АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "ецырхъын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
ецырхъын
щымыӀэныгъэ:
емыцырхъын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сецырхъын
уецырхъын
ецырхъын
децырхъын
фецырхъын
ецырхъын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
семыцырхъын
уемыцырхъын
емыцырхъын
демыцырхъын
фемыцырхъын
емыцырхъын(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
ецырхъ!
фецырхъ!
щымыӀэныгъэ:
уемыцырхъ!
фемыцырхъ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срецырхъ
урецырхъ
ирецырхъ
дрецырхъ
фрецырхъ
ирецырхъ(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыцырхъ
уремыцырхъ
ирэмыцырхъ
дремыцырхъ
фремыцырхъ
иремыцырхъ(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
соцырхъ(ыр)
уоцырхъ(ыр)
йоцырхъ(ыр)
доцырхъ(ыр)
фоцырхъ(ыр)
йоцырхъ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъыркъым
уецырхъыркъым
ецырхъыркъым
децырхъыркъым
фецырхъыркъым
ецырхъ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъырт
уецырхъырт
ецырхъырт
децырхъырт
фецырхъырт
ецырхъ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сецырхъыртэкъым
уецырхъыртэкъым
ецырхъыртэкъым
децырхъыртэкъым
фецырхъыртэкъым
ецырхъ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъащ
уецырхъащ
ецырхъащ
децырхъащ
фецырхъащ
ецырхъа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сецырхъакъым
уецырхъакъым
ецырхъакъым
децырхъакъым
фецырхъакъым
ецырхъа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъат
уецырхъат
ецырхъат
децырхъат
фецырхъат
ецырхъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сецырхъатэкъым
уецырхъатэкъым
ецырхъатэкъым
децырхъатэкъым
фецырхъатэкъым
ецырхъа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъыгъащ
уецырхъыгъащ
ецырхъыгъащ
децырхъыгъащ
фецырхъыгъащ
ецырхъыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъыгъакъым
уецырхъыгъакъым
ецырхъыгъакъым
децырхъыгъакъым
фецырхъыгъакъым
ецырхъыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъыгъат
уецырхъыгъат
ецырхъыгъат
децырхъыгъат
фецырхъыгъат
ецырхъыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъыгъатэкъым
уецырхъыгъатэкъым
ецырхъыгъатэкъым
децырхъыгъатэкъым
фецырхъыгъатэкъым
ецырхъыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сецырхъщ
уецырхъщ
ецырхъщ
децырхъщ
фецырхъщ
ецырхъ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сецырхъкъым
уецырхъкъым
ецырхъкъым
децырхъкъым
фецырхъкъым
ецырхъ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сецырхът
уецырхът
ецырхът
децырхът
фецырхът
ецырхъ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сецырхътэкъым
уецырхътэкъым
ецырхътэкъым
децырхътэкъым
фецырхътэкъым
ецырхъ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынщ
уецырхъынщ
ецырхъынщ
децырхъынщ
фецырхъынщ
ецырхъын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъынкъым
уецырхъынкъым
ецырхъынкъым
децырхъынкъым
фецырхъынкъым
ецырхъын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъыну(хэ)щ
уецырхъынущ
ецырхъынущ
децырхъынущ
фецырхъынущ
ецырхъыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъынукъым
уецырхъынукъым
ецырхъынукъым
децырхъынукъым
фецырхъынукъым
ецырхъыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхърэ
уецырхърэ
ецырхърэ
децырхърэ
фецырхърэ
ецырхъ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъыркъэ
уецырхъыркъэ
ецырхъыркъэ
децырхъыркъэ
фецырхъыркъэ
