Wt/kbd/дэшеин

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > дэшеин

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [dɐʂe:'jǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • дэ- + [ш] + -ей + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэӏэс "дэшеин"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: дэшеин
щымыӀэныгъэ: дэмышеин
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: дэсшеин дэпшеин дришеин дэтшеин дэфшеин драшеин
щымыӀэныгъэ: дэзмышеин думышеин дримышеин дэдмышеин дэвмышеин драмышеин
Унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: дэшей! дэфшей!
щымыӀэныгъэ: думышей! дэвмышей!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: сыдрешей удрешей дрешей дыдрешей фыдрешей дрешей
щымыӀэныгъэ: сыдремышей удремышей дремышей дыдремышей фыдремышей дремышей
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: дызошей(р) дыбошей(р) дрешей(р) дыдошей(р) дывошей(р) драшей(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшейркъым дэпшейркъым дришейркъым дэтшейркъым дэфшейркъым драшейркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: дэсшейрт дэпшейрт дришейрт дэтшейрт дэфшейрт драшейрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: дэсшейртэкъым дэпшейртэкъым дришейртэкъым дэтшейртэкъым дэфшейртэкъым драшейртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: дэсшеящ дэпшеящ дришеящ дэтшеящ дэфшеящ драшеящ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: дэсшеякъым дэпшеякъым дришеякъым дэтшеякъым дэфшеякъым драшеякъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: дэсшеят дэпшеят дришеят дэтшеят дэфшеят драшеят
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: дэсшеятэкъым дэпшеятэкъым дришеятэкъым дэтшеятэкъым дэфшеятэкъым драшеятэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеигъащ дэпшеигъащ дришеигъащ дэтшеигъащ дэфшеигъащ драшеигъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшеигъакъым дэпшеигъакъым дришеигъакъым дэтшеигъакъым дэфшеигъакъым драшеигъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеигъат дэпшеигъат дришеигъат дэтшеигъат дэфшеигъат драшеигъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшеигъатэкъым дэпшеигъатэкъым дришеигъатэкъым дэтшеигъатэкъым дэфшеигъатэкъым драшеигъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: дэсшейщ дэпшейщ дришейщ дэтшейщ дэфшейщ драшейщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: дэсшейкъым дэпшейкъым дришейкъым дэтшейкъым дэфшейкъым драшейкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: дэсшейт дэпшейт дришейт дэтшейт дэфшейт драшейт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: дэсшейтэкъым дэпшейтэкъым дришейтэкъым дэтшейтэкъым дэфшейтэкъым драшейтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинщ дэпшеинщ дришеинщ дэтшеинщ дэфшеинщ драшеинщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшеинкъым дэпшеинкъым дришеинкъым дэтшеинкъым дэфшеинкъым драшеинкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинущ дэпшеинущ дришеинущ дэтшеинущ дэфшеинущ драшеинущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшеинукъым дэпшеинукъым дришеинукъым дэтшеинукъым дэфшеинукъым драшеинукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: дэсшейрэ дэпшейрэ дришейрэ дэтшейрэ дэфшейрэ драшейрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшейркъэ дэпшейркъэ дришейркъэ дэтшейркъэ дэфшейркъэ драшейркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: дэсшейрт дэпшейрт дришейрт дэтшейрт дэфшейрт драшейрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: дэсшейртэкъэ дэпшейртэкъэ дришейртэкъэ дэтшейртэкъэ дэфшейртэкъэ драшейртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: дэсшея дэпшея дришея дэтшея дэфшея драшея
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: дэсшеякъэ дэпшеякъэ дришеякъэ дэтшеякъэ дэфшеякъэ драшеякъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: дэсшеят дэпшеят дришеят дэтшеят дэфшеят драшеят
