АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
е- + [гъуэлъ] + -ы + -лӏ + -э + -н
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "егъуэлъылӏэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
егъуэлъылӏэн
щымыӀэныгъэ:
емыгъуэлъылӏэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэн
уегъуэлъылӏэн
егъуэлъылӏэн
дегъуэлъылӏэн
фегъуэлъылӏэн
егъуэлъылӏэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэн
уемыгъуэлъылӏэн
емыгъуэлъылӏэн
демыгъуэлъылӏэн
фемыгъуэлъылӏэн
емыгъуэлъылӏэн(хэ)
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
егъуэлъылӏэ!
фегъуэлъылӏэ!
щымыӀэныгъэ:
уемыгъуэлъылӏэ!
фемыгъуэлъылӏэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
срегъуэлъылӏэ
урегъуэлъылӏэ
ирегъуэлъылӏэ
дрегъуэлъылӏэ
фрегъуэлъылӏэ
ирегъуэлъылӏэ(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сремыгъуэлъылӏэ
уремыгъуэлъылӏэ
ирэмыгъуэлъылӏэ
дремыгъуэлъылӏэ
фремыгъуэлъылӏэ
иремыгъуэлъылӏэ(хэ)
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
согъуэлъылӏэ(р)
уогъуэлъылӏэ(р)
йогъуэлъылӏэ(р)
догъуэлъылӏэ(р)
фогъуэлъылӏэ(р)
йогъуэлъылӏэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэркъым
уегъуэлъылӏэркъым
егъуэлъылӏэркъым
дегъуэлъылӏэркъым
фегъуэлъылӏэркъым
егъуэлъылӏэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэрт
уегъуэлъылӏэрт
егъуэлъылӏэрт
дегъуэлъылӏэрт
фегъуэлъылӏэрт
егъуэлъылӏэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэртэкъым
уегъуэлъылӏэртэкъым
егъуэлъылӏэртэкъым
дегъуэлъылӏэртэкъым
фегъуэлъылӏэртэкъым
егъуэлъылӏэ(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏащ
уегъуэлъылӏащ
егъуэлъылӏащ
дегъуэлъылӏащ
фегъуэлъылӏащ
егъуэлъылӏа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏакъым
уегъуэлъылӏакъым
егъуэлъылӏакъым
дегъуэлъылӏакъым
фегъуэлъылӏакъым
егъуэлъылӏа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏат
уегъуэлъылӏат
егъуэлъылӏат
дегъуэлъылӏат
фегъуэлъылӏат
егъуэлъылӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏатэкъым
уегъуэлъылӏатэкъым
егъуэлъылӏатэкъым
дегъуэлъылӏатэкъым
фегъуэлъылӏатэкъым
егъуэлъылӏа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъащ
уегъуэлъылӏэгъащ
егъуэлъылӏэгъащ
дегъуэлъылӏэгъащ
фегъуэлъылӏэгъащ
егъуэлъылӏэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъакъым
уегъуэлъылӏэгъакъым
егъуэлъылӏэгъакъым
дегъуэлъылӏэгъакъым
фегъуэлъылӏэгъакъым
егъуэлъылӏэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъат
уегъуэлъылӏэгъат
егъуэлъылӏэгъат
дегъуэлъылӏэгъат
фегъуэлъылӏэгъат
егъуэлъылӏэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъатэкъым
уегъуэлъылӏэгъатэкъым
егъуэлъылӏэгъатэкъым
дегъуэлъылӏэгъатэкъым
фегъуэлъылӏэгъатэкъым
егъуэлъылӏэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэщ
уегъуэлъылӏэщ
егъуэлъылӏэщ
дегъуэлъылӏэщ
фегъуэлъылӏэщ
егъуэлъылӏэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэкъым
уегъуэлъылӏэкъым
егъуэлъылӏэкъым
дегъуэлъылӏэкъым
фегъуэлъылӏэкъым
егъуэлъылӏэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэт
уегъуэлъылӏэт
егъуэлъылӏэт
дегъуэлъылӏэт
фегъуэлъылӏэт
егъуэлъылӏэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэтэкъым
уегъуэлъылӏэтэкъым
егъуэлъылӏэтэкъым
дегъуэлъылӏэтэкъым
фегъуэлъылӏэтэкъым
егъуэлъылӏэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнщ
уегъуэлъылӏэнщ
егъуэлъылӏэнщ
дегъуэлъылӏэнщ
фегъуэлъылӏэнщ
егъуэлъылӏэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнкъым
уегъуэлъылӏэнкъым
егъуэлъылӏэнкъым
дегъуэлъылӏэнкъым
фегъуэлъылӏэнкъым
егъуэлъылӏэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнущ
уегъуэлъылӏэнущ
егъуэлъылӏэнущ
дегъуэлъылӏэнущ
фегъуэлъылӏэнущ
егъуэлъылӏэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнукъым
уегъуэлъылӏэнукъым
егъуэлъылӏэнукъым
дегъуэлъылӏэнукъым
фегъуэлъылӏэнукъым
егъуэлъылӏэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэрэ
уегъуэлъылӏэрэ
егъуэлъылӏэрэ
дегъуэлъылӏэрэ
фегъуэлъылӏэрэ
егъуэлъылӏэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэркъэ
уегъуэлъылӏэркъэ
егъуэлъылӏэркъэ
дегъуэлъылӏэркъэ
фегъуэлъылӏэркъэ
егъуэлъылӏэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэрт
уегъуэлъылӏэрт
егъуэлъылӏэрт
дегъуэлъылӏэрт
фегъуэлъылӏэрт
егъуэлъылӏэ(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэртэкъэ
уегъуэлъылӏэртэкъэ
егъуэлъылӏэртэкъэ
дегъуэлъылӏэртэкъэ
фегъуэлъылӏэртэкъэ
егъуэлъылӏэ(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏа
уегъуэлъылӏа
егъуэлъылӏа
дегъуэлъылӏа
фегъуэлъылӏа
егъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏакъэ
уегъуэлъылӏакъэ
егъуэлъылӏакъэ
дегъуэлъылӏакъэ
фегъуэлъылӏакъэ
егъуэлъылӏа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏат
уегъуэлъылӏат
егъуэлъылӏат
дегъуэлъылӏат
фегъуэлъылӏат
егъуэлъылӏа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏатэкъэ
уегъуэлъылӏатэкъэ
егъуэлъылӏатэкъэ
дегъуэлъылӏатэкъэ
фегъуэлъылӏатэкъэ
егъуэлъылӏа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъа
уегъуэлъылӏэгъа
егъуэлъылӏэгъа
дегъуэлъылӏэгъа
фегъуэлъылӏэгъа
егъуэлъылӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъакъэ
уегъуэлъылӏэгъакъэ
егъуэлъылӏэгъакъэ
дегъуэлъылӏэгъакъэ
фегъуэлъылӏэгъакъэ
егъуэлъылӏэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъат
уегъуэлъылӏэгъат
егъуэлъылӏэгъат
дегъуэлъылӏэгъат
фегъуэлъылӏэгъат
егъуэлъылӏэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъатэкъэ
уегъуэлъылӏэгъатэкъэ
егъуэлъылӏэгъатэкъэ
дегъуэлъылӏэгъатэкъэ
фегъуэлъылӏэгъатэкъэ
егъуэлъылӏэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэ
уегъуэлъылӏэ
егъуэлъылӏэ
дегъуэлъылӏэ
фегъуэлъылӏэ
егъуэлъылӏэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэкъэ
уегъуэлъылӏэкъэ
егъуэлъылӏэкъэ
дегъуэлъылӏэкъэ
фегъуэлъылӏэкъэ
егъуэлъылӏэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэт
уегъуэлъылӏэт
егъуэлъылӏэт
дегъуэлъылӏэт
фегъуэлъылӏэт
егъуэлъылӏэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэтэкъэ
уегъуэлъылӏэтэкъэ
егъуэлъылӏэтэкъэ
дегъуэлъылӏэтэкъэ
фегъуэлъылӏэтэкъэ
егъуэлъылӏэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэн
уегъуэлъылӏэн
егъуэлъылӏэн
дегъуэлъылӏэн
фегъуэлъылӏэн
егъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнкъэ
уегъуэлъылӏэнкъэ
егъуэлъылӏэнкъэ
дегъуэлъылӏэнкъэ
фегъуэлъылӏэнкъэ
егъуэлъылӏэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэну
уегъуэлъылӏэну
егъуэлъылӏэну
дегъуэлъылӏэну
фегъуэлъылӏэну
егъуэлъылӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнукъэ
уегъуэлъылӏэнукъэ
егъуэлъылӏэнукъэ
дегъуэлъылӏэнукъэ
фегъуэлъылӏэнукъэ
егъуэлъылӏэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэмэ
уегъуэлъылӏэмэ
егъуэлъылӏэмэ
дегъуэлъылӏэмэ
фегъуэлъылӏэмэ
егъуэлъылӏэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэмэ
уемыгъуэлъылӏэмэ
емыгъуэлъылӏэмэ
демыгъуэлъылӏэмэ
фемыгъуэлъылӏэмэ
емыгъуэлъылӏэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏамэ
уегъуэлъылӏамэ
егъуэлъылӏамэ
дегъуэлъылӏамэ
фегъуэлъылӏамэ
егъуэлъылӏа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏамэ
уемыгъуэлъылӏамэ
емыгъуэлъылӏамэ
демыгъуэлъылӏамэ
фемыгъуэлъылӏамэ
емыгъуэлъылӏа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъамэ
