АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "жьэдэщэтэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
жьэдэщэтэн
щымыӀэныгъэ:
жьэдэмыщэтэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэн
ужьэдэщэтэн
жьэдэщэтэн
дыжьэдэщэтэн
фыжьэдэщэтэн
жьэдэщэтэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэн
ужьэдэмыщэтэн
жьэдэмыщэтэн
дыжьэдэмыщэтэн
фыжьэдэмыщэтэн
жьэдэмыщэтэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
жьэдэщатэ!
фыжьэдэщатэ!
щымыӀэныгъэ:
ужьэдэмыщатэ!
фыжьэдэмыщатэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэдрещатэ
ужьэдрещатэ
жьэдрещатэ
дыжьэдрещатэ
фыжьэдрещатэ
жьэдрещатэ
щымыӀэныгъэ:
сыжьэдремыщатэ
ужьэдремыщатэ
жьэдремыщатэ
дыжьэдремыщатэ
фыжьэдремыщатэ
жьэдремыщатэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдощатэ(р)
ужьэдощатэ(р)
жьэдощатэ(р)
дыжьэдощатэ(р)
фыжьэдощатэ(р)
жьэдощатэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэркъым
ужьэдэщатэркъым
жьэдэщатэркъым
дыжьэдэщатэркъым
фыжьэдэщатэркъым
жьэдэщатэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэ(р)т
ужьэдэщатэ(р)т
жьэдэщатэ(р)т
дыжьэдэщатэ(р)т
фыжьэдэщатэ(р)т
жьэдэщатэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэ(р)тэкъым
ужьэдэщатэ(р)тэкъым
жьэдэщатэ(р)тэкъым
дыжьэдэщатэ(р)тэкъым
фыжьэдэщатэ(р)тэкъым
жьэдэщатэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтащ
ужьэдэщэтащ
жьэдэщэтащ
дыжьэдэщэтащ
фыжьэдэщэтащ
жьэдэщэта(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтакъым
ужьэдэщэтакъым
жьэдэщэтакъым
дыжьэдэщэтакъым
фыжьэдэщэтакъым
жьэдэщэта(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтат
ужьэдэщэтат
жьэдэщэтат
дыжьэдэщэтат
фыжьэдэщэтат
жьэдэщэта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтатэкъым
ужьэдэщэтатэкъым
жьэдэщэтатэкъым
дыжьэдэщэтатэкъым
фыжьэдэщэтатэкъым
жьэдэщэта(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъащ
ужьэдэщэтэгъащ
жьэдэщэтэгъащ
дыжьэдэщэтэгъащ
фыжьэдэщэтэгъащ
жьэдэщэтэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъакъым
ужьэдэщэтэгъакъым
жьэдэщэтэгъакъым
дыжьэдэщэтэгъакъым
фыжьэдэщэтэгъакъым
жьэдэщэтэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъат
ужьэдэщэтэгъат
жьэдэщэтэгъат
дыжьэдэщэтэгъат
фыжьэдэщэтэгъат
жьэдэщэтэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъатэкъым
ужьэдэщэтэгъатэкъым
жьэдэщэтэгъатэкъым
дыжьэдэщэтэгъатэкъым
фыжьэдэщэтэгъатэкъым
жьэдэщэтэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэщ
ужьэдэщатэщ
жьэдэщатэщ
дыжьэдэщатэщ
фыжьэдэщатэщ
жьэдэщатэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэкъым
ужьэдэщатэкъым
жьэдэщатэкъым
дыжьэдэщатэкъым
фыжьэдэщатэкъым
жьэдэщатэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэт
ужьэдэщатэт
жьэдэщатэт
дыжьэдэщатэт
фыжьэдэщатэт
жьэдэщатэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэтэкъым
ужьэдэщатэтэкъым
жьэдэщатэтэкъым
дыжьэдэщатэтэкъым
фыжьэдэщатэтэкъым
жьэдэщатэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнщ
ужьэдэщэтэнщ
жьэдэщэтэнщ
дыжьэдэщэтэнщ
фыжьэдэщэтэнщ
жьэдэщэтэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнкъым
ужьэдэщэтэнкъым
жьэдэщэтэнкъым
дыжьэдэщэтэнкъым
фыжьэдэщэтэнкъым
жьэдэщэтэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнущ
ужьэдэщэтэнущ
жьэдэщэтэнущ
дыжьэдэщэтэнущ
фыжьэдэщэтэнущ
жьэдэщэтэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнукъым
ужьэдэщэтэнукъым
жьэдэщэтэнукъым
дыжьэдэщэтэнукъым
фыжьэдэщэтэнукъым
жьэдэщэтэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэрэ
ужьэдэщатэрэ
жьэдэщатэрэ
дыжьэдэщатэрэ
фыжьэдэщатэрэ
жьэдэщатэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэркъэ
ужьэдэщатэркъэ
жьэдэщатэркъэ
дыжьэдэщатэркъэ
фыжьэдэщатэркъэ
жьэдэщатэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэ(р)т
ужьэдэщатэ(р)т
жьэдэщатэ(р)т
дыжьэдэщатэ(р)т
фыжьэдэщатэ(р)т
жьэдэщатэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэ(р)тэкъэ
ужьэдэщатэ(р)тэкъэ
жьэдэщатэ(р)тэкъэ
дыжьэдэщатэ(р)тэкъэ
фыжьэдэщатэ(р)тэкъэ
жьэдэщатэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэта
ужьэдэщэта
жьэдэщэта
дыжьэдэщэта
фыжьэдэщэта
жьэдэщэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтакъэ
ужьэдэщэтакъэ
жьэдэщэтакъэ
дыжьэдэщэтакъэ
фыжьэдэщэтакъэ
жьэдэщэта(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтат
ужьэдэщэтат
жьэдэщэтат
дыжьэдэщэтат
фыжьэдэщэтат
жьэдэщэта(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтатэкъэ
ужьэдэщэтатэкъэ
жьэдэщэтатэкъэ
дыжьэдэщэтатэкъэ
фыжьэдэщэтатэкъэ
жьэдэщэта(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъа
ужьэдэщэтэгъа
жьэдэщэтэгъа
дыжьэдэщэтэгъа
фыжьэдэщэтэгъа
жьэдэщэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъакъэ
ужьэдэщэтэгъакъэ
жьэдэщэтэгъакъэ
дыжьэдэщэтэгъакъэ
фыжьэдэщэтэгъакъэ
жьэдэщэтэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъат
ужьэдэщэтэгъат
жьэдэщэтэгъат
дыжьэдэщэтэгъат
фыжьэдэщэтэгъат
жьэдэщэтэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъатэкъэ
ужьэдэщэтэгъатэкъэ
жьэдэщэтэгъатэкъэ
дыжьэдэщэтэгъатэкъэ
фыжьэдэщэтэгъатэкъэ
жьэдэщэтэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэ
ужьэдэщатэ
жьэдэщатэ
дыжьэдэщатэ
фыжьэдэщатэ
жьэдэщатэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэкъэ
ужьэдэщатэкъэ
жьэдэщатэкъэ
дыжьэдэщатэкъэ
фыжьэдэщатэкъэ
жьэдэщатэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэт
ужьэдэщатэт
жьэдэщатэт
дыжьэдэщатэт
фыжьэдэщатэт
жьэдэщатэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэтэкъэ
ужьэдэщатэтэкъэ
жьэдэщатэтэкъэ
дыжьэдэщатэтэкъэ
фыжьэдэщатэтэкъэ
жьэдэщатэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэн
ужьэдэщэтэн
жьэдэщэтэн
дыжьэдэщэтэн
фыжьэдэщэтэн
жьэдэщэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнкъэ
ужьэдэщэтэнкъэ
жьэдэщэтэнкъэ
дыжьэдэщэтэнкъэ
фыжьэдэщэтэнкъэ
жьэдэщэтэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэну
ужьэдэщэтэну
жьэдэщэтэну
дыжьэдэщэтэну
фыжьэдэщэтэну
жьэдэщэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнукъэ
ужьэдэщэтэнукъэ
жьэдэщэтэнукъэ
дыжьэдэщэтэнукъэ
фыжьэдэщэтэнукъэ
жьэдэщэтэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэмэ
ужьэдэщатэмэ
жьэдэщатэмэ
дыжьэдэщатэмэ
фыжьэдэщатэмэ
жьэдэщатэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщатэмэ
ужьэдэмыщатэмэ
жьэдэмыщатэмэ
дыжьэдэмыщатэмэ
фыжьэдэмыщатэмэ
жьэдэмыщатэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтамэ
ужьэдэщэтамэ
жьэдэщэтамэ
дыжьэдэщэтамэ
фыжьэдэщэтамэ
жьэдэщэта(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтамэ
ужьэдэмыщэтамэ
жьэдэмыщэтамэ
дыжьэдэмыщэтамэ
фыжьэдэмыщэтамэ
мыщэта(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъамэ
ужьэдэщэтэгъамэ
жьэдэщэтэгъамэ
дыжьэдэщэтэгъамэ
фыжьэдэщэтэгъамэ
жьэдэщэтэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэгъамэ
ужьэдэмыщэтэгъамэ
жьэдэмыщэтэгъамэ
дыжьэдэмыщэтэгъамэ
фыжьэдэмыщэтэгъамэ
жьэдэмыщэтэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнмэ
ужьэдэщэтэнмэ
жьэдэщэтэнмэ
дыжьэдэщэтэнмэ
фыжьэдэщэтэнмэ
жьэдэщэтэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэнмэ
ужьэдэмыщэтэнмэ
жьэдэмыщэтэнмэ
дыжьэдэмыщэтэнмэ
фыжьэдэмыщэтэнмэ
жьэдэмыщэтэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнумэ
ужьэдэщэтэнумэ
жьэдэщэтэнумэ
дыжьэдэщэтэнумэ
фыжьэдэщэтэнумэ
жьэдэщэтэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэнумэ
ужьэдэмыщэтэнумэ
жьэдэмыщэтэнумэ
дыжьэдэмыщэтэнумэ
фыжьэдэмыщэтэнумэ
жьэдэмыщэтэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэтэмэ
ужьэдэщатэтэмэ
жьэдэщатэтэмэ
дыжьэдэщатэтэмэ
фыжьэдэщатэтэмэ
жьэдэщатэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщатэтэмэ
ужьэдэмыщатэтэмэ
жьэдэмыщатэтэмэ
дыжьэдэмыщатэтэмэ
фыжьэдэмыщатэтэмэ
жьэдэмыщатэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтатэмэ
ужьэдэщэтатэмэ
жьэдэщэтатэмэ
дыжьэдэщэтатэмэ
фыжьэдэщэтатэмэ
жьэдэщэта(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтатэмэ
ужьэдэмыщэтатэмэ
жьэдэмыщэтатэмэ
дыжьэдэмыщэтатэмэ
фыжьэдэмыщэтатэмэ
жьэдэмыщэта(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъатэмэ
ужьэдэщэтэгъатэмэ
жьэдэщэтэгъатэмэ
дыжьэдэщэтэгъатэмэ
фыжьэдэщэтэгъатэмэ
жьэдэщэтэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэгъатэмэ
ужьэдэмыщэтэгъатэмэ
жьэдэмыщэтэгъатэмэ
дыжьэдэмыщэтэгъатэмэ
фыжьэдэмыщэтэгъатэмэ
жьэдэмыщэтэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнтэмэ
ужьэдэщэтэнтэмэ
жьэдэщэтэнтэмэ
дыжьэдэщэтэнтэмэ
фыжьэдэщэтэнтэмэ
жьэдэщэтэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэнтэмэ
ужьэдэмыщэтэнтэмэ
жьэдэмыщэтэнтэмэ
дыжьэдэмыщэтэнтэмэ
фыжьэдэмыщэтэнтэмэ
жьэдэмыщэтэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнутэмэ
ужьэдэщэтэнутэмэ
жьэдэщэтэнутэмэ
дыжьэдэщэтэнутэмэ
фыжьэдэщэтэнутэмэ
жьэдэщэтэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэнутэмэ
ужьэдэмыщэтэнутэмэ
жьэдэмыщэтэнутэмэ
дыжьэдэмыщэтэнутэмэ
фыжьэдэмыщэтэнутэмэ
жьэдэмыщэтэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнт
ужьэдэщэтэнт
жьэдэщэтэнт
дыжьэдэщэтэнт
фыжьэдэщэтэнт
жьэдэщэтэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнтэкъым
ужьэдэщэтэнтэкъым
жьэдэщэтэнтэкъым
дыжьэдэщэтэнтэкъым
фыжьэдэщэтэнтэкъым
жьэдэщэтэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнут
ужьэдэщэтэнут
жьэдэщэтэнут
дыжьэдэщэтэнут
фыжьэдэщэтэнут
жьэдэщэтэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнутэкъым