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: дэсшеятэкъэ дэпшеятэкъэ дришеятэкъэ дэтшеятэкъэ дэфшеятэкъэ драшеятэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеигъа дэпшеигъа дришеигъа дэтшеигъа дэфшеигъа драшеигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ: дэсшеигъакъэ дэпшеигъакъэ дришеигъакъэ дэтшеигъакъэ дэфшеигъакъэ драшеигъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеигъат дэпшеигъат дришеигъат дэтшеигъат дэфшеигъат драшеигъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: дэсшеигъатэкъэ дэпшеигъатэкъэ дришеигъатэкъэ дэтшеигъатэкъэ дэфшеигъатэкъэ драшеигъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: дэсшей дэпшей дришей дэтшей дэфшей драшей
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: дэсшейкъэ дэпшейкъэ дришейкъэ дэтшейкъэ дэфшейкъэ драшейкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: дэсшейт дэпшейт дришейт дэтшейт дэфшейт драшейт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: дэсшейтэкъэ дэпшейтэкъэ дришейтэкъэ дэтшейтэкъэ дэфшейтэкъэ драшейтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеин дэпшеин дришеин дэтшеин дэфшеин драшеин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшеинкъэ дэпшеинкъэ дришеинкъэ дэтшеинкъэ дэфшеинкъэ драшеинкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеину дэпшеину дришеину дэтшеину дэфшеину драшеину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшеинукъэ дэпшеинукъэ дришеинукъэ дэтшеинукъэ дэфшеинукъэ драшеинукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеймэ дэпшеймэ дришеймэ дэтшеймэ дэфшеймэ драшеймэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышеймэ думышеймэ дримышеймэ дэдмышеймэ дэвмышеймэ драмышеймэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: дэсшеямэ дэпшеямэ дришеямэ дэтшеямэ дэфшеямэ драшеямэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: дэзмышеямэ думышеямэ дримышеямэ дэдмышеямэ дэвмышеямэ драмышеямэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: дэсшеигъамэ дэпшеигъамэ дришеигъамэ дэтшеигъамэ дэфшеигъамэ драшеигъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: дэзмышеигъамэ думышеигъамэ дримышеигъамэ дэдмышеигъамэ дэвмышеигъамэ драмышеигъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинмэ дэпшеинмэ дришеинмэ дэтшеинмэ дэфшеинмэ драшеинмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышеинмэ думышеинмэ дримышеинмэ дэдмышеинмэ дэвмышеинмэ драмышеинмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинумэ дэпшеинумэ дришеинумэ дэтшеинумэ дэфшеинумэ драшеинумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышеинумэ думышеинумэ дримышеинумэ дэдмышеинумэ дэвмышеинумэ драмышеинумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: дэсшейтэмэ дэпшейтэмэ дришейтэмэ дэтшейтэмэ дэфшейтэмэ драшейтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышейтэмэ думышейтэмэ дримышейтэмэ дэдмышейтэмэ дэвмышейтэмэ драмышейтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: дэсшеятэмэ дэпшеятэмэ дришеятэмэ дэтшеятэмэ дэфшеятэмэ драшеятэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: дэзмышеятэмэ думышеятэмэ дримышеятэмэ дэдмышеятэмэ дэвмышеятэмэ драмышеятэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: дэсшеигъатэмэ дэпшеигъатэмэ дришеигъатэмэ дэтшеигъатэмэ дэфшеигъатэмэ драшеигъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: дэзмышеигъатэмэ думышеигъатэмэ дримышеигъатэмэ дэдмышеигъатэмэ дэвмышеигъатэмэ драмышеигъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинтэмэ дэпшеинтэмэ дришеинтэмэ дэтшеинтэмэ дэфшеинтэмэ драшеинтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышеинтэмэ думышеинтэмэ дримышеинтэмэ дэдмышеинтэмэ дэвмышеинтэмэ драмышеинтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинутэмэ дэпшеинутэмэ дришеинутэмэ дэтшеинутэмэ дэфшеинутэмэ драшеинутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышеинутэмэ думышеинутэмэ дримышеинутэмэ дэдмышеинутэмэ дэвмышеинутэмэ драмышеинутэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинт дэпшеинт дришеинт дэтшеинт дэфшеинт драшеинт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшеинтэкъым дэпшеинтэкъым дришеинтэкъым