уегъуэлъылӏэгъамэ
егъуэлъылӏэгъамэ
дегъуэлъылӏэгъамэ
фегъуэлъылӏэгъамэ
егъуэлъылӏэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэгъамэ
уемыгъуэлъылӏэгъамэ
емыгъуэлъылӏэгъамэ
демыгъуэлъылӏэгъамэ
фемыгъуэлъылӏэгъамэ
емыгъуэлъылӏэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнмэ
уегъуэлъылӏэнмэ
егъуэлъылӏэнмэ
дегъуэлъылӏэнмэ
фегъуэлъылӏэнмэ
егъуэлъылӏэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэнмэ
уемыгъуэлъылӏэнмэ
емыгъуэлъылӏэнмэ
демыгъуэлъылӏэнмэ
фемыгъуэлъылӏэнмэ
емыгъуэлъылӏэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнумэ
уегъуэлъылӏэнумэ
егъуэлъылӏэнумэ
дегъуэлъылӏэнумэ
фегъуэлъылӏэнумэ
егъуэлъылӏэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэнумэ
уемыгъуэлъылӏэнумэ
емыгъуэлъылӏэнумэ
демыгъуэлъылӏэнумэ
фемыгъуэлъылӏэнумэ
емыгъуэлъылӏэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэтэмэ
уегъуэлъылӏэтэмэ
егъуэлъылӏэтэмэ
дегъуэлъылӏэтэмэ
фегъуэлъылӏэтэмэ
егъуэлъылӏэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэтэмэ
уемыгъуэлъылӏэтэмэ
емыгъуэлъылӏэтэмэ
демыгъуэлъылӏэтэмэ
фемыгъуэлъылӏэтэмэ
емыгъуэлъылӏэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏатэмэ
уегъуэлъылӏатэмэ
егъуэлъылӏатэмэ
дегъуэлъылӏатэмэ
фегъуэлъылӏатэмэ
егъуэлъылӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏатэмэ
уемыгъуэлъылӏатэмэ
емыгъуэлъылӏатэмэ
демыгъуэлъылӏатэмэ
фемыгъуэлъылӏатэмэ
емыгъуэлъылӏа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъатэмэ
уегъуэлъылӏэгъатэмэ
егъуэлъылӏэгъатэмэ
дегъуэлъылӏэгъатэмэ
фегъуэлъылӏэгъатэмэ
егъуэлъылӏэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэгъатэмэ
уемыгъуэлъылӏэгъатэмэ
емыгъуэлъылӏэгъатэмэ
демыгъуэлъылӏэгъатэмэ
фемыгъуэлъылӏэгъатэмэ
емыгъуэлъылӏэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнтэмэ
уегъуэлъылӏэнтэмэ
егъуэлъылӏэнтэмэ
дегъуэлъылӏэнтэмэ
фегъуэлъылӏэнтэмэ
егъуэлъылӏэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэнтэмэ
уемыгъуэлъылӏэнтэмэ
емыгъуэлъылӏэнтэмэ
демыгъуэлъылӏэнтэмэ
фемыгъуэлъылӏэнтэмэ
емыгъуэлъылӏэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнутэмэ
уегъуэлъылӏэнутэмэ
егъуэлъылӏэнутэмэ
дегъуэлъылӏэнутэмэ
фегъуэлъылӏэнутэмэ
егъуэлъылӏэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэнутэмэ
уемыгъуэлъылӏэнутэмэ
емыгъуэлъылӏэнутэмэ
демыгъуэлъылӏэнутэмэ
фемыгъуэлъылӏэнутэмэ
емыгъуэлъылӏэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнт
уегъуэлъылӏэнт
егъуэлъылӏэнт
дегъуэлъылӏэнт
фегъуэлъылӏэнт
егъуэлъылӏэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнтэкъым
уегъуэлъылӏэнтэкъым
егъуэлъылӏэнтэкъым
дегъуэлъылӏэнтэкъым
фегъуэлъылӏэнтэкъым
егъуэлъылӏэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнут
уегъуэлъылӏэнут
егъуэлъылӏэнут
дегъуэлъылӏэнут
фегъуэлъылӏэнут
егъуэлъылӏэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнутэкъым
уегъуэлъылӏэнутэкъым
егъуэлъылӏэнутэкъым
дегъуэлъылӏэнутэкъым
фегъуэлъылӏэнутэкъым
егъуэлъылӏэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэми
уегъуэлъылӏэми
егъуэлъылӏэми
дегъуэлъылӏэми
фегъуэлъылӏэми
егъуэлъылӏэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэми
уемыгъуэлъылӏэми
емыгъуэлъылӏэми
демыгъуэлъылӏэми
фемыгъуэлъылӏэми
емыгъуэлъылӏэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏами
уегъуэлъылӏами
егъуэлъылӏами
дегъуэлъылӏами
фегъуэлъылӏами
егъуэлъылӏа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏами
уемыгъуэлъылӏами
емыгъуэлъылӏами
демыгъуэлъылӏами
фемыгъуэлъылӏами
емыгъуэлъылӏа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъами
уегъуэлъылӏэгъами
егъуэлъылӏэгъами