ужьэдэщэтэнутэкъым
жьэдэщэтэнутэкъым
дыжьэдэщэтэнутэкъым
фыжьэдэщэтэнутэкъым
жьэдэщэтэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэми
ужьэдэщатэми
жьэдэщатэми
дыжьэдэщатэми
фыжьэдэщатэми
жьэдэщатэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщатэми
ужьэдэмыщатэми
жьэдэмыщатэми
дыжьэдэмыщатэми
фыжьэдэмыщатэми
жьэдэмыщатэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтами
ужьэдэщэтами
жьэдэщэтами
дыжьэдэщэтами
фыжьэдэщэтами
жьэдэщэта(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтами
ужьэдэмыщэтами
жьэдэмыщэтами
дыжьэдэмыщэтами
фыжьэдэмыщэтами
жьэдэмыщэта(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъами
ужьэдэщэтэгъами
жьэдэщэтэгъами
дыжьэдэщэтэгъами
фыжьэдэщэтэгъами
жьэдэщэтэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэгъами
ужьэдэмыщэтэгъами
жьэдэмыщэтэгъами
дыжьэдэмыщэтэгъами
фыжьэдэмыщэтэгъами
жьэдэмыщэтэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнми
ужьэдэщэтэнми
жьэдэщэтэнми
дыжьэдэщэтэнми
фыжьэдэщэтэнми
жьэдэщэтэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэнми
ужьэдэмыщэтэнми
жьэдэмыщэтэнми
дыжьэдэмыщэтэнми
фыжьэдэмыщэтэнми
жьэдэмыщэтэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнуми
ужьэдэщэтэнуми
жьэдэщэтэнуми
дыжьэдэщэтэнуми
фыжьэдэщэтэнуми
жьэдэщэтэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэнуми
ужьэдэмыщэтэнуми
жьэдэмыщэтэнуми
дыжьэдэмыщэтэнуми
фыжьэдэмыщэтэнуми
жьэдэмыщэтэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщатэтэми
ужьэдэщатэтэми
жьэдэщатэтэми
дыжьэдэщатэтэми
фыжьэдэщатэтэми
жьэдэщатэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщатэтэми
ужьэдэмыщатэтэми
жьэдэмыщатэтэми
дыжьэдэмыщатэтэми
фыжьэдэмыщатэтэми
жьэдэмыщатэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтатэми
ужьэдэщэтатэми
жьэдэщэтатэми
дыжьэдэщэтатэми
фыжьэдэщэтатэми
жьэдэщэта(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтатэми
ужьэдэмыщэтатэми
жьэдэмыщэтатэми
дыжьэдэмыщэтатэми
фыжьэдэмыщэтатэми
жьэдэмыщэта(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэгъатэми
ужьэдэщэтэгъатэми
жьэдэщэтэгъатэми
дыжьэдэщэтэгъатэми
фыжьэдэщэтэгъатэми
жьэдэщэтэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэгъатэми
ужьэдэмыщэтэгъатэми
жьэдэмыщэтэгъатэми
дыжьэдэмыщэтэгъатэми
фыжьэдэмыщэтэгъатэми
жьэдэмыщэтэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнтэми
ужьэдэщэтэнтэми
жьэдэщэтэнтэми
дыжьэдэщэтэнтэми
фыжьэдэщэтэнтэми
жьэдэщэтэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэнтэми
ужьэдэмыщэтэнтэми
жьэдэмыщэтэнтэми
дыжьэдэмыщэтэнтэми
фыжьэдэмыщэтэнтэми
жьэдэмыщэтэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтэнутэми
ужьэдэщэтэнутэми
жьэдэщэтэнутэми
дыжьэдэщэтэнутэми
фыжьэдэщэтэнутэми
жьэдэщэтэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтэнутэми
ужьэдэмыщэтэнутэми
жьэдэмыщэтэнутэми
дыжьэдэмыщэтэнутэми
фыжьэдэмыщэтэнутэми
жьэдэмыщэтэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтаи
ужьэдэщэтаи
жьэдэщэтаи
дыжьэдэщэтаи
фыжьэдэщэтаи
жьэдэщэтаи
щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтакъыми
ужьэдэщэтакъыми
