн
ужьэхэпсэн
жьэхэпсэн
дыжьэхэпсэн
фыжьэхэпсэн
жьэхэпсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнкъэ
ужьэхэпсэнкъэ
жьэхэпсэнкъэ
дыжьэхэпсэнкъэ
фыжьэхэпсэнкъэ
жьэхэпсэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэну
ужьэхэпсэну
жьэхэпсэну
дыжьэхэпсэну
фыжьэхэпсэну
жьэхэпсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнукъэ
ужьэхэпсэнукъэ
жьэхэпсэнукъэ
дыжьэхэпсэнукъэ
фыжьэхэпсэнукъэ
жьэхэпсэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэмэ
ужьэхэпсэмэ
жьэхэпсэмэ
дыжьэхэпсэмэ
фыжьэхэпсэмэ
жьэхэпсэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэмэ
ужьэхэмыпсэмэ
жьэхэмыпсэмэ
дыжьэхэмыпсэмэ
фыжьэхэмыпсэмэ
жьэхэмыпсэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсамэ
ужьэхэпсамэ
жьэхэпсамэ
дыжьэхэпсамэ
фыжьэхэпсамэ
жьэхэпса(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсамэ
ужьэхэмыпсамэ
жьэхэмыпсамэ
дыжьэхэмыпсамэ
фыжьэхэмыпсамэ
мыпса(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъамэ
ужьэхэпсэгъамэ
жьэхэпсэгъамэ
дыжьэхэпсэгъамэ
фыжьэхэпсэгъамэ
жьэхэпсэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэгъамэ
ужьэхэмыпсэгъамэ
жьэхэмыпсэгъамэ
дыжьэхэмыпсэгъамэ
фыжьэхэмыпсэгъамэ
жьэхэмыпсэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнмэ
ужьэхэпсэнмэ
жьэхэпсэнмэ
дыжьэхэпсэнмэ
фыжьэхэпсэнмэ
жьэхэпсэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэнмэ
ужьэхэмыпсэнмэ
жьэхэмыпсэнмэ
дыжьэхэмыпсэнмэ
фыжьэхэмыпсэнмэ
жьэхэмыпсэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнумэ
ужьэхэпсэнумэ
жьэхэпсэнумэ
дыжьэхэпсэнумэ
фыжьэхэпсэнумэ
жьэхэпсэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэнумэ
ужьэхэмыпсэнумэ
жьэхэмыпсэнумэ
дыжьэхэмыпсэнумэ
фыжьэхэмыпсэнумэ
жьэхэмыпсэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэтэмэ
ужьэхэпсэтэмэ
жьэхэпсэтэмэ
дыжьэхэпсэтэмэ
фыжьэхэпсэтэмэ
жьэхэпсэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэтэмэ
ужьэхэмыпсэтэмэ
жьэхэмыпсэтэмэ
дыжьэхэмыпсэтэмэ
фыжьэхэмыпсэтэмэ
жьэхэмыпсэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсатэмэ
ужьэхэпсатэмэ
жьэхэпсатэмэ
дыжьэхэпсатэмэ
фыжьэхэпсатэмэ
жьэхэпса(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсатэмэ
ужьэхэмыпсатэмэ
жьэхэмыпсатэмэ
дыжьэхэмыпсатэмэ
фыжьэхэмыпсатэмэ
жьэхэмыпса(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъатэмэ
ужьэхэпсэгъатэмэ
жьэхэпсэгъатэмэ
дыжьэхэпсэгъатэмэ
фыжьэхэпсэгъатэмэ
жьэхэпсэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэгъатэмэ
ужьэхэмыпсэгъатэмэ
жьэхэмыпсэгъатэмэ
дыжьэхэмыпсэгъатэмэ
фыжьэхэмыпсэгъатэмэ
жьэхэмыпсэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнтэмэ
ужьэхэпсэнтэмэ
жьэхэпсэнтэмэ
дыжьэхэпсэнтэмэ
фыжьэхэпсэнтэмэ
жьэхэпсэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэнтэмэ
ужьэхэмыпсэнтэмэ
жьэхэмыпсэнтэмэ
дыжьэхэмыпсэнтэмэ
фыжьэхэмыпсэнтэмэ
жьэхэмыпсэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнутэмэ
ужьэхэпсэнутэмэ
жьэхэпсэнутэмэ
дыжьэхэпсэнутэмэ
фыжьэхэпсэнутэмэ
жьэхэпсэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэнутэмэ
ужьэхэмыпсэнутэмэ
жьэхэмыпсэнутэмэ
дыжьэхэмыпсэнутэмэ
фыжьэхэмыпсэнутэмэ
жьэхэмыпсэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнт
ужьэхэпсэнт
жьэхэпсэнт
дыжьэхэпсэнт
фыжьэхэпсэнт
жьэхэпсэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнтэкъым
ужьэхэпсэнтэкъым
жьэхэпсэнтэкъым
дыжьэхэпсэнтэкъым
фыжьэхэпсэнтэкъым
жьэхэпсэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнут
ужьэхэпсэнут
жьэхэпсэнут
дыжьэхэпсэнут
фыжьэхэпсэнут
жьэхэпсэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнутэкъым
ужьэхэпсэнутэкъым
жьэхэпсэнутэкъым
дыжьэхэпсэнутэкъым
фыжьэхэпсэнутэкъым
жьэхэпсэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэми
ужьэхэпсэми
жьэхэпсэми
дыжьэхэпсэми
фыжьэхэпсэми
жьэхэпсэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэми
ужьэхэмыпсэми
жьэхэмыпсэми
дыжьэхэмыпсэми
фыжьэхэмыпсэми
жьэхэмыпсэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсами
ужьэхэпсами
жьэхэпсами
дыжьэхэпсами
фыжьэхэпсами
жьэхэпса(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсами
ужьэхэмыпсами
жьэхэмыпсами
дыжьэхэмыпсами
фыжьэхэмыпсами
жьэхэмыпса(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъами
ужьэхэпсэгъами
жьэхэпсэгъами
дыжьэхэпсэгъами
фыжьэхэпсэгъами
жьэхэпсэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэгъами
ужьэхэмыпсэгъами
жьэхэмыпсэгъами
дыжьэхэмыпсэгъами
фыжьэхэмыпсэгъами
жьэхэмыпсэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнми
ужьэхэпсэнми
жьэхэпсэнми
дыжьэхэпсэнми
фыжьэхэпсэнми
жьэхэпсэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэнми
ужьэхэмыпсэнми
жьэхэмыпсэнми
дыжьэхэмыпсэнми
фыжьэхэмыпсэнми
жьэхэмыпсэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнуми
ужьэхэпсэнуми
жьэхэпсэнуми
дыжьэхэпсэнуми
фыжьэхэпсэнуми
жьэхэпсэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэнуми
ужьэхэмыпсэнуми
жьэхэмыпсэнуми
дыжьэхэмыпсэнуми
фыжьэхэмыпсэнуми
жьэхэмыпсэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэтэми
ужьэхэпсэтэми
жьэхэпсэтэми
дыжьэхэпсэтэми
фыжьэхэпсэтэми
жьэхэпсэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэтэми
ужьэхэмыпсэтэми
жьэхэмыпсэтэми
дыжьэхэмыпсэтэми
фыжьэхэмыпсэтэми
жьэхэмыпсэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсатэми
ужьэхэпсатэми
жьэхэпсатэми
дыжьэхэпсатэми
фыжьэхэпсатэми
жьэхэпса(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсатэми
ужьэхэмыпсатэми
жьэхэмыпсатэми
дыжьэхэмыпсатэми
фыжьэхэмыпсатэми
жьэхэмыпса(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэгъатэми
ужьэхэпсэгъатэми
жьэхэпсэгъатэми
дыжьэхэпсэгъатэми
фыжьэхэпсэгъатэми
жьэхэпсэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэгъатэми
ужьэхэмыпсэгъатэми
жьэхэмыпсэгъатэми
дыжьэхэмыпсэгъатэми
фыжьэхэмыпсэгъатэми
жьэхэмыпсэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнтэми
ужьэхэпсэнтэми
жьэхэпсэнтэми
дыжьэхэпсэнтэми
фыжьэхэпсэнтэми
жьэхэпсэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэнтэми
ужьэхэмыпсэнтэми
жьэхэмыпсэнтэми
дыжьэхэмыпсэнтэми
фыжьэхэмыпсэнтэми
жьэхэмыпсэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсэнутэми
ужьэхэпсэнутэми
жьэхэпсэнутэми