дегъуэлъылӏэгъами
фегъуэлъылӏэгъами
егъуэлъылӏэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэгъами
уемыгъуэлъылӏэгъами
емыгъуэлъылӏэгъами
демыгъуэлъылӏэгъами
фемыгъуэлъылӏэгъами
емыгъуэлъылӏэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнми
уегъуэлъылӏэнми
егъуэлъылӏэнми
дегъуэлъылӏэнми
фегъуэлъылӏэнми
егъуэлъылӏэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэнми
уемыгъуэлъылӏэнми
емыгъуэлъылӏэнми
демыгъуэлъылӏэнми
фемыгъуэлъылӏэнми
емыгъуэлъылӏэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнуми
уегъуэлъылӏэнуми
егъуэлъылӏэнуми
дегъуэлъылӏэнуми
фегъуэлъылӏэнуми
егъуэлъылӏэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэнуми
уемыгъуэлъылӏэнуми
емыгъуэлъылӏэнуми
демыгъуэлъылӏэнуми
фемыгъуэлъылӏэнуми
емыгъуэлъылӏэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэтэми
уегъуэлъылӏэтэми
егъуэлъылӏэтэми
дегъуэлъылӏэтэми
фегъуэлъылӏэтэми
егъуэлъылӏэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэтэми
уемыгъуэлъылӏэтэми
емыгъуэлъылӏэтэми
демыгъуэлъылӏэтэми
фемыгъуэлъылӏэтэми
емыгъуэлъылӏэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏатэми
уегъуэлъылӏатэми
егъуэлъылӏатэми
дегъуэлъылӏатэми
фегъуэлъылӏатэми
егъуэлъылӏа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏатэми
уемыгъуэлъылӏатэми
емыгъуэлъылӏатэми
демыгъуэлъылӏатэми
фемыгъуэлъылӏатэми
емыгъуэлъылӏа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэгъатэми
уегъуэлъылӏэгъатэми
егъуэлъылӏэгъатэми
дегъуэлъылӏэгъатэми
фегъуэлъылӏэгъатэми
егъуэлъылӏэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэгъатэми
уемыгъуэлъылӏэгъатэми
емыгъуэлъылӏэгъатэми
демыгъуэлъылӏэгъатэми
фемыгъуэлъылӏэгъа(хэ)тэми
емыгъуэлъылӏэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнтэми
уегъуэлъылӏэнтэми
егъуэлъылӏэнтэми
дегъуэлъылӏэнтэми
фегъуэлъылӏэнтэми
егъуэлъылӏэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэнтэми
уемыгъуэлъылӏэнтэми
емыгъуэлъылӏэнтэми
демыгъуэлъылӏэнтэми
фемыгъуэлъылӏэнтэми
емыгъуэлъылӏэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏэнутэми
уегъуэлъылӏэнутэми
егъуэлъылӏэнутэми
дегъуэлъылӏэнутэми
фегъуэлъылӏэнутэми
егъуэлъылӏэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏэнутэми
уемыгъуэлъылӏэнутэми
емыгъуэлъылӏэнутэми
демыгъуэлъылӏэнутэми
фемыгъуэлъылӏэнутэми
емыгъуэлъылӏэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏаи
уегъуэлъылӏаи
егъуэлъылӏаи
дегъуэлъылӏаи
фегъуэлъылӏаи
егъуэлъылӏаи
щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏаи
уемыгъуэлъылӏаи
емыгъуэлъылӏаи
демыгъуэлъылӏаи
фемыгъуэлъылӏаи
емыгъуэлъылӏаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏащэрэт
уегъуэлъылӏащэрэт
егъуэлъылӏащэрэт
дегъуэлъылӏащэрэт
фегъуэлъылӏащэрэт
егъуэлъылӏа(хэ)щэрэт
щымыӀэныгъэ:
семыгъуэлъылӏащэрэт
уемыгъуэлъылӏащэрэт
емыгъуэлъылӏащэрэт
демыгъуэлъылӏащэрэт
фемыгъуэлъылӏащэрэт
емыгъуэлъылӏа(хэ)щэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнщ
уегъуэлъылӏагъэнщ
егъуэлъылӏагъэнщ
дегъуэлъылӏагъэнщ
фегъуэлъылӏагъэнщ
егъуэлъылӏагъэн(хэ)щ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнкъым
уегъуэлъылӏагъэнкъым
егъуэлъылӏагъэнкъым
дегъуэлъылӏагъэнкъым
фегъуэлъылӏагъэнкъым
егъуэлъылӏагъэн(хэ)къым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнт
уегъуэлъылӏагъэнт
егъуэлъылӏагъэнт
дегъуэлъылӏагъэнт
фегъуэлъылӏагъэнт
егъуэлъылӏагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнтэкъым
уегъуэлъылӏагъэнтэкъым
егъуэлъылӏагъэнтэкъым
дегъуэлъылӏагъэнтэкъым
фегъуэлъылӏагъэнтэкъым
егъуэлъылӏагъэн(хэ)тэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэн
уегъуэлъылӏагъэн
егъуэлъылӏагъэн
дегъуэлъылӏагъэн
фегъуэлъылӏагъэн
егъуэлъылӏагъэн(хэ)
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнкъэ
уегъуэлъылӏагъэнкъэ
егъуэлъылӏагъэнкъэ
дегъуэлъылӏагъэнкъэ
фегъуэлъылӏагъэнкъэ
егъуэлъылӏагъэн(хэ)къэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнт
уегъуэлъылӏагъэнт
егъуэлъылӏагъэнт
дегъуэлъылӏагъэнт
фегъуэлъылӏагъэнт
егъуэлъылӏагъэн(хэ)т
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнтэкъэ
уегъуэлъылӏагъэнтэкъэ
егъуэлъылӏагъэнтэкъэ
дегъуэлъылӏагъэнтэкъэ
фегъуэлъылӏагъэнтэкъэ
егъуэлъылӏагъэн(хэ)тэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнущ
уегъуэлъылӏагъэнущ
егъуэлъылӏагъэнущ
дегъуэлъылӏагъэнущ
фегъуэлъылӏагъэнущ
егъуэлъылӏагъэну(хэ)щ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнукъым
уегъуэлъылӏагъэнукъым
егъуэлъылӏагъэнукъым
дегъуэлъылӏагъэнукъым
фегъуэлъылӏагъэнукъым
егъуэлъылӏагъэну(хэ)къым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнут
уегъуэлъылӏагъэнут
егъуэлъылӏагъэнут
дегъуэлъылӏагъэнут
фегъуэлъылӏагъэнут
егъуэлъылӏагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнутэкъым
уегъуэлъылӏагъэнутэкъым
егъуэлъылӏагъэнутэкъым
дегъуэлъылӏагъэнутэкъым
фегъуэлъылӏагъэнутэкъым
егъуэлъылӏагъэну(хэ)тэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэну
уегъуэлъылӏагъэну
егъуэлъылӏагъэну
дегъуэлъылӏагъэну
фегъуэлъылӏагъэну
егъуэлъылӏагъэну(хэ)
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнукъэ
уегъуэлъылӏагъэнукъэ
егъуэлъылӏагъэнукъэ
дегъуэлъылӏагъэнукъэ
фегъуэлъылӏагъэнукъэ
егъуэлъылӏагъэну(хэ)къэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнут
уегъуэлъылӏагъэнут
егъуэлъылӏагъэнут
дегъуэлъылӏагъэнут
фегъуэлъылӏагъэнут
егъуэлъылӏагъэну(хэ)т
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сегъуэлъылӏагъэнутэкъэ
уегъуэлъылӏагъэнутэкъэ
егъуэлъылӏагъэнутэкъэ
дегъуэлъылӏагъэнутэкъэ
фегъуэлъылӏагъэнутэкъэ
егъуэлъылӏагъэну(хэ)тэкъэ
Зэлэжь (объектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэгъуэлъылӏэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгъуэлъылӏэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэгъуэлъылӏа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгъуэлъылӏа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэгъуэлъылӏэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгъуэлъылӏэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэгъуэлъылӏэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгъуэлъылӏэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэгъуэлъылӏэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэмыгъуэлъылӏэну
Зылэжь (субъектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сегъуэлъылӏэ
уегъуэлъылӏэ
егъуэлъылӏэ
дегъуэлъылӏэ
фегъуэлъылӏэ
егъуэлъылӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыгъуэлъылӏэ
уемыгъуэлъылӏэ
емыгъуэлъылӏэ
демыгъуэлъылӏэ
фемыгъуэлъылӏэ
емыгъуэлъылӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сегъуэлъылӏа
уегъуэлъылӏа
егъуэлъылӏа
дегъуэлъылӏа
фегъуэлъылӏа
егъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыгъуэлъылӏа
уемыгъуэлъылӏа
емыгъуэлъылӏа
демыгъуэлъылӏа
фемыгъуэлъылӏа
емыгъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сегъуэлъылӏэгъа
уегъуэлъылӏэгъа
егъуэлъылӏэгъа
дегъуэлъылӏэгъа
фегъуэлъылӏэгъа
егъуэлъылӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыгъуэлъылӏэгъа
уемыгъуэлъылӏэгъа
емыгъуэлъылӏэгъа
демыгъуэлъылӏэгъа
фемыгъуэлъылӏэгъа
емыгъуэлъылӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сегъуэлъылӏэн
уегъуэлъылӏэн
егъуэлъылӏэн
дегъуэлъылӏэн