дэтшеинтэкъым дэфшеинтэкъым драшеинтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинут дэпшеинут дришеинут дэтшеинут дэфшеинут драшеинут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэсшеинутэкъым дэпшеинутэкъым дришеинутэкъым дэтшеинутэкъым дэфшеинутэкъым драшеинутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: дэсшейми дэпшейми дришейми дэтшейми дэфшейми драшейми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышейми думышейми дримышейми дэдмышейми дэвмышейми драмышейми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: дэсшеями дэпшеями дришеями дэтшеями дэфшеями драшеями
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: дэзмышеями думышеями дримышеями дэдмышеями дэвмышеями драмышеями
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: дэсшеигъами дэпшеигъами дришеигъами дэтшеигъами дэфшеигъами драшеигъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: дэзмышеигъами думышеигъами дримышеигъами дэдмышеигъами дэвмышеигъами драмышеигъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинми дэпшеинми дришеинми дэтшеинми дэфшеинми драшеинми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышеинми думышеинми дримышеинми дэдмышеинми дэвмышеинми драмышеинми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинуми дэпшеинуми дришеинуми дэтшеинуми дэфшеинуми драшеинуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышеинуми думышеинуми дримышеинуми дэдмышеинуми дэвмышеинуми драмышеинуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ: дэсшейтэми дэпшейтэми дришейтэми дэтшейтэми дэфшейтэми драшейтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышейтэми думышейтэми дримышейтэми дэдмышейтэми дэвмышейтэми драмышейтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: дэсшеятэми дэпшеятэми дришеятэми дэтшеятэми дэфшеятэми драшеятэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: дэзмышеятэми думышеятэми дримышеятэми дэдмышеятэми дэвмышеятэми драмышеятэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: дэсшеигъатэми дэпшеигъатэми дришеигъатэми дэтшеигъатэми дэфшеигъатэми драшеигъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: дэзмышеигъатэми думышеигъатэми дримышеигъатэми дэдмышеигъатэми дэвмышеигъатэми драмышеигъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинтэми дэпшеинтэми дришеинтэми дэтшеинтэми дэфшеинтэми драшеинтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышеинтэми думышеинтэми дримышеинтэми дэдмышеинтэми дэвмышеинтэми драмышеинтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: дэсшеинутэми дэпшеинутэми дришеинутэми дэтшеинутэми дэфшеэнутэми драшеэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: дэзмышеинутэми думышеинутэми дримышеинутэми дэдмышеинутэми дэвмышеинутэми драмышеинутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: дэсшеяи дэпшеяи дришеяи дэтшеяи дэфшеяи драшеяи
щымыӀэныгъэ: дэзмышеяи думышеяи дримышеяи дэдмышеяи дэвмышеяи драмышеяи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
щыӀэныгъэ: дэсшеящэрэт дэпшеящэрэт дришеящэрэт дэтшеящэрэт дэфшеящэрэт драшеящэрэт
щымыӀэныгъэ: дэзмышеящэрэт думышеящэрэт дримышеящэрэт дэдмышеящэрэт дэвмышеящэрэт драмышеящэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: дэсшеягъэнщ дэпшеягъэнщ дришеягъэнщ дэтшеягъэнщ дэфшеягъэнщ драшеягъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: дэсшеягъэнкъым дэпшеягъэнкъым дришеягъэнкъым дэтшеягъэнкъым дэфшеягъэнкъым драшеягъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: дэсшеягъэнт дэпшеягъэнт дришеягъэнт дэтшеягъэнт дэфшеягъэнт драшеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: дэсшеягъэнтэкъым дэпшеягъэнтэкъым дришеягъэнтэкъым дэтшеягъэнтэкъым дэфшеягъэнтэкъым драшеягъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: дэсшеягъэн дэпшеягъэн дришеягъэн дэтшеягъэн дэфшеягъэн драшеягъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: дэсшеягъэнкъэ дэпшеягъэнкъэ дришеягъэнкъэ дэтшеягъэнкъэ дэфшеягъэнкъэ драшеягъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: дэсшеягъэнт дэпшеягъэнт дришеягъэнт дэтшеягъэнт