дыжьэхэпсэнутэми
фыжьэхэпсэнутэми
жьэхэпсэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсэнутэми
ужьэхэмыпсэнутэми
жьэхэмыпсэнутэми
дыжьэхэмыпсэнутэми
фыжьэхэмыпсэнутэми
жьэхэмыпсэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсаи
ужьэхэпсаи
жьэхэпсаи
дыжьэхэпсаи
фыжьэхэпсаи
жьэхэпсаи
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсакъыми
ужьэхэпсакъыми
жьэхэпсакъыми
дыжьэхэпсакъыми
фыжьэхэпсакъыми
жьэхэпсакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсащэрэт
ужьэхэпсащэрэт
жьэхэпсащэрэт
дыжьэхэпсащэрэт
фыжьэхэпсащэрэт
жьэхэпсащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыпсащэрэт
ужьэхэмыпсащэрэт
жьэхэмыпсащэрэт
дыжьэхэмыпсащэрэт
фыжьэхэмыпсащэрэт
жьэхэмыпсащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнщ
ужьэхэпсагъэнщ
жьэхэпсагъэнщ
дыжьэхэпсагъэнщ
фыжьэхэпсагъэнщ
жьэхэпсагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнкъым
ужьэхэпсагъэнкъым
жьэхэпсагъэнкъым
дыжьэхэпсагъэнкъым
фыжьэхэпсагъэнкъым
жьэхэпсагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнт
ужьэхэпсагъэнт
жьэхэпсагъэнт
дыжьэхэпсагъэнт
фыжьэхэпсагъэнт
жьэхэпсагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнтэкъым
ужьэхэпсагъэнтэкъым
жьэхэпсагъэнтэкъым
дыжьэхэпсагъэнтэкъым
фыжьэхэпсагъэнтэкъым
жьэхэпсагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэн
ужьэхэпсагъэн
жьэхэпсагъэн
дыжьэхэпсагъэн
фыжьэхэпсагъэн
жьэхэпсагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнкъэ
ужьэхэпсагъэнкъэ
жьэхэпсагъэнкъэ
дыжьэхэпсагъэнкъэ
фыжьэхэпсагъэнкъэ
жьэхэпсагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнт
ужьэхэпсагъэнт
жьэхэпсагъэнт
дыжьэхэпсагъэнт
фыжьэхэпсагъэнт
жьэхэпсагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнтэкъэ
ужьэхэпсагъэнтэкъэ
жьэхэпсагъэнтэкъэ
дыжьэхэпсагъэнтэкъэ
фыжьэхэпсагъэнтэкъэ
жьэхэпсагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнущ
ужьэхэпсагъэнущ
жьэхэпсагъэнущ
дыжьэхэпсагъэнущ
фыжьэхэпсагъэнущ
жьэхэпсагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнукъым
ужьэхэпсагъэнукъым
жьэхэпсагъэнукъым
дыжьэхэпсагъэнукъым
фыжьэхэпсагъэнукъым
жьэхэпсагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнут
ужьэхэпсагъэнут
жьэхэпсагъэнут
дыжьэхэпсагъэнут
фыжьэхэпсагъэнут
жьэхэпсагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнутэкъым
ужьэхэпсагъэнутэкъым
жьэхэпсагъэнутэкъым
дыжьэхэпсагъэнутэкъым
фыжьэхэпсагъэнутэкъым
жьэхэпсагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэну
ужьэхэпсагъэну
жьэхэпсагъэну
дыжьэхэпсагъэну
фыжьэхэпсагъэну
жьэхэпсагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнукъэ
ужьэхэпсагъэнукъэ
жьэхэпсагъэнукъэ
дыжьэхэпсагъэнукъэ
фыжьэхэпсагъэнукъэ
жьэхэпсагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнут
ужьэхэпсагъэнут
жьэхэпсагъэнут
дыжьэхэпсагъэнут
фыжьэхэпсагъэнут
жьэхэпсагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэпсагъэнутэкъэ
ужьэхэпсагъэнутэкъэ
жьэхэпсагъэнутэкъэ
дыжьэхэпсагъэнутэкъэ
фыжьэхэпсагъэнутэкъэ
жьэхэпсагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпсэ
ужьэхэпсэ
жьэхэпсэ
