Wt/kbd/еӏусэн

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > еӏусэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [je:ʔʷǝ'sɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • е- + [Ӏус] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "еӏусэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: еӀусэн
щымыӀэныгъэ: емыӀусэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сеӀусэн уеӀусэн еӀусэн деӀусэн феӀусэн еӀусэн(хэ)
щымыӀэныгъэ: семыӀусэн уемыӀусэн емыӀусэн демыӀусэн фемыӀусэн емыӀусэн(хэ)
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: еӀусэ! феӀусэ!
щымыӀэныгъэ: уемыӀусэ! фемыӀусэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: среӀусэ уреӀусэ иреӀусэ дреӀусэ фреӀусэ иреӀусэ(хэ)
щымыӀэныгъэ: сремыӀусэ уремыӀусэ ирэмыӀусэ дремыӀусэ фремыӀусэ иремыӀусэ(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: соӀусэ(р) уоӀусэ(р) йоӀусэ(р) доӀусэ(р) фоӀусэ(р) йоӀусэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэркъым уеӀусэркъым еӀусэркъым деӀусэркъым феӀусэркъым еӀусэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сеӀусэрт уеӀусэрт еӀусэрт деӀусэрт феӀусэрт еӀусэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сеӀусэртэкъым уеӀусэртэкъым еӀусэртэкъым деӀусэртэкъым феӀусэртэкъым еӀусэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сеӀусащ уеӀусащ еӀусащ деӀусащ феӀусащ еӀуса(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сеӀусакъым уеӀусакъым еӀусакъым деӀусакъым феӀусакъым еӀуса(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сеӀусат уеӀусат еӀусат деӀусат феӀусат еӀуса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сеӀусатэкъым уеӀусатэкъым еӀусатэкъым деӀусатэкъым феӀусатэкъым еӀуса(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэгъащ уеӀусэгъащ еӀусэгъащ деӀусэгъащ феӀусэгъащ еӀусэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэгъакъым уеӀусэгъакъым еӀусэгъакъым деӀусэгъакъым феӀусэгъакъым еӀусэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэгъат уеӀусэгъат еӀусэгъат деӀусэгъат феӀусэгъат еӀусэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэгъатэкъым уеӀусэгъатэкъым еӀусэгъатэкъым деӀусэгъатэкъым феӀусэгъатэкъым еӀусэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сеӀусэщ уеӀусэщ еӀусэщ деӀусэщ феӀусэщ еӀусэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сеӀусэкъым уеӀусэкъым еӀусэкъым деӀусэкъым феӀусэкъым еӀусэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сеӀусэт уеӀусэт еӀусэт деӀусэт феӀусэт еӀусэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сеӀусэтэкъым уеӀусэтэкъым еӀусэтэкъым деӀусэтэкъым феӀусэтэкъым еӀусэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнщ уеӀусэнщ еӀусэнщ деӀусэнщ феӀусэнщ еӀусэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэнкъым уеӀусэнкъым еӀусэнкъым деӀусэнкъым феӀусэнкъым еӀусэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнущ уеӀусэнущ еӀусэнущ деӀусэнущ феӀусэнущ еӀусэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэнукъым уеӀусэнукъым еӀусэнукъым деӀусэнукъым феӀусэнукъым еӀусэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэрэ уеӀусэрэ еӀусэрэ деӀусэрэ феӀусэрэ еӀусэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэркъэ уеӀусэркъэ еӀусэркъэ деӀусэркъэ феӀусэркъэ еӀусэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сеӀусэрт уеӀусэрт еӀусэрт деӀусэрт феӀусэрт еӀусэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сеӀусэртэкъэ уеӀусэртэкъэ еӀусэртэкъэ деӀусэртэкъэ феӀусэртэкъэ еӀусэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сеӀуса уеӀуса еӀуса деӀуса феӀуса еӀуса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сеӀусакъэ уеӀусакъэ еӀусакъэ деӀусакъэ феӀусакъэ еӀуса(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сеӀусат уеӀусат еӀусат деӀусат феӀусат