АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭМЫӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэмыӏэс "дэпшэхъуэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дэпшэхъуэн
щымыӀэныгъэ:
дэмыпшэхъуэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэн
удэпшэхъуэн
дэпшэхъуэн
дыдэпшэхъуэн
фыдэпшэхъуэн
дэпшэхъуэн(хэ)
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэн
удэмыпшэхъуэн
дэмыпшэхъуэн
дыдэмыпшэхъуэн
фыдэмыпшэхъуэн
дэмыпшэхъуэн(хэ)
унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дэпшахъуэ!
фыдэпшахъуэ!
щымыӀэныгъэ:
удэмыпшахъуэ!
фыдэмыпшахъуэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдрепшахъуэ
удрепшахъуэ
дрепшахъуэ
дыдрепшахъуэ
фыдрепшахъуэ
дрепшахъуэ
щымыӀэныгъэ:
сыдремыпшахъуэ
удремыпшахъуэ
дремыпшахъуэ
дыдремыпшахъуэ
фыдремыпшахъуэ
дремыпшахъуэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдопшахъуэ(р)
удопшахъуэ(р)
допшахъуэ(р)
дыдопшахъуэ(р)
фыдопшахъуэ(р)
допшахъуэ(хэ)(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэркъым
удэпшахъуэркъым
дэпшахъуэркъым
дыдэпшахъуэркъым
фыдэпшахъуэркъым
дэпшахъуэ(хэ)ркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэ(р)т
удэпшахъуэ(р)т
дэпшахъуэ(р)т
дыдэпшахъуэ(р)т
фыдэпшахъуэ(р)т
дэпшахъуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэ(р)тэкъым
удэпшахъуэ(р)тэкъым
дэпшахъуэ(р)тэкъым
дыдэпшахъуэ(р)тэкъым
фыдэпшахъуэ(р)тэкъым
дэпшахъуэ(хэ)(р)тэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуащ
удэпшэхъуащ
дэпшэхъуащ
дыдэпшэхъуащ
фыдэпшэхъуащ
дэпшэхъуа(хэ)щ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуакъым
удэпшэхъуакъым
дэпшэхъуакъым
дыдэпшэхъуакъым
фыдэпшэхъуакъым
дэпшэхъуа(хэ)къым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуат
удэпшэхъуат
дэпшэхъуат
дыдэпшэхъуат
фыдэпшэхъуат
дэпшэхъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуатэкъым
удэпшэхъуатэкъым
дэпшэхъуатэкъым
дыдэпшэхъуатэкъым
фыдэпшэхъуатэкъым
дэпшэхъуа(хэ)тэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъащ
удэпшэхъуэгъащ
дэпшэхъуэгъащ
дыдэпшэхъуэгъащ
фыдэпшэхъуэгъащ
дэпшэхъуэгъа(хэ)щ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъакъым
удэпшэхъуэгъакъым
дэпшэхъуэгъакъым
дыдэпшэхъуэгъакъым
фыдэпшэхъуэгъакъым
дэпшэхъуэгъа(хэ)къым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъат
удэпшэхъуэгъат
дэпшэхъуэгъат
дыдэпшэхъуэгъат
фыдэпшэхъуэгъат
дэпшэхъуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъатэкъым
удэпшэхъуэгъатэкъым
дэпшэхъуэгъатэкъым
дыдэпшэхъуэгъатэкъым
фыдэпшэхъуэгъатэкъым
дэпшэхъуэгъа(хэ)тэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэщ
удэпшахъуэщ
дэпшахъуэщ
дыдэпшахъуэщ
фыдэпшахъуэщ
дэпшахъуэ(хэ)щ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэкъым
удэпшахъуэкъым
дэпшахъуэкъым
дыдэпшахъуэкъым
фыдэпшахъуэкъым
дэпшахъуэ(хэ)къым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэт
удэпшахъуэт
дэпшахъуэт
дыдэпшахъуэт
фыдэпшахъуэт
дэпшахъуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэтэкъым
удэпшахъуэтэкъым
дэпшахъуэтэкъым
дыдэпшахъуэтэкъым
фыдэпшахъуэтэкъым
дэпшахъуэ(хэ)тэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнщ
удэпшэхъуэнщ
дэпшэхъуэнщ
дыдэпшэхъуэнщ
фыдэпшэхъуэнщ
дэпшэхъуэн(хэ)щ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнкъым
удэпшэхъуэнкъым
дэпшэхъуэнкъым