дэфшеягъэнт драшеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: дэсшеягъэнтэкъэ дэпшеягъэнтэкъэ дришеягъэнтэкъэ дэтшеягъэнтэкъэ дэфшеягъэнтэкъэ драшеягъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: дэсшеягъэнущ дэпшеягъэнущ дришеягъэнущ дэтшеягъэнущ дэфшеягъэнущ драшеягъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: дэсшеягъэнукъым дэпшеягъэнукъым дришеягъэнукъым дэтшеягъэнукъым дэфшеягъэнукъым драшеягъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: дэсшеягъэнут дэпшеягъэнут дришеягъэнут дэтшеягъэнут дэфшеягъэнут драшеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: дэсшеягъэнутэкъым дэпшеягъэнутэкъым дришеягъэнутэкъым дэтшеягъэнутэкъым дэфшеягъэнутэкъым драшеягъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: дэсшеягъэну дэпшеягъэну дришеягъэну дэтшеягъэну дэфшеягъэну драшеягъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: дэсшеягъэнукъэ дэпшеягъэнукъэ дришеягъэнукъэ дэтшеягъэнукъэ дэфшеягъэнукъэ драшеягъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: дэсшеягъэнут дэпшеягъэнут дришеягъэнут дэтшеягъэнут дэфшеягъэнут драшеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: дэсшеягъэнутэкъэ дэпшеягъэнутэкъэ дришеягъэнутэкъэ дэтшеягъэнутэкъэ дэфшеягъэнутэкъэ драшеягъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ дэзышей
ит зэман - щымыӀэныгъэ дэзымышей
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ дэзышея
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ дэзымышея
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ дэзышеигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ дэзымышеигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ дэзышеин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ дэзымышеин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ дэзышеину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ дэзымышеину
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту) сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ дэсшей дэпшей дришей дэтшей дэфшей драшей
ит зэман - щымыӀэныгъэ дэзмышей думышей дримышей дэдмышей дэвмышей драмышей
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ дэсшея дэпшея дришея дэтшея дэфшея драшея
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ дэзмышея думышея дримышея дэдмышея дэвмышея драмышея
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ дэсшеигъа дэпшеигъа дришеигъа дэтшеигъа дэфшеигъа драшеигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ дэзмышеигъа думышеигъа дримышеигъа дэдмышеигъа дэвмышеигъа драмышеигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ дэсшеин дэпшеин дришеин дэтшеин дэфшеин драшеин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ дэзмышеин думышеин дримышеин дэдмышеин дэвмышеин драмышеин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ дэсшеину дэпшеину дришеину дэтшеину дэфшеину драшеину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ дэзмышеину думышеину дримышеину дэдмышеину дэвмышеину драмышеину
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ дэшей
ит зэман - щымыӀэныгъэ дэмышей
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ дэшея
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ дэмышея
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ дэшеигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ дэмышеигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ дэшеин
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ дэмышеин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ дэшеину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ дэмышеину
Обстоятельственнэ причастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ зэрыдэсшей зэрыдэпшей зэрыдришей зэрыдэтшей зэрыдэфшей зэрыдрашей
ит зэман - щымыӀэныгъэ зэрыдэзмышей зэрыдумышей зэрыдримышей зэрыдэдмышей зэрыдэвмышей зэрыдрамышей
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыдэсшея зэрыдэпшея зэрыдришея зэрыдэтшея зэрыдэфшея зэрыдрашея
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрыдэзмышея зэрыдумышея зэрыдримышея зэрыдэдмышея зэрыдэвмышея зэрамышея