еӀуса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сеӀусатэкъэ уеӀусатэкъэ еӀусатэкъэ деӀусатэкъэ феӀусатэкъэ еӀуса(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэгъа уеӀусэгъа еӀусэгъа деӀусэгъа феӀусэгъа еӀусэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэгъакъэ уеӀусэгъакъэ еӀусэгъакъэ деӀусэгъакъэ феӀусэгъакъэ еӀусэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэгъат уеӀусэгъат еӀусэгъат деӀусэгъат феӀусэгъат еӀусэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сеӀусэгъатэкъэ уеӀусэгъатэкъэ еӀусэгъатэкъэ деӀусэгъатэкъэ феӀусэгъатэкъэ еӀусэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сеӀусэ уеӀусэ еӀусэ деӀусэ феӀусэ еӀусэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сеӀусэкъэ уеӀусэкъэ еӀусэкъэ деӀусэкъэ феӀусэкъэ еӀусэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сеӀусэт уеӀусэт еӀусэт деӀусэт феӀусэт еӀусэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сеӀусэтэкъэ уеӀусэтэкъэ еӀусэтэкъэ деӀусэтэкъэ феӀусэтэкъэ еӀусэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэн уеӀусэн еӀусэн деӀусэн феӀусэн еӀусэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэнкъэ уеӀусэнкъэ еӀусэнкъэ деӀусэнкъэ феӀусэнкъэ еӀусэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэну уеӀусэну еӀусэну деӀусэну феӀусэну еӀусэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэнукъэ уеӀусэнукъэ еӀусэнукъэ деӀусэнукъэ феӀусэнукъэ еӀусэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэмэ уеӀусэмэ еӀусэмэ деӀусэмэ феӀусэмэ еӀусэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэмэ уемыӀусэмэ емыӀусэмэ демыӀусэмэ фемыӀусэмэ емыӀусэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сеӀусамэ уеӀусамэ еӀусамэ деӀусамэ феӀусамэ еӀуса(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: семыӀусамэ уемыӀусамэ емыӀусамэ демыӀусамэ фемыӀусамэ емыӀуса(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сеӀусэгъамэ уеӀусэгъамэ еӀусэгъамэ деӀусэгъамэ феӀусэгъамэ еӀусэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: семыӀусэгъамэ уемыӀусэгъамэ емыӀусэгъамэ демыӀусэгъамэ фемыӀусэгъамэ емыӀусэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнмэ уеӀусэнмэ еӀусэнмэ деӀусэнмэ феӀусэнмэ еӀусэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэнмэ уемыӀусэнмэ емыӀусэнмэ демыӀусэнмэ фемыӀусэнмэ емыӀусэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнумэ уеӀусэнумэ еӀусэнумэ деӀусэнумэ феӀусэнумэ еӀусэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэнумэ уемыӀусэнумэ емыӀусэнумэ демыӀусэнумэ фемыӀусэнумэ емыӀусэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэтэмэ уеӀусэтэмэ еӀусэтэмэ деӀусэтэмэ феӀусэтэмэ еӀусэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэтэмэ уемыӀусэтэмэ емыӀусэтэмэ демыӀусэтэмэ фемыӀусэтэмэ емыӀусэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сеӀусатэмэ уеӀусатэмэ еӀусатэмэ деӀусатэмэ феӀусатэмэ еӀуса(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: семыӀусатэмэ уемыӀусатэмэ емыӀусатэмэ демыӀусатэмэ фемыӀусатэмэ емыӀуса(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сеӀусэгъатэмэ уеӀусэгъатэмэ еӀусэгъатэмэ деӀусэгъатэмэ феӀусэгъатэмэ еӀусэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: семыӀусэгъатэмэ уемыӀусэгъатэмэ емыӀусэгъатэмэ демыӀусэгъатэмэ фемыӀусэгъатэмэ емыӀусэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнтэмэ уеӀусэнтэмэ еӀусэнтэмэ деӀусэнтэмэ феӀусэнтэмэ еӀусэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэнтэмэ уемыӀусэнтэмэ емыӀусэнтэмэ демыӀусэнтэмэ фемыӀусэнтэмэ емыӀусэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнутэмэ уеӀусэнутэмэ еӀусэнутэмэ деӀусэнутэмэ феӀусэнутэмэ еӀусэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэнутэмэ уемыӀусэнутэмэ емыӀусэнутэмэ демыӀусэнутэмэ фемыӀусэнутэмэ емыӀусэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнт уеӀусэнт еӀусэнт деӀусэнт феӀусэнт еӀусэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэнтэкъым уеӀусэнтэкъым еӀусэнтэкъым деӀусэнтэкъым феӀусэнтэкъым еӀусэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнут уеӀусэнут еӀусэнут деӀусэнут феӀусэнут еӀусэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сеӀусэнутэкъым уеӀусэнутэкъым еӀусэнутэкъым деӀусэнутэкъым феӀусэнутэкъым еӀусэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэми уеӀусэми еӀусэми деӀусэми феӀусэми еӀусэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэми уемыӀусэми емыӀусэми демыӀусэми фемыӀусэми емыӀусэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сеӀусами уеӀусами еӀусами деӀусами феӀусами еӀуса(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: семыӀусами уемыӀусами емыӀусами демыӀусами фемыӀусами емыӀуса(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сеӀусэгъами уеӀусэгъами еӀусэгъами деӀусэгъами феӀусэгъами еӀусэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: семыӀусэгъами уемыӀусэгъами емыӀусэгъами демыӀусэгъами фемыӀусэгъами емыӀусэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнми уеӀусэнми еӀусэнми деӀусэнми феӀусэнми еӀусэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэнми уемыӀусэнми емыӀусэнми демыӀусэнми фемыӀусэнми емыӀусэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнуми уеӀусэнуми еӀусэнуми деӀусэнуми феӀусэнуми еӀусэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэнуми уемыӀусэнуми емыӀусэнуми демыӀусэнуми фемыӀусэнуми емыӀусэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэтэми уеӀусэтэми еӀусэтэми деӀусэтэми феӀусэтэми еӀусэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэтэми уемыӀусэтэми емыӀусэтэми демыӀусэтэми фемыӀусэтэми емыӀусэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сеӀусатэми уеӀусатэми еӀусатэми деӀусатэми феӀусатэми еӀуса(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: семыӀусатэми уемыӀусатэми емыӀусатэми демыӀусатэми фемыӀусатэми емыӀуса(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сеӀусэгъатэми уеӀусэгъатэми еӀусэгъатэми деӀусэгъатэми феӀусэгъатэми еӀусэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: семыӀусэгъатэми уемыӀусэгъатэми емыӀусэгъатэми демыӀусэгъатэми фемыӀусэгъа(хэ)тэми емыӀусэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнтэми уеӀусэнтэми еӀусэнтэми деӀусэнтэми феӀусэнтэми еӀусэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэнтэми уемыӀусэнтэми емыӀусэнтэми демыӀусэнтэми фемыӀусэнтэми емыӀусэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сеӀусэнутэми уеӀусэнутэми еӀусэнутэми деӀусэнутэми феӀусэнутэми еӀусэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семыӀусэнутэми уемыӀусэнутэми емыӀусэнутэми демыӀусэнутэми фемыӀусэнутэми емыӀусэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сеӀусаи уеӀусаи еӀусаи деӀусаи феӀусаи еӀусаи
щымыӀэныгъэ: семыӀусаи уемыӀусаи емыӀусаи демыӀусаи фемыӀусаи емыӀусаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сеӀусащэрэт уеӀусащэрэт еӀусащэрэт деӀусащэрэт феӀусащэрэт еӀуса(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ: семыӀусащэрэт уемыӀусащэрэт емыӀусащэрэт демыӀусащэрэт фемыӀусащэрэт емыӀуса(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сеӀусагъэнщ уеӀусагъэнщ еӀусагъэнщ деӀусагъэнщ феӀусагъэнщ еӀусагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сеӀусагъэнкъым уеӀусагъэнкъым еӀусагъэнкъым деӀусагъэнкъым феӀусагъэнкъым еӀусагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сеӀусагъэнт уеӀусагъэнт еӀусагъэнт деӀусагъэнт феӀусагъэнт еӀусагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сеӀусагъэнтэкъым уеӀусагъэнтэкъым еӀусагъэнтэкъым деӀусагъэнтэкъым феӀусагъэнтэкъым еӀусагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сеӀусагъэн уеӀусагъэн еӀусагъэн деӀусагъэн феӀусагъэн еӀусагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сеӀусагъэнкъэ уеӀусагъэнкъэ еӀусагъэнкъэ деӀусагъэнкъэ феӀусагъэнкъэ еӀусагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сеӀусагъэнт уеӀусагъэнт еӀусагъэнт деӀусагъэнт феӀусагъэнт еӀусагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сеӀусагъэнтэкъэ уеӀусагъэнтэкъэ еӀусагъэнтэкъэ деӀусагъэнтэкъэ феӀусагъэнтэкъэ еӀусагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сеӀусагъэнущ уеӀусагъэнущ еӀусагъэнущ деӀусагъэнущ феӀусагъэнущ еӀусагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сеӀусагъэнукъым уеӀусагъэнукъым еӀусагъэнукъым деӀусагъэнукъым феӀусагъэнукъым еӀусагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сеӀусагъэнут уеӀусагъэнут еӀусагъэнут деӀусагъэнут феӀусагъэнут еӀусагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сеӀусагъэнутэкъым уеӀусагъэнутэкъым еӀусагъэнутэкъым деӀусагъэнутэкъым феӀусагъэнутэкъым еӀусагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сеӀусагъэну уеӀусагъэну еӀусагъэну деӀусагъэну феӀусагъэну еӀусагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сеӀусагъэнукъэ уеӀусагъэнукъэ еӀусагъэнукъэ деӀусагъэнукъэ феӀусагъэнукъэ еӀусагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сеӀусагъэнут уеӀусагъэнут еӀусагъэнут деӀусагъэнут феӀусагъэнут еӀусагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сеӀусагъэнутэкъэ уеӀусагъэнутэкъэ еӀусагъэнутэкъэ деӀусагъэнутэкъэ феӀусагъэнутэкъэ еӀусагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэӀусэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэмыӀусэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэӀуса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэмыӀуса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэӀусэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэмыӀусэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэӀусэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэмыӀусэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэӀусэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэмыӀусэну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сеӀусэ уеӀусэ еӀусэ деӀусэ феӀусэ еӀусэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ семыӀусэ уемыӀусэ емыӀусэ демыӀусэ фемыӀусэ емыӀусэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сеӀуса уеӀуса еӀуса деӀуса феӀуса еӀуса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ семыӀуса уемыӀуса емыӀуса демыӀуса фемыӀуса емыӀуса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сеӀусэгъа уеӀусэгъа еӀусэгъа деӀусэгъа феӀусэгъа еӀусэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ семыӀусэгъа уемыӀусэгъа емыӀусэгъа демыӀусэгъа фемыӀусэгъа емыӀусэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сеӀусэн уеӀусэн еӀусэн деӀусэн феӀусэн еӀусэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ семыӀусэн уемыӀусэн емыӀусэн демыӀусэн фемыӀусэн емыӀусэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сеӀусэну уеӀусэну еӀусэну деӀусэну феӀусэну еӀусэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ семыӀусэну уемыӀусэну емыӀусэну демыӀусэну фемыӀусэну емыӀусэну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сызэреӀусэ узэреӀусэ зэреӀусэ дызэреӀусэ фызэреӀусэ зэреӀусэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэремыӀусэ узэремыӀусэ зэремыӀусэ дызэремыӀусэ фызэремыӀусэ зэремыӀусэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэреӀуса узэреӀуса зэреӀуса дызэреӀуса фызэреӀуса зэреӀуса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэремыӀуса узэремыӀуса зэремыӀуса дызэремыӀуса фызэремыӀуса зэремыӀуса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэреӀусэгъа узэреӀусэгъа зэреӀусэгъа