дыдэпшэхъуэнкъым
фыдэпшэхъуэнкъым
дэпшэхъуэн(хэ)къым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнущ
удэпшэхъуэнущ
дэпшэхъуэнущ
дыдэпшэхъуэнущ
фыдэпшэхъуэнущ
дэпшэхъуэну(хэ)щ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнукъым
удэпшэхъуэнукъым
дэпшэхъуэнукъым
дыдэпшэхъуэнукъым
фыдэпшэхъуэнукъым
дэпшэхъуэну(хэ)къым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэрэ
удэпшахъуэрэ
дэпшахъуэрэ
дыдэпшахъуэрэ
фыдэпшахъуэрэ
дэпшахъуэ(хэ)рэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэркъэ
удэпшахъуэркъэ
дэпшахъуэркъэ
дыдэпшахъуэркъэ
фыдэпшахъуэркъэ
дэпшахъуэ(хэ)ркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэ(р)т
удэпшахъуэ(р)т
дэпшахъуэ(р)т
дыдэпшахъуэ(р)т
фыдэпшахъуэ(р)т
дэпшахъуэ(хэ)(р)т
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэ(р)тэкъэ
удэпшахъуэ(р)тэкъэ
дэпшахъуэ(р)тэкъэ
дыдэпшахъуэ(р)тэкъэ
фыдэпшахъуэ(р)тэкъэ
дэпшахъуэ(хэ)(р)тэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуа
удэпшэхъуа
дэпшэхъуа
дыдэпшэхъуа
фыдэпшэхъуа
дэпшэхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуакъэ
удэпшэхъуакъэ
дэпшэхъуакъэ
дыдэпшэхъуакъэ
фыдэпшэхъуакъэ
дэпшэхъуа(хэ)къэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуат
удэпшэхъуат
дэпшэхъуат
дыдэпшэхъуат
фыдэпшэхъуат
дэпшэхъуа(хэ)т
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуатэкъэ
удэпшэхъуатэкъэ
дэпшэхъуатэкъэ
дыдэпшэхъуатэкъэ
фыдэпшэхъуатэкъэ
дэпшэхъуа(хэ)тэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъа
удэпшэхъуэгъа
дэпшэхъуэгъа
дыдэпшэхъуэгъа
фыдэпшэхъуэгъа
дэпшэхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъакъэ
удэпшэхъуэгъакъэ
дэпшэхъуэгъакъэ
дыдэпшэхъуэгъакъэ
фыдэпшэхъуэгъакъэ
дэпшэхъуэгъа(хэ)къэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъат
удэпшэхъуэгъат
дэпшэхъуэгъат
дыдэпшэхъуэгъат
фыдэпшэхъуэгъат
дэпшэхъуэгъа(хэ)т
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъатэкъэ
удэпшэхъуэгъатэкъэ
дэпшэхъуэгъатэкъэ
дыдэпшэхъуэгъатэкъэ
фыдэпшэхъуэгъатэкъэ
дэпшэхъуэгъа(хэ)тэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэ
удэпшахъуэ
дэпшахъуэ
дыдэпшахъуэ
фыдэпшахъуэ
дэпшахъуэ(хэ)
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэкъэ
удэпшахъуэкъэ
дэпшахъуэкъэ
дыдэпшахъуэкъэ
фыдэпшахъуэкъэ
дэпшахъуэ(хэ)къэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэт
удэпшахъуэт
дэпшахъуэт
дыдэпшахъуэт
фыдэпшахъуэт
дэпшахъуэ(хэ)т
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэтэкъэ
удэпшахъуэтэкъэ
дэпшахъуэтэкъэ
дыдэпшахъуэтэкъэ
фыдэпшахъуэтэкъэ
дэпшахъуэ(хэ)тэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэн
удэпшэхъуэн
дэпшэхъуэн
дыдэпшэхъуэн
фыдэпшэхъуэн
дэпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнкъэ
удэпшэхъуэнкъэ
дэпшэхъуэнкъэ
дыдэпшэхъуэнкъэ
фыдэпшэхъуэнкъэ
дэпшэхъуэн(хэ)къэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэну
удэпшэхъуэну
дэпшэхъуэну
дыдэпшэхъуэну
фыдэпшэхъуэну
дэпшэхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнукъэ
удэпшэхъуэнукъэ
дэпшэхъуэнукъэ
дыдэпшэхъуэнукъэ
фыдэпшэхъуэнукъэ
дэпшэхъуэну(хэ)къэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэмэ
удэпшахъуэмэ
дэпшахъуэмэ
дыдэпшахъуэмэ
фыдэпшахъуэмэ
дэпшахъуэ(хэ)мэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшахъуэмэ
удэмыпшахъуэмэ
дэмыпшахъуэмэ
дыдэмыпшахъуэмэ
