АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
Глагол лъэмыӏэс "дэузын"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дэузын
щымыӀэныгъэ:
дэмыузын
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэузын
удэузын
дэузын
дыдэузын
фыдэузын
дэузын(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузын
удэмыузын
дэмыузын
дыдэмыузын
фыдэмыузын
дэмыузын(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дэуз!
фыдэуз!
щымыӀэныгъэ:
удэмыуз!
фыдэмыуз!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдреуз
удреуз
дреуз
дыдреуз
фыдреуз
дреуз
щымыӀэныгъэ:
сыдремыуз
удремыуз
дремыуз
дыдремыуз
фыдремыуз
дремыуз
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдоуз(ыр)
удоуз(ыр)
доуз(ыр)
дыдоуз(ыр)
фыдоуз(ыр)
доуз(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузыркъым
удэузыркъым
дэузыркъым
дыдэузыркъым
фыдэузыркъым
дэузы(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэуз(ыр)т
удэуз(ыр)т
дэуз(ыр)т
дыдэуз(ыр)т
фыдэуз(ыр)т
дэуз(ыр)т / дэузхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэуз(ыр)тэкъым
удэуз(ыр)тэкъым
дэуз(ыр)тэкъым
дыдэуз(ыр)тэкъым
фыдэуз(ыр)тэкъым
дэуз(ыр)тэкъым / дэузхэ(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэузащ
удэузащ
дэузащ
дыдэузащ
фыдэузащ
дэуза(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэузакъым
удэузакъым
дэузакъым
дыдэузакъым
фыдэузакъым
дэуза(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэузат
удэузат
дэузат
дыдэузат
фыдэузат
дэуза(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэузатэкъым
удэузатэкъым
дэузатэкъым
дыдэузатэкъым
фыдэузатэкъым
дэуза(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузыгъащ
удэузыгъащ
дэузыгъащ
дыдэузыгъащ
фыдэузыгъащ
дэузыгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузыгъакъым
удэузыгъакъым
дэузыгъакъым
дыдэузыгъакъым
фыдэузыгъакъым
дэузыгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузыгъат
удэузыгъат
дэузыгъат
дыдэузыгъат
фыдэузыгъат
дэузыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузыгъатэкъым
удэузыгъатэкъым
дэузыгъатэкъым
дыдэузыгъатэкъым
фыдэузыгъатэкъым
дэузыгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдэузщ
удэузщ
дэузщ
дыдэузщ
фыдэузщ
дэуз(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдэузкъым
удэузкъым
дэузкъым
дыдэузкъым
фыдэузкъым
дэуз(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдэузт
удэузт
дэузт
дыдэузт
фыдэузт
дэуз(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдэузтэкъым
удэузтэкъым
дэузтэкъым
дыдэузтэкъым
фыдэузтэкъым
дэуз(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынщ
удэузынщ
дэузынщ
дыдэузынщ
фыдэузынщ
дэузын(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузынкъым
удэузынкъым
дэузынкъым
дыдэузынкъым
фыдэузынкъым
дэузын(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынущ
удэузынущ
дэузынущ
дыдэузынущ
фыдэузынущ
дэузыну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузынукъым
удэузынукъым
дэузынукъым
дыдэузынукъым
фыдэузынукъым
дэузыну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузрэ
удэузрэ
дэузрэ
дыдэузрэ
фыдэузрэ
дэуз(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузыркъэ
удэузыркъэ
дэузыркъэ
дыдэузыркъэ
фыдэузыркъэ
дэузыркъэ / дэузхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэуз(ыр)т
удэуз(ыр)т
дэуз(ыр)т
дыдэуз(ыр)т
фыдэуз(ыр)т
дэуз(ыр)т / дэузхэ(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэуз(ыр)тэкъэ
удэуз(ыр)тэкъэ
дэуз(ыр)тэкъэ
дыдэуз(ыр)тэкъэ
фыдэуз(ыр)тэкъэ
дэуз(ыр)тэкъэ / дэузхэ(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэуза
удэуза
дэуза
дыдэуза
фыдэуза
дэуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэузакъэ
удэузакъэ
дэузакъэ
дыдэузакъэ
фыдэузакъэ
дэуза(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэузат
удэузат
дэузат
дыдэузат
фыдэузат
дэуза(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэузатэкъэ
удэузатэкъэ
дэузатэкъэ
дыдэузатэкъэ
фыдэузатэкъэ
дэуза(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузыгъа
удэузыгъа
дэузыгъа
дыдэузыгъа
фыдэузыгъа
дэузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузыгъакъэ
удэузыгъакъэ
дэузыгъакъэ
дыдэузыгъакъэ
фыдэузыгъакъэ
дэузыгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузыгъат
удэузыгъат
дэузыгъат
дыдэузыгъат
фыдэузыгъат
дэузыгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэузыгъатэкъэ
удэузыгъатэкъэ
дэузыгъатэкъэ
дыдэузыгъатэкъэ
фыдэузыгъатэкъэ
дэузыгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдэуз
удэуз
дэуз
дыдэуз
фыдэуз
дэуз(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдэузкъэ
удэузкъэ
дэузкъэ
дыдэузкъэ
фыдэузкъэ
дэуз(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдэузт
удэузт
дэузт
дыдэузт
фыдэузт
дэуз(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдэузтэкъэ
удэузтэкъэ
дэузтэкъэ
дыдэузтэкъэ
фыдэузтэкъэ
дэуз(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузын
удэузын
дэузын
дыдэузын
фыдэузын
дэузын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузынкъэ
удэузынкъэ
дэузынкъэ
дыдэузынкъэ
фыдэузынкъэ
дэузын(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузыну
удэузыну
дэузыну
дыдэузыну
фыдэузыну
дэузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузынукъэ
удэузынукъэ
дэузынукъэ
дыдэузынукъэ
фыдэузынукъэ
дэузыну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузмэ
удэузмэ
дэузмэ
дыдэузмэ
фыдэузмэ
дэуз(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузмэ
удэмыузмэ
дэмыузмэ
дыдэмыузмэ
фыдэмыузмэ
дэмыуз(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэузамэ
удэузамэ
дэузамэ
дыдэузамэ
фыдэузамэ
дэуза(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузамэ
удэмыузамэ
дэмыузамэ
дыдэмыузамэ
фыдэмыузамэ
дэмыуза(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэузыгъамэ
удэузыгъамэ
дэузыгъамэ
дыдэузыгъамэ
фыдэузыгъамэ
дэузыгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузыгъамэ
удэмыузыгъамэ
дэмыузыгъамэ
дыдэмыузыгъамэ
фыдэмыузыгъамэ
дэмыузыгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынмэ
удэузынмэ
дэузынмэ
дыдэузынмэ
фыдэузынмэ
дэузын(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузынмэ
удэмыузынмэ
дэмыузынмэ
дыдэмыузынмэ
фыдэмыузынмэ
дэмыузын(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынумэ
удэузынумэ
дэузынумэ
дыдэузынумэ
фыдэузынумэ
дэузыну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузынумэ
удэмыузынумэ
дэмыузынумэ
дыдэмыузынумэ
фыдэмыузынумэ
дэмыузыну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузтэмэ
удэузтэмэ
дэузтэмэ
дыдэузтэмэ
фыдэузтэмэ
дэуз(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузтэмэ
удэмыузтэмэ
дэмыузтэмэ
дыдэмыузтэмэ
фыдэмыузтэмэ
дэмыуз(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэузатэмэ
удэузатэмэ
дэузатэмэ
дыдэузатэмэ
фыдэузатэмэ
дэуза(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузатэмэ
удэмыузатэмэ
дэмыузатэмэ
дыдэмыузатэмэ
фыдэмыузатэмэ
дэмыуза(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэузыгъатэмэ
удэузыгъатэмэ
дэузыгъатэмэ
дыдэузыгъатэмэ
фыдэузыгъатэмэ
дэузыгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузыгъатэмэ
удэмыузыгъатэмэ
дэмыузыгъатэмэ
дыдэмыузыгъатэмэ
фыдэмыузыгъатэмэ
дэмыузыгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынтэмэ
удэузынтэмэ
дэузынтэмэ
дыдэузынтэмэ
фыдэузынтэмэ
дэузын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузынтэмэ
удэмыузынтэмэ
дэмыузынтэмэ
дыдэмыузынтэмэ
фыдэмыузынтэмэ
дэмыузын(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынутэмэ
удэузынутэмэ
дэузынутэмэ
дыдэузынутэмэ
фыдэузынутэмэ
дэузыну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузынутэмэ
удэмыузынутэмэ
дэмыузынутэмэ
дыдэмыузынутэмэ
фыдэмыузынутэмэ
дэмыузыну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынт
удэузынт
дэузынт
дыдэузынт
фыдэузынт
дэузын(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузынтэкъым
удэузынтэкъым
дэузынтэкъым
дыдэузынтэкъым
фыдэузынтэкъым
дэузын(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынут
удэузынут
дэузынут
дыдэузынут
фыдэузынут
дэузыну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэузынутэкъым
удэузынутэкъым
дэузынутэкъым
дыдэузынутэкъым
фыдэузынутэкъым
дэузыну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузми
удэузми
дэузми
дыдэузми
фыдэузми
дэуз(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузми
удэмыузми
дэмыузми
дыдэмыузми
фыдэмыузми
дэмыуз(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэузами
удэузами
дэузами
дыдэузами
фыдэузами
дэуза(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузами
удэмыузами
дэмыузами
дыдэмыузами
фыдэмыузами
дэмыуза(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэузыгъами
удэузыгъами
дэузыгъами
дыдэузыгъами
фыдэузыгъами
дэузыгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузыгъами
удэмыузыгъами
дэмыузыгъами
дыдэмыузыгъами
фыдэмыузыгъами
дэмыузыгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынми
удэузынми
дэузынми
дыдэузынми
фыдэузынми
дэузын(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузынми
удэмыузынми
дэмыузынми
дыдэмыузынми
фыдэмыузынми
дэмыузын(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынуми
удэузынуми
дэузынуми
дыдэузынуми
фыдэузынуми
дэузыну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузынуми
удэмыузынуми
дэмыузынуми
дыдэмыузынуми
фыдэмыузынуми
дэмыузыну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузтэми
удэузтэми
дэузтэми
дыдэузтэми
фыдэузтэми
дэуз(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузтэми
удэмыузтэми
дэмыузтэми
дыдэмыузтэми
фыдэмыузтэми
дэмыуз(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэузатэми
удэузатэми
дэузатэми
дыдэузатэми
фыдэузатэми
дэуза(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузатэми
удэмыузатэми
дэмыузатэми
дыдэмыузатэми
фыдэмыузатэми
дэмыуза(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэузыгъатэми
удэузыгъатэми
дэузыгъатэми
дыдэузыгъатэми
фыдэузыгъатэми
дэузыгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузыгъатэми
удэмыузыгъатэми
дэмыузыгъатэми
дыдэмыузыгъатэми
фыдэмыузыгъатэми
дэмыузыгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынтэми
удэузынтэми
дэузынтэми
дыдэузынтэми
фыдэузынтэми
дэузын(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузынтэми
удэмыузынтэми
дэмыузынтэми
дыдэмыузынтэми
фыдэмыузынтэми
дэмыузын(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэузынутэми
удэузынутэми
дэузынутэми
дыдэузынутэми
фыдэузынутэми
дэузыну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузынутэми
удэмыузынутэми
дэмыузынутэми
дыдэмыузынутэми
фыдэмыузынутэми
дэмыузыну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэузаи
удэузаи
дэузаи
дыдэузаи
фыдэузаи
дэузаи
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузаи
удэмыузаи
дэмыузаи
дыдэмыузаи
фыдэмыузаи
дэмыузаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэузащэрэт
удэузащэрэт
дэузащэрэт
дыдэузащэрэт
фыдэузащэрэт
дэузащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыузащэрэт
удэмыузащэрэт
дэмыузащэрэт
дыдэмыузащэрэт
фыдэмыузащэрэт
дэмыузащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнщ
удэузагъэнщ
дэузагъэнщ
дыдэузагъэнщ
фыдэузагъэнщ
дэузагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнкъым
удэузагъэнкъым
дэузагъэнкъым
дыдэузагъэнкъым
фыдэузагъэнкъым
дэузагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнт
удэузагъэнт
дэузагъэнт
дыдэузагъэнт
фыдэузагъэнт
дэузагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнтэкъым
удэузагъэнтэкъым
дэузагъэнтэкъым
дыдэузагъэнтэкъым
фыдэузагъэнтэкъым
дэузагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэузагъэн
удэузагъэн
дэузагъэн
дыдэузагъэн
фыдэузагъэн
дэузагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнкъэ
удэузагъэнкъэ
дэузагъэнкъэ
дыдэузагъэнкъэ
фыдэузагъэнкъэ
дэузагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнт
удэузагъэнт
дэузагъэнт
дыдэузагъэнт
фыдэузагъэнт
дэузагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнтэкъэ
удэузагъэнтэкъэ
дэузагъэнтэкъэ
дыдэузагъэнтэкъэ
фыдэузагъэнтэкъэ
дэузагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнуз
удэузагъэнуз
дэузагъэнуз
дыдэузагъэнуз
фыдэузагъэнуз
дэузагъэнуз
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнукъым
удэузагъэнукъым
дэузагъэнукъым
дыдэузагъэнукъым
фыдэузагъэнукъым
дэузагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнут
удэузагъэнут
дэузагъэнут
дыдэузагъэнут
фыдэузагъэнут
дэузагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнутэкъым
удэузагъэнутэкъым
дэузагъэнутэкъым
дыдэузагъэнутэкъым
фыдэузагъэнутэкъым
дэузагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэузагъэну
удэузагъэну
дэузагъэну
дыдэузагъэну
фыдэузагъэну
дэузагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнукъэ
удэузагъэнукъэ
дэузагъэнукъэ
дыдэузагъэнукъэ
фыдэузагъэнукъэ
дэузагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнут
удэузагъэнут
дэузагъэнут
дыдэузагъэнут
фыдэузагъэнут
дэузагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэузагъэнутэкъэ
удэузагъэнутэкъэ
дэузагъэнутэкъэ
дыдэузагъэнутэкъэ
фыдэузагъэнутэкъэ
дэузагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдэуз
удэуз
дэуз
дыдэуз
фыдэуз
дэуз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыуз
удэмыуз
дэмыуз
дыдэмыуз
фыдэмыуз
дэмыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэуза
удэуза
дэуза
дыдэуза
фыдэуза
дэуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыуза
удэмыуза
дэмыуза
дыдэмыуза
фыдэмыуза
дэмыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэузыгъа
удэузыгъа
дэузыгъа
дыдэузыгъа
фыдэузыгъа
дэузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыузыгъа
удэмыузыгъа
дэмыузыгъа
дыдэмыузыгъа
фыдэмыузыгъа
дэмыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдэузын
удэузын
дэузын
дыдэузын
фыдэузын
дэузын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыузын
удэмыузын
дэмыузын
дыдэмыузын
фыдэмыузын
дэмыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдэузыну
удэузыну
дэузыну
дыдэузыну
фыдэузыну
дэузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыузыну
удэмыузыну
дэмыузыну
дыдэмыузыну
фыдэмыузыну
дэмыузыну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэуз
узэрыдэуз
зэрыдэуз
дызэрыдэуз
фызэрыдэуз
зэрыдэуз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыуз
узэрыдэмыуз
зэрыдэмыуз
дызэрыдэмыуз
фызэрыдэмыуз
зэрыдэмыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэуза
узэрыдэуза
зэрыдэуза
дызэрыдэуза
фызэрыдэуза
зэрыдэуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыуза
узэрыдэмыуза
зэрыдэмыуза
дызэрыдэмыуза
фызэрыдэмыуза
зэрыдэмыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэузыгъа
узэрыдэузыгъа
зэрыдэузыгъа
дызэрыдэузыгъа
фызэрыдэузыгъа
зэрыдэузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыузыгъа
узэрыдэмыузыгъа
зэрыдэмыузыгъа
дызэрыдэмыузыгъа
фызэрыдэмыузыгъа
зэрыдэмыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэузын
узэрыдэузын
зэрыдэузын
дызэрыдэузын
фызэрыдэузын
зэрыдэузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыузын
узэрыдэмыузын
зэрыдэмыузын
дызэрыдэмыузын
фызэрыдэмыузын
зэрыдэмыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэузыну
узэрыдэузыну
зэрыдэузыну
дызэрыдэузыну
фызэрыдэузыну
зэрыдэузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыузыну
узэрыдэмыузыну
зэрыдэмыузыну
дызэрыдэмыузыну
фызэрыдэмыузыну
зэрыдэмыузыну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэуз
ущыдэуз
щыдэуз
дыщыдэуз
фыщыдэуз
щыдэуз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыуз
ущыдэмыуз
щыдэмыуз
дыщыдэмыуз
фыщыдэмыуз
щыдэмыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэуза
ущыдэуза
щыдэуза
дыщыдэуза
фыщыдэуза
щыдэуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыуза
ущидэмыуза
щыдэмыуза
дыщыдэмыуза
фыщыдэмыуза
щыдэмыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэузыгъа
ущыдэузыгъа
щыдэузыгъа
дыщыдэузыгъа
фыщыдэузыгъа
щыдэузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыузыгъа
ущыдэмыузыгъа
щыдэмыузыгъа
дыщыдэмыузыгъа
фыщыдэмыузыгъа
щыдэмыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэузын
ущыдэузын
щыдэузын
дыщыдэузын
фыщыдэузын
щыдэузын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыузын
ущыдэузын
щыдэмыузын
дыщыдэмыузын
фыщыдэмыузын
щыдэмыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэузыну
ущыдэузыну
щыдэузыну
дыщыдэузыну
фыщыдэузыну
щыдэузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыузыну
ущыдэмыузыну
щыдэмыузыну
дыщыдэмыузыну
фыщыдэмыузыну
щыдэмыузыну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэуз
уздэдэуз
здэдэуз
дыздэдэуз
фыздэдэуз
здэдэуз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыуз
уздэдэмыуз
здэдэмыуз
дыздэдэмыуз
фыздэдэмыуз
здэдэмыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэуза
уздэдэуза
здэдэуза
дыздэдэуза
фыздэдэуза
здэдэуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыуза
уздэдэмыуза
здэдэмыуза
дыздэдэмыуза
фыздэдэмыуза
здэдэмыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэузыгъа
уздэдэузыгъа
здэдэузыгъа
дыздэдэузыгъа
фыздэдэузыгъа
здэдэузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыузыгъа
уздэдэмыузыгъа
здэдэмыузыгъа
дыздэдэмыузыгъа
фыздэдэмыузыгъа
здэдэмыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэузын
уздэдэузын
здэдэузын
дыздэдэузын
фыздэдэузын
здэдэузын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыузын
уздэдэмыузын
здэдэмыузын
дыздэдэмыузын
фыздэдэмыузын
здэдэмыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэузыну
уздэдэузыну
здэдэузыну
дыздэдэузыну
фыздэдэузыну
здэдэузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыузыну
уздэдэмыузыну
здэдэмыузыну
дыздэдэмыузыну
фыздэдэмыузыну
здэдэмыузыну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэуз
ущӀыдэуз
щӀыдэуз
дыщӀыдэуз
фыщӀыдэуз
щӀыдэуз(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыуз
ущӀыдэмыуз
щӀыдэмыуз
дыщӀыдэмыуз
фыщӀыдэмыуз
щӀыдэмыуз(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэуза
ущӀыдэузӀэуза
щӀыдэуза
дыщӀыдэуза
фыщӀыдэуза
щӀыдэуза(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыуза
ущӀыдэмыуза