ецырхъ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъырт
уецырхъырт
ецырхъырт
децырхъырт
фецырхъырт
ецырхъ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сецырхъыртэкъэ
уецырхъыртэкъэ
ецырхъыртэкъэ
децырхъыртэкъэ
фецырхъыртэкъэ
ецырхъ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъа
уецырхъа
ецырхъа
децырхъа
фецырхъа
ецырхъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сецырхъакъэ
уецырхъакъэ
ецырхъакъэ
децырхъакъэ
фецырхъакъэ
ецырхъа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъат
уецырхъат
ецырхъат
децырхъат
фецырхъат
ецырхъа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сецырхъатэкъэ
уецырхъатэкъэ
ецырхъатэкъэ
децырхъатэкъэ
фецырхъатэкъэ
ецырхъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъыгъа
уецырхъыгъа
ецырхъыгъа
децырхъыгъа
фецырхъыгъа
ецырхъыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъыгъакъэ
уецырхъыгъакъэ
ецырхъыгъакъэ
децырхъыгъакъэ
фецырхъыгъакъэ
ецырхъыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъыгъат
уецырхъыгъат
ецырхъыгъат
децырхъыгъат
фецырхъыгъат
ецырхъыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сецырхъыгъатэкъэ
уецырхъыгъатэкъэ
ецырхъыгъатэкъэ
децырхъыгъатэкъэ
фецырхъыгъатэкъэ
ецырхъыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сецырхъ
уецырхъ
ецырхъ
децырхъ
фецырхъ
ецырхъ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сецырхъкъэ
уецырхъкъэ
ецырхъкъэ
децырхъкъэ
фецырхъкъэ
ецырхъ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сецырхът
уецырхът
ецырхът
децырхът
фецырхът
ецырхъ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сецырхътэкъэ
уецырхътэкъэ
ецырхътэкъэ
децырхътэкъэ
фецырхътэкъэ
ецырхъ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъын
уецырхъын
ецырхъын
децырхъын
фецырхъын
ецырхъын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъынкъэ
уецырхъынкъэ
ецырхъынкъэ
децырхъынкъэ
фецырхъынкъэ
ецырхъын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъыну
уецырхъыну
ецырхъыну
децырхъыну
фецырхъыну
ецырхъыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъынукъэ
уецырхъынукъэ
ецырхъынукъэ
децырхъынукъэ
фецырхъынукъэ
ецырхъыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъмэ
уецырхъмэ
ецырхъмэ
децырхъмэ
фецырхъмэ
ецырхъ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъмэ
уемыцырхъмэ
емыцырхъмэ
демыцырхъмэ
фемыцырхъмэ
емыцырхъ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъамэ
уецырхъамэ
ецырхъамэ
децырхъамэ
фецырхъамэ
ецырхъа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъамэ
уемыцырхъамэ
емыцырхъамэ
демыцырхъамэ
фемыцырхъамэ
емыцырхъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сецырхъыгъамэ
уецырхъыгъамэ
ецырхъыгъамэ
децырхъыгъамэ
фецырхъыгъамэ
ецырхъыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъыгъамэ
уемыцырхъыгъамэ
емыцырхъыгъамэ
демыцырхъыгъамэ
фемыцырхъыгъамэ
емыцырхъыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынмэ
уецырхъынмэ
ецырхъынмэ
децырхъынмэ
фецырхъынмэ
ецырхъын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъынмэ
уемыцырхъынмэ
емыцырхъынмэ
демыцырхъынмэ
фемыцырхъынмэ
емыцырхъын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынумэ
уецырхъынумэ
ецырхъынумэ
децырхъынумэ
фецырхъынумэ
ецырхъыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъынумэ
уемыцырхъынумэ
емыцырхъынумэ
демыцырхъынумэ
фемыцырхъынумэ
емыцырхъыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхътэмэ
уецырхътэмэ
ецырхътэмэ
децырхътэмэ
фецырхътэмэ
ецырхъ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхътэмэ
уемыцырхътэмэ
емыцырхътэмэ
демыцырхътэмэ
фемыцырхътэмэ
емыцырхъ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъатэмэ
уецырхъатэмэ
ецырхъатэмэ
децырхъатэмэ
фецырхъатэмэ
ецырхъа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъатэмэ
уемыцырхъатэмэ
емыцырхъатэмэ
демыцырхъатэмэ
фемыцырхъатэмэ
емыцырхъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сецырхъыгъатэмэ
уецырхъыгъатэмэ
ецырхъыгъатэмэ
децырхъыгъатэмэ
фецырхъыгъатэмэ
ецырхъыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъыгъатэмэ
уемыцырхъыгъатэмэ
емыцырхъыгъатэмэ
демыцырхъыгъатэмэ
фемыцырхъыгъатэмэ
емыцырхъыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынтэмэ
уецырхъынтэмэ
ецырхъынтэмэ
децырхъынтэмэ
фецырхъынтэмэ
ецырхъын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъынтэмэ
уемыцырхъынтэмэ
емыцырхъынтэмэ
демыцырхъынтэмэ
фемыцырхъынтэмэ
емыцырхъын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынутэмэ
уецырхъынутэмэ
ецырхъынутэмэ
децырхъынутэмэ
фецырхъынутэмэ
ецырхъыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъынутэмэ
уемыцырхъынутэмэ
емыцырхъынутэмэ
демыцырхъынутэмэ
фемыцырхъынутэмэ
емыцырхъыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынт
уецырхъынт
ецырхъынт
децырхъынт
фецырхъынт
ецырхъын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъынтэкъым
уецырхъынтэкъым
ецырхъынтэкъым
децырхъынтэкъым
фецырхъынтэкъым
ецырхъын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынут
уецырхъынут
ецырхъынут
децырхъынут
фецырхъынут
ецырхъыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сецырхъынутэкъым
уецырхъынутэкъым
ецырхъынутэкъым
децырхъынутэкъым
фецырхъынутэкъым
ецырхъыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъми
уецырхъми
ецырхъми
децырхъми
фецырхъми
ецырхъ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъми
уемыцырхъми
емыцырхъми
демыцырхъми
фемыцырхъми
емыцырхъ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъами
уецырхъами
ецырхъами
децырхъами
фецырхъами
ецырхъа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъами
уемыцырхъами
емыцырхъами
демыцырхъами
фемыцырхъами
емыцырхъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сецырхъыгъами
уецырхъыгъами
ецырхъыгъами
децырхъыгъами
фецырхъыгъами
ецырхъыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъыгъами
уемыцырхъыгъами
емыцырхъыгъами
демыцырхъыгъами
фемыцырхъыгъами
емыцырхъыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынми
уецырхъынми
ецырхъынми
децырхъынми
фецырхъынми
ецырхъын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъынми
уемыцырхъынми
емыцырхъынми
демыцырхъынми
фемыцырхъынми
емыцырхъын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынуми
уецырхъынуми
ецырхъынуми
децырхъынуми
фецырхъынуми
ецырхъыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъынуми
уемыцырхъынуми
емыцырхъынуми
демыцырхъынуми
фемыцырхъынуми
емыцырхъыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхътэми
уецырхътэми
ецырхътэми
децырхътэми
фецырхътэми
ецырхъ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхътэми
уемыцырхътэми
емыцырхътэми
демыцырхътэми
фемыцырхътэми
емыцырхъ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сецырхъатэми
уецырхъатэми
ецырхъатэми
децырхъатэми
фецырхъатэми
ецырхъа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъатэми
