АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "дэчэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дэчэн
щымыӀэныгъэ:
дэмычэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэсчэн
дэпчэн
дичэн
дэтчэн
дэфчэн
дачэн
щымыӀэныгъэ:
дэзмычэн
думычэн
димычэн
дэдмычэн
дэвмычэн
дамычэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дэчэ!
дэфчэ!
щымыӀэныгъэ:
думычэ!
дэвмычэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыдречэ
удречэ
дречэ
дыдречэ
фыдречэ
дречэ
щымыӀэныгъэ:
сыдремычэ
удремычэ
дремычэ
дыдремычэ
фыдремычэ
дремычэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дызочэ(р)
дыбочэ(р)
дечэ(р)
дыдочэ(р)
дывочэ(р)
дачэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэркъым
дэпчэркъым
дичэркъым
дэтчэркъым
дэфчэркъым
дачэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсчэрт
дэпчэрт
дичэрт
дэтчэрт
дэфчэрт
дачэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсчэртэкъым
дэпчэртэкъым
дичэртэкъым
дэтчэртэкъым
дэфчэртэкъым
дачэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсчащ
дэпчащ
дичащ
дэтчащ
дэфчащ
дачащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсчакъым
дэпчакъым
дичакъым
дэтчакъым
дэфчакъым
дачакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсчат
дэпчат
дичат
дэтчат
дэфчат
дачат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсчатэкъым
дэпчатэкъым
дичатэкъым
дэтчатэкъым
дэфчатэкъым
дачатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэгъащ
дэпчэгъащ
дичэгъащ
дэтчэгъащ
дэфчэгъащ
дачэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэгъакъым
дэпчэгъакъым
дичэгъакъым
дэтчэгъакъым
дэфчэгъакъым
дачэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэгъат
дэпчэгъат
дичэгъат
дэтчэгъат
дэфчэгъат
дачэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэгъатэкъым
дэпчэгъатэкъым
дичэгъатэкъым
дэтчэгъатэкъым
дэфчэгъатэкъым
дачэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэсчэщ
дэпчэщ
дичэщ
дэтчэщ
дэфчэщ
дачэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэсчэкъым
дэпчэкъым
дичэкъым
дэтчэкъым
дэфчэкъым
дачэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэсчэт
дэпчэт
дичэт
дэтчэт
дэфчэт
дачэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэсчэтэкъым
дэпчэтэкъым
дичэтэкъым
дэтчэтэкъым
дэфчэтэкъым
дачэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнщ
дэпчэнщ
дичэнщ
дэтчэнщ
дэфчэнщ
дачэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэнкъым
дэпчэнкъым
дичэнкъым
дэтчэнкъым
дэфчэнкъым
дачэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнущ
дэпчэнущ
дичэнущ
дэтчэнущ
дэфчэнущ
дачэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэнукъым
дэпчэнукъым
дичэнукъым
дэтчэнукъым
дэфчэнукъым
дачэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэрэ
дэпчэрэ
дичэрэ
дэтчэрэ
дэфчэрэ
дачэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэркъэ
дэпчэркъэ
дичэркъэ
дэтчэркъэ
дэфчэркъэ
дачэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсчэрт
дэпчэрт
дичэрт
дэтчэрт
дэфчэрт
дачэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсчэртэкъэ
дэпчэртэкъэ
дичэртэкъэ
дэтчэртэкъэ
дэфчэртэкъэ
дачэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсча
дэпча
дича
дэтча
дэфча
дача
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсчакъэ
дэпчакъэ
дичакъэ
дэтчакъэ
дэфчакъэ
дачакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсчат
дэпчат
дичат
дэтчат
дэфчат
дачат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсчатэкъэ
дэпчатэкъэ
дичатэкъэ
дэтчатэкъэ
дэфчатэкъэ
дачатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэгъа
дэпчэгъа
дичэгъа
