Wt/kbd/дэуеин

Add links
From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | kbd
Wt > kbd > дэуеин

АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)

ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС

ЭТИМОЛОГИЕ

КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ

  • IPA [dɐwje:'jǝn]

ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ

  • дэ- + [у] + -ей + -ы + -н

СПРЯЖЕНЭ

Глагол лъэмыӏэс "дэуеин"-м и спряженэ


Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ: дэуеин
щымыӀэныгъэ: дэмыуеин
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыдэуеин удэуеин дэуеин дыдэуеин фыдэуеин дэуеин(хэ)
щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеин удэмыуеин дэмыуеин дыдэмыуеин фыдэмыуеин дэмыуеин(хэ)
унафэ наклоненэ уэ фэ
щыӀэныгъэ: дэуей! фыдэуей!
щымыӀэныгъэ: удэмыуей! фыдэмыуей!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыдреуей удреуей дреуей дыдреуей фыдреуей дреуей
щымыӀэныгъэ: сыдремыуей удремыуей дремыуей дыдремыуей фыдремыуей дремыуей
ЗэраӀуатэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдоуей(р) удоуей(р) доуей(р) дыдоуей(р) фыдоуей(р) доуей(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуейркъым удэуейркъым дэуейркъым дыдэуейркъым фыдэуейркъым дэуей(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуейрт удэуейрт дэуейрт дыдэуейрт фыдэуейрт дэуейрт / дэуей(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэуейртэкъым удэуейртэкъым дэуейртэкъым дыдэуейртэкъым фыдэуейртэкъым дэуейртэкъым / дэуе(хэ)ртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуеящ удэуеящ дэуеящ дыдэуеящ фыдэуеящ дэуея(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэуеякъым удэуеякъым дэуеякъым дыдэуеякъым фыдэуеякъым дэуея(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуеят удэуеят дэуеят дыдэуеят фыдэуеят дэуея(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэуеятэкъым удэуеятэкъым дэуеятэкъым дыдэуеятэкъым фыдэуеятэкъым дэуея(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеигъащ удэуеигъащ дэуеигъащ дыдэуеигъащ фыдэуеигъащ дэуеигъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуеигъакъым удэуеигъакъым дэуеигъакъым дыдэуеигъакъым фыдэуеигъакъым дэуеигъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеигъат удэуеигъат дэуеигъат дыдэуеигъат фыдэуеигъат дэуеигъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуеигъатэкъым удэуеигъатэкъым дэуеигъатэкъым дыдэуеигъатэкъым фыдэуеигъатэкъым дэуеигъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыдэуейщ удэуейщ дэуейщ дыдэуейщ фыдэуейщ дэуей(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыдэуейкъым удэуейкъым дэуейкъым дыдэуейкъым фыдэуейкъым дэуей(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыдэуейт удэуейт дэуейт дыдэуейт фыдэуейт дэуей(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыдэуейтэкъым удэуейтэкъым дэуейтэкъым дыдэуейтэкъым фыдэуейтэкъым дэуей(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинщ удэуеинщ дэуеинщ дыдэуеинщ фыдэуеинщ дэуеин(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуеинкъым удэуеинкъым дэуеинкъым дыдэуеинкъым фыдэуеинкъым дэуеин(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинущ удэуеинущ дэуеинущ дыдэуеинущ фыдэуеинущ дэуеину(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуеинукъым удэуеинукъым дэуеинукъым дыдэуеинукъым фыдэуеинукъым дэуеину(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуейрэ удэуейрэ дэуейрэ дыдэуейрэ фыдэуейрэ дэуей(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуейркъэ удэуейркъэ дэуейркъэ дыдэуейркъэ фыдэуейркъэ дэуейркъэ / дэуейхэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуейрт удэуейрт дэуейрт дыдэуейрт фыдэуейрт дэуейрт / дэуей(хэ)рт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэуейртэкъэ удэуейртэкъэ дэуейртэкъэ дыдэуейртэкъэ фыдэуейртэкъэ дэуейртэкъэ / дэуе(хэ)ртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуея удэуея дэуея дыдэуея фыдэуея дэуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэуеякъэ удэуеякъэ дэуеякъэ дыдэуеякъэ фыдэуеякъэ дэуея(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуеят удэуеят дэуеят дыдэуеят фыдэуеят дэуея(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэуеятэкъэ удэуеятэкъэ дэуеятэкъэ дыдэуеятэкъэ фыдэуеятэкъэ дэуея(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеигъа удэуеигъа дэуеигъа дыдэуеигъа фыдэуеигъа дэуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуеигъакъэ удэуеигъакъэ дэуеигъакъэ дыдэуеигъакъэ фыдэуеигъакъэ дэуеигъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеигъат удэуеигъат дэуеигъат дыдэуеигъат фыдэуеигъат дэуеигъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэуеигъатэкъэ удэуеигъатэкъэ дэуеигъатэкъэ дыдэуеигъатэкъэ фыдэуеигъатэкъэ дэуеигъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ: сыдэуей удэуей дэуей дыдэуей фыдэуей дэуей(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ: сыдэуейкъэ удэуейкъэ дэуейкъэ дыдэуейкъэ фыдэуейкъэ дэуей(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ: сыдэуейт удэуейт дэуейт дыдэуейт фыдэуейт дэуей(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ: сыдэуейтэкъэ удэуейтэкъэ дэуейтэкъэ дыдэуейтэкъэ фыдэуейтэкъэ дэуей(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеин удэуеин дэуеин дыдэуеин фыдэуеин дэуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуеинкъэ удэуеинкъэ дэуеинкъэ дыдэуеинкъэ фыдэуеинкъэ дэуеин(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеину удэуеину дэуеину дыдэуеину фыдэуеину дэуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуеинукъэ удэуеинукъэ дэуеинукъэ дыдэуеинукъэ фыдэуеинукъэ дэуеину(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеймэ удэуеймэ дэуеймэ дыдэуеймэ фыдэуеймэ дэуей(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеймэ удэмыуеймэ дэмыуеймэ дыдэмыуеймэ фыдэмыуеймэ дэмыуей(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуеямэ удэуеямэ дэуеямэ дыдэуеямэ фыдэуеямэ дэуея(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеямэ удэмыуеямэ дэмыуеямэ дыдэмыуеямэ фыдэмыуеямэ дэмыуея(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыдэуеигъамэ удэуеигъамэ дэуеигъамэ дыдэуеигъамэ фыдэуеигъамэ дэуеигъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеигъамэ удэмыуеигъамэ дэмыуеигъамэ дыдэмыуеигъамэ фыдэмыуеигъамэ дэмыуеигъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинмэ удэуеинмэ дэуеинмэ дыдэуеинмэ фыдэуеинмэ дэуеин(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеинмэ удэмыуеинмэ дэмыуеинмэ дыдэмыуеинмэ фыдэмыуеинмэ дэмыуеин(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинумэ удэуеинумэ дэуеинумэ дыдэуеинумэ фыдэуеинумэ дэуеину(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеинумэ удэмыуеинумэ дэмыуеинумэ дыдэмыуеинумэ фыдэмыуеинумэ дэмыуеину(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуейтэмэ удэуейтэмэ дэуейтэмэ дыдэуейтэмэ фыдэуейтэмэ дэуей(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуейтэмэ удэмыуейтэмэ дэмыуейтэмэ дыдэмыуейтэмэ фыдэмыуейтэмэ дэмыуей(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуеятэмэ удэуеятэмэ дэуеятэмэ дыдэуеятэмэ фыдэуеятэмэ дэуея(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеятэмэ удэмыуеятэмэ дэмыуеятэмэ дыдэмыуеятэмэ фыдэмыуеятэмэ дэмыуея(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыдэуеигъатэмэ удэуеигъатэмэ дэуеигъатэмэ дыдэуеигъатэмэ фыдэуеигъатэмэ дэуеигъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеигъатэмэ удэмыуеигъатэмэ дэмыуеигъатэмэ дыдэмыуеигъатэмэ фыдэмыуеигъатэмэ дэмыуеигъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинтэмэ удэуеинтэмэ дэуеинтэмэ дыдэуеинтэмэ фыдэуеинтэмэ дэуеин(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеинтэмэ удэмыуеинтэмэ дэмыуеинтэмэ дыдэмыуеинтэмэ фыдэмыуеинтэмэ дэмыуеин(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинутэмэ удэуеинутэмэ дэуеинутэмэ дыдэуеинутэмэ фыдэуеинутэмэ дэуеину(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеинутэмэ удэмыуеинутэмэ дэмыуеинутэмэ дыдэмыуеинутэмэ фыдэмыуеинутэмэ дэмыуеину(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинт удэуеинт дэуеинт дыдэуеинт фыдэуеинт дэуеин(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуеинтэкъым удэуеинтэкъым дэуеинтэкъым дыдэуеинтэкъым фыдэуеинтэкъым дэуеин(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинут удэуеинут дэуеинут дыдэуеинут фыдэуеинут дэуеину(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэуеинутэкъым удэуеинутэкъым дэуеинутэкъым дыдэуеинутэкъым фыдэуеинутэкъым дэуеину(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуейми удэуейми дэуейми дыдэуейми фыдэуейми дэуей(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуейми удэмыуейми дэмыуейми дыдэмыуейми фыдэмыуейми дэмыуей(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуеями удэуеями дэуеями дыдэуеями фыдэуеями дэуея(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеями удэмыуеями дэмыуеями дыдэмыуеями фыдэмыуеями дэмыуея(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыдэуеигъами удэуеигъами дэуеигъами дыдэуеигъами фыдэуеигъами дэуеигъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеигъами удэмыуеигъами дэмыуеигъами дыдэмыуеигъами фыдэмыуеигъами дэмыуеигъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинми удэуеинми дэуеинми дыдэуеинми фыдэуеинми дэуеин(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеинми удэмыуеинми дэмыуеинми дыдэмыуеинми фыдэмыуеинми дэмыуеин(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинуми удэуеинуми дэуеинуми дыдэуеинуми фыдэуеинуми дэуеину(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеинуми удэмыуеинуми дэмыуеинуми дыдэмыуеинуми фыдэмыуеинуми дэмыуеину(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуейтэми удэуейтэми дэуейтэми дыдэуейтэми фыдэуейтэми дэуей(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуейтэми удэмыуейтэми дэмыуейтэми дыдэмыуейтэми фыдэмыуейтэми дэмыуей(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ: сыдэуеятэми удэуеятэми дэуеятэми дыдэуеятэми фыдэуеятэми дэуея(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеятэми удэмыуеятэми дэмыуеятэми дыдэмыуеятэми фыдэмыуеятэми дэмыуея(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ: сыдэуеигъатэми удэуеигъатэми дэуеигъатэми дыдэуеигъатэми фыдэуеигъатэми дэуеигъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеигъатэми удэмыуеигъатэми дэмыуеигъатэми дыдэмыуеигъатэми фыдэмыуеигъатэми дэмыуеигъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинтэми удэуеинтэми дэуеинтэми дыдэуеинтэми фыдэуеинтэми дэуеин(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеинтэми удэмыуеинтэми дэмыуеинтэми дыдэмыуеинтэми фыдэмыуеинтэми дэмыуеин(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ: сыдэуеинутэми удэуеинутэми дэуеинутэми дыдэуеинутэми фыдэуеинутэми дэуеину(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеинутэми удэмыуеинутэми дэмыуеинутэми дыдэмыуеинутэми фыдэмыуеинутэми дэмыуеину(хэ)тэми
гъэщӀэгъуеиныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыдэуеяи удэуеяи дэуеяи дыдэуеяи фыдэуеяи дэуеяи
щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеяи удэмыуеяи дэмыуеяи дыдэмыуеяи фыдэмыуеяи дэмыуеяи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
щыӀэныгъэ: сыдэуеящэрэт удэуеящэрэт дэуеящэрэт дыдэуеящэрэт фыдэуеящэрэт дэуеящэрэт
щымыӀэныгъэ: сыдэмыуеящэрэт удэмыуеящэрэт дэмыуеящэрэт дыдэмыуеящэрэт фыдэмыуеящэрэт дэмыуеящэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ сэ уэ ар дэ фэ ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнщ удэуеягъэнщ дэуеягъэнщ дыдэуеягъэнщ фыдэуеягъэнщ дэуеягъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнкъым удэуеягъэнкъым дэуеягъэнкъым дыдэуеягъэнкъым фыдэуеягъэнкъым дэуеягъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнт удэуеягъэнт дэуеягъэнт дыдэуеягъэнт фыдэуеягъэнт дэуеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнтэкъым удэуеягъэнтэкъым дэуеягъэнтэкъым дыдэуеягъэнтэкъым фыдэуеягъэнтэкъым дэуеягъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыдэуеягъэн удэуеягъэн дэуеягъэн дыдэуеягъэн фыдэуеягъэн дэуеягъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнкъэ удэуеягъэнкъэ дэуеягъэнкъэ дыдэуеягъэнкъэ фыдэуеягъэнкъэ дэуеягъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнт удэуеягъэнт дэуеягъэнт дыдэуеягъэнт фыдэуеягъэнт дэуеягъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнтэкъэ удэуеягъэнтэкъэ дэуеягъэнтэкъэ дыдэуеягъэнтэкъэ фыдэуеягъэнтэкъэ дэуеягъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнуей удэуеягъэнуей дэуеягъэнуей дыдэуеягъэнуей фыдэуеягъэнуей дэуеягъэнуей
