АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "дэхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дэхьэн
щымыӀэныгъэ:
дэмыхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэсхьэн
дэпхьэн
дихьэн
дэтхьэн
дэфхьэн
дахьэн
щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэн
думыхьэн
димыхьэн
дэдмыхьэн
дэвмыхьэн
дамыхьэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дэхьэ!
дэфхьэ!
щымыӀэныгъэ:
думыхьэ!
дэвмыхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыдрехьэ
удрехьэ
дрехьэ
дыдрехьэ
фыдрехьэ
дрехьэ
щымыӀэныгъэ:
сыдремыхьэ
удремыхьэ
дремыхьэ
дыдремыхьэ
фыдремыхьэ
дремыхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дызохьэ(р)
дыбохьэ(р)
дехьэ(р)
дыдохьэ(р)
дывохьэ(р)
дахьэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэркъым
дэпхьэркъым
дихьэркъым
дэтхьэркъым
дэфхьэркъым
дахьэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьэрт
дэпхьэрт
дихьэрт
дэтхьэрт
дэфхьэрт
дахьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэртэкъым
дэпхьэртэкъым
дихьэртэкъым
дэтхьэртэкъым
дэфхьэртэкъым
дахьэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьащ
дэпхьащ
дихьащ
дэтхьащ
дэфхьащ
дахьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсхьакъым
дэпхьакъым
дихьакъым
дэтхьакъым
дэфхьакъым
дахьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьат
дэпхьат
дихьат
дэтхьат
дэфхьат
дахьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсхьатэкъым
дэпхьатэкъым
дихьатэкъым
дэтхьатэкъым
дэфхьатэкъым
дахьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэгъащ
дэпхьэгъащ
дихьэгъащ
дэтхьэгъащ
дэфхьэгъащ
дахьэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэгъакъым
дэпхьэгъакъым
дихьэгъакъым
дэтхьэгъакъым
дэфхьэгъакъым
дахьэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэгъат
дэпхьэгъат
дихьэгъат
дэтхьэгъат
дэфхьэгъат
дахьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэгъатэкъым
дэпхьэгъатэкъым
дихьэгъатэкъым
дэтхьэгъатэкъым
дэфхьэгъатэкъым
дахьэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэсхьэщ
дэпхьэщ
дихьэщ
дэтхьэщ
дэфхьэщ
дахьэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэкъым
дэпхьэкъым
дихьэкъым
дэтхьэкъым
дэфхьэкъым
дахьэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэсхьэт
дэпхьэт
дихьэт
дэтхьэт
дэфхьэт
дахьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэтэкъым
дэпхьэтэкъым
дихьэтэкъым
дэтхьэтэкъым
дэфхьэтэкъым
дахьэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнщ
дэпхьэнщ
дихьэнщ
дэтхьэнщ
дэфхьэнщ
дахьэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэнкъым
дэпхьэнкъым
дихьэнкъым
дэтхьэнкъым
дэфхьэнкъым
дахьэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнущ
дэпхьэнущ
дихьэнущ
дэтхьэнущ
дэфхьэнущ
дахьэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэнукъым
дэпхьэнукъым
дихьэнукъым
дэтхьэнукъым
дэфхьэнукъым
дахьэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэрэ
дэпхьэрэ
дихьэрэ
дэтхьэрэ
дэфхьэрэ
дахьэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэркъэ
дэпхьэркъэ
дихьэркъэ
дэтхьэркъэ
дэфхьэркъэ
дахьэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьэрт
дэпхьэрт
дихьэрт
дэтхьэрт
дэфхьэрт
дахьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэртэкъэ
дэпхьэртэкъэ
дихьэртэкъэ
дэтхьэртэкъэ
дэфхьэртэкъэ
дахьэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьа
дэпхьа
дихьа
дэтхьа
дэфхьа
дахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсхьакъэ
дэпхьакъэ
дихьакъэ
дэтхьакъэ
дэфхьакъэ
дахьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьат
дэпхьат
дихьат
дэтхьат
дэфхьат
дахьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсхьатэкъэ
