Wt/kbd/есэн

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > есэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [je:'sɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • е- + [с] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "есэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: есэн
щымыӀэныгъэ: емысэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сесэн уесэн есэн десэн фесэн есэн(хэ)
щымыӀэныгъэ: семысэн уемысэн емысэн демысэн фемысэн емысэн(хэ)
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: есэ! фесэ!
щымыӀэныгъэ: уемысэ! фемысэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сресэ уресэ иресэ дресэ фресэ иресэ(хэ)
щымыӀэныгъэ: сремысэ уремысэ ирэмысэ дремысэ фремысэ иремысэ(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сосэ(р) уосэ(р) йосэ(р) досэ(р) фосэ(р) йосэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сесэркъым уесэркъым есэркъым десэркъым фесэркъым есэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сесэрт уесэрт есэрт десэрт фесэрт есэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сесэртэкъым уесэртэкъым есэртэкъым десэртэкъым фесэртэкъым есэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сесащ уесащ есащ десащ фесащ еса(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сесакъым уесакъым есакъым десакъым фесакъым еса(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сесат уесат есат десат фесат еса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сесатэкъым уесатэкъым есатэкъым десатэкъым фесатэкъым еса(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сесэгъащ уесэгъащ есэгъащ десэгъащ фесэгъащ есэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сесэгъакъым уесэгъакъым есэгъакъым десэгъакъым фесэгъакъым есэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сесэгъат уесэгъат есэгъат десэгъат фесэгъат есэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сесэгъатэкъым уесэгъатэкъым есэгъатэкъым десэгъатэкъым фесэгъатэкъым есэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сесэщ уесэщ есэщ десэщ фесэщ есэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сесэкъым уесэкъым есэкъым десэкъым фесэкъым есэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сесэт уесэт есэт десэт фесэт есэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сесэтэкъым уесэтэкъым есэтэкъым десэтэкъым фесэтэкъым есэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнщ уесэнщ есэнщ десэнщ фесэнщ есэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сесэнкъым уесэнкъым есэнкъым десэнкъым фесэнкъым есэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнущ уесэнущ есэнущ десэнущ фесэнущ есэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сесэнукъым уесэнукъым есэнукъым десэнукъым фесэнукъым есэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сесэрэ уесэрэ есэрэ десэрэ фесэрэ есэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сесэркъэ уесэркъэ есэркъэ десэркъэ фесэркъэ есэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сесэрт уесэрт есэрт десэрт фесэрт есэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сесэртэкъэ уесэртэкъэ есэртэкъэ десэртэкъэ фесэртэкъэ есэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сеса уеса еса деса феса еса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сесакъэ уесакъэ есакъэ десакъэ фесакъэ еса(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сесат уесат есат десат фесат еса(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сесатэкъэ уесатэкъэ есатэкъэ десатэкъэ фесатэкъэ еса(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сесэгъа уесэгъа есэгъа десэгъа фесэгъа есэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сесэгъакъэ уесэгъакъэ есэгъакъэ десэгъакъэ фесэгъакъэ есэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сесэгъат уесэгъат есэгъат десэгъат фесэгъат есэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сесэгъатэкъэ уесэгъатэкъэ есэгъатэкъэ десэгъатэкъэ фесэгъатэкъэ есэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сесэ уесэ есэ десэ фесэ есэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сесэкъэ уесэкъэ есэкъэ десэкъэ фесэкъэ есэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сесэт уесэт есэт десэт фесэт есэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сесэтэкъэ уесэтэкъэ есэтэкъэ десэтэкъэ фесэтэкъэ есэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэн уесэн есэн десэн фесэн есэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сесэнкъэ уесэнкъэ есэнкъэ десэнкъэ фесэнкъэ есэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэну уесэну есэну десэну фесэну есэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сесэнукъэ уесэнукъэ есэнукъэ десэнукъэ фесэнукъэ есэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сесэмэ уесэмэ есэмэ десэмэ фесэмэ есэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: семысэмэ уемысэмэ емысэмэ демысэмэ фемысэмэ емысэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сесамэ уесамэ есамэ десамэ фесамэ еса(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: семысамэ уемысамэ емысамэ демысамэ фемысамэ емыса(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сесэгъамэ уесэгъамэ есэгъамэ десэгъамэ фесэгъамэ есэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: семысэгъамэ уемысэгъамэ емысэгъамэ демысэгъамэ фемысэгъамэ емысэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнмэ уесэнмэ есэнмэ десэнмэ фесэнмэ есэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семысэнмэ уемысэнмэ емысэнмэ демысэнмэ фемысэнмэ емысэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнумэ уесэнумэ есэнумэ десэнумэ фесэнумэ есэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семысэнумэ уемысэнумэ емысэнумэ демысэнумэ фемысэнумэ емысэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сесэтэмэ уесэтэмэ есэтэмэ десэтэмэ фесэтэмэ есэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: семысэтэмэ уемысэтэмэ емысэтэмэ демысэтэмэ фемысэтэмэ емысэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сесатэмэ уесатэмэ есатэмэ десатэмэ фесатэмэ еса(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: семысатэмэ уемысатэмэ емысатэмэ демысатэмэ фемысатэмэ емыса(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сесэгъатэмэ уесэгъатэмэ есэгъатэмэ десэгъатэмэ фесэгъатэмэ есэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: семысэгъатэмэ уемысэгъатэмэ емысэгъатэмэ демысэгъатэмэ фемысэгъатэмэ емысэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнтэмэ уесэнтэмэ есэнтэмэ десэнтэмэ фесэнтэмэ есэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семысэнтэмэ уемысэнтэмэ емысэнтэмэ демысэнтэмэ фемысэнтэмэ емысэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнутэмэ уесэнутэмэ есэнутэмэ десэнутэмэ фесэнутэмэ есэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семысэнутэмэ уемысэнутэмэ емысэнутэмэ демысэнутэмэ фемысэнутэмэ емысэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнт уесэнт есэнт десэнт фесэнт есэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сесэнтэкъым уесэнтэкъым есэнтэкъым десэнтэкъым фесэнтэкъым есэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнут уесэнут есэнут десэнут фесэнут есэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сесэнутэкъым уесэнутэкъым есэнутэкъым десэнутэкъым фесэнутэкъым есэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сесэми уесэми есэми десэми фесэми есэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: семысэми уемысэми емысэми демысэми фемысэми емысэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сесами уесами есами десами фесами еса(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: семысами уемысами емысами демысами фемысами емыса(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сесэгъами уесэгъами есэгъами десэгъами фесэгъами есэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: семысэгъами уемысэгъами емысэгъами демысэгъами фемысэгъами емысэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнми уесэнми есэнми десэнми фесэнми есэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семысэнми уемысэнми емысэнми демысэнми фемысэнми емысэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнуми уесэнуми есэнуми десэнуми фесэнуми есэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семысэнуми уемысэнуми емысэнуми демысэнуми фемысэнуми емысэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сесэтэми уесэтэми есэтэми десэтэми фесэтэми есэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: семысэтэми уемысэтэми емысэтэми демысэтэми фемысэтэми емысэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сесатэми уесатэми есатэми десатэми фесатэми еса(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: семысатэми уемысатэми емысатэми демысатэми фемысатэми емыса(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сесэгъатэми уесэгъатэми есэгъатэми десэгъатэми фесэгъатэми есэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: семысэгъатэми уемысэгъатэми емысэгъатэми демысэгъатэми фемысэгъа(хэ)тэми емысэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнтэми уесэнтэми есэнтэми десэнтэми фесэнтэми есэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семысэнтэми уемысэнтэми емысэнтэми демысэнтэми фемысэнтэми емысэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сесэнутэми уесэнутэми есэнутэми десэнутэми фесэнутэми есэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: семысэнутэми уемысэнутэми емысэнутэми демысэнутэми фемысэнутэми емысэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сесаи уесаи есаи десаи фесаи есаи
щымыӀэныгъэ: семысаи уемысаи емысаи демысаи фемысаи емысаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сесащэрэт уесащэрэт есащэрэт десащэрэт фесащэрэт еса(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ: семысащэрэт уемысащэрэт емысащэрэт демысащэрэт фемысащэрэт емыса(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сесагъэнщ уесагъэнщ есагъэнщ десагъэнщ фесагъэнщ есагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сесагъэнкъым уесагъэнкъым есагъэнкъым десагъэнкъым фесагъэнкъым есагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сесагъэнт уесагъэнт есагъэнт десагъэнт фесагъэнт есагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сесагъэнтэкъым уесагъэнтэкъым есагъэнтэкъым десагъэнтэкъым фесагъэнтэкъым есагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сесагъэн уесагъэн есагъэн десагъэн фесагъэн есагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сесагъэнкъэ уесагъэнкъэ есагъэнкъэ десагъэнкъэ фесагъэнкъэ есагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сесагъэнт уесагъэнт есагъэнт десагъэнт фесагъэнт есагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сесагъэнтэкъэ уесагъэнтэкъэ есагъэнтэкъэ десагъэнтэкъэ фесагъэнтэкъэ есагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сесагъэнущ уесагъэнущ есагъэнущ десагъэнущ фесагъэнущ есагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сесагъэнукъым уесагъэнукъым есагъэнукъым десагъэнукъым фесагъэнукъым есагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сесагъэнут уесагъэнут есагъэнут десагъэнут фесагъэнут есагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сесагъэнутэкъым уесагъэнутэкъым есагъэнутэкъым десагъэнутэкъым фесагъэнутэкъым есагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сесагъэну уесагъэну есагъэну десагъэну фесагъэну есагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сесагъэнукъэ уесагъэнукъэ есагъэнукъэ десагъэнукъэ фесагъэнукъэ есагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сесагъэнут уесагъэнут есагъэнут десагъэнут фесагъэнут есагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сесагъэнутэкъэ уесагъэнутэкъэ есагъэнутэкъэ десагъэнутэкъэ фесагъэнутэкъэ есагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэсэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэмысэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэса
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэмыса
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэсэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэмысэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэсэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэмысэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэсэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэмысэну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сесэ уесэ есэ десэ фесэ есэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ семысэ уемысэ емысэ демысэ фемысэ емысэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сеса уеса еса деса феса еса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ семыса уемыса емыса демыса фемыса емыса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сесэгъа уесэгъа есэгъа десэгъа фесэгъа есэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ семысэгъа уемысэгъа емысэгъа демысэгъа фемысэгъа емысэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сесэн уесэн есэн десэн фесэн есэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ семысэн уемысэн емысэн демысэн фемысэн емысэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сесэну уесэну есэну десэну фесэну есэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ семысэну уемысэну емысэну демысэну фемысэну емысэну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сызэресэ узэресэ зэресэ дызэресэ фызэресэ зэресэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэремысэ узэремысэ зэремысэ дызэремысэ фызэремысэ зэремысэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэреса узэреса зэреса дызэреса фызэреса зэреса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэремыса узэремыса зэремыса дызэремыса фызэремыса зэремыса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэресэгъа узэресэгъа зэресэгъа дызэресэгъа фызэресэгъа зэресэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэремысэгъа узэремысэгъа зэремысэгъа дызэремысэгъа фызэремысэгъа зэремысэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэресэн узэресэн зэресэн дызэресэн фызэресэн зэресэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэремысэн узэремысэн зэремысэн дызэремысэн фызэремысэн зэремысэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэресэну узэресэну зэресэну дызэресэну фызэресэну зэресэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэремысэну узэремысэну зэремысэну дызэремысэну фызэремысэну зэремысэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщесэ ущесэ щесэ дыщесэ фыщесэ щесэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщемысэ ущемысэ щемысэ дыщемысэ фыщемысэ щемысэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщеса ущеса щеса дыщеса фыщеса щеса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщемыса ущемыса щемыса дыщемыса фыщемыса щемыса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщесэгъа ущесэгъа щесэгъа дыщесэгъа фыщесэгъа щесэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщемысэгъа ущемысэгъа щемысэгъа дыщемысэгъа фыщемысэгъа щемысэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщесэн ущесэн щесэн дыщесэн фыщесэн щесэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщемысэн ущемысэн щемысэн дыщемысэн фыщемысэн щемысэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщесэну ущесэну щесэну дыщесэну фыщесэну щесэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщемысэну ущемысэну щемысэну дыщемысэну фыщемысэну щемысэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыздесэ уздесэ здесэ дыздесэ фыздесэ здесэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздемысэ уздемысэ здемыс дыздемысэ фыздемысэ здемысэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздеса уздеса здеса дыздеса фыздеса здеса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздемыса уздемыса здемыса дыздемыса фыздемыса здемыса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздесэгъа уздесэгъа здесэгъа дыздесэгъа фыздесэгъа здесэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздемысэгъа уздемысэгъа здемысэгъа дыздемысэгъа фыздемысэгъа здемысэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздесэн уздесэн здесэн дыздесэн фыздесэн здесэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздемысэн уздемысэн здемысэн дыздемысэн фыздемысэн здемысэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздесэну уздесэну здесэну дыздесэну фыздесэну здесэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздемысэну уздемысэну здемысэну дыздемысэну фыздемысэну здемысэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀесэ ущӀесэ щӀесэ дыщӀесэ фыщӀесэ щӀесэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемысэ ущӀемысэ щӀемысэ дыщӀемысэ фыщӀемысэ щӀемысэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀеса ущӀеса щӀеса дыщӀеса фыщӀеса щӀеса(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемыса ущӀемыса щӀемыса дыщӀемыса фыщӀемыса щӀемыса(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀесэгъа ущӀесэгъа щӀесэгъа дыщӀесэгъа фыщӀесэгъа щӀесэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемысэгъа ущӀемысэгъа щӀемысэгъа дыщӀемысэгъа фыщӀемысэгъа щӀемысэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀесэн ущӀесэн щӀесэн дыщӀесэн фыщӀесэн щӀесэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемысэн ущӀемысэн щӀемысэн дыщӀемысэн фыщӀемысэн щӀемысэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀесэну ущӀесэну щӀесэну дыщӀесэну фыщӀесэну щӀесэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀемысэну ущӀемысэну щӀемысэну дыщӀемысэну фыщӀемысэну щӀемысэну(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сесэу уесэу есэу десэу фесэу есэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ семысэу уемысэу емысэу демысэу фемысэу емысэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сесауэ уесауэ есауэ десауэ фесауэ есауэ / есахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ семысауэ уемысауэ емысауэ демысауэ фемысауэ емысауэ / емысахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сесэурэ уесэурэ есэурэ десэурэ фесэурэ есэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ семысэурэ уемысэурэ емысэурэ демысэурэ фемысэурэ емысэ(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Косвеннэ Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыносэ сосэ -- сывосэ сосэ(хэ)
уэ укъызосэ -- уосэ укъыдосэ -- уосэ(хэ)
ар къызосэ къосэ йосэ къыдосэ къывосэ йосэ(хэ)
дэ -- дыносэ досэ -- дывосэ досэ(хэ)
фэ фыкъызосэ -- фосэ фыкъыдосэ -- фосэ(хэ)
ахэр къызосэ къосэ йосэ къыдосэ къывосэ йосэ(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Косвеннэ Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыносэрэ сесэрэ -- сывэсэрэ сесэ(хэ)рэ
уэ укъызэсэрэ -- уесэрэ укъыдэсэрэ -- уесэ(хэ)рэ
ар къызэсэрэ къосэрэ есэрэ къыдэсэрэ къывэсэрэ есэ(хэ)рэ
дэ -- дыносэрэ десэрэ -- дывэсэрэ десэ(хэ)рэ
фэ фыкъызэсэрэ -- фесэрэ фыкъыдэсэрэ -- фесэ(хэ)рэ]
ахэр къызэсэрэ къосэрэ есэрэ къыдэсэрэ къывэсэрэ есэ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [с]э [с]эр -- [с]эхэр
Эргативнэ: [с]э [с]эм -- [с]эхэм
Послеложнэ: [с]экӀэ [с]эмкӀэ [с]эхэкӀэ [с]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [с]эуэ [с]эрауэ [с]эхэу [с]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [с]а [с]ар -- [с]ахэр
Эргативнэ: [с]а [с]ам -- [с]ахэм
Послеложнэ: [с]акӀэ [с]амкӀэ [с]ахэкӀэ [с]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [с]ауэ [с]арауэ [с]ахэу [с]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [с]эн [с]эныр -- [с]энхэр
Эргативнэ: [с]эн [с]эным -- [с]энхэм
Послеложнэ: [с]энкӀэ [с]энымкӀэ [с]энхэкӀэ [с]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [с]эну [с]энырауэ [с]энхэу [с]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [с]эну [с]энур -- [с]энухэр
Эргативнэ: [с]эну [с]энум -- [с]энухэм
Послеложнэ: [с]энукӀэ [с]энумкӀэ [с]энухэкӀэ [с]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [с]энууэ [с]энурауэ [с]энухэу [с]энухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. Зыгуэр хьэл хуэхъун.

ЩАПХЪЭХЭР

  • ЦӀыхухэр Жансэхъу игъэдыхьэшхыу есати, дыхьэшхэн жимыӀэми, зэщӀэдыхьэшхэрт псори. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ, Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь, «Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984 нап. 80
адыгэбзэ урысыбзэ/русский инджылыбзэ/English
Ар мыгувэу есэнщ. Он скоро научится. He will soon learn.
нап. 111
Куэд мыщӀэу сыдэфу сесэнущ. Скоро я научусь умению шить. Soon I will learn to sew.

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • есэн: get used to sth, become accustomed to sth; form a habit of doing sth
УРЫСЫБЗЭ
  • есэн: привыкнуть к кому-чему-л.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/есэн&oldid=5322236"