дызэреӀусэгъа фызэреӀусэгъа зэреӀусэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэремыӀусэгъа узэремыӀусэгъа зэремыӀусэгъа дызэремыӀусэгъа фызэремыӀусэгъа зэремыӀусэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэреӀусэн узэреӀусэн зэреӀусэн дызэреӀусэн фызэреӀусэн зэреӀусэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэремыӀусэн узэремыӀусэн зэремыӀусэн дызэремыӀусэн фызэремыӀусэн зэремыӀусэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэреӀусэну узэреӀусэну зэреӀусэну дызэреӀусэну фызэреӀусэну зэреӀусэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэремыӀусэну узэремыӀусэну зэремыӀусэну дызэремыӀусэну фызэремыӀусэну зэремыӀусэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщеӀусэ ущеӀусэ щеӀусэ дыщеӀусэ фыщеӀусэ щеӀусэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщемыӀусэ ущемыӀусэ щемыӀусэ дыщемыӀусэ фыщемыӀусэ щемыӀусэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщеӀуса ущеӀуса щеӀуса дыщеӀуса фыщеӀуса щеӀуса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщемыӀуса ущемыӀуса щемыӀуса дыщемыӀуса фыщемыӀуса щемыӀуса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщеӀусэгъа ущеӀусэгъа щеӀусэгъа дыщеӀусэгъа фыщеӀусэгъа щеӀусэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщемыӀусэгъа ущемыӀусэгъа щемыӀусэгъа дыщемыӀусэгъа фыщемыӀусэгъа щемыӀусэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщеӀусэн ущеӀусэн щеӀусэн дыщеӀусэн фыщеӀусэн щеӀусэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщемыӀусэн ущемыӀусэн щемыӀусэн дыщемыӀусэн фыщемыӀусэн щемыӀусэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщеӀусэну ущеӀусэну щеӀусэну дыщеӀусэну фыщеӀусэну щеӀусэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщемыӀусэну ущемыӀусэну щемыӀусэну дыщемыӀусэну фыщемыӀусэну щемыӀусэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыздеӀусэ уздеӀусэ здеӀусэ дыздеӀусэ фыздеӀусэ здеӀусэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздемыӀусэ уздемыӀусэ здемыӀус дыздемыӀусэ фыздемыӀусэ здемыӀусэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздеӀуса уздеӀуса здеӀуса дыздеӀуса фыздеӀуса здеӀуса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздемыӀуса уздемыӀуса здемыӀуса дыздемыӀуса фыздемыӀуса здемыӀуса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздеӀусэгъа уздеӀусэгъа здеӀусэгъа дыздеӀусэгъа фыздеӀусэгъа здеӀусэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздемыӀусэгъа уздемыӀусэгъа здемыӀусэгъа дыздемыӀусэгъа фыздемыӀусэгъа здемыӀусэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздеӀусэн уздеӀусэн здеӀусэн дыздеӀусэн фыздеӀусэн здеӀусэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздемыӀусэн уздемыӀусэн здемыӀусэн дыздемыӀусэн фыздемыӀусэн здемыӀусэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздеӀусэну уздеӀусэну здеӀусэну дыздеӀусэну фыздеӀусэну здеӀусэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздемыӀусэну уздемыӀусэну здемыӀусэну дыздемыӀусэну фыздемыӀусэну здемыӀусэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀеӀусэ ущӀеӀусэ щӀеӀусэ дыщӀеӀусэ фыщӀеӀусэ щӀеӀусэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемыӀусэ ущӀемыӀусэ щӀемыӀусэ дыщӀемыӀусэ фыщӀемыӀусэ щӀемыӀусэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀеӀуса ущӀеӀуса щӀеӀуса дыщӀеӀуса фыщӀеӀуса щӀеӀуса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемыӀуса ущӀемыӀуса щӀемыӀуса дыщӀемыӀуса фыщӀемыӀуса щӀемыӀуса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀеӀусэгъа ущӀеӀусэгъа щӀеӀусэгъа дыщӀеӀусэгъа фыщӀеӀусэгъа щӀеӀусэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемыӀусэгъа ущӀемыӀусэгъа щӀемыӀусэгъа дыщӀемыӀусэгъа фыщӀемыӀусэгъа щӀемыӀусэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀеӀусэн ущӀеӀусэн щӀеӀусэн дыщӀеӀусэн