АДЫГЭБЗЭ (КЪЭБЭРДЕЙ-ШЭРДЖЭСЫБЗЭ)
ПСАЛЪЭ ЛЪЭПКЪЫГЪУЭ: ГЛАГОЛ ЛЪЭӀЭС
ЭТИМОЛОГИЕ
КЪЭПСЭЛЪЫКӀЭ
ПСАЛЪЭ ЛЪАБЖЬЭ
СПРЯЖЕНЭ
Глагол лъэӏэс "дэлъхьэн"-м и спряженэ
Инфинитив (масдар)
щыӀэныгъэ:
дэлъхьэн
щымыӀэныгъэ:
дэмылъхьэн
Инфинитив (масдар) щхьэкӀэ зэхъуэкӀа
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэслъхьэн
дэплъхьэн
дилъхьэн
дэтлъхьэн
дэфлъхьэн
далъхьэн
щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэн
думылъхьэн
димылъхьэн
дэдмылъхьэн
дэвмылъхьэн
дамылъхьэн
Унафэ наклоненэ
уэ
фэ
щыӀэныгъэ:
дэлъхьэ!
дэфлъхьэ!
щымыӀэныгъэ:
думылъхьэ!
дэвмылъхьэ!
Ре-кӀэ унафэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
сыдрелъхьэ
удрелъхьэ
дрелъхьэ
дыдрелъхьэ
фыдрелъхьэ
дрелъхьэ
щымыӀэныгъэ:
сыдремылъхьэ
удремылъхьэ
дремылъхьэ
дыдремылъхьэ
фыдремылъхьэ
дремылъхьэ
ЗэраӀуатэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дызолъхьэ(р)
дыболъхьэ(р)
делъхьэ(р)
дыдолъхьэ(р)
дыволъхьэ(р)
далъхьэ(р)
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэркъым
дэплъхьэркъым
дилъхьэркъым
дэтлъхьэркъым
дэфлъхьэркъым
далъхьэркъым
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэрт
дэплъхьэрт
дилъхьэрт
дэтлъхьэрт
дэфлъхьэрт
далъхьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэртэкъым
дэплъхьэртэкъым
дилъхьэртэкъым
дэтлъхьэртэкъым
дэфлъхьэртэкъым
далъхьэртэкъым
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьащ
дэплъхьащ
дилъхьащ
дэтлъхьащ
дэфлъхьащ
далъхьащ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьакъым
дэплъхьакъым
дилъхьакъым
дэтлъхьакъым
дэфлъхьакъым
далъхьакъым
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьат
дэплъхьат
дилъхьат
дэтлъхьат
дэфлъхьат
далъхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьатэкъым
дэплъхьатэкъым
дилъхьатэкъым
дэтлъхьатэкъым
дэфлъхьатэкъым
далъхьатэкъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъащ
дэплъхьэгъащ
дилъхьэгъащ
дэтлъхьэгъащ
дэфлъхьэгъащ
далъхьэгъащ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъакъым
дэплъхьэгъакъым
дилъхьэгъакъым
дэтлъхьэгъакъым
дэфлъхьэгъакъым
далъхьэгъакъым
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъат
дэплъхьэгъат
дилъхьэгъат
дэтлъхьэгъат
дэфлъхьэгъат
далъхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъатэкъым
дэплъхьэгъатэкъым
дилъхьэгъатэкъым
дэтлъхьэгъатэкъым
дэфлъхьэгъатэкъым
далъхьэгъатэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэщ
дэплъхьэщ
дилъхьэщ
дэтлъхьэщ
дэфлъхьэщ
далъхьэщ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэкъым
дэплъхьэкъым
дилъхьэкъым
дэтлъхьэкъым
дэфлъхьэкъым
далъхьэкъым
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэт
дэплъхьэт
дилъхьэт
дэтлъхьэт
дэфлъхьэт
далъхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэтэкъым
дэплъхьэтэкъым
дилъхьэтэкъым
дэтлъхьэтэкъым
дэфлъхьэтэкъым
далъхьэтэкъым
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнщ
дэплъхьэнщ
дилъхьэнщ
дэтлъхьэнщ
дэфлъхьэнщ
далъхьэнщ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэнкъым
дэплъхьэнкъым
дилъхьэнкъым
дэтлъхьэнкъым
дэфлъхьэнкъым
далъхьэнкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнущ
дэплъхьэнущ
дилъхьэнущ
дэтлъхьэнущ
дэфлъхьэнущ
далъхьэнущ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэнукъым
дэплъхьэнукъым
дилъхьэнукъым
дэтлъхьэнукъым
дэфлъхьэнукъым
далъхьэнукъым
ЗэрыупщӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэрэ
дэплъхьэрэ
дилъхьэрэ
дэтлъхьэрэ
дэфлъхьэрэ
далъхьэрэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэркъэ
дэплъхьэркъэ
дилъхьэркъэ
дэтлъхьэркъэ
дэфлъхьэркъэ
далъхьэркъэ
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэрт
дэплъхьэрт
дилъхьэрт
дэтлъхьэрт
дэфлъхьэрт
