АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
жьэдэ- + [зэгъ] + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "жьэдэзэгъэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
жьэдэзэгъэн
щымыӀэныгъэ:
жьэдэмызэгъэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэн
ужьэдэзэгъэн
жьэдэзэгъэн
дыжьэдэзэгъэн
фыжьэдэзэгъэн
жьэдэзэгъэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэн
ужьэдэмызэгъэн
жьэдэмызэгъэн
дыжьэдэмызэгъэн
фыжьэдэмызэгъэн
жьэдэмызэгъэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
жьэдэзагъэ!
фыжьэдэзагъэ!
щымыӀэныгъэ:
ужьэдэмызагъэ!
фыжьэдэмызагъэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэдрезагъэ
ужьэдрезагъэ
жьэдрезагъэ
дыжьэдрезагъэ
фыжьэдрезагъэ
жьэдрезагъэ
щымыӀэныгъэ:
сыжьэдремызагъэ
ужьэдремызагъэ
жьэдремызагъэ
дыжьэдремызагъэ
фыжьэдремызагъэ
жьэдремызагъэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдозагъэ(р)
ужьэдозагъэ(р)
жьэдозагъэ(р)
дыжьэдозагъэ(р)
фыжьэдозагъэ(р)
жьэдозагъэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэркъым
ужьэдэзагъэркъым
жьэдэзагъэркъым
дыжьэдэзагъэркъым
фыжьэдэзагъэркъым
жьэдэзагъэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэ(р)т
ужьэдэзагъэ(р)т
жьэдэзагъэ(р)т
дыжьэдэзагъэ(р)т
фыжьэдэзагъэ(р)т
жьэдэзагъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэ(р)тэкъым
ужьэдэзагъэ(р)тэкъым
жьэдэзагъэ(р)тэкъым
дыжьэдэзагъэ(р)тэкъым
фыжьэдэзагъэ(р)тэкъым
жьэдэзагъэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъащ
ужьэдэзэгъащ
жьэдэзэгъащ
дыжьэдэзэгъащ
фыжьэдэзэгъащ
жьэдэзэгъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъакъым
ужьэдэзэгъакъым
жьэдэзэгъакъым
дыжьэдэзэгъакъым
фыжьэдэзэгъакъым
жьэдэзэгъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъат
ужьэдэзэгъат
жьэдэзэгъат
дыжьэдэзэгъат
фыжьэдэзэгъат
жьэдэзэгъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъатэкъым
ужьэдэзэгъатэкъым
жьэдэзэгъатэкъым
дыжьэдэзэгъатэкъым
фыжьэдэзэгъатэкъым
жьэдэзэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъащ
ужьэдэзэгъэгъащ
жьэдэзэгъэгъащ
дыжьэдэзэгъэгъащ
фыжьэдэзэгъэгъащ
жьэдэзэгъэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъакъым
ужьэдэзэгъэгъакъым
жьэдэзэгъэгъакъым
дыжьэдэзэгъэгъакъым
фыжьэдэзэгъэгъакъым
жьэдэзэгъэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъат
ужьэдэзэгъэгъат
жьэдэзэгъэгъат
дыжьэдэзэгъэгъат
фыжьэдэзэгъэгъат
жьэдэзэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъатэкъым
ужьэдэзэгъэгъатэкъым
жьэдэзэгъэгъатэкъым
дыжьэдэзэгъэгъатэкъым
фыжьэдэзэгъэгъатэкъым
жьэдэзэгъэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэщ
ужьэдэзагъэщ
жьэдэзагъэщ
дыжьэдэзагъэщ
фыжьэдэзагъэщ
жьэдэзагъэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэкъым
ужьэдэзагъэкъым
жьэдэзагъэкъым
дыжьэдэзагъэкъым
фыжьэдэзагъэкъым
жьэдэзагъэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэт
ужьэдэзагъэт
жьэдэзагъэт
дыжьэдэзагъэт
фыжьэдэзагъэт
жьэдэзагъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэтэкъым
ужьэдэзагъэтэкъым
жьэдэзагъэтэкъым
дыжьэдэзагъэтэкъым
фыжьэдэзагъэтэкъым
жьэдэзагъэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнщ
ужьэдэзэгъэнщ
жьэдэзэгъэнщ
дыжьэдэзэгъэнщ
фыжьэдэзэгъэнщ
жьэдэзэгъэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнкъым
ужьэдэзэгъэнкъым
жьэдэзэгъэнкъым
дыжьэдэзэгъэнкъым
фыжьэдэзэгъэнкъым
жьэдэзэгъэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнущ
ужьэдэзэгъэнущ
жьэдэзэгъэнущ
дыжьэдэзэгъэнущ
фыжьэдэзэгъэнущ
жьэдэзэгъэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнукъым
ужьэдэзэгъэнукъым
жьэдэзэгъэнукъым
дыжьэдэзэгъэнукъым
фыжьэдэзэгъэнукъым
жьэдэзэгъэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэрэ
ужьэдэзагъэрэ
жьэдэзагъэрэ
дыжьэдэзагъэрэ
фыжьэдэзагъэрэ
жьэдэзагъэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэркъэ
ужьэдэзагъэркъэ
жьэдэзагъэркъэ
дыжьэдэзагъэркъэ
фыжьэдэзагъэркъэ
жьэдэзагъэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэ(р)т
ужьэдэзагъэ(р)т
жьэдэзагъэ(р)т
дыжьэдэзагъэ(р)т
фыжьэдэзагъэ(р)т
жьэдэзагъэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэ(р)тэкъэ
ужьэдэзагъэ(р)тэкъэ
жьэдэзагъэ(р)тэкъэ
дыжьэдэзагъэ(р)тэкъэ
фыжьэдэзагъэ(р)тэкъэ
жьэдэзагъэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъа
ужьэдэзэгъа
жьэдэзэгъа
дыжьэдэзэгъа
фыжьэдэзэгъа
жьэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъакъэ
ужьэдэзэгъакъэ
жьэдэзэгъакъэ
дыжьэдэзэгъакъэ
фыжьэдэзэгъакъэ
жьэдэзэгъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъат
ужьэдэзэгъат
жьэдэзэгъат
дыжьэдэзэгъат
фыжьэдэзэгъат
жьэдэзэгъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъатэкъэ
ужьэдэзэгъатэкъэ
жьэдэзэгъатэкъэ
дыжьэдэзэгъатэкъэ
фыжьэдэзэгъатэкъэ
жьэдэзэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъа
ужьэдэзэгъэгъа
жьэдэзэгъэгъа
дыжьэдэзэгъэгъа
фыжьэдэзэгъэгъа
жьэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъакъэ
ужьэдэзэгъэгъакъэ
жьэдэзэгъэгъакъэ
дыжьэдэзэгъэгъакъэ
фыжьэдэзэгъэгъакъэ
жьэдэзэгъэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъат
ужьэдэзэгъэгъат
жьэдэзэгъэгъат
дыжьэдэзэгъэгъат
фыжьэдэзэгъэгъат
жьэдэзэгъэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъатэкъэ
ужьэдэзэгъэгъатэкъэ
жьэдэзэгъэгъатэкъэ
дыжьэдэзэгъэгъатэкъэ
фыжьэдэзэгъэгъатэкъэ
жьэдэзэгъэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэ
ужьэдэзагъэ
жьэдэзагъэ
дыжьэдэзагъэ
фыжьэдэзагъэ
жьэдэзагъэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэкъэ
ужьэдэзагъэкъэ
жьэдэзагъэкъэ
дыжьэдэзагъэкъэ
фыжьэдэзагъэкъэ
жьэдэзагъэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэт
ужьэдэзагъэт
жьэдэзагъэт
дыжьэдэзагъэт
фыжьэдэзагъэт
жьэдэзагъэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэтэкъэ
ужьэдэзагъэтэкъэ
жьэдэзагъэтэкъэ
дыжьэдэзагъэтэкъэ
фыжьэдэзагъэтэкъэ
жьэдэзагъэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэн
ужьэдэзэгъэн
жьэдэзэгъэн
дыжьэдэзэгъэн
фыжьэдэзэгъэн
жьэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнкъэ
ужьэдэзэгъэнкъэ
жьэдэзэгъэнкъэ
дыжьэдэзэгъэнкъэ
фыжьэдэзэгъэнкъэ
жьэдэзэгъэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэну
ужьэдэзэгъэну
жьэдэзэгъэну
дыжьэдэзэгъэну
фыжьэдэзэгъэну
жьэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнукъэ
ужьэдэзэгъэнукъэ
жьэдэзэгъэнукъэ
дыжьэдэзэгъэнукъэ
фыжьэдэзэгъэнукъэ
жьэдэзэгъэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэмэ
ужьэдэзагъэмэ
жьэдэзагъэмэ
дыжьэдэзагъэмэ
фыжьэдэзагъэмэ
жьэдэзагъэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызагъэмэ
ужьэдэмызагъэмэ
жьэдэмызагъэмэ
дыжьэдэмызагъэмэ
фыжьэдэмызагъэмэ
жьэдэмызагъэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъамэ
ужьэдэзэгъамэ
жьэдэзэгъамэ
дыжьэдэзэгъамэ
фыжьэдэзэгъамэ
жьэдэзэгъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъамэ
ужьэдэмызэгъамэ
жьэдэмызэгъамэ
дыжьэдэмызэгъамэ
фыжьэдэмызэгъамэ
мызэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъамэ
ужьэдэзэгъэгъамэ
жьэдэзэгъэгъамэ
дыжьэдэзэгъэгъамэ
фыжьэдэзэгъэгъамэ
жьэдэзэгъэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэгъамэ
ужьэдэмызэгъэгъамэ
жьэдэмызэгъэгъамэ
дыжьэдэмызэгъэгъамэ
фыжьэдэмызэгъэгъамэ
жьэдэмызэгъэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнмэ
ужьэдэзэгъэнмэ
жьэдэзэгъэнмэ
дыжьэдэзэгъэнмэ
фыжьэдэзэгъэнмэ
жьэдэзэгъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэнмэ
ужьэдэмызэгъэнмэ
жьэдэмызэгъэнмэ
дыжьэдэмызэгъэнмэ
фыжьэдэмызэгъэнмэ
жьэдэмызэгъэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнумэ
ужьэдэзэгъэнумэ
жьэдэзэгъэнумэ
дыжьэдэзэгъэнумэ
фыжьэдэзэгъэнумэ
жьэдэзэгъэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэнумэ
ужьэдэмызэгъэнумэ
жьэдэмызэгъэнумэ
дыжьэдэмызэгъэнумэ
фыжьэдэмызэгъэнумэ
жьэдэмызэгъэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэтэмэ
ужьэдэзагъэтэмэ
жьэдэзагъэтэмэ
дыжьэдэзагъэтэмэ
фыжьэдэзагъэтэмэ
жьэдэзагъэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызагъэтэмэ
ужьэдэмызагъэтэмэ
жьэдэмызагъэтэмэ
дыжьэдэмызагъэтэмэ
фыжьэдэмызагъэтэмэ
жьэдэмызагъэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъатэмэ
ужьэдэзэгъатэмэ
жьэдэзэгъатэмэ
дыжьэдэзэгъатэмэ
фыжьэдэзэгъатэмэ
жьэдэзэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъатэмэ
ужьэдэмызэгъатэмэ
жьэдэмызэгъатэмэ
дыжьэдэмызэгъатэмэ
фыжьэдэмызэгъатэмэ
жьэдэмызэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъатэмэ
ужьэдэзэгъэгъатэмэ
жьэдэзэгъэгъатэмэ
дыжьэдэзэгъэгъатэмэ
фыжьэдэзэгъэгъатэмэ
жьэдэзэгъэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэгъатэмэ
ужьэдэмызэгъэгъатэмэ
жьэдэмызэгъэгъатэмэ
дыжьэдэмызэгъэгъатэмэ
фыжьэдэмызэгъэгъатэмэ
жьэдэмызэгъэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнтэмэ
ужьэдэзэгъэнтэмэ
жьэдэзэгъэнтэмэ
дыжьэдэзэгъэнтэмэ
фыжьэдэзэгъэнтэмэ
жьэдэзэгъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэнтэмэ
ужьэдэмызэгъэнтэмэ
жьэдэмызэгъэнтэмэ
дыжьэдэмызэгъэнтэмэ
фыжьэдэмызэгъэнтэмэ
жьэдэмызэгъэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнутэмэ
ужьэдэзэгъэнутэмэ
жьэдэзэгъэнутэмэ
дыжьэдэзэгъэнутэмэ
фыжьэдэзэгъэнутэмэ
жьэдэзэгъэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэнутэмэ
ужьэдэмызэгъэнутэмэ
жьэдэмызэгъэнутэмэ
дыжьэдэмызэгъэнутэмэ
фыжьэдэмызэгъэнутэмэ
жьэдэмызэгъэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнт
ужьэдэзэгъэнт
жьэдэзэгъэнт
дыжьэдэзэгъэнт
фыжьэдэзэгъэнт
жьэдэзэгъэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнтэкъым
ужьэдэзэгъэнтэкъым
жьэдэзэгъэнтэкъым
дыжьэдэзэгъэнтэкъым
фыжьэдэзэгъэнтэкъым
жьэдэзэгъэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнут
ужьэдэзэгъэнут
жьэдэзэгъэнут
дыжьэдэзэгъэнут
фыжьэдэзэгъэнут
жьэдэзэгъэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнутэкъым
ужьэдэзэгъэнутэкъым
жьэдэзэгъэнутэкъым
дыжьэдэзэгъэнутэкъым
фыжьэдэзэгъэнутэкъым
жьэдэзэгъэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэми
ужьэдэзагъэми
жьэдэзагъэми
дыжьэдэзагъэми
фыжьэдэзагъэми
жьэдэзагъэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызагъэми
ужьэдэмызагъэми
жьэдэмызагъэми
дыжьэдэмызагъэми
фыжьэдэмызагъэми
жьэдэмызагъэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъами
ужьэдэзэгъами
жьэдэзэгъами
дыжьэдэзэгъами
фыжьэдэзэгъами
жьэдэзэгъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъами
ужьэдэмызэгъами
жьэдэмызэгъами
дыжьэдэмызэгъами
фыжьэдэмызэгъами
жьэдэмызэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъами
ужьэдэзэгъэгъами
жьэдэзэгъэгъами
дыжьэдэзэгъэгъами
фыжьэдэзэгъэгъами
жьэдэзэгъэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэгъами
ужьэдэмызэгъэгъами
жьэдэмызэгъэгъами
дыжьэдэмызэгъэгъами
фыжьэдэмызэгъэгъами
жьэдэмызэгъэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнми
ужьэдэзэгъэнми
жьэдэзэгъэнми
дыжьэдэзэгъэнми
фыжьэдэзэгъэнми
жьэдэзэгъэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэнми
ужьэдэмызэгъэнми
жьэдэмызэгъэнми
дыжьэдэмызэгъэнми
фыжьэдэмызэгъэнми
жьэдэмызэгъэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнуми
ужьэдэзэгъэнуми
жьэдэзэгъэнуми
дыжьэдэзэгъэнуми
фыжьэдэзэгъэнуми
жьэдэзэгъэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэнуми
ужьэдэмызэгъэнуми
жьэдэмызэгъэнуми
дыжьэдэмызэгъэнуми
фыжьэдэмызэгъэнуми
жьэдэмызэгъэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзагъэтэми
ужьэдэзагъэтэми
жьэдэзагъэтэми
дыжьэдэзагъэтэми
фыжьэдэзагъэтэми
жьэдэзагъэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызагъэтэми
ужьэдэмызагъэтэми
жьэдэмызагъэтэми
дыжьэдэмызагъэтэми
фыжьэдэмызагъэтэми
жьэдэмызагъэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъатэми
ужьэдэзэгъатэми
жьэдэзэгъатэми
дыжьэдэзэгъатэми
фыжьэдэзэгъатэми
жьэдэзэгъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъатэми
ужьэдэмызэгъатэми
жьэдэмызэгъатэми
дыжьэдэмызэгъатэми
фыжьэдэмызэгъатэми
жьэдэмызэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэгъатэми
ужьэдэзэгъэгъатэми
жьэдэзэгъэгъатэми
дыжьэдэзэгъэгъатэми
фыжьэдэзэгъэгъатэми
жьэдэзэгъэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэгъатэми
ужьэдэмызэгъэгъатэми
жьэдэмызэгъэгъатэми
дыжьэдэмызэгъэгъатэми
фыжьэдэмызэгъэгъатэми
жьэдэмызэгъэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнтэми
ужьэдэзэгъэнтэми
жьэдэзэгъэнтэми
дыжьэдэзэгъэнтэми
фыжьэдэзэгъэнтэми
жьэдэзэгъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэнтэми
ужьэдэмызэгъэнтэми
жьэдэмызэгъэнтэми
дыжьэдэмызэгъэнтэми
фыжьэдэмызэгъэнтэми
жьэдэмызэгъэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъэнутэми
ужьэдэзэгъэнутэми
жьэдэзэгъэнутэми
дыжьэдэзэгъэнутэми
фыжьэдэзэгъэнутэми
жьэдэзэгъэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъэнутэми
ужьэдэмызэгъэнутэми
жьэдэмызэгъэнутэми
дыжьэдэмызэгъэнутэми
фыжьэдэмызэгъэнутэми
жьэдэмызэгъэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъаи
ужьэдэзэгъаи
жьэдэзэгъаи
дыжьэдэзэгъаи
фыжьэдэзэгъаи
жьэдэзэгъаи
щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъакъыми
ужьэдэзэгъакъыми
жьэдэзэгъакъыми
дыжьэдэзэгъакъыми
фыжьэдэзэгъакъыми
жьэдэзэгъакъыми
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъащэрэт
ужьэдэзэгъащэрэт
жьэдэзэгъащэрэт
дыжьэдэзэгъащэрэт
фыжьэдэзэгъащэрэт
жьэдэзэгъащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэмызэгъащэрэт
ужьэдэмызэгъащэрэт
жьэдэмызэгъащэрэт
дыжьэдэмызэгъащэрэт
фыжьэдэмызэгъащэрэт
жьэдэмызэгъащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнщ
ужьэдэзэгъагъэнщ
жьэдэзэгъагъэнщ
дыжьэдэзэгъагъэнщ
фыжьэдэзэгъагъэнщ
жьэдэзэгъагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнкъым
ужьэдэзэгъагъэнкъым
жьэдэзэгъагъэнкъым
дыжьэдэзэгъагъэнкъым
фыжьэдэзэгъагъэнкъым
жьэдэзэгъагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнт
ужьэдэзэгъагъэнт
жьэдэзэгъагъэнт
дыжьэдэзэгъагъэнт
фыжьэдэзэгъагъэнт
жьэдэзэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнтэкъым
ужьэдэзэгъагъэнтэкъым
жьэдэзэгъагъэнтэкъым
дыжьэдэзэгъагъэнтэкъым
фыжьэдэзэгъагъэнтэкъым
жьэдэзэгъагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэн
ужьэдэзэгъагъэн
жьэдэзэгъагъэн
дыжьэдэзэгъагъэн
фыжьэдэзэгъагъэн
жьэдэзэгъагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнкъэ
ужьэдэзэгъагъэнкъэ
жьэдэзэгъагъэнкъэ
дыжьэдэзэгъагъэнкъэ
фыжьэдэзэгъагъэнкъэ
жьэдэзэгъагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнт
ужьэдэзэгъагъэнт
жьэдэзэгъагъэнт
дыжьэдэзэгъагъэнт
фыжьэдэзэгъагъэнт
жьэдэзэгъагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнтэкъэ
ужьэдэзэгъагъэнтэкъэ
жьэдэзэгъагъэнтэкъэ
дыжьэдэзэгъагъэнтэкъэ
фыжьэдэзэгъагъэнтэкъэ
жьэдэзэгъагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнущ
ужьэдэзэгъагъэнущ
жьэдэзэгъагъэнущ
дыжьэдэзэгъагъэнущ
фыжьэдэзэгъагъэнущ
жьэдэзэгъагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнукъым
ужьэдэзэгъагъэнукъым
жьэдэзэгъагъэнукъым
дыжьэдэзэгъагъэнукъым
фыжьэдэзэгъагъэнукъым
жьэдэзэгъагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнут
ужьэдэзэгъагъэнут
жьэдэзэгъагъэнут
дыжьэдэзэгъагъэнут
фыжьэдэзэгъагъэнут
жьэдэзэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнутэкъым
ужьэдэзэгъагъэнутэкъым
жьэдэзэгъагъэнутэкъым
дыжьэдэзэгъагъэнутэкъым
фыжьэдэзэгъагъэнутэкъым
жьэдэзэгъагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэну
ужьэдэзэгъагъэну
жьэдэзэгъагъэну
дыжьэдэзэгъагъэну
фыжьэдэзэгъагъэну
жьэдэзэгъагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнукъэ
ужьэдэзэгъагъэнукъэ
жьэдэзэгъагъэнукъэ
дыжьэдэзэгъагъэнукъэ
фыжьэдэзэгъагъэнукъэ
жьэдэзэгъагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнут
ужьэдэзэгъагъэнут
жьэдэзэгъагъэнут
дыжьэдэзэгъагъэнут
фыжьэдэзэгъагъэнут
жьэдэзэгъагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыжьэдэзэгъагъэнутэкъэ
ужьэдэзэгъагъэнутэкъэ
жьэдэзэгъагъэнутэкъэ
дыжьэдэзэгъагъэнутэкъэ
фыжьэдэзэгъагъэнутэкъэ
жьэдэзэгъагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэзагъэ
ужьэдэзагъэ
жьэдэзагъэ
дыжьэдэзагъэ
фыжьэдэзагъэ
жьэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмызагъэ
ужьэдэмызагъэ
жьэдэмызагъэ
дыжьэдэмызагъэ
фыжьэдэмызагъэ
жьэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэзэгъа
ужьэдэзэгъа
жьэдэзэгъа
дыжьэдэзэгъа