фыщӀеӀусэн щӀеӀусэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемыӀусэн ущӀемыӀусэн щӀемыӀусэн дыщӀемыӀусэн фыщӀемыӀусэн щӀемыӀусэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀеӀусэну ущӀеӀусэну щӀеӀусэну дыщӀеӀусэну фыщӀеӀусэну щӀеӀусэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемыӀусэну ущӀемыӀусэну щӀемыӀусэну дыщӀемыӀусэну фыщӀемыӀусэну щӀемыӀусэну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сеӀусэу уеӀусэу еӀусэу деӀусэу феӀусэу еӀусэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ семыӀусэу уемыӀусэу емыӀусэу демыӀусэу фемыӀусэу емыӀусэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сеӀусауэ уеӀусауэ еӀусауэ деӀусауэ феӀусауэ еӀусауэ / еӀусахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ семыӀусауэ уемыӀусауэ емыӀусауэ демыӀусауэ фемыӀусауэ емыӀусауэ / емыӀусахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сеӀусэурэ уеӀусэурэ еӀусэурэ деӀусэурэ феӀусэурэ еӀусэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ семыӀусэурэ уемыӀусэурэ емыӀусэурэ демыӀусэурэ фемыӀусэурэ емыӀусэ(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Косвеннэ Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыноӀусэ соӀусэ -- сывоӀусэ соӀусэ(хэ)
уэ укъызоӀусэ -- уоӀусэ укъыдоӀусэ -- уоӀусэ(хэ)
ар къызоӀусэ къоӀусэ йоӀусэ къыдоӀусэ къывоӀусэ йоӀусэ(хэ)
дэ -- дыноӀусэ доӀусэ -- дывоӀусэ доӀусэ(хэ)
фэ фыкъызоӀусэ -- фоӀусэ фыкъыдоӀусэ -- фоӀусэ(хэ)
ахэр къызоӀусэ къоӀусэ йоӀусэ къыдоӀусэ къывоӀусэ йоӀусэ(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Косвеннэ Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыноӀусэрэ сеӀусэрэ -- сывэӀусэрэ сеӀусэ(хэ)рэ
уэ укъызэӀусэрэ -- уеӀусэрэ укъыдэӀусэрэ -- уеӀусэ(хэ)рэ
ар къызэӀусэрэ къоӀусэрэ еӀусэрэ къыдэӀусэрэ къывэӀусэрэ еӀусэ(хэ)рэ
дэ -- дыноӀусэрэ деӀусэрэ -- дывэӀусэрэ деӀусэ(хэ)рэ
фэ фыкъызэӀусэрэ -- феӀусэрэ фыкъыдэӀусэрэ -- феӀусэ(хэ)рэ]
ахэр къызэӀусэрэ къоӀусэрэ еӀусэрэ къыдэӀусэрэ къывэӀусэрэ еӀусэ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [Ӏус]э [Ӏус]эр -- [Ӏус]эхэр
Эргативнэ: [Ӏус]э [Ӏус]эм -- [Ӏус]эхэм
Послеложнэ: [Ӏус]экӀэ [Ӏус]эмкӀэ [Ӏус]эхэкӀэ [Ӏус]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [Ӏус]эуэ [Ӏус]эрауэ [Ӏус]эхэу [Ӏус]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [Ӏус]а [Ӏус]ар -- [Ӏус]ахэр
Эргативнэ: [Ӏус]а [Ӏус]ам -- [Ӏус]ахэм
Послеложнэ: [Ӏус]акӀэ [Ӏус]амкӀэ [Ӏус]ахэкӀэ [Ӏус]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [Ӏус]ауэ [Ӏус]арауэ [Ӏус]ахэу [Ӏус]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [Ӏус]эн [Ӏус]эныр -- [Ӏус]энхэр
Эргативнэ: [Ӏус]эн [Ӏус]эным -- [Ӏус]энхэм
Послеложнэ: [Ӏус]энкӀэ [Ӏус]энымкӀэ [Ӏус]энхэкӀэ [Ӏус]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [Ӏус]эну [Ӏус]энырауэ [Ӏус]энхэу [Ӏус]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [Ӏус]эну [Ӏус]энур -- [Ӏус]энухэр
Эргативнэ: [Ӏус]эну [Ӏус]энум -- [Ӏус]энухэм
Послеложнэ: [Ӏус]энукӀэ [Ӏус]энумкӀэ [Ӏус]энухэкӀэ [Ӏус]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [Ӏус]энууэ [Ӏус]энурауэ [Ӏус]энухэу [Ӏус]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэрым еӀэбын.

ЩАПХЪЭХЭР

  • Къэсыр жыг цӀыкӀум йоӀусэ. КӀыщокъуэ Алим
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 нап. 109
адыгэбзэ урысыбзэ/русский инджылыбзэ/English
ХьэматӀ жеӀэ: — Мыр сишщ. УемыӀусэ! Хамат говорит: --Это моя лошадь. Не трогай! Hamat says: “This is my horse. Don’t touch it!”
Мадинэ жеӀэ: — Мыр си мафӀэгущ. УемыӀусэ! Мадина говорит: --Это мой поезд. Не трогай! Madina says: “This is my train. Don’t touch it!”

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • еӏусэн: touch sb or sth
УРЫСЫБЗЭ
  • еӏусэн: тронуть кого-что-л., прикоснуться к кому-чему-л.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/еӏусэн&oldid=5319778"