АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
е- + [плъ] + -ы + -х + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "еплъыхын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
еплъыхын
щымыӀэныгъэ:
емыплъыхын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сеплъыхын
уеплъыхын
еплъыхын
деплъыхын
феплъыхын
еплъыхын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
семыплъыхын
уемыплъыхын
емыплъыхын
демыплъыхын
фемыплъыхын
емыплъыхын(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
еплъых!
феплъых!
щымыӀэныгъэ:
уемыплъых!
фемыплъых!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
среплъых
уреплъых
иреплъых
дреплъых
фреплъых
иреплъых(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыплъых
уремыплъых
ирэмыплъых
дремыплъых
фремыплъых
иремыплъых(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
соплъых(ыр)
уоплъых(ыр)
йоплъых(ыр)
доплъых(ыр)
фоплъых(ыр)
йоплъых(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхыркъым
уеплъыхыркъым
еплъыхыркъым
деплъыхыркъым
феплъыхыркъым
еплъых(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыхырт
уеплъыхырт
еплъыхырт
деплъыхырт
феплъыхырт
еплъых(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхыртэкъым
уеплъыхыртэкъым
еплъыхыртэкъым
деплъыхыртэкъым
феплъыхыртэкъым
еплъых(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыхащ
уеплъыхащ
еплъыхащ
деплъыхащ
феплъыхащ
еплъыха(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхакъым
уеплъыхакъым
еплъыхакъым
деплъыхакъым
феплъыхакъым
еплъыха(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыхат
уеплъыхат
еплъыхат
деплъыхат
феплъыхат
еплъыха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхатэкъым
уеплъыхатэкъым
еплъыхатэкъым
деплъыхатэкъым
феплъыхатэкъым
еплъыха(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъащ
уеплъыхыгъащ
еплъыхыгъащ
деплъыхыгъащ
феплъыхыгъащ
еплъыхыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъакъым
уеплъыхыгъакъым
еплъыхыгъакъым
деплъыхыгъакъым
феплъыхыгъакъым
еплъыхыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъат
уеплъыхыгъат
еплъыхыгъат
деплъыхыгъат
феплъыхыгъат
еплъыхыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъатэкъым
уеплъыхыгъатэкъым
еплъыхыгъатэкъым
деплъыхыгъатэкъым
феплъыхыгъатэкъым
еплъыхыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сеплъыхщ
уеплъыхщ
еплъыхщ
деплъыхщ
феплъыхщ
еплъых(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхкъым
уеплъыхкъым
еплъыхкъым
деплъыхкъым
феплъыхкъым
еплъых(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сеплъыхт
уеплъыхт
еплъыхт
деплъыхт
феплъыхт
еплъых(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхтэкъым
уеплъыхтэкъым
еплъыхтэкъым
деплъыхтэкъым
феплъыхтэкъым
еплъых(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынщ
уеплъыхынщ
еплъыхынщ
деплъыхынщ
феплъыхынщ
еплъыхын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхынкъым
уеплъыхынкъым
еплъыхынкъым
деплъыхынкъым
феплъыхынкъым
еплъыхын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхыну(хэ)щ
уеплъыхынущ
еплъыхынущ
деплъыхынущ
феплъыхынущ
еплъыхыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхынукъым
уеплъыхынукъым
еплъыхынукъым
деплъыхынукъым
феплъыхынукъым
еплъыхыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхрэ
уеплъыхрэ
еплъыхрэ
деплъыхрэ
феплъыхрэ
еплъых(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхыркъэ
уеплъыхыркъэ
еплъыхыркъэ
