АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
е- + мы- + [гугъу] + -ы + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "емыгугъун"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
егугъун
щымыӀэныгъэ:
емыгугъун
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сегугъун
уегугъун
егугъун
дегугъун
фегугъун
егугъун(хэ)
щымыӀэныгъэ:
семыгугъун
уемыгугъун
емыгугъун
демыгугъун
фемыгугъун
емыгугъун(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
егугъу!
фегугъу!
щымыӀэныгъэ:
уемыгугъу!
фемыгугъу!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срегугъу
урегугъу
ирегугъу
дрегугъу
фрегугъу
ирегугъу(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыгугъу
уремыгугъу
ирэмыгугъу
дремыгугъу
фремыгугъу
иремыгугъу(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
согугъу(р)
уогугъу(р)
йогугъу(р)
догугъу(р)
фогугъу(р)
йогугъу(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъуркъым
уегугъуркъым
егугъуркъым
дегугъуркъым
фегугъуркъым
егугъу(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъурт
уегугъурт
егугъурт
дегугъурт
фегугъурт
егугъу(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегугъуртэкъым
уегугъуртэкъым
егугъуртэкъым
дегугъуртэкъым
фегугъуртэкъым
егугъу(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъуащ
уегугъуащ
егугъуащ
дегугъуащ
фегугъуащ
егугъуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сегугъуакъым
уегугъуакъым
егугъуакъым
дегугъуакъым
фегугъуакъым
егугъуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъуат
уегугъуат
егугъуат
дегугъуат
фегугъуат
егугъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегугъуатэкъым
уегугъуатэкъым
егугъуатэкъым
дегугъуатэкъым
фегугъуатэкъым
егугъуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъугъащ
уегугъугъащ
егугъугъащ
дегугъугъащ
фегугъугъащ
егугъугъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъугъакъым
уегугъугъакъым
егугъугъакъым
дегугъугъакъым
фегугъугъакъым
егугъугъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъугъат
уегугъугъат
егугъугъат
дегугъугъат
фегугъугъат
егугъугъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъугъатэкъым
уегугъугъатэкъым
егугъугъатэкъым
дегугъугъатэкъым
фегугъугъатэкъым
егугъугъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сегугъущ
уегугъущ
егугъущ
дегугъущ
фегугъущ
егугъу(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сегугъукъым
уегугъукъым
егугъукъым
дегугъукъым
фегугъукъым
егугъу(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сегугъут
уегугъут
егугъут
дегугъут
фегугъут
егугъу(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сегугъутэкъым
уегугъутэкъым
егугъутэкъым
дегугъутэкъым
фегугъутэкъым
егугъу(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунщ
уегугъунщ
егугъунщ
дегугъунщ
фегугъунщ
егугъун(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъункъым
уегугъункъым
егугъункъым
дегугъункъым
фегугъункъым
егугъун(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъуну(хэ)щ
уегугъунущ
егугъунущ
дегугъунущ
фегугъунущ
егугъуну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъунукъым
уегугъунукъым
егугъунукъым
дегугъунукъым
фегугъунукъым
егугъуну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъурэ
уегугъурэ
егугъурэ
дегугъурэ
фегугъурэ
егугъу(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъуркъэ
уегугъуркъэ
егугъуркъэ
дегугъуркъэ
фегугъуркъэ
егугъу(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъурт
уегугъурт
егугъурт
дегугъурт
фегугъурт
егугъу(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегугъуртэкъэ
уегугъуртэкъэ
егугъуртэкъэ
дегугъуртэкъэ
фегугъуртэкъэ
егугъу(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъуа
уегугъуа
егугъуа
дегугъуа
фегугъуа
егугъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сегугъуакъэ
уегугъуакъэ
егугъуакъэ
дегугъуакъэ
фегугъуакъэ
егугъуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъуат
уегугъуат
егугъуат
дегугъуат
фегугъуат
егугъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегугъуатэкъэ
уегугъуатэкъэ
егугъуатэкъэ
дегугъуатэкъэ
фегугъуатэкъэ
егугъуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъугъа
уегугъугъа
егугъугъа
дегугъугъа
фегугъугъа
егугъугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъугъакъэ
уегугъугъакъэ
егугъугъакъэ
дегугъугъакъэ
фегугъугъакъэ
егугъугъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъугъат
уегугъугъат
егугъугъат
дегугъугъат
фегугъугъат
егугъугъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегугъугъатэкъэ
уегугъугъатэкъэ
егугъугъатэкъэ
дегугъугъатэкъэ
фегугъугъатэкъэ
егугъугъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сегугъу
уегугъу
егугъу
дегугъу
фегугъу
егугъу(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сегугъукъэ
уегугъукъэ
егугъукъэ
дегугъукъэ
фегугъукъэ
егугъу(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сегугъут
уегугъут
егугъут
дегугъут
фегугъут
егугъу(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сегугъутэкъэ
уегугъутэкъэ
егугъутэкъэ
дегугъутэкъэ
фегугъутэкъэ
егугъу(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъун
уегугъун
егугъун
дегугъун
фегугъун
егугъун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъункъэ
уегугъункъэ
егугъункъэ
дегугъункъэ
фегугъункъэ
егугъун(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъуну
уегугъуну
егугъуну
дегугъуну
фегугъуну
егугъуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъунукъэ
уегугъунукъэ
егугъунукъэ
дегугъунукъэ
фегугъунукъэ
егугъуну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъумэ
уегугъумэ
егугъумэ
дегугъумэ
фегугъумэ
егугъу(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъумэ
уемыгугъумэ
емыгугъумэ
демыгугъумэ
фемыгугъумэ
емыгугъу(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъуамэ
уегугъуамэ
егугъуамэ
дегугъуамэ
фегугъуамэ
егугъуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгугъуамэ
уемыгугъуамэ
емыгугъуамэ
демыгугъуамэ
фемыгугъуамэ
емыгугъуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сегугъугъамэ
уегугъугъамэ
егугъугъамэ
дегугъугъамэ
фегугъугъамэ
егугъугъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгугъугъамэ
уемыгугъугъамэ
емыгугъугъамэ
демыгугъугъамэ
фемыгугъугъамэ
емыгугъугъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунмэ
уегугъунмэ
егугъунмэ
дегугъунмэ
фегугъунмэ
егугъун(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъунмэ
уемыгугъунмэ
емыгугъунмэ
демыгугъунмэ
фемыгугъунмэ
емыгугъун(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунумэ
уегугъунумэ
егугъунумэ
дегугъунумэ
фегугъунумэ
егугъуну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъунумэ
уемыгугъунумэ
емыгугъунумэ
демыгугъунумэ
фемыгугъунумэ
емыгугъуну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъутэмэ
уегугъутэмэ
егугъутэмэ
дегугъутэмэ
фегугъутэмэ
егугъу(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъутэмэ
уемыгугъутэмэ
емыгугъутэмэ
демыгугъутэмэ
фемыгугъутэмэ
емыгугъу(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъуатэмэ
уегугъуатэмэ
егугъуатэмэ
дегугъуатэмэ
фегугъуатэмэ
егугъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгугъуатэмэ
уемыгугъуатэмэ
емыгугъуатэмэ
демыгугъуатэмэ
фемыгугъуатэмэ
емыгугъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сегугъугъатэмэ
уегугъугъатэмэ
егугъугъатэмэ
дегугъугъатэмэ
фегугъугъатэмэ
егугъугъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгугъугъатэмэ
уемыгугъугъатэмэ
емыгугъугъатэмэ
демыгугъугъатэмэ
фемыгугъугъатэмэ
емыгугъугъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунтэмэ
уегугъунтэмэ
егугъунтэмэ
дегугъунтэмэ
фегугъунтэмэ
егугъун(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъунтэмэ
уемыгугъунтэмэ
емыгугъунтэмэ
демыгугъунтэмэ
фемыгугъунтэмэ
емыгугъун(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунутэмэ
уегугъунутэмэ
егугъунутэмэ
дегугъунутэмэ
