АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "епцӏын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
епцӏын
щымыӀэныгъэ:
емыпцӏын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сепцӏын
уепцӏын
епцӏын
депцӏын
фепцӏын
епцӏын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
семыпцӏын
уемыпцӏын
емыпцӏын
демыпцӏын
фемыпцӏын
емыпцӏын(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
епцӏ!
фепцӏ!
щымыӀэныгъэ:
уемыпцӏ!
фемыпцӏ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срепцӏ
урепцӏ
ирепцӏ
дрепцӏ
фрепцӏ
ирепцӏ(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыпцӏ
уремыпцӏ
ирэмыпцӏ
дремыпцӏ
фремыпцӏ
иремыпцӏ(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сопцӏ(ыр)
уопцӏ(ыр)
йопцӏ(ыр)
допцӏ(ыр)
фопцӏ(ыр)
йопцӏ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏыркъым
уепцӏыркъым
епцӏыркъым
депцӏыркъым
фепцӏыркъым
епцӏ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏырт
уепцӏырт
епцӏырт
депцӏырт
фепцӏырт
епцӏ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сепцӏыртэкъым
уепцӏыртэкъым
епцӏыртэкъым
депцӏыртэкъым
фепцӏыртэкъым
епцӏ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏащ
уепцӏащ
епцӏащ
депцӏащ
фепцӏащ
епцӏа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сепцӏакъым
уепцӏакъым
епцӏакъым
депцӏакъым
фепцӏакъым
епцӏа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏат
уепцӏат
епцӏат
депцӏат
фепцӏат
епцӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сепцӏатэкъым
уепцӏатэкъым
епцӏатэкъым
депцӏатэкъым
фепцӏатэкъым
епцӏа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏыгъащ
уепцӏыгъащ
епцӏыгъащ
депцӏыгъащ
фепцӏыгъащ
епцӏыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏыгъакъым
уепцӏыгъакъым
епцӏыгъакъым
депцӏыгъакъым
фепцӏыгъакъым
епцӏыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏыгъат
уепцӏыгъат
епцӏыгъат
депцӏыгъат
фепцӏыгъат
епцӏыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏыгъатэкъым
уепцӏыгъатэкъым
епцӏыгъатэкъым
депцӏыгъатэкъым
фепцӏыгъатэкъым
епцӏыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сепцӏщ
уепцӏщ
епцӏщ
депцӏщ
фепцӏщ
епцӏ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сепцӏкъым
уепцӏкъым
епцӏкъым
депцӏкъым
фепцӏкъым
епцӏ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сепцӏт
уепцӏт
епцӏт
депцӏт
фепцӏт
епцӏ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сепцӏтэкъым
уепцӏтэкъым
епцӏтэкъым
депцӏтэкъым
фепцӏтэкъым
епцӏ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынщ
уепцӏынщ
епцӏынщ
депцӏынщ
фепцӏынщ
епцӏын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏынкъым
уепцӏынкъым
епцӏынкъым
депцӏынкъым
фепцӏынкъым
епцӏын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏыну(хэ)щ
уепцӏынущ
епцӏынущ
депцӏынущ
фепцӏынущ
епцӏыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏынукъым
уепцӏынукъым
епцӏынукъым
депцӏынукъым
фепцӏынукъым
епцӏыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏрэ
уепцӏрэ
епцӏрэ
депцӏрэ
фепцӏрэ
епцӏ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏыркъэ
уепцӏыркъэ
епцӏыркъэ
депцӏыркъэ
фепцӏыркъэ
епцӏ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏырт
уепцӏырт
епцӏырт
депцӏырт
фепцӏырт
епцӏ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сепцӏыртэкъэ
уепцӏыртэкъэ
епцӏыртэкъэ
депцӏыртэкъэ
фепцӏыртэкъэ
епцӏ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏа
уепцӏа
епцӏа
депцӏа
фепцӏа
епцӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сепцӏакъэ
уепцӏакъэ
епцӏакъэ
депцӏакъэ
фепцӏакъэ
епцӏа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏат
уепцӏат
епцӏат
депцӏат
фепцӏат
епцӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сепцӏатэкъэ
уепцӏатэкъэ
епцӏатэкъэ
депцӏатэкъэ
фепцӏатэкъэ
епцӏа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏыгъа
уепцӏыгъа
епцӏыгъа
депцӏыгъа
фепцӏыгъа
епцӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏыгъакъэ
уепцӏыгъакъэ
епцӏыгъакъэ
депцӏыгъакъэ
фепцӏыгъакъэ
епцӏыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏыгъат
уепцӏыгъат
епцӏыгъат
депцӏыгъат
фепцӏыгъат
епцӏыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сепцӏыгъатэкъэ
уепцӏыгъатэкъэ
епцӏыгъатэкъэ
депцӏыгъатэкъэ
фепцӏыгъатэкъэ
епцӏыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сепцӏ
уепцӏ
епцӏ
депцӏ
фепцӏ
епцӏ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сепцӏкъэ
уепцӏкъэ
епцӏкъэ
депцӏкъэ
фепцӏкъэ
епцӏ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сепцӏт
уепцӏт
епцӏт
депцӏт
фепцӏт
епцӏ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сепцӏтэкъэ
уепцӏтэкъэ
епцӏтэкъэ
депцӏтэкъэ
фепцӏтэкъэ
епцӏ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏын
уепцӏын
епцӏын
депцӏын
фепцӏын
епцӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏынкъэ
уепцӏынкъэ
епцӏынкъэ
депцӏынкъэ
фепцӏынкъэ
епцӏын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏыну
уепцӏыну
епцӏыну
депцӏыну
фепцӏыну
епцӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏынукъэ
уепцӏынукъэ
епцӏынукъэ
депцӏынукъэ
фепцӏынукъэ
епцӏыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏмэ
уепцӏмэ
епцӏмэ
депцӏмэ
фепцӏмэ
епцӏ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏмэ
уемыпцӏмэ
емыпцӏмэ
демыпцӏмэ
фемыпцӏмэ
емыпцӏ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏамэ
уепцӏамэ
епцӏамэ
депцӏамэ
фепцӏамэ
епцӏа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏамэ
уемыпцӏамэ
емыпцӏамэ
демыпцӏамэ
фемыпцӏамэ
емыпцӏа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сепцӏыгъамэ
уепцӏыгъамэ
епцӏыгъамэ
депцӏыгъамэ
фепцӏыгъамэ
епцӏыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏыгъамэ
уемыпцӏыгъамэ
емыпцӏыгъамэ
демыпцӏыгъамэ
фемыпцӏыгъамэ
емыпцӏыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынмэ
уепцӏынмэ
епцӏынмэ
депцӏынмэ
фепцӏынмэ
епцӏын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏынмэ
уемыпцӏынмэ
емыпцӏынмэ
демыпцӏынмэ
фемыпцӏынмэ
емыпцӏын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынумэ
уепцӏынумэ
епцӏынумэ
депцӏынумэ
фепцӏынумэ
епцӏыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏынумэ
уемыпцӏынумэ
емыпцӏынумэ
демыпцӏынумэ
фемыпцӏынумэ
емыпцӏыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏтэмэ
уепцӏтэмэ
епцӏтэмэ
депцӏтэмэ
фепцӏтэмэ
епцӏ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏтэмэ
уемыпцӏтэмэ
емыпцӏтэмэ
демыпцӏтэмэ
фемыпцӏтэмэ
емыпцӏ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏатэмэ
уепцӏатэмэ
епцӏатэмэ
депцӏатэмэ
фепцӏатэмэ
епцӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏатэмэ
уемыпцӏатэмэ
емыпцӏатэмэ
демыпцӏатэмэ
фемыпцӏатэмэ
емыпцӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сепцӏыгъатэмэ
уепцӏыгъатэмэ
епцӏыгъатэмэ
депцӏыгъатэмэ
фепцӏыгъатэмэ
епцӏыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏыгъатэмэ
уемыпцӏыгъатэмэ
емыпцӏыгъатэмэ
демыпцӏыгъатэмэ
фемыпцӏыгъатэмэ
емыпцӏыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынтэмэ
уепцӏынтэмэ
епцӏынтэмэ
депцӏынтэмэ
фепцӏынтэмэ
епцӏын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏынтэмэ
уемыпцӏынтэмэ
емыпцӏынтэмэ
демыпцӏынтэмэ
фемыпцӏынтэмэ
емыпцӏын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынутэмэ
уепцӏынутэмэ
епцӏынутэмэ
депцӏынутэмэ
фепцӏынутэмэ
епцӏыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏынутэмэ
уемыпцӏынутэмэ
емыпцӏынутэмэ
демыпцӏынутэмэ
фемыпцӏынутэмэ
емыпцӏыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынт
уепцӏынт
епцӏынт
депцӏынт
фепцӏынт
епцӏын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏынтэкъым
уепцӏынтэкъым
епцӏынтэкъым
депцӏынтэкъым
фепцӏынтэкъым
епцӏын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынут
уепцӏынут
епцӏынут
депцӏынут
фепцӏынут
епцӏыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сепцӏынутэкъым
уепцӏынутэкъым
епцӏынутэкъым
депцӏынутэкъым
фепцӏынутэкъым
епцӏыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏми
уепцӏми
епцӏми
депцӏми
фепцӏми
епцӏ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏми
уемыпцӏми
емыпцӏми
демыпцӏми
фемыпцӏми
емыпцӏ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏами
уепцӏами
епцӏами
депцӏами
фепцӏами
епцӏа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏами
уемыпцӏами
емыпцӏами
демыпцӏами
фемыпцӏами
емыпцӏа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сепцӏыгъами
уепцӏыгъами
епцӏыгъами
депцӏыгъами
фепцӏыгъами
епцӏыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏыгъами
уемыпцӏыгъами
емыпцӏыгъами
демыпцӏыгъами
фемыпцӏыгъами
емыпцӏыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынми
уепцӏынми
епцӏынми
депцӏынми
фепцӏынми
епцӏын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏынми
уемыпцӏынми
емыпцӏынми
демыпцӏынми
фемыпцӏынми
емыпцӏын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынуми
уепцӏынуми
епцӏынуми
депцӏынуми
фепцӏынуми
епцӏыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏынуми
уемыпцӏынуми
емыпцӏынуми
демыпцӏынуми
фемыпцӏынуми
емыпцӏыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏтэми
уепцӏтэми
епцӏтэми
депцӏтэми
фепцӏтэми
епцӏ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏтэми
уемыпцӏтэми
емыпцӏтэми
демыпцӏтэми
фемыпцӏтэми
емыпцӏ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сепцӏатэми
уепцӏатэми
епцӏатэми
депцӏатэми
фепцӏатэми
епцӏа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏатэми
уемыпцӏатэми
емыпцӏатэми
демыпцӏатэми
фемыпцӏатэми
емыпцӏа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сепцӏыгъатэми
уепцӏыгъатэми
епцӏыгъатэми
депцӏыгъатэми
фепцӏыгъатэми
епцӏыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏыгъатэми
уемыпцӏыгъатэми
емыпцӏыгъатэми
демыпцӏыгъатэми
фемыпцӏыгъа(хэ)тэми
емыпцӏыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынтэми
уепцӏынтэми
епцӏынтэми
депцӏынтэми
фепцӏынтэми
епцӏын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏынтэми
уемыпцӏынтэми
емыпцӏынтэми
демыпцӏынтэми
фемыпцӏынтэми
емыпцӏын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сепцӏынутэми
уепцӏынутэми
епцӏынутэми
депцӏынутэми
фепцӏынутэми
епцӏыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыпцӏынутэми
уемыпцӏынутэми
емыпцӏынутэми
демыпцӏынутэми
фемыпцӏынутэми
емыпцӏыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сепцӏаи
уепцӏаи
епцӏаи
депцӏаи
фепцӏаи
епцӏаи
щымыӀэныгъэ:
семыпцӏаи
уемыпцӏаи
емыпцӏаи
демыпцӏаи
фемыпцӏаи
емыпцӏаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сепцӏащэрэт
уепцӏащэрэт
епцӏащэрэт
депцӏащэрэт
фепцӏащэрэт
епцӏа(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
семыпцӏащэрэт
уемыпцӏащэрэт
емыпцӏащэрэт
демыпцӏащэрэт
фемыпцӏащэрэт
емыпцӏа(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнщ
уепцӏагъэнщ
епцӏагъэнщ
депцӏагъэнщ
фепцӏагъэнщ
епцӏагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнкъым
уепцӏагъэнкъым
епцӏагъэнкъым
депцӏагъэнкъым
фепцӏагъэнкъым
епцӏагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнт
уепцӏагъэнт
епцӏагъэнт
депцӏагъэнт
фепцӏагъэнт
епцӏагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнтэкъым
уепцӏагъэнтэкъым
епцӏагъэнтэкъым
депцӏагъэнтэкъым
фепцӏагъэнтэкъым
епцӏагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сепцӏагъэн
уепцӏагъэн
епцӏагъэн
депцӏагъэн
фепцӏагъэн
епцӏагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнкъэ
уепцӏагъэнкъэ
епцӏагъэнкъэ
депцӏагъэнкъэ
фепцӏагъэнкъэ
епцӏагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнт
уепцӏагъэнт
епцӏагъэнт
депцӏагъэнт
фепцӏагъэнт
епцӏагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнтэкъэ
уепцӏагъэнтэкъэ
епцӏагъэнтэкъэ
депцӏагъэнтэкъэ
фепцӏагъэнтэкъэ
епцӏагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнущ
уепцӏагъэнущ
епцӏагъэнущ
депцӏагъэнущ
фепцӏагъэнущ
епцӏагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнукъым
уепцӏагъэнукъым
епцӏагъэнукъым
депцӏагъэнукъым
фепцӏагъэнукъым
епцӏагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнут
уепцӏагъэнут
епцӏагъэнут
депцӏагъэнут
фепцӏагъэнут
епцӏагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнутэкъым
уепцӏагъэнутэкъым
епцӏагъэнутэкъым
депцӏагъэнутэкъым
фепцӏагъэнутэкъым
епцӏагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сепцӏагъэну
уепцӏагъэну
епцӏагъэну
депцӏагъэну
фепцӏагъэну
епцӏагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнукъэ
уепцӏагъэнукъэ
епцӏагъэнукъэ
депцӏагъэнукъэ
фепцӏагъэнукъэ
епцӏагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнут
уепцӏагъэнут
епцӏагъэнут
депцӏагъэнут
фепцӏагъэнут
епцӏагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сепцӏагъэнутэкъэ
уепцӏагъэнутэкъэ
епцӏагъэнутэкъэ
депцӏагъэнутэкъэ
фепцӏагъэнутэкъэ
епцӏагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэпцӏ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыпцӏ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэпцӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыпцӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэпцӏыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыпцӏыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэпцӏын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыпцӏын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэпцӏыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыпцӏыну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сепцӏ
уепцӏ
епцӏ
депцӏ
фепцӏ
епцӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыпцӏ
уемыпцӏ
емыпцӏ
демыпцӏ
фемыпцӏ
емыпцӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сепцӏа
уепцӏа
епцӏа
депцӏа
фепцӏа
епцӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыпцӏа
уемыпцӏа
емыпцӏа
демыпцӏа
фемыпцӏа
емыпцӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сепцӏыгъа
уепцӏыгъа
епцӏыгъа
депцӏыгъа
фепцӏыгъа
епцӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыпцӏыгъа
уемыпцӏыгъа
емыпцӏыгъа
демыпцӏыгъа
фемыпцӏыгъа
емыпцӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сепцӏын
уепцӏын
епцӏын
депцӏын
фепцӏын
епцӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыпцӏын
уемыпцӏын
емыпцӏын
демыпцӏын
фемыпцӏын
емыпцӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сепцӏыну
уепцӏыну
епцӏыну
депцӏыну
фепцӏыну
епцӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыпцӏыну
уемыпцӏыну
емыпцӏыну
демыпцӏыну
фемыпцӏыну
емыпцӏыну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрепцӏ
узэрепцӏ
зэрепцӏ
дызэрепцӏ
фызэрепцӏ
зэрепцӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыпцӏ
узэремыпцӏ
зэремыпцӏ
дызэремыпцӏ
фызэремыпцӏ
зэремыпцӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрепцӏа
узэрепцӏа
зэрепцӏа