дэпхьатэкъэ
дихьатэкъэ
дэтхьатэкъэ
дэфхьатэкъэ
дахьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэгъа
дэпхьэгъа
дихьэгъа
дэтхьэгъа
дэфхьэгъа
дахьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
дэсхьэгъакъэ
дэпхьэгъакъэ
дихьэгъакъэ
дэтхьэгъакъэ
дэфхьэгъакъэ
дахьэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэгъат
дэпхьэгъат
дихьэгъат
дэтхьэгъат
дэфхьэгъат
дахьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэгъатэкъэ
дэпхьэгъатэкъэ
дихьэгъатэкъэ
дэтхьэгъатэкъэ
дэфхьэгъатэкъэ
дахьэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэсхьэ
дэпхьэ
дихьэ
дэтхьэ
дэфхьэ
дахьэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэкъэ
дэпхьэкъэ
дихьэкъэ
дэтхьэкъэ
дэфхьэкъэ
дахьэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэсхьэт
дэпхьэт
дихьэт
дэтхьэт
дэфхьэт
дахьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэтэкъэ
дэпхьэтэкъэ
дихьэтэкъэ
дэтхьэтэкъэ
дэфхьэтэкъэ
дахьэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэн
дэпхьэн
дихьэн
дэтхьэн
дэфхьэн
дахьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэнкъэ
дэпхьэнкъэ
дихьэнкъэ
дэтхьэнкъэ
дэфхьэнкъэ
дахьэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэну
дэпхьэну
дихьэну
дэтхьэну
дэфхьэну
дахьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэнукъэ
дэпхьэнукъэ
дихьэнукъэ
дэтхьэнукъэ
дэфхьэнукъэ
дахьэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэмэ
дэпхьэмэ
дихьэмэ
дэтхьэмэ
дэфхьэмэ
дахьэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэмэ
думыхьэмэ
димыхьэмэ
дэдмыхьэмэ
дэвмыхьэмэ
дамыхьэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьамэ
дэпхьамэ
дихьамэ
дэтхьамэ
дэфхьамэ
дахьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьамэ
думыхьамэ
димыхьамэ
дэдмыхьамэ
дэвмыхьамэ
дамыхьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсхьэгъамэ
дэпхьэгъамэ
дихьэгъамэ
дэтхьэгъамэ
дэфхьэгъамэ
дахьэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэгъамэ
думыхьэгъамэ
димыхьэгъамэ
дэдмыхьэгъамэ
дэвмыхьэгъамэ
дамыхьэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнмэ
дэпхьэнмэ
дихьэнмэ
дэтхьэнмэ
дэфхьэнмэ
дахьэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэнмэ
думыхьэнмэ
димыхьэнмэ
дэдмыхьэнмэ
дэвмыхьэнмэ
дамыхьэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнумэ
дэпхьэнумэ
дихьэнумэ
дэтхьэнумэ
дэфхьэнумэ
дахьэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэнумэ
думыхьэнумэ
димыхьэнумэ
дэдмыхьэнумэ
дэвмыхьэнумэ
дамыхьэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэтэмэ
дэпхьэтэмэ
дихьэтэмэ
дэтхьэтэмэ
дэфхьэтэмэ
дахьэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэтэмэ
думыхьэтэмэ
димыхьэтэмэ
дэдмыхьэтэмэ
дэвмыхьэтэмэ
дамыхьэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьатэмэ
дэпхьатэмэ
дихьатэмэ
дэтхьатэмэ
дэфхьатэмэ
дахьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьатэмэ
думыхьатэмэ
димыхьатэмэ
дэдмыхьатэмэ
дэвмыхьатэмэ
дамыхьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсхьэгъатэмэ
дэпхьэгъатэмэ
дихьэгъатэмэ
дэтхьэгъатэмэ
дэфхьэгъатэмэ
дахьэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэгъатэмэ
думыхьэгъатэмэ
димыхьэгъатэмэ
дэдмыхьэгъатэмэ
дэвмыхьэгъатэмэ
дамыхьэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнтэмэ
дэпхьэнтэмэ
дихьэнтэмэ
дэтхьэнтэмэ
дэфхьэнтэмэ
дахьэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэнтэмэ
думыхьэнтэмэ
димыхьэнтэмэ
дэдмыхьэнтэмэ
дэвмыхьэнтэмэ
дамыхьэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнутэмэ
дэпхьэнутэмэ
дихьэнутэмэ
дэтхьэнутэмэ
дэфхьэнутэмэ
дахьэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэнутэмэ
думыхьэнутэмэ
димыхьэнутэмэ