дэтчэгъа
дэфчэгъа
дачэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
дэсчэгъакъэ
дэпчэгъакъэ
дичэгъакъэ
дэтчэгъакъэ
дэфчэгъакъэ
дачэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэгъат
дэпчэгъат
дичэгъат
дэтчэгъат
дэфчэгъат
дачэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсчэгъатэкъэ
дэпчэгъатэкъэ
дичэгъатэкъэ
дэтчэгъатэкъэ
дэфчэгъатэкъэ
дачэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэсчэ
дэпчэ
дичэ
дэтчэ
дэфчэ
дачэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэсчэкъэ
дэпчэкъэ
дичэкъэ
дэтчэкъэ
дэфчэкъэ
дачэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэсчэт
дэпчэт
дичэт
дэтчэт
дэфчэт
дачэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэсчэтэкъэ
дэпчэтэкъэ
дичэтэкъэ
дэтчэтэкъэ
дэфчэтэкъэ
дачэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэн
дэпчэн
дичэн
дэтчэн
дэфчэн
дачэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэнкъэ
дэпчэнкъэ
дичэнкъэ
дэтчэнкъэ
дэфчэнкъэ
дачэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэну
дэпчэну
дичэну
дэтчэну
дэфчэну
дачэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэнукъэ
дэпчэнукъэ
дичэнукъэ
дэтчэнукъэ
дэфчэнукъэ
дачэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэмэ
дэпчэмэ
дичэмэ
дэтчэмэ
дэфчэмэ
дачэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэмэ
думычэмэ
димычэмэ
дэдмычэмэ
дэвмычэмэ
дамычэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсчамэ
дэпчамэ
дичамэ
дэтчамэ
дэфчамэ
дачамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмычамэ
думычамэ
димычамэ
дэдмычамэ
дэвмычамэ
дамычамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсчэгъамэ
дэпчэгъамэ
дичэгъамэ
дэтчэгъамэ
дэфчэгъамэ
дачэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэгъамэ
думычэгъамэ
димычэгъамэ
дэдмычэгъамэ
дэвмычэгъамэ
дамычэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнмэ
дэпчэнмэ
дичэнмэ
дэтчэнмэ
дэфчэнмэ
дачэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэнмэ
думычэнмэ
димычэнмэ
дэдмычэнмэ
дэвмычэнмэ
дамычэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнумэ
дэпчэнумэ
дичэнумэ
дэтчэнумэ
дэфчэнумэ
дачэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэнумэ
думычэнумэ
димычэнумэ
дэдмычэнумэ
дэвмычэнумэ
дамычэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэтэмэ
дэпчэтэмэ
дичэтэмэ
дэтчэтэмэ
дэфчэтэмэ
дачэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэтэмэ
думычэтэмэ
димычэтэмэ
дэдмычэтэмэ
дэвмычэтэмэ
дамычэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсчатэмэ
дэпчатэмэ
дичатэмэ
дэтчатэмэ
дэфчатэмэ
дачатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмычатэмэ
думычатэмэ
димычатэмэ
дэдмычатэмэ
дэвмычатэмэ
дамычатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсчэгъатэмэ
дэпчэгъатэмэ
дичэгъатэмэ
дэтчэгъатэмэ
дэфчэгъатэмэ
дачэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэгъатэмэ
думычэгъатэмэ
димычэгъатэмэ
дэдмычэгъатэмэ
дэвмычэгъатэмэ
дамычэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнтэмэ
дэпчэнтэмэ
дичэнтэмэ
дэтчэнтэмэ
дэфчэнтэмэ
дачэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэнтэмэ
думычэнтэмэ
димычэнтэмэ
дэдмычэнтэмэ
дэвмычэнтэмэ
дамычэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнутэмэ
дэпчэнутэмэ
дичэнутэмэ
дэтчэнутэмэ
дэфчэнутэмэ
дачэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэнутэмэ
думычэнутэмэ
димычэнутэмэ
дэдмычэнутэмэ
дэвмычэнутэмэ
дамычэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнт
дэпчэнт
дичэнт
дэтчэнт
дэфчэнт
дачэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэнтэкъым
дэпчэнтэкъым
дичэнтэкъым