далъхьэрт
блэкӀа зэфӀэмыкӀа зэман (имперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэртэкъэ
дэплъхьэртэкъэ
дилъхьэртэкъэ
дэтлъхьэртэкъэ
дэфлъхьэртэкъэ
далъхьэртэкъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьа
дэплъхьа
дилъхьа
дэтлъхьа
дэфлъхьа
далъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьакъэ
дэплъхьакъэ
дилъхьакъэ
дэтлъхьакъэ
дэфлъхьакъэ
далъхьакъэ
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьат
дэплъхьат
дилъхьат
дэтлъхьат
дэфлъхьат
далъхьат
блэкӀа зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьатэкъэ
дэплъхьатэкъэ
дилъхьатэкъэ
дэтлъхьатэкъэ
дэфлъхьатэкъэ
далъхьатэкъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъа
дэплъхьэгъа
дилъхьэгъа
дэтлъхьэгъа
дэфлъхьэгъа
далъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман – щымыӀыныгъэ:
дэслъхьэгъакъэ
дэплъхьэгъакъэ
дилъхьэгъакъэ
дэтлъхьэгъакъэ
дэфлъхьэгъакъэ
далъхьэгъакъэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъат
дэплъхьэгъат
дилъхьэгъат
дэтлъхьэгъат
дэфлъхьэгъат
далъхьэгъат
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа и пэ ит зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъатэкъэ
дэплъхьэгъатэкъэ
дилъхьэгъатэкъэ
дэтлъхьэгъатэкъэ
дэфлъхьэгъатэкъэ
далъхьэгъатэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэ
дэплъхьэ
дилъхьэ
дэтлъхьэ
дэфлъхьэ
далъхьэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман I – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэкъэ
дэплъхьэкъэ
дилъхьэкъэ
дэтлъхьэкъэ
дэфлъхьэкъэ
далъхьэкъэ
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэт
дэплъхьэт
дилъхьэт
дэтлъхьэт
дэфлъхьэт
далъхьэт
блэкӀа гъэкӀэщӀа зэман II – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэтэкъэ
дэплъхьэтэкъэ
дилъхьэтэкъэ
дэтлъхьэтэкъэ
дэфлъхьэтэкъэ
далъхьэтэкъэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэн
дэплъхьэн
дилъхьэн
дэтлъхьэн
дэфлъхьэн
далъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэнкъэ
дэплъхьэнкъэ
дилъхьэнкъэ
дэтлъхьэнкъэ
дэфлъхьэнкъэ
далъхьэнкъэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэну
дэплъхьэну
дилъхьэну
дэтлъхьэну
дэфлъхьэну
далъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэнукъэ
дэплъхьэнукъэ
дилъхьэнукъэ
дэтлъхьэнукъэ
дэфлъхьэнукъэ
далъхьэнукъэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэмэ
дэплъхьэмэ
дилъхьэмэ
дэтлъхьэмэ
дэфлъхьэмэ
далъхьэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэмэ
думылъхьэмэ
димылъхьэмэ
дэдмылъхьэмэ
дэвмылъхьэмэ
дамылъхьэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьамэ
дэплъхьамэ
дилъхьамэ
дэтлъхьамэ
дэфлъхьамэ
далъхьамэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьамэ
думылъхьамэ
димылъхьамэ
дэдмылъхьамэ
дэвмылъхьамэ
дамылъхьамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъамэ
дэплъхьэгъамэ
дилъхьэгъамэ
дэтлъхьэгъамэ
дэфлъхьэгъамэ
далъхьэгъамэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэгъамэ
думылъхьэгъамэ
димылъхьэгъамэ
дэдмылъхьэгъамэ
дэвмылъхьэгъамэ
дамылъхьэгъамэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнмэ
дэплъхьэнмэ
дилъхьэнмэ
дэтлъхьэнмэ
дэфлъхьэнмэ
далъхьэнмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэнмэ
думылъхьэнмэ
димылъхьэнмэ
дэдмылъхьэнмэ
дэвмылъхьэнмэ
дамылъхьэнмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнумэ
дэплъхьэнумэ
дилъхьэнумэ
дэтлъхьэнумэ
дэфлъхьэнумэ
далъхьэнумэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэнумэ
думылъхьэнумэ
димылъхьэнумэ
дэдмылъхьэнумэ
дэвмылъхьэнумэ
дамылъхьэнумэ
условнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэтэмэ
дэплъхьэтэмэ
дилъхьэтэмэ
дэтлъхьэтэмэ
дэфлъхьэтэмэ
далъхьэтэмэ
