АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
жьэхэ- + [кӏу] + -э + -т + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "жьэхэкӏуэтэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
жьэхэкӏуэтэн
щымыӀэныгъэ:
жьэхэмыкӏуэтэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэн
ужьэхэкӏуэтэн
жьэхэкӏуэтэн
дыжьэхэкӏуэтэн
фыжьэхэкӏуэтэн
жьэхэкӏуэтэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэн
ужьэхэмыкӏуэтэн
жьэхэмыкӏуэтэн
дыжьэхэмыкӏуэтэн
фыжьэхэмыкӏуэтэн
жьэхэмыкӏуэтэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
жьэхэкӏуатэ!
фыжьэхэкӏуатэ!
щымыӀэныгъэ:
ужьэхэмыкӏуатэ!
фыжьэхэмыкӏуатэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхрекӏуатэ
ужьэхрекӏуатэ
жьэхрекӏуатэ
дыжьэхрекӏуатэ
фыжьэхрекӏуатэ
жьэхрекӏуатэ
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхремыкӏуатэ
ужьэхремыкӏуатэ
жьэхремыкӏуатэ
дыжьэхремыкӏуатэ
фыжьэхремыкӏуатэ
жьэхремыкӏуатэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхокӏуатэ(р)
ужьэхокӏуатэ(р)
жьэхокӏуатэ(р)
дыжьэхокӏуатэ(р)
фыжьэхокӏуатэ(р)
жьэхокӏуатэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэркъым
ужьэхэкӏуатэркъым
жьэхэкӏуатэркъым
дыжьэхэкӏуатэркъым
фыжьэхэкӏуатэркъым
жьэхэкӏуатэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэрт
ужьэхэкӏуатэрт
жьэхэкӏуатэрт
дыжьэхэкӏуатэрт
фыжьэхэкӏуатэрт
жьэхэкӏуатэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэртэкъым
ужьэхэкӏуатэртэкъым
жьэхэкӏуатэртэкъым
дыжьэхэкӏуатэртэкъым
фыжьэхэкӏуатэртэкъым
жьэхэкӏуатэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтащ
ужьэхэкӏуэтащ
жьэхэкӏуэтащ
дыжьэхэкӏуэтащ
фыжьэхэкӏуэтащ
жьэхэкӏуэта(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтакъым
ужьэхэкӏуэтакъым
жьэхэкӏуэтакъым
дыжьэхэкӏуэтакъым
фыжьэхэкӏуэтакъым
жьэхэкӏуэта(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтат
ужьэхэкӏуэтат
жьэхэкӏуэтат
дыжьэхэкӏуэтат
фыжьэхэкӏуэтат
жьэхэкӏуэта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтатэкъым
ужьэхэкӏуэтатэкъым
жьэхэкӏуэтатэкъым
дыжьэхэкӏуэтатэкъым
фыжьэхэкӏуэтатэкъым
жьэхэкӏуэта(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъащ
ужьэхэкӏуэтэгъащ
жьэхэкӏуэтэгъащ
дыжьэхэкӏуэтэгъащ
фыжьэхэкӏуэтэгъащ
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъакъым
ужьэхэкӏуэтэгъакъым
жьэхэкӏуэтэгъакъым
дыжьэхэкӏуэтэгъакъым
фыжьэхэкӏуэтэгъакъым
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъат
ужьэхэкӏуэтэгъат
жьэхэкӏуэтэгъат
дыжьэхэкӏуэтэгъат
фыжьэхэкӏуэтэгъат
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъатэкъым
ужьэхэкӏуэтэгъатэкъым
жьэхэкӏуэтэгъатэкъым
дыжьэхэкӏуэтэгъатэкъым
фыжьэхэкӏуэтэгъатэкъым
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэщ
ужьэхэкӏуатэщ
жьэхэкӏуатэщ
дыжьэхэкӏуатэщ
фыжьэхэкӏуатэщ
жьэхэкӏуатэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэкъым
ужьэхэкӏуатэкъым
жьэхэкӏуатэкъым
дыжьэхэкӏуатэкъым
фыжьэхэкӏуатэкъым
жьэхэкӏуатэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэт
ужьэхэкӏуатэт
жьэхэкӏуатэт
дыжьэхэкӏуатэт
фыжьэхэкӏуатэт
жьэхэкӏуатэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэтэкъым
ужьэхэкӏуатэтэкъым
жьэхэкӏуатэтэкъым
дыжьэхэкӏуатэтэкъым
фыжьэхэкӏуатэтэкъым
жьэхэкӏуатэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнщ
ужьэхэкӏуэтэнщ
жьэхэкӏуэтэнщ
дыжьэхэкӏуэтэнщ
фыжьэхэкӏуэтэнщ
жьэхэкӏуэтэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнкъым
ужьэхэкӏуэтэнкъым
жьэхэкӏуэтэнкъым
дыжьэхэкӏуэтэнкъым
фыжьэхэкӏуэтэнкъым
жьэхэкӏуэтэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнущ
ужьэхэкӏуэтэнущ
жьэхэкӏуэтэнущ
дыжьэхэкӏуэтэнущ
фыжьэхэкӏуэтэнущ
жьэхэкӏуэтэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнукъым
ужьэхэкӏуэтэнукъым
жьэхэкӏуэтэнукъым
дыжьэхэкӏуэтэнукъым
фыжьэхэкӏуэтэнукъым
жьэхэкӏуэтэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэрэ
ужьэхэкӏуатэрэ
жьэхэкӏуатэрэ
дыжьэхэкӏуатэрэ
фыжьэхэкӏуатэрэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэркъэ
ужьэхэкӏуатэркъэ
жьэхэкӏуатэркъэ
дыжьэхэкӏуатэркъэ
фыжьэхэкӏуатэркъэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэрт
ужьэхэкӏуатэрт
жьэхэкӏуатэрт
дыжьэхэкӏуатэрт
фыжьэхэкӏуатэрт
жьэхэкӏуатэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэртэкъэ
ужьэхэкӏуатэртэкъэ
жьэхэкӏуатэртэкъэ
дыжьэхэкӏуатэртэкъэ
фыжьэхэкӏуатэртэкъэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэта
ужьэхэкӏуэта
жьэхэкӏуэта
дыжьэхэкӏуэта
фыжьэхэкӏуэта
жьэхэкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтакъэ
ужьэхэкӏуэтакъэ
жьэхэкӏуэтакъэ
дыжьэхэкӏуэтакъэ
фыжьэхэкӏуэтакъэ
жьэхэкӏуэта(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтат
ужьэхэкӏуэтат
жьэхэкӏуэтат
дыжьэхэкӏуэтат
фыжьэхэкӏуэтат
жьэхэкӏуэта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтатэкъэ
ужьэхэкӏуэтатэкъэ
жьэхэкӏуэтатэкъэ
дыжьэхэкӏуэтатэкъэ
фыжьэхэкӏуэтатэкъэ
жьэхэкӏуэта(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъа
ужьэхэкӏуэтэгъа
жьэхэкӏуэтэгъа
дыжьэхэкӏуэтэгъа
фыжьэхэкӏуэтэгъа
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъакъэ
ужьэхэкӏуэтэгъакъэ
жьэхэкӏуэтэгъакъэ
дыжьэхэкӏуэтэгъакъэ
фыжьэхэкӏуэтэгъакъэ
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъат
ужьэхэкӏуэтэгъат
жьэхэкӏуэтэгъат
дыжьэхэкӏуэтэгъат
фыжьэхэкӏуэтэгъат
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъатэкъэ
ужьэхэкӏуэтэгъатэкъэ
жьэхэкӏуэтэгъатэкъэ
дыжьэхэкӏуэтэгъатэкъэ
фыжьэхэкӏуэтэгъатэкъэ
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэ
ужьэхэкӏуатэ
жьэхэкӏуатэ
дыжьэхэкӏуатэ
фыжьэхэкӏуатэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэкъэ
ужьэхэкӏуатэкъэ
жьэхэкӏуатэкъэ
дыжьэхэкӏуатэкъэ
фыжьэхэкӏуатэкъэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэт
ужьэхэкӏуатэт
жьэхэкӏуатэт
дыжьэхэкӏуатэт
фыжьэхэкӏуатэт
жьэхэкӏуатэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэтэкъэ
ужьэхэкӏуатэтэкъэ
жьэхэкӏуатэтэкъэ
дыжьэхэкӏуатэтэкъэ
фыжьэхэкӏуатэтэкъэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэн
ужьэхэкӏуэтэн
жьэхэкӏуэтэн
дыжьэхэкӏуэтэн
фыжьэхэкӏуэтэн
жьэхэкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнкъэ
ужьэхэкӏуэтэнкъэ
жьэхэкӏуэтэнкъэ
дыжьэхэкӏуэтэнкъэ
фыжьэхэкӏуэтэнкъэ
жьэхэкӏуэтэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэну
ужьэхэкӏуэтэну
жьэхэкӏуэтэну
дыжьэхэкӏуэтэну
фыжьэхэкӏуэтэну
жьэхэкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнукъэ
ужьэхэкӏуэтэнукъэ
жьэхэкӏуэтэнукъэ
дыжьэхэкӏуэтэнукъэ
фыжьэхэкӏуэтэнукъэ
жьэхэкӏуэтэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэмэ
ужьэхэкӏуатэмэ
жьэхэкӏуатэмэ
дыжьэхэкӏуатэмэ
фыжьэхэкӏуатэмэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуатэмэ
ужьэхэмыкӏуатэмэ
