АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "ещэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ещэн
щымыӀэныгъэ:
емыщэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сещэн
уещэн
ещэн
дещэн
фещэн
ещэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
семыщэн
уемыщэн
емыщэн
демыщэн
фемыщэн
емыщэн(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ещэ!
фещэ!
щымыӀэныгъэ:
уемыщэ!
фемыщэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срещэ
урещэ
ирещэ
дрещэ
фрещэ
ирещэ(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыщэ
уремыщэ
ирэмыщэ
дремыщэ
фремыщэ
иремыщэ(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сощэ(р)
уощэ(р)
йощэ(р)
дощэ(р)
фощэ(р)
йощэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэркъым
уещэркъым
ещэркъым
дещэркъым
фещэркъым
ещэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сещэрт
уещэрт
ещэрт
дещэрт
фещэрт
ещэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сещэртэкъым
уещэртэкъым
ещэртэкъым
дещэртэкъым
фещэртэкъым
ещэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сещащ
уещащ
ещащ
дещащ
фещащ
еща(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сещакъым
уещакъым
ещакъым
дещакъым
фещакъым
еща(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сещат
уещат
ещат
дещат
фещат
еща(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сещатэкъым
уещатэкъым
ещатэкъым
дещатэкъым
фещатэкъым
еща(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сещэгъащ
уещэгъащ
ещэгъащ
дещэгъащ
фещэгъащ
ещэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэгъакъым
уещэгъакъым
ещэгъакъым
дещэгъакъым
фещэгъакъым
ещэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сещэгъат
уещэгъат
ещэгъат
дещэгъат
фещэгъат
ещэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэгъатэкъым
уещэгъатэкъым
ещэгъатэкъым
дещэгъатэкъым
фещэгъатэкъым
ещэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сещэщ
уещэщ
ещэщ
дещэщ
фещэщ
ещэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сещэкъым
уещэкъым
ещэкъым
дещэкъым
фещэкъым
ещэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сещэт
уещэт
ещэт
дещэт
фещэт
ещэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сещэтэкъым
уещэтэкъым
ещэтэкъым
дещэтэкъым
фещэтэкъым
ещэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнщ
уещэнщ
ещэнщ
дещэнщ
фещэнщ
ещэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэнкъым
уещэнкъым
ещэнкъым
дещэнкъым
фещэнкъым
ещэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнущ
уещэнущ
ещэнущ
дещэнущ
фещэнущ
ещэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэнукъым
уещэнукъым
ещэнукъым
дещэнукъым
фещэнукъым
ещэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сещэрэ
уещэрэ
ещэрэ
дещэрэ
фещэрэ
ещэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэркъэ
уещэркъэ
ещэркъэ
дещэркъэ
фещэркъэ
ещэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сещэрт
уещэрт
ещэрт
дещэрт
фещэрт
ещэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сещэртэкъэ
уещэртэкъэ
ещэртэкъэ
дещэртэкъэ
фещэртэкъэ
ещэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сеща
уеща
еща
деща
феща
еща(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сещакъэ
уещакъэ
ещакъэ
дещакъэ
фещакъэ
еща(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сещат
уещат
ещат
дещат
фещат
еща(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сещатэкъэ
уещатэкъэ
ещатэкъэ
дещатэкъэ
фещатэкъэ
еща(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сещэгъа
уещэгъа
ещэгъа
дещэгъа
фещэгъа
ещэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэгъакъэ
уещэгъакъэ
ещэгъакъэ
дещэгъакъэ
фещэгъакъэ
ещэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сещэгъат
уещэгъат
ещэгъат
дещэгъат
фещэгъат
ещэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сещэгъатэкъэ
уещэгъатэкъэ
ещэгъатэкъэ
дещэгъатэкъэ
фещэгъатэкъэ
ещэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сещэ
уещэ
ещэ
дещэ
фещэ
ещэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сещэкъэ
уещэкъэ
ещэкъэ
дещэкъэ
фещэкъэ
ещэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сещэт
уещэт
ещэт
дещэт
фещэт
ещэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сещэтэкъэ
уещэтэкъэ
ещэтэкъэ
дещэтэкъэ
фещэтэкъэ
ещэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэн
уещэн
ещэн
дещэн
фещэн
ещэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэнкъэ
уещэнкъэ
ещэнкъэ
дещэнкъэ
фещэнкъэ
ещэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэну
уещэну
ещэну
дещэну
фещэну
ещэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэнукъэ
уещэнукъэ
ещэнукъэ
дещэнукъэ
фещэнукъэ
ещэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сещэмэ
уещэмэ
ещэмэ
дещэмэ
фещэмэ
ещэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэмэ
уемыщэмэ
емыщэмэ
демыщэмэ
фемыщэмэ
емыщэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сещамэ
уещамэ
ещамэ
дещамэ
фещамэ
еща(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыщамэ
уемыщамэ
емыщамэ
демыщамэ
фемыщамэ
емыща(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сещэгъамэ
уещэгъамэ
ещэгъамэ
дещэгъамэ
фещэгъамэ
ещэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыщэгъамэ
уемыщэгъамэ
емыщэгъамэ
демыщэгъамэ
фемыщэгъамэ
емыщэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнмэ
уещэнмэ
ещэнмэ
дещэнмэ
фещэнмэ
ещэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэнмэ
уемыщэнмэ
емыщэнмэ
демыщэнмэ
фемыщэнмэ
емыщэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнумэ
уещэнумэ
ещэнумэ
дещэнумэ
фещэнумэ
ещэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэнумэ
уемыщэнумэ
емыщэнумэ
демыщэнумэ
фемыщэнумэ
емыщэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сещэтэмэ
уещэтэмэ
ещэтэмэ
дещэтэмэ
фещэтэмэ
ещэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэтэмэ
уемыщэтэмэ
емыщэтэмэ
демыщэтэмэ
фемыщэтэмэ
емыщэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сещатэмэ
уещатэмэ
ещатэмэ
дещатэмэ
фещатэмэ
еща(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыщатэмэ
уемыщатэмэ
емыщатэмэ
демыщатэмэ
фемыщатэмэ
емыща(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сещэгъатэмэ
уещэгъатэмэ
ещэгъатэмэ
дещэгъатэмэ
фещэгъатэмэ
ещэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыщэгъатэмэ
уемыщэгъатэмэ
емыщэгъатэмэ
демыщэгъатэмэ
фемыщэгъатэмэ
емыщэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнтэмэ
уещэнтэмэ
ещэнтэмэ
дещэнтэмэ
фещэнтэмэ
ещэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэнтэмэ
уемыщэнтэмэ
емыщэнтэмэ
демыщэнтэмэ
фемыщэнтэмэ
емыщэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнутэмэ
уещэнутэмэ
ещэнутэмэ
дещэнутэмэ
фещэнутэмэ
ещэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэнутэмэ
уемыщэнутэмэ
емыщэнутэмэ
демыщэнутэмэ
фемыщэнутэмэ
емыщэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнт
уещэнт
ещэнт
дещэнт
фещэнт
ещэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэнтэкъым
уещэнтэкъым
ещэнтэкъым
дещэнтэкъым
фещэнтэкъым
ещэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнут
уещэнут
ещэнут
дещэнут
фещэнут
ещэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сещэнутэкъым
уещэнутэкъым
ещэнутэкъым
дещэнутэкъым
фещэнутэкъым
ещэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сещэми
уещэми
ещэми
дещэми
фещэми
ещэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэми
уемыщэми
емыщэми
демыщэми
фемыщэми
емыщэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сещами
уещами
ещами
дещами
фещами
еща(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыщами
уемыщами
емыщами
демыщами
фемыщами
емыща(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сещэгъами
уещэгъами
ещэгъами
дещэгъами
фещэгъами
ещэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыщэгъами
уемыщэгъами
емыщэгъами
демыщэгъами
фемыщэгъами
емыщэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнми
уещэнми
ещэнми
дещэнми
фещэнми
ещэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэнми
уемыщэнми
емыщэнми
демыщэнми
фемыщэнми
емыщэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнуми
уещэнуми
ещэнуми
дещэнуми
фещэнуми
ещэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэнуми
уемыщэнуми
емыщэнуми
демыщэнуми
фемыщэнуми
емыщэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сещэтэми
уещэтэми
ещэтэми
дещэтэми
фещэтэми
ещэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэтэми
уемыщэтэми
емыщэтэми
демыщэтэми
фемыщэтэми
емыщэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сещатэми
уещатэми
ещатэми
дещатэми
фещатэми
еща(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыщатэми
уемыщатэми
емыщатэми
демыщатэми
фемыщатэми
емыща(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сещэгъатэми
уещэгъатэми
ещэгъатэми
дещэгъатэми
фещэгъатэми
ещэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыщэгъатэми
уемыщэгъатэми
емыщэгъатэми
демыщэгъатэми
фемыщэгъа(хэ)тэми
емыщэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнтэми
уещэнтэми
ещэнтэми
дещэнтэми
фещэнтэми
ещэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэнтэми
уемыщэнтэми
емыщэнтэми
демыщэнтэми
фемыщэнтэми
емыщэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сещэнутэми
уещэнутэми
ещэнутэми
дещэнутэми
фещэнутэми
ещэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыщэнутэми
уемыщэнутэми
емыщэнутэми
демыщэнутэми
фемыщэнутэми
емыщэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сещаи
уещаи
ещаи
дещаи
фещаи
ещаи
щымыӀэныгъэ:
семыщаи
уемыщаи
емыщаи
демыщаи
фемыщаи
емыщаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сещащэрэт
уещащэрэт
ещащэрэт
дещащэрэт
фещащэрэт
еща(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
семыщащэрэт
уемыщащэрэт
емыщащэрэт
демыщащэрэт
фемыщащэрэт
емыща(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сещагъэнщ
уещагъэнщ
ещагъэнщ
дещагъэнщ
фещагъэнщ
ещагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сещагъэнкъым
уещагъэнкъым
ещагъэнкъым
дещагъэнкъым
фещагъэнкъым
ещагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сещагъэнт
уещагъэнт
ещагъэнт
дещагъэнт
фещагъэнт
ещагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сещагъэнтэкъым
уещагъэнтэкъым
ещагъэнтэкъым
дещагъэнтэкъым
фещагъэнтэкъым
ещагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сещагъэн
уещагъэн
ещагъэн
дещагъэн
фещагъэн
ещагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сещагъэнкъэ
уещагъэнкъэ
ещагъэнкъэ
дещагъэнкъэ
фещагъэнкъэ
ещагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сещагъэнт
уещагъэнт
ещагъэнт
дещагъэнт
фещагъэнт
ещагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сещагъэнтэкъэ
уещагъэнтэкъэ
ещагъэнтэкъэ
дещагъэнтэкъэ
фещагъэнтэкъэ
ещагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сещагъэнущ
уещагъэнущ
ещагъэнущ
дещагъэнущ
фещагъэнущ
ещагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сещагъэнукъым
уещагъэнукъым
ещагъэнукъым
дещагъэнукъым
фещагъэнукъым
ещагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сещагъэнут
уещагъэнут
ещагъэнут
дещагъэнут
фещагъэнут
ещагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сещагъэнутэкъым
уещагъэнутэкъым
ещагъэнутэкъым
дещагъэнутэкъым
фещагъэнутэкъым
ещагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сещагъэну
уещагъэну
ещагъэну
дещагъэну
фещагъэну
ещагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сещагъэнукъэ
уещагъэнукъэ
ещагъэнукъэ
дещагъэнукъэ
фещагъэнукъэ
ещагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сещагъэнут
уещагъэнут
ещагъэнут
дещагъэнут
фещагъэнут
ещагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сещагъэнутэкъэ
уещагъэнутэкъэ
ещагъэнутэкъэ
дещагъэнутэкъэ
фещагъэнутэкъэ
ещагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэщэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыщэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэща
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыща
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэщэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыщэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэщэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыщэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэщэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыщэну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сещэ
уещэ
ещэ
дещэ
фещэ
ещэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыщэ
уемыщэ
емыщэ
демыщэ
фемыщэ
емыщэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сеща
уеща
еща
деща
феща
еща(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыща
уемыща
емыща
демыща
фемыща
емыща(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сещэгъа
уещэгъа
ещэгъа
дещэгъа
фещэгъа
ещэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыщэгъа
уемыщэгъа
емыщэгъа
демыщэгъа
фемыщэгъа
емыщэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сещэн
уещэн
ещэн
дещэн
фещэн
ещэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыщэн
уемыщэн
емыщэн
демыщэн
фемыщэн
емыщэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сещэну
уещэну
ещэну
дещэну
фещэну
ещэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыщэну
уемыщэну
емыщэну
демыщэну
фемыщэну
емыщэну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрещэ
узэрещэ
зэрещэ
дызэрещэ
фызэрещэ
зэрещэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыщэ
узэремыщэ
зэремыщэ
дызэремыщэ
фызэремыщэ
зэремыщэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэреща
узэреща
зэреща
дызэреща
фызэреща
зэреща(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыща
узэремыща
зэремыща
дызэремыща
фызэремыща
зэремыща(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрещэгъа
узэрещэгъа
зэрещэгъа
дызэрещэгъа
фызэрещэгъа
зэрещэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыщэгъа
узэремыщэгъа
зэремыщэгъа
дызэремыщэгъа
фызэремыщэгъа
зэремыщэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрещэн
узэрещэн
зэрещэн
дызэрещэн
фызэрещэн
зэрещэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыщэн
узэремыщэн
зэремыщэн
дызэремыщэн
фызэремыщэн
зэремыщэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрещэну
узэрещэну
зэрещэну
дызэрещэну
фызэрещэну
зэрещэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыщэну
узэремыщэну
зэремыщэну
дызэремыщэну
фызэремыщэну
зэремыщэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщещэ
ущещэ
щещэ
дыщещэ
фыщещэ
щещэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыщэ
ущемыщэ
щемыщэ
дыщемыщэ
фыщемыщэ
щемыщэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщеща
ущеща
щеща
дыщеща
фыщеща
щеща(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыща
ущемыща
щемыща
дыщемыща
фыщемыща
щемыща(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщещэгъа
ущещэгъа
щещэгъа
дыщещэгъа
фыщещэгъа
щещэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыщэгъа
ущемыщэгъа
щемыщэгъа
дыщемыщэгъа
фыщемыщэгъа
щемыщэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщещэн
ущещэн
щещэн
дыщещэн
фыщещэн
щещэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыщэн
ущемыщэн
щемыщэн
дыщемыщэн
фыщемыщэн
щемыщэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщещэну
ущещэну
щещэну
дыщещэну
фыщещэну
щещэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыщэну
ущемыщэну
щемыщэну
дыщемыщэну
фыщемыщэну
щемыщэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздещэ
уздещэ
здещэ
дыздещэ
фыздещэ
здещэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыщэ
уздемыщэ
здемыщ
дыздемыщэ
фыздемыщэ
здемыщэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздеща
уздеща
здеща
дыздеща
фыздеща
здеща(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыща
уздемыща
здемыща
дыздемыща
фыздемыща
здемыща(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздещэгъа
уздещэгъа
здещэгъа
дыздещэгъа
фыздещэгъа
здещэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыщэгъа
уздемыщэгъа
здемыщэгъа
дыздемыщэгъа
фыздемыщэгъа
здемыщэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздещэн
уздещэн
здещэн
дыздещэн
фыздещэн
здещэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыщэн
уздемыщэн
здемыщэн
дыздемыщэн
фыздемыщэн
здемыщэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздещэну
уздещэну
здещэну
дыздещэну
фыздещэну
здещэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыщэну
уздемыщэну
здемыщэну
дыздемыщэну
фыздемыщэну
здемыщэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀещэ
ущӀещэ
щӀещэ
дыщӀещэ
фыщӀещэ
щӀещэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыщэ
ущӀемыщэ
щӀемыщэ
дыщӀемыщэ
фыщӀемыщэ
щӀемыщэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀеща
ущӀеща
щӀеща
дыщӀеща
фыщӀеща
щӀеща(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыща
ущӀемыща
щӀемыща
дыщӀемыща
фыщӀемыща
щӀемыща(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀещэгъа
ущӀещэгъа
щӀещэгъа
дыщӀещэгъа
фыщӀещэгъа
щӀещэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыщэгъа
ущӀемыщэгъа
щӀемыщэгъа
дыщӀемыщэгъа
фыщӀемыщэгъа
щӀемыщэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀещэн
ущӀещэн
щӀещэн
дыщӀещэн
фыщӀещэн
щӀещэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыщэн
ущӀемыщэн
щӀемыщэн
дыщӀемыщэн
фыщӀемыщэн
щӀемыщэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀещэну
ущӀещэну
щӀещэну
дыщӀещэну
фыщӀещэну
щӀещэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыщэну
ущӀемыщэну
щӀемыщэну
дыщӀемыщэну
фыщӀемыщэну
щӀемыщэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сещэу
уещэу
ещэу
дещэу
фещэу
ещэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыщэу
уемыщэу
емыщэу
демыщэу
фемыщэу
емыщэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сещауэ
уещауэ
ещауэ
дещауэ
фещауэ
ещауэ / ещахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыщауэ
уемыщауэ
емыщауэ
демыщауэ
фемыщауэ
емыщауэ / емыщахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сещэурэ
уещэурэ
ещэурэ
дещэурэ
фещэурэ
ещэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
семыщэурэ
уемыщэурэ
емыщэурэ
демыщэурэ
фемыщэурэ
емыщэ(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сынощэ
сощэ
--
сывощэ
сощэ(хэ)
уэ
укъызощэ
--
уощэ
укъыдощэ
--
уощэ(хэ)
ар
къызощэ
къощэ
йощэ
къыдощэ
къывощэ
йощэ(хэ)
дэ
--
дынощэ
дощэ
--
дывощэ
дощэ(хэ)
фэ
фыкъызощэ
--
фощэ
фыкъыдощэ
--
фощэ(хэ)
ахэр
къызощэ
къощэ
йощэ
къыдощэ
къывощэ
йощэ(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сынощэрэ
сещэрэ
--
сывэщэрэ
сещэ(хэ)рэ
уэ
укъызэщэрэ
--
уещэрэ
укъыдэщэрэ
--
уещэ(хэ)рэ
ар
къызэщэрэ
къощэрэ
ещэрэ
къыдэщэрэ
къывэщэрэ
ещэ(хэ)рэ
дэ
--
дынощэрэ
дещэрэ
--
дывэщэрэ
дещэ(хэ)рэ
фэ
фыкъызэщэрэ
--
фещэрэ
фыкъыдэщэрэ
--
фещэ(хэ)рэ]
ахэр
къызэщэрэ
къощэрэ
ещэрэ
къыдэщэрэ
къывэщэрэ
ещэ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щ]э
[щ]эр
--
[щ]эхэр
Эргативнэ:
[щ]э
[щ]эм
--
[щ]эхэм
Послеложнэ:
[щ]экӀэ
[щ]эмкӀэ
[щ]эхэкӀэ
[щ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[щ]эуэ
[щ]эрауэ
[щ]эхэу
[щ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щ]а
[щ]ар
--
[щ]ахэр
Эргативнэ:
[щ]а
[щ]ам
--
[щ]ахэм
Послеложнэ:
[щ]акӀэ
[щ]амкӀэ
[щ]ахэкӀэ
[щ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[щ]ауэ
[щ]арауэ
[щ]ахэу
[щ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щ]эн
[щ]эныр
--
[щ]энхэр
Эргативнэ:
[щ]эн
[щ]эным
--
[щ]энхэм
Послеложнэ:
[щ]энкӀэ
[щ]энымкӀэ
[щ]энхэкӀэ
[щ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[щ]эну
[щ]энырауэ
[щ]энхэу
[щ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щ]эну
[щ]энур
--
[щ]энухэр
Эргативнэ:
[щ]эну
[щ]энум
--
[щ]энухэм
Послеложнэ:
[щ]энукӀэ
[щ]энумкӀэ
[щ]энухэкӀэ
[щ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[щ]энууэ
[щ]энурауэ
[щ]энухэу
[щ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэр къэубыдыным яужь итын.
Зыгуэрым щӀэкъун.
ЩАПХЪЭХЭР
Мэтхъаныр заведующу тригъэувэну арат Инал зэщэр. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ , Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984
нап. 91
адыгэбзэ
урысыбзэ/русский
инджылыбзэ/English
Гъэмахуэм дэ бдзэжьей дощэ .
Летом мы ловим рыбу.
We catch fish in summer.
Бдзэжьей ещэныр нэгузыужьщ.
Ловить рыбу интересно.
Catching fish is interesting.
Дэ бдзэжьей дызэрещэр бдзэкъунтхщ.
Мы ловим рыбу удочкой.
We catch fish with a fishing rod.
Темырыкъуэ сэрэ бдзэжьей дещащ .
Темырыко и я поймали рыбу.
Temyrykhwa and I have caught some fish.
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Бдзэжьей ещэн.
Ныбгъуэ ещэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
ещэн: 1. catch sth, hunt, fish 2. pursue a goal or objective
Бдзэжьей ещэн: catch a fish
Ныбгъуэ ещэн: catch a quail
УРЫСЫБЗЭ
ещэн: 1. охотиться за кем-л., ловить кого-л. 2. преследовать какую-л. цель
Бдзэжьей ещэн: ловить рыбу
Ныбгъуэ ещэн: охотиться за перепелом
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "ещэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ещэн
щымыӀэныгъэ:
емыщэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
есщэн
епщэн
ирищэн
етщэн
ефщэн
иращэн
щымыӀэныгъэ:
езмыщэн
иумыщэн
иримыщэн
едмыщэн
евмыщэн
ирамыщэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ещэ!
ефщэ!
щымыӀэныгъэ:
иумыщэ!
евмыщэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
срырещэ
урырещэ
ирирещэ
дрырещэ
фрырещэ
ирирещэ
щымыӀэныгъэ:
срыремыщэ
урыремыщэ
ириремыщэ
дрыремыщэ
фрыремыщэ
ириремыщэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
изощэ(р)
ибощэ(р)
ирещэ(р)
идощэ(р)
ивощэ(р)
иращэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэркъым
епщэркъым
ирищэркъым
етщэркъым
ефщэркъым
иращэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
есщэрт
епщэрт
ирищэрт
етщэрт
ефщэрт
иращэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
есщэртэкъым
епщэртэкъым
ирищэртэкъым
етщэртэкъым
ефщэртэкъым
иращэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
есщащ
епщащ
ирищащ
етщащ
ефщащ
иращащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
есщакъым
епщакъым
ирищакъым
етщакъым
ефщакъым
иращакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
есщат
епщат
ирищат
етщат
ефщат
иращат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
есщатэкъым
епщатэкъым
ирищатэкъым
етщатэкъым
ефщатэкъым
иращатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
есщэщ
епщэщ
ирищэщ
етщэщ
ефщэщ
иращэщ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэкъым
епщэкъым
ирищэкъым
етщэкъым
ефщэкъым
иращэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
есщэт
епщэт
ирищэт
етщэт
ефщэт
иращэт
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэтэкъым
епщэтэкъым
ирищэтэкъым
етщэтэкъым
ефщэтэкъым
иращэтэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
есщэщ
епщэщ
ирищэщ
етщэщ
ефщэщ
иращэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
есщэкъым
епщэкъым
ирищэкъым
етщэкъым
ефщэкъым
иращэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
есщэт
епщэт
ирищэт
етщэт
ефщэт
иращэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
есщэтэкъым
епщэтэкъым
ирищэтэкъым
етщэтэкъым
ефщэтэкъым
иращэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнщ
епщэнщ
ирищэнщ
етщэнщ
ефщэнщ
иращэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэнкъым
епщэнкъым
ирищэнкъым
етщэнкъым
ефщэнкъым
иращэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнущ
епщэнущ
ирищэнущ
етщэнущ
ефщэнущ
иращэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэнукъым
епщэнукъым
ирищэнукъым
етщэнукъым
ефщэнукъым
иращэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
есщэрэ
епщэрэ
ирищэрэ
етщэрэ
ефщэрэ
иращэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэркъэ
епщэркъэ
ирищэркъэ
етщэркъэ
ефщэркъэ
иращэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
есщэрт
епщэрт
ирищэрт
етщэрт
ефщэрт
иращэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
есщэртэкъэ
епщэртэкъэ
ирищэртэкъэ
етщэртэкъэ
ефщэртэкъэ
иращэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
есща
епща
ирища
етща
ефща
ираща
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
есщакъэ
епщакъэ
ирищакъэ
етщакъэ
ефщакъэ
иращакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
есщат
епщат
ирищат
етщат
ефщат
иращат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
есщатэкъэ
епщатэкъэ
ирищатэкъэ
етщатэкъэ
ефщатэкъэ
иращатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
есщэ
епщэ
ирищэ
етщэ
ефщэ
иращэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэкъэ
епщэкъэ
ирищэкъэ
етщэкъэ
ефщэкъэ
иращэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
есщэт
епщэт
ирищэт
етщэт
ефщэт
иращэт
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
есщэтэкъэ
епщэтэкъэ
ирищэтэкъэ
етщэтэкъэ
ефщэтэкъэ
иращэтэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
есщэ
епщэ
ирищэ
етщэ
ефщэ
иращэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
есщэкъэ
епщэкъэ
ирищэкъэ
етщэкъэ
ефщэкъэ
иращэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
есщэт
епщэт
ирищэт
етщэт
ефщэт
иращэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
есщэтэкъэ
епщэтэкъэ
ирищэтэкъэ
етщэтэкъэ
ефщэтэкъэ
иращэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэн
епщэн
ирищэн
етщэн
ефщэн
иращэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэнкъэ
епщэнкъэ
ирищэнкъэ
етщэнкъэ
ефщэнкъэ
иращэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэну
епщэну
ирищэну
етщэну
ефщэну
иращэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэнукъэ
епщэнукъэ
ирищэнукъэ
етщэнукъэ
ефщэнукъэ
иращэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
есщэмэ
епщэмэ
ирищэмэ
етщэмэ
ефщэмэ
иращэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэмэ
иумыщэмэ
иримыщэмэ
едмыщэмэ
евмыщэмэ
ирамыщэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
есщамэ
епщамэ
ирищамэ
етщамэ
ефщамэ
иращамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыщамэ
иумыщамэ
иримыщамэ
едмыщамэ
евмыщамэ
ирамыщамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
есщэмэ
епщэмэ
ирищэмэ
етщэмэ
ефщэмэ
иращэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыщэмэ
иумыщэмэ
иримыщэмэ
едмыщэмэ
евмыщэмэ
ирамыщэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнмэ
епщэнмэ
ирищэнмэ
етщэнмэ
ефщэнмэ
иращэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэнмэ
иумыщэнмэ
иримыщэнмэ
едмыщэнмэ
евмыщэнмэ
ирамыщэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнумэ
епщэнумэ
ирищэнумэ
етщэнумэ
ефщэнумэ
иращэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэнумэ
иумыщэнумэ
иримыщэнумэ
едмыщэнумэ
евмыщэнумэ
ирамыщэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
есщэтэмэ
епщэтэмэ
ирищэтэмэ
етщэтэмэ
ефщэтэмэ
иращэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэтэмэ
иумыщэтэмэ
иримыщэтэмэ
едмыщэтэмэ
евмыщэтэмэ
ирамыщэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
есщатэмэ
епщатэмэ
ирищатэмэ
етщатэмэ
ефщатэмэ
иращатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыщатэмэ
иумыщатэмэ
иримыщатэмэ
едмыщатэмэ
евмыщатэмэ
ирамыщатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
есщэтэмэ
епщэтэмэ
ирищэтэмэ
етщэтэмэ
ефщэтэмэ
иращэтэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыщэтэмэ
иумыщэтэмэ
иримыщэтэмэ
едмыщэтэмэ
евмыщэтэмэ
ирамыщэтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнтэмэ
епщэнтэмэ
ирищэнтэмэ
етщэнтэмэ
ефщэнтэмэ
иращэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэнтэмэ
иумыщэнтэмэ
иримыщэнтэмэ
едмыщэнтэмэ
евмыщэнтэмэ
ирамыщэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнутэмэ
епщэнутэмэ
ирищэнутэмэ
етщэнутэмэ
ефщэнутэмэ
иращэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэнутэмэ
иумыщэнутэмэ
иримыщэнутэмэ
едмыщэнутэмэ
евмыщэнутэмэ
ирамыщэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнт
епщэнт
ирищэнт
етщэнт
ефщэнт
иращэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэнтэкъым
епщэнтэкъым
ирищэнтэкъым
етщэнтэкъым
ефщэнтэкъым
иращэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнут
епщэнут
ирищэнут
етщэнут
ефщэнут
иращэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
есщэнутэкъым
епщэнутэкъым
ирищэнутэкъым
етщэнутэкъым
ефщэнутэкъым
иращэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
есщэми
епщэми
ирищэми
етщэми
ефщэми
иращэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэми
иумыщэми
иримыщэми
едмыщэми
евмыщэми
ирамыщэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
есщами
епщами
ирищами
етщами
ефщами
иращами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыщами
иумыщами
иримыщами
едмыщами
евмыщами
ирамыщами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
есщэми
епщэми
ирищэми
етщэми
ефщэми
иращэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыщэми
иумыщэми
иримыщэми
едмыщэми
евмыщэми
ирамыщэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнми
епщэнми
ирищэнми
етщэнми
ефщэнми
иращэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэнми
иумыщэнми
иримыщэнми
едмыщэнми
евмыщэнми
ирамыщэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнуми
епщэнуми
ирищэнуми
етщэнуми
ефщэнуми
иращэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэнуми
иумыщэнуми
иримыщэнуми
едмыщэнуми
евмыщэнуми
ирамыщэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
есщэтэми
епщэтэми
ирищэтэми
етщэтэми
ефщэтэми
иращэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэтэми
иумыщэтэми
иримыщэтэми
едмыщэтэми
евмыщэтэми
ирамыщэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
есщатэми
епщатэми
ирищатэми
етщатэми
ефщатэми
иращатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыщатэми
иумыщатэми
иримыщатэми
едмыщатэми
евмыщатэми
ирамыщатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
есщэтэми
епщэтэми
ирищэтэми
етщэтэми
ефщэтэми
иращэтэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
езмыщэтэми
иумыщэтэми
иримыщэтэми
едмыщэтэми
евмыщэтэми
ирамыщэтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнтэми
епщэнтэми
ирищэнтэми
етщэнтэми
ефщэнтэми
иращэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэнтэми
иумыщэнтэми
иримыщэнтэми
едмыщэнтэми
евмыщэнтэми
ирамыщэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
есщэнутэми
епщэнутэми
ирищэнутэми
етщэнутэми
ефщэнутэми
иращэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
езмыщэнутэми
иумыщэнутэми
иримыщэнутэми
едмыщэнутэми
евмыщэнутэми
ирамыщэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
есщаи
епщаи
ирищаи
етщаи
ефщаи
иращаи
щымыӀэныгъэ:
езмыщаи
иумыщаи
иримыщаи
едмыщаи
евмыщаи
ирамыщаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
есщащэрэт
епщащэрэт
ирищащэрэт
етщащэрэт
ефщащэрэт
иращащэрэт
щымыӀэныгъэ:
езмыщащэрэт
иумыщащэрэт
иримыщащэрэт
едмыщащэрэт
евмыщащэрэт
ирамыщащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
есщагъэнщ
епщагъэнщ
ирищагъэнщ
етщагъэнщ
ефщагъэнщ
иращагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
есщагъэнкъым
епщагъэнкъым
ирищагъэнкъым
етщагъэнкъым
ефщагъэнкъым
иращагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
есщагъэнт
епщагъэнт
ирищагъэнт
етщагъэнт
ефщагъэнт
иращагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
есщагъэнтэкъым
епщагъэнтэкъым
ирищагъэнтэкъым
етщагъэнтэкъым
ефщагъэнтэкъым
иращагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
есщагъэн
епщагъэн
ирищагъэн
етщагъэн
ефщагъэн
иращагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
есщагъэнкъэ
епщагъэнкъэ
ирищагъэнкъэ
етщагъэнкъэ
ефщагъэнкъэ
иращагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
есщагъэнт
епщагъэнт
ирищагъэнт
етщагъэнт
ефщагъэнт
иращагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
есщагъэнтэкъэ
епщагъэнтэкъэ
ирищагъэнтэкъэ
етщагъэнтэкъэ
ефщагъэнтэкъэ
иращагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
есщагъэнущ
епщагъэнущ
ирищагъэнущ
етщагъэнущ
ефщагъэнущ
иращагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
есщагъэнукъым
епщагъэнукъым
ирищагъэнукъым
етщагъэнукъым
ефщагъэнукъым
иращагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
есщагъэнут
епщагъэнут
ирищагъэнут
етщагъэнут
ефщагъэнут
иращагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
есщагъэнутэкъым
епщагъэнутэкъым
ирищагъэнутэкъым
етщагъэнутэкъым
ефщагъэнутэкъым
иращагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
есщагъэну
епщагъэну
ирищагъэну
етщагъэну
ефщагъэну
иращагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
есщагъэнукъэ
епщагъэнукъэ
ирищагъэнукъэ
етщагъэнукъэ
ефщагъэнукъэ
иращагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
есщагъэнут
епщагъэнут
ирищагъэнут
етщагъэнут
ефщагъэнут
иращагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
есщагъэнутэкъэ