фыдэмыпшахъуэмэ
дэмыпшахъуэ(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуамэ
удэпшэхъуамэ
дэпшэхъуамэ
дыдэпшэхъуамэ
фыдэпшэхъуамэ
дэпшэхъуа(хэ)мэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуамэ
удэмыпшэхъуамэ
дэмыпшэхъуамэ
дыдэмыпшэхъуамэ
фыдэмыпшэхъуамэ
мыпшэхъуа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъамэ
удэпшэхъуэгъамэ
дэпшэхъуэгъамэ
дыдэпшэхъуэгъамэ
фыдэпшэхъуэгъамэ
дэпшэхъуэгъа(хэ)мэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэгъамэ
удэмыпшэхъуэгъамэ
дэмыпшэхъуэгъамэ
дыдэмыпшэхъуэгъамэ
фыдэмыпшэхъуэгъамэ
дэмыпшэхъуэгъа(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнмэ
удэпшэхъуэнмэ
дэпшэхъуэнмэ
дыдэпшэхъуэнмэ
фыдэпшэхъуэнмэ
дэпшэхъуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэнмэ
удэмыпшэхъуэнмэ
дэмыпшэхъуэнмэ
дыдэмыпшэхъуэнмэ
фыдэмыпшэхъуэнмэ
дэмыпшэхъуэн(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнумэ
удэпшэхъуэнумэ
дэпшэхъуэнумэ
дыдэпшэхъуэнумэ
фыдэпшэхъуэнумэ
дэпшэхъуэну(хэ)мэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэнумэ
удэмыпшэхъуэнумэ
дэмыпшэхъуэнумэ
дыдэмыпшэхъуэнумэ
фыдэмыпшэхъуэнумэ
дэмыпшэхъуэну(хэ)мэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэтэмэ
удэпшахъуэтэмэ
дэпшахъуэтэмэ
дыдэпшахъуэтэмэ
фыдэпшахъуэтэмэ
дэпшахъуэ(хэ)тэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшахъуэтэмэ
удэмыпшахъуэтэмэ
дэмыпшахъуэтэмэ
дыдэмыпшахъуэтэмэ
фыдэмыпшахъуэтэмэ
дэмыпшахъуэ(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуатэмэ
удэпшэхъуатэмэ
дэпшэхъуатэмэ
дыдэпшэхъуатэмэ
фыдэпшэхъуатэмэ
дэпшэхъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуатэмэ
удэмыпшэхъуатэмэ
дэмыпшэхъуатэмэ
дыдэмыпшэхъуатэмэ
фыдэмыпшэхъуатэмэ
дэмыпшэхъуа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъатэмэ
удэпшэхъуэгъатэмэ
дэпшэхъуэгъатэмэ
дыдэпшэхъуэгъатэмэ
фыдэпшэхъуэгъатэмэ
дэпшэхъуэгъа(хэ)тэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэгъатэмэ
удэмыпшэхъуэгъатэмэ
дэмыпшэхъуэгъатэмэ
дыдэмыпшэхъуэгъатэмэ
фыдэмыпшэхъуэгъатэмэ
дэмыпшэхъуэгъа(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнтэмэ
удэпшэхъуэнтэмэ
дэпшэхъуэнтэмэ
дыдэпшэхъуэнтэмэ
фыдэпшэхъуэнтэмэ
дэпшэхъуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэнтэмэ
удэмыпшэхъуэнтэмэ
дэмыпшэхъуэнтэмэ
дыдэмыпшэхъуэнтэмэ
фыдэмыпшэхъуэнтэмэ
дэмыпшэхъуэн(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнутэмэ
удэпшэхъуэнутэмэ
дэпшэхъуэнутэмэ
дыдэпшэхъуэнутэмэ
фыдэпшэхъуэнутэмэ
дэпшэхъуэну(хэ)тэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэнутэмэ
удэмыпшэхъуэнутэмэ
дэмыпшэхъуэнутэмэ
дыдэмыпшэхъуэнутэмэ
фыдэмыпшэхъуэнутэмэ
дэмыпшэхъуэну(хэ)тэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнт
удэпшэхъуэнт
дэпшэхъуэнт
дыдэпшэхъуэнт
фыдэпшэхъуэнт
дэпшэхъуэн(хэ)т
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнтэкъым
удэпшэхъуэнтэкъым
дэпшэхъуэнтэкъым
дыдэпшэхъуэнтэкъым
фыдэпшэхъуэнтэкъым
дэпшэхъуэн(хэ)тэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнут
удэпшэхъуэнут
дэпшэхъуэнут
дыдэпшэхъуэнут
фыдэпшэхъуэнут
дэпшэхъуэну(хэ)т
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнутэкъым
удэпшэхъуэнутэкъым
дэпшэхъуэнутэкъым
дыдэпшэхъуэнутэкъым
фыдэпшэхъуэнутэкъым
дэпшэхъуэну(хэ)тэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэми
удэпшахъуэми
дэпшахъуэми