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнукъым удэуеягъэнукъым дэуеягъэнукъым дыдэуеягъэнукъым фыдэуеягъэнукъым дэуеягъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнут удэуеягъэнут дэуеягъэнут дыдэуеягъэнут фыдэуеягъэнут дэуеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнутэкъым удэуеягъэнутэкъым дэуеягъэнутэкъым дыдэуеягъэнутэкъым фыдэуеягъэнутэкъым дэуеягъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыдэуеягъэну удэуеягъэну дэуеягъэну дыдэуеягъэну фыдэуеягъэну дэуеягъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнукъэ удэуеягъэнукъэ дэуеягъэнукъэ дыдэуеягъэнукъэ фыдэуеягъэнукъэ дэуеягъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнут удэуеягъэнут дэуеягъэнут дыдэуеягъэнут фыдэуеягъэнут дэуеягъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ: сыдэуеягъэнутэкъэ удэуеягъэнутэкъэ дэуеягъэнутэкъэ дыдэуеягъэнутэкъэ фыдэуеягъэнутэкъэ дэуеягъэнутэкъэ
Причастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыдэуей удэуей дэуей дыдэуей фыдэуей дэуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыуей удэмыуей дэмыуей дыдэмыуей фыдэмыуей дэмыуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыдэуея удэуея дэуея дыдэуея фыдэуея дэуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыуея удэмыуея дэмыуея дыдэмыуея фыдэмыуея дэмыуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыдэуеигъа удэуеигъа дэуеигъа дыдэуеигъа фыдэуеигъа дэуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыуеигъа удэмыуеигъа дэмыуеигъа дыдэмыуеигъа фыдэмыуеигъа дэмыуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыдэуеин удэуеин дэуеин дыдэуеин фыдэуеин дэуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыуеин удэмыуеин дэмыуеин дыдэмыуеин фыдэмыуеин дэмыуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сыдэуеину удэуеину дэуеину дыдэуеину фыдэуеину дэуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыуеину удэмыуеину дэмыуеину дыдэмыуеину фыдэмыуеину дэмыуеину(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэуей узэрыдэуей зэрыдэуей дызэрыдэуей фызэрыдэуей зэрыдэуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыуей узэрыдэмыуей зэрыдэмыуей дызэрыдэмыуей фызэрыдэмыуей зэрыдэмыуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэуея узэрыдэуея зэрыдэуея дызэрыдэуея фызэрыдэуея зэрыдэуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыуея узэрыдэмыуея зэрыдэмыуея дызэрыдэмыуея фызэрыдэмыуея зэрыдэмыуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэуеигъа узэрыдэуеигъа зэрыдэуеигъа дызэрыдэуеигъа фызэрыдэуеигъа зэрыдэуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыуеигъа узэрыдэмыуеигъа зэрыдэмыуеигъа дызэрыдэмыуеигъа фызэрыдэмыуеигъа зэрыдэмыуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэуеин узэрыдэуеин зэрыдэуеин дызэрыдэуеин фызэрыдэуеин зэрыдэуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыуеин узэрыдэмыуеин зэрыдэмыуеин дызэрыдэмыуеин фызэрыдэмыуеин зэрыдэмыуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ сызэрыдэуеину узэрыдэуеину зэрыдэуеину дызэрыдэуеину фызэрыдэуеину зэрыдэуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ сызэрыдэмыуеину узэрыдэмыуеину зэрыдэмыуеину дызэрыдэмыуеину фызэрыдэмыуеину зэрыдэмыуеину(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэуей ущыдэуей щыдэуей дыщыдэуей фыщыдэуей щыдэуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыуей ущыдэмыуей щыдэмыуей дыщыдэмыуей фыщыдэмыуей щыдэмыуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэуея ущыдэуея щыдэуея дыщыдэуея фыщыдэуея щыдэуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыуея ущыдэмыуея щыдэмыуея дыщыдэмыуея фыщыдэмыуея щыдэмыуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэуеигъа ущыдэуеигъа щыдэуеигъа дыщыдэуеигъа фыщыдэуеигъа щыдэуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыуеигъа ущыдэмыуеигъа щыдэмыуеигъа дыщыдэмыуеигъа фыщыдэмыуеигъа щыдэмыуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэуеин ущыдэуеин щыдэуеин дыщыдэуеин фыщыдэуеин щыдэуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыуеин ущыдэуеин щыдэмыуеин дыщыдэмыуеин фыщыдэмыуеин щыдэмыуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщыдэуеину ущыдэуеину щыдэуеину дыщыдэуеину