дызэрепцӏа
фызэрепцӏа
зэрепцӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыпцӏа
узэремыпцӏа
зэремыпцӏа
дызэремыпцӏа
фызэремыпцӏа
зэремыпцӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрепцӏыгъа
узэрепцӏыгъа
зэрепцӏыгъа
дызэрепцӏыгъа
фызэрепцӏыгъа
зэрепцӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыпцӏыгъа
узэремыпцӏыгъа
зэремыпцӏыгъа
дызэремыпцӏыгъа
фызэремыпцӏыгъа
зэремыпцӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрепцӏын
узэрепцӏын
зэрепцӏын
дызэрепцӏын
фызэрепцӏын
зэрепцӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыпцӏын
узэремыпцӏын
зэремыпцӏын
дызэремыпцӏын
фызэремыпцӏын
зэремыпцӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрепцӏыну
узэрепцӏыну
зэрепцӏыну
дызэрепцӏыну
фызэрепцӏыну
зэрепцӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыпцӏыну
узэремыпцӏыну
зэремыпцӏыну
дызэремыпцӏыну
фызэремыпцӏыну
зэремыпцӏыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщепцӏ
ущепцӏ
щепцӏ
дыщепцӏ
фыщепцӏ
щепцӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыпцӏ
ущемыпцӏ
щемыпцӏ
дыщемыпцӏ
фыщемыпцӏ
щемыпцӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщепцӏа
ущепцӏа
щепцӏа
дыщепцӏа
фыщепцӏа
щепцӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыпцӏа
ущемыпцӏа
щемыпцӏа
дыщемыпцӏа
фыщемыпцӏа
щемыпцӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщепцӏыгъа
ущепцӏыгъа
щепцӏыгъа
дыщепцӏыгъа
фыщепцӏыгъа
щепцӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыпцӏыгъа
ущемыпцӏыгъа
щемыпцӏыгъа
дыщемыпцӏыгъа
фыщемыпцӏыгъа
щемыпцӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщепцӏын
ущепцӏын
щепцӏын
дыщепцӏын
фыщепцӏын
щепцӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыпцӏын
ущемыпцӏын
щемыпцӏын
дыщемыпцӏын
фыщемыпцӏын
щемыпцӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщепцӏыну
ущепцӏыну
щепцӏыну
дыщепцӏыну
фыщепцӏыну
щепцӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыпцӏыну
ущемыпцӏыну
щемыпцӏыну
дыщемыпцӏыну
фыщемыпцӏыну
щемыпцӏыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздепцӏ
уздепцӏ
здепцӏ
дыздепцӏ
фыздепцӏ
здепцӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыпцӏ
уздемыпцӏ
здемыпцӏ
дыздемыпцӏ
фыздемыпцӏ
здемыпцӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздепцӏа
уздепцӏа
здепцӏа
дыздепцӏа
фыздепцӏа
здепцӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыпцӏа
уздемыпцӏа
здемыпцӏа
дыздемыпцӏа
фыздемыпцӏа
здемыпцӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздепцӏыгъа
уздепцӏыгъа
здепцӏыгъа
дыздепцӏыгъа
фыздепцӏыгъа
здепцӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыпцӏыгъа
уздемыпцӏыгъа
здемыпцӏыгъа
дыздемыпцӏыгъа
фыздемыпцӏыгъа
здемыпцӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздепцӏын
уздепцӏын
здепцӏын
дыздепцӏын
фыздепцӏын
здепцӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыпцӏын
уздемыпцӏын
здемыпцӏын
дыздемыпцӏын
фыздемыпцӏын
здемыпцӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздепцӏыну
уздепцӏыну
здепцӏыну
дыздепцӏыну
фыздепцӏыну
здепцӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыпцӏыну
уздемыпцӏыну
здемыпцӏыну
дыздемыпцӏыну
фыздемыпцӏыну
здемыпцӏыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀепцӏ
ущӀепцӏ
щӀепцӏ
дыщӀепцӏ
фыщӀепцӏ
щӀепцӏ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыпцӏ
ущӀемыпцӏ
щӀемыпцӏ
дыщӀемыпцӏ
фыщӀемыпцӏ
щӀемыпцӏ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀепцӏа
ущӀепцӏа
щӀепцӏа
дыщӀепцӏа
фыщӀепцӏа
щӀепцӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыпцӏа
ущӀемыпцӏа
щӀемыпцӏа
дыщӀемыпцӏа
фыщӀемыпцӏа
щӀемыпцӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀепцӏыгъа
ущӀепцӏыгъа
щӀепцӏыгъа
дыщӀепцӏыгъа
фыщӀепцӏыгъа
щӀепцӏыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыпцӏыгъа
ущӀемыпцӏыгъа
щӀемыпцӏыгъа
дыщӀемыпцӏыгъа
фыщӀемыпцӏыгъа
щӀемыпцӏыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀепцӏын
ущӀепцӏын
щӀепцӏын
дыщӀепцӏын
фыщӀепцӏын
щӀепцӏын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыпцӏын
ущӀемыпцӏын
щӀемыпцӏын
дыщӀемыпцӏын
фыщӀемыпцӏын
щӀемыпцӏын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀепцӏыну
ущӀепцӏыну
щӀепцӏыну
дыщӀепцӏыну
фыщӀепцӏыну
щӀепцӏыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыпцӏыну
ущӀемыпцӏыну
щӀемыпцӏыну
дыщӀемыпцӏыну
фыщӀемыпцӏыну
щӀемыпцӏыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сепцӏу
уепцӏу
епцӏу
депцӏу
фепцӏу
епцӏ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыпцӏу
уемыпцӏу
емыпцӏу
демыпцӏу
фемыпцӏу
емыпцӏ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сепцӏауэ
уепцӏауэ
епцӏауэ
депцӏауэ
фепцӏауэ
епцӏауэ / епцӏахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыпцӏауэ
уемыпцӏауэ
емыпцӏауэ
демыпцӏауэ
фемыпцӏауэ
емыпцӏауэ / емыпцӏахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сепцӏурэ
уепцӏурэ
епцӏурэ
депцӏурэ
фепцӏурэ
епцӏ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
семыпцӏурэ
уемыпцӏурэ
емыпцӏурэ
демыпцӏурэ
фемыпцӏурэ
емыпцӏ(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сынопцӏ
сопцӏ
--
сывопцӏ
сопцӏ(хэ)
уэ
укъызопцӏ
--
уопцӏ
укъыдопцӏ
--
уопцӏ(хэ)
ар
къызопцӏ
къопцӏ
йопцӏ
къыдопцӏ
къывопцӏ
йопцӏ(хэ)
дэ
--
дынопцӏ
допцӏ
--
дывопцӏ
допцӏ(хэ)
фэ
фыкъызопцӏ
--
фопцӏ
фыкъыдопцӏ
--
фопцӏ(хэ)
ахэр
къызопцӏ
къопцӏ
йопцӏ
къыдопцӏ
къывопцӏ
йопцӏ(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сынопцӏрэ
сепцӏрэ
--
сывэпцӏрэ
сепцӏ(хэ)рэ
уэ
укъызэпцӏрэ
--
уепцӏрэ
укъыдэпцӏрэ
--
уепцӏ(хэ)рэ
ар
къызэпцӏрэ
къопцӏрэ
епцӏрэ
къыдэпцӏрэ
къывэпцӏрэ
епцӏ(хэ)рэ
дэ
--
дынопцӏрэ
депцӏрэ
--
дывэпцӏрэ
депцӏ(хэ)рэ
фэ
фыкъызэпцӏрэ
--
фепцӏрэ
фыкъыдэпцӏрэ
--
фепцӏ(хэ)рэ]
ахэр
къызэпцӏрэ
къопцӏрэ
епцӏрэ
къыдэпцӏрэ
къывэпцӏрэ
епцӏ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пцӏ]
[пцӏ]р
--
[пцӏ]хэр
Эргативнэ:
[пцӏ]
[пцӏ]м
--
[пцӏ]хэм
Послеложнэ:
[пцӏ]кӀэ
[пцӏ]мкӀэ
[пцӏ]хэкӀэ
[пцӏ]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пцӏ]у
[пцӏ]рауэ
[пцӏ]хэу
[пцӏ]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пцӏ]а
[пцӏ]ар
--
[пцӏ]ахэр
Эргативнэ:
[пцӏ]а
[пцӏ]ам
--
[пцӏ]ахэм
Послеложнэ:
[пцӏ]акӀэ
[пцӏ]амкӀэ
[пцӏ]ахэкӀэ
[пцӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пцӏ]ауэ
[пцӏ]арауэ
[пцӏ]ахэу
[пцӏ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пцӏ]ын
[пцӏ]ыныр
--
[пцӏ]ынхэр
Эргативнэ:
[пцӏ]ын
[пцӏ]ыным
--
[пцӏ]ынхэм
Послеложнэ:
[пцӏ]ынкӀэ
[пцӏ]ынымкӀэ
[пцӏ]ынхэкӀэ
[пцӏ]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[пцӏ]ыну
[пцӏ]ынырауэ
[пцӏ]ынхэу
[пцӏ]ынхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пцӏ]ыну
[пцӏ]ынур
--
[пцӏ]ынухэр
Эргативнэ:
[пцӏ]ыну
[пцӏ]ынум
--
[пцӏ]ынухэм
Послеложнэ:
[пцӏ]ынукӀэ
[пцӏ]ынумкӀэ
[пцӏ]ынухэкӀэ
[пцӏ]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пцӏ]ынууэ
[пцӏ]ынурауэ
[пцӏ]ынухэу
[пцӏ]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
ПцӀы хуэупсын, бзаджагъэ кӀэлъызехьэн, хуэмыпэжу хущытын, къэгъэпцӀэн.
ЦӀыхубзыр щыгъэуэн, лӀыгъуэфызыгъуэ ехын, къэгъэпцӀэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
епцӏын: 1. trick or deceive sb 2. deceive, seduce,beguile (a woman, a girl)
УРЫСЫБЗЭ
епцӏын: 1. обмануть кого-л. 2. обмануть, соблазнить, обольстить (женщину, девушку)
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.