дыдэпшахъуэми
фыдэпшахъуэми
дэпшахъуэ(хэ)ми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшахъуэми
удэмыпшахъуэми
дэмыпшахъуэми
дыдэмыпшахъуэми
фыдэмыпшахъуэми
дэмыпшахъуэ(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуами
удэпшэхъуами
дэпшэхъуами
дыдэпшэхъуами
фыдэпшэхъуами
дэпшэхъуа(хэ)ми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуами
удэмыпшэхъуами
дэмыпшэхъуами
дыдэмыпшэхъуами
фыдэмыпшэхъуами
дэмыпшэхъуа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъами
удэпшэхъуэгъами
дэпшэхъуэгъами
дыдэпшэхъуэгъами
фыдэпшэхъуэгъами
дэпшэхъуэгъа(хэ)ми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэгъами
удэмыпшэхъуэгъами
дэмыпшэхъуэгъами
дыдэмыпшэхъуэгъами
фыдэмыпшэхъуэгъами
дэмыпшэхъуэгъа(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнми
удэпшэхъуэнми
дэпшэхъуэнми
дыдэпшэхъуэнми
фыдэпшэхъуэнми
дэпшэхъуэн(хэ)ми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэнми
удэмыпшэхъуэнми
дэмыпшэхъуэнми
дыдэмыпшэхъуэнми
фыдэмыпшэхъуэнми
дэмыпшэхъуэн(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнуми
удэпшэхъуэнуми
дэпшэхъуэнуми
дыдэпшэхъуэнуми
фыдэпшэхъуэнуми
дэпшэхъуэну(хэ)ми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэнуми
удэмыпшэхъуэнуми
дэмыпшэхъуэнуми
дыдэмыпшэхъуэнуми
фыдэмыпшэхъуэнуми
дэмыпшэхъуэну(хэ)ми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшахъуэтэми
удэпшахъуэтэми
дэпшахъуэтэми
дыдэпшахъуэтэми
фыдэпшахъуэтэми
дэпшахъуэ(хэ)тэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшахъуэтэми
удэмыпшахъуэтэми
дэмыпшахъуэтэми
дыдэмыпшахъуэтэми
фыдэмыпшахъуэтэми
дэмыпшахъуэ(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуатэми
удэпшэхъуатэми
дэпшэхъуатэми
дыдэпшэхъуатэми
фыдэпшэхъуатэми
дэпшэхъуа(хэ)тэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуатэми
удэмыпшэхъуатэми
дэмыпшэхъуатэми
дыдэмыпшэхъуатэми
фыдэмыпшэхъуатэми
дэмыпшэхъуа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэгъатэми
удэпшэхъуэгъатэми
дэпшэхъуэгъатэми
дыдэпшэхъуэгъатэми
фыдэпшэхъуэгъатэми
дэпшэхъуэгъа(хэ)тэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэгъатэми
удэмыпшэхъуэгъатэми
дэмыпшэхъуэгъатэми
дыдэмыпшэхъуэгъатэми
фыдэмыпшэхъуэгъатэми
дэмыпшэхъуэгъа(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнтэми
удэпшэхъуэнтэми
дэпшэхъуэнтэми
дыдэпшэхъуэнтэми
фыдэпшэхъуэнтэми
дэпшэхъуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэнтэми
удэмыпшэхъуэнтэми
дэмыпшэхъуэнтэми
дыдэмыпшэхъуэнтэми
фыдэмыпшэхъуэнтэми
дэмыпшэхъуэн(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуэнутэми
удэпшэхъуэнутэми
дэпшэхъуэнутэми
дыдэпшэхъуэнутэми
фыдэпшэхъуэнутэми
дэпшэхъуэну(хэ)тэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуэнутэми
удэмыпшэхъуэнутэми
дэмыпшэхъуэнутэми
дыдэмыпшэхъуэнутэми
фыдэмыпшэхъуэнутэми
дэмыпшэхъуэну(хэ)тэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуаи
удэпшэхъуаи
дэпшэхъуаи
дыдэпшэхъуаи
фыдэпшэхъуаи
дэпшэхъуаи
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуаи
удэмыпшэхъуаи
дэмыпшэхъуаи
дыдэмыпшэхъуаи
фыдэмыпшэхъуаи
дэмыпшэхъуаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуащэрэт
удэпшэхъуащэрэт
дэпшэхъуащэрэт
дыдэпшэхъуащэрэт
фыдэпшэхъуащэрэт
дэпшэхъуащэрэт
щымыӀэныгъэ:
сыдэмыпшэхъуащэрэт
удэмыпшэхъуащэрэт
дэмыпшэхъуащэрэт
