Wt/kbd/дэӏэпхъуеин

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > дэӏэпхъуеин

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [dɐʔɐpχʷe:'jǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • дэ- + [ӏэпхъу] + -ей + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

МЫХЬЭНЭ

  1. УӀэпхъуэу ипщэкӀэ, ищхьэмкӀэу дэкӀуеин.
  2. Нэхъ ипщэкӀэ, нэхъ ищхьэкӀэ щыпсэуну Ӏэпхъуэн.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Ӏэхъуэр нэхъ ипщэкӀэ дэӀэпхъуеящ.
  • Къуажапщэм дэӀэпхъуеин.
  • ЭтажиткӀэ нэхъ лъагэу дэӀэпхъуеин.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • дэӏэпхъуеин: 1. move up a river (upstream) 2. move upwards
  • Ӏэхъуэр нэхъ ипщэкӀэ дэӀэпхъуеящ: the shepherd moved further upstream.
  • Къуажапщэм дэӀэпхъуеин: go to the upper reaches of the village.
  • ЭтажиткӀэ нэхъ лъагэу дэӀэпхъуеин: move up two floors.
УРЫСЫБЗЭ
  • дэӏэпхъуеин: 1. переместиться вверх (по течению) 2. переместиться вверх
  • Ӏэхъуэр нэхъ ипщэкӀэ дэӀэпхъуеящ: пастух перместился вверх по течению.
  • Къуажапщэм дэӀэпхъуеин: переместиться в верхюю часть посёлка.
  • ЭтажиткӀэ нэхъ лъагэу дэӀэпхъуеин: переместиться вверх на два этажа.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.