АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "дэшэчын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дэшэчын
щымыӀэныгъэ:
дэмышэчын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэсшэчын
дэпшэчын
дишэчын
дэтшэчын
дэфшэчын
дашэчын
щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчын
думышэчын
димышэчын
дэдмышэчын
дэвмышэчын
дамышэчын
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дэшэч!
дэфшэч!
щымыӀэныгъэ:
думышэч!
дэвмышэч!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыдрешэч
удрешэч
дрешэч
дыдрешэч
фыдрешэч
дрешэч
щымыӀэныгъэ:
сыдремышэч
удремышэч
дремышэч
дыдремышэч
фыдремышэч
дремышэч
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дызошэч(ыр)
дыбошэч(ыр)
дешэч(ыр)
дыдошэч(ыр)
дывошэч(ыр)
дашэч(ыр)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчыркъым
дэпшэчыркъым
дишэчыркъым
дэтшэчыркъым
дэфшэчыркъым
дашэчыркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэчырт
дэпшэчырт
дишэчырт
дэтшэчырт
дэфшэчырт
дашэчырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчыртэкъым
дэпшэчыртэкъым
дишэчыртэкъым
дэтшэчыртэкъым
дэфшэчыртэкъым
дашэчыртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэчащ
дэпшэчащ
дишэчащ
дэтшэчащ
дэфшэчащ
дашэчащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчакъым
дэпшэчакъым
дишэчакъым
дэтшэчакъым
дэфшэчакъым
дашэчакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэчат
дэпшэчат
дишэчат
дэтшэчат
дэфшэчат
дашэчат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчатэкъым
дэпшэчатэкъым
дишэчатэкъым
дэтшэчатэкъым
дэфшэчатэкъым
дашэчатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъащ
дэпшэчыгъащ
дишэчыгъащ
дэтшэчыгъащ
дэфшэчыгъащ
дашэчыгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъакъым
дэпшэчыгъакъым
дишэчыгъакъым
дэтшэчыгъакъым
дэфшэчыгъакъым
дашэчыгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъат
дэпшэчыгъат
дишэчыгъат
дэтшэчыгъат
дэфшэчыгъат
дашэчыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъатэкъым
дэпшэчыгъатэкъым
дишэчыгъатэкъым
дэтшэчыгъатэкъым
дэфшэчыгъатэкъым
дашэчыгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэсшэчщ
дэпшэчщ
дишэчщ
дэтшэчщ
дэфшэчщ
дашэчщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчкъым
дэпшэчкъым
дишэчкъым
дэтшэчкъым
дэфшэчкъым
дашэчкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэсшэчт
дэпшэчт
дишэчт
дэтшэчт
дэфшэчт
дашэчт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчтэкъым
дэпшэчтэкъым
дишэчтэкъым
дэтшэчтэкъым
дэфшэчтэкъым
дашэчтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынщ
дэпшэчынщ
дишэчынщ
дэтшэчынщ
дэфшэчынщ
дашэчынщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчынкъым
дэпшэчынкъым
дишэчынкъым
дэтшэчынкъым
дэфшэчынкъым
дашэчынкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынущ
дэпшэчынущ
дишэчынущ
дэтшэчынущ
дэфшэчынущ
дашэчынущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчынукъым
дэпшэчынукъым
дишэчынукъым
дэтшэчынукъым
дэфшэчынукъым
дашэчынукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчрэ
дэпшэчрэ
дишэчрэ
дэтшэчрэ
дэфшэчрэ
дашэчрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчыркъэ
дэпшэчыркъэ
дишэчыркъэ
дэтшэчыркъэ
дэфшэчыркъэ
дашэчыркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэчырт
дэпшэчырт
дишэчырт
дэтшэчырт
дэфшэчырт
дашэчырт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчыртэкъэ