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ зэрыдэсшеигъа зэрыдэпшеигъа зэрыдришеигъа зэрыдэтшеигъа зэрыдэфшеигъа зэрыдрашеигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ зэрыдэзмышеигъа зэрыдумышеигъа зэрыдримышеигъа зэрыдэдмышеигъа зэрыдэвмышеигъа зэрыдрамышеигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыдэсшеин зэрыдэпшеин зэрыдришеин зэрыдэтшеин зэрыдэфшеин зэрыдрашеин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрыдэзмышеин зэрыдумышеин зэрыдримышеин зэрыдэдмышеин зэрыдэвмышеин зэрыдрамышеин
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ зэрыдэсшеину зэрыдэпшеину зэрыдришеину зэрыдэтшеину зэрыдэфшеину зэрыдрашеину
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ зэрыдэзмышеину зэрыдумышеину зэрыдримышеину зэрыдэдмышеину зэрыдэвмышеину зэрыдрамышеину
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щыдэсшей щыдэпшей щыдришей щыдэтшей щыдэфшей щыдрашей
ит зэман - щымыӀэныгъэ щыдэзмышей щыдумышей щыдримышей щыдэдмышей щыдэвмышей щыдрамышей
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыдэсшея щыдэпшея щыдришея щыдэтшея щыдэфшея щыдрашея
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щыдэзмышея щыдумышея щыдримышея щыдэдмышея щыдэвмышея щыдрамышея
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щыдэсшеигъа щыдэпшеигъа щыдришеигъа щыдэтшеигъа щыдэфшеигъа щыдрашеигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щыдэзмышеигъа щыдумышеигъа щыдримышеигъа щыдэдмышеигъа щыдэвмышеигъа щыдрамышеигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыдэсшеин щыдэпшеин щыдришеин щыдэтшеин щыдэфшеин щыдрашеин
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щыдэзмышеин щыдумышеин щыдримышеин щыдэдмышеин щыдэвмышеин щыдрамышеин
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щыдэсшеину щыдэпшеину щыдришеину щыдэтшеину щыдэфшеину щыдрашеину
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щыдэзмышеину щыдумышеину щыдримышеину щыдэдмышеину щыдэвмышеину щыдрамышеину
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ здэдэсшей здэдэпшей здэдришей здэдэтшей здэдэфшей здэдрашей
ит зэман - щымыӀэныгъэ здэдэзмышей здэдумышей здэдримышей здэдэдмышей здэдэвмышей здэдрамышей
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэдэсшея здэдэпшея здэдришея здэдэтшея здэдэфшея здэдрашея
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэдэзмышея здэдумышея здэдримышея здэдэдмышея здэдэвмышея здэдрамышея
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ здэдэсшеигъа здэдэпшеигъа здэдришеигъа здэдэтшеигъа здэдэфшеигъа здэдрашеигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ здэдэзмышеигъа здэдумышеигъа здэдримышеигъа здэдэдмышеигъа здэдэвмышеигъа здэдрамышеигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэдэсшеин здэдэпшеин здэдришеин здэдэтшеин здэдэфшеин здэдрашеин
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэдэзмышеин здэдумышеин здэдримышеин здэдэдмышеин здэдэвмышеин здэдрамышеин
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ здэдэсшеину здэдэпшеину здэдришеину здэдэтшеину здэдэфшеину здэдрашеину
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ здэдэзмышеину здэдумышеину здэдримышеину здэдэдмышеину здэдэвмышеину здэдрамышеину
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ щӀыдэсшей щӀыдэпшей щӀыдришей щӀыдэтшей щӀыдэфшей щӀыдрашей
ит зэман - щымыӀэныгъэ щӀыдэзмышей щӀыдумышей щӀыдримышей щӀыдэдмышей щӀыдэвмышей щӀыдрамышей
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀыдэсшея щӀыдэпшея щӀыдришея щӀыдэтшея щӀыдэфшея щӀдрашея
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀыдэзмышея щӀыдумышея щӀыдримышея щӀыдэдмышея щӀыдэвмышея щӀыдрамышея
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ щӀыдэсшеигъа щӀэдэпшеигъа щӀыдришеигъа щӀэдэтшеигъа щӀэдэфшеигъа щӀыдрашеигъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ щӀыдэзмышеигъа щӀыдумышеигъа щӀыдримышеигъа щӀыдэдмышеигъа щӀыдэвмышеигъа щӀыдрамышеигъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀыдэсшеин щӀыдэпшеин щӀыдришеин щӀыдэтшеин щӀыдэфшеин щӀыдрашеин