епщагъэнутэкъэ
ирищагъэнутэкъэ
етщагъэнутэкъэ
ефщагъэнутэкъэ
иращагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
езыщэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
езымыщэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
езыща
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езымыща
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
езыщэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езымыщэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
езыщэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
езымыщэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
езыщэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
езымыщэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
есщэ
епщэ
ирищэ
етщэ
ефщэ
иращэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
езмыщэ
иумыщэ
иримыщэ
едмыщэ
евмыщэ
ирамыщэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
есща
епща
ирища
етща
ефща
ираща
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езмыща
иумыща
иримыща
едмыща
евмыща
ирамыща
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
есщэ
епщэ
ирищэ
етщэ
ефщэ
иращэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езмыщэ
иумыщэ
иримыщэ
едмыщэ
евмыщэ
ирамыщэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
есщэн
епщэн
ирищэн
етщэн
ефщэн
иращэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
езмыщэн
иумыщэн
иримыщэн
едмыщэн
евмыщэн
ирамыщэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
есщэну
епщэну
ирищэну
етщэну
ефщэну
иращэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
езмыщэну
иумыщэну
иримыщэну
едмыщэну
евмыщэну
ирамыщэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
ещэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
емыщэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
еща
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
емыща
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
ещэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
емыщэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ещэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
емыщэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
ещэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
емыщэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэресщэ
зэрепщэ
зэрырищэ
зэретщэ
зэрефщэ
зэрыращэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыщэ
зэрумыщэ
зэрыримыщэ
зэредмыщэ
зэревмыщэ
зэрырамыщэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэресща
зэрепща
зэрырища
зэретща
зэрефща
зэрыраща
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыща
зэрумыща
зэрыримыща
зэредмыща
зэревмыща
зэрырамыща
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэресщэ
зэрепщэ
зэрырищэ
зэретщэ
зэрефщэ
зэрыращэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыщэ
зэрумыщэ
зэрыримыщэ
зэредмыщэ
зэревмыщэ
зэрырамыщэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэресщэн
зэрепщэн
зэрырищэн
зэретщэн
зэрефщэн
зэрыращэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыщэн
зэрумыщэн
зэрыримыщэн
зэредмыщэн
зэревмыщэн
зэрырамыщэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэресщэну
зэрепщэну
зэрырищэну
зэретщэну
зэрефщэну
зэрыращэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрезмыщэну
зэрумыщэну
зэрыримыщэну
зэредмыщэну
зэревмыщэну
зэрырамыщэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щесщэ
щепщэ
щрищэ
щетщэ
щефщэ
щращэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыщэ
щумыщэ
щримыщэ
щедмыщэ
щевмыщэ
щрамыщэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щесща
щепща
щрища
щетща
щефща
щраща
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыща
щумыща
щримыща
щедмыща
щевмыща
щрамыща
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щесщэ
щепщэ
щрищэ
щетщэ
щефщэ
щращэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыщэ
щумыщэ
щримыщэ
щедмыщэ
щевмыщэ
щрамыщэ
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щесщэн
щепщэн
щрищэн
щетщэн
щефщэн
щращэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыщэн
щумыщэн
щримыщэн
щедмыщэн
щевмыщэн
щрамыщэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щесщэну
щепщэну
щрищэну
щетщэну
щефщэну
щращэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щезмыщэну
щумыщэну
щримыщэну
щедмыщэну
щевмыщэну
щрамыщэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здесщэ
здепщэ
здрищэ
здетщэ
здефщэ
здращэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здезмыщэ
здумыщэ
здримыщэ
здедмыщэ
здевмыщэ
здрамыщэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здесща
здепща
здрища
здетща
здефща
здраща
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здезмыща
здумыща
здримыща
здедмыща
здевмыща
здрамыща
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здесщэ
здепщэ
здрищэ
здетщэ
здефщэ
здращэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здезмыщэ
здумыщэ
здримыщэ
здедмыщэ
здевмыщэ
здрамыщэ
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здесщэн
здепщэн
здрищэн
здетщэн
здефщэн
здращэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здезмыщэн
здумыщэн
здримыщэн
здедмыщэн
здевмыщэн
здрамыщэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здесщэну
здепщэну
здрищэну
здетщэну
здефщэну
здращэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здезмыщэну
здумыщэну
здримыщэну
здедмыщэну
здевмыщэну
здрамыщэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀесщэ
щӀепщэ
щӀрищэ
щӀетщэ
щӀефщэ
щӀращэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыщэ
щӀумыщэ
щӀримыщэ
щӀедмыщэ
щӀевмыщэ
щӀрамыщэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀесща
щӀепща
щӀрища
щӀетща
щӀефща
щӀраща