жьэдэщэтакъыми
дыжьэдэщэтакъыми
фыжьэдэщэтакъыми
жьэдэщэтакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтащэрэт
ужьэдэщэтащэрэт
жьэдэщэтащэрэт
дыжьэдэщэтащэрэт
фыжьэдэщэтащэрэт
жьэдэщэтащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмыщэтащэрэт
ужьэдэмыщэтащэрэт
жьэдэмыщэтащэрэт
дыжьэдэмыщэтащэрэт
фыжьэдэмыщэтащэрэт
жьэдэмыщэтащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнщ
ужьэдэщэтагъэнщ
жьэдэщэтагъэнщ
дыжьэдэщэтагъэнщ
фыжьэдэщэтагъэнщ
жьэдэщэтагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнкъым
ужьэдэщэтагъэнкъым
жьэдэщэтагъэнкъым
дыжьэдэщэтагъэнкъым
фыжьэдэщэтагъэнкъым
жьэдэщэтагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнт
ужьэдэщэтагъэнт
жьэдэщэтагъэнт
дыжьэдэщэтагъэнт
фыжьэдэщэтагъэнт
жьэдэщэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнтэкъым
ужьэдэщэтагъэнтэкъым
жьэдэщэтагъэнтэкъым
дыжьэдэщэтагъэнтэкъым
фыжьэдэщэтагъэнтэкъым
жьэдэщэтагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэн
ужьэдэщэтагъэн
жьэдэщэтагъэн
дыжьэдэщэтагъэн
фыжьэдэщэтагъэн
жьэдэщэтагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнкъэ
ужьэдэщэтагъэнкъэ
жьэдэщэтагъэнкъэ
дыжьэдэщэтагъэнкъэ
фыжьэдэщэтагъэнкъэ
жьэдэщэтагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнт
ужьэдэщэтагъэнт
жьэдэщэтагъэнт
дыжьэдэщэтагъэнт
фыжьэдэщэтагъэнт
жьэдэщэтагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнтэкъэ
ужьэдэщэтагъэнтэкъэ
жьэдэщэтагъэнтэкъэ
дыжьэдэщэтагъэнтэкъэ
фыжьэдэщэтагъэнтэкъэ
жьэдэщэтагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнущ
ужьэдэщэтагъэнущ
жьэдэщэтагъэнущ
дыжьэдэщэтагъэнущ
фыжьэдэщэтагъэнущ
жьэдэщэтагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнукъым
ужьэдэщэтагъэнукъым
жьэдэщэтагъэнукъым
дыжьэдэщэтагъэнукъым
фыжьэдэщэтагъэнукъым
жьэдэщэтагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнут
ужьэдэщэтагъэнут
жьэдэщэтагъэнут
дыжьэдэщэтагъэнут
фыжьэдэщэтагъэнут
жьэдэщэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнутэкъым
ужьэдэщэтагъэнутэкъым
жьэдэщэтагъэнутэкъым
дыжьэдэщэтагъэнутэкъым
фыжьэдэщэтагъэнутэкъым
жьэдэщэтагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэну
ужьэдэщэтагъэну
жьэдэщэтагъэну
дыжьэдэщэтагъэну
фыжьэдэщэтагъэну
жьэдэщэтагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнукъэ
ужьэдэщэтагъэнукъэ
жьэдэщэтагъэнукъэ
дыжьэдэщэтагъэнукъэ
фыжьэдэщэтагъэнукъэ
жьэдэщэтагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнут
ужьэдэщэтагъэнут
жьэдэщэтагъэнут
дыжьэдэщэтагъэнут
фыжьэдэщэтагъэнут
жьэдэщэтагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэщэтагъэнутэкъэ
ужьэдэщэтагъэнутэкъэ
жьэдэщэтагъэнутэкъэ
дыжьэдэщэтагъэнутэкъэ
фыжьэдэщэтагъэнутэкъэ
жьэдэщэтагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэщатэ
ужьэдэщатэ
жьэдэщатэ
дыжьэдэщатэ
фыжьэдэщатэ
жьэдэщатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмыщатэ
ужьэдэмыщатэ
жьэдэмыщатэ
дыжьэдэмыщатэ
фыжьэдэмыщатэ
жьэдэмыщатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэщэта
ужьэдэщэта
жьэдэщэта
дыжьэдэщэта
фыжьэдэщэта
жьэдэщэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмыщэта
ужьэдэмыщэта
жьэдэмыщэта
дыжьэдэмыщэта
фыжьэдэмыщэта
жьэдэмыщэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэщэтэгъа
ужьэдэщэтэгъа
жьэдэщэтэгъа
дыжьэдэщэтэгъа
фыжьэдэщэтэгъа
жьэдэщэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмыщэтэгъа
ужьэдэмыщэтэгъа
жьэдэмыщэтэгъа
дыжьэдэмыщэтэгъа
фыжьэдэмыщэтэгъа
жьэдэмыщэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэщэтэн
ужьэдэщэтэн
жьэдэщэтэн
дыжьэдэщэтэн
фыжьэдэщэтэн
жьэдэщэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмыщэтэн
ужьэдэмыщэтэн
жьэдэмыщэтэн
дыжьэдэмыщэтэн
фыжьэдэмыщэтэн
жьэдэмыщэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэщэтэну
ужьэдэщэтэну
жьэдэщэтэну
дыжьэдэщэтэну
фыжьэдэщэтэну
жьэдэщэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмыщэтэну
ужьэдэмыщэтэну
жьэдэмыщэтэну
дыжьэдэмыщэтэну
фыжьэдэмыщэтэну
жьэдэмыщэтэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэщатэ
узэрыжьэдэщатэ
зэрыжьэдэщатэ
дызэрыжьэдэщатэ
фызэрыжьэдэщатэ
зэрыжьэдэщатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмыщатэ
узэрыжьэдэмыщатэ
зэрыжьэдэмыщатэ
дызэрыжьэдэмыщатэ
фызэрыжьэдэмыщатэ
зэрыжьэдэмыщатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэщэта
узэрыжьэдэщэта
зэрыжьэдэщэта
дызэрыжьэдэщэта
фызэрыжьэдэщэта
зэрыжьэдэщэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмыщэта
узэрыжьэдэмыщэта
зэрыжьэдэмыщэта
дызэрыжьэдэмыщэта
фызэрыжьэдэмыщэта
зэрыжьэдэмыщэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэщэтэгъа
узэрыжьэдэщэтэгъа
зэрыжьэдэщэтэгъа
дызэрыжьэдэщэтэгъа
фызэрыжьэдэщэтэгъа
зэрыжьэдэщэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмыщэтэгъа
узэрыжьэдэмыщэтэгъа
зэрыжьэдэмыщэтэгъа
дызэрыжьэдэмыщэтэгъа
фызэрыжьэдэмыщэтэгъа
зэрыжьэдэмыщэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэщэтэн
узэрыжьэдэщэтэн
зэрыжьэдэщэтэн
дызэрыжьэдэщэтэн
фызэрыжьэдэщэтэн
зэрыжьэдэщэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмыщэтэн
узэрыжьэдэмыщэтэн
зэрыжьэдэмыщэтэн
дызэрыжьэдэмыщэтэн
фызэрыжьэдэмыщэтэн
зэрыжьэдэмыщэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэщэтэну
узэрыжьэдэщэтэну
зэрыжьэдэщэтэну
дызэрыжьэдэщэтэну
фызэрыжьэдэщэтэну
зэрыжьэдэщэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмыщэтэну
узэрыжьэдэмыщэтэну
зэрыжьэдэмыщэтэну
дызэрыжьэдэмыщэтэну
фызэрыжьэдэмыщэтэну
зэрыжьэдэмыщэтэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэщатэ
ущыжьэдэщатэ
щыжьэдэщатэ
дыщыжьэдэщатэ
фыщыжьэдэщатэ
щыжьэдэщатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмыщатэ
ущыжьэдэмыщатэ
щыжьэдэмыщатэ
дыщыжьэдэмыщатэ
фыщыжьэдэмыщатэ
щыжьэдэмыщатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэщэта
ущыжьэдэщэта
щыжьэдэщэта
дыщыжьэдэщэта
фыщыжьэдэщэта
щыжьэдэщэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмыщэта
ущыжьэдэмыщэта
щыжьэдэмыщэта
дыщыжьэдэмыщэта
фыщыжьэдэмыщэта
щыжьэдэмыщэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэщэтэгъа
ущыжьэдэщэтэгъа
щыжьэдэщэтэгъа
дыщыжьэдэщэтэгъа
фыщыжьэдэщэтэгъа
щыжьэдэщэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмыщэтэгъа
ущыжьэдэмыщэтэгъа
