АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "ешын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ешын
щымыӀэныгъэ:
емышын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сешын
уешын
ешын
дешын
фешын
ешын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
семышын
уемышын
емышын
демышын
фемышын
емышын(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
еш!
феш!
щымыӀэныгъэ:
уемыш!
фемыш!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
среш
уреш
иреш
дреш
фреш
иреш(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыш
уремыш
ирэмыш
дремыш
фремыш
иремыш(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сош(ыр)
уош(ыр)
йош(ыр)
дош(ыр)
фош(ыр)
йош(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сешыркъым
уешыркъым
ешыркъым
дешыркъым
фешыркъым
еш(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сешырт
уешырт
ешырт
дешырт
фешырт
еш(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сешыртэкъым
уешыртэкъым
ешыртэкъым
дешыртэкъым
фешыртэкъым
еш(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сешащ
уешащ
ешащ
дешащ
фешащ
еша(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сешакъым
уешакъым
ешакъым
дешакъым
фешакъым
еша(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сешат
уешат
ешат
дешат
фешат
еша(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сешатэкъым
уешатэкъым
ешатэкъым
дешатэкъым
фешатэкъым
еша(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сешыгъащ
уешыгъащ
ешыгъащ
дешыгъащ
фешыгъащ
ешыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сешыгъакъым
уешыгъакъым
ешыгъакъым
дешыгъакъым
фешыгъакъым
ешыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сешыгъат
уешыгъат
ешыгъат
дешыгъат
фешыгъат
ешыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сешыгъатэкъым
уешыгъатэкъым
ешыгъатэкъым
дешыгъатэкъым
фешыгъатэкъым
ешыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сешщ
уешщ
ешщ
дешщ
фешщ
еш(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сешкъым
уешкъым
ешкъым
дешкъым
фешкъым
еш(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сешт
уешт
ешт
дешт
фешт
еш(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сештэкъым
уештэкъым
ештэкъым
дештэкъым
фештэкъым
еш(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынщ
уешынщ
ешынщ
дешынщ
фешынщ
ешын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сешынкъым
уешынкъым
ешынкъым
дешынкъым
фешынкъым
ешын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешыну(хэ)щ
уешынущ
ешынущ
дешынущ
фешынущ
ешыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сешынукъым
уешынукъым
ешынукъым
дешынукъым
фешынукъым
ешыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сешрэ
уешрэ
ешрэ
дешрэ
фешрэ
еш(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сешыркъэ
уешыркъэ
ешыркъэ
дешыркъэ
фешыркъэ
еш(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сешырт
уешырт
ешырт
дешырт
фешырт
еш(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сешыртэкъэ
уешыртэкъэ
ешыртэкъэ
дешыртэкъэ
фешыртэкъэ
еш(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сеша
уеша
еша
деша
феша
еша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сешакъэ
уешакъэ
ешакъэ
дешакъэ
фешакъэ
еша(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сешат
уешат
ешат
дешат
фешат
еша(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сешатэкъэ
уешатэкъэ
ешатэкъэ
дешатэкъэ
фешатэкъэ
еша(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сешыгъа
уешыгъа
ешыгъа
дешыгъа
фешыгъа
ешыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сешыгъакъэ
уешыгъакъэ
ешыгъакъэ
дешыгъакъэ
фешыгъакъэ
ешыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сешыгъат
уешыгъат
ешыгъат
дешыгъат
фешыгъат
ешыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сешыгъатэкъэ
уешыгъатэкъэ
ешыгъатэкъэ
дешыгъатэкъэ
фешыгъатэкъэ
ешыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сеш
уеш
еш
деш
феш
еш(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сешкъэ
уешкъэ
ешкъэ
дешкъэ
фешкъэ
еш(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сешт
уешт
ешт
дешт
фешт
еш(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сештэкъэ
уештэкъэ
ештэкъэ
дештэкъэ
фештэкъэ
еш(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешын
уешын
ешын
дешын
фешын
ешын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сешынкъэ
уешынкъэ
ешынкъэ
дешынкъэ
фешынкъэ
ешын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешыну
уешыну
ешыну
дешыну
фешыну
ешыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сешынукъэ
уешынукъэ
ешынукъэ
дешынукъэ
фешынукъэ
ешыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сешмэ
уешмэ
ешмэ
дешмэ
фешмэ
еш(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семышмэ
уемышмэ
емышмэ
демышмэ
фемышмэ
емыш(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сешамэ
уешамэ
ешамэ
дешамэ
фешамэ
еша(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семышамэ
уемышамэ