фыжьэдэзэгъа
жьэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмызэгъа
ужьэдэмызэгъа
жьэдэмызэгъа
дыжьэдэмызэгъа
фыжьэдэмызэгъа
жьэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэзэгъэгъа
ужьэдэзэгъэгъа
жьэдэзэгъэгъа
дыжьэдэзэгъэгъа
фыжьэдэзэгъэгъа
жьэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмызэгъэгъа
ужьэдэмызэгъэгъа
жьэдэмызэгъэгъа
дыжьэдэмызэгъэгъа
фыжьэдэмызэгъэгъа
жьэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэзэгъэн
ужьэдэзэгъэн
жьэдэзэгъэн
дыжьэдэзэгъэн
фыжьэдэзэгъэн
жьэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмызэгъэн
ужьэдэмызэгъэн
жьэдэмызэгъэн
дыжьэдэмызэгъэн
фыжьэдэмызэгъэн
жьэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэзэгъэну
ужьэдэзэгъэну
жьэдэзэгъэну
дыжьэдэзэгъэну
фыжьэдэзэгъэну
жьэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмызэгъэну
ужьэдэмызэгъэну
жьэдэмызэгъэну
дыжьэдэмызэгъэну
фыжьэдэмызэгъэну
жьэдэмызэгъэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэзагъэ
узэрыжьэдэзагъэ
зэрыжьэдэзагъэ
дызэрыжьэдэзагъэ
фызэрыжьэдэзагъэ
зэрыжьэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмызагъэ
узэрыжьэдэмызагъэ
зэрыжьэдэмызагъэ
дызэрыжьэдэмызагъэ
фызэрыжьэдэмызагъэ
зэрыжьэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэзэгъа
узэрыжьэдэзэгъа
зэрыжьэдэзэгъа
дызэрыжьэдэзэгъа
фызэрыжьэдэзэгъа
зэрыжьэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмызэгъа
узэрыжьэдэмызэгъа
зэрыжьэдэмызэгъа
дызэрыжьэдэмызэгъа
фызэрыжьэдэмызэгъа
зэрыжьэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэзэгъэгъа
узэрыжьэдэзэгъэгъа
зэрыжьэдэзэгъэгъа
дызэрыжьэдэзэгъэгъа
фызэрыжьэдэзэгъэгъа
зэрыжьэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмызэгъэгъа
узэрыжьэдэмызэгъэгъа
зэрыжьэдэмызэгъэгъа
дызэрыжьэдэмызэгъэгъа
фызэрыжьэдэмызэгъэгъа
зэрыжьэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэзэгъэн
узэрыжьэдэзэгъэн
зэрыжьэдэзэгъэн
дызэрыжьэдэзэгъэн
фызэрыжьэдэзэгъэн
зэрыжьэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмызэгъэн
узэрыжьэдэмызэгъэн
зэрыжьэдэмызэгъэн
дызэрыжьэдэмызэгъэн
фызэрыжьэдэмызэгъэн
зэрыжьэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэзэгъэну
узэрыжьэдэзэгъэну
зэрыжьэдэзэгъэну
дызэрыжьэдэзэгъэну
фызэрыжьэдэзэгъэну
зэрыжьэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыжьэдэмызэгъэну
узэрыжьэдэмызэгъэну
зэрыжьэдэмызэгъэну
дызэрыжьэдэмызэгъэну
фызэрыжьэдэмызэгъэну
зэрыжьэдэмызэгъэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэзагъэ
ущыжьэдэзагъэ
щыжьэдэзагъэ
дыщыжьэдэзагъэ
фыщыжьэдэзагъэ
щыжьэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмызагъэ
ущыжьэдэмызагъэ
щыжьэдэмызагъэ
дыщыжьэдэмызагъэ
фыщыжьэдэмызагъэ
щыжьэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэзэгъа
ущыжьэдэзэгъа
щыжьэдэзэгъа
дыщыжьэдэзэгъа
фыщыжьэдэзэгъа
щыжьэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмызэгъа
ущыжьэдэмызэгъа
щыжьэдэмызэгъа
дыщыжьэдэмызэгъа
фыщыжьэдэмызэгъа
щыжьэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэзэгъэгъа
ущыжьэдэзэгъэгъа
щыжьэдэзэгъэгъа
дыщыжьэдэзэгъэгъа
фыщыжьэдэзэгъэгъа
щыжьэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмызэгъэгъа
ущыжьэдэмызэгъэгъа
щыжьэдэмызэгъэгъа
дыщыжьэдэмызэгъэгъа