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэтэмэ
думылъхьэтэмэ
димылъхьэтэмэ
дэдмылъхьэтэмэ
дэвмылъхьэтэмэ
дамылъхьэтэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьатэмэ
дэплъхьатэмэ
дилъхьатэмэ
дэтлъхьатэмэ
дэфлъхьатэмэ
далъхьатэмэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьатэмэ
думылъхьатэмэ
димылъхьатэмэ
дэдмылъхьатэмэ
дэвмылъхьатэмэ
дамылъхьатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъатэмэ
дэплъхьэгъатэмэ
дилъхьэгъатэмэ
дэтлъхьэгъатэмэ
дэфлъхьэгъатэмэ
далъхьэгъатэмэ
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэгъатэмэ
думылъхьэгъатэмэ
димылъхьэгъатэмэ
дэдмылъхьэгъатэмэ
дэвмылъхьэгъатэмэ
дамылъхьэгъатэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнтэмэ
дэплъхьэнтэмэ
дилъхьэнтэмэ
дэтлъхьэнтэмэ
дэфлъхьэнтэмэ
далъхьэнтэмэ
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэнтэмэ
думылъхьэнтэмэ
димылъхьэнтэмэ
дэдмылъхьэнтэмэ
дэвмылъхьэнтэмэ
дамылъхьэнтэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнутэмэ
дэплъхьэнутэмэ
дилъхьэнутэмэ
дэтлъхьэнутэмэ
дэфлъхьэнутэмэ
далъхьэнутэмэ
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэнутэмэ
думылъхьэнутэмэ
димылъхьэнутэмэ
дэдмылъхьэнутэмэ
дэвмылъхьэнутэмэ
дамылъхьэнутэмэ
сослагательнэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнт
дэплъхьэнт
дилъхьэнт
дэтлъхьэнт
дэфлъхьэнт
далъхьэнт
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэнтэкъым
дэплъхьэнтэкъым
дилъхьэнтэкъым
дэтлъхьэнтэкъым
дэфлъхьэнтэкъым
далъхьэнтэкъым
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнут
дэплъхьэнут
дилъхьэнут
дэтлъхьэнут
дэфлъхьэнут
далъхьэнут
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэслъхьэнутэкъым
дэплъхьэнутэкъым
дилъхьэнутэкъым
дэтлъхьэнутэкъым
дэфлъхьэнутэкъым
далъхьэнутэкъым
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэми
дэплъхьэми
дилъхьэми
дэтлъхьэми
дэфлъхьэми
далъхьэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэми
думылъхьэми
димылъхьэми
дэдмылъхьэми
дэвмылъхьэми
дамылъхьэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьами
дэплъхьами
дилъхьами
дэтлъхьами
дэфлъхьами
далъхьами
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьами
думылъхьами
димылъхьами
дэдмылъхьами
дэвмылъхьами
дамылъхьами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъами
дэплъхьэгъами
дилъхьэгъами
дэтлъхьэгъами
дэфлъхьэгъами
далъхьэгъами
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэгъами
думылъхьэгъами
димылъхьэгъами
дэдмылъхьэгъами
дэвмылъхьэгъами
дамылъхьэгъами
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнми
дэплъхьэнми
дилъхьэнми
дэтлъхьэнми
дэфлъхьэнми
далъхьэнми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэнми
думылъхьэнми
димылъхьэнми
дэдмылъхьэнми
дэвмылъхьэнми
дамылъхьэнми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнуми
дэплъхьэнуми
дилъхьэнуми
дэтлъхьэнуми
дэфлъхьэнуми
далъхьэнуми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэнуми
думылъхьэнуми
димылъхьэнуми
дэдмылъхьэнуми
дэвмылъхьэнуми
дамылъхьэнуми
уступительнэ ипэжыпӀэкӀэ щымыӀэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэтэми
дэплъхьэтэми
дилъхьэтэми
дэтлъхьэтэми
дэфлъхьэтэми
далъхьэтэми
ит зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэтэми
думылъхьэтэми
димылъхьэтэми
дэдмылъхьэтэми
дэвмылъхьэтэми
дамылъхьэтэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щыӀэныгъэ:
дэслъхьатэми
дэплъхьатэми
дилъхьатэми
дэтлъхьатэми
дэфлъхьатэми
далъхьатэми
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман (перфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьатэми
думылъхьатэми
димылъхьатэми
дэдмылъхьатэми
дэвмылъхьатэми
дамылъхьатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект)– щыӀэныгъэ:
дэслъхьэгъатэми
дэплъхьэгъатэми
дилъхьэгъатэми
дэтлъхьэгъатэми
дэфлъхьэгъатэми
далъхьэгъатэми
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман (плюс квамперфект) – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэгъатэми
думылъхьэгъатэми
димылъхьэгъатэми
дэдмылъхьэгъатэми
дэвмылъхьэгъатэми
дамылъхьэгъатэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнтэми
дэплъхьэнтэми
дилъхьэнтэми
дэтлъхьэнтэми
дэфлъхьэнтэми
далъхьэнтэми
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэнтэми
думылъхьэнтэми
димылъхьэнтэми
дэдмылъхьэнтэми
дэвмылъхьэнтэми
дамылъхьэнтэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щыӀэныгъэ:
дэслъхьэнутэми
дэплъхьэнутэми
дилъхьэнутэми
дэтлъхьэнутэми
дэфлъхьэнутэми
далъхьэнутэми
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман – щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьэнутэми
думылъхьэнутэми
димылъхьэнутэми
дэдмылъхьэнутэми
дэвмылъхьэнутэми
дамылъхьэнутэми
гъэщӀэгъуэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэслъхьаи
дэплъхьаи
дилъхьаи
дэтлъхьаи
дэфлъхьаи
далъхьаи
щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьаи
думылъхьаи
димылъхьаи
дэдмылъхьаи
дэвмылъхьаи
дамылъхьаи
фӀэфӀыныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
щыӀэныгъэ:
дэслъхьащэрэт
дэплъхьащэрэт
дилъхьащэрэт
дэтлъхьащэрэт
дэфлъхьащэрэт
далъхьащэрэт
щымыӀэныгъэ:
дэзмылъхьащэрэт
думылъхьащэрэт
димылъхьащэрэт
дэдмылъхьащэрэт
дэвмылъхьащэрэт
дамылъхьащэрэт
шэч къытехьэныгъэ наклоненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнщ
дэплъхьагъэнщ
дилъхьагъэнщ
дэтлъхьагъэнщ
дэфлъхьагъэнщ
далъхьагъэнщ
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнкъым
дэплъхьагъэнкъым
дилъхьагъэнкъым
дэтлъхьагъэнкъым
дэфлъхьагъэнкъым
далъхьагъэнкъым
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнт
дэплъхьагъэнт
дилъхьагъэнт
дэтлъхьагъэнт
дэфлъхьагъэнт
далъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнтэкъым
дэплъхьагъэнтэкъым
дилъхьагъэнтэкъым
дэтлъхьагъэнтэкъым
дэфлъхьагъэнтэкъым
далъхьагъэнтэкъым
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэн
дэплъхьагъэн
дилъхьагъэн
дэтлъхьагъэн
дэфлъхьагъэн
далъхьагъэн
гъэн-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнкъэ
дэплъхьагъэнкъэ
дилъхьагъэнкъэ
дэтлъхьагъэнкъэ
дэфлъхьагъэнкъэ
далъхьагъэнкъэ
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнт
дэплъхьагъэнт
дилъхьагъэнт
дэтлъхьагъэнт
дэфлъхьагъэнт
далъхьагъэнт
гъэнт-кӀэ мыгъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнтэкъэ
дэплъхьагъэнтэкъэ
дилъхьагъэнтэкъэ
дэтлъхьагъэнтэкъэ
дэфлъхьагъэнтэкъэ
далъхьагъэнтэкъэ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнущ
дэплъхьагъэнущ
дилъхьагъэнущ
дэтлъхьагъэнущ
дэфлъхьагъэнущ
далъхьагъэнущ
гъэну-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнукъым
дэплъхьагъэнукъым
дилъхьагъэнукъым
дэтлъхьагъэнукъым
дэфлъхьагъэнукъым
далъхьагъэнукъым
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнут
дэплъхьагъэнут
дилъхьагъэнут
дэтлъхьагъэнут
дэфлъхьагъэнут
далъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла - щымыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнутэкъым
дэплъхьагъэнутэкъым
дилъхьагъэнутэкъым
дэтлъхьагъэнутэкъым
дэфлъхьагъэнутэкъым
далъхьагъэнутэкъым
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэну
дэплъхьагъэну
дилъхьагъэну
дэтлъхьагъэну
дэфлъхьагъэну
далъхьагъэну
гъэну-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнукъэ
дэплъхьагъэнукъэ
дилъхьагъэнукъэ
дэтлъхьагъэнукъэ
дэфлъхьагъэнукъэ
далъхьагъэнукъэ
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнут
дэплъхьагъэнут
дилъхьагъэнут
дэтлъхьагъэнут
дэфлъхьагъэнут
далъхьагъэнут
гъэнут-кӀэ гъэбелджыла зэрыупщӀэ - щымыӀэныгъэ:
дэслъхьагъэнутэкъэ
дэплъхьагъэнутэкъэ
дилъхьагъэнутэкъэ
дэтлъхьагъэнутэкъэ
дэфлъхьагъэнутэкъэ
далъхьагъэнутэкъэ
Зылэжь (субъектнэ) причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэзылъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзылъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэзылъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзылъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэзылъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзымылъхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэм иту)
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэслъхьэ
дэплъхьэ
дилъхьэ
дэтлъхьэ
дэфлъхьэ
далъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмылъхьэ
думылъхьэ
димылъхьэ
дэдмылъхьэ
дэвмылъхьэ
дамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэслъхьа
дэплъхьа
дилъхьа
дэтлъхьа
дэфлъхьа
далъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмылъхьа
думылъхьа
димылъхьа
дэдмылъхьа
дэвмылъхьа
дамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэслъхьэгъа
дэплъхьэгъа
дилъхьэгъа
дэтлъхьэгъа
дэфлъхьэгъа
далъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмылъхьэгъа
думылъхьэгъа
димылъхьэгъа
дэдмылъхьэгъа
дэвмылъхьэгъа
дамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэслъхьэн
дэплъхьэн
дилъхьэн
дэтлъхьэн
дэфлъхьэн
далъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмылъхьэн
думылъхьэн
димылъхьэн
дэдмылъхьэн
дэвмылъхьэн
дамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэслъхьэну
дэплъхьэну
дилъхьэну
дэтлъхьэну
дэфлъхьэну
далъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмылъхьэну
думылъхьэну
димылъхьэну
дэдмылъхьэну
дэвмылъхьэну
дамылъхьэну
Зэлэжь (объектнэ) причастие (щхьэншэ)
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэлъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэмылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэлъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэлъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэмылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэлъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
дэлъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
дэмылъхьэну
Обстоятельственнэ причастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Лэжьыгъэм и къэхъукӀэр зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэслъхьэ
зэрыдэплъхьэ
зэрыдилъхьэ
зэрыдэтлъхьэ
зэрыдэфлъхьэ
зэрыдалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмылъхьэ
зэрыдумылъхьэ
зэрыдимылъхьэ
зэрыдэдмылъхьэ
зэрыдэвмылъхьэ
зэрыдамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэслъхьа
зэрыдэплъхьа
зэрыдилъхьа
зэрыдэтлъхьа
зэрыдэфлъхьа
зэрыдалъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмылъхьа
зэрыдумылъхьа
зэрыдимылъхьа
зэрыдэдмылъхьа
зэрыдэвмылъхьа
зэрамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэслъхьэгъа
зэрыдэплъхьэгъа
зэрыдилъхьэгъа
зэрыдэтлъхьэгъа
зэрыдэфлъхьэгъа
зэрыдалъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмылъхьэгъа
зэрыдумылъхьэгъа
зэрыдимылъхьэгъа
зэрыдэдмылъхьэгъа
зэрыдэвмылъхьэгъа
зэрыдамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэслъхьэн
зэрыдэплъхьэн
зэрыдилъхьэн
зэрыдэтлъхьэн
зэрыдэфлъхьэн
зэрыдалъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмылъхьэн
зэрыдумылъхьэн
зэрыдимылъхьэн
зэрыдэдмылъхьэн
зэрыдэвмылъхьэн
зэрыдамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щыӀэныгъэ
зэрыдэслъхьэну
зэрыдэплъхьэну
зэрыдилъхьэну
зэрыдэтлъхьэну
зэрыдэфлъхьэну
зэрыдалъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджыла зэман - щымыӀэныгъэ
зэрыдэзмылъхьэну
зэрыдумылъхьэну
зэрыдимылъхьэну
зэрыдэдмылъхьэну
зэрыдэвмылъхьэну
зэрыдамылъхьэну
Зэман/щӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щыдэслъхьэ
щыдэплъхьэ
щыдилъхьэ
щыдэтлъхьэ
щыдэфлъхьэ
щыдалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмылъхьэ
щыдумылъхьэ
щыдимылъхьэ
щыдэдмылъхьэ
щыдэвмылъхьэ
щыдамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэслъхьа
щыдэплъхьа
щыдилъхьа
щыдэтлъхьа
щыдэфлъхьа
щыдалъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмылъхьа
щыдумылъхьа
щыдимылъхьа
щыдэдмылъхьа
щыдэвмылъхьа
щыдамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щыдэслъхьэгъа
щыдэплъхьэгъа
щыдилъхьэгъа
щыдэтлъхьэгъа
щыдэфлъхьэгъа
щыдалъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмылъхьэгъа
щыдумылъхьэгъа
щыдимылъхьэгъа
щыдэдмылъхьэгъа
щыдэвмылъхьэгъа
щыдамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэслъхьэн
щыдэплъхьэн
щыдилъхьэн
щыдэтлъхьэн
щыдэфлъхьэн
щыдалъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмылъхьэн
щыдумылъхьэн
щыдимылъхьэн
щыдэдмылъхьэн
щыдэвмылъхьэн
щыдамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щыдэслъхьэну
щыдэплъхьэну
щыдилъхьэну
щыдэтлъхьэну
щыдэфлъхьэну
щыдалъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щыдэзмылъхьэну
щыдумылъхьэну
щыдимылъхьэну
щыдэдмылъхьэну
щыдэвмылъхьэну
щыдамылъхьэну
ЩӀыпӀэ зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
здэдэслъхьэ
здэдэплъхьэ
здэдилъхьэ
здэдэтлъхьэ
здэдэфлъхьэ
здэдалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмылъхьэ
здэдумылъхьэ
здэдимылъхьэ
здэдэдмылъхьэ
здэдэвмылъхьэ
здэдамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэслъхьа
здэдэплъхьа
здэдилъхьа
здэдэтлъхьа
здэдэфлъхьа
здэдалъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмылъхьа
здэдумылъхьа
здэдимылъхьа
здэдэдмылъхьа
здэдэвмылъхьа
здэдамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
здэдэслъхьэгъа
здэдэплъхьэгъа
здэдилъхьэгъа
здэдэтлъхьэгъа
здэдэфлъхьэгъа
здэдалъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
здэбъэдэзмылъхьэгъа
здэдумылъхьэгъа
здэдимылъхьэгъа
здэдэдмылъхьэгъа
здэдэвмылъхьэгъа
здэдамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэслъхьэн
здэдэплъхьэн
здэдилъхьэн
здэдэтлъхьэн
здэдэфлъхьэн
здэдалъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэдэзмылъхьэн
здэдумылъхьэн
здэдимылъхьэн
здэдэдмылъхьэн
здэдэвмылъхьэн
здэдамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
здэдэслъхьэну
здэдэплъхьэну
здэдилъхьэну
здэдэтлъхьэну
здэдэфлъхьэну
здэдалъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
здэгъэдэзмылъхьэну
здэдумылъхьэну
здэдимылъхьэну
здэдэдмылъхьэну
здэдэвмылъхьэну
здэдамылъхьэну
Щхьэусыгъуэ, мурад зыгъэбелджылы причастие
ит зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэслъхьэ
щӀыдэплъхьэ
щӀыдилъхьэ
щӀыдэтлъхьэ
щӀыдэфлъхьэ
щӀыдалъхьэ
ит зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмылъхьэ
щӀыдумылъхьэ
щӀыдимылъхьэ
щӀыдэдмылъхьэ
щӀыдэвмылъхьэ
щӀыдамылъхьэ
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэслъхьа
щӀыдэплъхьа
щӀыдилъхьа
щӀыдэтлъхьа
щӀыдэфлъхьа
щӀдалъхьа
блэкӀа зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмылъхьа
щӀыдумылъхьа
щӀыдимылъхьа
щӀыдэдмылъхьа
щӀыдэвмылъхьа
щӀыдамылъхьа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэслъхьэгъа
щӀэдэплъхьэгъа
щӀыдилъхьэгъа
щӀэдэтлъхьэгъа
щӀэдэфлъхьэгъа
щӀыдалъхьэгъа
блэкӀа жыжьэ зэфӀэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмылъхьэгъа
щӀыдумылъхьэгъа
щӀыдимылъхьэгъа
щӀыдэдмылъхьэгъа
щӀыдэвмылъхьэгъа
щӀыдамылъхьэгъа