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыща
щӀумыща
щӀримыща
щӀедмыща
щӀевмыща
щӀрамыща
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀесщэ
щӀепщэ
щӀрищэ
щӀетщэ
щӀефщэ
щӀращэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыщэ
щӀумыщэ
щӀримыщэ
щӀедмыщэ
щӀевмыщэ
щӀрамыщэ
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀесщэн
щӀепщэн
щӀрищэн
щӀетщэн
щӀефщэн
щӀращэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыщэн
щӀумыщэн
щӀримыщэн
щӀедмыщэн
щӀевмыщэн
щӀрамыщэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀесщэну
щӀепщэну
щӀрищэну
щӀетщэну
щӀефщэну
щӀращэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀезмыщэну
щӀумыщэну
щӀримыщэну
щӀедмыщэну
щӀевмыщэну
щӀрамыщэну
Депричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
есщэу
епщэу
ирищэу
етщэу
ефщэу
иращэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
езмыщэу
иумыщэу
иримыщэу
едмыщэу
евмыщэу
ирамыщэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
есщауэ
епщауэ
ирищауэ
етщауэ
ефщауэ
иращауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
езмыщауэ
иумыщауэ
иримыщауэ
едмыщауэ
евмыщауэ
ирамыщауэ
урэ-кӀэ депричастие - щыӀэныгъэ
есщэурэ
епщэурэ
ирищэурэ
етщэурэ
ефщэурэ
иращэурэ
урэ-кӀэ депричастие - щымыӀэныгъэ
езмыщэурэ
иумыщэурэ
иримыщэурэ
едмыщэурэ
евмыщэурэ
ирамыщэурэ
ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
подлежащэ сэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
узощэ
узощэ
ар
узощэ
изощэ
фызощэ
изощэ / язощэ
дэ
фэ
фызощэ
фызощэ
ахэр
узощэ
изощэ
фызощэ
язощэ / изощэ
подлежащэ уэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыбощэ
сыбощэ
уэ
ар
къызыбощэ
ибощэ
къыдыбощэ
ибощэ
дэ
дыбощэ
дыбощэ
фэ
ахэр
къызыбощэ
ибощэ
къыдыбощэ
ибощэ
подлежащэ абы
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыуещэ
срещэ
сыкъывещэ
сарещэ
уэ
укъызещэ
урещэ
укъыдещэ
уарещэ
ар
къызещэ
къыуещэ
ирещэ
къыдещэ
къывещэ
ярещэ
дэ
дыкъыуещэ
дрещэ
дыкъывещэ
дарещэ
фэ
фыкъызещэ
фрещэ
фыкъыдещэ
фарещэ
ахэр
къызещэ
къыуещэ
ирещэ
къыдещэ
къывещэ
ярещэ
подлежащэ дэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
удощэ
удощэ
ар
удощэ
идощэ
фыдощэ
идощэ / ядощэ
дэ
фэ
фыдощэ
фыдощэ
ахэр
удощэ
идощэ
фыдощэ
ядощэ / идощэ
подлежащэ фэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сывощэ
сывощэ
уэ
ар
къызывощэ
ивощэ
къыдывощэ
ивощэ
дэ
дывощэ
дывощэ
фэ
ахэр
къызывощэ
ивощэ
къыдывощэ
ивощэ
подлежащэ абыхэм
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыуащэ
сыращэ
сыкъыващэ
сыращэ
уэ
укъызащэ
уращэ
укъыдащэ
уращэ
ар
къызащэ
къыуащэ
иращэ
къыдащэ
къыващэ
иращэ
дэ
дыкъыуащэ
дыращэ
дыкъыващэ
дыращэ
фэ
фыкъызащэ
фыращэ
фыкъыдащэ
фыращэ
ахэр
къызащэ
къыуащэ
иращэ
къыдащэ
къыващэ
иращэ
фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
подлежащэ сэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
уесщэрэ
уайсщэрэ
ар
уэсщэрэ
есщэрэ
фэсщэрэ
ясщэрэ
дэ
фэ
фесщэрэ
файсщэрэ
ахэр
уэсщэрэ
есщэрэ
фэсщэрэ
ясщэрэ
подлежащэ уэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сепщэрэ
сайпщэрэ
уэ
ар
къызэпщэрэ
епщэрэ
къыдэпщэрэ
япщэрэ
дэ
депщэрэ
дайпщэрэ
фэ
ахэр
къызэпщэрэ
епщэрэ
къыдэпщэрэ
япщэрэ
подлежащэ абы
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыуищэрэ
срищэрэ
сыкъывищэрэ
сарищэрэ
уэ
укъызищэрэ
урищэрэ
укъыдищэрэ
уарищэрэ
ар
къызищэрэ
къыуищэрэ
ирищэрэ
къыдищэрэ
къывищэрэ
ярищэрэ
дэ
дыкъыуищэрэ
дрищэрэ
дыкъывищэрэ
дрищэрэ
фэ
фыкъызищэрэ
фрищэрэ
фыкъыдищэрэ
фарищэрэ
ахэр
къызищэрэ
къыуищэрэ
ирищэрэ
къыдищэрэ
къывищэрэ
ярищэрэ
подлежащэ дэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
уэ
уетщэрэ
уайтщэрэ
ар
уэтщэрэ
етщэрэ
фэтщэрэ
ятщэрэ
дэ
фэ
фетщэрэ
файтщэрэ
'ахэр
уэтщэрэ
етщэрэ
фэтщэрэ
ятщэрэ
подлежащэ фэ
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сефщэрэ
сайфщэрэ
уэ
ар
къызэфщэрэ
ефщэрэ
къыдэфщэрэ
яфщэрэ
дэ
дефщэрэ
дайфщэрэ
фэ
ахэр
къызэфщэрэ
ефщэрэ
къыдэфщэрэ
яфщэрэ
подлежащэ абыхэм
косвеннэ дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
прямой дополненэ
сэ
сыкъыуащэрэ
сращэрэ
сыкъыващэрэ
саращэрэ
уэ
укъызащэрэ
уращэрэ
укъыдащэрэ
уаращэрэ
ар
къызащэрэ
къыуащэрэ
иращэрэ
къыдащэрэ
къыващэрэ
яращэрэ
дэ
дыкъыуащэрэ
дращэрэ
дыкъыващэрэ
дращэрэ
фэ
фыкъызащэрэ
фращэрэ
фыкъыдащэрэ
фаращэрэ
ахэр
къызащэрэ
къыуащэрэ
иращэрэ
къыдащэрэ
къыващэрэ
яращэрэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щ]э
[щ]эр
--
[щ]эхэр
Эргативнэ:
[щ]э
[щ]эм
--
[щ]эхэм
Послеложнэ:
[щ]экӀэ
[щ]эмкӀэ
[щ]эхэкӀэ
[щ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[щ]эуэ
[щ]эрауэ
[щ]эхэу
[щ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щ]а
[щ]ар
--
[щ]ахэр
Эргативнэ:
[щ]а
[щ]ам
--
[щ]ахэм
Послеложнэ:
[щ]акӀэ
[щ]амкӀэ
[щ]ахэкӀэ
[щ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[щ]ауэ
[щ]арауэ
[щ]ахэу
[щ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щ]эн
[щ]эныр
--
[щ]энхэр
Эргативнэ:
[щ]эн
[щ]эным
--
[щ]энхэм
Послеложнэ:
[щ]энкӀэ
[щ]энымкӀэ
[щ]энхэкӀэ
[щ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[щ]эну
[щ]энырауэ
[щ]энхэу
[щ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[щ]эну
[щ]энур
--
[щ]энухэр
Эргативнэ:
[щ]эну
[щ]энум
--
[щ]энухэм
Послеложнэ:
[щ]энукӀэ
[щ]энумкӀэ
[щ]энухэкӀэ
[щ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[щ]энууэ
[щ]энурауэ
[щ]энухэу
[щ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым зыгуэр и уасэр къеӀыхыу етын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Хьэпшыпыр щэхуакӀуэхэм ещэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
ещэн: sell sth to sb
Хьэпшыпыр щэхуакӀуэхэм ещэн: sell goods to customers (buyers)
УРЫСЫБЗЭ
ещэн: продать что-л. кому-л.
Хьэпшыпыр щэхуакӀуэхэм ещэн:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.