дыжьэхэпсэ
фыжьэхэпсэ
жьэхэпсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпсэ
ужьэхэмыпсэ
жьэхэмыпсэ
дыжьэхэмыпсэ
фыжьэхэмыпсэ
жьэхэмыпсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпса
ужьэхэпса
жьэхэпса
дыжьэхэпса
фыжьэхэпса
жьэхэпса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпса
ужьэхэмыпса
жьэхэмыпса
дыжьэхэмыпса
фыжьэхэмыпса
жьэхэмыпса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпсэгъа
ужьэхэпсэгъа
жьэхэпсэгъа
дыжьэхэпсэгъа
фыжьэхэпсэгъа
жьэхэпсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпсэгъа
ужьэхэмыпсэгъа
жьэхэмыпсэгъа
дыжьэхэмыпсэгъа
фыжьэхэмыпсэгъа
жьэхэмыпсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпсэн
ужьэхэпсэн
жьэхэпсэн
дыжьэхэпсэн
фыжьэхэпсэн
жьэхэпсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпсэн
ужьэхэмыпсэн
жьэхэмыпсэн
дыжьэхэмыпсэн
фыжьэхэмыпсэн
жьэхэмыпсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпсэну
ужьэхэпсэну
жьэхэпсэну
дыжьэхэпсэну
фыжьэхэпсэну
жьэхэпсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпсэну
ужьэхэмыпсэну
жьэхэмыпсэну
дыжьэхэмыпсэну
фыжьэхэмыпсэну
жьэхэмыпсэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпсэ
узэрыжьэхэпсэ
зэрыжьэхэпсэ
дызэрыжьэхэпсэ
фызэрыжьэхэпсэ
зэрыжьэхэпсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпсэ
узэрыжьэхэмыпсэ
зэрыжьэхэмыпсэ
дызэрыжьэхэмыпсэ
фызэрыжьэхэмыпсэ
мызэрыжьэхэпсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпса
узэрыжьэхэпса
зэрыжьэхэпса
дызэрыжьэхэпса
фызэрыжьэхэпса
зэрыжьэхэпса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпса
узэрыжьэхэмыпса
зэрыжьэхэмыпса
дызэрыжьэхэмыпса
фызэрыжьэхэмыпса
зэрыжьэхэмыпса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпсэгъа
узэрыжьэхэпсэгъа
зэрыжьэхэпсэгъа
дызэрыжьэхэпсэгъа
фызэрыжьэхэпсэгъа
зэрыжьэхэпсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпсэгъа
узэрыжьэхэмыпсэгъа
зэрыжьэхэмыпсэгъа
дызэрыжьэхэмыпсэгъа
фызэрыжьэхэмыпсэгъа
зэрыжьэхэмыпсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпсэн
узэрыжьэхэпсэн
зэрыжьэхэпсэн
дызэрыжьэхэпсэн
фызэрыжьэхэпсэн
зэрыжьэхэпсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпсэн
узэрыжьэхэмыпсэн
зэрыжьэхэмыпсэн
дызэрыжьэхэмыпсэн
фызэрыжьэхэмыпсэн
зэрыжьэхэмыпсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэпсэну
узэрыжьэхэпсэну
зэрыжьэхэпсэну
дызэрыжьэхэпсэну
фызэрыжьэхэпсэну
зэрыжьэхэпсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыпсэну
узэрыжьэхэмыпсэну
зэрыжьэхэмыпсэну
дызэрыжьэхэмыпсэну
фызэрыжьэхэмыпсэну
зэрыжьэхэмыпсэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпсэ
ущыжьэхэпсэ
щыжьэхэпсэ
дыщыжьэхэпсэ
фыщыжьэхэпсэ
щыжьэхэпсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпсэ
ущыжьэхэмыпсэ
щыжьэхэмыпсэ
дыщыжьэхэмыпсэ
фыщыжьэхэмыпсэ
щыжьэхэмыпсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпса
ущыжьэхэпса
щыжьэхэпса
дыщыжьэхэпса
фыщыжьэхэпса
щыжьэхэпса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпса
ущыжьэхэмыпса
щыжьэхэмыпса
дыщыжьэхэмыпса
фыщыжьэхэмыпса
щыжьэхэмыпса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпсэгъа
ущыжьэхэпсэгъа
щыжьэхэпсэгъа
дыщыжьэхэпсэгъа
фыщыжьэхэпсэгъа
щыжьэхэпсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпсэгъа
ущыжьэхэмыпсэгъа
щыжьэхэмыпсэгъа
дыщыжьэхэмыпсэгъа
фыщыжьэхэмыпсэгъа
щыжьэхэмыпсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпсэн
ущыжьэхэпсэн
щыжьэхэпсэн
дыщыжьэхэпсэн
фыщыжьэхэпсэн
щыжьэхэпсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпсэн
ущыжьэхэмыпсэн
щыжьэхэмыпсэн
дыщыжьэхэмыпсэн
фыщыжьэхэмыпсэн
щыжьэхэмыпсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэпсэну
ущыжьэхэпсэну
щыжьэхэпсэну
дыщыжьэхэпсэну
фыщыжьэхэпсэну
щыжьэхэпсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыпсэну
ущыжьэхэмыпсэну
щыжьэхэмыпсэну
дыщыжьэхэмыпсэну
фыщыжьэхэмыпсэну
щыжьэхэмыпсэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпсэ
уздыжьэхэпсэ
здыжьэхэпсэ
дыздыжьэхэпсэ
фыздыжьэхэпсэ
здыжьэхэпсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпсэ
уздыжьэхэмыпсэ
здыжьэхэмыпсэ
дыздыжьэхэмыпсэ
фыздыжьэхэмыпсэ
здыжьэхэмыпсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпса
уздыжьэхэпса
здыжьэхэпса
дыздыжьэхэпса
фыздыжьэхэпса
здыжьэхэпса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпса
уздыжьэхэмыпса
здыжьэхэмыпса
дыздыжьэхэмыпса
фыздыжьэхэмыпса
здыжьэхэмыпса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпсэгъа
уздыжьэхэпсэгъа
здыжьэхэпсэгъа
дыздыжьэхэпсэгъа
фыздыжьэхэпсэгъа
здыжьэхэпсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпсэгъа
уздыжьэхэмыпсэгъа
здыжьэхэмыпсэгъа
дыздыжьэхэмыпсэгъа
фыздыжьэхэмыпсэгъа
здыжьэхэмыпсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпсэн
уздыжьэхэпсэн
здыжьэхэпсэн
дыздыжьэхэпсэн
фыздыжьэхэпсэн
здыжьэхэпсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпсэн
уздыжьэхэмыпсэн
здыжьэхэмыпсэн
дыздыжьэхэмыпсэн
фыздыжьэхэмыпсэн
здыжьэхэмыпсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэпсэну
уздыжьэхэпсэну
здыжьэхэпсэну
дыздыжьэхэпсэну
фыздыжьэхэпсэну
здыжьэхэпсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыпсэну
уздыжьэхэмыпсэну
здыжьэхэмыпсэну
дыздыжьэхэмыпсэну
фыздыжьэхэмыпсэну
здыжьэхэмыпсэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпсэ
ущӀыжьэхэпсэ
щӀыжьэхэпсэ
дыщӀыжьэхэпсэ
фыщӀыжьэхэпсэ
щӀыжьэхэпсэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпсэ
ущӀыжьэхэмыпсэ
щӀыжьэхэмыпсэ
дыщӀыжьэхэмыпсэ
фыщӀыжьэхэмыпсэ
щӀыжьэхэмыпсэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпса
ущӀыжьэхэпса
щӀыжьэхэпса
дыщӀыжьэхэпса
фыщӀыжьэхэпса
щӀыжьэхэпса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпса
ущӀыжьэхэмыпса
щӀыжьэхэмыпса
дыщӀыжьэхэмыпса
фыщӀыжьэхэмыпса
щӀыжьэхэмыпса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпсэгъа
ущӀыжьэхэпсэгъа
щӀыжьэхэпсэгъа
дыщӀыжьэхэпсэгъа
фыщӀыжьэхэпсэгъа
щӀыжьэхэпсэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпсэгъа
ущӀыжьэхэмыпсэгъа
щӀыжьэхэмыпсэгъа
дыщӀыжьэхэмыпсэгъа
фыщӀыжьэхэмыпсэгъа
щӀыжьэхэмыпсэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпсэн
ущӀыжьэхэпсэн
щӀыжьэхэпсэн
дыщӀыжьэхэпсэн
фыщӀыжьэхэпсэн
щӀыжьэхэпсэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпсэн
ущӀыжьэхэмыпсэн
щӀыжьэхэмыпсэн
дыщӀыжьэхэмыпсэн
фыщӀыжьэхэмыпсэн
щӀыжьэхэмыпсэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэпсэну
ущӀыжьэхэпсэну
щӀыжьэхэпсэну
дыщӀыжьэхэпсэну
фыщӀыжьэхэпсэну
щӀыжьэхэпсэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыпсэну
ущӀыжьэхэмыпсэну
щӀыжьэхэмыпсэну
дыщӀыжьэхэмыпсэну
фыщӀыжьэхэмыпсэну
щӀыжьэхэмыпсэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпсэу
ужьэхэпсэу
жьэхэпсэу
дыжьэхэпсэу
фыжьэхэпсэу
жьэхэпсэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпсэу
ужьэхэмыпсэу
жьэхэмыпсэу
дыжьэхэмыпсэу
фыжьэхэмыпсэу
жьэхэмыпсэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпсауэ
ужьэхэпсауэ
жьэхэпсауэ
дыжьэхэпсауэ
фыжьэхэпсауэ
жьэхэпсауэ / жьэхэпса(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпсауэ
ужьэхэмыпсауэ
жьэхэмыпсауэ
дыжьэхэмыпсауэ
фыжьэхэмыпсауэ
жьэхэмыпсауэ(хэ) / жьэхэмыпса(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыжьэхэпсэурэ
ужьэхэпсэурэ
жьэхэпсэурэ
дыжьэхэпсэурэ
фыжьэхэпсэурэ
жьэхэпсэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыпсэурэ
ужьэхэмыпсэурэ
жьэхэмыпсэурэ
дыжьэхэмыпсэурэ
фыжьэхэмыпсэурэ
жьэхэмыпсэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбжьэхопсэ
сыжьэхопсэ
--
сывжьэхопсэ
сажьэхопсэ
уэ
узжьэхопсэ
--
ужьэхопсэ
уджьэхопсэ
--
уажьэхопсэ
ар
зжьэхопсэ
бжьэхопсэ
жьэхопсэ
джьэхопсэ
вжьэхопсэ
яжьэхопсэ
дэ
--
дыбжьэхопсэ
дыжьэхопсэ
--
дывжьэхопсэ
дажьэхопсэ
фэ
фызжьэхопсэ
--
фыжьэхопсэ
фыджьэхопсэ
--
фажьэхопсэ
ахэр
зжьэхопсэ(хэ)
бжьэхопсэ(хэ)
жьэхопсэ(хэ)
джьэхопсэ(хэ)
вжьэхопсэ(хэ)
яжьэхопсэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пс]э
[пс]эр
--
[пс]эхэр
Эргативнэ:
[пс]э
[пс]эм
--
[пс]эхэм
Послеложнэ:
[пс]экӀэ
[пс]эмкӀэ
[пс]эхэкӀэ
[пс]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пс]эуэ
[пс]эрауэ
[пс]эхэу
[пс]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пс]а
[пс]ар
--
[пс]ахэр
Эргативнэ:
[пс]а
[пс]ам
--
[пс]ахэм
Послеложнэ:
[пс]акӀэ
[пс]амкӀэ
[пс]ахэкӀэ
[пс]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пс]ауэ
[пс]арауэ
[пс]ахэу
[пс]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пс]эн
[пс]эныр
--
[пс]энхэр
Эргативнэ:
[пс]эн
[пс]эным
--
[пс]энхэм
Послеложнэ:
[пс]энкӀэ
[пс]энымкӀэ
[пс]энхэкӀэ
[пс]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[пс]эну
[пс]энырауэ
[пс]энхэу
[пс]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пс]эну
[пс]энур
--
[пс]энухэр
Эргативнэ:
[пс]эну
[пс]энум
--
[пс]энухэм
Послеложнэ:
[пс]энукӀэ
[пс]энумкӀэ
[пс]энухэкӀэ
[пс]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пс]энууэ
[пс]энурауэ
[пс]энухэу
[пс]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым хуэгъэзауэ къепсын.
ЩАПХЪЭХЭР
Пщэдджыжь дыгъэм и бзий хуабэр псэущхьэми къэкӀыгъэми гуапэу яжьэхопсэ. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
жьэхэпсэн: shine on or illuminate sb or sth (about sunrays, a sunbeam)
УРЫСЫБЗЭ
жьэхэпсэн: осветить кого-что-л. (о лучах)
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.