фыщыдэуеину щыдэуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщыдэмыуеину ущыдэмыуеину щыдэмыуеину дыщыдэмыуеину фыщыдэмыуеину щыдэмыуеину(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэуей уздэдэуей здэдэуей дыздэдэуей фыздэдэуей здэдэуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыуей уздэдэмыуей здэдэмыуей дыздэдэмыуей фыздэдэмыуей здэдэмыуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэуея уздэдэуея здэдэуея дыздэдэуея фыздэдэуея здэдэуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыуея уздэдэмыуея здэдэмыуея дыздэдэмыуея фыздэдэмыуея здэдэмыуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэуеигъа уздэдэуеигъа здэдэуеигъа дыздэдэуеигъа фыздэдэуеигъа здэдэуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыуеигъа уздэдэмыуеигъа здэдэмыуеигъа дыздэдэмыуеигъа фыздэдэмыуеигъа здэдэмыуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэуеин уздэдэуеин здэдэуеин дыздэдэуеин фыздэдэуеин здэдэуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыуеин уздэдэмыуеин здэдэмыуеин дыздэдэмыуеин фыздэдэмыуеин здэдэмыуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыздэдэуеину уздэдэуеину здэдэуеину дыздэдэуеину фыздэдэуеину здэдэуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыздэдэмыуеину уздэдэмыуеину здэдэмыуеину дыздэдэмыуеину фыздэдэмыуеину здэдэмыуеину(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэуей ущӀыдэуей щӀыдэуей дыщӀыдэуей фыщӀыдэуей щӀыдэуей(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыуей ущӀыдэмыуей щӀыдэмыуей дыщӀыдэмыуей фыщӀыдэмыуей щӀыдэмыуей(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэуея ущӀыдэуеӀэуея щӀыдэуея дыщӀыдэуея фыщӀыдэуея щӀыдэуея(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыуея ущӀыдэмыуея щӀыдэмыуея дыщӀыдэмыуея фыщӀыдэмыуея щӀыдэмыуея(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэуеигъа ущӀыдэуеигъа щӀыдэуеигъа дыщӀыдэуеигъа фыщӀыдэуеигъа щӀыдэуеигъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыуеигъа ущӀыдэмыуеигъа щӀыдэмыуеигъа дыщӀыдэмыуеигъа фыщӀыдэмыуеигъа щӀыдэмыуеигъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэуеин ущӀыдэуеин щӀыдэуеин дыщӀыдэуеин фыщӀыдэуеин щӀыдэуеин(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыуеин ущӀыдэмыуеин щӀыдэмыуеин дыщӀыдэмыуеин фыщӀыдэмыуеин щӀыдэмыуеин(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ сыщӀыдэуеину ущӀыдэуеину щӀыдэуеину дыщӀыдэуеину фыщӀыдэуеину щӀыдэуеину(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ сыщӀыдэмыуеину ущӀыдэмыуеину щӀыдэмыуеину дыщӀыдэмыуеину фыщӀыдэмыуеину щӀыдэмыуеину(хэ)
Деепричастиехэр сэ уэ ар дэ фэ ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ сыдэуейуэ удэуейуэ дэуейуэ дыдэуейуэ фыдэуейуэ дэуей(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыуейуэ удэмыуейуэ дэмыуейуэ дыдэмыуейуэ фыдэмыуейуэ дэмыуей(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ сыдэуеяуэ удэуеяуэ дэуеяуэ дыдэуеяуэ фыдэуеяуэ дэуеяуэ / дэуеяхэу
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ сыдэмыуеяуэ удэмыуеяуэ дэмыуеяуэ дыдэмыуеяуэ фыдэмыуеяуэ дэмыуеяуэ / дэмыуеяхэу
-урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ сыдэуейурэ удэуейурэ дэуейурэ дыдэуейурэ фыдэуейурэ дэуе(хэ)йурэ
-урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ сыдэмыуейурэ удэмыуейурэ дэмыуейурэ дыдэмыуейурэ фыдэмыуейурэ дэмыуей(хэ)урэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыбдоуей сыдоуей -- сывдоуей садоуей(хэ)
уэ уздоуей -- удоуей уддоуей -- уадоуей(хэ)
ар здоуей бдоуей доуей ддоуей вдоуей ядоуей(хэ)
дэ -- дыбдоуей дыдоуей -- дывдоуей дадоуей(хэ)
фэ фыздоуей -- фыдоуей фыддоуей -- фадоуей(хэ)
ахэр здоуей бдоуей доуей ддоуей вдоуей ядоуей(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ) Прямой Дополненэ
сэ уэ абы дэ фэ абыхэм
Подлежащэ
сэ -- сыбдэ[уейрэ] сыдэ[уейрэ] -- сывдэ[уейрэ] садэ[уей(хэ)рэ]
уэ уздэ[уейрэ] -- удэ[уейрэ] уддэ[уейрэ] -- уадэ[уей(хэ)рэ]
ар здэ[уейрэ] бдэ[уейрэ] дэ[уейрэ] ддэ[уейрэ] вдэ[уейрэ] ядэ[уей(хэ)рэ]
дэ -- дыбдэ[уейрэ] дыдэ[уейрэ] -- дывдэ[уейрэ] дадэ[уей(хэ)рэ]
фэ фыздэ[уейрэ] -- фыбъэдэ[уейрэ] фыддэ[уейрэ] -- фадэ[уей(хэ)рэ]
ахэр здэ[уейрэ] бдэ[уейрэ] дэ[уейрэ] ддэ[уейрэ] вдэ[уейрэ] ядэ[уей(хэ)рэ]