деплъыхыркъэ
феплъыхыркъэ
еплъых(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыхырт
уеплъыхырт
еплъыхырт
деплъыхырт
феплъыхырт
еплъых(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхыртэкъэ
уеплъыхыртэкъэ
еплъыхыртэкъэ
деплъыхыртэкъэ
феплъыхыртэкъэ
еплъых(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыха
уеплъыха
еплъыха
деплъыха
феплъыха
еплъыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхакъэ
уеплъыхакъэ
еплъыхакъэ
деплъыхакъэ
феплъыхакъэ
еплъыха(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыхат
уеплъыхат
еплъыхат
деплъыхат
феплъыхат
еплъыха(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхатэкъэ
уеплъыхатэкъэ
еплъыхатэкъэ
деплъыхатэкъэ
феплъыхатэкъэ
еплъыха(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъа
уеплъыхыгъа
еплъыхыгъа
деплъыхыгъа
феплъыхыгъа
еплъыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъакъэ
уеплъыхыгъакъэ
еплъыхыгъакъэ
деплъыхыгъакъэ
феплъыхыгъакъэ
еплъыхыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъат
уеплъыхыгъат
еплъыхыгъат
деплъыхыгъат
феплъыхыгъат
еплъыхыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъатэкъэ
уеплъыхыгъатэкъэ
еплъыхыгъатэкъэ
деплъыхыгъатэкъэ
феплъыхыгъатэкъэ
еплъыхыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сеплъых
уеплъых
еплъых
деплъых
феплъых
еплъых(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхкъэ
уеплъыхкъэ
еплъыхкъэ
деплъыхкъэ
феплъыхкъэ
еплъых(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сеплъыхт
уеплъыхт
еплъыхт
деплъыхт
феплъыхт
еплъых(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхтэкъэ
уеплъыхтэкъэ
еплъыхтэкъэ
деплъыхтэкъэ
феплъыхтэкъэ
еплъых(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхын
уеплъыхын
еплъыхын
деплъыхын
феплъыхын
еплъыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхынкъэ
уеплъыхынкъэ
еплъыхынкъэ
деплъыхынкъэ
феплъыхынкъэ
еплъыхын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхыну
уеплъыхыну
еплъыхыну
деплъыхыну
феплъыхыну
еплъыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхынукъэ
уеплъыхынукъэ
еплъыхынукъэ
деплъыхынукъэ
феплъыхынукъэ
еплъыхыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхмэ
уеплъыхмэ
еплъыхмэ
деплъыхмэ
феплъыхмэ
еплъых(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхмэ
уемыплъыхмэ
емыплъыхмэ
демыплъыхмэ
фемыплъыхмэ
емыплъых(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыхамэ
уеплъыхамэ
еплъыхамэ
деплъыхамэ
феплъыхамэ
еплъыха(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхамэ
уемыплъыхамэ
емыплъыхамэ
демыплъыхамэ
фемыплъыхамэ
емыплъыха(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъамэ
уеплъыхыгъамэ
еплъыхыгъамэ
деплъыхыгъамэ
феплъыхыгъамэ
еплъыхыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхыгъамэ
уемыплъыхыгъамэ
емыплъыхыгъамэ
демыплъыхыгъамэ
фемыплъыхыгъамэ
емыплъыхыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынмэ
уеплъыхынмэ
еплъыхынмэ
деплъыхынмэ
феплъыхынмэ
еплъыхын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхынмэ
уемыплъыхынмэ
емыплъыхынмэ
демыплъыхынмэ
фемыплъыхынмэ
емыплъыхын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынумэ
уеплъыхынумэ
еплъыхынумэ
деплъыхынумэ
феплъыхынумэ
еплъыхыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхынумэ
уемыплъыхынумэ
емыплъыхынумэ
демыплъыхынумэ
фемыплъыхынумэ
емыплъыхыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхтэмэ
уеплъыхтэмэ
еплъыхтэмэ