емышамэ
демышамэ
фемышамэ
емыша(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сешыгъамэ
уешыгъамэ
ешыгъамэ
дешыгъамэ
фешыгъамэ
ешыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семышыгъамэ
уемышыгъамэ
емышыгъамэ
демышыгъамэ
фемышыгъамэ
емышыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынмэ
уешынмэ
ешынмэ
дешынмэ
фешынмэ
ешын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семышынмэ
уемышынмэ
емышынмэ
демышынмэ
фемышынмэ
емышын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынумэ
уешынумэ
ешынумэ
дешынумэ
фешынумэ
ешыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семышынумэ
уемышынумэ
емышынумэ
демышынумэ
фемышынумэ
емышыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сештэмэ
уештэмэ
ештэмэ
дештэмэ
фештэмэ
еш(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыштэмэ
уемыштэмэ
емыштэмэ
демыштэмэ
фемыштэмэ
емыш(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сешатэмэ
уешатэмэ
ешатэмэ
дешатэмэ
фешатэмэ
еша(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семышатэмэ
уемышатэмэ
емышатэмэ
демышатэмэ
фемышатэмэ
емыша(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сешыгъатэмэ
уешыгъатэмэ
ешыгъатэмэ
дешыгъатэмэ
фешыгъатэмэ
ешыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семышыгъатэмэ
уемышыгъатэмэ
емышыгъатэмэ
демышыгъатэмэ
фемышыгъатэмэ
емышыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынтэмэ
уешынтэмэ
ешынтэмэ
дешынтэмэ
фешынтэмэ
ешын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семышынтэмэ
уемышынтэмэ
емышынтэмэ
демышынтэмэ
фемышынтэмэ
емышын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынутэмэ
уешынутэмэ
ешынутэмэ
дешынутэмэ
фешынутэмэ
ешыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семышынутэмэ
уемышынутэмэ
емышынутэмэ
демышынутэмэ
фемышынутэмэ
емышыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынт
уешынт
ешынт
дешынт
фешынт
ешын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сешынтэкъым
уешынтэкъым
ешынтэкъым
дешынтэкъым
фешынтэкъым
ешын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынут
уешынут
ешынут
дешынут
фешынут
ешыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сешынутэкъым
уешынутэкъым
ешынутэкъым
дешынутэкъым
фешынутэкъым
ешыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сешми
уешми
ешми
дешми
фешми
еш(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семышми
уемышми
емышми
демышми
фемышми
емыш(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сешами
уешами
ешами
дешами
фешами
еша(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семышами
уемышами
емышами
демышами
фемышами
емыша(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сешыгъами
уешыгъами
ешыгъами
дешыгъами
фешыгъами
ешыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семышыгъами
уемышыгъами
емышыгъами
демышыгъами
фемышыгъами
емышыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынми
уешынми
ешынми
дешынми
фешынми
ешын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семышынми
уемышынми
емышынми
демышынми
фемышынми
емышын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынуми
уешынуми
ешынуми
дешынуми
фешынуми
ешыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семышынуми
уемышынуми
емышынуми
демышынуми
фемышынуми
емышыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сештэми
уештэми
ештэми
дештэми
фештэми
еш(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыштэми
уемыштэми
емыштэми
демыштэми
фемыштэми
емыш(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сешатэми
уешатэми
ешатэми
дешатэми
фешатэми
еша(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семышатэми
уемышатэми
емышатэми
демышатэми
фемышатэми
емыша(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сешыгъатэми
уешыгъатэми
ешыгъатэми
дешыгъатэми
фешыгъатэми
ешыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семышыгъатэми
уемышыгъатэми
емышыгъатэми
демышыгъатэми
фемышыгъа(хэ)тэми
емышыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынтэми
уешынтэми
ешынтэми
дешынтэми
фешынтэми
ешын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семышынтэми
уемышынтэми
емышынтэми
демышынтэми
фемышынтэми
емышын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сешынутэми
уешынутэми
ешынутэми
дешынутэми
фешынутэми
ешыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семышынутэми
уемышынутэми
емышынутэми
демышынутэми
фемышынутэми
емышыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сешаи
уешаи
ешаи
дешаи
фешаи
ешаи
щымыӀэныгъэ:
семышаи
уемышаи
емышаи
демышаи
фемышаи
емышаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сешащэрэт
уешащэрэт
ешащэрэт
дешащэрэт
фешащэрэт
еша(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
семышащэрэт
уемышащэрэт
емышащэрэт
демышащэрэт
фемышащэрэт
емыша(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сешагъэнщ
уешагъэнщ
ешагъэнщ
дешагъэнщ
фешагъэнщ
ешагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сешагъэнкъым