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэслъхьэн
щӀыдэплъхьэн
щӀыдилъхьэн
щӀыдэтлъхьэн
щӀыдэфлъхьэн
щӀыдалъхьэн
къэкӀуэну мыгъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмылъхьэн
щӀыдумылъхьэн
щӀыдимылъхьэн
щӀыдэдмылъхьэн
щӀыдэвмылъхьэн
щӀыдамылъхьэн
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щыӀэныгъэ
щӀыдэслъхьэну
щӀыдэплъхьэну
щӀыдилъхьэну
щӀыдэтлъхьэну
щӀыдэфлъхьэну
щӀыдалъхьэну
къэкӀуэну гъэбелджылы зэман - щымыӀэныгъэ
щӀыдэзмылъхьэну
щӀыдумылъхьэну
щӀыдимылъхьэну
щӀыдэдмылъхьэну
щӀыдэвмылъхьэну
щӀыдамылъхьэну
Деепричастиехэр
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
ит зэман - щыӀэныгъэ
дэслъхьэу
дэплъхьэу
дилъхьэу
дэтлъхьэу
дэфлъхьэу
далъхьэу
ит зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмылъхьэу
думылъхьэу
димылъхьэу
дэдмылъхьэу
дэвмылъхьэу
дамылъхьэу
блэкӀа зэман - щыӀэныгъэ
дэслъхьауэ
дэплъхьауэ
дилъхьауэ
дэтлъхьауэ
дэфлъхьауэ
далъхьауэ
блэкӀа зэман - щымыӀэныгъэ
дэзмылъхьауэ
думылъхьауэ
димылъхьауэ
дэдмылъхьауэ
дэвмылъхьауэ
дамылъхьауэ
урэ-кӀэ деепричастие - щыӀэныгъэ
дэслъхьэурэ
дэплъхьэурэ
дилъхьэурэ
дэтлъхьэурэ
дэфлъхьэурэ
далъхьэурэ
урэ-кӀэ деепричастие - щымыӀэныгъэ
дэзмылъхьэурэ
думылъхьэурэ
димылъхьэурэ
дэдмылъхьэурэ
дэвмылъхьэурэ
дамылъхьэурэ
Прямой дополненэ -- ит зэман щыӀэныгъэ фащэ
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдызолъхьэ
дызолъхьэ
--
вдызолъхьэ
ядызолъхьэ(хэ)
уэ
здыболъхьэ
--
дыболъхьэ
ддыболъхьэ
--
ядыболъхьэ(хэ)
абы
зделъхьэ
бделъхьэ
делъхьэ
дделъхьэ
вделъхьэ
яделъхьэ(хэ)
дэ
--
бдыдолъхьэ
дыдолъхьэ
--
вдыдолъхьэ
ядыдолъхьэ(хэ)
фэ
здыволъхьэ
--
дыволъхьэ
ддыволъхьэ
--
ядыволъхьэ(хэ)
абыхэм
здалъхьэ
бдалъхьэ
далъхьэ
ддалъхьэ
вдалъхьэ
ядалъхьэ(хэ)
Прямой дополненэ -- фащэ псори (ит зэман щыӀэныгъэ фащэм нэгъуэщӀ)
Прямой Дополненэ
сэ
уэ
абы
дэ
фэ
абыхэм
Подлежащэ
сэ
--
бдэс[лъхьэрэ]
дэс[лъхьэрэ]
--
вдэс[лъхьэрэ]
ядэс[лъхьэ(хэ)рэ]
уэ
здэп[лъхьэрэ]
--
дэп[лъхьэрэ]
ддэп[лъхьэрэ]
--
ядэп[лъхьэ(хэ)рэ]
абы
зди[лъхьэрэ]
бди[лъхьэрэ]
ди[лъхьэрэ]
дди[лъхьэрэ]
вди[лъхьэрэ]
яди[лъхьэ(хэ)рэ]
дэ
--
бдэт[лъхьэрэ]
дэт[лъхьэрэ]
--
вдэт[лъхьэрэ]
ядэт[лъхьэ(хэ)рэ]
фэ
здэф[лъхьэрэ]
--
бъэдэф[лъхьээрэ]
ддэф[лъхьэрэ]
--
ядэф[лъхьэ(хэ)рэ]
абыхэм
зда[лъхьэрэ]
бда[лъхьэрэ]
да[лъхьэрэ]
дда[лъхьэрэ]
вда[лъхьэрэ]
яда[лъхьэ(хэ)рэ]
-э-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]э
[лъхь]эр
--
[лъхь]эхэр
Эргативнэ:
[лъхь]э
[лъхь]эм
--
[лъхь]эхэм
Послеложнэ:
[лъхь]экӀэ
[лъхь]эмкӀэ
[лъхь]эхэкӀэ
[лъхь]эхэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]эу
[лъхь]эрауэ
[лъхь]эхэу
[лъхь]эхэрауэ
-а-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]а
[лъхь]ар
--
[лъхь]ахэр
Эргативнэ:
[лъхь]а
[лъхь]ам
--
[лъхь]ахэм
Послеложнэ:
[лъхь]акӀэ
[лъхь]амкӀэ
[лъхь]ахэкӀэ
[лъхь]ахэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]ауэ
[лъхь]арауэ
[лъхь]ахэу
[лъхь]ахэрауэ
-эн-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]эн
[лъхь]эныр
--
[лъхь]энхэр
Эргативнэ:
[лъхь]эн
[лъхь]эным
--
[лъхь]энхэм
Послеложнэ:
[лъхь]энкӀэ
[лъхь]энымкӀэ
[лъхь]энхэкӀэ
[лъхь]энхэмкӀэ
'Обстоятельственнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энырауэ
[лъхь]энхэу
[лъхь]энхэрауэ
-эну-кӀэ цӀэ склоненэм и фащэхэр
Закъуэ бжьыгъэ
Куэд бжьыгъэ
Мыбелджылы
Белджылы
Мыбелджылы
Белджылы
Именительнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энур
--
[лъхь]энухэр
Эргативнэ:
[лъхь]эну
[лъхь]энум
--
[лъхь]энухэм
Послеложнэ:
[лъхь]энукӀэ
[лъхь]энумкӀэ
[лъхь]энухэкӀэ
[лъхь]энухэмкӀэ
Обстоятельственнэ:
[лъхь]энууэ
[лъхь]энурауэ
[лъхь]энухэу
[лъхь]энухэрауэ
МЫХЬЭНЭ
Зэхуаку гуэрым зыгуэр дэгъэзэгъэн; зыщӀыпӀэ зыгуэр щыгъэтӀылъын.