деплъыхтэмэ
феплъыхтэмэ
еплъых(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхтэмэ
уемыплъыхтэмэ
емыплъыхтэмэ
демыплъыхтэмэ
фемыплъыхтэмэ
емыплъых(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыхатэмэ
уеплъыхатэмэ
еплъыхатэмэ
деплъыхатэмэ
феплъыхатэмэ
еплъыха(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхатэмэ
уемыплъыхатэмэ
емыплъыхатэмэ
демыплъыхатэмэ
фемыплъыхатэмэ
емыплъыха(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъатэмэ
уеплъыхыгъатэмэ
еплъыхыгъатэмэ
деплъыхыгъатэмэ
феплъыхыгъатэмэ
еплъыхыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхыгъатэмэ
уемыплъыхыгъатэмэ
емыплъыхыгъатэмэ
демыплъыхыгъатэмэ
фемыплъыхыгъатэмэ
емыплъыхыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынтэмэ
уеплъыхынтэмэ
еплъыхынтэмэ
деплъыхынтэмэ
феплъыхынтэмэ
еплъыхын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхынтэмэ
уемыплъыхынтэмэ
емыплъыхынтэмэ
демыплъыхынтэмэ
фемыплъыхынтэмэ
емыплъыхын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынутэмэ
уеплъыхынутэмэ
еплъыхынутэмэ
деплъыхынутэмэ
феплъыхынутэмэ
еплъыхыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхынутэмэ
уемыплъыхынутэмэ
емыплъыхынутэмэ
демыплъыхынутэмэ
фемыплъыхынутэмэ
емыплъыхыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынт
уеплъыхынт
еплъыхынт
деплъыхынт
феплъыхынт
еплъыхын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхынтэкъым
уеплъыхынтэкъым
еплъыхынтэкъым
деплъыхынтэкъым
феплъыхынтэкъым
еплъыхын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынут
уеплъыхынут
еплъыхынут
деплъыхынут
феплъыхынут
еплъыхыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сеплъыхынутэкъым
уеплъыхынутэкъым
еплъыхынутэкъым
деплъыхынутэкъым
феплъыхынутэкъым
еплъыхыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхми
уеплъыхми
еплъыхми
деплъыхми
феплъыхми
еплъых(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхми
уемыплъыхми
емыплъыхми
демыплъыхми
фемыплъыхми
емыплъых(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыхами
уеплъыхами
еплъыхами
деплъыхами
феплъыхами
еплъыха(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхами
уемыплъыхами
емыплъыхами
демыплъыхами
фемыплъыхами
емыплъыха(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъами
уеплъыхыгъами
еплъыхыгъами
деплъыхыгъами
феплъыхыгъами
еплъыхыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхыгъами
уемыплъыхыгъами
емыплъыхыгъами
демыплъыхыгъами
фемыплъыхыгъами
емыплъыхыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынми
уеплъыхынми
еплъыхынми
деплъыхынми
феплъыхынми
еплъыхын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхынми
уемыплъыхынми
емыплъыхынми
демыплъыхынми
фемыплъыхынми
емыплъыхын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынуми
уеплъыхынуми
еплъыхынуми
деплъыхынуми
феплъыхынуми
еплъыхыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхынуми
уемыплъыхынуми
емыплъыхынуми
демыплъыхынуми
фемыплъыхынуми
емыплъыхыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхтэми
уеплъыхтэми
еплъыхтэми
деплъыхтэми
феплъыхтэми
еплъых(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхтэми
уемыплъыхтэми
емыплъыхтэми
демыплъыхтэми
фемыплъыхтэми
емыплъых(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сеплъыхатэми
уеплъыхатэми
еплъыхатэми
деплъыхатэми
феплъыхатэми
еплъыха(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхатэми
уемыплъыхатэми
емыплъыхатэми
демыплъыхатэми