дэпшэчыртэкъэ
дишэчыртэкъэ
дэтшэчыртэкъэ
дэфшэчыртэкъэ
дашэчыртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэча
дэпшэча
дишэча
дэтшэча
дэфшэча
дашэча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчакъэ
дэпшэчакъэ
дишэчакъэ
дэтшэчакъэ
дэфшэчакъэ
дашэчакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэчат
дэпшэчат
дишэчат
дэтшэчат
дэфшэчат
дашэчат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчатэкъэ
дэпшэчатэкъэ
дишэчатэкъэ
дэтшэчатэкъэ
дэфшэчатэкъэ
дашэчатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъа
дэпшэчыгъа
дишэчыгъа
дэтшэчыгъа
дэфшэчыгъа
дашэчыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
дэсшэчыгъакъэ
дэпшэчыгъакъэ
дишэчыгъакъэ
дэтшэчыгъакъэ
дэфшэчыгъакъэ
дашэчыгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъат
дэпшэчыгъат
дишэчыгъат
дэтшэчыгъат
дэфшэчыгъат
дашэчыгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъатэкъэ
дэпшэчыгъатэкъэ
дишэчыгъатэкъэ
дэтшэчыгъатэкъэ
дэфшэчыгъатэкъэ
дашэчыгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэсшэч
дэпшэч
дишэч
дэтшэч
дэфшэч
дашэч
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчкъэ
дэпшэчкъэ
дишэчкъэ
дэтшэчкъэ
дэфшэчкъэ
дашэчкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэсшэчт
дэпшэчт
дишэчт
дэтшэчт
дэфшэчт
дашэчт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчтэкъэ
дэпшэчтэкъэ
дишэчтэкъэ
дэтшэчтэкъэ
дэфшэчтэкъэ
дашэчтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчын
дэпшэчын
дишэчын
дэтшэчын
дэфшэчын
дашэчын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчынкъэ
дэпшэчынкъэ
дишэчынкъэ
дэтшэчынкъэ
дэфшэчынкъэ
дашэчынкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчыну
дэпшэчыну
дишэчыну
дэтшэчыну
дэфшэчыну
дашэчыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчынукъэ
дэпшэчынукъэ
дишэчынукъэ
дэтшэчынукъэ
дэфшэчынукъэ
дашэчынукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчмэ
дэпшэчмэ
дишэчмэ
дэтшэчмэ
дэфшэчмэ
дашэчмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчмэ
думышэчмэ
димышэчмэ
дэдмышэчмэ
дэвмышэчмэ
дамышэчмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэчамэ
дэпшэчамэ
дишэчамэ
дэтшэчамэ
дэфшэчамэ
дашэчамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчамэ
думышэчамэ
димышэчамэ
дэдмышэчамэ
дэвмышэчамэ
дамышэчамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъамэ
дэпшэчыгъамэ
дишэчыгъамэ
дэтшэчыгъамэ
дэфшэчыгъамэ
дашэчыгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчыгъамэ
думышэчыгъамэ
димышэчыгъамэ
дэдмышэчыгъамэ
дэвмышэчыгъамэ
дамышэчыгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынмэ
дэпшэчынмэ
дишэчынмэ
дэтшэчынмэ
дэфшэчынмэ
дашэчынмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчынмэ
думышэчынмэ
димышэчынмэ
дэдмышэчынмэ
дэвмышэчынмэ
дамышэчынмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынумэ
дэпшэчынумэ
дишэчынумэ
дэтшэчынумэ
дэфшэчынумэ
дашэчынумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчынумэ
думышэчынумэ
димышэчынумэ
дэдмышэчынумэ
дэвмышэчынумэ
дамышэчынумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчтэмэ
дэпшэчтэмэ
дишэчтэмэ
дэтшэчтэмэ
дэфшэчтэмэ
дашэчтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчтэмэ
думышэчтэмэ
димышэчтэмэ
дэдмышэчтэмэ
дэвмышэчтэмэ
дамышэчтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэчатэмэ
дэпшэчатэмэ
дишэчатэмэ
дэтшэчатэмэ
дэфшэчатэмэ
дашэчатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчатэмэ
думышэчатэмэ
димышэчатэмэ
дэдмышэчатэмэ
дэвмышэчатэмэ
дамышэчатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъатэмэ
дэпшэчыгъатэмэ
дишэчыгъатэмэ
дэтшэчыгъатэмэ
дэфшэчыгъатэмэ
дашэчыгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчыгъатэмэ
думышэчыгъатэмэ
димышэчыгъатэмэ
дэдмышэчыгъатэмэ
дэвмышэчыгъатэмэ
дамышэчыгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынтэмэ
дэпшэчынтэмэ
дишэчынтэмэ
дэтшэчынтэмэ
дэфшэчынтэмэ
дашэчынтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчынтэмэ
думышэчынтэмэ
димышэчынтэмэ
дэдмышэчынтэмэ
дэвмышэчынтэмэ
дамышэчынтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынутэмэ
дэпшэчынутэмэ
дишэчынутэмэ
дэтшэчынутэмэ
дэфшэчынутэмэ
дашэчынутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчынутэмэ
думышэчынутэмэ
димышэчынутэмэ
дэдмышэчынутэмэ
дэвмышэчынутэмэ
дамышэчынутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынт
дэпшэчынт
дишэчынт
дэтшэчынт
дэфшэчынт
дашэчынт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчынтэкъым
дэпшэчынтэкъым
дишэчынтэкъым
дэтшэчынтэкъым
дэфшэчынтэкъым
дашэчынтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынут
дэпшэчынут
дишэчынут
дэтшэчынут
дэфшэчынут
дашэчынут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсшэчынутэкъым
дэпшэчынутэкъым
дишэчынутэкъым
дэтшэчынутэкъым
дэфшэчынутэкъым
дашэчынутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчми
дэпшэчми
дишэчми
дэтшэчми
дэфшэчми
дашэчми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчми
думышэчми
димышэчми
дэдмышэчми
дэвмышэчми
дамышэчми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэчами
дэпшэчами
дишэчами
дэтшэчами
дэфшэчами
дашэчами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчами
думышэчами
димышэчами
дэдмышэчами
дэвмышэчами
дамышэчами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъами
дэпшэчыгъами
дишэчыгъами
дэтшэчыгъами
дэфшэчыгъами
дашэчыгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчыгъами
думышэчыгъами
димышэчыгъами
дэдмышэчыгъами
дэвмышэчыгъами
дамышэчыгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынми
дэпшэчынми
дишэчынми
дэтшэчынми
дэфшэчынми
дашэчынми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчынми
думышэчынми
димышэчынми
дэдмышэчынми
дэвмышэчынми
дамышэчынми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынуми
дэпшэчынуми
дишэчынуми
дэтшэчынуми
дэфшэчынуми
дашэчынуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчынуми
думышэчынуми
димышэчынуми
дэдмышэчынуми
дэвмышэчынуми
дамышэчынуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчтэми
дэпшэчтэми
дишэчтэми
дэтшэчтэми
дэфшэчтэми
дашэчтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчтэми
думышэчтэми
димышэчтэми
дэдмышэчтэми
дэвмышэчтэми
дамышэчтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсшэчатэми
дэпшэчатэми
дишэчатэми
дэтшэчатэми
дэфшэчатэми
дашэчатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчатэми
думышэчатэми
димышэчатэми
дэдмышэчатэми
дэвмышэчатэми
дамышэчатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсшэчыгъатэми
дэпшэчыгъатэми
дишэчыгъатэми
дэтшэчыгъатэми
дэфшэчыгъатэми
дашэчыгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчыгъатэми
думышэчыгъатэми
димышэчыгъатэми
дэдмышэчыгъатэми
дэвмышэчыгъатэми
дамышэчыгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынтэми
дэпшэчынтэми
дишэчынтэми
дэтшэчынтэми
дэфшэчынтэми
дашэчынтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчынтэми
думышэчынтэми
димышэчынтэми
дэдмышэчынтэми
дэвмышэчынтэми
дамышэчынтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсшэчынутэми
дэпшэчынутэми
дишэчынутэми
дэтшэчынутэми
дэфшэчэнутэми
дашэчэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчынутэми
думышэчынутэми
димышэчынутэми
дэдмышэчынутэми
дэвмышэчынутэми
дамышэчынутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэсшэчаи
дэпшэчаи
дишэчаи
дэтшэчаи
дэфшэчаи
дашэчаи
щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчаи
думышэчаи
димышэчаи
дэдмышэчаи
дэвмышэчаи
дамышэчаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэсшэчащэрэт
дэпшэчащэрэт
дишэчащэрэт
дэтшэчащэрэт
дэфшэчащэрэт
дашэчащэрэт
щымыӀэныгъэ:
дэзмышэчащэрэт
думышэчащэрэт
димышэчащэрэт
дэдмышэчащэрэт
дэвмышэчащэрэт
дамышэчащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнщ
дэпшэчагъэнщ
дишэчагъэнщ
дэтшэчагъэнщ
дэфшэчагъэнщ
дашэчагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнкъым
дэпшэчагъэнкъым
дишэчагъэнкъым
дэтшэчагъэнкъым
дэфшэчагъэнкъым
дашэчагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнт
дэпшэчагъэнт
дишэчагъэнт
дэтшэчагъэнт
дэфшэчагъэнт
дашэчагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнтэкъым
дэпшэчагъэнтэкъым
дишэчагъэнтэкъым
дэтшэчагъэнтэкъым
дэфшэчагъэнтэкъым
дашэчагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэн
дэпшэчагъэн
дишэчагъэн
дэтшэчагъэн
дэфшэчагъэн
дашэчагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнкъэ
дэпшэчагъэнкъэ
дишэчагъэнкъэ
дэтшэчагъэнкъэ
дэфшэчагъэнкъэ
дашэчагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнт
дэпшэчагъэнт
дишэчагъэнт
дэтшэчагъэнт
дэфшэчагъэнт
дашэчагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнтэкъэ
дэпшэчагъэнтэкъэ
дишэчагъэнтэкъэ
дэтшэчагъэнтэкъэ
дэфшэчагъэнтэкъэ
дашэчагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнущ
дэпшэчагъэнущ
дишэчагъэнущ
дэтшэчагъэнущ
дэфшэчагъэнущ
дашэчагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнукъым
дэпшэчагъэнукъым
дишэчагъэнукъым
дэтшэчагъэнукъым
дэфшэчагъэнукъым
дашэчагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнут
дэпшэчагъэнут
дишэчагъэнут
дэтшэчагъэнут
дэфшэчагъэнут
дашэчагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнутэкъым
дэпшэчагъэнутэкъым
дишэчагъэнутэкъым
дэтшэчагъэнутэкъым
дэфшэчагъэнутэкъым
дашэчагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэну
дэпшэчагъэну
дишэчагъэну
дэтшэчагъэну
дэфшэчагъэну
дашэчагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнукъэ
дэпшэчагъэнукъэ
дишэчагъэнукъэ
дэтшэчагъэнукъэ
дэфшэчагъэнукъэ
дашэчагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнут
дэпшэчагъэнут
дишэчагъэнут
дэтшэчагъэнут
дэфшэчагъэнут
дашэчагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсшэчагъэнутэкъэ
дэпшэчагъэнутэкъэ
дишэчагъэнутэкъэ
дэтшэчагъэнутэкъэ
дэфшэчагъэнутэкъэ
дашэчагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэзышэч
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымышэч
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзышэча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымышэча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзышэчыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымышэчыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзышэчын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымышэчын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзышэчыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымышэчыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэсшэч
дэпшэч
дишэч
дэтшэч
дэфшэч
дашэч
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмышэч
думышэч
димышэч
дэдмышэч
дэвмышэч
дамышэч
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэсшэча
дэпшэча
дишэча
дэтшэча
дэфшэча
дашэча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмышэча
думышэча
димышэча
дэдмышэча
дэвмышэча
дамышэча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэсшэчыгъа
дэпшэчыгъа
дишэчыгъа
дэтшэчыгъа
дэфшэчыгъа
дашэчыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмышэчыгъа
думышэчыгъа
димышэчыгъа
дэдмышэчыгъа
дэвмышэчыгъа
дамышэчыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэсшэчын
дэпшэчын
дишэчын
дэтшэчын
дэфшэчын
дашэчын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмышэчын
думышэчын
димышэчын
дэдмышэчын
дэвмышэчын
дамышэчын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэсшэчыну
дэпшэчыну
дишэчыну
дэтшэчыну
дэфшэчыну
дашэчыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмышэчыну
думышэчыну
димышэчыну
дэдмышэчыну
дэвмышэчыну
дамышэчыну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэшэч
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэмышэч
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэшэча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмышэча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэшэчыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмышэчыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэшэчын
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмышэчын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэшэчыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмышэчыну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсшэч
зэрыдэпшэч
зэрыдишэч
зэрыдэтшэч
зэрыдэфшэч
зэрыдашэч
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмышэч
зэрыдумышэч
зэрыдимышэч
зэрыдэдмышэч
зэрыдэвмышэч
зэрыдамышэч
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсшэча
зэрыдэпшэча
зэрыдишэча
зэрыдэтшэча
зэрыдэфшэча
зэрыдашэча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмышэча
зэрыдумышэча
зэрыдимышэча
зэрыдэдмышэча
зэрыдэвмышэча
зэрамышэча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсшэчыгъа
зэрыдэпшэчыгъа
зэрыдишэчыгъа
зэрыдэтшэчыгъа
зэрыдэфшэчыгъа
зэрыдашэчыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмышэчыгъа
зэрыдумышэчыгъа
зэрыдимышэчыгъа
зэрыдэдмышэчыгъа
зэрыдэвмышэчыгъа
зэрыдамышэчыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсшэчын
зэрыдэпшэчын
зэрыдишэчын
зэрыдэтшэчын
зэрыдэфшэчын
зэрыдашэчын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмышэчын
зэрыдумышэчын
зэрыдимышэчын
зэрыдэдмышэчын
зэрыдэвмышэчын
зэрыдамышэчын
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсшэчыну
зэрыдэпшэчыну
зэрыдишэчыну
зэрыдэтшэчыну
зэрыдэфшэчыну
зэрыдашэчыну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмышэчыну
зэрыдумышэчыну
зэрыдимышэчыну
зэрыдэдмышэчыну
зэрыдэвмышэчыну
зэрыдамышэчыну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсшэч
щыдэпшэч
щыдишэч
щыдэтшэч
щыдэфшэч
щыдашэч
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмышэч
щыдумышэч
щыдимышэч
щыдэдмышэч
щыдэвмышэч
щыдамышэч
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсшэча
щыдэпшэча
щыдишэча
щыдэтшэча
щыдэфшэча
щыдашэча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмышэча
щыдумышэча
щыдимышэча
щыдэдмышэча
щыдэвмышэча
щыдамышэча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсшэчыгъа
щыдэпшэчыгъа
щыдишэчыгъа
щыдэтшэчыгъа
щыдэфшэчыгъа
щыдашэчыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмышэчыгъа
щыдумышэчыгъа
щыдимышэчыгъа
щыдэдмышэчыгъа
щыдэвмышэчыгъа
щыдамышэчыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсшэчын
щыдэпшэчын
щыдишэчын
щыдэтшэчын
щыдэфшэчын
щыдашэчын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмышэчын
щыдумышэчын
щыдимышэчын
щыдэдмышэчын
щыдэвмышэчын
щыдамышэчын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсшэчыну
щыдэпшэчыну
щыдишэчыну
щыдэтшэчыну
щыдэфшэчыну
щыдашэчыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмышэчыну
щыдумышэчыну
щыдимышэчыну
щыдэдмышэчыну
щыдэвмышэчыну
щыдамышэчыну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсшэч
здэдэпшэч
здэдишэч
здэдэтшэч
здэдэфшэч
здэдашэч
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмышэч
здэдумышэч
здэдимышэч
здэдэдмышэч
здэдэвмышэч
здэдамышэч
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсшэча
здэдэпшэча
здэдишэча
здэдэтшэча
здэдэфшэча
здэдашэча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмышэча
здэдумышэча
здэдимышэча
здэдэдмышэча
здэдэвмышэча
здэдамышэча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсшэчыгъа
здэдэпшэчыгъа
здэдишэчыгъа
здэдэтшэчыгъа
здэдэфшэчыгъа
здэдашэчыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмышэчыгъа
здэдумышэчыгъа
здэдимышэчыгъа
здэдэдмышэчыгъа
здэдэвмышэчыгъа
здэдамышэчыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсшэчын
здэдэпшэчын
здэдишэчын
здэдэтшэчын
здэдэфшэчын
здэдашэчын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмышэчын
здэдумышэчын
здэдимышэчын
здэдэдмышэчын
здэдэвмышэчын
здэдамышэчын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсшэчыну
здэдэпшэчыну
здэдишэчыну
здэдэтшэчыну
здэдэфшэчыну
здэдашэчыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмышэчыну
здэдумышэчыну
здэдимышэчыну
здэдэдмышэчыну
здэдэвмышэчыну
здэдамышэчыну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсшэч
щӀыдэпшэч
щӀыдишэч
щӀыдэтшэч
щӀыдэфшэч
щӀыдашэч
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмышэч
щӀыдумышэч
щӀыдимышэч
щӀыдэдмышэч
щӀыдэвмышэч
щӀыдамышэч
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсшэча
щӀыдэпшэча
щӀыдишэча
щӀыдэтшэча
щӀыдэфшэча
щӀдашэча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмышэча
щӀыдумышэча
щӀыдимышэча
щӀыдэдмышэча
щӀыдэвмышэча
щӀыдамышэча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсшэчыгъа
щӀэдэпшэчыгъа
щӀыдишэчыгъа
щӀэдэтшэчыгъа
щӀэдэфшэчыгъа
щӀыдашэчыгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмышэчыгъа
щӀыдумышэчыгъа
щӀыдимышэчыгъа
щӀыдэдмышэчыгъа
щӀыдэвмышэчыгъа
щӀыдамышэчыгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсшэчын
щӀыдэпшэчын
щӀыдишэчын
щӀыдэтшэчын
щӀыдэфшэчын
щӀыдашэчын
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмышэчын
щӀыдумышэчын
щӀыдимышэчын
щӀыдэдмышэчын
щӀыдэвмышэчын
щӀыдамышэчын
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсшэчыну
щӀыдэпшэчыну
щӀыдишэчыну
щӀыдэтшэчыну