дыдэмыпшэхъуащэрэт
фыдэмыпшэхъуащэрэт
дэмыпшэхъуащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнщ
удэпшэхъуагъэнщ
дэпшэхъуагъэнщ
дыдэпшэхъуагъэнщ
фыдэпшэхъуагъэнщ
дэпшэхъуагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнкъым
удэпшэхъуагъэнкъым
дэпшэхъуагъэнкъым
дыдэпшэхъуагъэнкъым
фыдэпшэхъуагъэнкъым
дэпшэхъуагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнт
удэпшэхъуагъэнт
дэпшэхъуагъэнт
дыдэпшэхъуагъэнт
фыдэпшэхъуагъэнт
дэпшэхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнтэкъым
удэпшэхъуагъэнтэкъым
дэпшэхъуагъэнтэкъым
дыдэпшэхъуагъэнтэкъым
фыдэпшэхъуагъэнтэкъым
дэпшэхъуагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэн
удэпшэхъуагъэн
дэпшэхъуагъэн
дыдэпшэхъуагъэн
фыдэпшэхъуагъэн
дэпшэхъуагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнкъэ
удэпшэхъуагъэнкъэ
дэпшэхъуагъэнкъэ
дыдэпшэхъуагъэнкъэ
фыдэпшэхъуагъэнкъэ
дэпшэхъуагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнт
удэпшэхъуагъэнт
дэпшэхъуагъэнт
дыдэпшэхъуагъэнт
фыдэпшэхъуагъэнт
дэпшэхъуагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнтэкъэ
удэпшэхъуагъэнтэкъэ
дэпшэхъуагъэнтэкъэ
дыдэпшэхъуагъэнтэкъэ
фыдэпшэхъуагъэнтэкъэ
дэпшэхъуагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнущ
удэпшэхъуагъэнущ
дэпшэхъуагъэнущ
дыдэпшэхъуагъэнущ
фыдэпшэхъуагъэнущ
дэпшэхъуагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнукъым
удэпшэхъуагъэнукъым
дэпшэхъуагъэнукъым
дыдэпшэхъуагъэнукъым
фыдэпшэхъуагъэнукъым
дэпшэхъуагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнут
удэпшэхъуагъэнут
дэпшэхъуагъэнут
дыдэпшэхъуагъэнут
фыдэпшэхъуагъэнут
дэпшэхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнутэкъым
удэпшэхъуагъэнутэкъым
дэпшэхъуагъэнутэкъым
дыдэпшэхъуагъэнутэкъым
фыдэпшэхъуагъэнутэкъым
дэпшэхъуагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэну
удэпшэхъуагъэну
дэпшэхъуагъэну
дыдэпшэхъуагъэну
фыдэпшэхъуагъэну
дэпшэхъуагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнукъэ
удэпшэхъуагъэнукъэ
дэпшэхъуагъэнукъэ
дыдэпшэхъуагъэнукъэ
фыдэпшэхъуагъэнукъэ
дэпшэхъуагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнут
удэпшэхъуагъэнут
дэпшэхъуагъэнут
дыдэпшэхъуагъэнут
фыдэпшэхъуагъэнут
дэпшэхъуагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
сыдэпшэхъуагъэнутэкъэ
удэпшэхъуагъэнутэкъэ
дэпшэхъуагъэнутэкъэ
дыдэпшэхъуагъэнутэкъэ
фыдэпшэхъуагъэнутэкъэ
дэпшэхъуагъэнутэкъэ
Причастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдэпшахъуэ
удэпшахъуэ
дэпшахъуэ
дыдэпшахъуэ
фыдэпшахъуэ
дэпшахъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыпшахъуэ
удэмыпшахъуэ
дэмыпшахъуэ
дыдэмыпшахъуэ
фыдэмыпшахъуэ
дэмыпшахъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэпшэхъуа
удэпшэхъуа
дэпшэхъуа
дыдэпшэхъуа
фыдэпшэхъуа
дэпшэхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыпшэхъуа
удэмыпшэхъуа
дэмыпшэхъуа
дыдэмыпшэхъуа
фыдэмыпшэхъуа
дэмыпшэхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэпшэхъуэгъа
удэпшэхъуэгъа
дэпшэхъуэгъа
дыдэпшэхъуэгъа
фыдэпшэхъуэгъа
дэпшэхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыпшэхъуэгъа
удэмыпшэхъуэгъа
дэмыпшэхъуэгъа
дыдэмыпшэхъуэгъа
фыдэмыпшэхъуэгъа
дэмыпшэхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдэпшэхъуэн
удэпшэхъуэн
дэпшэхъуэн
дыдэпшэхъуэн
фыдэпшэхъуэн
дэпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыпшэхъуэн
удэмыпшэхъуэн
дэмыпшэхъуэн
дыдэмыпшэхъуэн
фыдэмыпшэхъуэн
дэмыпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сыдэпшэхъуэну
удэпшэхъуэну
дэпшэхъуэну
дыдэпшэхъуэну
фыдэпшэхъуэну
дэпшэхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыпшэхъуэну
удэмыпшэхъуэну
дэмыпшэхъуэну
дыдэмыпшэхъуэну
фыдэмыпшэхъуэну
дэмыпшэхъуэну(хэ)
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэпшахъуэ
узэрыдэпшахъуэ
зэрыдэпшахъуэ
дызэрыдэпшахъуэ
фызэрыдэпшахъуэ
зэрыдэпшахъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыпшахъуэ
узэрыдэмыпшахъуэ
зэрыдэмыпшахъуэ
дызэрыдэмыпшахъуэ
фызэрыдэмыпшахъуэ
зэрыдэмыпшахъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэпшэхъуа
узэрыдэпшэхъуа
зэрыдэпшэхъуа
дызэрыдэпшэхъуа
фызэрыдэпшэхъуа
зэрыдэпшэхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыпшэхъуа
узэрыдэмыпшэхъуа
зэрыдэмыпшэхъуа
дызэрыдэмыпшэхъуа
фызэрыдэмыпшэхъуа
зэрыдэмыпшэхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэпшэхъуэгъа
узэрыдэпшэхъуэгъа
зэрыдэпшэхъуэгъа
дызэрыдэпшэхъуэгъа
фызэрыдэпшэхъуэгъа
зэрыдэпшэхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыпшэхъуэгъа
узэрыдэмыпшэхъуэгъа
зэрыдэмыпшэхъуэгъа
дызэрыдэмыпшэхъуэгъа
фызэрыдэмыпшэхъуэгъа
зэрыдэмыпшэхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэпшэхъуэн
узэрыдэпшэхъуэн
зэрыдэпшэхъуэн
дызэрыдэпшэхъуэн
фызэрыдэпшэхъуэн
зэрыдэпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыпшэхъуэн
узэрыдэмыпшэхъуэн
зэрыдэмыпшэхъуэн
дызэрыдэмыпшэхъуэн
фызэрыдэмыпшэхъуэн
зэрыдэмыпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
сызэрыдэпшэхъуэну
узэрыдэпшэхъуэну
зэрыдэпшэхъуэну
дызэрыдэпшэхъуэну
фызэрыдэпшэхъуэну
зэрыдэпшэхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
сызэрыдэмыпшэхъуэну
узэрыдэмыпшэхъуэну
зэрыдэмыпшэхъуэну
дызэрыдэмыпшэхъуэну
фызэрыдэмыпшэхъуэну
зэрыдэмыпшэхъуэну(хэ)
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэпшахъуэ
ущыдэпшахъуэ
щыдэпшахъуэ
дыщыдэпшахъуэ
фыщыдэпшахъуэ
щыдэпшахъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыпшахъуэ
ущыдэмыпшахъуэ
щыдэмыпшахъуэ
дыщыдэмыпшахъуэ
фыщыдэмыпшахъуэ
щыдэмыпшахъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэпшэхъуа
ущыдэпшэхъуа
щыдэпшэхъуа
дыщыдэпшэхъуа
фыщыдэпшэхъуа
щыдэпшэхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыпшэхъуа
ущыдэмыпшэхъуа
щыдэмыпшэхъуа
дыщыдэмыпшэхъуа
фыщыдэмыпшэхъуа
щыдэмыпшэхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэпшэхъуэгъа
ущыдэпшэхъуэгъа
щыдэпшэхъуэгъа
дыщыдэпшэхъуэгъа
фыщыдэпшэхъуэгъа
щыдэпшэхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыпшэхъуэгъа
ущыдэмыпшэхъуэгъа
щыдэмыпшэхъуэгъа
дыщыдэмыпшэхъуэгъа
фыщыдэмыпшэхъуэгъа
щыдэмыпшэхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэпшэхъуэн
ущыдэпшэхъуэн
щыдэпшэхъуэн
дыщыдэпшэхъуэн
фыщыдэпшэхъуэн
щыдэпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыпшэхъуэн
ущыдэмыпшэхъуэн
щыдэмыпшэхъуэн
дыщыдэмыпшэхъуэн
фыщыдэмыпшэхъуэн
щыдэмыпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщыдэпшэхъуэну
ущыдэпшэхъуэну
щыдэпшэхъуэну
дыщыдэпшэхъуэну
фыщыдэпшэхъуэну
щыдэпшэхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщыдэмыпшэхъуэну
ущыдэмыпшэхъуэну
щыдэмыпшэхъуэну
дыщыдэмыпшэхъуэну
фыщыдэмыпшэхъуэну