фемыплъыхатэми
емыплъыха(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сеплъыхыгъатэми
уеплъыхыгъатэми
еплъыхыгъатэми
деплъыхыгъатэми
феплъыхыгъатэми
еплъыхыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхыгъатэми
уемыплъыхыгъатэми
емыплъыхыгъатэми
демыплъыхыгъатэми
фемыплъыхыгъа(хэ)тэми
емыплъыхыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынтэми
уеплъыхынтэми
еплъыхынтэми
деплъыхынтэми
феплъыхынтэми
еплъыхын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхынтэми
уемыплъыхынтэми
емыплъыхынтэми
демыплъыхынтэми
фемыплъыхынтэми
емыплъыхын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сеплъыхынутэми
уеплъыхынутэми
еплъыхынутэми
деплъыхынутэми
феплъыхынутэми
еплъыхыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыплъыхынутэми
уемыплъыхынутэми
емыплъыхынутэми
демыплъыхынутэми
фемыплъыхынутэми
емыплъыхыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сеплъыхаи
уеплъыхаи
еплъыхаи
деплъыхаи
феплъыхаи
еплъыхаи
щымыӀэныгъэ:
семыплъыхаи
уемыплъыхаи
емыплъыхаи
демыплъыхаи
фемыплъыхаи
емыплъыхаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сеплъыхащэрэт
уеплъыхащэрэт
еплъыхащэрэт
деплъыхащэрэт
феплъыхащэрэт
еплъыха(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
семыплъыхащэрэт
уемыплъыхащэрэт
емыплъыхащэрэт
демыплъыхащэрэт
фемыплъыхащэрэт
емыплъыха(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнщ
уеплъыхагъэнщ
еплъыхагъэнщ
деплъыхагъэнщ
феплъыхагъэнщ
еплъыхагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнкъым
уеплъыхагъэнкъым
еплъыхагъэнкъым
деплъыхагъэнкъым
феплъыхагъэнкъым
еплъыхагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнт
уеплъыхагъэнт
еплъыхагъэнт
деплъыхагъэнт
феплъыхагъэнт
еплъыхагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнтэкъым
уеплъыхагъэнтэкъым
еплъыхагъэнтэкъым
деплъыхагъэнтэкъым
феплъыхагъэнтэкъым
еплъыхагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэн
уеплъыхагъэн
еплъыхагъэн
деплъыхагъэн
феплъыхагъэн
еплъыхагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнкъэ
уеплъыхагъэнкъэ
еплъыхагъэнкъэ
деплъыхагъэнкъэ
феплъыхагъэнкъэ
еплъыхагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнт
уеплъыхагъэнт
еплъыхагъэнт
деплъыхагъэнт
феплъыхагъэнт
еплъыхагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнтэкъэ
уеплъыхагъэнтэкъэ
еплъыхагъэнтэкъэ
деплъыхагъэнтэкъэ
феплъыхагъэнтэкъэ
еплъыхагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнущ
уеплъыхагъэнущ
еплъыхагъэнущ
деплъыхагъэнущ
феплъыхагъэнущ
еплъыхагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнукъым
уеплъыхагъэнукъым
еплъыхагъэнукъым
деплъыхагъэнукъым
феплъыхагъэнукъым
еплъыхагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнут
уеплъыхагъэнут
еплъыхагъэнут
деплъыхагъэнут
феплъыхагъэнут
еплъыхагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнутэкъым
уеплъыхагъэнутэкъым
еплъыхагъэнутэкъым
деплъыхагъэнутэкъым
феплъыхагъэнутэкъым
еплъыхагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэну
уеплъыхагъэну
еплъыхагъэну
деплъыхагъэну
феплъыхагъэну
еплъыхагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнукъэ
уеплъыхагъэнукъэ
еплъыхагъэнукъэ
деплъыхагъэнукъэ
феплъыхагъэнукъэ
еплъыхагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнут
уеплъыхагъэнут
еплъыхагъэнут
деплъыхагъэнут
феплъыхагъэнут
еплъыхагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сеплъыхагъэнутэкъэ
уеплъыхагъэнутэкъэ
еплъыхагъэнутэкъэ