уешагъэнкъым
ешагъэнкъым
дешагъэнкъым
фешагъэнкъым
ешагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сешагъэнт
уешагъэнт
ешагъэнт
дешагъэнт
фешагъэнт
ешагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сешагъэнтэкъым
уешагъэнтэкъым
ешагъэнтэкъым
дешагъэнтэкъым
фешагъэнтэкъым
ешагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сешагъэн
уешагъэн
ешагъэн
дешагъэн
фешагъэн
ешагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сешагъэнкъэ
уешагъэнкъэ
ешагъэнкъэ
дешагъэнкъэ
фешагъэнкъэ
ешагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сешагъэнт
уешагъэнт
ешагъэнт
дешагъэнт
фешагъэнт
ешагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сешагъэнтэкъэ
уешагъэнтэкъэ
ешагъэнтэкъэ
дешагъэнтэкъэ
фешагъэнтэкъэ
ешагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сешагъэнущ
уешагъэнущ
ешагъэнущ
дешагъэнущ
фешагъэнущ
ешагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сешагъэнукъым
уешагъэнукъым
ешагъэнукъым
дешагъэнукъым
фешагъэнукъым
ешагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сешагъэнут
уешагъэнут
ешагъэнут
дешагъэнут
фешагъэнут
ешагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сешагъэнутэкъым
уешагъэнутэкъым
ешагъэнутэкъым
дешагъэнутэкъым
фешагъэнутэкъым
ешагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сешагъэну
уешагъэну
ешагъэну
дешагъэну
фешагъэну
ешагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сешагъэнукъэ
уешагъэнукъэ
ешагъэнукъэ
дешагъэнукъэ
фешагъэнукъэ
ешагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сешагъэнут
уешагъэнут
ешагъэнут
дешагъэнут
фешагъэнут
ешагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сешагъэнутэкъэ
уешагъэнутэкъэ
ешагъэнутэкъэ
дешагъэнутэкъэ
фешагъэнутэкъэ
ешагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэш
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыш
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэша
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыша
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэшыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмышыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэшын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмышын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэшыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмышыну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сеш
уеш
еш
деш
феш
еш(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыш
уемыш
емыш
демыш
фемыш
емыш(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сеша
уеша
еша
деша
феша
еша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыша
уемыша
емыша
демыша
фемыша
емыша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сешыгъа
уешыгъа
ешыгъа
дешыгъа
фешыгъа
ешыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семышыгъа
уемышыгъа
емышыгъа
демышыгъа
фемышыгъа
емышыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сешын
уешын
ешын
дешын
фешын
ешын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семышын
уемышын
емышын
демышын
фемышын
емышын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сешыну
уешыну
ешыну
дешыну
фешыну
ешыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семышыну
уемышыну
емышыну
демышыну
фемышыну
емышыну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэреш
узэреш
зэреш
дызэреш
фызэреш
зэреш(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыш
узэремыш
зэремыш
дызэремыш
фызэремыш
зэремыш(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэреша
узэреша
зэреша
дызэреша
фызэреша
зэреша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыша
узэремыша
зэремыша
дызэремыша
фызэремыша
зэремыша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрешыгъа
узэрешыгъа
зэрешыгъа
дызэрешыгъа
фызэрешыгъа
зэрешыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремышыгъа
узэремышыгъа
зэремышыгъа
дызэремышыгъа
фызэремышыгъа
зэремышыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрешын
узэрешын
зэрешын
дызэрешын
фызэрешын
зэрешын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремышын
узэремышын
зэремышын
дызэремышын
фызэремышын
зэремышын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрешыну
узэрешыну
зэрешыну
дызэрешыну
фызэрешыну
зэрешыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремышыну
узэремышыну
зэремышыну
дызэремышыну
фызэремышыну
зэремышыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщеш
ущеш
щеш
дыщеш
фыщеш
щеш(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыш
ущемыш
щемыш
дыщемыш
фыщемыш
щемыш(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщеша
ущеша
щеша
дыщеша
фыщеша
щеша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыша
ущемыша
щемыша
дыщемыша
фыщемыша
щемыша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщешыгъа
ущешыгъа
щешыгъа
дыщешыгъа
фыщешыгъа
щешыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемышыгъа
ущемышыгъа
щемышыгъа
дыщемышыгъа
фыщемышыгъа
щемышыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщешын
ущешын
щешын
дыщешын
фыщешын
щешын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемышын
ущемышын
щемышын
дыщемышын
фыщемышын
щемышын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщешыну
ущешыну
щешыну
дыщешыну
фыщешыну
щешыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемышыну
ущемышыну
щемышыну
дыщемышыну
фыщемышыну
щемышыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздеш
уздеш
здеш
дыздеш
фыздеш
здеш(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыш
уздемыш
здемыш
дыздемыш
фыздемыш
здемыш(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздеша
уздеша
здеша
дыздеша
фыздеша
здеша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыша
уздемыша
здемыша
дыздемыша
фыздемыша
здемыша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздешыгъа
уздешыгъа
здешыгъа
дыздешыгъа
фыздешыгъа
здешыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемышыгъа
уздемышыгъа
здемышыгъа
дыздемышыгъа
фыздемышыгъа
здемышыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздешын
уздешын
здешын
дыздешын
фыздешын
здешын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемышын
уздемышын
здемышын
дыздемышын
фыздемышын
здемышын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздешыну
уздешыну
здешыну
дыздешыну
фыздешыну
здешыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемышыну
уздемышыну
здемышыну
дыздемышыну
фыздемышыну
здемышыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀеш
ущӀеш
щӀеш
дыщӀеш
фыщӀеш
щӀеш(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыш
ущӀемыш
щӀемыш
дыщӀемыш
фыщӀемыш
щӀемыш(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀеша
ущӀеша
щӀеша
дыщӀеша
фыщӀеша
щӀеша(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыша
ущӀемыша
щӀемыша
дыщӀемыша
фыщӀемыша
щӀемыша(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀешыгъа
ущӀешыгъа
щӀешыгъа
дыщӀешыгъа
фыщӀешыгъа
щӀешыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемышыгъа
ущӀемышыгъа
щӀемышыгъа
дыщӀемышыгъа
фыщӀемышыгъа
щӀемышыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀешын
ущӀешын
щӀешын
дыщӀешын
фыщӀешын
щӀешын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемышын
ущӀемышын
щӀемышын
дыщӀемышын
фыщӀемышын
щӀемышын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀешыну
ущӀешыну
щӀешыну
дыщӀешыну
фыщӀешыну
щӀешыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемышыну
ущӀемышыну
щӀемышыну
дыщӀемышыну
фыщӀемышыну
щӀемышыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сешу
уешу
ешу
дешу
фешу
еш(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семышу
уемышу
емышу
демышу
фемышу
емыш(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сешауэ
уешауэ
ешауэ
дешауэ
фешауэ
ешауэ / ешахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семышауэ
уемышауэ
емышауэ
демышауэ
фемышауэ
емышауэ / емышахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сешурэ
уешурэ
ешурэ
дешурэ
фешурэ
еш(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
семышурэ
уемышурэ
емышурэ
демышурэ
фемышурэ
емыш(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ --
сынош
сош
--
сывош
сош(хэ)
уэ укъызош
--
уош
укъыдош
--
уош(хэ)
ар къызош
къош
йош
къыдош
къывош
йош(хэ)
дэ --
дынош
дош
--
дывош
дош(хэ)
фэ фыкъызош
--
фош
фыкъыдош
--
фош(хэ)
ахэр къызош
къош
йош
къыдош
къывош
йош(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ --
сыношрэ
сешрэ
--
сывэшрэ
сеш(хэ)рэ
уэ укъызэшрэ
--
уешрэ
укъыдэшрэ
--
уеш(хэ)рэ
ар къызэшрэ
къошрэ
ешрэ
къыдэшрэ
къывэшрэ
еш(хэ)рэ
дэ --
дыношрэ
дешрэ
--
дывэшрэ
деш(хэ)рэ
фэ фыкъызэшрэ
--
фешрэ
фыкъыдэшрэ
--
феш(хэ)рэ]
ахэр къызэшрэ
къошрэ
ешрэ
къыдэшрэ
къывэшрэ
еш(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ш]
[ш]р
--
[ш]хэр
Эргативнэ: [ш]
[ш]м
--
[ш]хэм
Послеложнэ: [ш]кӀэ
[ш]мкӀэ
[ш]хэкӀэ
[ш]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ш]у
[ш]рауэ
[ш]хэу
[ш]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ш]а
[ш]ар
--
[ш]ахэр
Эргативнэ: [ш]а
[ш]ам
--
[ш]ахэм
Послеложнэ: [ш]акӀэ
[ш]амкӀэ
[ш]ахэкӀэ
[ш]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ш]ауэ
[ш]арауэ
[ш]ахэу
[ш]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ш]ын
[ш]ыныр
--
[ш]ынхэр
Эргативнэ: [ш]ын
[ш]ыным
--
[ш]ынхэм
Послеложнэ: [ш]ынкӀэ
[ш]ынымкӀэ
[ш]ынхэкӀэ
[ш]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[ш]ыну
[ш]ынырауэ
[ш]ынхэу
[ш]ынхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ш]ыну
[ш]ынур
--
[ш]ынухэр
Эргативнэ: [ш]ыну
[ш]ынум
--
[ш]ынухэм
Послеложнэ: [ш]ынукӀэ
[ш]ынумкӀэ
[ш]ынухэкӀэ
[ш]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ш]ынууэ
[ш]ынурауэ
[ш]ынухэу
[ш]ынухэрауэ
Пщын, гугъуехьым къыхэкӀыу Ӏэпкълъэпкъыр щӀэлӀэн. Махуэ псом лажьэурэ еша пэтми, Зырамыкур зэрылъэкӀкӀэ егугъурт дахэу тхэным. Теунэ Хьэчим ешын: tire, get tired, become weary, fatigued Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 