ПлӀэм зыгуэр теубгъуэн, пшэм зыгуэр къешэкӀын.
Тхьэвым и кум кхъуейлъалъэ, лы, мыӀэрысэ сыт хуэдэхэр дэгъэзэгъэн.
ЩАПХЪЭХЭР
Хъуэжэ и гуфӀакӀэм мывэ дилъхьэри судым кӀуащ. ӀуэрыӀуатэ, фольклор
Зэреджэ тхылъхэм къраха щапхъэхэр
Адыгэбзэ , Гугъуэт Л. Т., Зэхъуэхъу Л. Хь,
«Эльбрус» тхылъ тедзапӀэ, Налшык, 1984
нап. 81
адыгэбзэ
урысыбзэ/русский
инджылыбзэ/English
Сэ сызэреджэ хьэпшыпхэр абы дэслъхьащ .
Я положил вещи, необходимые мне для учебы, в него.
I have put the things I need for studying in it.
нап. 101
Зыхуеину псори и тхылъылъэм делъхьэри еджапӀэм макӀуэ.
Он кладет все необходимое в ранец и идет в школу.
He puts everything he will need in his bookbag and goes to school.
нап. 112
Шхалъэм Ӏэщым ишхын мэкъу далъхьэ .
Они кладут сено в кормушку, чтобы скот мог есть его.
They put hay in the manger for the cattle to eat.
ПСАЛЪЭ ЗЭПХАХЭР
Пхъуантэм щыгъын дэлъхьэн.
Пщэм пщэдэлъ дэлъхьэн.
Тхьэвым кхъуей лъалъэ дэлъхьэн.
НЭГЪУЭЩӀЫБЗЭКӀЭ ЗЭДЗЭКӀАХЭР
ИНДЖЫЛЫБЗЭ
дэлъхьэн: 1. put sth in(to) sth 2. put or throw on or around (for example, a shawl on your shoulders) 3. stuff or fill sth with sth (for example, dough with cottage cheese)
Пхъуантэм щыгъын дэлъхьэн: put the clothes in your suitcase
Пщэм пщэдэлъ дэлъхьэн: put (throw) a shawl around your neck
Тхьэвым кхъуей лъалъэ дэлъхьэн: to fill the dough with cottage cheese
УРЫСЫБЗЭ
дэлъхьэн: 1. подложить что-л. во что-л., между чем-л. 2. накинуть что-л. (напр. шаль на плечи) 3. начинить что-л. чем-л. (напр. тесто творогом)
Пхъуантэм щыгъын дэлъхьэн: положить одежду в чемодан
Пщэм пщэдэлъ дэлъхьэн: накинуть шаль на шею.
Тхьэвым кхъуей лъалъэ дэлъхьэн: начинить тесто творогом.
БИБЛИОГРАФИЕ
Апажэ М. Л., КӀуэкӀуэ Ж. Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2008.
БищӀо Б. Ч. Адыгэбзэм и псалъэгъэнахуэ. Налшык: «Эльбрус», 2015.
БищӀо Б. Ч., Къумыкъу Д. М., ТӀымыжь Хь. Т. ЕджапӀэхэм папщӀэ урыс-адыгэ псалъалъэ. Налшык: «Эльбрус», 2013.
Джаурджий Хь. З., Сыкъун Хь. Хь. Урыс-адыгэ школ псалъалъэ. Налшык: «Нарт», 1991.
Къэбэрдей АССР-м и министрхэм я советым деж щыӀэ Къэбэрдей научно-исследовательскэ институт. Къардэн Б. М., БищӀэу А. Т. Урыс-къэбэрдей-шэрджэс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1955
Къэбэрдей-Балъкъэр АССР-м и министрхэм я советым и деж щыӀэ Къэбэрдей-балъкъэр научно-исследовательскэ институт. Апажэ М. Л., Багъ Н. А., Багъ П. М., Балъкъэр Б. Хь, КӀуэкӀуэ Ж. Н., ЖьэкӀэмыхъу Хь. Хь., Урыс Хь. Щ. Къэбэрдей-урыс словарь. Москва; Иностраннэ, национальнэ словархэр щытырадзэ государственнэ тхылъ тедзапӀэ, 1957
Россием щӀэныгъэхэмкӀэ и академием и Къэбэрдей-Балъкъэр щӀэныгъэ центрым гуманитарнэ къухутэныгъэхэмкӀэ и институт. Адыгэбзэ псалъалъэ. Москва: «Дигора», 1999.
Табухов Х. К. Толковый русско-кабардино-черкесский словарь. Нальчик: Издательлский центр «Эль-Фа», 2006.
Шэрджэс Алий. Яхуэмыфащэу лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Адыгэ псалъэгъэнахуэм щӀыгъужыпхъэхэр. Налшык: Изд. КБИГИ, 2009.