-ы-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уе]й [уе]йр -- [уе]йхэр
Эргативнэ: [уе]й [уе]йм -- [уе]йхэм
Послеложнэ: [уе]йкӀэ [уе]ймкӀэ [уе]йхэкӀэ [уе]йхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [уе]йуэ [уе]йрауэ [уе]йхэу [уе]йхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уе]я [уе]яр -- [уе]яхэр
Эргативнэ: [уе]я [уе]ям -- [уе]яхэм
Послеложнэ: [уе]якӀэ [уе]ямкӀэ [уе]яхэкӀэ [уе]яхэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [уе]яуэ [уе]ярауэ [уе]яхэу [уе]яхэрауэ
-ын-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уе]ин [уе]иныр -- [уе]инхэр
Эргативнэ: [уе]ин [уе]иным -- [уе]инхэм
Послеложнэ: [уе]инкӀэ [уе]инымкӀэ [уе]инхэкӀэ [уе]инхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ: [уе]ину [уе]инырауэ [уе]инхэу [уе]инхэрауэ
-ыну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы Белджылы Мыбелджылы Белджылы
Именительнэ: [уе]ину [уе]инур -- [уе]инухэр
Эргативнэ: [уе]ину [уе]инум -- [уе]инухэм
Послеложнэ: [уе]инукӀэ [уе]инумкӀэ [уе]инухэкӀэ [уе]инухэмкӀэ
Обстоятельственнэ: [уе]инууэ [уе]инурауэ [уе]инухэу [уе]инухэрауэ

