Wt/kbd/жьафэ
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
-
жьафэ
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ЩЫӀЭЦӀЭ
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
- IPA ['ʑɑ:fɐ]
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
- [жь] + -а + [ф] + -э
СКЛОНЕНЭ
Закъуэ бжьыгъэ | Куэд бжьыгъэ | |||
---|---|---|---|---|
Мыбелджылы | Белджылы | Мыбелджылы | Белджылы | |
Именительнэ: | жьафэ | жьафэр | -- | жьафэхэр |
Эргативнэ: | жьафэ | жьафэм | -- | жьафэхэм |
Послеложнэ: | жьафэкӀэ | жьафэмкӀэ | жьафэхэкӀэ | жьафэхэмкӀэ |
Обстоятельственнэ: | жьафэу | жьафэрауэ | жьафэхэу | жьафэхэрауэ |
МЫХЬЭНЭ
- Ӏупэ, ӀупщӀакӀэ.
ЩАПХЪЭХЭР
- ЛӀыжьыр япэм хуэдэу, и фэкӀэ иджыри мамырт, ауэ и жьафэ лъэтӀанитӀым иӀэ зэлъа кӀыхьхэр нэхъри куууэ наӀуэ хъурт. Шортэн Аскэрбий
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
- жьафэ: lower lip
УРЫСЫБЗЭ
- жьафэ: нижняя губа
псалъафэ зэпыщӀахэр
[И] жьафэ къемыхын
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: without cease, without end, without stopping (speak, laugh, cry) Урысыбзэ: не переставая (говорить, смеяться, плакать, есть). Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр: Ким Ӏуэрбжэр гуэрщ, и жьафэ къехыркъым. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
ЖьафэкӀэ кӀэрыщӀащ
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: be completely occupied with sb or sth Урысыбзэ: быть всецело занятым кем-чем-л. Псалъэ зэпхахэр: Щапхъэхэр:
И жьафэ къемыхыу (псэлъэн, дыхьэшхын, гъын, шхэн)
Мыхьэнэ: НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр Инджылыбзэ: without cease, without end, without stopping (speak, laugh, cry) Сабийм и жьафэр къемыхыу гъырт. The child cried without end. Урысыбзэ: не переставая (говорить, смеяться, плакать, есть). Сабийм и жьафэр къемыхыу гъырт. Ребенок плакал не переставая. Псалъэ зэпхахэр: Сабийм и жьафэр къемыхыу гъырт. Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
- Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
- БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
- БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
- Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
- Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
- Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
- Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
- Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
- Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.