жьэхэмыкӏуатэмэ
дыжьэхэмыкӏуатэмэ
фыжьэхэмыкӏуатэмэ
жьэхэмыкӏуатэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтамэ
ужьэхэкӏуэтамэ
жьэхэкӏуэтамэ
дыжьэхэкӏуэтамэ
фыжьэхэкӏуэтамэ
жьэхэкӏуэта(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтамэ
ужьэхэмыкӏуэтамэ
жьэхэмыкӏуэтамэ
дыжьэхэмыкӏуэтамэ
фыжьэхэмыкӏуэтамэ
мыкӏуэта(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъамэ
ужьэхэкӏуэтэгъамэ
жьэхэкӏуэтэгъамэ
дыжьэхэкӏуэтэгъамэ
фыжьэхэкӏуэтэгъамэ
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэгъамэ
ужьэхэмыкӏуэтэгъамэ
жьэхэмыкӏуэтэгъамэ
дыжьэхэмыкӏуэтэгъамэ
фыжьэхэмыкӏуэтэгъамэ
жьэхэмыкӏуэтэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнмэ
ужьэхэкӏуэтэнмэ
жьэхэкӏуэтэнмэ
дыжьэхэкӏуэтэнмэ
фыжьэхэкӏуэтэнмэ
жьэхэкӏуэтэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэнмэ
ужьэхэмыкӏуэтэнмэ
жьэхэмыкӏуэтэнмэ
дыжьэхэмыкӏуэтэнмэ
фыжьэхэмыкӏуэтэнмэ
жьэхэмыкӏуэтэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнумэ
ужьэхэкӏуэтэнумэ
жьэхэкӏуэтэнумэ
дыжьэхэкӏуэтэнумэ
фыжьэхэкӏуэтэнумэ
жьэхэкӏуэтэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэнумэ
ужьэхэмыкӏуэтэнумэ
жьэхэмыкӏуэтэнумэ
дыжьэхэмыкӏуэтэнумэ
фыжьэхэмыкӏуэтэнумэ
жьэхэмыкӏуэтэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэтэмэ
ужьэхэкӏуатэтэмэ
жьэхэкӏуатэтэмэ
дыжьэхэкӏуатэтэмэ
фыжьэхэкӏуатэтэмэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуатэтэмэ
ужьэхэмыкӏуатэтэмэ
жьэхэмыкӏуатэтэмэ
дыжьэхэмыкӏуатэтэмэ
фыжьэхэмыкӏуатэтэмэ
жьэхэмыкӏуатэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтатэмэ
ужьэхэкӏуэтатэмэ
жьэхэкӏуэтатэмэ
дыжьэхэкӏуэтатэмэ
фыжьэхэкӏуэтатэмэ
жьэхэкӏуэта(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтатэмэ
ужьэхэмыкӏуэтатэмэ
жьэхэмыкӏуэтатэмэ
дыжьэхэмыкӏуэтатэмэ
фыжьэхэмыкӏуэтатэмэ
жьэхэмыкӏуэта(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъатэмэ
ужьэхэкӏуэтэгъатэмэ
жьэхэкӏуэтэгъатэмэ
дыжьэхэкӏуэтэгъатэмэ
фыжьэхэкӏуэтэгъатэмэ
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэгъатэмэ
ужьэхэмыкӏуэтэгъатэмэ
жьэхэмыкӏуэтэгъатэмэ
дыжьэхэмыкӏуэтэгъатэмэ
фыжьэхэмыкӏуэтэгъатэмэ
жьэхэмыкӏуэтэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнтэмэ
ужьэхэкӏуэтэнтэмэ
жьэхэкӏуэтэнтэмэ
дыжьэхэкӏуэтэнтэмэ
фыжьэхэкӏуэтэнтэмэ
жьэхэкӏуэтэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэнтэмэ
ужьэхэмыкӏуэтэнтэмэ
жьэхэмыкӏуэтэнтэмэ
дыжьэхэмыкӏуэтэнтэмэ
фыжьэхэмыкӏуэтэнтэмэ
жьэхэмыкӏуэтэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнутэмэ
ужьэхэкӏуэтэнутэмэ
жьэхэкӏуэтэнутэмэ
дыжьэхэкӏуэтэнутэмэ
фыжьэхэкӏуэтэнутэмэ
жьэхэкӏуэтэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэнутэмэ
ужьэхэмыкӏуэтэнутэмэ
жьэхэмыкӏуэтэнутэмэ
дыжьэхэмыкӏуэтэнутэмэ
фыжьэхэмыкӏуэтэнутэмэ
жьэхэмыкӏуэтэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнт
ужьэхэкӏуэтэнт
жьэхэкӏуэтэнт
дыжьэхэкӏуэтэнт
фыжьэхэкӏуэтэнт
жьэхэкӏуэтэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнтэкъым
ужьэхэкӏуэтэнтэкъым
жьэхэкӏуэтэнтэкъым
дыжьэхэкӏуэтэнтэкъым
фыжьэхэкӏуэтэнтэкъым
жьэхэкӏуэтэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнут
ужьэхэкӏуэтэнут
жьэхэкӏуэтэнут
дыжьэхэкӏуэтэнут
фыжьэхэкӏуэтэнут
жьэхэкӏуэтэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнутэкъым
ужьэхэкӏуэтэнутэкъым
жьэхэкӏуэтэнутэкъым
дыжьэхэкӏуэтэнутэкъым