дэтчэнтэкъым
дэфчэнтэкъым
дачэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнут
дэпчэнут
дичэнут
дэтчэнут
дэфчэнут
дачэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсчэнутэкъым
дэпчэнутэкъым
дичэнутэкъым
дэтчэнутэкъым
дэфчэнутэкъым
дачэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэми
дэпчэми
дичэми
дэтчэми
дэфчэми
дачэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэми
думычэми
димычэми
дэдмычэми
дэвмычэми
дамычэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсчами
дэпчами
дичами
дэтчами
дэфчами
дачами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмычами
думычами
димычами
дэдмычами
дэвмычами
дамычами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсчэгъами
дэпчэгъами
дичэгъами
дэтчэгъами
дэфчэгъами
дачэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэгъами
думычэгъами
димычэгъами
дэдмычэгъами
дэвмычэгъами
дамычэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнми
дэпчэнми
дичэнми
дэтчэнми
дэфчэнми
дачэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэнми
думычэнми
димычэнми
дэдмычэнми
дэвмычэнми
дамычэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнуми
дэпчэнуми
дичэнуми
дэтчэнуми
дэфчэнуми
дачэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэнуми
думычэнуми
димычэнуми
дэдмычэнуми
дэвмычэнуми
дамычэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэтэми
дэпчэтэми
дичэтэми
дэтчэтэми
дэфчэтэми
дачэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэтэми
думычэтэми
димычэтэми
дэдмычэтэми
дэвмычэтэми
дамычэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсчатэми
дэпчатэми
дичатэми
дэтчатэми
дэфчатэми
дачатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмычатэми
думычатэми
димычатэми
дэдмычатэми
дэвмычатэми
дамычатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсчэгъатэми
дэпчэгъатэми
дичэгъатэми
дэтчэгъатэми
дэфчэгъатэми
дачэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэгъатэми
думычэгъатэми
димычэгъатэми
дэдмычэгъатэми
дэвмычэгъатэми
дамычэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнтэми
дэпчэнтэми
дичэнтэми
дэтчэнтэми
дэфчэнтэми
дачэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэнтэми
думычэнтэми
димычэнтэми
дэдмычэнтэми
дэвмычэнтэми
дамычэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсчэнутэми
дэпчэнутэми
дичэнутэми
дэтчэнутэми
дэфчэнутэми
дачэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмычэнутэми
думычэнутэми
димычэнутэми
дэдмычэнутэми
дэвмычэнутэми
дамычэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэсчаи
дэпчаи
дичаи
дэтчаи
дэфчаи
дачаи
щымыӀэныгъэ:
дэзмычаи
думычаи
димычаи
дэдмычаи
дэвмычаи
дамычаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэсчащэрэт
дэпчащэрэт
дичащэрэт
дэтчащэрэт
дэфчащэрэт
дачащэрэт
щымыӀэныгъэ:
дэзмычащэрэт
думычащэрэт
димычащэрэт
дэдмычащэрэт
дэвмычащэрэт
дамычащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсчагъэнщ
дэпчагъэнщ
дичагъэнщ
дэтчагъэнщ
дэфчагъэнщ
дачагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсчагъэнкъым
дэпчагъэнкъым
дичагъэнкъым
дэтчагъэнкъым
дэфчагъэнкъым
дачагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсчагъэнт
дэпчагъэнт
дичагъэнт
дэтчагъэнт
дэфчагъэнт
дачагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсчагъэнтэкъым
дэпчагъэнтэкъым
дичагъэнтэкъым
дэтчагъэнтэкъым
дэфчагъэнтэкъым
дачагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсчагъэн
дэпчагъэн
дичагъэн
дэтчагъэн
дэфчагъэн
дачагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсчагъэнкъэ
дэпчагъэнкъэ
дичагъэнкъэ
дэтчагъэнкъэ
дэфчагъэнкъэ
дачагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсчагъэнт
дэпчагъэнт
дичагъэнт
дэтчагъэнт
дэфчагъэнт
дачагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсчагъэнтэкъэ
дэпчагъэнтэкъэ
дичагъэнтэкъэ
дэтчагъэнтэкъэ
дэфчагъэнтэкъэ
дачагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсчагъэнущ
дэпчагъэнущ
дичагъэнущ
дэтчагъэнущ
дэфчагъэнущ
дачагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсчагъэнукъым
дэпчагъэнукъым
дичагъэнукъым
дэтчагъэнукъым
дэфчагъэнукъым
дачагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсчагъэнут
дэпчагъэнут
дичагъэнут
дэтчагъэнут
дэфчагъэнут
дачагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсчагъэнутэкъым
дэпчагъэнутэкъым
дичагъэнутэкъым
дэтчагъэнутэкъым
дэфчагъэнутэкъым
дачагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсчагъэну
дэпчагъэну
дичагъэну
дэтчагъэну
дэфчагъэну
дачагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсчагъэнукъэ
дэпчагъэнукъэ
дичагъэнукъэ
дэтчагъэнукъэ
дэфчагъэнукъэ
дачагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсчагъэнут
дэпчагъэнут
дичагъэнут
дэтчагъэнут
дэфчагъэнут
дачагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсчагъэнутэкъэ
дэпчагъэнутэкъэ
дичагъэнутэкъэ
дэтчагъэнутэкъэ
дэфчагъэнутэкъэ
дачагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэзычэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымычэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзыча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзычэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымычэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзычэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымычэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзычэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымычэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэсчэ
дэпчэ
дичэ
дэтчэ
дэфчэ
дачэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмычэ
думычэ
димычэ
дэдмычэ
дэвмычэ
дамычэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэсча
дэпча
дича
дэтча
дэфча
дача
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыча
думыча
димыча
дэдмыча
дэвмыча
дамыча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэсчэгъа
дэпчэгъа
дичэгъа
дэтчэгъа
дэфчэгъа
дачэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмычэгъа
думычэгъа
димычэгъа
дэдмычэгъа
дэвмычэгъа
дамычэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэсчэн
дэпчэн
дичэн
дэтчэн
дэфчэн
дачэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмычэн
думычэн
димычэн
дэдмычэн
дэвмычэн
дамычэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэсчэну
дэпчэну
дичэну
дэтчэну
дэфчэну
дачэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмычэну
думычэну
димычэну
дэдмычэну
дэвмычэну
дамычэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэчэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэмычэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэча
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэчэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмычэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэчэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмычэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэчэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмычэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсчэ
зэрыдэпчэ
зэрыдичэ
зэрыдэтчэ
зэрыдэфчэ
зэрыдачэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмычэ
зэрыдумычэ
зэрыдимычэ
зэрыдэдмычэ
зэрыдэвмычэ
зэрыдамычэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсча
зэрыдэпча