дэдмыхьэнутэмэ
дэвмыхьэнутэмэ
дамыхьэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнт
дэпхьэнт
дихьэнт
дэтхьэнт
дэфхьэнт
дахьэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэнтэкъым
дэпхьэнтэкъым
дихьэнтэкъым
дэтхьэнтэкъым
дэфхьэнтэкъым
дахьэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнут
дэпхьэнут
дихьэнут
дэтхьэнут
дэфхьэнут
дахьэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэсхьэнутэкъым
дэпхьэнутэкъым
дихьэнутэкъым
дэтхьэнутэкъым
дэфхьэнутэкъым
дахьэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэми
дэпхьэми
дихьэми
дэтхьэми
дэфхьэми
дахьэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэми
думыхьэми
димыхьэми
дэдмыхьэми
дэвмыхьэми
дамыхьэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьами
дэпхьами
дихьами
дэтхьами
дэфхьами
дахьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьами
думыхьами
димыхьами
дэдмыхьами
дэвмыхьами
дамыхьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсхьэгъами
дэпхьэгъами
дихьэгъами
дэтхьэгъами
дэфхьэгъами
дахьэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэгъами
думыхьэгъами
димыхьэгъами
дэдмыхьэгъами
дэвмыхьэгъами
дамыхьэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнми
дэпхьэнми
дихьэнми
дэтхьэнми
дэфхьэнми
дахьэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэнми
думыхьэнми
димыхьэнми
дэдмыхьэнми
дэвмыхьэнми
дамыхьэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнуми
дэпхьэнуми
дихьэнуми
дэтхьэнуми
дэфхьэнуми
дахьэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэнуми
думыхьэнуми
димыхьэнуми
дэдмыхьэнуми
дэвмыхьэнуми
дамыхьэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэтэми
дэпхьэтэми
дихьэтэми
дэтхьэтэми
дэфхьэтэми
дахьэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэтэми
думыхьэтэми
димыхьэтэми
дэдмыхьэтэми
дэвмыхьэтэми
дамыхьэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэсхьатэми
дэпхьатэми
дихьатэми
дэтхьатэми
дэфхьатэми
дахьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьатэми
думыхьатэми
димыхьатэми
дэдмыхьатэми
дэвмыхьатэми
дамыхьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэсхьэгъатэми
дэпхьэгъатэми
дихьэгъатэми
дэтхьэгъатэми
дэфхьэгъатэми
дахьэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэгъатэми
думыхьэгъатэми
димыхьэгъатэми
дэдмыхьэгъатэми
дэвмыхьэгъатэми
дамыхьэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнтэми
дэпхьэнтэми
дихьэнтэми
дэтхьэнтэми
дэфхьэнтэми
дахьэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэнтэми
думыхьэнтэми
димыхьэнтэми
дэдмыхьэнтэми
дэвмыхьэнтэми
дамыхьэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэсхьэнутэми
дэпхьэнутэми
дихьэнутэми
дэтхьэнутэми
дэфхьэнутэми
дахьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьэнутэми
думыхьэнутэми
димыхьэнутэми
дэдмыхьэнутэми
дэвмыхьэнутэми
дамыхьэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэсхьаи
дэпхьаи
дихьаи
дэтхьаи
дэфхьаи
дахьаи
щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьаи
думыхьаи
димыхьаи
дэдмыхьаи
дэвмыхьаи
дамыхьаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэсхьащэрэт
дэпхьащэрэт
дихьащэрэт
дэтхьащэрэт
дэфхьащэрэт
дахьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
дэзмыхьащэрэт
думыхьащэрэт
димыхьащэрэт
дэдмыхьащэрэт
дэвмыхьащэрэт
дамыхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнщ
дэпхьагъэнщ
дихьагъэнщ
дэтхьагъэнщ
дэфхьагъэнщ
дахьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнкъым
дэпхьагъэнкъым
дихьагъэнкъым
дэтхьагъэнкъым
дэфхьагъэнкъым
дахьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнт
дэпхьагъэнт
дихьагъэнт
дэтхьагъэнт
дэфхьагъэнт
дахьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнтэкъым
дэпхьагъэнтэкъым
дихьагъэнтэкъым
дэтхьагъэнтэкъым
дэфхьагъэнтэкъым
дахьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсхьагъэн
дэпхьагъэн
дихьагъэн
дэтхьагъэн
дэфхьагъэн
дахьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнкъэ
дэпхьагъэнкъэ
дихьагъэнкъэ
дэтхьагъэнкъэ
дэфхьагъэнкъэ
дахьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнт
дэпхьагъэнт
дихьагъэнт
дэтхьагъэнт
дэфхьагъэнт
дахьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнтэкъэ
дэпхьагъэнтэкъэ
дихьагъэнтэкъэ
дэтхьагъэнтэкъэ
дэфхьагъэнтэкъэ
дахьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнущ
дэпхьагъэнущ
дихьагъэнущ
дэтхьагъэнущ
дэфхьагъэнущ
дахьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнукъым
дэпхьагъэнукъым
дихьагъэнукъым
дэтхьагъэнукъым
дэфхьагъэнукъым
дахьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнут
дэпхьагъэнут
дихьагъэнут
дэтхьагъэнут
дэфхьагъэнут
дахьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнутэкъым
дэпхьагъэнутэкъым
дихьагъэнутэкъым
дэтхьагъэнутэкъым
дэфхьагъэнутэкъым
дахьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсхьагъэну
дэпхьагъэну
дихьагъэну
дэтхьагъэну
дэфхьагъэну
дахьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнукъэ
дэпхьагъэнукъэ
дихьагъэнукъэ
дэтхьагъэнукъэ
дэфхьагъэнукъэ
дахьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнут
дэпхьагъэнут
дихьагъэнут
дэтхьагъэнут
дэфхьагъэнут
дахьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэсхьагъэнутэкъэ
дэпхьагъэнутэкъэ
дихьагъэнутэкъэ
дэтхьагъэнутэкъэ
дэфхьагъэнутэкъэ
дахьагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэзыхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзыхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзыхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзыхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзыхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымыхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэсхьэ
дэпхьэ
дихьэ
дэтхьэ
дэфхьэ
дахьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыхьэ
думыхьэ
димыхьэ
дэдмыхьэ
дэвмыхьэ
дамыхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэсхьа
дэпхьа
дихьа
дэтхьа
дэфхьа
дахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыхьа
думыхьа
димыхьа
дэдмыхьа
дэвмыхьа
дамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэсхьэгъа
дэпхьэгъа
дихьэгъа
дэтхьэгъа
дэфхьэгъа
дахьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыхьэгъа
думыхьэгъа
димыхьэгъа
дэдмыхьэгъа
дэвмыхьэгъа
дамыхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэсхьэн
дэпхьэн
дихьэн
дэтхьэн
дэфхьэн
дахьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыхьэн
думыхьэн
димыхьэн
дэдмыхьэн
дэвмыхьэн
дамыхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэсхьэну
дэпхьэну
дихьэну
дэтхьэну
дэфхьэну
дахьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыхьэну
думыхьэну
димыхьэну
дэдмыхьэну
дэвмыхьэну
дамыхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмыхьэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсхьэ
зэрыдэпхьэ
зэрыдихьэ
зэрыдэтхьэ
зэрыдэфхьэ
зэрыдахьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыхьэ
зэрыдумыхьэ
зэрыдимыхьэ
зэрыдэдмыхьэ
зэрыдэвмыхьэ
зэрыдамыхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсхьа
зэрыдэпхьа
зэрыдихьа
зэрыдэтхьа
зэрыдэфхьа
зэрыдахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыхьа
зэрыдумыхьа
зэрыдимыхьа
зэрыдэдмыхьа
зэрыдэвмыхьа
зэрамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсхьэгъа
зэрыдэпхьэгъа
зэрыдихьэгъа
зэрыдэтхьэгъа
зэрыдэфхьэгъа
зэрыдахьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыхьэгъа
зэрыдумыхьэгъа
зэрыдимыхьэгъа
зэрыдэдмыхьэгъа
зэрыдэвмыхьэгъа
зэрыдамыхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсхьэн
зэрыдэпхьэн
зэрыдихьэн
зэрыдэтхьэн
зэрыдэфхьэн
зэрыдахьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыхьэн
зэрыдумыхьэн
зэрыдимыхьэн
зэрыдэдмыхьэн
зэрыдэвмыхьэн
зэрыдамыхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэсхьэну
зэрыдэпхьэну
зэрыдихьэну
зэрыдэтхьэну
зэрыдэфхьэну
зэрыдахьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмыхьэну
зэрыдумыхьэну
зэрыдимыхьэну
зэрыдэдмыхьэну
зэрыдэвмыхьэну
зэрыдамыхьэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсхьэ
щыдэпхьэ
щыдихьэ
щыдэтхьэ
щыдэфхьэ
щыдахьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыхьэ
щыдумыхьэ
щыдимыхьэ
щыдэдмыхьэ
щыдэвмыхьэ
щыдамыхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсхьа
щыдэпхьа
щыдихьа
щыдэтхьа
щыдэфхьа
щыдахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыхьа
щыдумыхьа
щыдимыхьа
щыдэдмыхьа
щыдэвмыхьа
щыдамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсхьэгъа
щыдэпхьэгъа
щыдихьэгъа
щыдэтхьэгъа
щыдэфхьэгъа
щыдахьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыхьэгъа
щыдумыхьэгъа
щыдимыхьэгъа
щыдэдмыхьэгъа
щыдэвмыхьэгъа
щыдамыхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсхьэн
щыдэпхьэн
щыдихьэн
щыдэтхьэн
щыдэфхьэн
щыдахьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыхьэн
щыдумыхьэн
щыдимыхьэн
щыдэдмыхьэн
щыдэвмыхьэн
щыдамыхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэсхьэну
щыдэпхьэну
щыдихьэну
щыдэтхьэну
щыдэфхьэну
щыдахьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмыхьэну
щыдумыхьэну
щыдимыхьэну
щыдэдмыхьэну
щыдэвмыхьэну
щыдамыхьэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсхьэ
здэдэпхьэ
здэдихьэ
здэдэтхьэ
здэдэфхьэ
здэдахьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмыхьэ
здэдумыхьэ
здэдимыхьэ
здэдэдмыхьэ
здэдэвмыхьэ
здэдамыхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсхьа
здэдэпхьа
здэдихьа
здэдэтхьа
здэдэфхьа
здэдахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмыхьа
здэдумыхьа
здэдимыхьа
здэдэдмыхьа
здэдэвмыхьа
здэдамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсхьэгъа
здэдэпхьэгъа
здэдихьэгъа
здэдэтхьэгъа
здэдэфхьэгъа
здэдахьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэбъэдэзмыхьэгъа
здэдумыхьэгъа
здэдимыхьэгъа
здэдэдмыхьэгъа
здэдэвмыхьэгъа
здэдамыхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсхьэн
здэдэпхьэн
здэдихьэн
здэдэтхьэн
здэдэфхьэн
здэдахьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмыхьэн
здэдумыхьэн
здэдимыхьэн
здэдэдмыхьэн
здэдэвмыхьэн
здэдамыхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэсхьэну
здэдэпхьэну
здэдихьэну
здэдэтхьэну
здэдэфхьэну
здэдахьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэгъэдэзмыхьэну
здэдумыхьэну
здэдимыхьэну
здэдэдмыхьэну
здэдэвмыхьэну
здэдамыхьэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсхьэ
щӀыдэпхьэ
щӀыдихьэ
щӀыдэтхьэ
щӀыдэфхьэ
щӀыдахьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыхьэ
щӀыдумыхьэ
щӀыдимыхьэ
щӀыдэдмыхьэ
щӀыдэвмыхьэ
щӀыдамыхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсхьа
щӀыдэпхьа
щӀыдихьа
щӀыдэтхьа
щӀыдэфхьа
щӀдахьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыхьа
щӀыдумыхьа
щӀыдимыхьа
щӀыдэдмыхьа
щӀыдэвмыхьа
щӀыдамыхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсхьэгъа
щӀэдэпхьэгъа
щӀыдихьэгъа
щӀэдэтхьэгъа
щӀэдэфхьэгъа
щӀыдахьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыхьэгъа
щӀыдумыхьэгъа
щӀыдимыхьэгъа
щӀыдэдмыхьэгъа