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀыдэзмышеин щӀыдумышеин щӀыдримышеин щӀыдэдмышеин щӀыдэвмышеин щӀыдрамышеин
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ щӀыдэсшеину щӀыдэпшеину щӀыдришеину щӀыдэтшеину щӀыдэфшеину щӀыдрашеину
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ щӀыдэзмышеину щӀыдумышеину щӀыдримышеину щӀыдэдмышеину щӀыдэвмышеину щӀыдрамышеину
Деепричастиехэр сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ дэсшейу дэпшейу дришейу дэтшейу дэфшейу драшейу
ит зэман - щымыӀэныгъэ дэзмышейу думышейу дримышейу дэдмышейу дэвмышейу драмышейу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ дэсшеяуэ дэпшеяуэ дришеяуэ дэтшеяуэ дэфшеяуэ драшеяуэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ дэзмышеяуэ думышеяуэ дримышеяуэ дэдмышеяуэ дэвмышеяуэ драмышеяуэ
урэ-кӀэ дреепричастие - щыӀэныгъэ дэсшейурэ дэпшейурэ дришейурэ дэтшейурэ дэфшейурэ драшейурэ
урэ-кӀэ дреепричастие - щымыӀэныгъэ дэзмышейурэ думышейурэ дримышейурэ дэдмышейурэ дэвмышейурэ драмышейурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- бдызошей дызошей -- вдызошей ядызошей(хэ)
уэ здыбошей -- дыбошей ддыбошей -- ядыбошей(хэ)
абы здрешей бдрешей дрешей ддрешей вдрешей ядрешей(хэ)
дэ -- бдыдошей дыдошей -- вдыдошей ядыдошей(хэ)
фэ здывошей -- дывошей ддывошей -- ядывошей(хэ)
абыхэм здрашей бдрашей драшей ддрашей вдрашей ядрашей(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- бдэс[шейрэ] дэс[шейрэ] -- вдэс[шейрэ] ядэс[шей(хэ)рэ]
уэ здэп[шейрэ] -- дэп[шейрэ] ддэп[шейрэ] -- ядэп[шей(хэ)рэ]
абы здри[шейрэ] бдри[шейрэ] дри[шейрэ] ддри[шейрэ] вдри[шейрэ] ядри[шей(хэ)рэ]
дэ -- бдэт[шейрэ] дэт[шейрэ] -- вдэт[шейрэ] ядэт[шей(хэ)рэ]
фэ здэф[шейрэ] -- дэф[шейрэ] ддэф[шейрэ] -- ядэф[шей(хэ)рэ]
абыхэм здра[шейрэ] бдра[шейрэ] дра[шейрэ] ддра[шейрэ] вдра[шейрэ] ядра[шей(хэ)рэ]
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ше]й [ше]йр -- [ше]йхэр
Эргативнэ: [ше]й [ше]йм -- [ше]йхэм
Послеложнэ: [ше]йкӀэ [ше]ймкӀэ [ше]йхэкӀэ [ше]йхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ше]йу [ше]йрауэ [ше]йхэу [ше]йхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ше]я [ше]яр -- [ше]яхэр
Эргативнэ: [ше]я [ше]ям -- [ше]яхэм
Послеложнэ: [ше]якӀэ [ше]ямкӀэ [ше]яхэкӀэ [ше]яхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ше]яуэ [ше]ярауэ [ше]яхэу [ше]яхэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ше]ин [ше]иныр -- [ше]инхэр
Эргативнэ: [ше]ин [ше]иным -- [ше]инхэм
Послеложнэ: [ше]инкӀэ [ше]инымкӀэ [ше]инхэкӀэ [ше]инхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [ше]ину [ше]инырауэ [ше]инхэу [ше]инхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [ше]ину [ше]инур -- [ше]инухэр
Эргативнэ: [ше]ину [ше]инум -- [ше]инухэм
Послеложнэ: [ше]инукӀэ [ше]инумкӀэ [ше]инухэкӀэ [ше]инухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [ше]инууэ [ше]инурауэ [ше]инухэу [ше]инухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. ИпщэкӀэ, ищхьэмкӀэ зыгуэр шэн.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Ӏэжьэр Ӏуащхьэм дэшеин.
  • ЛӀыжьыр дэкӀуеипӀэм дэшеин.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • дэшеин: lead, pull, carry, transport or haul sth upwards
  • Ӏэжьэр Ӏуащхьэм дэшеин: to pull your sled up the hill
  • ЛӀыжьыр дэкӀуеипӀэм дэшеин: take an old man upstairs
УРЫСЫБЗЭ
  • дэшеин: повезти, повести кого-что-л. вверх
  • Ӏэжьэр Ӏуащхьэм дэшеин: повести сани наверх
  • ЛӀыжьыр дэкӀуеипӀэм дэшеин: повести, повезти старика наверх
псалъафэ зэпыщӀахэр

Дамэр дэшеин

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: 1. shrug your shoulders (when you don’t know sth) 2. look pathetic
     Урысыбзэ: 1. пожимать плечами (при незнании чего-л.) 2. иметь жалкий вид
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

Набдзэр дэшеин

  Мыхьэнэ: 
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: raise one’s eyebrows
     Урысыбзэ: поднять, вскинуть брови
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/дэшеин&oldid=5220261"