фыщыжьэдэмызэгъэгъа
щыжьэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэзэгъэн
ущыжьэдэзэгъэн
щыжьэдэзэгъэн
дыщыжьэдэзэгъэн
фыщыжьэдэзэгъэн
щыжьэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмызэгъэн
ущыжьэдэмызэгъэн
щыжьэдэмызэгъэн
дыщыжьэдэмызэгъэн
фыщыжьэдэмызэгъэн
щыжьэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыжьэдэзэгъэну
ущыжьэдэзэгъэну
щыжьэдэзэгъэну
дыщыжьэдэзэгъэну
фыщыжьэдэзэгъэну
щыжьэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыжьэдэмызэгъэну
ущыжьэдэмызэгъэну
щыжьэдэмызэгъэну
дыщыжьэдэмызэгъэну
фыщыжьэдэмызэгъэну
щыжьэдэмызэгъэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэзагъэ
уздыжьэдэзагъэ
здыжьэдэзагъэ
дыздыжьэдэзагъэ
фыздыжьэдэзагъэ
здыжьэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмызагъэ
уздыжьэдэмызагъэ
здыжьэдэмызагъэ
дыздыжьэдэмызагъэ
фыздыжьэдэмызагъэ
здыжьэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэзэгъа
уздыжьэдэзэгъа
здыжьэдэзэгъа
дыздыжьэдэзэгъа
фыздыжьэдэзэгъа
здыжьэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмызэгъа
уздыжьэдэмызэгъа
здыжьэдэмызэгъа
дыздыжьэдэмызэгъа
фыздыжьэдэмызэгъа
здыжьэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэзэгъэгъа
уздыжьэдэзэгъэгъа
здыжьэдэзэгъэгъа
дыздыжьэдэзэгъэгъа
фыздыжьэдэзэгъэгъа
здыжьэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмызэгъэгъа
уздыжьэдэмызэгъэгъа
здыжьэдэмызэгъэгъа
дыздыжьэдэмызэгъэгъа
фыздыжьэдэмызэгъэгъа
здыжьэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэзэгъэн
уздыжьэдэзэгъэн
здыжьэдэзэгъэн
дыздыжьэдэзэгъэн
фыздыжьэдэзэгъэн
здыжьэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмызэгъэн
уздыжьэдэмызэгъэн
здыжьэдэмызэгъэн
дыздыжьэдэмызэгъэн
фыздыжьэдэмызэгъэн
здыжьэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздыжьэдэзэгъэну
уздыжьэдэзэгъэну
здыжьэдэзэгъэну
дыздыжьэдэзэгъэну
фыздыжьэдэзэгъэну
здыжьэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздыжьэдэмызэгъэну
уздыжьэдэмызэгъэну
здыжьэдэмызэгъэну
дыздыжьэдэмызэгъэну
фыздыжьэдэмызэгъэну
здыжьэдэмызэгъэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэзагъэ
ущӀыжьэдэзагъэ
щӀыжьэдэзагъэ
дыщӀыжьэдэзагъэ
фыщӀыжьэдэзагъэ
щӀыжьэдэзагъэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмызагъэ
ущӀыжьэдэмызагъэ
щӀыжьэдэмызагъэ
дыщӀыжьэдэмызагъэ
фыщӀыжьэдэмызагъэ
щӀыжьэдэмызагъэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэзэгъа
ущӀыжьэдэзэгъа
щӀыжьэдэзэгъа
дыщӀыжьэдэзэгъа
фыщӀыжьэдэзэгъа
щӀыжьэдэзэгъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмызэгъа
ущӀыжьэдэмызэгъа
щӀыжьэдэмызэгъа
дыщӀыжьэдэмызэгъа
фыщӀыжьэдэмызэгъа
щӀыжьэдэмызэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэзэгъэгъа
ущӀыжьэдэзэгъэгъа
щӀыжьэдэзэгъэгъа
дыщӀыжьэдэзэгъэгъа
фыщӀыжьэдэзэгъэгъа
щӀыжьэдэзэгъэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмызэгъэгъа
ущӀыжьэдэмызэгъэгъа
щӀыжьэдэмызэгъэгъа
дыщӀыжьэдэмызэгъэгъа
фыщӀыжьэдэмызэгъэгъа
щӀыжьэдэмызэгъэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэзэгъэн
ущӀыжьэдэзэгъэн
щӀыжьэдэзэгъэн
дыщӀыжьэдэзэгъэн
фыщӀыжьэдэзэгъэн
щӀыжьэдэзэгъэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмызэгъэн
ущӀыжьэдэмызэгъэн
щӀыжьэдэмызэгъэн
дыщӀыжьэдэмызэгъэн