уемыцырхъатэми
емыцырхъатэми
демыцырхъатэми
фемыцырхъатэми
емыцырхъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сецырхъыгъатэми
уецырхъыгъатэми
ецырхъыгъатэми
децырхъыгъатэми
фецырхъыгъатэми
ецырхъыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъыгъатэми
уемыцырхъыгъатэми
емыцырхъыгъатэми
демыцырхъыгъатэми
фемыцырхъыгъа(хэ)тэми
емыцырхъыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынтэми
уецырхъынтэми
ецырхъынтэми
децырхъынтэми
фецырхъынтэми
ецырхъын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъынтэми
уемыцырхъынтэми
емыцырхъынтэми
демыцырхъынтэми
фемыцырхъынтэми
емыцырхъын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сецырхъынутэми
уецырхъынутэми
ецырхъынутэми
децырхъынутэми
фецырхъынутэми
ецырхъыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыцырхъынутэми
уемыцырхъынутэми
емыцырхъынутэми
демыцырхъынутэми
фемыцырхъынутэми
емыцырхъыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сецырхъаи
уецырхъаи
ецырхъаи
децырхъаи
фецырхъаи
ецырхъаи
щымыӀэныгъэ:
семыцырхъаи
уемыцырхъаи
емыцырхъаи
демыцырхъаи
фемыцырхъаи
емыцырхъаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сецырхъащэрэт
уецырхъащэрэт
ецырхъащэрэт
децырхъащэрэт
фецырхъащэрэт
ецырхъа(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
семыцырхъащэрэт
уемыцырхъащэрэт
емыцырхъащэрэт
демыцырхъащэрэт
фемыцырхъащэрэт
емыцырхъа(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнщ
уецырхъагъэнщ
ецырхъагъэнщ
децырхъагъэнщ
фецырхъагъэнщ
ецырхъагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнкъым
уецырхъагъэнкъым
ецырхъагъэнкъым
децырхъагъэнкъым
фецырхъагъэнкъым
ецырхъагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнт
уецырхъагъэнт
ецырхъагъэнт
децырхъагъэнт
фецырхъагъэнт
ецырхъагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнтэкъым
уецырхъагъэнтэкъым
ецырхъагъэнтэкъым
децырхъагъэнтэкъым
фецырхъагъэнтэкъым
ецырхъагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сецырхъагъэн
уецырхъагъэн
ецырхъагъэн
децырхъагъэн
фецырхъагъэн
ецырхъагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнкъэ
уецырхъагъэнкъэ
ецырхъагъэнкъэ
децырхъагъэнкъэ
фецырхъагъэнкъэ
ецырхъагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнт
уецырхъагъэнт
ецырхъагъэнт
децырхъагъэнт
фецырхъагъэнт
ецырхъагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнтэкъэ
уецырхъагъэнтэкъэ
ецырхъагъэнтэкъэ
децырхъагъэнтэкъэ
фецырхъагъэнтэкъэ
ецырхъагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнущ
уецырхъагъэнущ
ецырхъагъэнущ
децырхъагъэнущ
фецырхъагъэнущ
ецырхъагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнукъым
уецырхъагъэнукъым
ецырхъагъэнукъым
децырхъагъэнукъым
фецырхъагъэнукъым
ецырхъагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнут
уецырхъагъэнут
ецырхъагъэнут
децырхъагъэнут
фецырхъагъэнут
ецырхъагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнутэкъым
уецырхъагъэнутэкъым
ецырхъагъэнутэкъым
децырхъагъэнутэкъым
фецырхъагъэнутэкъым
ецырхъагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сецырхъагъэну
уецырхъагъэну
ецырхъагъэну
децырхъагъэну
фецырхъагъэну
ецырхъагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнукъэ
уецырхъагъэнукъэ
ецырхъагъэнукъэ
децырхъагъэнукъэ
фецырхъагъэнукъэ
ецырхъагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнут
уецырхъагъэнут
ецырхъагъэнут
децырхъагъэнут
фецырхъагъэнут
ецырхъагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сецырхъагъэнутэкъэ
уецырхъагъэнутэкъэ
ецырхъагъэнутэкъэ
децырхъагъэнутэкъэ
фецырхъагъэнутэкъэ
ецырхъагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэцырхъ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыцырхъ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэцырхъа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыцырхъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэцырхъыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыцырхъыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэцырхъын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыцырхъын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэцырхъыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыцырхъыну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сецырхъ
уецырхъ
ецырхъ
децырхъ
фецырхъ
ецырхъ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыцырхъ
уемыцырхъ
емыцырхъ
демыцырхъ
фемыцырхъ
емыцырхъ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сецырхъа
уецырхъа
ецырхъа
децырхъа
фецырхъа
ецырхъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыцырхъа
уемыцырхъа
емыцырхъа
демыцырхъа
фемыцырхъа
емыцырхъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сецырхъыгъа
уецырхъыгъа
ецырхъыгъа
децырхъыгъа
фецырхъыгъа
ецырхъыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыцырхъыгъа
уемыцырхъыгъа
емыцырхъыгъа
демыцырхъыгъа
фемыцырхъыгъа
емыцырхъыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сецырхъын
уецырхъын
ецырхъын
децырхъын
фецырхъын
ецырхъын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыцырхъын
уемыцырхъын
емыцырхъын
демыцырхъын
фемыцырхъын
емыцырхъын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сецырхъыну
уецырхъыну
ецырхъыну
децырхъыну
фецырхъыну
ецырхъыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыцырхъыну
уемыцырхъыну
емыцырхъыну
демыцырхъыну
фемыцырхъыну
емыцырхъыну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрецырхъ
узэрецырхъ
зэрецырхъ
дызэрецырхъ
фызэрецырхъ
зэрецырхъ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыцырхъ
узэремыцырхъ
зэремыцырхъ
дызэремыцырхъ
фызэремыцырхъ
зэремыцырхъ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрецырхъа
узэрецырхъа
зэрецырхъа
дызэрецырхъа
фызэрецырхъа
зэрецырхъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыцырхъа
узэремыцырхъа
зэремыцырхъа
дызэремыцырхъа
фызэремыцырхъа
зэремыцырхъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрецырхъыгъа
узэрецырхъыгъа
зэрецырхъыгъа
дызэрецырхъыгъа
фызэрецырхъыгъа
зэрецырхъыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыцырхъыгъа
узэремыцырхъыгъа
зэремыцырхъыгъа
дызэремыцырхъыгъа
фызэремыцырхъыгъа
зэремыцырхъыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрецырхъын
узэрецырхъын
зэрецырхъын
дызэрецырхъын
фызэрецырхъын
зэрецырхъын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыцырхъын
узэремыцырхъын
зэремыцырхъын
дызэремыцырхъын
фызэремыцырхъын
зэремыцырхъын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрецырхъыну
узэрецырхъыну
зэрецырхъыну
дызэрецырхъыну
фызэрецырхъыну
зэрецырхъыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыцырхъыну
узэремыцырхъыну
зэремыцырхъыну
дызэремыцырхъыну
фызэремыцырхъыну
зэремыцырхъыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщецырхъ
ущецырхъ
щецырхъ
дыщецырхъ
фыщецырхъ
щецырхъ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыцырхъ
ущемыцырхъ
щемыцырхъ
дыщемыцырхъ
фыщемыцырхъ
щемыцырхъ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщецырхъа
ущецырхъа
щецырхъа
дыщецырхъа
фыщецырхъа
щецырхъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыцырхъа
ущемыцырхъа
щемыцырхъа
дыщемыцырхъа
фыщемыцырхъа
щемыцырхъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщецырхъыгъа
ущецырхъыгъа
щецырхъыгъа
дыщецырхъыгъа
фыщецырхъыгъа
щецырхъыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыцырхъыгъа
ущемыцырхъыгъа
щемыцырхъыгъа
дыщемыцырхъыгъа
фыщемыцырхъыгъа
щемыцырхъыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщецырхъын
ущецырхъын
щецырхъын
дыщецырхъын
фыщецырхъын
щецырхъын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыцырхъын
ущемыцырхъын
щемыцырхъын
дыщемыцырхъын
фыщемыцырхъын
щемыцырхъын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщецырхъыну
ущецырхъыну
щецырхъыну
дыщецырхъыну
фыщецырхъыну
щецырхъыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыцырхъыну
ущемыцырхъыну
щемыцырхъыну
дыщемыцырхъыну
фыщемыцырхъыну
щемыцырхъыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздецырхъ
уздецырхъ
здецырхъ
дыздецырхъ
фыздецырхъ
здецырхъ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыцырхъ
уздемыцырхъ
здемыцырхъ
дыздемыцырхъ
фыздемыцырхъ
здемыцырхъ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздецырхъа
уздецырхъа
здецырхъа
дыздецырхъа
фыздецырхъа
здецырхъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыцырхъа
уздемыцырхъа
здемыцырхъа
дыздемыцырхъа
фыздемыцырхъа
здемыцырхъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздецырхъыгъа
уздецырхъыгъа
здецырхъыгъа
дыздецырхъыгъа
фыздецырхъыгъа
здецырхъыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыцырхъыгъа
уздемыцырхъыгъа
здемыцырхъыгъа
дыздемыцырхъыгъа
фыздемыцырхъыгъа
здемыцырхъыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздецырхъын
уздецырхъын
здецырхъын
дыздецырхъын
фыздецырхъын
здецырхъын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыцырхъын
уздемыцырхъын
здемыцырхъын
дыздемыцырхъын
фыздемыцырхъын
здемыцырхъын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздецырхъыну
уздецырхъыну
здецырхъыну
дыздецырхъыну
фыздецырхъыну
здецырхъыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыцырхъыну
уздемыцырхъыну
здемыцырхъыну
дыздемыцырхъыну
фыздемыцырхъыну
здемыцырхъыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀецырхъ
ущӀецырхъ
щӀецырхъ
дыщӀецырхъ
фыщӀецырхъ
щӀецырхъ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыцырхъ
ущӀемыцырхъ
щӀемыцырхъ
дыщӀемыцырхъ
фыщӀемыцырхъ
щӀемыцырхъ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀецырхъа
ущӀецырхъа
щӀецырхъа
дыщӀецырхъа
фыщӀецырхъа
щӀецырхъа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыцырхъа
ущӀемыцырхъа
щӀемыцырхъа
дыщӀемыцырхъа
фыщӀемыцырхъа
щӀемыцырхъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀецырхъыгъа
ущӀецырхъыгъа
щӀецырхъыгъа
дыщӀецырхъыгъа
фыщӀецырхъыгъа
щӀецырхъыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыцырхъыгъа
ущӀемыцырхъыгъа
щӀемыцырхъыгъа
дыщӀемыцырхъыгъа
фыщӀемыцырхъыгъа
щӀемыцырхъыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀецырхъын
ущӀецырхъын
щӀецырхъын
дыщӀецырхъын
фыщӀецырхъын
щӀецырхъын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыцырхъын
ущӀемыцырхъын
щӀемыцырхъын
дыщӀемыцырхъын
фыщӀемыцырхъын