щыдэмыпшэхъуэну(хэ)
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэпшахъуэ
уздэдэпшахъуэ
здэдэпшахъуэ
дыздэдэпшахъуэ
фыздэдэпшахъуэ
здэдэпшахъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыпшахъуэ
уздэдэмыпшахъуэ
здэдэмыпшахъуэ
дыздэдэмыпшахъуэ
фыздэдэмыпшахъуэ
здэдэмыпшахъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэпшэхъуа
уздэдэпшэхъуа
здэдэпшэхъуа
дыздэдэпшэхъуа
фыздэдэпшэхъуа
здэдэпшэхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыпшэхъуа
уздэдэмыпшэхъуа
здэдэмыпшэхъуа
дыздэдэмыпшэхъуа
фыздэдэмыпшэхъуа
здэдэмыпшэхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэпшэхъуэгъа
уздэдэпшэхъуэгъа
здэдэпшэхъуэгъа
дыздэдэпшэхъуэгъа
фыздэдэпшэхъуэгъа
здэдэпшэхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыпшэхъуэгъа
уздэдэмыпшэхъуэгъа
здэдэмыпшэхъуэгъа
дыздэдэмыпшэхъуэгъа
фыздэдэмыпшэхъуэгъа
здэдэмыпшэхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэпшэхъуэн
уздэдэпшэхъуэн
здэдэпшэхъуэн
дыздэдэпшэхъуэн
фыздэдэпшэхъуэн
здэдэпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыпшэхъуэн
уздэдэмыпшэхъуэн
здэдэмыпшэхъуэн
дыздэдэмыпшэхъуэн
фыздэдэмыпшэхъуэн
здэдэмыпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыздэдэпшэхъуэну
уздэдэпшэхъуэну
здэдэпшэхъуэну
дыздэдэпшэхъуэну
фыздэдэпшэхъуэну
здэдэпшэхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыздэдэмыпшэхъуэну
уздэдэмыпшэхъуэну
здэдэмыпшэхъуэну
дыздэдэмыпшэхъуэну
фыздэдэмыпшэхъуэну
здэдэмыпшэхъуэну(хэ)
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэпшахъуэ
ущӀыдэпшахъуэ
щӀыдэпшахъуэ
дыщӀыдэпшахъуэ
фыщӀыдэпшахъуэ
щӀыдэпшахъуэ(хэ)
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыпшахъуэ
ущӀыдэмыпшахъуэ
щӀыдэмыпшахъуэ
дыщӀыдэмыпшахъуэ
фыщӀыдэмыпшахъуэ
щӀыдэмыпшахъуэ(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэпшэхъуа
ущӀыдэпшэхъуа
щӀыдэпшэхъуа
дыщӀыдэпшэхъуа
фыщӀыдэпшэхъуа
щӀыдэпшэхъуа(хэ)
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыпшэхъуа
ущӀыдэмыпшэхъуа
щӀыдэмыпшэхъуа
дыщӀыдэмыпшэхъуа
фыщӀыдэмыпшэхъуа
щӀыдэмыпшэхъуа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэпшэхъуэгъа
ущӀыдэпшэхъуэгъа
щӀыдэпшэхъуэгъа
дыщӀыдэпшэхъуэгъа
фыщӀыдэпшэхъуэгъа
щӀыдэпшэхъуэгъа(хэ)
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыпшэхъуэгъа
ущӀыдэмыпшэхъуэгъа
щӀыдэмыпшэхъуэгъа
дыщӀыдэмыпшэхъуэгъа
фыщӀыдэмыпшэхъуэгъа
щӀыдэмыпшэхъуэгъа(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэпшэхъуэн
ущӀыдэпшэхъуэн
щӀыдэпшэхъуэн
дыщӀыдэпшэхъуэн
фыщӀыдэпшэхъуэн
щӀыдэпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыпшэхъуэн
ущӀыдэмыпшэхъуэн
щӀыдэмыпшэхъуэн
дыщӀыдэмыпшэхъуэн
фыщӀыдэмыпшэхъуэн
щӀыдэмыпшэхъуэн(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
сыщӀыдэпшэхъуэну
ущӀыдэпшэхъуэну
щӀыдэпшэхъуэну
дыщӀыдэпшэхъуэну
фыщӀыдэпшэхъуэну
щӀыдэпшэхъуэну(хэ)
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
сыщӀыдэмыпшэхъуэну
ущӀыдэмыпшэхъуэну
щӀыдэмыпшэхъуэну
дыщӀыдэмыпшэхъуэну
фыщӀыдэмыпшэхъуэну
щӀыдэмыпшэхъуэну(хэ)
Деепричастиехэр
сэ
уэ
ар
дэ
фэ
ахэр
ит зэман - щыӀэныгъэ
сыдэпшахъуэу
удэпшахъуэу
дэпшахъуэу
дыдэпшахъуэу
фыдэпшахъуэу
дэпшахъуэ(хэ)у
ит зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыпшахъуэу
удэмыпшахъуэу
дэмыпшахъуэу
дыдэмыпшахъуэу
фыдэмыпшахъуэу
дэмыпшахъуэ(хэ)у
