Wt/kbd/дэутӏыпщхьэн

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > дэутӏыпщхьэн

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [dɐwǝtʹǝp'ɕħɐn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • дэ- + [утӏыпщхь] + -э + -н

СПРЯЖЕНЭ

МЫХЬЭНЭ

  1. УтӀыпщу, хунт щӀыуэ зыщӀыпӀэ зыгуэр дэгъэхьэн
  2. Зыгуэр зыщӀыпӀэ дэдзэн, утӀыпщын.

ЩАПХЪЭХЭР

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • Жэмыр уэрамым дэутӀыпщхьэн.
  • Былымыр аузым дэутӀыпщхьэн.
  • Мывэр пщӀантӀэм дэутӀыпщхьэн.
  • Пэгуныр къуэкӀийм дэутӀыпщхьэн.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • дэутӏыпщхьэн: 1. permit, let sb go swh 2. throw, toss sth swh
  • Жэмыр уэрамым дэутӀыпщхьэн: let the cow go out into the street.
  • Былымыр аузым дэутӀыпщхьэн: let the cattle go into the valley.
  • Мывэр пщӀантӀэм дэутӀыпщхьэн: throw a stone into the courtyard.
  • Пэгуныр къуэкӀийм дэутӀыпщхьэн: toss the bucket into the ravine.
УРЫСЫБЗЭ
  • дэутӏыпщхьэн: 1. пускать кого-л. куда-л., позволять кому-л. пройти куда-л. 2. кинуть, бросить чем-л. куда-л.
  • Жэмыр уэрамым дэутӀыпщхьэн: выпустить корову на улицу.
  • Былымыр аузым дэутӀыпщхьэн: пустить скот в долину.
  • Мывэр пщӀантӀэм дэутӀыпщхьэн: бросить камень в двор.
  • Пэгуныр къуэкӀийм дэутӀыпщхьэн: бросить ведро в овраг.

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.