фегъуэлъылӏэн
егъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыгъуэлъылӏэн
уемыгъуэлъылӏэн
емыгъуэлъылӏэн
демыгъуэлъылӏэн
фемыгъуэлъылӏэн
емыгъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сегъуэлъылӏэну
уегъуэлъылӏэну
егъуэлъылӏэну
дегъуэлъылӏэну
фегъуэлъылӏэну
егъуэлъылӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
семыгъуэлъылӏэну
уемыгъуэлъылӏэну
емыгъуэлъылӏэну
демыгъуэлъылӏэну
фемыгъуэлъылӏэну
емыгъуэлъылӏэну(хэ)
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегъуэлъылӏэ
узэрегъуэлъылӏэ
зэрегъуэлъылӏэ
дызэрегъуэлъылӏэ
фызэрегъуэлъылӏэ
зэрегъуэлъылӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгъуэлъылӏэ
узэремыгъуэлъылӏэ
зэремыгъуэлъылӏэ
дызэремыгъуэлъылӏэ
фызэремыгъуэлъылӏэ
зэремыгъуэлъылӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегъуэлъылӏа
узэрегъуэлъылӏа
зэрегъуэлъылӏа
дызэрегъуэлъылӏа
фызэрегъуэлъылӏа
зэрегъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгъуэлъылӏа
узэремыгъуэлъылӏа
зэремыгъуэлъылӏа
дызэремыгъуэлъылӏа
фызэремыгъуэлъылӏа
зэремыгъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегъуэлъылӏэгъа
узэрегъуэлъылӏэгъа
зэрегъуэлъылӏэгъа
дызэрегъуэлъылӏэгъа
фызэрегъуэлъылӏэгъа
зэрегъуэлъылӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгъуэлъылӏэгъа
узэремыгъуэлъылӏэгъа
зэремыгъуэлъылӏэгъа
дызэремыгъуэлъылӏэгъа
фызэремыгъуэлъылӏэгъа
зэремыгъуэлъылӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегъуэлъылӏэн
узэрегъуэлъылӏэн
зэрегъуэлъылӏэн
дызэрегъуэлъылӏэн
фызэрегъуэлъылӏэн
зэрегъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгъуэлъылӏэн
узэремыгъуэлъылӏэн
зэремыгъуэлъылӏэн
дызэремыгъуэлъылӏэн
фызэремыгъуэлъылӏэн
зэремыгъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрегъуэлъылӏэну
узэрегъуэлъылӏэну
зэрегъуэлъылӏэну
дызэрегъуэлъылӏэну
фызэрегъуэлъылӏэну
зэрегъуэлъылӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэремыгъуэлъылӏэну
узэремыгъуэлъылӏэну
зэремыгъуэлъылӏэну
дызэремыгъуэлъылӏэну
фызэремыгъуэлъылӏэну
зэремыгъуэлъылӏэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщегъуэлъылӏэ
ущегъуэлъылӏэ
щегъуэлъылӏэ
дыщегъуэлъылӏэ
фыщегъуэлъылӏэ
щегъуэлъылӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгъуэлъылӏэ
ущемыгъуэлъылӏэ
щемыгъуэлъылӏэ
дыщемыгъуэлъылӏэ
фыщемыгъуэлъылӏэ
щемыгъуэлъылӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщегъуэлъылӏа
ущегъуэлъылӏа
щегъуэлъылӏа
дыщегъуэлъылӏа
фыщегъуэлъылӏа
щегъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгъуэлъылӏа
ущемыгъуэлъылӏа
щемыгъуэлъылӏа
дыщемыгъуэлъылӏа
фыщемыгъуэлъылӏа
щемыгъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщегъуэлъылӏэгъа
ущегъуэлъылӏэгъа
щегъуэлъылӏэгъа
дыщегъуэлъылӏэгъа
фыщегъуэлъылӏэгъа
щегъуэлъылӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгъуэлъылӏэгъа
ущемыгъуэлъылӏэгъа
щемыгъуэлъылӏэгъа
дыщемыгъуэлъылӏэгъа
фыщемыгъуэлъылӏэгъа
щемыгъуэлъылӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщегъуэлъылӏэн
ущегъуэлъылӏэн
щегъуэлъылӏэн
дыщегъуэлъылӏэн
фыщегъуэлъылӏэн
щегъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгъуэлъылӏэн
ущемыгъуэлъылӏэн
щемыгъуэлъылӏэн
дыщемыгъуэлъылӏэн
фыщемыгъуэлъылӏэн
щемыгъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщегъуэлъылӏэну
ущегъуэлъылӏэну
щегъуэлъылӏэну
дыщегъуэлъылӏэну
фыщегъуэлъылӏэну
щегъуэлъылӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщемыгъуэлъылӏэну
ущемыгъуэлъылӏэну
щемыгъуэлъылӏэну
дыщемыгъуэлъылӏэну
фыщемыгъуэлъылӏэну
щемыгъуэлъылӏэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздегъуэлъылӏэ
уздегъуэлъылӏэ