фегугъунутэмэ
егугъуну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъунутэмэ
уемыгугъунутэмэ
емыгугъунутэмэ
демыгугъунутэмэ
фемыгугъунутэмэ
емыгугъуну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунт
уегугъунт
егугъунт
дегугъунт
фегугъунт
егугъун(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъунтэкъым
уегугъунтэкъым
егугъунтэкъым
дегугъунтэкъым
фегугъунтэкъым
егугъун(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунут
уегугъунут
егугъунут
дегугъунут
фегугъунут
егугъуну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегугъунутэкъым
уегугъунутэкъым
егугъунутэкъым
дегугъунутэкъым
фегугъунутэкъым
егугъуну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъуми
уегугъуми
егугъуми
дегугъуми
фегугъуми
егугъу(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъуми
уемыгугъуми
емыгугъуми
демыгугъуми
фемыгугъуми
емыгугъу(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъуами
уегугъуами
егугъуами
дегугъуами
фегугъуами
егугъуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгугъуами
уемыгугъуами
емыгугъуами
демыгугъуами
фемыгугъуами
емыгугъуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сегугъугъами
уегугъугъами
егугъугъами
дегугъугъами
фегугъугъами
егугъугъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгугъугъами
уемыгугъугъами
емыгугъугъами
демыгугъугъами
фемыгугъугъами
емыгугъугъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунми
уегугъунми
егугъунми
дегугъунми
фегугъунми
егугъун(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъунми
уемыгугъунми
емыгугъунми
демыгугъунми
фемыгугъунми
емыгугъун(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунуми
уегугъунуми
егугъунуми
дегугъунуми
фегугъунуми
егугъуну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъунуми
уемыгугъунуми
емыгугъунуми
демыгугъунуми
фемыгугъунуми
емыгугъуну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъутэми
уегугъутэми
егугъутэми
дегугъутэми
фегугъутэми
егугъу(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъутэми
уемыгугъутэми
емыгугъутэми
демыгугъутэми
фемыгугъутэми
емыгугъу(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегугъуатэми
уегугъуатэми
егугъуатэми
дегугъуатэми
фегугъуатэми
егугъуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгугъуатэми
уемыгугъуатэми
емыгугъуатэми
демыгугъуатэми
фемыгугъуатэми
емыгугъуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сегугъугъатэми
уегугъугъатэми
егугъугъатэми
дегугъугъатэми
фегугъугъатэми
егугъугъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгугъугъатэми
уемыгугъугъатэми
емыгугъугъатэми
демыгугъугъатэми
фемыгугъугъа(хэ)тэми
емыгугъугъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунтэми
уегугъунтэми
егугъунтэми
дегугъунтэми
фегугъунтэми
егугъун(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъунтэми
уемыгугъунтэми
емыгугъунтэми
демыгугъунтэми
фемыгугъунтэми
емыгугъун(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегугъунутэми
уегугъунутэми
егугъунутэми
дегугъунутэми
фегугъунутэми
егугъуну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгугъунутэми
уемыгугъунутэми
емыгугъунутэми
демыгугъунутэми
фемыгугъунутэми
емыгугъуну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сегугъуаи
уегугъуаи
егугъуаи
дегугъуаи
фегугъуаи
егугъуаи
щымыӀэныгъэ:
семыгугъуаи
уемыгугъуаи
емыгугъуаи
демыгугъуаи
фемыгугъуаи
емыгугъуаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сегугъуащэрэт
уегугъуащэрэт
егугъуащэрэт
дегугъуащэрэт
фегугъуащэрэт
егугъуа(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
семыгугъуащэрэт
уемыгугъуащэрэт
емыгугъуащэрэт
демыгугъуащэрэт
фемыгугъуащэрэт
емыгугъуа(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнщ
уегугъуагъэнщ
егугъуагъэнщ
дегугъуагъэнщ
фегугъуагъэнщ
егугъуагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнкъым
уегугъуагъэнкъым
егугъуагъэнкъым
дегугъуагъэнкъым
фегугъуагъэнкъым
егугъуагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнт
уегугъуагъэнт
егугъуагъэнт
дегугъуагъэнт
фегугъуагъэнт
егугъуагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнтэкъым
уегугъуагъэнтэкъым
егугъуагъэнтэкъым
дегугъуагъэнтэкъым
фегугъуагъэнтэкъым
егугъуагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сегугъуагъэн
уегугъуагъэн
егугъуагъэн
дегугъуагъэн
фегугъуагъэн
егугъуагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнкъэ
уегугъуагъэнкъэ
егугъуагъэнкъэ
дегугъуагъэнкъэ
фегугъуагъэнкъэ
егугъуагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнт
уегугъуагъэнт
егугъуагъэнт
дегугъуагъэнт
фегугъуагъэнт
егугъуагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнтэкъэ
уегугъуагъэнтэкъэ
егугъуагъэнтэкъэ
дегугъуагъэнтэкъэ
фегугъуагъэнтэкъэ
егугъуагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнущ
уегугъуагъэнущ
егугъуагъэнущ
дегугъуагъэнущ
фегугъуагъэнущ
егугъуагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнукъым
уегугъуагъэнукъым
егугъуагъэнукъым
дегугъуагъэнукъым
фегугъуагъэнукъым
егугъуагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнут
уегугъуагъэнут
егугъуагъэнут
дегугъуагъэнут
фегугъуагъэнут
егугъуагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнутэкъым
уегугъуагъэнутэкъым
егугъуагъэнутэкъым
дегугъуагъэнутэкъым
фегугъуагъэнутэкъым
егугъуагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сегугъуагъэну
уегугъуагъэну
егугъуагъэну
дегугъуагъэну
фегугъуагъэну
егугъуагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнукъэ
уегугъуагъэнукъэ
егугъуагъэнукъэ
дегугъуагъэнукъэ
фегугъуагъэнукъэ
егугъуагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнут
уегугъуагъэнут
егугъуагъэнут
дегугъуагъэнут
фегугъуагъэнут
егугъуагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сегугъуагъэнутэкъэ
уегугъуагъэнутэкъэ
егугъуагъэнутэкъэ
дегугъуагъэнутэкъэ
фегугъуагъэнутэкъэ
егугъуагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэгугъу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгугъу
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэгугъуа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгугъуа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэгугъугъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгугъугъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэгугъун
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгугъун
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэгугъуну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгугъуну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сегугъу
уегугъу
егугъу
дегугъу
фегугъу
егугъу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыгугъу
уемыгугъу
емыгугъу
демыгугъу
фемыгугъу
емыгугъу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сегугъуа
уегугъуа
егугъуа
дегугъуа
фегугъуа
егугъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыгугъуа
уемыгугъуа
емыгугъуа
демыгугъуа
фемыгугъуа
емыгугъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сегугъугъа
уегугъугъа
егугъугъа
дегугъугъа
фегугъугъа
егугъугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыгугъугъа
уемыгугъугъа
емыгугъугъа
демыгугъугъа
фемыгугъугъа
емыгугъугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сегугъун
уегугъун
егугъун
дегугъун
фегугъун
егугъун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыгугъун
уемыгугъун
емыгугъун
демыгугъун
фемыгугъун
емыгугъун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сегугъуну
уегугъуну
егугъуну
дегугъуну
фегугъуну
егугъуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыгугъуну
уемыгугъуну
емыгугъуну
демыгугъуну
фемыгугъуну
емыгугъуну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегугъу
узэрегугъу
зэрегугъу
дызэрегугъу
фызэрегугъу
зэрегугъу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгугъу
узэремыгугъу
зэремыгугъу
дызэремыгугъу
фызэремыгугъу
зэремыгугъу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегугъуа
узэрегугъуа
зэрегугъуа
дызэрегугъуа
фызэрегугъуа
зэрегугъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгугъуа
узэремыгугъуа
зэремыгугъуа
дызэремыгугъуа
фызэремыгугъуа
зэремыгугъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегугъугъа
узэрегугъугъа
зэрегугъугъа
дызэрегугъугъа
фызэрегугъугъа
зэрегугъугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгугъугъа
узэремыгугъугъа
зэремыгугъугъа
дызэремыгугъугъа
фызэремыгугъугъа
зэремыгугъугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегугъун
узэрегугъун
зэрегугъун
дызэрегугъун
фызэрегугъун
зэрегугъун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгугъун
узэремыгугъун
зэремыгугъун
дызэремыгугъун
фызэремыгугъун
зэремыгугъун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегугъуну
узэрегугъуну
зэрегугъуну
дызэрегугъуну
фызэрегугъуну
зэрегугъуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгугъуну
узэремыгугъуну
зэремыгугъуну
дызэремыгугъуну
фызэремыгугъуну
зэремыгугъуну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщегугъу
ущегугъу
щегугъу
дыщегугъу
фыщегугъу
щегугъу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгугъу
ущемыгугъу
щемыгугъу
дыщемыгугъу
фыщемыгугъу
щемыгугъу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщегугъуа
ущегугъуа
щегугъуа
дыщегугъуа
фыщегугъуа
щегугъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгугъуа
ущемыгугъуа
щемыгугъуа
дыщемыгугъуа
фыщемыгугъуа
щемыгугъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщегугъугъа
ущегугъугъа
щегугъугъа
дыщегугъугъа
фыщегугъугъа
щегугъугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгугъугъа
ущемыгугъугъа
щемыгугъугъа
дыщемыгугъугъа
фыщемыгугъугъа
щемыгугъугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщегугъун
ущегугъун
щегугъун
дыщегугъун
фыщегугъун
щегугъун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгугъун
ущемыгугъун
щемыгугъун
дыщемыгугъун
фыщемыгугъун
щемыгугъун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщегугъуну
ущегугъуну
щегугъуну
дыщегугъуну
фыщегугъуну
щегугъуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгугъуну
ущемыгугъуну
щемыгугъуну
дыщемыгугъуну
фыщемыгугъуну
щемыгугъуну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздегугъу
уздегугъу
здегугъу
дыздегугъу
фыздегугъу
здегугъу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгугъу
уздемыгугъу
здемыгугъу
дыздемыгугъу
фыздемыгугъу
здемыгугъу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздегугъуа
уздегугъуа
здегугъуа
дыздегугъуа
фыздегугъуа
здегугъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгугъуа
уздемыгугъуа
здемыгугъуа
дыздемыгугъуа
фыздемыгугъуа
здемыгугъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздегугъугъа
уздегугъугъа
здегугъугъа
дыздегугъугъа
фыздегугъугъа
здегугъугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгугъугъа
уздемыгугъугъа
здемыгугъугъа
дыздемыгугъугъа
фыздемыгугъугъа
здемыгугъугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздегугъун
уздегугъун
здегугъун
дыздегугъун
фыздегугъун
здегугъун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгугъун
уздемыгугъун
здемыгугъун
дыздемыгугъун
фыздемыгугъун
здемыгугъун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздегугъуну
уздегугъуну
здегугъуну
дыздегугъуну
фыздегугъуну
здегугъуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгугъуну
уздемыгугъуну
здемыгугъуну
дыздемыгугъуну
фыздемыгугъуну
здемыгугъуну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегугъу
ущӀегугъу
щӀегугъу
дыщӀегугъу
фыщӀегугъу
щӀегугъу(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгугъу
ущӀемыгугъу
щӀемыгугъу
дыщӀемыгугъу
фыщӀемыгугъу
щӀемыгугъу(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегугъуа
ущӀегугъуа
щӀегугъуа
дыщӀегугъуа
фыщӀегугъуа
щӀегугъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгугъуа
ущӀемыгугъуа
щӀемыгугъуа
дыщӀемыгугъуа
фыщӀемыгугъуа
щӀемыгугъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегугъугъа
ущӀегугъугъа
щӀегугъугъа
дыщӀегугъугъа
фыщӀегугъугъа
щӀегугъугъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгугъугъа
ущӀемыгугъугъа
щӀемыгугъугъа
дыщӀемыгугъугъа
фыщӀемыгугъугъа
щӀемыгугъугъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегугъун
ущӀегугъун
щӀегугъун
дыщӀегугъун
фыщӀегугъун
щӀегугъун(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгугъун
ущӀемыгугъун
щӀемыгугъун
дыщӀемыгугъун
фыщӀемыгугъун
щӀемыгугъун(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегугъуну
ущӀегугъуну
щӀегугъуну
дыщӀегугъуну
фыщӀегугъуну
щӀегугъуну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгугъуну
ущӀемыгугъуну
щӀемыгугъуну
дыщӀемыгугъуну
фыщӀемыгугъуну
щӀемыгугъуну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сегугъуу
уегугъуу
егугъуу
дегугъуу
фегугъуу
егугъу(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыгугъуу
уемыгугъуу
емыгугъуу
демыгугъуу
фемыгугъуу
емыгугъу(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сегугъуауэ
уегугъуауэ
егугъуауэ
дегугъуауэ
фегугъуауэ
егугъуауэ / егугъуахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыгугъуауэ
уемыгугъуауэ
емыгугъуауэ
демыгугъуауэ
фемыгугъуауэ
емыгугъуауэ / емыгугъуахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сегугъуурэ
уегугъуурэ
егугъуурэ
дегугъуурэ
фегугъуурэ
егугъу(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
семыгугъуурэ
уемыгугъуурэ
емыгугъуурэ
демыгугъуурэ
фемыгугъуурэ
емыгугъу(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыногугъу
согугъу
--
сывогугъу
согугъу(хэ)
уэ
укъызогугъу
--
уогугъу
укъыдогугъу
--
уогугъу(хэ)
ар
къызогугъу
къогугъу
йогугъу
къыдогугъу
къывогугъу
йогугъу(хэ)
дэ
--
дыногугъу
догугъу
--
дывогугъу
догугъу(хэ)
фэ
фыкъызогугъу
--
фогугъу
фыкъыдогугъу
--
фогугъу(хэ)
ахэр
къызогугъу
къогугъу
йогугъу
къыдогугъу
къывогугъу
йогугъу(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыногугъурэ
сегугъурэ
--
сывэгугъурэ
сегугъу(хэ)рэ
уэ
укъызэгугъурэ
--
уегугъурэ
укъыдэгугъурэ
--
уегугъу(хэ)рэ
ар
къызэгугъурэ
къогугъурэ
егугъурэ
къыдэгугъурэ
къывэгугъурэ
егугъу(хэ)рэ
дэ
--
дыногугъурэ
дегугъурэ
--
дывэгугъурэ
дегугъу(хэ)рэ
фэ
фыкъызэгугъурэ
--
фегугъурэ
фыкъыдэгугъурэ
--
фегугъу(хэ)рэ]
ахэр
къызэгугъурэ
къогугъурэ
егугъурэ
къыдэгугъурэ
къывэгугъурэ
егугъу(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гугъу]
[гугъу]р
--
[гугъу]хэр
Эргативнэ:
[гугъу]
[гугъу]м
--
[гугъу]хэм
Послеложнэ:
[гугъу]кӀэ
[гугъу]мкӀэ
[гугъу]хэкӀэ
[гугъу]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гугъу]у
[гугъу]рауэ
[гугъу]хэу
[гугъу]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гугъу]а
[гугъу]ар
--
[гугъу]ахэр
Эргативнэ:
[гугъу]а
[гугъу]ам
--
[гугъу]ахэм
Послеложнэ:
[гугъу]акӀэ
[гугъу]амкӀэ
[гугъу]ахэкӀэ
[гугъу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гугъу]ауэ
[гугъу]арауэ
[гугъу]ахэу
[гугъу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гугъу]н
[гугъу]ныр
--
[гугъу]нхэр
Эргативнэ:
[гугъу]н
[гугъу]ным
--
[гугъу]нхэм
Послеложнэ:
[гугъу]нкӀэ
[гугъу]нымкӀэ
[гугъу]нхэкӀэ
[гугъу]нхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гугъу]ну
[гугъу]нырауэ
[гугъу]нхэу
[гугъу]нхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гугъу]ну
[гугъу]нур
--
[гугъу]нухэр
Эргативнэ:
[гугъу]ну
[гугъу]нум
--
[гугъу]нухэм
Послеложнэ:
[гугъу]нукӀэ
[гугъу]нумкӀэ
[гугъу]нухэкӀэ
[гугъу]нухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гугъу]нууэ
[гугъу]нурауэ
[гугъу]нухэу
[гугъу]нухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Ӏэпэдэгъэлэлу Ӏуэхум бгъэдыхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
емыгугъун: be unscrupulous, negligent
Лэжьыгъэм емыгугъун: be negligent in one's work.
УРЫСЫБЗЭ
емыгугъун: быть недобросовестным, небрежным
Лэжьыгъэм емыгугъун: быть небрежным в работе.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.