фыщӀыжьэдэмызэгъэн
щӀыжьэдэмызэгъэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэзэгъэну
ущӀыжьэдэзэгъэну
щӀыжьэдэзэгъэну
дыщӀыжьэдэзэгъэну
фыщӀыжьэдэзэгъэну
щӀыжьэдэзэгъэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыжьэдэмызэгъэну
ущӀыжьэдэмызэгъэну
щӀыжьэдэмызэгъэну
дыщӀыжьэдэмызэгъэну
фыщӀыжьэдэмызэгъэну
щӀыжьэдэмызэгъэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэзагъэу
ужьэдэзагъэу
жьэдэзагъэу
дыжьэдэзагъэу
фыжьэдэзагъэу
жьэдэзагъэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмызагъэу
ужьэдэмызагъэу
жьэдэмызагъэу
дыжьэдэмызагъэу
фыжьэдэмызагъэу
жьэдэмызагъэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыжьэдэзэгъауэ
ужьэдэзэгъауэ
жьэдэзэгъауэ
дыжьэдэзэгъауэ
фыжьэдэзэгъауэ
жьэдэзэгъауэ / жьэдэзэгъа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмызэгъауэ
ужьэдэмызэгъауэ
жьэдэмызэгъауэ
дыжьэдэмызэгъауэ
фыжьэдэмызэгъауэ
жьэдэмызэгъауэ(хэ) / жьэдэмызэгъа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыжьэдэзагъэурэ
ужьэдэзагъэурэ
жьэдэзагъэурэ
дыжьэдэзагъэурэ
фыжьэдэзагъэурэ
жьэдэзагъэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыжьэдэмызагъэурэ
ужьэдэмызагъэурэ
жьэдэмызагъэурэ
дыжьэдэмызагъэурэ
фыжьэдэмызагъэурэ
жьэдэмызагъэ(хэ)урэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Щӏыпӏэ префиксым и дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбжьэдозагъэ
сыжьэдозагъэ
--
сывжьэдозагъэ
сажьэдозагъэ
уэ
узжьэдозагъэ
--
ужьэдозагъэ
уджьэдозагъэ
--
уажьэдозагъэ
ар
зжьэдозагъэ
бжьэдозагъэ
жьэдозагъэ
джьэдозагъэ
вжьэдозагъэ
яжьэдозагъэ
дэ
--
дыбжьэдозагъэ
дыжьэдозагъэ
--
дывжьэдозагъэ
дажьэдозагъэ
фэ
фызжьэдозагъэ
--
фыжьэдозагъэ
фыджьэдозагъэ
--
фажьэдозагъэ
ахэр
зжьэдозагъэ(хэ)
бжьэдозагъэ(хэ)
жьэдозагъэ(хэ)
джьэдозагъэ(хэ)
вжьэдозагъэ(хэ)
яжьэдозагъэ(хэ)
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[загъ]э
[загъ]эр
--
[загъ]эхэр
Эргативнэ:
[загъ]э
[загъ]эм
--
[загъ]эхэм
Послеложнэ:
[загъ]экӀэ
[загъ]эмкӀэ
[загъ]эхэкӀэ
[загъ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[загъ]эуэ
[загъ]эрауэ
[загъ]эхэу
[загъ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]а
[зэгъ]ар
--
[зэгъ]ахэр
Эргативнэ:
[зэгъ]а
[зэгъ]ам
--
[зэгъ]ахэм
Послеложнэ:
[зэгъ]акӀэ
[зэгъ]амкӀэ
[зэгъ]ахэкӀэ
[зэгъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэгъ]ауэ
[зэгъ]арауэ
[зэгъ]ахэу
[зэгъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]эн
[зэгъ]эныр
--
[зэгъ]энхэр
Эргативнэ:
[зэгъ]эн
[зэгъ]эным
--
[зэгъ]энхэм
Послеложнэ:
[зэгъ]энкӀэ
[зэгъ]энымкӀэ
[зэгъ]энхэкӀэ
[зэгъ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энырауэ
[зэгъ]энхэу
[зэгъ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энур
--
[зэгъ]энухэр
Эргативнэ:
[зэгъ]эну
[зэгъ]энум
--
[зэгъ]энухэм
Послеложнэ:
[зэгъ]энукӀэ
[зэгъ]энумкӀэ
[зэгъ]энухэкӀэ
[зэгъ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[зэгъ]энууэ
[зэгъ]энурауэ
[зэгъ]энухэу
[зэгъ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Жьэм егъэзыпӀэ щыгъуэтын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
жьэдэзэгъэн: fit in one's mouth
УРЫСЫБЗЭ
жьэдэзэгъэн: поместиться во рту
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Category:Wt/kbd]]