щӀыдэмыуза
дыщӀыдэмыуза
фыщӀыдэмыуза
щӀыдэмыуза(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэузыгъа
ущӀыдэузыгъа
щӀыдэузыгъа
дыщӀыдэузыгъа
фыщӀыдэузыгъа
щӀыдэузыгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыузыгъа
ущӀыдэмыузыгъа
щӀыдэмыузыгъа
дыщӀыдэмыузыгъа
фыщӀыдэмыузыгъа
щӀыдэмыузыгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэузын
ущӀыдэузын
щӀыдэузын
дыщӀыдэузын
фыщӀыдэузын
щӀыдэузын(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыузын
ущӀыдэмыузын
щӀыдэмыузын
дыщӀыдэмыузын
фыщӀыдэмыузын
щӀыдэмыузын(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэузыну
ущӀыдэузыну
щӀыдэузыну
дыщӀыдэузыну
фыщӀыдэузыну
щӀыдэузыну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыузыну
ущӀыдэмыузыну
щӀыдэмыузыну
дыщӀыдэмыузыну
фыщӀыдэмыузыну
щӀыдэмыузыну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдэузу
удэузу
дэузу
дыдэузу
фыдэузу
дэуз(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыузу
удэмыузу
дэмыузу
дыдэмыузу
фыдэмыузу
дэмыуз(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэузауэ
удэузауэ
дэузауэ
дыдэузауэ
фыдэузауэ
дэузауэ / дэузахэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыузауэ
удэмыузауэ
дэмыузауэ
дыдэмыузауэ
фыдэмыузауэ
дэмыузауэ / дэмыузахэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыдэузурэ
удэузурэ
дэузурэ
дыдэузурэ
фыдэузурэ
дэуз(хэ)урэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыдэмыузурэ
удэмыузурэ
дэмыузурэ
дыдэмыузурэ
фыдэмыузурэ
дэмыуз(хэ)урэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ --
сыбдоуз
сыдоуз
--
сывдоуз
садоуз(хэ)
уэ уздоуз
--
удоуз
уддоуз
--
уадоуз(хэ)
ар здоуз
бдоуз
доуз
ддоуз
вдоуз
ядоуз(хэ)
дэ --
дыбдоуз
дыдоуз
--
дывдоуз
дадоуз(хэ)
фэ фыздоуз
--
фыдоуз
фыддоуз
--
фадоуз(хэ)
ахэр здоуз
бдоуз
доуз
ддоуз
вдоуз
ядоуз(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ --
сыбдэ[узрэ]
сыдэ[узрэ]
--
сывдэ[узрэ]
садэ[уз(хэ)рэ]
уэ уздэ[узрэ]
--
удэ[узрэ]
уддэ[узрэ]
--
уадэ[уз(хэ)рэ]
ар здэ[узрэ]
бдэ[узрэ]
дэ[узрэ]
ддэ[узрэ]
вдэ[узрэ]
ядэ[уз(хэ)рэ]
дэ --
дыбдэ[узрэ]
дыдэ[узрэ]
--
дывдэ[узрэ]
дадэ[уз(хэ)рэ]
фэ фыздэ[узрэ]
--
фыбъэдэ[узрэ]
фыддэ[узрэ]
--
фадэ[уз(хэ)рэ]
ахэр здэ[узрэ]
бдэ[узрэ]
дэ[узрэ]
ддэ[узрэ]
вдэ[узрэ]
ядэ[уз(хэ)рэ]
-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уз]
[уз]ыр
--
[уз]хэр
Эргативнэ: [уз]
[уз]ым
--
[уз]хэм
Послеложнэ: [уз]кӀэ
[уз]ымкӀэ
[уз]хэкӀэ
[уз]хэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [уз]у
[уз]ырауэ
[уз]хэу
[уз]хэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уз]а
[уз]ар
--
[уз]ахэр
Эргативнэ: [уз]а
[уз]ам
--
[уз]ахэм
Послеложнэ: [уз]акӀэ
[уз]амкӀэ
[уз]ахэкӀэ
[уз]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [уз]ауэ
[уз]арауэ
[уз]ахэу
[уз]ахэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уз]ын
[уз]ыныр
--
[уз]ынхэр
Эргативнэ: [уз]ын
[уз]ыным
--
[уз]ынхэм
Послеложнэ: [уз]ынкӀэ
[уз]ынымкӀэ
[уз]ынхэкӀэ
[уз]ынхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[уз]ыну
[уз]ынырауэ
[уз]ынхэу
[уз]ынхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уз]ыну
[уз]ынур
--
[уз]ынухэр
Эргативнэ: [уз]ыну
[уз]ынум
--
[уз]ынухэм
Послеложнэ: [уз]ынукӀэ
[уз]ынумкӀэ
[уз]ынухэкӀэ
[уз]ынухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [уз]ынууэ
[уз]ынурауэ
[уз]ынухэу
[уз]ынухэрауэ
Уз гуэрым щӀыгъуу уз зыхэщӀэн. дэузын: experience collateral pain from some kind of illness
Дзэм щхьэр дэузын: besides toothache, have a headache дэузын: испытывать побочную боль от какой-л. болезни
Дзэм щхьэр дэузын: помимо зуба болит голова Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009. 