МЫХЬЭНЭ

  1. ИщхьэмкӀэ кӀуэуэ уэн (п. п. башкӀэ, мывэ сыт хуэдэкӀэ).
  2. ИщхьэмкӀэ кӀуэуэ ӀэщэкӀэ уэн.
  3. Дэлъеин (п. п. гур, машинэр).
  4. ЗыкъиӀэтын (п. п. уасэр лъапӀэ хъун).

ЩАПХЪЭХЭР

  • Гур нэхъ хэӀэтыкӀауэ дэуеиху къэси гупкӀэм илъ щӀалэр къыхощэӀукӀ. Къашыргъэ ХьэпащӀэ

ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР

  • МыӀэрысейм башкӀэ дэуеин.
  • ФочкӀэ дэуеин.
  • ЩӀымахуэм пхъэшхьэмыщхьэм я уасэр доуей.
  • Температурэр дэуеин.

НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР

ИНДЖЫЛЫБЗЭ
  • дэуеин: 1. hit, strike something upwards 2. shoot upwards 3. jump up, spring up 4. rise, grow, increase (for example, about prices)
  • МыӀэрысейм башкӀэ дэуеин: strike an apple tree above you with a stick.
  • ФочкӀэ дэуеин: shoot a gun upwards
  • ЩӀымахуэм пхъэшхьэмыщхьэм я уасэр доуей: in winter, the price of fruit increases.
  • Температурэр дэуеин: rise (the temperature).
УРЫСЫБЗЭ
  • дэуеин: 1. бросить, кинуть чем-л. вверх 2. стрелять вверх 3. подскочить, подпрыгнуть 4. подняться, повыситься, увеличиться (напр. о цене)
  • МыӀэрысейм башкӀэ дэуеин: палкой ударять вверх по яблоне.
  • ФочкӀэ дэуеин: выстрелить ружье вверх.
  • ЩӀымахуэм пхъэшхьэмыщхьэм я уасэр доуей: зимой цена фруктов увеличивается.
  • Температурэр дэуеин: подниматься (температура)
псалъафэ зэпыщӀахэр

Щхьэм дэуеин

1. 

  Мыхьэнэ: чэф уищӀын.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: get drunk, become inebriated
     Урысыбзэ: опьянеть
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

2. 

  Мыхьэнэ: жагъуащэ щыхъун, гум ушыкъылӀэн.
  НэгъуэщӀыбзэкӀэ зэдзэкӀахэр
     Инджылыбзэ: get offended, take sth to heart
     Урысыбзэ: становиться обидно (кому-л.), принять близко к сердцу.
  Псалъэ зэпхахэр:
  Щапхъэхэр:

БИБЛИОГРАФИЕ

  • Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
  • БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
  • БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
  • Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
  • Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
  • Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
  • Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
  • Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
  • Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.
Retrieved from "https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?title=Wt/kbd/дэуеин&oldid=5235903"