фыжьэхэкӏуэтэнутэкъым
жьэхэкӏуэтэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэми
ужьэхэкӏуатэми
жьэхэкӏуатэми
дыжьэхэкӏуатэми
фыжьэхэкӏуатэми
жьэхэкӏуатэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуатэми
ужьэхэмыкӏуатэми
жьэхэмыкӏуатэми
дыжьэхэмыкӏуатэми
фыжьэхэмыкӏуатэми
жьэхэмыкӏуатэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтами
ужьэхэкӏуэтами
жьэхэкӏуэтами
дыжьэхэкӏуэтами
фыжьэхэкӏуэтами
жьэхэкӏуэта(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтами
ужьэхэмыкӏуэтами
жьэхэмыкӏуэтами
дыжьэхэмыкӏуэтами
фыжьэхэмыкӏуэтами
жьэхэмыкӏуэта(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъами
ужьэхэкӏуэтэгъами
жьэхэкӏуэтэгъами
дыжьэхэкӏуэтэгъами
фыжьэхэкӏуэтэгъами
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэгъами
ужьэхэмыкӏуэтэгъами
жьэхэмыкӏуэтэгъами
дыжьэхэмыкӏуэтэгъами
фыжьэхэмыкӏуэтэгъами
жьэхэмыкӏуэтэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнми
ужьэхэкӏуэтэнми
жьэхэкӏуэтэнми
дыжьэхэкӏуэтэнми
фыжьэхэкӏуэтэнми
жьэхэкӏуэтэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэнми
ужьэхэмыкӏуэтэнми
жьэхэмыкӏуэтэнми
дыжьэхэмыкӏуэтэнми
фыжьэхэмыкӏуэтэнми
жьэхэмыкӏуэтэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнуми
ужьэхэкӏуэтэнуми
жьэхэкӏуэтэнуми
дыжьэхэкӏуэтэнуми
фыжьэхэкӏуэтэнуми
жьэхэкӏуэтэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэнуми
ужьэхэмыкӏуэтэнуми
жьэхэмыкӏуэтэнуми
дыжьэхэмыкӏуэтэнуми
фыжьэхэмыкӏуэтэнуми
жьэхэмыкӏуэтэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуатэтэми
ужьэхэкӏуатэтэми
жьэхэкӏуатэтэми
дыжьэхэкӏуатэтэми
фыжьэхэкӏуатэтэми
жьэхэкӏуатэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуатэтэми
ужьэхэмыкӏуатэтэми
жьэхэмыкӏуатэтэми
дыжьэхэмыкӏуатэтэми
фыжьэхэмыкӏуатэтэми
жьэхэмыкӏуатэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтатэми
ужьэхэкӏуэтатэми
жьэхэкӏуэтатэми
дыжьэхэкӏуэтатэми
фыжьэхэкӏуэтатэми
жьэхэкӏуэта(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтатэми
ужьэхэмыкӏуэтатэми
жьэхэмыкӏуэтатэми
дыжьэхэмыкӏуэтатэми
фыжьэхэмыкӏуэтатэми
жьэхэмыкӏуэта(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэгъатэми
ужьэхэкӏуэтэгъатэми
жьэхэкӏуэтэгъатэми
дыжьэхэкӏуэтэгъатэми
фыжьэхэкӏуэтэгъатэми
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэгъатэми
ужьэхэмыкӏуэтэгъатэми
жьэхэмыкӏуэтэгъатэми
дыжьэхэмыкӏуэтэгъатэми
фыжьэхэмыкӏуэтэгъатэми
жьэхэмыкӏуэтэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнтэми
ужьэхэкӏуэтэнтэми
жьэхэкӏуэтэнтэми
дыжьэхэкӏуэтэнтэми
фыжьэхэкӏуэтэнтэми
жьэхэкӏуэтэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэнтэми
ужьэхэмыкӏуэтэнтэми
жьэхэмыкӏуэтэнтэми
дыжьэхэмыкӏуэтэнтэми
фыжьэхэмыкӏуэтэнтэми
жьэхэмыкӏуэтэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтэнутэми
ужьэхэкӏуэтэнутэми
жьэхэкӏуэтэнутэми
дыжьэхэкӏуэтэнутэми
фыжьэхэкӏуэтэнутэми
жьэхэкӏуэтэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтэнутэми
ужьэхэмыкӏуэтэнутэми
жьэхэмыкӏуэтэнутэми
дыжьэхэмыкӏуэтэнутэми
фыжьэхэмыкӏуэтэнутэми
жьэхэмыкӏуэтэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтаи
ужьэхэкӏуэтаи
жьэхэкӏуэтаи
дыжьэхэкӏуэтаи
фыжьэхэкӏуэтаи
жьэхэкӏуэтаи
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтакъыми
ужьэхэкӏуэтакъыми
жьэхэкӏуэтакъыми
дыжьэхэкӏуэтакъыми
фыжьэхэкӏуэтакъыми
жьэхэкӏуэтакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтащэрэт
ужьэхэкӏуэтащэрэт
жьэхэкӏуэтащэрэт
дыжьэхэкӏуэтащэрэт
фыжьэхэкӏуэтащэрэт
жьэхэкӏуэтащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэмыкӏуэтащэрэт
ужьэхэмыкӏуэтащэрэт
жьэхэмыкӏуэтащэрэт
дыжьэхэмыкӏуэтащэрэт
фыжьэхэмыкӏуэтащэрэт
жьэхэмыкӏуэтащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнщ
ужьэхэкӏуэтагъэнщ
жьэхэкӏуэтагъэнщ
дыжьэхэкӏуэтагъэнщ
фыжьэхэкӏуэтагъэнщ
жьэхэкӏуэтагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнкъым
ужьэхэкӏуэтагъэнкъым
жьэхэкӏуэтагъэнкъым
дыжьэхэкӏуэтагъэнкъым
фыжьэхэкӏуэтагъэнкъым
жьэхэкӏуэтагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнт
ужьэхэкӏуэтагъэнт
жьэхэкӏуэтагъэнт
дыжьэхэкӏуэтагъэнт
фыжьэхэкӏуэтагъэнт
жьэхэкӏуэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнтэкъым
ужьэхэкӏуэтагъэнтэкъым
жьэхэкӏуэтагъэнтэкъым
дыжьэхэкӏуэтагъэнтэкъым
фыжьэхэкӏуэтагъэнтэкъым
жьэхэкӏуэтагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэн
ужьэхэкӏуэтагъэн
жьэхэкӏуэтагъэн
дыжьэхэкӏуэтагъэн
фыжьэхэкӏуэтагъэн
жьэхэкӏуэтагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнкъэ
ужьэхэкӏуэтагъэнкъэ
жьэхэкӏуэтагъэнкъэ
дыжьэхэкӏуэтагъэнкъэ
фыжьэхэкӏуэтагъэнкъэ
жьэхэкӏуэтагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнт
ужьэхэкӏуэтагъэнт
жьэхэкӏуэтагъэнт
дыжьэхэкӏуэтагъэнт
фыжьэхэкӏуэтагъэнт
жьэхэкӏуэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнтэкъэ
ужьэхэкӏуэтагъэнтэкъэ
жьэхэкӏуэтагъэнтэкъэ
дыжьэхэкӏуэтагъэнтэкъэ
фыжьэхэкӏуэтагъэнтэкъэ
жьэхэкӏуэтагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнущ
ужьэхэкӏуэтагъэнущ
жьэхэкӏуэтагъэнущ
дыжьэхэкӏуэтагъэнущ
фыжьэхэкӏуэтагъэнущ
жьэхэкӏуэтагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнукъым
ужьэхэкӏуэтагъэнукъым
жьэхэкӏуэтагъэнукъым
дыжьэхэкӏуэтагъэнукъым
фыжьэхэкӏуэтагъэнукъым
жьэхэкӏуэтагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнут
ужьэхэкӏуэтагъэнут
жьэхэкӏуэтагъэнут
дыжьэхэкӏуэтагъэнут
фыжьэхэкӏуэтагъэнут
жьэхэкӏуэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнутэкъым
ужьэхэкӏуэтагъэнутэкъым
жьэхэкӏуэтагъэнутэкъым
дыжьэхэкӏуэтагъэнутэкъым
фыжьэхэкӏуэтагъэнутэкъым
жьэхэкӏуэтагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэну
ужьэхэкӏуэтагъэну
жьэхэкӏуэтагъэну
дыжьэхэкӏуэтагъэну
фыжьэхэкӏуэтагъэну
жьэхэкӏуэтагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнукъэ
ужьэхэкӏуэтагъэнукъэ
жьэхэкӏуэтагъэнукъэ
дыжьэхэкӏуэтагъэнукъэ
фыжьэхэкӏуэтагъэнукъэ
жьэхэкӏуэтагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнут
ужьэхэкӏуэтагъэнут
жьэхэкӏуэтагъэнут
дыжьэхэкӏуэтагъэнут
фыжьэхэкӏуэтагъэнут
жьэхэкӏуэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэхэкӏуэтагъэнутэкъэ
ужьэхэкӏуэтагъэнутэкъэ
жьэхэкӏуэтагъэнутэкъэ
дыжьэхэкӏуэтагъэнутэкъэ
фыжьэхэкӏуэтагъэнутэкъэ
жьэхэкӏуэтагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэкӏуатэ
ужьэхэкӏуатэ
жьэхэкӏуатэ
дыжьэхэкӏуатэ
фыжьэхэкӏуатэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыкӏуатэ
ужьэхэмыкӏуатэ
жьэхэмыкӏуатэ
дыжьэхэмыкӏуатэ
фыжьэхэмыкӏуатэ
жьэхэмыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэкӏуэта
ужьэхэкӏуэта
жьэхэкӏуэта
дыжьэхэкӏуэта
фыжьэхэкӏуэта
жьэхэкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыкӏуэта
ужьэхэмыкӏуэта
жьэхэмыкӏуэта
дыжьэхэмыкӏуэта