зэрыдича
зэрыдэтча
зэрыдэфча
зэрыдача
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыча
зэрыдумыча
зэрыдимыча
зэрыдэдмыча
зэрыдэвмыча
зэрамыча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсчэгъа
зэрыдэпчэгъа
зэрыдичэгъа
зэрыдэтчэгъа
зэрыдэфчэгъа
зэрыдачэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмычэгъа
зэрыдумычэгъа
зэрыдимычэгъа
зэрыдэдмычэгъа
зэрыдэвмычэгъа
зэрыдамычэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсчэн
зэрыдэпчэн
зэрыдичэн
зэрыдэтчэн
зэрыдэфчэн
зэрыдачэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмычэн
зэрыдумычэн
зэрыдимычэн
зэрыдэдмычэн
зэрыдэвмычэн
зэрыдамычэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсчэну
зэрыдэпчэну
зэрыдичэну
зэрыдэтчэну
зэрыдэфчэну
зэрыдачэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмычэну
зэрыдумычэну
зэрыдимычэну
зэрыдэдмычэну
зэрыдэвмычэну
зэрыдамычэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсчэ
щыдэпчэ
щыдичэ
щыдэтчэ
щыдэфчэ
щыдачэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмычэ
щыдумычэ
щыдимычэ
щыдэдмычэ
щыдэвмычэ
щыдамычэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсча
щыдэпча
щыдича
щыдэтча
щыдэфча
щыдача
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыча
щыдумыча
щыдимыча
щыдэдмыча
щыдэвмыча
щыдамыча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсчэгъа
щыдэпчэгъа
щыдичэгъа
щыдэтчэгъа
щыдэфчэгъа
щыдачэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмычэгъа
щыдумычэгъа
щыдимычэгъа
щыдэдмычэгъа
щыдэвмычэгъа
щыдамычэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсчэн
щыдэпчэн
щыдичэн
щыдэтчэн
щыдэфчэн
щыдачэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмычэн
щыдумычэн
щыдимычэн
щыдэдмычэн
щыдэвмычэн
щыдамычэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсчэну
щыдэпчэну
щыдичэну
щыдэтчэну
щыдэфчэну
щыдачэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмычэну
щыдумычэну
щыдимычэну
щыдэдмычэну
щыдэвмычэну
щыдамычэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсчэ
здэдэпчэ
здэдичэ
здэдэтчэ
здэдэфчэ
здэдачэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмычэ
здэдумычэ
здэдимычэ
здэдэдмычэ
здэдэвмычэ
здэдамычэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсча
здэдэпча
здэдича
здэдэтча
здэдэфча
здэдача
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмыча
здэдумыча
здэдимыча
здэдэдмыча
здэдэвмыча
здэдамыча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсчэгъа
здэдэпчэгъа
здэдичэгъа
здэдэтчэгъа
здэдэфчэгъа
здэдачэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэбъэдэзмычэгъа
здэдумычэгъа
здэдимычэгъа
здэдэдмычэгъа
здэдэвмычэгъа
здэдамычэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсчэн
здэдэпчэн
здэдичэн
здэдэтчэн
здэдэфчэн
здэдачэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмычэн
здэдумычэн
здэдимычэн
здэдэдмычэн
здэдэвмычэн
здэдамычэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсчэну
здэдэпчэну
здэдичэну
здэдэтчэну
здэдэфчэну
здэдачэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэгъэдэзмычэну
здэдумычэну
здэдимычэну
здэдэдмычэну
здэдэвмычэну
здэдамычэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсчэ
щӀыдэпчэ
щӀыдичэ
щӀыдэтчэ
щӀыдэфчэ
щӀыдачэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмычэ
щӀыдумычэ
щӀыдимычэ
щӀыдэдмычэ
щӀыдэвмычэ
щӀыдамычэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсча
щӀыдэпча
щӀыдича
щӀыдэтча
щӀыдэфча
щӀдача
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыча
щӀыдумыча
щӀыдимыча
щӀыдэдмыча
щӀыдэвмыча
щӀыдамыча
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсчэгъа
щӀэдэпчэгъа
щӀыдичэгъа
щӀэдэтчэгъа
щӀэдэфчэгъа
щӀыдачэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмычэгъа
щӀыдумычэгъа
щӀыдимычэгъа
щӀыдэдмычэгъа
щӀыдэвмычэгъа
щӀыдамычэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсчэн
щӀыдэпчэн
щӀыдичэн
щӀыдэтчэн
щӀыдэфчэн
щӀыдачэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмычэн
щӀыдумычэн
щӀыдимычэн
щӀыдэдмычэн
щӀыдэвмычэн
щӀыдамычэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсчэну
щӀыдэпчэну
щӀыдичэну
щӀыдэтчэну
щӀыдэфчэну
щӀыдачэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмычэну
щӀыдумычэну
щӀыдимычэну
щӀыдэдмычэну
щӀыдэвмычэну
щӀыдамычэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэсчэу
дэпчэу
дичэу
дэтчэу
дэфчэу
дачэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмычэу
думычэу
димычэу
дэдмычэу
дэвмычэу
дамычэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэсчауэ
дэпчауэ
дичауэ
дэтчауэ
дэфчауэ
дачауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмычауэ
думычауэ
димычауэ
дэдмычауэ
дэвмычауэ
дамычауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
дэсчэурэ
дэпчэурэ
дичэурэ
дэтчэурэ
дэфчэурэ
дачэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
дэзмычэурэ
думычэурэ
димычэурэ
дэдмычэурэ
дэвмычэурэ
дамычэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдызочэ
дызочэ
--
вдызочэ
ядызочэ(хэ)
уэ
здыбочэ
--
дыбочэ
ддыбочэ
--
ядыбочэ(хэ)
абы
здечэ
бдечэ
дечэ
ддечэ
вдечэ
ядечэ(хэ)
дэ
--
бдыдочэ
дыдочэ
--
вдыдочэ
ядыдочэ(хэ)
фэ
здывочэ
--
дывочэ
ддывочэ
--
ядывочэ(хэ)
абыхэм
здачэ
бдачэ
дачэ
ддачэ
вдачэ
ядачэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдэс[чэрэ]
дэс[чэрэ]
--
вдэс[чэрэ]
ядэс[чэ(хэ)рэ]
уэ
здэп[чэрэ]
--
дэп[чэрэ]
ддэп[чэрэ]
--
ядэп[чэ(хэ)рэ]
абы
зди[чэрэ]
бди[чэрэ]
ди[чэрэ]
дди[чэрэ]
вди[чэрэ]
яди[чэ(хэ)рэ]
дэ
--
бдэт[чэрэ]
дэт[чэрэ]
--
вдэт[чэрэ]
ядэт[чэ(хэ)рэ]
фэ
здэф[чэрэ]
--
бъэдэф[чээрэ]
ддэф[чэрэ]
--
ядэф[чэ(хэ)рэ]
абыхэм
зда[чэрэ]
бда[чэрэ]
да[чэрэ]
дда[чэрэ]
вда[чэрэ]
яда[чэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ч]э
[ч]эр
--
[ч]эхэр
Эргативнэ:
[ч]э
[ч]эм
--
[ч]эхэм
Послеложнэ:
[ч]экӀэ
[ч]эмкӀэ
[ч]эхэкӀэ
[ч]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[ч]эу
[ч]эрауэ
[ч]эхэу
[ч]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ч]а
[ч]ар
--
[ч]ахэр
Эргативнэ:
[ч]а
[ч]ам
--
[ч]ахэм
Послеложнэ:
[ч]акӀэ
[ч]амкӀэ
[ч]ахэкӀэ
[ч]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[ч]ауэ
[ч]арауэ
[ч]ахэу
[ч]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ч]эн
[ч]эныр
--
[ч]энхэр
Эргативнэ:
[ч]эн
[ч]эным
--
[ч]энхэм
Послеложнэ:
[ч]энкӀэ
[ч]энымкӀэ
[ч]энхэкӀэ
[ч]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[ч]эну
[ч]энырауэ
[ч]энхэу
[ч]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[ч]эну
[ч]энур
--
[ч]энухэр
Эргативнэ:
[ч]эну
[ч]энум
--
[ч]энухэм
Послеложнэ:
[ч]энукӀэ
[ч]энумкӀэ
[ч]энухэкӀэ
[ч]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[ч]энууэ
[ч]энурауэ
[ч]энухэу
[ч]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Еплъ псалъафэ зэпыщӀахэр.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дэчэн: see псалъафэ зэпыщӀахэр
УРЫСЫБЗЭ
дэчэн: см. псалъафэ зэпыщӀахэр
псалъафэ зэпыщӀахэр
лъэбакъуэ дэчэн
Мыхьэнэ:
НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
Инджылыбзэ: go into, enter sth (for example, a courtyard) or, having stepped swh, to find yourself between sth.
Урысыбзэ: войти внутрь чего-л. (напр. во двор) или, шагнув, оказаться между чем-л.
Псалъэ зэпхахэр:
Щапхъэхэр:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.