щыжьэдэмыщэтэгъа
дыщыжьэдэмыщэтэгъа
фыщыжьэдэмыщэтэгъа
щыжьэдэмыщэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэщэтэн
ущыжьэдэщэтэн
щыжьэдэщэтэн
дыщыжьэдэщэтэн
фыщыжьэдэщэтэн
щыжьэдэщэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмыщэтэн
ущыжьэдэмыщэтэн
щыжьэдэмыщэтэн
дыщыжьэдэмыщэтэн
фыщыжьэдэмыщэтэн
щыжьэдэмыщэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэщэтэну
ущыжьэдэщэтэну
щыжьэдэщэтэну
дыщыжьэдэщэтэну
фыщыжьэдэщэтэну
щыжьэдэщэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмыщэтэну
ущыжьэдэмыщэтэну
щыжьэдэмыщэтэну
дыщыжьэдэмыщэтэну
фыщыжьэдэмыщэтэну
щыжьэдэмыщэтэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэщатэ
уздыжьэдэщатэ
здыжьэдэщатэ
дыздыжьэдэщатэ
фыздыжьэдэщатэ
здыжьэдэщатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмыщатэ
уздыжьэдэмыщатэ
здыжьэдэмыщатэ
дыздыжьэдэмыщатэ
фыздыжьэдэмыщатэ
здыжьэдэмыщатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэщэта
уздыжьэдэщэта
здыжьэдэщэта
дыздыжьэдэщэта
фыздыжьэдэщэта
здыжьэдэщэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмыщэта
уздыжьэдэмыщэта
здыжьэдэмыщэта
дыздыжьэдэмыщэта
фыздыжьэдэмыщэта
здыжьэдэмыщэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэщэтэгъа
уздыжьэдэщэтэгъа
здыжьэдэщэтэгъа
дыздыжьэдэщэтэгъа
фыздыжьэдэщэтэгъа
здыжьэдэщэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмыщэтэгъа
уздыжьэдэмыщэтэгъа
здыжьэдэмыщэтэгъа
дыздыжьэдэмыщэтэгъа
фыздыжьэдэмыщэтэгъа
здыжьэдэмыщэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэщэтэн
уздыжьэдэщэтэн
здыжьэдэщэтэн
дыздыжьэдэщэтэн
фыздыжьэдэщэтэн
здыжьэдэщэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмыщэтэн
уздыжьэдэмыщэтэн
здыжьэдэмыщэтэн
дыздыжьэдэмыщэтэн
фыздыжьэдэмыщэтэн
здыжьэдэмыщэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэщэтэну
уздыжьэдэщэтэну
здыжьэдэщэтэну
дыздыжьэдэщэтэну
фыздыжьэдэщэтэну
здыжьэдэщэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмыщэтэну
уздыжьэдэмыщэтэну
здыжьэдэмыщэтэну
дыздыжьэдэмыщэтэну
фыздыжьэдэмыщэтэну
здыжьэдэмыщэтэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэщатэ
ущӀыжьэдэщатэ
щӀыжьэдэщатэ
дыщӀыжьэдэщатэ
фыщӀыжьэдэщатэ
щӀыжьэдэщатэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмыщатэ
ущӀыжьэдэмыщатэ
щӀыжьэдэмыщатэ
дыщӀыжьэдэмыщатэ
фыщӀыжьэдэмыщатэ
щӀыжьэдэмыщатэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэщэта
ущӀыжьэдэщэта
щӀыжьэдэщэта
дыщӀыжьэдэщэта
фыщӀыжьэдэщэта
щӀыжьэдэщэта(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмыщэта
ущӀыжьэдэмыщэта
щӀыжьэдэмыщэта
дыщӀыжьэдэмыщэта
фыщӀыжьэдэмыщэта
щӀыжьэдэмыщэта(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэщэтэгъа
ущӀыжьэдэщэтэгъа
щӀыжьэдэщэтэгъа
дыщӀыжьэдэщэтэгъа
фыщӀыжьэдэщэтэгъа
щӀыжьэдэщэтэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмыщэтэгъа
ущӀыжьэдэмыщэтэгъа
щӀыжьэдэмыщэтэгъа
дыщӀыжьэдэмыщэтэгъа
фыщӀыжьэдэмыщэтэгъа
щӀыжьэдэмыщэтэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэщэтэн
ущӀыжьэдэщэтэн
щӀыжьэдэщэтэн
дыщӀыжьэдэщэтэн
фыщӀыжьэдэщэтэн
щӀыжьэдэщэтэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмыщэтэн
ущӀыжьэдэмыщэтэн
щӀыжьэдэмыщэтэн
дыщӀыжьэдэмыщэтэн
фыщӀыжьэдэмыщэтэн
щӀыжьэдэмыщэтэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэщэтэну
ущӀыжьэдэщэтэну
щӀыжьэдэщэтэну
дыщӀыжьэдэщэтэну
фыщӀыжьэдэщэтэну
щӀыжьэдэщэтэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмыщэтэну
ущӀыжьэдэмыщэтэну
щӀыжьэдэмыщэтэну
дыщӀыжьэдэмыщэтэну
фыщӀыжьэдэмыщэтэну
щӀыжьэдэмыщэтэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэщатэу
ужьэдэщатэу
жьэдэщатэу
дыжьэдэщатэу
фыжьэдэщатэу
жьэдэщатэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмыщатэу
ужьэдэмыщатэу
жьэдэмыщатэу
дыжьэдэмыщатэу
фыжьэдэмыщатэу
жьэдэмыщатэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэщэтауэ
ужьэдэщэтауэ
жьэдэщэтауэ
дыжьэдэщэтауэ
фыжьэдэщэтауэ
жьэдэщэтауэ / жьэдэщэта(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмыщэтауэ
ужьэдэмыщэтауэ
жьэдэмыщэтауэ
дыжьэдэмыщэтауэ
фыжьэдэмыщэтауэ
жьэдэмыщэтауэ(хэ) / жьэдэмыщэта(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыжьэдэщатэурэ
ужьэдэщатэурэ
жьэдэщатэурэ
дыжьэдэщатэурэ
фыжьэдэщатэурэ
жьэдэщатэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмыщатэурэ
ужьэдэмыщатэурэ
жьэдэмыщатэурэ
дыжьэдэмыщатэурэ
фыжьэдэмыщатэурэ
жьэдэмыщатэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбжьэдощатэ
сыжьэдощатэ
--
сывжьэдощатэ
сажьэдощатэ
уэ
узжьэдощатэ
--
ужьэдощатэ
уджьэдощатэ
--
уажьэдощатэ
ар
зжьэдощатэ
бжьэдощатэ
жьэдощатэ
джьэдощатэ
вжьэдощатэ
яжьэдощатэ
дэ
--
дыбжьэдощатэ
дыжьэдощатэ
--
дывжьэдощатэ
дажьэдощатэ
фэ
фызжьэдощатэ
--
фыжьэдощатэ
фыджьэдощатэ
--
фажьэдощатэ
ахэр
зжьэдощатэ(хэ)
бжьэдощатэ(хэ)
жьэдощатэ(хэ)
джьэдощатэ(хэ)
вжьэдощатэ(хэ)
яжьэдощатэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щат]э
[щат]эр
--
[щат]эхэр
Эргативнэ:
[щат]э
[щат]эм
--
[щат]эхэм
Послеложнэ:
[щат]экӀэ
[щат]эмкӀэ
[щат]эхэкӀэ
[щат]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[щат]эуэ
[щат]эрауэ
[щат]эхэу
[щат]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щэт]а
[щэт]ар
--
[щэт]ахэр
Эргативнэ:
[щэт]а
[щэт]ам
--
[щэт]ахэм
Послеложнэ:
[щэт]акӀэ
[щэт]амкӀэ
[щэт]ахэкӀэ
[щэт]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[щэт]ауэ
[щэт]арауэ
[щэт]ахэу
[щэт]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щэт]эн
[щэт]эныр
--
[щэт]энхэр
Эргативнэ:
[щэт]эн
[щэт]эным
--
[щэт]энхэм
Послеложнэ:
[щэт]энкӀэ
[щэт]энымкӀэ
[щэт]энхэкӀэ
[щэт]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[щэт]эну
[щэт]энырауэ
[щэт]энхэу
[щэт]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щэт]эну
[щэт]энур
--
[щэт]энухэр
Эргативнэ:
[щэт]эну
[щэт]энум
--
[щэт]энухэм
Послеложнэ:
[щэт]энукӀэ
[щэт]энумкӀэ
[щэт]энухэкӀэ
[щэт]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[щэт]энууэ
[щэт]энурауэ
[щэт]энухэу
[щэт]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Жьэ кӀуэцӀым зэуэ, тыншу жьэдэхуэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
жьэдэщэтэн: enter the mouth, fit in the mouth
УРЫСЫБЗЭ
жьэдэщэтэн: входить в рот, умещаться во рту
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.