здегъуэлъылӏэ
дыздегъуэлъылӏэ
фыздегъуэлъылӏэ
здегъуэлъылӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгъуэлъылӏэ
уздемыгъуэлъылӏэ
здемыгъуэлъылӏ
дыздемыгъуэлъылӏэ
фыздемыгъуэлъылӏэ
здемыгъуэлъылӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздегъуэлъылӏа
уздегъуэлъылӏа
здегъуэлъылӏа
дыздегъуэлъылӏа
фыздегъуэлъылӏа
здегъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгъуэлъылӏа
уздемыгъуэлъылӏа
здемыгъуэлъылӏа
дыздемыгъуэлъылӏа
фыздемыгъуэлъылӏа
здемыгъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздегъуэлъылӏэгъа
уздегъуэлъылӏэгъа
здегъуэлъылӏэгъа
дыздегъуэлъылӏэгъа
фыздегъуэлъылӏэгъа
здегъуэлъылӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгъуэлъылӏэгъа
уздемыгъуэлъылӏэгъа
здемыгъуэлъылӏэгъа
дыздемыгъуэлъылӏэгъа
фыздемыгъуэлъылӏэгъа
здемыгъуэлъылӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздегъуэлъылӏэн
уздегъуэлъылӏэн
здегъуэлъылӏэн
дыздегъуэлъылӏэн
фыздегъуэлъылӏэн
здегъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгъуэлъылӏэн
уздемыгъуэлъылӏэн
здемыгъуэлъылӏэн
дыздемыгъуэлъылӏэн
фыздемыгъуэлъылӏэн
здемыгъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздегъуэлъылӏэну
уздегъуэлъылӏэну
здегъуэлъылӏэну
дыздегъуэлъылӏэну
фыздегъуэлъылӏэну
здегъуэлъылӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздемыгъуэлъылӏэну
уздемыгъуэлъылӏэну
здемыгъуэлъылӏэну
дыздемыгъуэлъылӏэну
фыздемыгъуэлъылӏэну
здемыгъуэлъылӏэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегъуэлъылӏэ
ущӀегъуэлъылӏэ
щӀегъуэлъылӏэ
дыщӀегъуэлъылӏэ
фыщӀегъуэлъылӏэ
щӀегъуэлъылӏэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгъуэлъылӏэ
ущӀемыгъуэлъылӏэ
щӀемыгъуэлъылӏэ
дыщӀемыгъуэлъылӏэ
фыщӀемыгъуэлъылӏэ
щӀемыгъуэлъылӏэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегъуэлъылӏа
ущӀегъуэлъылӏа
щӀегъуэлъылӏа
дыщӀегъуэлъылӏа
фыщӀегъуэлъылӏа
щӀегъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгъуэлъылӏа
ущӀемыгъуэлъылӏа
щӀемыгъуэлъылӏа
дыщӀемыгъуэлъылӏа
фыщӀемыгъуэлъылӏа
щӀемыгъуэлъылӏа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегъуэлъылӏэгъа
ущӀегъуэлъылӏэгъа
щӀегъуэлъылӏэгъа
дыщӀегъуэлъылӏэгъа
фыщӀегъуэлъылӏэгъа
щӀегъуэлъылӏэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгъуэлъылӏэгъа
ущӀемыгъуэлъылӏэгъа
щӀемыгъуэлъылӏэгъа
дыщӀемыгъуэлъылӏэгъа
фыщӀемыгъуэлъылӏэгъа
щӀемыгъуэлъылӏэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегъуэлъылӏэн
ущӀегъуэлъылӏэн
щӀегъуэлъылӏэн
дыщӀегъуэлъылӏэн
фыщӀегъуэлъылӏэн
щӀегъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгъуэлъылӏэн
ущӀемыгъуэлъылӏэн
щӀемыгъуэлъылӏэн
дыщӀемыгъуэлъылӏэн
фыщӀемыгъуэлъылӏэн
щӀемыгъуэлъылӏэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀегъуэлъылӏэну
ущӀегъуэлъылӏэну
щӀегъуэлъылӏэну
дыщӀегъуэлъылӏэну
фыщӀегъуэлъылӏэну
щӀегъуэлъылӏэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀемыгъуэлъылӏэну
ущӀемыгъуэлъылӏэну
щӀемыгъуэлъылӏэну
дыщӀемыгъуэлъылӏэну
фыщӀемыгъуэлъылӏэну
щӀемыгъуэлъылӏэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сегъуэлъылӏэу
уегъуэлъылӏэу
егъуэлъылӏэу
дегъуэлъылӏэу
фегъуэлъылӏэу
егъуэлъылӏэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
семыгъуэлъылӏэу
уемыгъуэлъылӏэу
емыгъуэлъылӏэу
демыгъуэлъылӏэу
фемыгъуэлъылӏэу
емыгъуэлъылӏэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сегъуэлъылӏауэ
уегъуэлъылӏауэ
егъуэлъылӏауэ
дегъуэлъылӏауэ
фегъуэлъылӏауэ
егъуэлъылӏауэ / егъуэлъылӏахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
семыгъуэлъылӏауэ
уемыгъуэлъылӏауэ
емыгъуэлъылӏауэ
демыгъуэлъылӏауэ
фемыгъуэлъылӏауэ