щӀемыцырхъын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀецырхъыну
ущӀецырхъыну
щӀецырхъыну
дыщӀецырхъыну
фыщӀецырхъыну
щӀецырхъыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыцырхъыну
ущӀемыцырхъыну
щӀемыцырхъыну
дыщӀемыцырхъыну
фыщӀемыцырхъыну
щӀемыцырхъыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сецырхъыу
уецырхъыу
ецырхъыу
децырхъыу
фецырхъыу
ецырхъ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыцырхъыу
уемыцырхъыу
емыцырхъыу
демыцырхъыу
фемыцырхъыу
емыцырхъ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сецырхъауэ
уецырхъауэ
ецырхъауэ
децырхъауэ
фецырхъауэ
ецырхъауэ / ецырхъахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыцырхъауэ
уемыцырхъауэ
емыцырхъауэ
демыцырхъауэ
фемыцырхъауэ
емыцырхъауэ / емыцырхъахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сецырхъыурэ
уецырхъыурэ
ецырхъыурэ
децырхъыурэ
фецырхъыурэ
ецырхъ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
семыцырхъыурэ
уемыцырхъыурэ
емыцырхъыурэ
демыцырхъыурэ
фемыцырхъыурэ
емыцырхъ(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ --
сыноцырхъ
соцырхъ
--
сывоцырхъ
соцырхъ(хэ)
уэ укъызоцырхъ
--
уоцырхъ
укъыдоцырхъ
--
уоцырхъ(хэ)
ар къызоцырхъ
къоцырхъ
йоцырхъ
къыдоцырхъ
къывоцырхъ
йоцырхъ(хэ)
дэ --
дыноцырхъ
доцырхъ
--
дывоцырхъ
доцырхъ(хэ)
фэ фыкъызоцырхъ
--
фоцырхъ
фыкъыдоцырхъ
--
фоцырхъ(хэ)
ахэр къызоцырхъ
къоцырхъ
йоцырхъ
къыдоцырхъ
къывоцырхъ
йоцырхъ(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ --
сыноцырхърэ
сецырхърэ
--
сывэцырхърэ
сецырхъ(хэ)рэ
уэ укъызэцырхърэ
--
уецырхърэ
укъыдэцырхърэ
--
уецырхъ(хэ)рэ
ар къызэцырхърэ
къоцырхърэ
ецырхърэ
къыдэцырхърэ
къывэцырхърэ
ецырхъ(хэ)рэ
дэ --
дыноцырхърэ
децырхърэ
--
дывэцырхърэ
децырхъ(хэ)рэ
фэ фыкъызэцырхърэ
--
фецырхърэ
фыкъыдэцырхърэ
--
фецырхъ(хэ)рэ]
ахэр къызэцырхърэ
къоцырхърэ
ецырхърэ
къыдэцырхърэ
къывэцырхърэ
ецырхъ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [цырхъ]
[цырхъ]р
--
[цырхъ]хэр
Эргативнэ: [цырхъ]
[цырхъ]м
--
[цырхъ]хэм
Послеложнэ: [цырхъ]кӀэ
[цырхъ]мкӀэ
[цырхъ]хэкӀэ
[цырхъ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [цырхъ]ыу
[цырхъ]рауэ
[цырхъ]хэу
[цырхъ]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [цырхъ]а
[цырхъ]ар
--
[цырхъ]ахэр
Эргативнэ: [цырхъ]а
[цырхъ]ам
--
[цырхъ]ахэм
Послеложнэ: [цырхъ]акӀэ
[цырхъ]амкӀэ
[цырхъ]ахэкӀэ
[цырхъ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [цырхъ]ауэ
[цырхъ]арауэ
[цырхъ]ахэу
[цырхъ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [цырхъ]ын
[цырхъ]ыныр
--
[цырхъ]ынхэр
Эргативнэ: [цырхъ]ын
[цырхъ]ыным
--
[цырхъ]ынхэм
Послеложнэ: [цырхъ]ынкӀэ
[цырхъ]ынымкӀэ
[цырхъ]ынхэкӀэ
[цырхъ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[цырхъ]ыну
[цырхъ]ынырауэ
[цырхъ]ынхэу
[цырхъ]ынхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [цырхъ]ыну
[цырхъ]ынур
--
[цырхъ]ынухэр
Эргативнэ: [цырхъ]ыну
[цырхъ]ынум
--
[цырхъ]ынухэм
Послеложнэ: [цырхъ]ынукӀэ
[цырхъ]ынумкӀэ
[цырхъ]ынухэкӀэ
[цырхъ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [цырхъ]ынууэ
[цырхъ]ынурауэ
[цырхъ]ынухэу
[цырхъ]ынухэрауэ
ТӀэкӀунитӀэ еӀусэн. Мо лӀышхуэ абрагъуэр мо дэп цӀыкӀу ецырхъам къигъэхыщӀащ. ЩакӀуэ Талъостэн ецырхъын: touch sb or sth, come into contact with sb or sth, brush against sb or sth slightly. ецырхъын: притронуться, прикоснуться к кому-чему-л., задеть слегка кого-что-л. Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 