щӀыдэфшэчыну
щӀыдашэчыну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмышэчыну
щӀыдумышэчыну
щӀыдимышэчыну
щӀыдэдмышэчыну
щӀыдэвмышэчыну
щӀыдамышэчыну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэсшэчу
дэпшэчу
дишэчу
дэтшэчу
дэфшэчу
дашэчу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмышэчу
думышэчу
димышэчу
дэдмышэчу
дэвмышэчу
дамышэчу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэсшэчауэ
дэпшэчауэ
дишэчауэ
дэтшэчауэ
дэфшэчауэ
дашэчауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмышэчауэ
думышэчауэ
димышэчауэ
дэдмышэчауэ
дэвмышэчауэ
дамышэчауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
дэсшэчурэ
дэпшэчурэ
дишэчурэ
дэтшэчурэ
дэфшэчурэ
дашэчурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
дэзмышэчурэ
думышэчурэ
димышэчурэ
дэдмышэчурэ
дэвмышэчурэ
дамышэчурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдызошэч
дызошэч
--
вдызошэч
ядызошэч(хэ)
уэ
здыбошэч
--
дыбошэч
ддыбошэч
--
ядыбошэч(хэ)
абы
здешэч
бдешэч
дешэч
ддешэч
вдешэч
ядешэч(хэ)
дэ
--
бдыдошэч
дыдошэч
--
вдыдошэч
ядыдошэч(хэ)
фэ
здывошэч
--
дывошэч
ддывошэч
--
ядывошэч(хэ)
абыхэм
здашэч
бдашэч
дашэч
ддашэч
вдашэч
ядашэч(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдэс[шэчрэ]
дэс[шэчрэ]
--
вдэс[шэчрэ]
ядэс[шэч(хэ)рэ]
уэ
здэп[шэчрэ]
--
дэп[шэчрэ]
ддэп[шэчрэ]
--
ядэп[шэч(хэ)рэ]
абы
зди[шэчрэ]
бди[шэчрэ]
ди[шэчрэ]
дди[шэчрэ]
вди[шэчрэ]
яди[шэч(хэ)рэ]
дэ
--
бдэт[шэчрэ]
дэт[шэчрэ]
--
вдэт[шэчрэ]
ядэт[шэч(хэ)рэ]
фэ
здэф[шэчрэ]
--
дэф[шэчрэ]
ддэф[шэчрэ]
--
ядэф[шэч(хэ)рэ]
абыхэм
зда[шэчрэ]
бда[шэчрэ]
да[шэчрэ]
дда[шэчрэ]
вда[шэчрэ]
яда[шэч(хэ)рэ]
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[шэч]
[шэч]ыр
--
[шэч]хэр
Эргативнэ:
[шэч]
[шэч]ым
--
[шэч]хэм
Послеложнэ:
[шэч]кӀэ
[шэч]ымкӀэ
[шэч]хэкӀэ
[шэч]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[шэч]у
[шэч]ырауэ
[шэч]хэу
[шэч]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[шэч]а
[шэч]ар
--
[шэч]ахэр
Эргативнэ:
[шэч]а
[шэч]ам
--
[шэч]ахэм
Послеложнэ:
[шэч]акӀэ
[шэч]амкӀэ
[шэч]ахэкӀэ
[шэч]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[шэч]ауэ
[шэч]арауэ
[шэч]ахэу
[шэч]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[шэч]ын
[шэч]ыныр
--
[шэч]ынхэр
Эргативнэ:
[шэч]ын
[шэч]ыным
--
[шэч]ынхэм
Послеложнэ:
[шэч]ынкӀэ
[шэч]ынымкӀэ
[шэч]ынхэкӀэ
[шэч]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[шэч]ыну
[шэч]ынырауэ
[шэч]ынхэу
[шэч]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[шэч]ыну
[шэч]ынур
--
[шэч]ынухэр
Эргативнэ:
[шэч]ыну
[шэч]ынум
--
[шэч]ынухэм
Послеложнэ:
[шэч]ынукӀэ
[шэч]ынумкӀэ
[шэч]ынухэкӀэ
[шэч]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[шэч]ынууэ
[шэч]ынурауэ
[шэч]ынухэу
[шэч]ынухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Еплъ псалъафэ зэпыщӀахэр.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дэшэчын: see псалъафэ зэпыщӀахэр
УРЫСЫБЗЭ
дэшэчын: см. псалъафэ зэпыщӀахэр
псалъафэ зэпыщӀахэр
гугъуехь (бэлыхь) дэшэчын
1.
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: share sb's difficuties, deprivations
Урысыбзэ: разделять с кем-л. трудности, лишения
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
2.
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: experience difficuties because of sb
Урысыбзэ: испытывать трудности из-за кого-л.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.