деплъыхагъэнутэкъэ
феплъыхагъэнутэкъэ
еплъыхагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэплъых
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыплъых
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэплъыха
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыплъыха
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэплъыхыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыплъыхыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэплъыхын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыплъыхын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэплъыхыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыплъыхыну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сеплъых
уеплъых
еплъых
деплъых
феплъых
еплъых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыплъых
уемыплъых
емыплъых
демыплъых
фемыплъых
емыплъых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сеплъыха
уеплъыха
еплъыха
деплъыха
феплъыха
еплъыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыплъыха
уемыплъыха
емыплъыха
демыплъыха
фемыплъыха
емыплъыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сеплъыхыгъа
уеплъыхыгъа
еплъыхыгъа
деплъыхыгъа
феплъыхыгъа
еплъыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыплъыхыгъа
уемыплъыхыгъа
емыплъыхыгъа
демыплъыхыгъа
фемыплъыхыгъа
емыплъыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сеплъыхын
уеплъыхын
еплъыхын
деплъыхын
феплъыхын
еплъыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыплъыхын
уемыплъыхын
емыплъыхын
демыплъыхын
фемыплъыхын
емыплъыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сеплъыхыну
уеплъыхыну
еплъыхыну
деплъыхыну
феплъыхыну
еплъыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыплъыхыну
уемыплъыхыну
емыплъыхыну
демыплъыхыну
фемыплъыхыну
емыплъыхыну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэреплъых
узэреплъых
зэреплъых
дызэреплъых
фызэреплъых
зэреплъых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыплъых
узэремыплъых
зэремыплъых
дызэремыплъых
фызэремыплъых
зэремыплъых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэреплъыха
узэреплъыха
зэреплъыха
дызэреплъыха
фызэреплъыха
зэреплъыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыплъыха
узэремыплъыха
зэремыплъыха
дызэремыплъыха
фызэремыплъыха
зэремыплъыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэреплъыхыгъа
узэреплъыхыгъа
зэреплъыхыгъа
дызэреплъыхыгъа
фызэреплъыхыгъа
зэреплъыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыплъыхыгъа
узэремыплъыхыгъа
зэремыплъыхыгъа
дызэремыплъыхыгъа
фызэремыплъыхыгъа
зэремыплъыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэреплъыхын
узэреплъыхын
зэреплъыхын
дызэреплъыхын
фызэреплъыхын
зэреплъыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыплъыхын
узэремыплъыхын
зэремыплъыхын
дызэремыплъыхын
фызэремыплъыхын
зэремыплъыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэреплъыхыну
узэреплъыхыну
зэреплъыхыну
дызэреплъыхыну
фызэреплъыхыну
зэреплъыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыплъыхыну
узэремыплъыхыну
зэремыплъыхыну
дызэремыплъыхыну
фызэремыплъыхыну
зэремыплъыхыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщеплъых
ущеплъых
щеплъых
дыщеплъых
фыщеплъых
щеплъых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыплъых
ущемыплъых
щемыплъых
дыщемыплъых
фыщемыплъых
щемыплъых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщеплъыха
ущеплъыха
щеплъыха
дыщеплъыха
фыщеплъыха
щеплъыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыплъыха
ущемыплъыха
щемыплъыха
дыщемыплъыха
фыщемыплъыха
щемыплъыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщеплъыхыгъа
ущеплъыхыгъа
щеплъыхыгъа
дыщеплъыхыгъа
фыщеплъыхыгъа
щеплъыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыплъыхыгъа
ущемыплъыхыгъа
щемыплъыхыгъа
дыщемыплъыхыгъа
фыщемыплъыхыгъа
щемыплъыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщеплъыхын
ущеплъыхын
щеплъыхын
дыщеплъыхын
фыщеплъыхын
щеплъыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыплъыхын
ущемыплъыхын
щемыплъыхын
дыщемыплъыхын
фыщемыплъыхын
щемыплъыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщеплъыхыну
ущеплъыхыну
щеплъыхыну
дыщеплъыхыну
фыщеплъыхыну
щеплъыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыплъыхыну
ущемыплъыхыну
щемыплъыхыну
дыщемыплъыхыну
фыщемыплъыхыну
щемыплъыхыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздеплъых
уздеплъых
здеплъых
дыздеплъых
фыздеплъых
здеплъых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыплъых
уздемыплъых
здемыплъых
дыздемыплъых
фыздемыплъых
здемыплъых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздеплъыха
уздеплъыха
здеплъыха
дыздеплъыха
фыздеплъыха
здеплъыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыплъыха
уздемыплъыха
здемыплъыха
дыздемыплъыха
фыздемыплъыха
здемыплъыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздеплъыхыгъа
уздеплъыхыгъа
здеплъыхыгъа
дыздеплъыхыгъа
фыздеплъыхыгъа
здеплъыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыплъыхыгъа
уздемыплъыхыгъа
здемыплъыхыгъа
дыздемыплъыхыгъа
фыздемыплъыхыгъа
здемыплъыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздеплъыхын
уздеплъыхын
здеплъыхын
дыздеплъыхын
фыздеплъыхын
здеплъыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыплъыхын
уздемыплъыхын
здемыплъыхын
дыздемыплъыхын
фыздемыплъыхын
здемыплъыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздеплъыхыну
уздеплъыхыну
здеплъыхыну
дыздеплъыхыну
фыздеплъыхыну
здеплъыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыплъыхыну
уздемыплъыхыну
здемыплъыхыну
дыздемыплъыхыну
фыздемыплъыхыну
здемыплъыхыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀеплъых
ущӀеплъых
щӀеплъых
дыщӀеплъых
фыщӀеплъых
щӀеплъых(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыплъых
ущӀемыплъых
щӀемыплъых
дыщӀемыплъых
фыщӀемыплъых
щӀемыплъых(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀеплъыха
ущӀеплъыха
щӀеплъыха
дыщӀеплъыха
фыщӀеплъыха
щӀеплъыха(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыплъыха
ущӀемыплъыха
щӀемыплъыха
дыщӀемыплъыха
фыщӀемыплъыха
щӀемыплъыха(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀеплъыхыгъа
ущӀеплъыхыгъа
щӀеплъыхыгъа
дыщӀеплъыхыгъа
фыщӀеплъыхыгъа
щӀеплъыхыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыплъыхыгъа
ущӀемыплъыхыгъа
щӀемыплъыхыгъа
дыщӀемыплъыхыгъа
фыщӀемыплъыхыгъа
щӀемыплъыхыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀеплъыхын
ущӀеплъыхын
щӀеплъыхын
дыщӀеплъыхын
фыщӀеплъыхын
щӀеплъыхын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыплъыхын
ущӀемыплъыхын
щӀемыплъыхын
дыщӀемыплъыхын
фыщӀемыплъыхын
щӀемыплъыхын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀеплъыхыну
ущӀеплъыхыну
щӀеплъыхыну
дыщӀеплъыхыну
фыщӀеплъыхыну
щӀеплъыхыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыплъыхыну
ущӀемыплъыхыну
щӀемыплъыхыну
дыщӀемыплъыхыну
фыщӀемыплъыхыну
щӀемыплъыхыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сеплъыхыу
уеплъыхыу
еплъыхыу
деплъыхыу
феплъыхыу
еплъых(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыплъыхыу
уемыплъыхыу
емыплъыхыу
демыплъыхыу
фемыплъыхыу
емыплъых(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сеплъыхауэ
уеплъыхауэ
еплъыхауэ
деплъыхауэ
феплъыхауэ
еплъыхауэ / еплъыхахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыплъыхауэ
уемыплъыхауэ
емыплъыхауэ
демыплъыхауэ
фемыплъыхауэ
емыплъыхауэ / емыплъыхахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сеплъыхыурэ
уеплъыхыурэ
еплъыхыурэ
деплъыхыурэ
феплъыхыурэ
еплъых(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
семыплъыхыурэ
уемыплъыхыурэ
емыплъыхыурэ
демыплъыхыурэ
фемыплъыхыурэ
емыплъых(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыноплъых
соплъых
--
сывоплъых
соплъых(хэ)
уэ
укъызоплъых
--
уоплъых
укъыдоплъых
--
уоплъых(хэ)
ар
къызоплъых
къоплъых
йоплъых
къыдоплъых
къывоплъых
йоплъых(хэ)
дэ
--
дыноплъых
доплъых
--
дывоплъых
доплъых(хэ)
фэ
фыкъызоплъых
--
фоплъых
фыкъыдоплъых
--
фоплъых(хэ)
ахэр
къызоплъых
къоплъых
йоплъых
къыдоплъых
къывоплъых
йоплъых(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыноплъыхрэ
сеплъыхрэ
--
сывэплъыхрэ
сеплъых(хэ)рэ
уэ
укъызэплъыхрэ
--
уеплъыхрэ
укъыдэплъыхрэ
--
уеплъых(хэ)рэ
ар
къызэплъыхрэ
къоплъыхрэ
еплъыхрэ
къыдэплъыхрэ
къывэплъыхрэ
еплъых(хэ)рэ
дэ
--
дыноплъыхрэ
деплъыхрэ
--
дывэплъыхрэ
деплъых(хэ)рэ
фэ
фыкъызэплъыхрэ
--
феплъыхрэ
фыкъыдэплъыхрэ
--
феплъых(хэ)рэ]
ахэр
къызэплъыхрэ
къоплъыхрэ
еплъыхрэ
къыдэплъыхрэ
къывэплъыхрэ
еплъых(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[плъых]
[плъых]р
--
[плъых]хэр
Эргативнэ:
[плъых]
[плъых]м
--
[плъых]хэм
Послеложнэ:
[плъых]кӀэ
[плъых]мкӀэ
[плъых]хэкӀэ
[плъых]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[плъых]ыу
[плъых]рауэ
[плъых]хэу
[плъых]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[плъых]а
[плъых]ар
--
[плъых]ахэр
Эргативнэ:
[плъых]а
[плъых]ам
--
[плъых]ахэм
Послеложнэ:
[плъых]акӀэ
[плъых]амкӀэ
[плъых]ахэкӀэ
[плъых]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[плъых]ауэ
[плъых]арауэ
[плъых]ахэу
[плъых]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[плъых]ын
[плъых]ыныр
--
[плъых]ынхэр
Эргативнэ:
[плъых]ын
[плъых]ыным
--
[плъых]ынхэм
Послеложнэ:
[плъых]ынкӀэ
[плъых]ынымкӀэ
[плъых]ынхэкӀэ
[плъых]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[плъых]ыну
[плъых]ынырауэ
[плъых]ынхэу
[плъых]ынхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[плъых]ыну
[плъых]ынур
--
[плъых]ынухэр
Эргативнэ:
[плъых]ыну
[плъых]ынум
--
[плъых]ынухэм
Послеложнэ:
[плъых]ынукӀэ
[плъых]ынумкӀэ
[плъых]ынухэкӀэ
[плъых]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[плъых]ынууэ
[плъых]ынурауэ
[плъых]ынухэу
[плъых]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
И лъабжьэмкӀэ, и щӀэмкӀэ, и кӀэмкӀэ плъэн.
Нэщхъеин.
ЩАПХЪЭХЭР
Псыбэ и нэпc къыщӀэжахэр игъэпщкӀун и мураду еплъыхат. Ӏуащхьэмахуэ, журнал (художественный)
Ныбжьэгъур уи нэгу къыщӀоплъэ, жагъуэгъур и лъакъуэ йоплъых. Псалъэжьхэр
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
еплъыхын: 1. look down, look under your feet 2. grieve, mourn
УРЫСЫБЗЭ
еплъыхын: 1. смотреть вниз, под ноги 2. горевать, печалиться
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.