фыжьэхэмыкӏуэта
жьэхэмыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэкӏуэтэгъа
ужьэхэкӏуэтэгъа
жьэхэкӏуэтэгъа
дыжьэхэкӏуэтэгъа
фыжьэхэкӏуэтэгъа
жьэхэкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыкӏуэтэгъа
ужьэхэмыкӏуэтэгъа
жьэхэмыкӏуэтэгъа
дыжьэхэмыкӏуэтэгъа
фыжьэхэмыкӏуэтэгъа
жьэхэмыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэкӏуэтэн
ужьэхэкӏуэтэн
жьэхэкӏуэтэн
дыжьэхэкӏуэтэн
фыжьэхэкӏуэтэн
жьэхэкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыкӏуэтэн
ужьэхэмыкӏуэтэн
жьэхэмыкӏуэтэн
дыжьэхэмыкӏуэтэн
фыжьэхэмыкӏуэтэн
жьэхэмыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэкӏуэтэну
ужьэхэкӏуэтэну
жьэхэкӏуэтэну
дыжьэхэкӏуэтэну
фыжьэхэкӏуэтэну
жьэхэкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыкӏуэтэну
ужьэхэмыкӏуэтэну
жьэхэмыкӏуэтэну
дыжьэхэмыкӏуэтэну
фыжьэхэмыкӏуэтэну
жьэхэмыкӏуэтэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэкӏуатэ
узэрыжьэхэкӏуатэ
зэрыжьэхэкӏуатэ
дызэрыжьэхэкӏуатэ
фызэрыжьэхэкӏуатэ
зэрыжьэхэкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыкӏуатэ
узэрыжьэхэмыкӏуатэ
зэрыжьэхэмыкӏуатэ
дызэрыжьэхэмыкӏуатэ
фызэрыжьэхэмыкӏуатэ
зэрыжьэхэмыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэкӏуэта
узэрыжьэхэкӏуэта
зэрыжьэхэкӏуэта
дызэрыжьэхэкӏуэта
фызэрыжьэхэкӏуэта
зэрыжьэхэкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыкӏуэта
узэрыжьэхэмыкӏуэта
зэрыжьэхэмыкӏуэта
дызэрыжьэхэмыкӏуэта
фызэрыжьэхэмыкӏуэта
зэрыжьэхэмыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэкӏуэтэгъа
узэрыжьэхэкӏуэтэгъа
зэрыжьэхэкӏуэтэгъа
дызэрыжьэхэкӏуэтэгъа
фызэрыжьэхэкӏуэтэгъа
зэрыжьэхэкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыкӏуэтэгъа
узэрыжьэхэмыкӏуэтэгъа
зэрыжьэхэмыкӏуэтэгъа
дызэрыжьэхэмыкӏуэтэгъа
фызэрыжьэхэмыкӏуэтэгъа
зэрыжьэхэмыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэкӏуэтэн
узэрыжьэхэкӏуэтэн
зэрыжьэхэкӏуэтэн
дызэрыжьэхэкӏуэтэн
фызэрыжьэхэкӏуэтэн
зэрыжьэхэкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыкӏуэтэн
узэрыжьэхэмыкӏуэтэн
зэрыжьэхэмыкӏуэтэн
дызэрыжьэхэмыкӏуэтэн
фызэрыжьэхэмыкӏуэтэн
зэрыжьэхэмыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэкӏуэтэну
узэрыжьэхэкӏуэтэну
зэрыжьэхэкӏуэтэну
дызэрыжьэхэкӏуэтэну
фызэрыжьэхэкӏуэтэну
зэрыжьэхэкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэхэмыкӏуэтэну
узэрыжьэхэмыкӏуэтэну
зэрыжьэхэмыкӏуэтэну
дызэрыжьэхэмыкӏуэтэну
фызэрыжьэхэмыкӏуэтэну
зэрыжьэхэмыкӏуэтэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэкӏуатэ
ущыжьэхэкӏуатэ
щыжьэхэкӏуатэ
дыщыжьэхэкӏуатэ
фыщыжьэхэкӏуатэ
щыжьэхэкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыкӏуатэ
ущыжьэхэмыкӏуатэ
щыжьэхэмыкӏуатэ
дыщыжьэхэмыкӏуатэ
фыщыжьэхэмыкӏуатэ
щыжьэхэмыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэкӏуэта
ущыжьэхэкӏуэта
щыжьэхэкӏуэта
дыщыжьэхэкӏуэта
фыщыжьэхэкӏуэта
щыжьэхэкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыкӏуэта
ущыжьэхэмыкӏуэта
щыжьэхэмыкӏуэта
дыщыжьэхэмыкӏуэта
фыщыжьэхэмыкӏуэта
щыжьэхэмыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэкӏуэтэгъа
ущыжьэхэкӏуэтэгъа
щыжьэхэкӏуэтэгъа
дыщыжьэхэкӏуэтэгъа
фыщыжьэхэкӏуэтэгъа
щыжьэхэкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыкӏуэтэгъа
ущыжьэхэмыкӏуэтэгъа
щыжьэхэмыкӏуэтэгъа
дыщыжьэхэмыкӏуэтэгъа
фыщыжьэхэмыкӏуэтэгъа
щыжьэхэмыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэкӏуэтэн
ущыжьэхэкӏуэтэн
щыжьэхэкӏуэтэн
дыщыжьэхэкӏуэтэн
фыщыжьэхэкӏуэтэн
щыжьэхэкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыкӏуэтэн
ущыжьэхэмыкӏуэтэн
щыжьэхэмыкӏуэтэн
дыщыжьэхэмыкӏуэтэн
фыщыжьэхэмыкӏуэтэн
щыжьэхэмыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэхэкӏуэтэну
ущыжьэхэкӏуэтэну
щыжьэхэкӏуэтэну
дыщыжьэхэкӏуэтэну
фыщыжьэхэкӏуэтэну
щыжьэхэкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэхэмыкӏуэтэну
ущыжьэхэмыкӏуэтэну
щыжьэхэмыкӏуэтэну
дыщыжьэхэмыкӏуэтэну
фыщыжьэхэмыкӏуэтэну
щыжьэхэмыкӏуэтэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэкӏуатэ
уздыжьэхэкӏуатэ
здыжьэхэкӏуатэ
дыздыжьэхэкӏуатэ
фыздыжьэхэкӏуатэ
здыжьэхэкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыкӏуатэ
уздыжьэхэмыкӏуатэ
здыжьэхэмыкӏуатэ
дыздыжьэхэмыкӏуатэ
фыздыжьэхэмыкӏуатэ
здыжьэхэмыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэкӏуэта
уздыжьэхэкӏуэта
здыжьэхэкӏуэта
дыздыжьэхэкӏуэта
фыздыжьэхэкӏуэта
здыжьэхэкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыкӏуэта
уздыжьэхэмыкӏуэта
здыжьэхэмыкӏуэта
дыздыжьэхэмыкӏуэта
фыздыжьэхэмыкӏуэта
здыжьэхэмыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэкӏуэтэгъа
уздыжьэхэкӏуэтэгъа
здыжьэхэкӏуэтэгъа
дыздыжьэхэкӏуэтэгъа
фыздыжьэхэкӏуэтэгъа
здыжьэхэкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыкӏуэтэгъа
уздыжьэхэмыкӏуэтэгъа
здыжьэхэмыкӏуэтэгъа
дыздыжьэхэмыкӏуэтэгъа
фыздыжьэхэмыкӏуэтэгъа
здыжьэхэмыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэкӏуэтэн
уздыжьэхэкӏуэтэн
здыжьэхэкӏуэтэн
дыздыжьэхэкӏуэтэн
фыздыжьэхэкӏуэтэн
здыжьэхэкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыкӏуэтэн
уздыжьэхэмыкӏуэтэн
здыжьэхэмыкӏуэтэн
дыздыжьэхэмыкӏуэтэн
фыздыжьэхэмыкӏуэтэн
здыжьэхэмыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэхэкӏуэтэну
уздыжьэхэкӏуэтэну
здыжьэхэкӏуэтэну
дыздыжьэхэкӏуэтэну
фыздыжьэхэкӏуэтэну
здыжьэхэкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэхэмыкӏуэтэну
уздыжьэхэмыкӏуэтэну
здыжьэхэмыкӏуэтэну
дыздыжьэхэмыкӏуэтэну
фыздыжьэхэмыкӏуэтэну
здыжьэхэмыкӏуэтэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэкӏуатэ
ущӀыжьэхэкӏуатэ
щӀыжьэхэкӏуатэ
дыщӀыжьэхэкӏуатэ
фыщӀыжьэхэкӏуатэ
щӀыжьэхэкӏуатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыкӏуатэ
ущӀыжьэхэмыкӏуатэ
щӀыжьэхэмыкӏуатэ
дыщӀыжьэхэмыкӏуатэ
фыщӀыжьэхэмыкӏуатэ
щӀыжьэхэмыкӏуатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэкӏуэта
ущӀыжьэхэкӏуэта
щӀыжьэхэкӏуэта
дыщӀыжьэхэкӏуэта
фыщӀыжьэхэкӏуэта
щӀыжьэхэкӏуэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыкӏуэта
ущӀыжьэхэмыкӏуэта
щӀыжьэхэмыкӏуэта
дыщӀыжьэхэмыкӏуэта
фыщӀыжьэхэмыкӏуэта
щӀыжьэхэмыкӏуэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэкӏуэтэгъа
ущӀыжьэхэкӏуэтэгъа
щӀыжьэхэкӏуэтэгъа
дыщӀыжьэхэкӏуэтэгъа
фыщӀыжьэхэкӏуэтэгъа
щӀыжьэхэкӏуэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыкӏуэтэгъа
ущӀыжьэхэмыкӏуэтэгъа
щӀыжьэхэмыкӏуэтэгъа
дыщӀыжьэхэмыкӏуэтэгъа
фыщӀыжьэхэмыкӏуэтэгъа
щӀыжьэхэмыкӏуэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэкӏуэтэн
ущӀыжьэхэкӏуэтэн
щӀыжьэхэкӏуэтэн
дыщӀыжьэхэкӏуэтэн
фыщӀыжьэхэкӏуэтэн
щӀыжьэхэкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыкӏуэтэн
ущӀыжьэхэмыкӏуэтэн
щӀыжьэхэмыкӏуэтэн
дыщӀыжьэхэмыкӏуэтэн
фыщӀыжьэхэмыкӏуэтэн
щӀыжьэхэмыкӏуэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэкӏуэтэну
ущӀыжьэхэкӏуэтэну
щӀыжьэхэкӏуэтэну
дыщӀыжьэхэкӏуэтэну
фыщӀыжьэхэкӏуэтэну
щӀыжьэхэкӏуэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэхэмыкӏуэтэну
ущӀыжьэхэмыкӏуэтэну
щӀыжьэхэмыкӏуэтэну
дыщӀыжьэхэмыкӏуэтэну
фыщӀыжьэхэмыкӏуэтэну
щӀыжьэхэмыкӏуэтэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэкӏуатэу
ужьэхэкӏуатэу
жьэхэкӏуатэу
дыжьэхэкӏуатэу
фыжьэхэкӏуатэу
жьэхэкӏуатэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыкӏуатэу
ужьэхэмыкӏуатэу
жьэхэмыкӏуатэу
дыжьэхэмыкӏуатэу
фыжьэхэмыкӏуатэу
жьэхэмыкӏуатэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэхэкӏуэтауэ
ужьэхэкӏуэтауэ
жьэхэкӏуэтауэ
дыжьэхэкӏуэтауэ
фыжьэхэкӏуэтауэ
жьэхэкӏуэтауэ / жьэхэкӏуэта(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыкӏуэтауэ
ужьэхэмыкӏуэтауэ
жьэхэмыкӏуэтауэ
дыжьэхэмыкӏуэтауэ
фыжьэхэмыкӏуэтауэ
жьэхэмыкӏуэтауэ(хэ) / жьэхэмыкӏуэта(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыжьэхэкӏуатэурэ
ужьэхэкӏуатэурэ
жьэхэкӏуатэурэ
дыжьэхэкӏуатэурэ
фыжьэхэкӏуатэурэ
жьэхэкӏуатэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыжьэхэмыкӏуатэурэ
ужьэхэмыкӏуатэурэ
жьэхэмыкӏуатэурэ
дыжьэхэмыкӏуатэурэ
фыжьэхэмыкӏуатэурэ
жьэхэмыкӏуатэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбжьэхокӏуатэ
сыжьэхокӏуатэ
--
сывжьэхокӏуатэ
сажьэхокӏуатэ
уэ
узжьэхокӏуатэ
--
ужьэхокӏуатэ
уджьэхокӏуатэ
--
уажьэхокӏуатэ
ар
зжьэхокӏуатэ
бжьэхокӏуатэ
жьэхокӏуатэ
джьэхокӏуатэ
вжьэхокӏуатэ
яжьэхокӏуатэ
дэ
--
дыбжьэхокӏуатэ
дыжьэхокӏуатэ
--
дывжьэхокӏуатэ
дажьэхокӏуатэ
фэ
фызжьэхокӏуатэ
--
фыжьэхокӏуатэ
фыджьэхокӏуатэ
--
фажьэхокӏуатэ
ахэр
зжьэхокӏуатэ(хэ)
бжьэхокӏуатэ(хэ)
жьэхокӏуатэ(хэ)
джьэхокӏуатэ(хэ)
вжьэхокӏуатэ(хэ)
яжьэхокӏуатэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏуат]э
[кӏуат]эр
--
[кӏуат]эхэр
Эргативнэ:
[кӏуат]э
[кӏуат]эм
--
[кӏуат]эхэм
Послеложнэ:
[кӏуат]экӀэ
[кӏуат]эмкӀэ
[кӏуат]эхэкӀэ
[кӏуат]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏуат]эуэ
[кӏуат]эрауэ
[кӏуат]эхэу
[кӏуат]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏуэт]а
[кӏуэт]ар
--
[кӏуэт]ахэр
Эргативнэ:
[кӏуэт]а
[кӏуэт]ам
--
[кӏуэт]ахэм
Послеложнэ:
[кӏуэт]акӀэ
[кӏуэт]амкӀэ
[кӏуэт]ахэкӀэ
[кӏуэт]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏуэт]ауэ
[кӏуэт]арауэ
[кӏуэт]ахэу
[кӏуэт]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏуэт]эн
[кӏуэт]эныр
--
[кӏуэт]энхэр
Эргативнэ:
[кӏуэт]эн
[кӏуэт]эным
--
[кӏуэт]энхэм
Послеложнэ:
[кӏуэт]энкӀэ
[кӏуэт]энымкӀэ
[кӏуэт]энхэкӀэ
[кӏуэт]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[кӏуэт]эну
[кӏуэт]энырауэ
[кӏуэт]энхэу
[кӏуэт]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[кӏуэт]эну
[кӏуэт]энур
--
[кӏуэт]энухэр
Эргативнэ:
[кӏуэт]эну
[кӏуэт]энум
--
[кӏуэт]энухэм
Послеложнэ:
[кӏуэт]энукӀэ
[кӏуэт]энумкӀэ
[кӏуэт]энухэкӀэ
[кӏуэт]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[кӏуэт]энууэ
[кӏуэт]энурауэ
[кӏуэт]энухэу
[кӏуэт]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым гъунэгъуу бгъэдыхьэн, екӀуэтэлӀэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
жьэхэкӏуэтэн: go, approach, move in front of sb or sth.
УРЫСЫБЗЭ
жьэхэкӏуэтэн: подходить, придвигаться спереди к кому-чему-л.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.