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
сыдэпшэхъуауэ
удэпшэхъуауэ
дэпшэхъуауэ
дыдэпшэхъуауэ
фыдэпшэхъуауэ
дэпшэхъуауэ / дэпшэхъуа(хэ)у
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
сыдэмыпшэхъуауэ
удэмыпшэхъуауэ
дэмыпшэхъуауэ
дыдэмыпшэхъуауэ
фыдэмыпшэхъуауэ
дэмыпшэхъуауэ(хэ) / дэмыпшэхъуа(хэ)у
жрэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
сыдэпшахъуэурэ
удэпшахъуэурэ
дэпшахъуэурэ
дыдэпшахъуэурэ
фыдэпшахъуэурэ
дэпшахъуэ(хэ)урэ
жрэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
сыдэмыпшахъуэурэ
удэмыпшахъуэурэ
дэмыпшахъуэурэ
дыдэмыпшахъуэурэ
фыдэмыпшахъуэурэ
дэмыпшахъуэ(хэ)урэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбдопшахъуэ
сыдопшахъуэ
--
сывдопшахъуэ
садопшахъуэ(хэ)
уэ
уздопшахъуэ
--
удопшахъуэ
уддопшахъуэ
--
уадопшахъуэ(хэ)
ар
здопшахъуэ
бдопшахъуэ
допшахъуэ
ддопшахъуэ
вдопшахъуэ
ядопшахъуэ(хэ)
дэ
--
дыбдопшахъуэ
дыдопшахъуэ
--
дывдопшахъуэ
дадопшахъуэ(хэ)
фэ
фыздопшахъуэ
--
фыдопшахъуэ
фыддопшахъуэ
--
фадопшахъуэ(хэ)
ахэр
здопшахъуэ
бдопшахъуэ
допшахъуэ
ддопшахъуэ
вдопшахъуэ
ядопшахъуэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
сыбдэ[пшахъуэрэ]
сыдэ[пшахъуэрэ]
--
сывдэ[пшахъуэрэ]
садэ[пшахъуэ(хэ)рэ]
уэ
уздэ[пшахъуэрэ]
--
удэ[пшахъуэрэ]
уддэ[пшахъуэрэ]
--
уадэ[пшахъуэ(хэ)рэ]
ар
здэ[пшахъуэрэ]
бдэ[пшахъуэрэ]
дэ[пшахъуэрэ]
ддэ[пшахъуэрэ]
вдэ[пшахъуэрэ]
ядэ[пшахъуэ(хэ)рэ]
дэ
--
дыбдэ[пшахъуэрэ]
дыдэ[пшахъуэрэ]
--
дывдэ[пшахъуэрэ]
дадэ[пшахъуэ(хэ)рэ]
фэ
фыздэ[пшахъуэрэ]
--
фыбъэдэ[пшахъуэрэ]
фыддэ[пшахъуэрэ]
--
фадэ[пшахъуэ(хэ)рэ]
ахэр
здэ[пшахъуэрэ]
бдэ[пшахъуэрэ]
дэ[пшахъуэрэ]
ддэ[пшахъуэрэ]
вдэ[пшахъуэрэ]
ядэ[пшахъуэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пшахъу]э
[пшахъу]эр
--
[пшахъу]эхэр
Эргативнэ:
[пшахъу]э
[пшахъу]эм
--
[пшахъу]эхэм
Послеложнэ:
[пшахъу]экӀэ
[пшахъу]эмкӀэ
[пшахъу]эхэкӀэ
[пшахъу]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пшахъу]эуэ
[пшахъу]эрауэ
[пшахъу]эхэу
[пшахъу]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пшэхъу]а
[пшэхъу]ар
--
[пшэхъу]ахэр
Эргативнэ:
[пшэхъу]а
[пшэхъу]ам
--
[пшэхъу]ахэм
Послеложнэ:
[пшэхъу]акӀэ
[пшэхъу]амкӀэ
[пшэхъу]ахэкӀэ
[пшэхъу]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пшэхъу]ауэ
[пшэхъу]арауэ
[пшэхъу]ахэу
[пшэхъу]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пшэхъу]эн
[пшэхъу]эныр
--
[пшэхъу]энхэр
Эргативнэ:
[пшэхъу]эн
[пшэхъу]эным
--
[пшэхъу]энхэм
Послеложнэ:
[пшэхъу]энкӀэ
[пшэхъу]энымкӀэ
[пшэхъу]энхэкӀэ
[пшэхъу]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[пшэхъу]эну
[пшэхъу]энырауэ
[пшэхъу]энхэу
[пшэхъу]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[пшэхъу]эну
[пшэхъу]энур
--
[пшэхъу]энухэр
Эргативнэ:
[пшэхъу]эну
[пшэхъу]энум
--
[пшэхъу]энухэм
Послеложнэ:
[пшэхъу]энукӀэ
[пшэхъу]энумкӀэ
[пшэхъу]энухэкӀэ
[пшэхъу]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[пшэхъу]энууэ
[пшэхъу]энурауэ
[пшэхъу]энухэу
[пшэхъу]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зыгуэрым хэзэрыхьауэ зыщӀыпӀэ дыхьэн.
ЩАПХЪЭХЭР
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дэпшэхъуэн: crowd en masse with sb or sth swh.
ПщӀантӀэм дэпшэхъуэн:
УРЫСЫБЗЭ
дэпшэхъуэн: забраться куда-л. в массе с кем-чем-л.
ПщӀантӀэм дэпшэхъуэн:
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.