емыгъуэлъылӏауэ / емыгъуэлъылӏахэу
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сегъуэлъылӏэурэ
уегъуэлъылӏэурэ
егъуэлъылӏэурэ
дегъуэлъылӏэурэ
фегъуэлъылӏэурэ
егъуэлъылӏэ(хэ)урэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
семыгъуэлъылӏэурэ
уемыгъуэлъылӏэурэ
емыгъуэлъылӏэурэ
демыгъуэлъылӏэурэ
фемыгъуэлъылӏэурэ
емыгъуэлъылӏэ(хэ)урэ
Косвеннэ дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыногъуэлъылӏэ
согъуэлъылӏэ
--
сывогъуэлъылӏэ
согъуэлъылӏэ(хэ)
уэ
укъызогъуэлъылӏэ
--
уогъуэлъылӏэ
укъыдогъуэлъылӏэ
--
уогъуэлъылӏэ(хэ)
ар
къызогъуэлъылӏэ
къогъуэлъылӏэ
йогъуэлъылӏэ
къыдогъуэлъылӏэ
къывогъуэлъылӏэ
йогъуэлъылӏэ(хэ)
дэ
--
дыногъуэлъылӏэ
догъуэлъылӏэ
--
дывогъуэлъылӏэ
догъуэлъылӏэ(хэ)
фэ
фыкъызогъуэлъылӏэ
--
фогъуэлъылӏэ
фыкъыдогъуэлъылӏэ
--
фогъуэлъылӏэ(хэ)
ахэр
къызогъуэлъылӏэ
къогъуэлъылӏэ
йогъуэлъылӏэ
къыдогъуэлъылӏэ
къывогъуэлъылӏэ
йогъуэлъылӏэ(хэ)
Косвеннэ дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Косвеннэ Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыногъуэлъылӏэрэ
сегъуэлъылӏэрэ
--
сывэгъуэлъылӏэрэ
сегъуэлъылӏэ(хэ)рэ
уэ
укъызэгъуэлъылӏэрэ
--
уегъуэлъылӏэрэ
укъыдэгъуэлъылӏэрэ
--
уегъуэлъылӏэ(хэ)рэ
ар
къызэгъуэлъылӏэрэ
къогъуэлъылӏэрэ
егъуэлъылӏэрэ
къыдэгъуэлъылӏэрэ
къывэгъуэлъылӏэрэ
егъуэлъылӏэ(хэ)рэ
дэ
--
дыногъуэлъылӏэрэ
дегъуэлъылӏэрэ
--
дывэгъуэлъылӏэрэ
дегъуэлъылӏэ(хэ)рэ
фэ
фыкъызэгъуэлъылӏэрэ
--
фегъуэлъылӏэрэ
фыкъыдэгъуэлъылӏэрэ
--
фегъуэлъылӏэ(хэ)рэ]
ахэр
къызэгъуэлъылӏэрэ
къогъуэлъылӏэрэ
егъуэлъылӏэрэ
къыдэгъуэлъылӏэрэ
къывэгъуэлъылӏэрэ
егъуэлъылӏэ(хэ)рэ
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъылӏ]э
[гъуэлъылӏ]эр
--
[гъуэлъылӏ]эхэр
Эргативнэ:
[гъуэлъылӏ]э
[гъуэлъылӏ]эм
--
[гъуэлъылӏ]эхэм
Послеложнэ:
[гъуэлъылӏ]экӀэ
[гъуэлъылӏ]эмкӀэ
[гъуэлъылӏ]эхэкӀэ
[гъуэлъылӏ]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуэлъылӏ]эуэ
[гъуэлъылӏ]эрауэ
[гъуэлъылӏ]эхэу
[гъуэлъылӏ]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъылӏ]а
[гъуэлъылӏ]ар
--
[гъуэлъылӏ]ахэр
Эргативнэ:
[гъуэлъылӏ]а
[гъуэлъылӏ]ам
--
[гъуэлъылӏ]ахэм
Послеложнэ:
[гъуэлъылӏ]акӀэ
[гъуэлъылӏ]амкӀэ
[гъуэлъылӏ]ахэкӀэ
[гъуэлъылӏ]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуэлъылӏ]ауэ
[гъуэлъылӏ]арауэ
[гъуэлъылӏ]ахэу
[гъуэлъылӏ]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъылӏ]эн
[гъуэлъылӏ]эныр
--
[гъуэлъылӏ]энхэр
Эргативнэ:
[гъуэлъылӏ]эн
[гъуэлъылӏ]эным
--
[гъуэлъылӏ]энхэм
Послеложнэ:
[гъуэлъылӏ]энкӀэ
[гъуэлъылӏ]энымкӀэ
[гъуэлъылӏ]энхэкӀэ
[гъуэлъылӏ]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[гъуэлъылӏ]эну
[гъуэлъылӏ]энырауэ
[гъуэлъылӏ]энхэу
[гъуэлъылӏ]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[гъуэлъылӏ]эну
[гъуэлъылӏ]энур
--
[гъуэлъылӏ]энухэр
Эргативнэ:
[гъуэлъылӏ]эну
[гъуэлъылӏ]энум
--
[гъуэлъылӏ]энухэм
Послеложнэ:
[гъуэлъылӏ]энукӀэ
[гъуэлъылӏ]энумкӀэ
[гъуэлъылӏ]энухэкӀэ
[гъуэлъылӏ]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[гъуэлъылӏ]энууэ
[гъуэлъылӏ]энурауэ
[гъуэлъылӏ]энухэу
[гъуэлъылӏ]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым и гъунэгъу дыдэу гъуэлъын, бгъэдэгъуэлъхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Анэр сабийм егъуэлъылӀащ.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
егъуэлъылӏэн: lie close to sb or sth, lie next to sb or sth.
Анэр сабийм егъуэлъылӀащ: the mother lay down next to her child.
УРЫСЫБЗЭ
егъуэлъылӏэн: лечь вплотную к кому-чему-л., лечь рядом с кем-чем-л.
Анэр сабийм егъуэлъылӀащ: мать легла рядом с своим ребёнком.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.