щӀыдэвмыхьэгъа
щӀыдамыхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсхьэн
щӀыдэпхьэн
щӀыдихьэн
щӀыдэтхьэн
щӀыдэфхьэн
щӀыдахьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыхьэн
щӀыдумыхьэн
щӀыдимыхьэн
щӀыдэдмыхьэн
щӀыдэвмыхьэн
щӀыдамыхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэсхьэну
щӀыдэпхьэну
щӀыдихьэну
щӀыдэтхьэну
щӀыдэфхьэну
щӀыдахьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмыхьэну
щӀыдумыхьэну
щӀыдимыхьэну
щӀыдэдмыхьэну
щӀыдэвмыхьэну
щӀыдамыхьэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэсхьэу
дэпхьэу
дихьэу
дэтхьэу
дэфхьэу
дахьэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыхьэу
думыхьэу
димыхьэу
дэдмыхьэу
дэвмыхьэу
дамыхьэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэсхьауэ
дэпхьауэ
дихьауэ
дэтхьауэ
дэфхьауэ
дахьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмыхьауэ
думыхьауэ
димыхьауэ
дэдмыхьауэ
дэвмыхьауэ
дамыхьауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
дэсхьэурэ
дэпхьэурэ
дихьэурэ
дэтхьэурэ
дэфхьэурэ
дахьэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
дэзмыхьэурэ
думыхьэурэ
димыхьэурэ
дэдмыхьэурэ
дэвмыхьэурэ
дамыхьэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдызохьэ
дызохьэ
--
вдызохьэ
ядызохьэ(хэ)
уэ
здыбохьэ
--
дыбохьэ
ддыбохьэ
--
ядыбохьэ(хэ)
абы
здехьэ
бдехьэ
дехьэ
ддехьэ
вдехьэ
ядехьэ(хэ)
дэ
--
бдыдохьэ
дыдохьэ
--
вдыдохьэ
ядыдохьэ(хэ)
фэ
здывохьэ
--
дывохьэ
ддывохьэ
--
ядывохьэ(хэ)
абыхэм
здахьэ
бдахьэ
дахьэ
ддахьэ
вдахьэ
ядахьэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдэс[хьэрэ]
дэс[хьэрэ]
--
вдэс[хьэрэ]
ядэс[хьэ(хэ)рэ]
уэ
здэп[хьэрэ]
--
дэп[хьэрэ]
ддэп[хьэрэ]
--
ядэп[хьэ(хэ)рэ]
абы
зди[хьэрэ]
бди[хьэрэ]
ди[хьэрэ]
дди[хьэрэ]
вди[хьэрэ]
яди[хьэ(хэ)рэ]
дэ
--
бдэт[хьэрэ]
дэт[хьэрэ]
--
вдэт[хьэрэ]
ядэт[хьэ(хэ)рэ]
фэ
здэф[хьэрэ]
--
бъэдэф[хьээрэ]
ддэф[хьэрэ]
--
ядэф[хьэ(хэ)рэ]
абыхэм
зда[хьэрэ]
бда[хьэрэ]
да[хьэрэ]
дда[хьэрэ]
вда[хьэрэ]
яда[хьэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]э
[хь]эр
--
[хь]эхэр
Эргативнэ:
[хь]э
[хь]эм
--
[хь]эхэм
Послеложнэ:
[хь]экӀэ
[хь]эмкӀэ
[хь]эхэкӀэ
[хь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]эу
[хь]эрауэ
[хь]эхэу
[хь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]а
[хь]ар
--
[хь]ахэр
Эргативнэ:
[хь]а
[хь]ам
--
[хь]ахэм
Послеложнэ:
[хь]акӀэ
[хь]амкӀэ
[хь]ахэкӀэ
[хь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]ауэ
[хь]арауэ
[хь]ахэу
[хь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эн
[хь]эныр
--
[хь]энхэр
Эргативнэ:
[хь]эн
[хь]эным
--
[хь]энхэм
Послеложнэ:
[хь]энкӀэ
[хь]энымкӀэ
[хь]энхэкӀэ
[хь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[хь]эну
[хь]энырауэ
[хь]энхэу
[хь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[хь]эну
[хь]энур
--
[хь]энухэр
Эргативнэ:
[хь]эну
[хь]энум
--
[хь]энухэм
Послеложнэ:
[хь]энукӀэ
[хь]энумкӀэ
[хь]энухэкӀэ
[хь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[хь]энууэ
[хь]энурауэ
[хь]энухэу
[хь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Пхьыурэ зыгуэрым и зэхуаку, и кӀуэцӀ зыгуэр нэгъэсын.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Пэгунхэр псыхъуэм дэхьэн.
Пхъэр пщӀантӀэм дэхьэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дэхьэн: bring, carry, take sb sth swh (for example, into the yard)
Пэгунхэр псыхъуэм дэхьэн: bring buckets to the river.
Пхъэр пщӀантӀэм дэхьэн: carry wood into the courtyard.
УРЫСЫБЗЭ
дэхьэн: внести кого-что-л. куда-л. (напр. во двор)
Пэгунхэр псыхъуэм дэхьэн: донести ведра до реки
Пхъэр пщӀантӀэм дэхьэн: внести дрова в двор.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.